Ioann. Ionstoni Historiae naturalis de arboribus et plantis libri 10. Tabulis centum triginta septem ab illo celeberrimo Mathia Meriano aeri incisis ornati ex scriptoribus tam antiquis, quam recentioribus maxima cura collecti, ... Tomus primus secund

발행: 1768년

분량: 346페이지

출처: archive.org

분류: 약학

201쪽

euercus. Theophri

sed minus prohata. q. Fagus seu Uculus, quae est patula et densa;

eaudice crassissimo et minus in reisitum assurgenae: materia a Putr

dine lihera: glande rotunda , Gulci sima; et qua obsessi duravere, Ariscades velcebantur. Peculiare ipsi 'cum seu corticoso, quod ambae ima summaque glandis pam te in lapideam degenerant duritiem, quaedam cortice, suaedam corpore. Ideo detractis lapillis, concava perim de atque in animalibus relinquuntur. Provenit caesura triennio seriorPlinio,

minusque morosa nascitur. S. AλL One, crassi cortex, cui truncus plerumque cavus et fungostis, et faciis te etiam, dum vivit, putrescens; cortex crassissimus; glans rara, et,

si tulit, amarissima, quam Praeter sues nullum attingat animal; μον nigricans et pusillum. Sola suimune tangi creditur. ideo ligno ejus nec ad sacrificia, apud Arabes nempe, uti, fas habebatur. Hoc qumque neglectae religionis est, quod

emortuo carbone sacrificabatur.Materia ad axes similiaque tantum commoda.

Iu Apud Macedones quatuor

Quercuum Prostant genera. I. ErymodUS, quae eadem cum elimest ca. a. Lati olla, cui glans amara; materia aedificiis et carboni minus utilis. In aerariorum hic tantumoffcinis compendio, quoniam desunente flatu emoriens, protinus r. coquitur, caeterum plurimis scimtillis. 3. De U Io nihil occurrit.

q. Aspris, quae quibusdam sterilis

esse creditur, aliis glandem raram, et, quae caput petat, habere.

IV. Quercum Polybii descriptam

apud Strabonem et Athenaeum habemus. Radicem habet m nam, ut quercus persectae. A terra minus attollitur, quam humilis aliquis frutex , semper tamen minor inve nitur, quae infra columnas nascitur. Tantum fert glandium seu fructus, ut post maturitatem, littus maris intra extraque coluinnas, Opple tur eo alluvie ejecto. Nastitur in Lusitania, non tantum in ipso profundo maris, quo alluitur, sed e iam ad mare, imo, in terra per Hispaniam. Polyhius tradit, glandemst Hispanis etiam in Latium mitti, nisi sorte eam Sardia generet, et ULcina loca. Vescuntur iis Thunni, et pinguescunt. ARTI cvLvs II.

De siuercu Recentiorum.

De siuercu arbore.

Circa Puercum tria occurrunt, Arbor ipsa , Exerementa et Vι. scum. Quercus apud Reeentiores Bota. nidos, recte in Glandiferam, et Glam digallis ram distinguitur. L Quereus Glandifera diversa habet genera; quorum alia a Foliis, alia a Fructu , alia a Magnitudine

deducuntur.

I. Foliorum ratione est quercus triplex: I. Latifolia. a. Pere fo- Iia. et 3. Longo pediculo. I. Quem eus latifolia est vel Mas vel Foemi m. I. Puercus glandifera latifolia

mas, πλατ υλλος Idaeorum et Mau.

rerum , Glandiferarum arborum spe. cies tertia Anguillarae dicitur. Adibor est ramis brachiata. Caudice vasto recto et crassismo. cui materies firma. Cortex scaber rimoissus inferius, superius aliquando lamvis ἔ alburnum intus. Folium in principio tenerrimum et facile pruina marcescens , lutei coloris, rubicundi in novellis, mox viridius et solidum, vetustae sinuosissimum, minus in ea , quae caesa , novam frondem mittit, sed tum maxime spissium et latum, ni*rescens potiusquam flavescens, ubi decidit. C mitantur id circa diem S. Geor.

202쪽

. . e lap. 73.

gio sacrum obsongae et luteae Ci-Gryra: quas perexigui rubri flosculi excipiunt. Glandes ex his mediocres, calide pustulata scabritie asperato; spissiores scaeminea , quωrum quibusdam tunica rubigine sicabra subest, aliis statim candidum corpus; saepe terni aut hini simul cohaerentes, raro unica in summo arborum prodeunte. Circa diem D. Jacobi e calice prorepunt, et Augusto maturescunt. Observantur in ea circa Aprilis finem vel Majiinitium nucamenta seu duri, in quadrantalibus pediculis muscos, cxspiculis herbidis et sessili hus compositi, sic, ut interdum ligulam veristicillatim ccronenti Observantur et glandium rudimenta , tanquam globuli minimi, purpurantes et hi diti, privatis pediculis insidentia. Passim est obvia. in monte Comitatus Montbelgardensis Cleri montaliae sunt, rectae et sine ramis, ac

si data opera decisa suissent. De risu in Medicina nota. Ex limo decoctum contra luem Veneream p rari. Corticem medium, et interim rem glandis tunicam in aqua et aceto decoctum, sacri ignis aestum tollere vel lenire. Ex foliis tenellis medio Malo aquam, contra capitis

aestuosos colores, et fluxus Omni. genos, albos inprimis, sanguinis. que exspuitiones, destillari. Hippocrates ad QTocationem matricis in sussitu utitur; et tenella contrita illita, vulnera ad cicatricem perducere, certum. Decocta cum vino, dentium dolorem ex fluxu obortum eonvincunt, si saepe eo os collua. tur, idque experimento habemus. CarbonNm candentium sumtus, imrinae dissicultati in mulieribus com ducit, si vino aspersorum vapor perinfundibulum in uterum recipiatur. Cupularum cum aqua foliorum et

amygdalis dulcibus decoctum, dy-

teriam pestilentem sistit. De Meere, scobe corticum juniorum prae. parantur coria. Quemae Carinae triremibus subjiciebantur a Cypriis. Materies optima ad aedificia, ex eaque dolia vinaria et cerevisiaria fiunt. vetustate nigrescit. Glandes olim Arcadum et Lusitanorum in mon Quercus. tanis degentium cibus. Molitae l'iu u. N. aliquando in farinam, spissataeque in ' ' panem. Inter bellaria apud Athenientes igne torrefactae. Sed et nun in Hispania secundas mensas occupant. Crassi sunt succi, et tardio. ris exitus: convenientiusque suibus et ovibus pabulum. Dantur apud Columellam et bobus. Visa Fram Colum. R.

cisci l. Gallorum Regis in nemore t :: 23

Tronsae prope Bituriges, stupen-pud B. h. dae altitudinis et crassitiei, jussit Ee- P. cy.gis pedamentis munita. Visitur et Basileae in viridario S. Petri , trunco homine breviore, crassitudine, quantum vix tres homines comprehendant, ramis senis aut septenis vastissimis, quorum quilibet quercus vulgares ambitu aequat, ita in orisbem repandis brachiata, et triplici pedamentorum ordine in immen sum amhitu su Tuta, ut jam multos

ante annOS, centum Passius Lircumeunti non sumcerent. Fons ad ipsium fere truncum perennis, perennes per tubos excutit lymphas. Maximiliano Caesari sub ea, cum sua aula discumbere et coenitare licuit.

I. Puercus latifolia foemina, superiore per omnia minor est; soliis obdensas lacinias veluti crispis: Nam ditis interdum quinis aut senis, saepe ternis aut quaternis, raro binis,

rarissime lingularibus calici firmiter adnexis, dulcioribus et mollioribus;

saepe pene rotundae et impersectae calyci continuae reperiuntur. 2. Quercus latifolia erepetuo virens con Rau RP. spiciebatur in Thurino agro, ubi c. iiiiiiii. Sybaris fuit, ex ipsa urbe, nunquam Plin. ii N.

folia dimittens , nec ante mediam is id

aestatem germinans. Via talis et ita l. idtin Apennino et in Andium Galli ph cae gentis agm. Quereus latifo 'P LM LI Iia longo pedicula, est Regueris Idae rum, Elmodrys Macedonum, G, me placida. Hoc unicurn ei peculiare, quod glans modo unica, mindo gemina longo pediculo assixa d pendet. Amplissimae circa vien. clac Rrinam, quarum glandes viridi qua ι I. dam et polyg6na excrescentia, quaeresiccata gallorum modo firma et dura erat, includebantur. In Guay, : is

203쪽

Quercus. quil sunt singularis praestantiae et longissimae durationis. II. Fructus ratione est Quercus duplex: I.Cal e nem echinatositaπ- de majore. 2. Cabee bispido glande

minore.

li. 7. e. i. cedonum, Cereus latinorum. in

P 7 ingentem erigitur altitudinem. Materia cst per longitudinem robustis sima. Folium crassum, amplis imcisuris laciniatum. Glans tristis, -horrida, rotunda, ae velut obtusia, et amaras sima, calyce Echini marini magnitudine, rigidis, latis, in cinereo candicantibus aculeis vallato et echi. nato insidet, quae immatura clauditur; matura se exerit. Provenit in Cypro, Chio, Hetruria, et qua Pisauro Romam itur.

Loi,M. Ot, dica. I. 9uercus calice his do Nau. eluith de mira re, est Haliphteos seii cirrus . i .. foemina , Aegilops minore glande Dodonaeo, Cerrus Aegilvs Clusio, Cerris Plinii minore glande Lobelio, seuercus tertia species, quae in m. truria Farnia Caesalpino. Altitudine est vulgaris quercus. Materie candidiore et laxiore, cortice crassiore et scabriore; soliis frequenter et minus alte incisis; ramulis hr vioribus et frequentioribus nodis obsitis; gemmIs minoribus et aliquot foliis ceu villis septis; foribus

racematim compactis. Caliculi annotinis ramis au haerent, hi idi et molliter echinati, in quibus glans brevior , obtusior, in Autumno maturescens. Saepe ramorum libralia in lapides, matrice in silicem etiam conversa , visa. Provenit in Livis Pannoniae. a. siuercum caILee valde hispido Burgundicam eadem cum Cerro formina Dalechampii, et Clusii Aegiloste Cerro, quae nobis Quercus ealyce hspido ande minore, Baub. H. P. Johannes Hauhinus facit. Glandes i. - D sunt vulgaribus pares, orbiculatae et aliquantum compressae, 'Πae ex calyculis parum exeruntur spiculis echinatis, longis, flavis, densis, sed non ita rigidis erectisque, horrentibus. Copiose in A pennino et pudigundia, qua itur Vesontio Dolam, nascitur. Huc reser Quercum Maia. ritanisam grandissima glande, cujus Exere 1 t.

apud Scaligerum mentio. IIJ.Magnitudinis ratione Quercus i in n. est: i. Parva. a. Vix pedem Im Bauh. Phyperans. I. Quercus parva, Graecis Phatus, Plinio Ucucs, ilici S genus, p. ras. quod Hispani Enainas vocant Cae. salpino. Foliis est quercus cum lon. go pediculo angustioribus, infernecandicantibus. Glans communiter unica, raro gemina, et sculeo in

Ris pungente. Hispani En vas et Velleias vocant, coctasque sub ci. neribus secundis mensis apponunt. Est et in Olympo mercus folio te. nui, glande minoribus fabis haud majore, quam veteribus incognitam putat Bellonius. a. Puercus Dispe-Obs tidem superans, Lobelio Puercus milis fruticisspecie, fronde ilicis moia p. 1 9. liore. Ramuli sunt tenues et flexi hi les, vulgaris quercus virgultis sumili mi; folia roboris generibus majora et molliora; glans crassior, calyce planiore, admodum amara. I l. in Rcvs GLANDIGALLIFERA ducitur ROBvR, cujus differentia a D. lio, magnitndine et patria sumitur.

I. A solis est Quercus gallisera tI. Lanugifolia, a. Mur catiliolia. I. Quercus gallifera lanugifolia est

triplex: I. Major. a Minor. 3. ωι Ia mali magnitudine. 1. Puercus gal lifera tanti folio major, Clusio ro. Tui. H. Lbur primum, vulgari est similis, sed hi μ'3

humilior: materie robustar caudice magis coatorio, frequentioribuS. . que ramorum alis cavo. Folia magis incisa et sinuosa quam quercui, quaeque aVersa parte molli cana. que lanugine pubescunt. Freque Irest in celsis Castellae veteris montiobus, atque in Aquitania supra sur- depalam. a. Puercus gallisera laum

gi Dila. minor , Clusii Robur secum dum , strigosior est Quercu , folio

minus amplo, altera parte nonnihil ineano et minore glande. Crescit . in Austria, Sivria et Pannonia. 3. Quercus gallifera, galla Migui mali

magnitudine, Clusio Robur tertium, Dod Pem.

Dodonaeo Galla major Garaiae forte' ι -- Galla

204쪽

Galli magna, quas poma de CoiΠο EXOTICA. Quercus nuncuPant. Vix aliquando huma. nam altitudinem excedit, formam. Ad Quercum refero si actuς. I. TAR LX. liorum et canitie smilis. Stolones Glandes Americanas. a. oestridem ab una radice numerosi. Galla exi. Virginuinam, cujus calix ex Win. ut mali magnitudine sphaerica qui. decisuu relatus est. 3. equimdem, sed aliquot tuberculis aspeta quammens Hugini auorum. . u. D. Rubent recentes , ea pam dem Iudicam substantia pene osseam. te, qua Solem spectant: cohaerent. s. Glaudem Indicam magnam lubroaque ramo contiguae, sed sine ullo tundam Plateri. 6. Fructus Oreb ordine , in tanta aliquando copia , lavae materie intus instar Gallarum. ut uni vix palmum superanti, octo l. Glavdes Americanae vel potius vel novem insideant. Gerunt et sm baccae, quae in diversis arboribus Ita pigulam, 'quercus nostratis simi. nascuntur , sunt quinque generum. Iem. Frequens est in Castello et Au. I. Saxatemener. a. amener. Piau. De Lae striae montibu7. Ramis contortis, nivisne' Sappumener. q. t 'qfissis et exsiccatis rustici in Hispania menaues, ut suo Uirginiani idio.

Pro taeda tituntur. male vocant. Tres priores cratieu.

II. Gereus gallifera muricat folia lis arundineis impositas lento igne si

est duplex, Major et Mixor . . .Puer- cant, et, ubi libet, aqua macerantem galliffera in ricatifolia m. jor, et ebulliunt , vel ex iis dulce ole. Clusio robur quartum, aliis Galla I um exprimunt. Ex tertia, quae ave Rotar mallus, in arborem excre. qua macerata et coeta castaneae est

scit pusillam. Foliis , quae duri, sapore, pinsitur aliquando et panis. ra et angustiora, non tam profun- Quarta inter ignobiles ut mancipimdus simis, sed aculei veluti denticu, rum deputatur cibus. Quinta dolati; inserne candicant, nulla molli cocta in cibum cum piscibus vel cara lanugine asperia. Gallae color pal- nibus cedit. lidior, et acuta tubercula. a. Pueria it. Glandi Virmianae, cuius ea-pus εxo eus allistra muricati folia minor,Clu. lix ex Windecaovv relatus est, la- i. 'sio Robur quintum, Dodonaeo gal. titudo sescunciae, unciae prosun-la minor, luperiori similis est, sto. ditas, durities ingens, squamae mul- Ionibus brevioribus et magis con- tae, hispidae et firmae I ex cinera. tortis; cortice rugosiore. Gallae ceo fustae; interna parte ad glandis extremis ramulis nascuntur mino. usque sedem, multa, brevis, inolis res aliis, laeves et sine tuberculis; lis, et veluti seriem cineracei colo, quibus ex ruso nigricans colori ris lanugo. Forte glandis Mangm II. A magnitudine est litterems merauia estIimbumilis, Clusio Robur sextum, quae lil. Clequii mimmens Virginia. De L es fruticis potius quam artioris nomen normu, fructus eXigui, glandibus oζοὶ l φmeretur: tenuibus et lentis ramis; similes, nisi quod calicibus avella εfoliis quercus galliserae lanugisoli- narum instar contineantur. Siccbae minoris, sed minoribus, nee a. tas recondunt, et, ubi opus, dum deo sinuosis. Gallarum, quae mi- rum saxorum attritu comminutas, tores, serax est, et plerumque bi. supra cratem tostas, ligneo pistillo nae, ternae aut plures limul nascum in pollinem redigunt, aqua maceatur. rant, et lacteo illarum stacco, quem III. Apatria nomen Iavanica siveri Paυve iscoram vocant, Vescuntur.eus mutuatur , Malalis Elati dicta. Fiunt ex iisdem panes et potus, quutignum est undulatum et insigni bus primates festivis diebus delici. duritie, durabile idem, nec vel tere. antur. dini, vel formicis albis, ita obnoxium. IV. Ganr Indica stubstantIa pene st,uli. n. P. Folia patula, aspera, ficulneis similia. oblea , visendae erat pulchritudinis. 7, 13 LIos flavus, peponum floris instar. Erat glandi quercinae figura et ma. Fructus Nux galla. - Dud a gnitudine

205쪽

Quercus. gnitudine similis, intus candida, suta stantia pene ostea, nullius saporis: exterius nigra, et venulis ac lineisiquamatis corticatisque, rufis, per superficiem reticulata. Cupula crassa, dura et lignosa, cui extus multorum denticulorum, mutuo sibi incumhentium, imbricata asperitas, color cinereus; pediculus semum ciam longus, crassiis atque ligno.

danisteri, quae sub titulos ructusBal. Ρεni a Robino accepta est, ougiamdem magnitudine aequabat. Cortex flavescens , laevis, crassiusculus, area scabra, subcinerea , hyli imaginem prae se serente insignitus. Eufus idem intus, rugosus, inte currentibus veluti venulis; in quo velut in pulvino jacet nucleus

rotundus, facie glandis aut castan ae, geminus, extra scabet et rufus,

substantia dura, colore glandis, sapore dulci. H. Emum s Oretanae materis imius instar Gallarum. Cortice erat . p. s. lignoso, exterius tu herculoso, e dum

bus veluti orbibus, coloris susci, et qui interius in duas orbiculares celulas ligneo sepimento dividuntur , constante. Singuli sui nuclei, rotum di, sed qui sepimento incubant, P

rum cempressi, quibus cortices lugnosi, tenues, interiore parie Pu purei seu violacei. Vacui intus rant, materie pene gallarum instar,

De siuercus Excrementis.

'' xere menta Quereuum illa dia IV. Excrementum villosium,

cuntur, quae praeter fructus in Dioscoridi , Theophra. Querculius reperiuntur ; quae vel stOφάζων, Plinio S agnos et Fryon, La H. e. ix in Genere vel in Specie considerari Lugdunensi Splanctum et Hunum, possunt. Arabibus Unea , sola id Aegilops b. ut . . I. In genere sunt Excrementa quem fert, pannis simile, canum et mmeus varia. Eit enim I. Moro si scolam , cubitali longitudine pem mile. a. Pudendi virilis e te. 3. dens, uti Vestis lacera et longus pam

um caput referens. q. Hliosium. S. nus. Nasicitur e cortice, non sum mosum. 6. Νuculae facie assum. culorum cacumine, unde glans ἔ nec Theopbr. 7. Purgans. ex gemma, sedex superiorum ramo M. P.L Exerementum moro simile, - rum latere. Plinius pannos arentest ... . : κα--, est aridae duritiei et stim musicoso villo canos vertit. Vpus ejus Bais . H. R. ctu contumax. Duplex ostendit in sanguine sistendo, quod ab ursis i. 7- Bauhinus, qui Tuberosum vocat, didicimus; somno inducendo, si vi- ν''y' Majus et Minus, cavernosum u- num, in quo maduit, propinetur; trumque et ex plurimis veluti hac- dolorem dentium expugnando, sicis uvarum specie aggestum. m. in rubro vino decoctus gargari latur; jus minutissimis et algidis spinis hori in abortu praecavendo, si exsic t vh Η.' rehat, colore ex ruso in pullum ae catus, in ovo sorbili ebibatur. Εx, it ' eus. fuscum tendente. eodem pulvis Cyprius a Monspe-jάλ' io Excrementum αἰλ-λς, pu- liensibus paratur. Processum vide, dredi uirilis e gis, Lugdunens κει apud Bauninum. Ibiap. . retrum, quod initio refert. V. Excremento Quereus fungosio IlI. Exerememtum tauri eaput re- substantia rara, laxa , succulenta, ferens, quod Tabernomontano GaI- acida ; magnitudo nucis iuglandis;

lorum unus undecimum, aliis Gaia superficiesina natis, tuberosa, pulla amina, Theophrasto ταυροκέ-- cherrimi ruboris, reliqua parte ab λον. Durum est , et perforatum. hi, vel pomorum instar luteoli. AmRuptum , nuclei olivae speciem im nascitur vemo tempore sine pediem

206쪽

pediculo dependent. Excipit successu temporis vermiculos, qui multas cflosas cellulas sibi essio

manta

Bauta l. e. VI. Exerementum album nuculae

facis, Bauli inus summitati surculi foliis carentis insidens invenit. Compressum ex rotundo erat, insemesesIlle, superne umbilicatum, cuticula albida ac levissima , sub qua spadiceum visehatur; reliqua sul, stantia ad Nucis myristicae callum accedebat. Extimae superficiei scro-hiculi et tubercula. Sapor toti ad. stringens. IbH. ni. VII. Excrementi quercus purgam iaci . i. 'Rxi quia ut tradit Lohelius, me minere, instar Ledi pullulantis; quod, inquit, et purgat et adstrimpit summopere. Fateor, me nublibi de eo legisse. Scio, inter pu gantia esse , quae stringunt ; sed

quae vehementer purgent et vehe-hementer simul stringant, vix dari posse credo. II. Excrementa suercus in siprere confiderata, sunt: l. Gallae. a. 'Llulae, et 3. ab his diversa. I. De Gallis ex sensu Veterum et Neotericorum dicendum est.

i'Π hue Heteres pro fructu acei- .. i. '' pitur quandoque. Nascitur sole de

Dioseo. M. Geminis exeunte, et noctii semperiri; 'u universa, et plerumque αR-ς erum.

c 16 e... r. Pit. O Ima Coma gena, detera ima ex robore. Signum ejus, quod cavernae translucent. Vsus earum in adstringendo et tingendo nobilis.

Crematae et in vino aut aceto extiniactae fluentem sanguinem sistunt.

Tritae excrescentias in corpore tollunt. Capillos aceto aut aqua maceratae denigrant. Praebent et cinriosioribus praesagia. Si ex fractis perforatae esse non debent muscaevolaverit, indicium est belli; si

anniculus prorepat, famis; si arbneus, pestilentium morborum. Genera apud Theophrastum, Dicscori. Theophe. dem et Plinium occurrunt. I. Apud LA, Theophrastum Candidae et Nigrae fit mentio. i. Galla Candida una die crescit, et si aestu excepta est, arescit protinus, neque ad justum excrementum pervenit. a. Galla n, gra diutius viret crescitque, ut in te Quercus. dum mali compleat magnitudinem. II. Diso 'idi alia est Omphacitis, alia Dioseo. L Plaua. i. Galla Omphaestis parva est, κονδυλώδης, tuberosa, ad formam nindorum et tuberum , qui in digitorum juniniris et curvaturis conis spiciuntur , stravis et nullo foramine pervia. Eilieacior est altera a. GaIla Plana nihil hahet eminentiae, le-Visque est et perforata. III. Plinius Praeter Nigram et Albam, Solidae i. - quoque et Perforatae , Majoris ciminoris meminit, sed PerPeram.

Eandem esse, comparatio innuit. Sed nec Galeni flava vel magna, si l. sim quam Urearat λάτρομῶ vocabant, alia quam nigra, quae cum pers rata eadem. Nam vel οἰναν nigrum

significat Hesychior et ut nigra ad nigredinem vergens; sic flava ex flavedine subnigra, intelligenda est. II. Apud Neotericos haud parva

quoque Gallarum varietas. Sunt enim L Gallae orbiculatae maximIe, quae duplices, Orientales nempe, et ProviWiales aut Illyricae. Illae ex Oriente adseruntur. Hae ex urinvincia et lilyrico. Ponderosae fiunt quaedam caeteris omnibus, ut osseas dicas, solidae, durissimae, tuis berculatae , fuscae aut subnigrae , pediculo crasso. Quaedam laeves T Η. R. et penitus sungosae, mediaeque in , Τ, ' με ter gallas et pillulas Quercus sui, stantiae. Sunt geminae , sunt et singulares; omnes ατροτοι. II. Gallae oblongae, quae vel I Deae vel Tymrbem maris. l. Gallae oblongae istri.

este Bauhiuo exhibitae, cum extre-Baula H. P. mitatibus seu pediculis ramusculi, 7 Pquibus adhaerebant, ita ut em ambivisse vederentur, rugosae erant. a. Gallae oblongae Tyrrheni maris liti t. p. is

ad maris mediterranei littora nasci creduntur. Fuere ex his illae , quas Baiahinus sub nomineGallarum maximarum Exoticarum describit. Amplitudo eis ovi gallinacei, leves, color fuscus, secundum longitudianem aliquot sulci, nulla tubercula, nec quicquam foraminum. Coruisna superius, sed circulum non alta solvens; interiora nigra. Ill. Gu

lae minores sessiles, sub sexto T

207쪽

Quercus. bemommiani sunt genere. Virides quidam este volunt et Omphacitas.

c. m. F. Si hae, minores sunt, uvaeque Pi P. M. cino magnitudine aequales; ruginsae, solidae, nullo foramine perviae. V. Gallae galericulatae, sub titulo Gallarum fungum exprimentium, Bauhinus proponit. Diversiarum sunt figurarum. Aliae sunt superne

umbilicatae, circa media laciniatae; aliae utrinque ventricosae; aliae s mi globum exprimentes; aliae amistatu pentagono; aliae radiato et stellato. Carent Pleraeque foraminibus: omnes durae, et ad ligneam naturam accedentes. Habuit Bau-hinus, piro vix majores, duriusicinias, non foraminulentas et laeves. Ibid. p. s. U. Gallae umbilicatae, balaustio brevi et inveterato absque flore, vel nuper ex flore emerso Mespilo, foliato umbilico, figura, soliditate, Pe brevi et cr. lia pediculo ad amussim respondent. Colore sunt pullo ac nigro ; foraminibus nullis; crusta seu umbilico rigidissimo. VI. GaI.

De anputares sunt variae: I. Co nutae nempe. a. Radiatae. 3. Ech, Natae. 4. PII eformes. S. Tuberem

Iosae. 6. Fora muleutae, fit 7. suinquangulares. Ex his priores tres vulgaris non parum sunt duriores. i. . Pilaiformes, aliquo modo pileum

p. x s. sacerdotalem σν ά γε- eXPrimunt, in qua quatuor veluti cornua, in. terna parte cinerea, inferiore tota lucentia, sursum tendunt. In me.

dio est aliquid quadranguli mr me,

in cujus medio veluti umbilicus. Totae ex luteo lucent. S. Tubericulosis ex albo flavedo, latera inae. qualia, tubercula seminibus stagro. rum similia quam plurima. 6. F raminulentae totae sunt tales, flavructus. Exo t. scentes, lignosae, durae. T. Pui m: quangularis ex Brasilia allata fuit, uncia minor, superna parte aliquam tutum protuberans; inserna longior, et ad sedem usque gracilescens. Acentro ad extremos usque angulos quinque sunt lineae. II 'Iulae quoque sunt quin implices. I. Lavatae. a. Capillatae. 3. Mαχα γε- . 4. Foliosae. s. AEqnosae. I. Pilulae Quercus lanatae, Theophrasto πιλον, sunt pilae lanu' th-h

ginosae, molles, putamine duriore Η. . 3. t. contentae. Plinius nuchus non abissimiles scripsit, et quae intus fio cos molles, lucernarum luminibus aptos haberent. a. PAtilae Puercus

iae sunt, cum capillo nullius usus. Verno tamen tempore mellei succi. Lobelius, qui specie Beseruaris crementum spongiosium et musto '' P, sum vocat, in Romano agro coli

git. Aemu Iatur illi quodammodo, quod in rosis, sed villis rigidioribus, fuscis ac subnigris; fibris multifidis; surculumque circa media

durum immediate complectitur.

Iulae in viis ramorum; inserius ad pronos alarum recessus gignuntur, sine pediculo, intus cavae, Peculi, res et versicolores. Vmbitiei emi- pii, inentes candicant, maculosi aliquando, aliquando medii cocci colore splendentes. Apertis atra inanitas inest. Solent, quanquam raro, in lapillum magna ex parte Pumicω sum degenerare. Has et Halius Miri innuere videtur. Visae ei in quem 1 eterivia cubus humilioribus, inter crebriores foliorum simul cohaerentes P tiolos, ad aliquod ramulorum imberi Squamatim sibi cohaerebant, oblongiusculae, ad basin rotundi res in tenuem mucronem sestigi, bantur, ita ut conuium exiguum exprimerent. Forte κάχρυ Them

hrasti, qui nihil aIiud quam glo-

osus folioriam conoeetus inter pra cedentem exortum, liue articulum, et novellam verminationem medius.

phrasto σφαιροπ φ Rariores Theop. D. sunt, et convolvuntur e foliis, compressae per se atque oblongae. S. Pitulae aquosae Theophrasto σμώ- Ibἀφον DL- , Galeno ον- - , Tragopitulae asininae, I.obelio Quercussulgaris cum fuis excrementis fumnses. Aqunsas, candicantes et tran lucidas Plinius iacit, quamdiu mol-ι cles; rubenti solio insidere, culices serrea

208쪽

serre, et in modum gallae matureis scere. Rotundae liant, magnitudine exiguae gallae , ex Νeotericorum observitione, laeves, fungosae, pallidae, et subacidi gustus, vetusta. teque, in Octobri nempe, corrugam tur. Nastu Itur adventante aut uismno post primos ejus imbres, aversa et terram spectante foliorum Parte. Aridae et inveteratae digitis facile in pulverem atteruntur. Autumno calidiore ve es gignunt,

cui in culicellos faeessunt. Copim inlimae in Frisia Orientali prope Auriacum, et in Anglia, prope Hablisextam. Referri ad eas debent, si non sunt eaedem, sungosae boleti que similes, acerba humiditate plenae, in quibus similiter vermes, qui in culices abeunt. Primum eas ex recentioribus observassed ragum, vir dothus reliquit. III. Excrementa a Gallis et Pilmlis diversu sunt tredecim. I. Gem maesoliorum foraminulentae, quae autumno circa Besordiam et alibi observatae sunt. Centum supra triginta in uno folio numerantur, minutissimae, veluti sphaerulae corol. lares compressae, in medio pertusae, colore ex byssino in fulvum nitente, cleganter splendicante, ac si holoserico subtilissimo obductae es.senti visa in eodem ramo capitulasquamata. E. Altamen Puercus, cujus Maliger mentionem facit, de quo hoc unicum habeo, eosse cum animalis pingui comparari. g. Coc. S, quem in quercubus Ciliciae nasci, cochlearum exilium similitudine, oreque ab illius regionis mulieribus legi, Dioscorides autor est. 4. Nodi seu Verrucae, quae intra Quercuum corticem interdum imveniuntur, glandularum in homine analogae, lignosae, materia que na, crispa et eleganti, cortice proprio ruso et fungoso obductae. UL1ae pugni magnitudineὲ visae et avellanae. Prominent aliquando P. ras, luxuriantis alimenti indicia. s.

Iuli, de quibus nihil occurrit, praeter iconem. 6. Capitula stuamata, quae ramis tam extremis quam ad latera brevissimo pudiculo adhaere. stunt, stahiosae aut jaceae capitibus Quercus. majoribus similia, squamulis membraneis et subhirsutis, stahcinereis aliquando, saepe fulvis aut rufis, amplitudine unciali, a Thalio cl scriptae sunt. Vides aliquam a pululis μαχαλιγνισι disserentiam, imprimis si Theophrasti delineationem speties. Ponem vide in Gemmis foliorum fbram inulentis. 7. Ru mae foliorum Quercus, quae aut mmno appropinquante in sinistro latere Uidentur, rotundae, candidaera caducae. Apparentibus βψ Los rustici vocant copiosi sequenti

anno glandium proventus, spes concipitur. 8. a querctuas quaera' bH. p. r.

dicum quercus fibris sub terra adnascitur. Magnitudo ei juglandis; substantia ex pluribus velut acinis

racematim cohaerentibus compacta, dura; color vere extus, quo tem-εneel. l. r.

pore vegeta est et colligi debet, purpureus: intus, candidus et quasi i 'laetifer. Bauhinus rubentem seu serrugineam meditullio nonnihil albo secit. Perit in aestate, et fit quasi lignea. ideo vere debet colligi , in umbra siccari et pulveristri. Praestantissimum in dysenteria re. medium. Podagricis succus magno solatio inungitur. 9. Maricum, seu tantus seuereinus, qui in Que

cuum annotarum caudicibus reperitur, colore in fusco cinereo. Non. nulli recentem sale conditum loco calido reponunt; succum emahan. tem Podagricis illinunt. Io. Lapides, quos Theophrastus λ/Θαρακιτ-wn

σερσειδὴ vocat. Quos Bauhinus eXlὶ i. v st i bet, plane pumicosi sunt, crus Osi, α. p. tia punctati, oblongi, utrinque sessiles, colore extus pullo, intus cano, quibus sapor haud sine amaritudine

austerus et os contrahenS. II. P

mex, quem etiam aliquando gignere, Theophrastus autor est. IE. Boleti, qui e radicibus et circa radices pro. dente Plinio erumpunt. l 3. Liquor min Η. P. melleus, quem Ohservationi Cordi l.

debemus. Destillat e caudicibus odi: ι .sponte sua, veris tempore, melle e. 37.

liquido crassior, sapore dulci, sed, postquam gustaveris, nauseabundo. Solent ad eum apes et alia insecta E e e a con-

209쪽

Quercus. convolare. A pueris degustatus stus mellei humorIs coelo cadentis, nauseam cum capitis dolore intulit/ et foliis insidentis mentionem fa ii p. , qui vomitu solVebatur. Theophra citi

τ , ψι, Pluribus quidem hoc arboribus ridis. Mas sertilis, foemina sterilis.

LXII. L Viscum adnascitur, ut malo, Aliquando non fert. Hiscum consit ex MLἰ - piro, abieti, aceri, betulae, Casta- acinis, qui colliguntur messium tem.' '' neae, cerro, corylo, cotoneo, cy- pore immaturi; nam si accessere nos bato, ilici, mespilo, nuci, ole. imbres, amplitudine quidem augenae, salici, su heri, sorbo, therebin tur, visco vero marcescunt. Si tho, tiliae; ut sparsim monebimust cantur deinde et aridi tunduntur, at quia, ut plurimum in quercu vi- ac conditi in aqua putrescunt duinsitur, idem optimum, hic de eo a- denis fere diebus. Unumque hoc vere simul visum. Ex Heteribus rerum putre sicendo gratiam invenit: Thetikb . Theophrastus, seu quod potius eX inde in profluente rursus malleo H. IV. g. .'. aliorum sententia loquatur, alibi Vi tusi, amissis corticibus interiore camii is, e scum et hyphear distinguit; alibi ne lentescunt. Hoc est viscum pen. P. i. i. e. ii. viscum seu icor nomen esse com- nis avium tactu ligandis, juglandis mune, hyphear ab Arcadibus, s e. oleo subactum, cum libeat insidias ' lidem ab Euboicis appellari. Vnam moliri. Apud Druidas nihil eo sa- esse naturam, diversas habitudines, cratius. Jam per se roborum et quatenus in diversis nascitur. Hia gunt lucos, nec ulla sacra sine eanis visci tria genera. Namque in fronde conficiunt, ut inde appella. abiete ac larice piro Theophrastus ti quoque interpretatione Graecas et in dicit Euboea nasci, hypheae possint Druidae videri. Enimvero pi;n. u. N. Arcadia. Viscum autem in quercu, quicquid adnascatur illis, e coelo

rebintho, nec aliis arbori hus adna- lectae ab ipsis Deo ar horis. Est sei plerique. Copiosissimum in que autem id rarum admodum inven-cu , quod dryos hyphear Vocanti tu , et repertum magna religione in omni arbore, excepta ilice, et petitur: et ante omnia sexta luna, quercu, nascitur; differentiam fa- quae principia mensium annorum. cit odor virusque et solium non ju. que his facit, et seeuli post tricesi- eundi odoris in utroque Visco ama- mum annum , quia iam virium rum et lentum. Hyphear ad sagi- abunde hal Hat, ne sit lui dimidia. nanda pecora utilius. Vitia modo omnia sanantem appellantes suo voia purgat primo et desn pinguefacie, cabulo, sacrificiis epulisque rite sub quae suffecere purgationi. QuibuS arbore prae aratis duos admovent fit aliqua tabes intus, negant du- candidi coloris tauros. quorum corrare. Ea medendi ratio aestatis nua tunc primum vinciantur. Sa- quadragenis diebus. Adjiciunt di. cerdos candida veste cultus atho. scrimen, visco in his, quae folia m rem scandit. Falce aurea demittit. mittant, et ipsis dicideret contra Candido id excipitur sago. Tum inhaerere nato in aeterna fronde. deinde victimas immolant, precan-Omnino autem fiatum ullo modo tes, ut suum donum Deus prospe- nascitur, nec nisi per alvum avium rum faciat his, quibus dederit. Foe redditum, maxime palumbis ac tum cunditatem eo potu dari cuicunque di. Haec est natura , ut nili ma- animali sterili,arbitrantur, contraque

turatum in ventre avium, non Prin venena Omnia esse remedio. Tan-

veniat. Altitudo ejus non excedit ta gentium in rebus frivolis plerum cubitalem, sevi per fruticosi ac vi, que religio est. II. Re

210쪽

II. Reeentiores in viscum t. Albis

haecis. 2. RHbras factis. 3. Racemosum, et . . indicum dividunt, quibus aci

Dolon. R. I. Vi cum baceis albis, aliis li. P. P pl. 6. rvum Usci Querelaι et Limum S. B. uic u. p Cruci , multis stolonibus, altitudi l. r. e. i. ne cubitali, cortice herbaceo, saepe E flavescente, minimi digiti crassitudine . i. s. Cci,. fruticat. Geuicula eos intercipiunt, μειν. ' e quibus rami frequentes, nodosi, lenti et lignosi. Folia bina opposita, foliorum buxi majoris forma, eoloris herbidi, nervis per longitudinem rectis, saporis subacris et subdulcis. Hores ad genicula et extremos ram OS. exigui, lutei, quadripartiti ; qui in Fateas striatas, pellucido, lento ac tenaci liquore plenas, sapore jucundo, odore vinoso, quibus grana nigra , compressa , . cordis emgie immerguntur, abeunt. Ex harum semine, per alvos avium decidente nasci credidit antiquitas. Pallas in Disquisitionibus ex Scaligero ostendemus. Vsus ejus, uta te cui aerea et aquea calida sub antia, cst iu attrahendo, digerendo et concoquendo. Limum facit contra abortum, si siecum portetur; ad collectiones aurium, si succus viridis et tusi, iisdem instilletur rcontra vermes, si aqua, in qua contusum maceratum fuit, propi. netur et contra Epilepsiam, si vel in pulverem redactu in in liquore comveniente exhibeatur; vel in aqua rutae decocta, per dies XL. bibatur:

contra pleuritidem , si dr. i. pondere in aqua hordei vel alia assuma. tur. Rami novitii in fluxu muliebri et Nephritide; flores cum calce subacti ad lichenes commendantur. Exhaecis fit viscum, quod optimum,

si sine cortice, laevissimum, extra fulvum, intus porraeeum. Modum parandi vide apud autores. Scaluget in Vasconia virides et pallidas baccas observavit.

Bello. Obs Viscum baccis rubris, In Syria

4. a. E is. In oleis circa Hierusalem observa. tum est, quas et interficiunt. Bacis Clusis. p. eis ex rubro purpura licentes in Hi. . a. e. i . spania observavit Clusius. Tanto olivetorum dominor damno affaciunt, ut servandarum arborum en Viscum. go, magnam ramorum partem deis

truncare cogantur.

III. Viscum racemossum, Came camen tam r. pol ocem, a vulgari hoe solo in P si differt, quod racematim cohaerentes baccas strat. Rarum est et in Helvetia repertum.

IV. Hyctim Indisum est triplex.

t. Doliis linea rubra in extremitate eircumdatis. a. Foliis senis eirculis utrinque notatis. 3. Foliis convolutis tuniceiis.

i. Visicum Indisum foliis tinearubra in extremitate circumdatis, ex rotundo aliarum arborum tubere Progerminat, et in multos ramos,

ligno stagili, extus ex brunno nigri. cante , multisque striis ac maculis notato; flavescente medulla rufa, infortari interius. Folia figura vomeriS , Η. u. R. l. a. crassia, saturate viridia, et qualia με dixi. Rosculi ex flavo ru- sescentes, cum luteis in medio si minisus. Decidentibus, calix caryophyllum aromaticum figura et colore refert. lnsident eis aviculae nona hugh.

a. Vis in Indicum foliis senis lintristimulis utrinque notatis, sessili sed

transversim excurrente est radicis l. . e. h.

cespite, gramineis genicellis et Po. lypodii qua dant enus, sed albicanti. hus: Culmis item ex pallido viren . tibus a medio summotenus crassi ribus, fungosis, striatis, sesqilip

dem longis; in quibus folia semper vitentia visti effigie, sed duplo majora, fungiosiora, et secundum ner vum, medium solium intercurrentem, circulis utrinque senis, non pa' rum admirationis moventibus, veluti

scalpo impressa. 3. Viseum Indicum soliis conust, P L M,, lutis, tuniceis, Bauhino Visii modo

arboribus aIiis adnascens, Taberno l. p. c. a. montano Planta Permina vi cosmi. Tab. H. P.

Iis, cespite est latiore, sessilis cau': I . diei hus incumbit, fibrillis cepaceis radicata, unde proxime surgunt folia

invicem convoluta, tunicea, inserius serme palmum lata, numero se, quadantenus Aloes aut Scyllae et superae in ligulas praetenues, mucronatas desinentia: purpureum,

SEARCH

MENU NAVIGATION