P. Aerodii Andega. I.C. Decretorum, rerumue apud diuersos populos ab omni antiquitate iudicaturum, libri duo qui ad formam Digestorum & Codicis Iustinianei redacti sunt, item usui forensi ac moribus Gallicis accomodati. Accedit tractatus de origine &

4쪽

Qui ad sormam Digestoru & Codicis Iustini

nei redacti sunt, Item usui forensi acnaoribus Gallicis accommodati.

Accedis tractasus de Origine Crauctoritate Rerum Iu--. dicatarum: cum omnium rerum Aeorum udicum atque Populorum locupletisyimis indicibus: AD V.C. CHRISΤΟPHO RVM ΤHVΑ- Equitem,in summo amplissimoque Lutetiae Senatu Praetorem Maximum, Consiliique Sacri Consiliarium.

PARISIIS, Apud Martinum Iuvenem,ad insigne Serpentis,uia S.Ioannis Lateranensis. Μ. D. LXVILCUM PRIVILEGIO REGI s

5쪽

mis a Martin te Ieune,libratre & imprime ur en l'uniuersite de Paris, de politioir imprimer ou faire imprimervia liure in titule P. AErodii Andega. I.C. Decretora Rerum Ne apud .diuerses Populos ab omni antiquitate Iudicatarum, libri duo: Qui ad formam Digeriorum Codicis Iu sinianes redacti sunt, Item Uulfrens

ac moribiu Gallicis accommodati. Accedit tractatus de origine G aut Ioritate Rerum Iudicatarum: cum .mnium rerum,reorum, Iudicum atque Populorum locupletissimis indicibus. Ad V.C. Chrisophorum Thuanum Equitem, in summo amplissimoq; Lutetiae Senatu Praetorem Maximum, Consiliique Sacri consiliariuri Et est deffendit a totis libratres , imprimcursi ii autres, de quelque estat qualite ou conditionii Z solent , de n'imprimer ou faire imprimervcndre ne distribuer, autres que ceux que ledit Ie Ietine aura imprime ou Dict imprimer, surpetne de confiscation des liures qui se trotaue-roient au trement imprime & dlamen de arbi- . traire: Et ce iusques au temps & ternae de dixans sinis & accomplis a comencer du iour & date que la premiere impression sera paracheueed imprimer. Ain si que plus aptainest contenta audit priuilege , fur ce doniae a Paris Ie XIX. io ur de Decembre mil cinq cens soixante fix. Par te Roy en son conseil, Signe

' , Camus.

6쪽

Ρ. AER O D II. I. C. PRO OE

NI V M DE ORIGINE ET AV-ctoritate Rerum Iudicatarum, atque in Gallia praesertim: AD V. C. CHRISΤΟ PHORΤnuanum Praetorem Maximum.

in Rebus Iudicatis, sententia ac d fultione prudentium Nirorum atq'ΜMisera tuu consistit. Et hac pamtitio quidem, ut opinor,ex ea nunc ratione quam sequiamur, Cr ex iis quae contingunt ab antecedentibus, accomodata atque traducta es veluti cilm dicimus, Archia tecturam aloquentiam,Μedicinam Arte in Uu,rati cinatione O fabrica contineri,aliaque id genus. Nam es usum G exercitatione postponimus, quia iam A te adinventa atque perfecta, minore negotis atque in teruallo O Orator Μedicus O Architect' id quod cupiunt assequuntur, si insiιuant prius discere quam dicere , audire quam erudire, tu praeceptis quam in actione Nersari .attameu Vsus illi magister, ita naturali ac primo rerum omnium ordine Arte antecedit ,ut Arsimo nihil aliud sit, quam quod Vsus oe crebra exere ratio pepererit fouerit. Itaq; alterum natura,alterio po-

7쪽

DE ORIGINE ET A vc To sitione prius autposterius es. Eadem de rebus Iudiacatis fortase opinio fuit. Poseaquam enim Iura cons tui placuit, quod unum erat prius, id partium en meratione diuidere actum est,'t Leges, Plebiscita,S natuscopulia, Edicta, veluti quid Nuiuersum,ita primo loco: Res Iudicata, ut quid de singulis duntaxat, posteriore locaretur. Sed quicquid ej, cur apta Iuris illa . . definitio Videripsit: equide siue primordia rerum antecedentia 'e id quod in constitutione est, siue negotium metimur ex eo quod maturemgrauitatem, mai

satem,auctoritate habet profecto Res Iudicatae , pars Iuris prima, sola praecipua es. Quare in Iu- . ris Ciuilis tractatione , Nellem imprimis hoc obseruari, quod in totius Iuris, Per arum ac Rerum summa e uisionestiqua dicimus, Ius aliud Naturale,aliud IIumanum t Liuius appellat)aliud ciuile esse: Personarum,aliquos liberos ese,uliquos seruos:Rem , quadam

communia,quadam gulorum. Nam νt horum vnti quodque tempore antecedit , ita ordine G tractatibne collocatur. Caeterum ordinis ea praerogativa hanc Ni

litate habet, quod qui hoc Nessula serie percipit, Omnia prius communia fuisse qμam singulorum, Nniuersiatis quam priuatorum : in contentione O comparatione eius quod melius,Ῥtilius equi ve est: Nisi de agro co- pascuo γ locis communibus agatur,manere in Uupublico,an singulis Uignari debeant: priora profecto pο-

serioribus anteponet, hoc es, publica priuatis, pro priis ea quae comunia sunt. Etenim in eo genere a Pr ceribus Galliae non alia de caussi nunc iniquissime aberratur , quam quod publica polonunt suis. Neque ero aliter detersonis . nam hoc vel maxime prodest semper

8쪽

RERvM ΙvDICAT An v M. semper ante oculos obuersari, in diuisionepersonari liberorum hominum primam rationem esse, quia pri mo omnes homines erat liberi: νι in omni liberali cause safivorabiliores simus ad libertatem, quam adseruit te, qu-tenus fieri psi rem naturae suae, pulchraeo optima consitutioni , eluti quadam Restitutoria a bone,sed magis naturali quam honoraria,collocemus. ut in eo contra, Frauci maiores ninri, haudsecus atq; Indi,de quibus Diodorus Siculus, sit sapientes ac Niri boni aesimari possunt, a quibus vi nec a Natura nulla νnquam seruitis ins rodu la est. Porro qui ita informabitur,Ῥt prima immutabilia iura exsimet 4 ea quae naturalia sunt ciuilia iura, dubia,νaria Olii eoa:in infinitis negotiis quae lege compraebendi non possunt, quorμm mutuo concursu lex legi colliditur nis quam non ad idse referet quod Fι naturali atque pei petuo iuri conuenies. Omnino ille ordoplaeet, qui Nia detur a Natura constitutus. Atqui Iudicatis iuea conditione es vix es amplissime riuaue) ut ma-gua demonseratione opus sit. Nam idipsum quod adhue

quaeritur , quis primus Leges hominibus dederit, Uisne an Ceres, Ῥιrώmve Rhadamathus quod prima Potitiae genus inter homines fuit, iane quae μονα χὶμ dic tur cui opinioni cum Trogo Pompeio consentio) an ea quae Populi, Nel quae Optimatium cssane demonsrat aliis antea modis regi consueuisse hominis mEvtes, quam legibus, quam odictis, quam Senatusconsultis. Qui ij verρ alii esse possunt, quam qui simorum inprudentium

Nirorum sententiis opinionibus continentur ' itaque Iudiciu rebsque Iudicatis' Liberi arentumssem se, maritorum: iuuenes, seniorum: humiles,fortiorum

9쪽

DA ORIGINE ET AUCTO hιexperti,sapientum iudicio oe arbitrio utebantur Out quisque alter alteri natura,aetate, sexu, ingenio,νiribus inserior esset γοe ei dicto audiens erat. Quale de Scytbu adeo narratur qui A Intiis Nel antiquiores 'iudicati sunt ) eos non legibus , sed ingentu G iudiciis

trudelium νirorum moderatos ab initio fuisse. praeter- Athenienses , qui sibi indigena Nideri Nolunt, ante suum Draconem Nixisse sine Nilis legibus. Quid Iudaei aute Mosem'sed cin diuino illius oraculo,qui primi gubernacula suscepere, non aliam appellationem

quam Iudicum sebi arrogarui. Et lex Terentilla , nora C C C. auuis ab V rbe condita, lata ac promulgata esς Porro Germani veteres, Galli antecosores nostri, . ru non prout quid inciderat, maioru ac seniorum musis itione pro legibus utebantur ' neque enim auter

Iulius Caesar memoriae prodidit. Denique ut de Origia. 3e νrbis Romae Fabius Picyor sapietissime colligit) non otia ratione Dii quidam primum inter homines appellati punt, qua quod in aureo seculo primarii viri qui

bus nondum haeserat Nila regnandi cupiditas , ita res arbitrio μο atqne iudicio componebaut , Ni ij quidem abs aequo bono: Populi a iure innato non discederet. Nulla controuersia consabaisue ex ambiguo ,siue ex contrariis legibus, siue ex scripto voluntate, siue ex ratiocinatione. Ius omne id dicebatur, quod Niro sup enti iudicando placuisset: si quod argumentum Nnquam esserebatur, erat id duntaxat a rebus antea Iudicatis. S ed psea quidem prima Politia genera,tum

denuo Leges introductae sunt. Nam ut omnia naturaliter bona , attamen naturaliter pessum eunt, cum

se sim multitudo premeretur ab iis qui maiores

10쪽

REn v v I v DIC ATARUM. Opes habebant: alii ad νnum aliquem primum con fugerunt, virtute praestantem bene moratum,quem Regem appellarunt : alii , plures'issos atque optimos Nires sibi collocarunt , a quibus aequabile itu impetrarent. Haec itaque coepit omnium,quae dicuntur, Rerumpublicarum adminiseratis. Sed cum id minus cotingetre quia, ut Aristoteles ait, semper imbecilliores iuris atq; aequabilitatu praesidium postulant: ρο- tentiores id recusant ac negligunt: tum demum profecto Lege aut quid aliud veluti perpetuum imponi pla-cμit , quod quasi cum omnibus semper νna atq, eadem Moce loqueretur: quo Plebs,denuntiatione facta, veluti auctore uteretur ad Nim iniuriam defendendam. I hique o Zaleucris hoc primus tum cauere capit, ne podiae essent iis arbitrio iudicatiummeq; ut ex animi fui sententia,sedpraescripa Legum formula iudicarent. Igitur nequeperse,neque ab initio,veq; tam persua--m ut cum Platone loquar ) fuisse leges manissum est, quam fortona , fatali'e casus cir euentus. Erg οposteaquam de origine dictum es,nunc quid sit in ipsis

legibus, quid plus vibilominus valeat, Le an arbitrium Iudicantium, videamus. Lex imprimis quid aliud est,quid Edicta, Senatusconsulta, Regum, IN

ερυλων; quam quod unicuique aut Legisatori,aut Praetori, aut Imperatori bis saepiusve iudicando , videtur optime placuisse ' quam Ῥt praeceptorum in Artem, ita rerum iudicatarum ita Legem veluti quaedam recoli ctio nempe ut bane quas normam ac regulam iudici