Jo. Casp. Eisenschmidii De ponderibus et mensuris veterum Romanorum, Græcorum, Hebræorum; nec non De valore pecuniæ veteris, disquisitio. Accesserunt hac editione Tabulæ Scioppi nummariæ et ex variis auctoribus De pecunia romanorum excerpta

151쪽

aso Saaxio IV. Pertinet huc etiam Inscriptio Romae in ponto

driano , in vita . Verba faciens : ad coli.

eudam autem gratiam nihiι pratermittens, infuniam pecaniam , qaa fisso debebatur, pri tu deistitoribus in urbe atque Italia , in pravi ris vero, etiam ex retiquis ingentes summas νωψι , θη- νο iis in fora Divi Trajani , quo magis securi. ras omnibus roboraretur , incenss. AEquantur vero HS. novies millies ex nostris ratio.

nibus , 9o. millionibus libr. Turon. Exemplum itidem majoris summae per signax otatae desumere placet ε libro Imagin. Rh log. Viror. Illustr. ex Bibliotheca Fulvii Urs ni Romae Ann. Is o. edito , ubi pagή 99. monumentum exstat Medici 1 divitiis peris

magnis commendati:

152쪽

I a Passio

153쪽

scriptiones lat. 4OO. n. 7 Quotiescunque scriptores Romani certum

Commemorant numerum numOrum,aliam eorum speciem non intelligunt quam Sestertios. Negligi non debet mos peculiaris Romanorum computandi aes excurrens per partutionem assis, quem tradit Volusius Maelianus, subobscure tamen ; quem feliciter interpre-I , latur GronOVius l. 3. C. IO. seqq. Assium libralium mutationes , aliaque monetae apud Romanos sata, ε verbis Plinii lib. 33. c. 3. discere possumus . sic enim illa iuxta textum a R. P. Harduino emenae

datum et Populus Romanus ne argento quidem signato , ante vrybum regem devictum usius est. Librales unde etiam nunc libella dicitur , O dupondius, appendebantur asser. Quare aris gravis poena dicta. Servius rex primus seria νιt M. Antea radi usos Roma Tymeus traiadit. Signatum est nota pecκdum : unde o pecu. nia a pestata. Maximus censear CX. M. assium

fuit illo rege : ct ideo hac prima classis. Argen tum lianatam est anno Urbis CCCC LIXrg.

ante eterana Christ. CCLXVII. J Q. αα

nis, C pabio cog quinque annis ante primum bellum Punicam. Et placuit denarium pro decem in is aris . quinarium pro qaiηqae , hestertiam pro dupondio ac semisse. Librais autem pondus

aris imminatum besto Pusico primo Γ coeptum

154쪽

vero maxime circa finem premebantur 3 cum impenses Respubl. non suscerer z constitutumαque ut adses sextantario pondere ferirentur. Ita quiηque partes facta lucra . dissolutumque asalienum. Nota aeris fuit.ex altera parte Fanus geminus , ex altera rostrum naris o in triente vero o quadrante , rates. uuadrans antea reruncius vocatus a tribus unciis. Postea Hannibale urgente Marcum , Fabio Maximo Dictatorι , fanno Urbis fere DXXXVll. an, te aeram Chr. CCXV. J asses uηciales factit

placuitque denarium sedecim assibus permutari, quinarium octonis . hestertiari quaternis. Ita Respublica dimidium lucrata est. In militari ramen stipendio semper denarius pro decem assibuldatus. Nata argenti fuere bla atquι quadriga:

O inde bigati quadrigatique dicti. Mox lego Papiria semunciales asses facti . f quod alii ad annum Urbis DLXlli. ante aeram Christ. CLXXX l X. alii vero ad ann. Urb. V LXXXVI. ante aer. Chr. CLXVI. referunt θ Livius Drusius in Tribunatu plebisectavam partem aris argento miscuit. Anno

Urbis DCLXlli. ante aeram Chr. LXXXIX. Sed acta Drusi uno deinde Senatusconsulto

abrogata sunt , docente Cicerone, i. a. deleg. 3 Qui nunc Victoriatus appellatur , lege Clois dia percussas est. Antea enim .is nummus ex IM

155쪽

sammas post annum LXII. percussus est , quam Orgenteus, fideoque anno Urbis DXLVll ante aer. Chr. CCV. J ita ut servulam vati rei sestertiis vicenis et quod escit in libras, ra risne sistertiaram . ροι tunc erant , sestertisa DCCCC Post hae placuit X. M. nara m

Celebris hic notari meretur disquisitio, an denarii argentei primo cussi, diversi fuerint ponderis ab illis, qui post diminutionem asesis prodierunt , quorum adhuc maxima copia sub Consularium nomine occurrit. Assirmain totam reddit probabilem, maxima proporti nis aeris ad argentum mutatio. Vix enim credibile est, unius generis nummum argenteum certae aeris portioni respondisse, cui mox visses ina quarta ejus pars esset aequiparanda. avotus sane , quanquam a pleritque idcirco irrisus, primos denarios unciales . aut mini. mum quatuor eorum in uncia statuit. Vidit enim eXempla eorum , qui ag. grana Paris. pendebant, in quorum una parte exstant Jani frontes . ex altera quadrigae cum Jove fulgu.

rante victoriaque &epigraphe, ROMA: eimque ille ipse cujus icone' dedit Patinus in tabula incertorum , qua Fulv. Ursini familias Romanas auxit, ubi primum occupat locum:

156쪽

eundem etiam delineatum dedit Molinetur,

s 6. ubi Denarium duplicatum nominat. Ipse non tantum apud amicos tales nummos inumni, sed & propriae arculae unum recondunt, indubiae antiauitatis, operisque elegantis iGraeca haud a ubie manu; pondus est gran rum Paris. II . cetera integerrimus : literae non sunt exstantes ut in reliquis, sed cavae Re post percussionem nummi demum impressa in iisque notari meretur figura literae A, ' non clausa, ted ex parte aperta, quod remotae antiquitatis est indicium. Viderat praeterea Sa-Votus alios nummos ejusdem ponderis cum imagine equi vel etiam cervices equinae & eis

pigraphe, ROMANO . quales icones etiam reperiuntur in Goltzii Graecia Magna Tab. Vlli. Hanc Savoti sententiam pernegat

inprimis Gronovius i. a. c. a. de Seli. item l. , c. 9. non uno allato argumento. An

Vero rem conficiat, alii viderint . nostram enim non facimus hanc controversiam Deveniendum tandem est ad examen va. Ioris pecuniae Rom. veteris relatae ad numismos hodiernos, quod commode peragit ur per denarium argenteum Consularem, qui inventus est gran. Paris 74τ. D. Bouteroue experimento didicit in denario quodam Augusti. puritatem argenti eo ascend ille , ut non nisi s. grana in marca deest ent ad luminam ne. VIII. I 4 Per

157쪽

persectionem. Τalem autem reliqui denarii raro assequuntur. Quod si itaque argentum denariorum ejusdem gradus statuamus cum eo , ex quo Ludovicei argentei hodie percutiauntur, nempe II. den. in marca, pondusque

ejusdem Ludovicei argentei, da Loius vinc, da tracu bianc, ponamus m legibus s16. gram Paris. scit. neglecto remedio, ejus vero pretium, 3. librarum seu G. solidorum Turon. s mutationes enim subinde iactas non moris mur, prOVenient pro valors Denarii Romaia Consularis, 8. Solidi cum heste non integro. Sed & bessem hunc negligere possumus, si cogitemus, quod antiquitus neque a Romanis neque a Graecis aliquid fuerit exactum in percussione nummorum , tum in sumptus, tum in lucrum Reipublicae , vel Principis, quod Galli vocant is drou da Migneariago Ode Massage. Dissicile quidem est certi aliquid

hac de re in universum statuere, propter per petuam aestimationis argenti variationem; nostra tamen tempora praecipue respicimus.

Praeivit nbbis in hoc valore statuendo R. P. Harduinus Soc. Jes. in doctissimis ad Plinium notis passim. Respondent vero octo Solidi

Turon. tribus nostratium Batiais, vel duos,usMbilli is , Vel Iet. Cruciatis, Vel 24. nummulis. Argentoratensibus , Strasburger Psenmu. S

iptem igitur Denarii cum semisse, pretio a quantur uni Imperiali seu Hallosi , ein re

158쪽

Rekbsthaler , quatenus hic sumitur par Flore-xa cum semisse , onderibatben Reicbuviden , seu ut alibi effertur , 24. Sach schen oder I ren Grosicben , seu 36. Marten - Grashm , seu 3. Marc Uubisibi, seu 9O. Cruciatis , Creuix er. Tot enim sere sunt computandi rationes quot urbes. Apud nostrates unus Florenus, I. Fl. Continet IO. Ahisti , unus Schilling, I. Sch.

Complectitur Iet. Venning. Ρf. in quo fere su sitiere solent. In contractibus tamen publicis aliisque negotiis Reipublieae, compulis item Notariorum, Libris utuntur, Psund Psen- uiri, quarum singulae viginti Schillingis, seu duobus Florenis, leu Iao. Cruciatis aettimai tur. Haec ita praemitti conveniebat pro faciliori intellectu, & si ita videretur conversione Tabularum nostrarum, in quibus pretiat pecuniae veteris exhibentur. Hunc ipsum veteris pecuniae Rom. aestumandῖς modum, etiam isti tempori,quo Ast adhuc librales erant, applicant omneS, quicunque hactenus hac de re scripserunt, etiam vetuiti. Dionysus certe Halicarnasseus ubi de classibus agit, in quas Servius Tullius cives Romanos, centus causa, distinXerat, centum millia aeris vertit L - ον Μοῦς , centum Minas, & mox μ WAς ων ας , decem misti

Dracbmarum , quod quidem verissimum eli, si respiciamus pretium aeris ad argentum, qu)le tum fuit cum Uenarius Astibus libralibus

159쪽

decem permutaretur. At vero sciendum est. Romanos tunc temporis aere quidem sic satis abundasse . non item argento. quod non minus ac ipsum aurum, gemmarum loco habe.batur. Minime itaque mirari debemus imis inane argenti pretium supra aes, cum istud ad

usum pecuniae stari primo coepit: septima mnim unciae argenti portio si quidem 4 tali pondere denarius primum fuerit) decem aeria

libris aequabatur, id est, una argenti pars 84 . partibus aeris. Unde nemo . nisi plane iniquus censor, negare poterit, pecuniae hujusmodi aettimationem ex aere non argento esse inlim tuendam ἔ maximeque hic valere debet de eodem argenta, quod Ausonius do auro pr3 dicat :

sane non possunt non ridendos se sistere, qui

aliter de hac re statuunt. Denarium scilicet communiter comparant cum Regali Hispanisco, seu Julio italico , adeoque decimana eius partem,scit. assem libralem cum Bajocco. Bonum factui aeauiparare assem libralem veteremnumulo novello ejusdem metalli,qui vix decimam sextam alterius partem in pondere habet: quasi vero post tot exhaustos montes. toties rarius hodie ars existeret, quam olim primis

post Romam conditam seculis fuerat. certe

160쪽

qui tunc centum millia aeris possedit. totidem libras aeris possedit, unde haud aliter ipsius duvitiae sunt aestimandae, quam ex aestimatione aeris. Sed si vel maxime aes pro norma pecunia ponere velimus . difficultas oboritur in assignando vero ejus pretio: commodissima tamen mihi videtur via , si attendamus ad tempora , quibus Romae asses semunciales facti sunt, eorumque sedecim uno denario perna rati. Hinc enim discimus, si sedecim semunciae , seu unciae octo aeris valent g. solidos T ronicos, duodecim uncias , seu libram integram , id elt ipsum assem aeris gravis, duodecim lalidos Tur. valituram. Ad hodiernum aeris pretium proxime haec accedunt, saltem in nostris regionihus. Ne vero quis existis mei, nimium fieri a nobis, adducamus it rum primae classis censum a Servio Tullio institutum, nempe centum millia aeris, quod efficit 6 oo. libr. Turon. nostro calculo, sed Bliorum . O . tantum. Hic eXclamabunt inonnulli. tantam summam nulli civium Romanorum tunc temporis quadrare. At secus omnino apparet, cum & multae familiae illustres atque potentes Romae tunc reperirentur,

aliaeque subinde ex circumjectis populis, ima& remotis, opibus valentes, illuc migrarent, quod ex historia non grave erit monstrare. Quin potius ablecte nimis de potentia Rom. judicare censendi sunt, qui summas privati

civit