De abscessibus metastaticis : dissertation inauguralis ...

21쪽

et iis animadvertisse. Vidit enim nonnunquam peritinum diem sine ulla aegroti molestia excultos. Etsi liuidem alii aegrotantes dolorem Sensissent, tamen viro inflammationis signo non habendus ei videbatur, liuod tumor, rubor et calor in loco asseclo defuis ment. Is Signorum essentialium defectus abscessibus Jere omnibus proprius est, sive in Partibus exteriori i bus sive in visceribus consederint. Quodsi interdum

Holores excitaverint, tum certe sedem externam ha

Ibuerunt. Si cor, lien, renes hoc modo laborant, nul-llae prorsus certae dijudicandi et cognoscendi notae existunt. Pulsus arteriarum quanquam frequentes s ;unt, nihil tamen inde indicii fluit, cor affectum esse, quod saepe sanum est, graVissima febri dominante. t Pariter delirium, abscessus cerebri comitans, nihilominus eos non indicat, quum Permulti aegroti delirent, quii ab iis plane liberi sunt. De origine obscuro et de cursu fallaci abscessuum, qui poSi capitis laesiones in

hepale orti sunt, omnes auctores consentiunt. Inter dum ictoriis subsequebatur, sed Incertum Si Srium CSt, nam saepe etiam deerat, quum hepar obscessibus repletum csset. Ceterum ictoruS Verus non Commutari debet cum colore staVo impuro, qui praesertim

in aegrotis suppuroli otio mutastatica laborantibus ob Servatur; is color etiam animadvertitur, si ab -

22쪽

scessus melastatici alias Partes occupant. Dolorem hypochondrii dextri plures observasse contendunt; permultis tamen in casibus deest et tunc solummodo accedit, si abscessus commemorali in hepatis superficie locum tenent et inflammatio ex paren hymate

hepatis ad finitimas membranas serosas Pervenit. Ceteroquin observantibus Saepenumero Occurrit, ut vomitus abscessus illos comitaretur. In pulmonibus eadem incertitudo constat. Symplomata cum Pneumoniae Phaenomenis non concurrunt. Respiratio solummodo accelerata nec non impedita est. Spiritus ingentem foetorem offerunt, quam rem non solus Reynaud, sed omnes fere observatores animadvorterunt. Pulmones interdum pus redolent. Nonnunquam etiam occurrit peculiaris siccitas, quae non tam affectorum pulmonum, sed febris vehementis esseclus esse videtur. Percussio et auscultatio, si caute instituuntur, hic non magni momenti sunt. Puncta enim suppurantia in pulmonibus tam celeriter evolvuntur, ut observanti nullum indicium detur, cujus ope hunc morbum suspicetur. Plerisque in casibus magna Pars totae cellulosae non corripitur, sed incolumis est, ita ut sonus o pectore' et stridor respiralioriis non valde alienati percipiantur, iis casi bus exceptis, quibu5 Picuresia secundaria adest. Ab

23쪽

tessus melastatici non in Vesiculis Pulmonalibus, sed stulto magis in venis sedem tenent; quae reS Sectio bus demonstrata est. Hanc ob causam auscultatio atrum proficit. Nam in Viis respirationis earumque riuissimis ramis stridor ille peculiaris efficitur. Atamen alia Signa adsunt, quorum Ope de Praesentiati sede abscessuum certiores fieri possumus. Haec int praesertim initium morbi rapidum, tum incre-zaentum Symplomatum sine causis sufficientibus, tum tiam horror, qualis vulnera suppurantia ceteroquin equitur. In Partibus externis abscessus isti ex tumo-ibus telae cellulosae vel circa articulos Positis, Priusia conspectum Veniunt. Namque et motum articuorum impediunt et musculos semoris vel surae coer- rent. Saepe dolores acres nec tamen ConStanteS DX-

Titant, pariter ac si Partes internas Q. C. pulmonDS, itePar teneant. Hic vero dolor tum maxime Permi Pitur, quum ProPter conti Suitatem et affinem Situm

l Pleura malum participet. Quae omnia si concipiuntur, certe ab illis distant, quae de inflammatione cjusque essectibus ab

auctoribus tradita volent. Quum enimvero Omn subscessus uictostatici in lantis ci tam mullis rebus conveniant, quod nimirum cx codem sonte oriuntur,

24쪽

sormam et indolem similem prae se ferunt, symptomatibus non disserunt, quod multas partes simul corripiunt, denique quod pariter et citissime quidem decurrunt, pro hac sententia pugnare videntur, omnibus et singulis unam eandemque causam tribuendam esse. ObserVatores quum permultis in casibus post laesiones alicubi allatas abscessus eos in partibus Valde remotis invenissent, neque tum inflammationissi8na essentialia sentire Potuissent, eXinde Conclu'dendum existimarunt, pus ex loco primarie affecto

seu re vera illuc transportatum seu alia quadam Tam tione advectum esse. Praeterea hanc sententiam Conjfirmare videbantur Oxsiccatio vulneris et puris repentinus desectus, qui interdum in locis primarie laesis

observabatur. Hae autem observationes indeque derivatae leges non satis illustrant, quo modo absces' sus isti gignantur. Multo plures enim casus ObStant, quibus nullum pus in vulnere aderat, quod resorberetur. Ilis alii casus adnumerandi, ubi abscessus melasi alici multo majorem copiam puris continebant, quam ut Vulnus primarium, saepe quidem admodum CX Suum, Uam ComParare Posset. Nec omittendumost id, quod non post omne Vulnus et unamquamque Puris accumulationem absessus ejusmodi nascuntur, oliam.i

25쪽

per longum tempus suppuratio commorata sit. Cori tra vero notalu dignissimum est, ad eas potissimum plagas abscessus accedere, quae venas jam notabilioris luminis tetigerint. Has vero ad resorbendum et propagandum pus minus aptas esse, quam ultimos Venarum ramulos, facile quispiam intelliget. Posita inflammatione venarum, quam permulti

ObserVatores, antea memorati, viderunt, jam manifestius eruitur, qua ratione pus oriatur quaque Via trans locetur Saepissime enim abscessibus motastaticis insequentibus venae circa vulnus primarium inflammatione corripiuntur et his ipsis pus non solum progignitur, sed etiam transducitur. Sic pus.ad alia organa pervenit, neque tamen pUrum sed sanguine inquinatum et alienatum. Si sanguis hac ratione depravatus organa permeat, facile ibi inflam malionem denuo efficit, quae potissimum ad partes vasis abundantes tendit. Itaque in parenchymate, quo Vasa capillaria terminantur, ex inflammatione abscessus fiunt. At haec inflammatio non plane ea dem est, ac phlebitis primaria. Inde porro tam magna abscessuum copia propullulari videtur, quod ser- mentum, ut ita dicam, et elementa corum circulationis vi brevi tempore non solum multis organi par

26쪽

tibus, sed etiam pluribus corporis regionibus simul inferantur et hic pro incitamentis agant. Facile domum ex ea re Permagna abscessuum similitudo, quolibet organo deprehendantur, erui Potest, nec non velocitas eruptionis et decursus et Puris conformalio celeris. Tandem quum pus, ut inflammatio- .nis essectus, prius jam paratum sit, quam ad sedem metastaticam pervenerit, hoc modo inflammationis Processum contrahi et modificari, ideoque dolores

exiguos tantum moveri, non plane eX devia argu mentatione auctores proposuerunt, quippe quae nec anatomipe nec physiologiae praeceptis contradicant, tum quod observationibus numerosissimis probata sint. His igitur nixi plurimi auctorum memoratorum c. g. Petit, Dance constituerunt, abscessus melastalicos ea potissimum conditione progigni, ut venae circa locum primarie asseclum sitae inflammatione corripiantur et pus sanguine commixtum ad alias corporis partes perducatur, ubi denuo pro causa

inflammatoria agat. Sed etiam fieri potest, uti in

variolis aliisque morbis nilasmalicis, ut suppuratio metastatica sine phlebitido oriatur, neque tamen ea in pluribus organis tam aequabiliter dispartita sit, ac in illis. Exstant plures observationes sectionibus

27쪽

confirmatae, quibus metastalicis parotidum malis similis causa vindicatur. Etenim ortus eorum repentinus rei suppurationis formatio celeris abscessus meutastaticos imitantur.

Ex methodis curandi et remediis, quae contra abscessus, siquidem eos detegere et dignoscere licuit, adhuc tentata sunt, perpauca tantum lux redundat, quod nondum satis explorata sunt. Enimvero curatio respicere debebit non solum causam, sed etiam sanguinem depraVatum. Prophylactici igitur negotii erit, phlebitidem praevertere. Ubi pus jam adest, therapia rationalis plane deficit. Venae sectio larga et repelita saepe incassum adhibita est. Non minus sanguitiis detractionem ii abhorrebant, qui abscessus istos pro tuberculis habebant. Novissimis tempori bus unguentum hydrargyri et statim in primo horrore emetica in Usum vocata sunt. In casibus duo bus sic ea nonnihil prosecisse, ut decursum videlicet moderarentur, comperimus. Proposita etiam sunt laxantia, sed magis theoretice, ut videtur, et ad naturae modum imitandum, quae in nonnullis casibus per copiosas alvi dejectiones et sudores foetidos quasi

materias nocivas evacuasse Credita est.

Haec therapeutica, quamquam non salis adhuc

28쪽

probata et cognita, non omnino tamen mittenda sunt; rarissimo enim aeger sine auxilio medici malum hoc superat. Res igitur gravissimi momenti est, quod persaepe accidit, ut aegroti ex operatione necessaria et salutari fere ad optimam valetudinis spem conditionemque perducti ex improviso abscessibus illis melastaticis pessumdentur.

29쪽

VITAE CURRICULUM.

Ego C arolus Godo fredus Sadowski, consessioni evangelicae addictus, Borussiae orientalis pago, Drygallen, praefecturae oppidi Johannisburg adscripto, anno millesimo octingentesimo quinto, mensis

Septembris die XXI, a parentibus dilectissimis, patre

Christiano Marco, quem novem ante annis iam defunctum doleo, et matre Anna Κatharina, egente Oret ccho wski, natus SUm. Literarum elementa institutionibus privatis a patre et fratribus aetate majoribus, quibus dilectissimis gaudeo duobus, edoctus sum. Annum undecimum agens, Lyccae gymnasio Teceptus, Per annos sex et dimidium literarum incrementum curavi. Numero alumnorum instituti medico-chirurgici Fridorico-Gui-lelmiani, quod Rex clementissimus Berolini collocavit, jam adscriptus, ob aetatem, quam leges prae-

30쪽

scribunt, nondum repletam, studium literarum earum domi per annum continuabam.

Anno MDCCCXXII Berotinum me contuli. Hic gratia instituti illius; ad cineres usque colendi, ab

omnibus opibus destituto, attamen artem medicam valde appetenti occasio mihi data est, quam gratissimo animo debeo, ut per quatuor annos has praelectiones et exercitationes practicas tractare potuerim. Beat. Rudolphi audivi de encyclopaedia et methodologia, anatomia universa et organorum Sensuum, physiologia nec non de historia enlogoorum; Beat. Κnape de osteologia, splanchnologia, syndes- mologia, de arte formulas medicas concinnandi et do medicina forensi. Iidem praeceptores, quos rei medicae jam abreptos doleo, me etiam instituerunt in arte cadavera rite dissecandi. Docuerunt me Beat. Η ermbs taedi, quem etiam praeceptorem inter mortuos aeque Veneror, pharmaciam; Cel. Wolfi logicen et psychologiam: Ill. Lin k historiam naturalem, bolanicen, pharmacologiam et toxicologiam; Cel. Turte physiceti, chemiam et pharmaciam; Cel. Ech physiologiam; Col. Schubari toxicologiam; Cel. C asper artem formulas medicas concin nandi cum practicis exercitationibus in ossicina coniunctam; Ill. Fr. IIusoland pathologiam gene-