HelfriciUlrici Hunnii, ... de pactis tractatus

321쪽

tis licitis, non de illicitis Iuri divino, bonis moribus ac legibus civilibus contrariis., Ad quartum R. exIurametito hoc

licito nullam Deo obligationem acqui- sed nec Deum sibi Iuratum obligari velles; sed omni omnino effectu destitui pes ea quae pauid ante fuerunt ad- A quintum N Juramenti veri &busta religionem custodiendam, etiam cum rei familiaris ac bonorum latiis mundiJa ciuravi detrimento, Non vero illegitimi. illiciti&cum damno Reipubl. comundit:

Hufius quip pe nulla estreligio, nec potest

etiam bona conscientia servari sixtum resp. PrimoJuramentumIde quo nunc agimus , servari nonio Otole nec deberes cum sit contra bonos mores contra lages , adeoque divinae ordinationi repsigne , d. o. 3 ad Ro- sin Deinde redundare etiam in detri- . M1entum alterius , videlicet Reipubli- cae cui illud adversari supra demonia stravimus Denique non solum illa I rahielit non servari Iure Canonico, quae Vergum In aeternae salutis dispen iuin i in alterius detrimentum re-

iunctant , sed etiam quae dolo: Ii c

322쪽

metu sunt extorta,d. c. quamvis depa 3 iamet e licet mulieres, de iure u . instat a cum contingat. extr eoae quale sine dubio illud est, de quo nunc loquimur.

Ad septimum Ag Assiamptionem ellus negando: Negamus eniti recte promitti pro capite precium latroni, cum id fiat

non modo contra leges civiles, sed etiam contra honestate113 uc bonos mores Α-lias vero pactionem de re licita cum latrone interpositum putamus omninos fruandam, id quod etiam prolixe d monstratum Phobi siti Adoctavum resp Legem primam arto

Authenticam Saerament uberum intelisegendam de contractibus Iure validis; Non solum quia verbum conti actus in dubiosiimitur pro contractu valido ac legi- tini, sed etiam, quia illa uthentica M. eramenta puberum loquitur de contractibin non retractandis. Ait Ocreferri, accommodari non potest ad contractusJure in validos. Et quod mi p. in textibus istis nolint servari Iuramentum vi , dolo auranetu extortum ' id clarissime testantur ultima verba d. quis ica. Ad nonumre sp Si latrones animadverterintli ne viam extorquendi lucrum

323쪽

praedationibus desistent ac deterreba Addecimum resp. prim&non exemplis, sed legibus Iudicandum esse,& exempla

contra leges , ac bonos mores nil quicquam valere Praeterea etiam illa exempla, quae allegantur, nihil ad rem p ertinere. Nam quod adIosuaeJuramentum, non fuit illud contra mandatum Dei, nec fuit de re illicita. Quia illud demumJuramentum illicitum ac servari pxohibutum est, quod scitur esse illicitum dum Juratur, c Innocens , g, idicitum caus M.quli. Josua autem aeniores IsraeIitici circumventia Gabeonitis nesciverunt illos ineolas eue e tera ait Oarissa, atque

illis gentibus,de quibuς loqueb at

graeceptum Deuter. ao. v. o. Deinde, quia

lex illa divina de delendis gentibus Ca- nanaeis, intelligitur de his, qui resistunt

Israelitis. Nec aliter foedus inire volunt, nisi permittantur manere suae potestatis ac religionis: At si qua gens aut incola terrae Canaan se su*iceret Israelitis &4D1umeret religionem Judaeorum ac circu-cideretur, cum tali utique licebat ita foe-dus inire,ut tamen non haberet dominium iri Israel: Et tales erant Gab nitar,ut

de illis historia testatur ademque alia ex-

324쪽

xempla comprobant, quae tunc Ita de cilii storia sacra leguntur, utJosuae 2 9. sequent. Θ c. 16 infine c. I . v. Ia ct judic. I. as Adde quod Deus potuerit circa prae ceptum it id de delendis gentibus Deucao dispensare: Alci tuo ad Gabe Onitas factam esse dispensationem, collisitur ex eo quod Deus initum eum illis rudus a Jo sua Postea vero a Saule violatum graviter fuerit etiam in posteris Sauli. ultus

nitis factu meo gratum fuisse, ita signi miraculo testatus est. Cum Josua

psincipes Gabemaitas , tanquam confoederatos defenderent, Deus non tantum

victoriam concessu . sed - miraculosccursum solis inhibuit, qu tempus ulcis cendi esset hostes Gabeonitarum IUIo. v. 13 Nec magis huc quadrat exemplum Marci Attilii Reguli: Nam dederat is fidem Juram ei tum praestiterat, non

troni, sed hosti legitimo ac publico At Ver hosti fides data omnino servari S precium pro capite promissum praestari

debet , etiam juramento nullo praestitol. arriss de Negostgsu quoniam vis metusve, quem hostis infert est juregentium licitus, secus veris in latrone Praeterea adhue multi sunt qui opinantur Marcum Attilium

325쪽

liumRegusum potuisse optimo jure in civitate manere. Carthaginem reversum esse sponte sua non juramenti necessita te coactum: Atque in ea quoque senten ma est D.Augustinus, qui lib. I.de Civis. Dei capris cuni factum Reguli retulisset quo modo videlicet Carthaginenses juramen to ipsum, ut re infecta rediret adstrinxe rini, ipse autem thSen a tu coni hario mani datu suaserit rotundis deinde verbis tetur Regulum post hanc pet asionem a suis ad hostes redire non fuisse iure coii

pulsum, sed quia juraverit, sponte eum Juramentum complerisse: Mili in Cia:

iero qui nota uno iii loco factum hoc reguli veli ementes commendat; aperate fatetur, quod is retinendi officii cati sa cruciatum subierit voluntarium. Et sane cum ad crudeles ac infestos D et 'oes ut Valerius Maximus scribit ir m ad crύdelusimum hostem ad exquisites supplici ut te ero testa tur sese Moficisci Regulus non ignoraret, addecuit , ut in vitae discrimi- na sciens, prudens non se praecipitaret, cum nemo sit membrorum suo, rum , ac vitae in Mo l. liber

326쪽

modbtu amenta quis obligena,pemae in periculum mortisinitis incidit cum ab aliis abiit comesJuramenti, Hysmtio. Neque his adversatur expositiminust de capi s postlim reversis, ubi comunctim a JCto proponitur, Attilium Regulum non fuis e postliminio reversum, quiaIuraverit se reversurum habuerit

animum emanendi. Resp. Etenim non

lia est in ista lege JCti intentio , quam

demonstrare, quod ex solo animo revertendi)us postliminii dependeat;Id quod

ex toto illius lagis textu colligere est propitin D. Maxime vero si illatio, quam JCtus secit in Ursic. EDiue ad suum ante-- dona lylo Uraeeinera rasexaturissis 3 4 finis illius textus id ipsum manifestδeonfirmat, qui cum Menandrum quen- da an allegaverit in eo duntaxat animum aut remanendi Laud uvertendi perpendet Iuramenti vero illic idcirco fit mentio, non quod in eo se fundarit Jccus, sed quia ita de facto evenerat. Quapropter H ita ponderatis relinquitur veram esse sententiam, quam ultimo proposuimus; quod nempeJuramentum latroni depreci G pro capite solvendo praestitum servari non debeat. Et licet Danaeus in Eutica Christiana putetJura-

327쪽

dehiis quipaciscipsisn sc I anientum hi9 tisanricli servari debere; Sic tamen, ut Magistratus sua authoritate debeat intervenire iactionem rescini Heres, ne cuiquam sit suum scelus lucro

sum , Tamen illicitaJuramenta, cu9uLi modi&hoc est, de quo nunc agimus & legibus humanis ac divinis improbata, per se sunt nulli, nec ullam paciunt obli- gationem, ideo nec rescissione, nec a- ctione aut absolutione indigent, s. Q de

An cinis si pactum inirio initum eivim

T Ehac quoque quaestione ingens est

inter Interpp. disceptatio. Anne cum hoste privatus pactum inireri initum hosti servare debeat: Udatricus Zasius in disputat. contra Ecciusserib contenditi

. ctum huiusmodi hosti servari n5 deberα Primis enim inquit hoc ipsum disertis verbis aliquoties in Iure nostro expreL sum reperitur,quodIus sit dolo malo , fallacia in hostem uti. .as. Τει capi es positim.rever tem quod bonus sit dolus,si quis adversus hostem latronemve machi netur, . r. f. Mnsuit,ss de dolo. Item cum austum

328쪽

18ς Caput III. Iustum bellum quis susceperit, quod nihil intersit, utrum aperta pugna an ex insidiis vincat .causa'.q. 3.

2. Deinde expresse scriptum est ab ulpiano mi aost. de captiυ. sepostlim. Nihil referre quomodo captivus sit reversus, trum dimissus, an vi fallacia potestatem liostium evaserit. 3. Praeterea junt fides hosti de non aufugiendo , sed de revertendo data est contra jus publicum, juramentum prius praestitum: Siquidem j republico postliminii, qui ab hoste reverti potest, nec tamen revertitur, pro transfuga liabetur, ut scriptum est in L F. de re militari. Ergo fides hosti data non est servatida. 4. Ad haec praecipiunt Impp. in t

a C. de Commerci mercat aurum bar

baris non solum non praeberi, sed etiam apud ipsos inventum subtili ingenio auferri.

s. Et sane pactum contra Rempublicam ubivis , tanquam illicitum .improbatur,t. 38.ss eiact. Cum Cicerone teste salus Reipublicae suprema lex esse atque privatorum utilitati ubivis prae-Drri debeat. Cui consequens est , ut paceium cum hoste Reipublicae qui eversio

329쪽

. Deu eius molitur , initum servari non debeat.

Accedit quod omnis pactio vi

metuue extorta non valeat , nec ser-yari debeat. l. 7. . ait praetor. . de pact. Ergo qui temporibus addictus vi me-7. Atque huc spectare videtur, quod JCtus ait in l. i. F. de bonis eor qui anta sentent quod ignoscendum sit illi , qui sano alii ni suum qualiter qualiter

demptum oluerit. 8 Quin etiam si aliud non pro hiberet paetum cum hoste factum servare tanten impedinient esse vel mili- . taris disciplina, quar. non permittit privatis absque ducum venia quicquam cum hostibus tradiare aut agere: Cum

ea sint jura militaria , militari doctrinae praescripti, ut qui homilia militi Mducibus dederunt, alui adeo Sacramen to militari sunt obstricii, hon possint pro sese privatis lucris, praeter Stipendia, in uitare, ut quibus omnis mercimoniorum, quaestus,omnis negociatio adeo est pro-

hibita, ut ne agrum quidem eo loci ubi militant, nec ab amicis; nedum hostibus

330쪽

Caput III. comparare, sed nec ulli alieno obseqquod non sit militaris exercitii insister

liceat.

Deniq; nec paedae vacare sine ducum dulgentia, nec unquam ex castris evagari, aut alio usquam diverti, proficisciv sine commeatu fas est Siquidem ducis in eo ossicium maximὰ versatur, ut militem in fastris retineat, militaribus exerceat ludis , parcissime det commeatum χ-mninb id agat, ut a signis propriis, a solitis mansionibus non discedat: Milites ι enim, utLeo inquit, qui Republ.arman-λtur aluntur solis debent utilitatibus publicis occupari. Praeterea milites, sive in conflictu praelii, sive alioqui Ducum indulgentia dum bellum durat hostilem

vel agrum,uel personas aut bona praedati fuerint, nihil in privata commodaretinere; sed si immobilia sunt, Reipubl. pro qua militant, relinquere, aut si sint immobilia, Duci 'sferre coguntur in commune militibus distribuenda. Si qui contra fecerint, aut emansoris, aut transiu-:ae aut alia militari poena plectentur Et i aecini. ossicium, pr. 93 ossicium, Non omnes,s a Barbaris. qui commmius, Milites

prohibentur, I Milites agrum a. de re misit LMmo miles, infine. . Tribuni. I. Militesquia Republ.