장음표시 사용
2쪽
3쪽
4쪽
CI AVSTRIAE; DUCI BURGUN-diae, Comiti Tyrolis; &c Domino suo
riae t recreta Regum, tabulasq; edictorum sinperiore collectas sectilo; atque in lucem editas, Magno& auspice& vindice Rudolpho, denuo nunc,&quasi postliminio, in ora manu sici; omnium prolaturus,nihil haesi REX SERENIssi ME cui datas velle deberem dicatasq; Tuae enim Maiestatis actin
tum imago Occu rrit menti, cui eas iure quodam deberi no
minibus pluribus videbatur Quanquam non tam ego,qua ipse sua sponte liber, blandiente vire argumentitiducia, & omnem,si qtiae sit,culpam diluente; ausus est in illasses Regiae penetralia Maiestatisintroferre, nihil anxius se vel
inter rerum moles maXimarum, Principumq; consessiis, qui illa tanquam virtutum omnium secem toto eX Orbe
frequentant, fidisi illam statibnem habituram. Et sane
cuius potius sanctissimorum decretaRegum fauores qu- rant quam eius qui selicitate rara ex aequoomnium Vnus virtutis sit hςres ac Regni, Gloriae custos ac Pietatist aut φ
bi locorum potius maneant pijssimae iustissimςq; sanctiones,quam indicato sibi inscriptoque palatiotvel quis tuumta illud
5쪽
illud non aeque nouit ac celebrat epigramma PIET ATqETIusTITIA aut quem deniq; vindicem Patronumqi sperare potuerunt res Ungariae,quam Vnum Vngariae totiusAmorem pariter acDOminum Amorem ut eius com pleXuamabiles omnihus acciderent: Dominum ut eius quod ordires vereri ae venerari habend imperio tutelaq; non violatae perennarent Verum enim est,omnium tria Principem intentos esse oculos subditorum,ut quem affectum animuinq; ille induerit, ad eum subito suos quoque .componant mores. Prςterea si vertimest, quoa nescio quis lapienter prosectodixit, legum iurisq; non auctorem modo cultodemq;, sed animam ipsam esse Principem ut quemadmodum line spiritu corpus,neq; vim ullam habet, nec colorem: istum,quo se intuentium animos capiat, ii tam,qua se contra insurgentium furores perduellium generosius tueatur, ita sine PrincipiS tutela fauoreqs emorutuae res quaedam ac CXanguis sitius omne ac roboris nullius : quibus cadentibus florentissimae quaequeRespublicpae potentissima imperia nullo etiam hoste. Sua sponte in temerarium concidant puluerem: vides perspicue, uti arbitror REX SERENISSIME quot nominibus tuus esse merito& velit, dc vero etiam debeat liber iste cuius vigor omnisacspiritus animaq; Tu es Accipe igitur, Rex Serenipsi me toties obnoXium tibi opus ea fronte, qua late omnia serenare consueuisti,& me cliente minimum cuiusopera laboreque secundo lucem aspicit,Regia tua Clementia ac benignitate dignatus foue. Deum maximum Optimumq; oro ut Maiestati tuae,atqueAugustae Domuiuniuerse, hinna sua liberali manu profusaque impertiat; ac orbi incoelumes ad vota mea d est quamdiutissime, conseruet,
ANNO CHRISTI H. DC. XXVIIL Mense Augoffsac: Regiae Maiest. vestrae. δhiim limiti cliens
6쪽
,niuersitatis Mennensis,adhibita prius augenti crisῖ- rapercommisi ariosadhoc ecialiter deputares, intelleximus nihil in Tripartito s Decretorum hocce lumine contineri,aut Orethodoxae ei, aut Augustissimae Domui Austriacae contrarium. Eapropter maxime cum etiam
iam ab Ecclesiasticis qua ecularibus summopere desideratum, ue omnibus Regni Ungariae Incolis magno commodo N emolumento suturum sit, illud typis mandandums in publicum de nouo producendum, necessarium fue mille Iudicauimus f Approbauimus. Viennae aes
friae asi Augusti Anno Dύ XXVIII.
7쪽
Λ Hungariae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae Ramiae, Seriaiae, Gallidi ila,LOdomeriae,Comaniae, Bulgariaeqtie,Rex, ac Silesiae& Luce
ς burgensis Dux: necnon Morauiae dc Lusatia: Marchio, ad perpetu- am rei memoriam: Cum lupremus omnium rerum opifex ab ipsi primordio rationalis creariatae conditae ac procreatae camin Sen re humano varietaten atque id discrimen esse oluerit, ut pars hominum sebella, pars praede: alii imperare, alij parere deberent. Alios quidem Reges & Principes, qui caeteris aequo iure imperarent. Alios stibilitos, qui illorum iusta δc imperia capeice. iv, ellinatuis,atq; in hunc duplicem ordinem totum genus humanum sapient illima et iis it tibi ψ Reges porro i bsduabus potissimum artibus instructos atque ornatos ei se vescit, legibus Sc armis, ut armis quidem hostes propulsati procul a finibus arce-xtitur. I .cges autem, regnicolas, ciuesii; domi in officio continei ensi& summos cum intimis ac medioeribus: opulentos ac potentiores, cum egentioribus infirmioribus Oae it o iure vivere cogerent. Hae etenim duae res tantopere s ant unicuiq; Principi nc-eellatia vchisidblatis nihil firmum, nihil stabile, nihil inter homines concors de pac tum esse qu at ' adeo vero sibi inuicem colla rentes, simulq; firn illinus vineulis,&vi sidoli bilibus cathenis connexae, ut sepat ari ac disiungi nequaquam possint. Quis enim i giro ar,neque arma tunc Qris quicqua prodeste,cdm domi plus improbi atquainiusti,quim boni ciues valeant, & frustra iudicia ac leges tinplorari, cum aures regni colarunt,ciuium, error hosti lis circum senate Nos itaque qui nutu ac prouidentiata diuina ad hoc sublime Qtium evecti,& tot terris,tot populis,tot deniq; potentissimis ferocissimis nationibus, atque imperiis semus praepositi, semper ab initioprincipatus nostri omries nostras cura cogitationes, labore conatu omnia studiad consilia nostra eo direximus Sc contulimus,ut his duabus artibus sebditos nostros in paee,lctranquillitate contineremus. Nam & armis quoad per nos fieri potui e tutos eos ab hoste praestitimus , & iniustitia administranda nihil a nobis praeternatissum est, quod a iusto Scdiligentissimo Principe praestari debuerit. Pt postquam huius inclyti Regni Hungariaei e trium at i e imperium benignitate Dei adepti lumus,& saero eius diademate redimiti, post belli studia, post Regnum ipsem tam metu hostili, quam seditionibus domesticis liberatum,prima nobis ac praecipua cura fuit Regnum ipsem Sc sebditos nostros. pace etiam domestica, Sc legibus firmius, dc stabilius reddendum. Itaque Sc eo ipta
tempore, dc postea non semeI varias constitutiones statuta, partim sponte nostra propria, partim precibus Sc sepplicatione fidelium nostrorum, dominorum Praelatorun de Baronum, caeterorumque Procerum, & Nobilium edidimus, saluti, acquieti, ILIibertatique ipsius Regni nostri, hoc pacto accuratissime consulentes, licet Sc antea nori defuerint quaedam iura Regna,quae quia nulla seriptura continebantur, consiletudine potius appellari poterant. Verum quia dc ex huiusmodi constitutionum a nobis editarum, di illorum Regni iurium diuersa interpretatione magna plerumq; Orieban
8쪽
m ommoda, alijs alio. prout cui j; libitum erat, sienidio & interpretationem ea iiij ς h liquibui iam in iudicando, vel iudicio postulando, Regni eoniti:, =ς0'sti xixi nu 's mulam acque allegantibus, ita ut non causa ageretur,ced etiam iudices, ac rimum Regni hisis , E p isti 'o gyra interdum,si per huiusmodi legum,consileidi
...hcς00sti doni in interpretatione, conicia io oriretur, ut quandoq; hi oui olivi
Tine aggressi, quod ratione, & legibus nequirent,clamore, & multitudii ebo nere contencent, qui iure inferiores eiciat, stuperiores tamen est e, & vincere no hia ι inuit u ac multitudine niterentur Neque vero uidi cum& ma utroruta, . . iz0 g it tur 'U'id legantium ainboritas apud illos valebat. Cum enimi sic imum firmitate tulcirentur, quicquid legum, vel consilietudinum, P Qt ς δ ur, id illi Vpl in contrariam sententiam trahentes, vel aliter ab a. siudicibus, & maliis iudiciis tractiam, atque intellectum assierentes,omnes iudieandi a' . xv p simc confundebant,ita frequenter contingebat, ut in qua caulis quispia iii
Pςm bi ,& eius generis erroribus plena,ac reserta edent omnia, & ex huius di constituisopuma cRegni consuetudinum tam varia ac multiplicitapretatio /00 ni ibu via pa Cret, animi cli tam iudicantium Guam eorum de quo runa causis affrent, in tantis tenebris versiarentur, nos, ' bus nihil prius, antiqui λ itos nostros in omni pace,&tranquillitate cons Eruare, excitati et 'M,. .QMu Vi quς eii p aedictorum fidelium nostrorum, fideli nostro inrestio
Nagistro S TE PHANO de VVERBEvvCI, Iudicis curia nostiae Prothon cum omnium ipsius Regni nos virium, legum confluetudinum, constitutioiiumuireceptarum, atque approbatarum, earum videlicet,quae in ipsio Regno nostro, & oraexim in aula nostra a iudicandis, & decidendis causis, aemii setandi, is
qui, ac obseruata consueuit m in unum colligendi, atque in titulos ut fit & cisii:,i j. 0220d , v ea postea nobis Obl ta, ac per caetra Os magis hos Prothonotarios M. is tu sciariae iuratos coailesiores retrica, discuista, ac diligenter liutinata in unum volumen redigerentur Ut iam gens etiam nostra Hii aricamnes tere nationes dc prolimcia: bene, & sapienter institutae,iniu)ieijs decernendi &iustitiae administratione non sola conssuetudine,qua plerumq, mutari,dc labilis est solet, sed iure seripto & fidi simis literarum monumentis illustrato niteretur Do, uobis in praesenti conuentu,&congregatione generali eorundem uniueror unia
eaulis, ad testum beati Lucae Euangelistae proxime praeteritum indixesum e constitutis, ijdem Presati, R Barones, ac Nobiles uniuersis nostrum acredente, in 'conspectum,quendam libellum gentilia,municipaliaq, iura ac seges, & consiletudines eorum vetustas & receptas concinentem,nostro iussu a praefato ni istro stephano colimum , & eo raptum nobis obtulerunt, sirpplicantes, nouis ios eum liholli, in incunctis suis clausulis articulis,& capstulis, per venerabilempaulum de VVarda. 'positum cincti Sigisimundi, prouentuum nostrorum Regalium administratorsem magnifieum Benedietiam de Balthyan,huius castri nostsi Budensiis castellanum.nee non egregios magistros,Ioannem de Ellyeoeigh Palatinalem, ac Albertum de B Ven MVaulum Bolyar,personalis praesentiae nostrae Prothonotarios: Item Stenhanum
ru de 'tarth: Regni huius nostri Hungariae Vicepalatinum diti, Σ
Secretarium nostrum Michaelem de Zob, ac Paulum de Donabo iuratos, assci res di ctae sedis nostrae iudiciariae,& Stephanum HeucZelssy de Petrovvcndirectorem caus)rum nostrarum Regalium perlegi, reuideri, disicuti & examinari faciendo,cuper eorum
9쪽
onsuetudinibus valiturum authoritate nostra Regia,&de Regiae nostra pote.
10쪽
PRINCIPIET DOMINO; DOMINO ULADIS LAO, DEI GRATIA A
Iudicis curiae Serenitatis vestrae Prothonotharitis,seruitiorianasiuorum humilimam commendationem .
Vamquam domestica ac gentiliaRegni huius inclyti Hun- I gariae iura,certam in seriem formulamq; & ordinem redigere e ac literarum monumentis illii arearduum, & perdidissicile, ac humano propemodum ingenio natus esse 'l videatur: quippe, cuni apud nostrates eo in genere nihil hactenus extiterit, sutorigine diuturnum, aut senctionestabile, aut perenni usu ae obseruantia roboratum,sed ex iusq; fere Principis ac Regis nutu,& arbitrio nouae Constitutiones, noua. que edicta,per singu las nedum aetates: sed Pucissimorum quoq; annorum, ratia emanauerint. Quae cum inter sese plerianui; dis diant i & aduersi, quasi frontibus oblustentur,in unum velut corpus Conuenire, di coalest te haud facile possunt Ad hoc accedit quod ea omnia, quae vel forensibus in causis emergunt, Vel ad iudiciorum rationem accommodantur,memoria tenere supra hominis captum, facultatcinq; videtur existere. Quae cum ita se habeant tamen Mesellatis vestrae iussionibus,quibus non usi quaque pM rere piaculum semper duxi,morem gerere cupiens, restiam meis humeris longe imparem subire non formidauir qui propriae licet imbecillitatis conscius Tantum enim abes his mihi quippiammaioris industilae aut eruditio nisattribuam, ut meos etiam inter aequale ac eiusdem professionis stucsosos, me in postremis haerere non inficiar Uestrae tamen Maiestatis secundissimo ductu vestrisque felicibus auspiciμ, reo sis Regionibus ad hunc usque diem inauditam: &per tot saeculorum lapsus magno dedecinitori iactura neglectam aggrediar, statura scilicet& decreta, acri sed maiori o - - Ieges, & consuetudines Regni hactenus diuulsa, mutila, confusa &male cohaerentia , in unum connectere ac conglutinare, in scriptisque