Hug. Grotii Florum sparsio ad ius Iustinianeum

391쪽

NOVELLAS

Vsquam verius illud Virgilii

Fixit leges pretio, atque re it. Nam plerasque has mutationes, aliquod sibi lucrum aut Iustiniani, aut certe Triboniani habuisse propositum disces ex amubi & rerum perverse judicatarum habes exempla. N o v. Ι. Cap. 2. Non Setti,he edem retinere FalcidiamJ Disputatur an & Trebellianica testamento inhiberi possit. Certe id credidit Nazianzenus,aut cujus Ille consilia ad testamentum faciendum ustis est. Is Gregorium Diaconum instituens hereisdem sub onere restituendae hereditatis Ecclesiae illi Quae eratNagiangi,vetat eum quicquam de trahere ejus restitutionis causa. XVII. Cap. II. Si vero Canonicumst quod quaeritur, una mmmetropolita provincia hocaecerneret Conventuum mixtorum ex civilis & Ecclesiasticae dignit shominibus exempla habemus aliqua in jure Graecor man . Solent nunc quoque in regnis nonnullis sic expediri controversiae, quae inter jurisdictionem regiorum magistratuum,&episcopalem audientiam incidere scient.

392쪽

AD IVs IUSTINIANEVΜ. 38s X v III: Cap. I. Et eam de 'icere semper embescentes Imo. rubescentem, nempe legem , tanquam scilicet minus persectam. ερυθριων L, in Graeco, τscilicet. Sic Imperator in judiciis quidem multa adhibuerat temperamenta , sed erubescit quod nondum lege edita id fecerit, infra s. X XII. Cap. 8. Eum ab initio bene natorumJ In Graeco, Pid vero valet ingenuorum.

XXXVIII. Cap. q. mod si omnes feminiuJlHaec est lex,quam inter

caeteras accusat ProcopIus. Vetus lex erat, ut decurione sine maribus liberis mortuo, quarta pars cederet curiae, ut vidimus C. quando de quibus quarta pars debetur. enim est Procopio decurio non Romanus Senator. Iustinianus , ait, legem tulit contrariam, ut si id eveniret, quartam partem haberent heredes, caeterum partim fiscus,partim curia. Ergo quod hic dicitur novem uncias ad civitatem venturas,intelligendum est arcana quadam pactione cum fisco facta, quam in teste subiicere visum. At Iustinianus hac sua lege te non tenens, Ana tolli hereditatem ad filiam ejus devolutam, totam sibi rapuit, dans filiae de bonis paternis staterem annuum , testatus se id facere pietatis

causa.

DE TABELLIONIBUS ET UT PRO-tocolla dimittant in chartis. Tabellio in arcana Procopii historia vocatur:

393쪽

Homo in forosedens qui civium cuique instrumenta conficiebat, ct ea sua muniebat manu , quem Romani tabellionem vocant. Suidas, τα - πιλεως γροόφων - δολωα. bellio qui comtractus scribit, qui per urbem sunt. Vide Alexit Comneni Novellam injure Graecoromano, &Nicetam de Isaacio libro si, & Cabassiam in quaestionibus. DE ECCLESIA sΤICARUM RERUM immobilium alienatione, & solutione. Conser Capitulare Caroli Magni,lib. I I, 29. UT IN PRIUAΤIs DΟΜIBVS S cra mysteria non fiant. Domus autem, in quib- tale quid agitur, se publica sent, o si sacratissimum ararium notastrum deducenturi Similis legis meminit Cyrillus contra Anthropomorphitas cad. o. Ex Capitulari v, 38, Presbyter, qui in privatis domihus sine consensu Episcopi sacra celebraverit, honore sacerdotali privatur. Idem vult libri v I I eiustam Capitularis caput 33q.Vide & infra e xx III, 32.

Nihil a tegitimis sitis disserentes J In Graeco:

vella Lxxx Ix, 3. Nihil dissimilis legitimis, simisπο--ς 'ν 'πιο. Ergo lex de legitimis laqueus, etiam hoI comprehendit.

394쪽

Duia μου digni suntJ Ebii , in Graeco,

id est, bonae existimationis. C v II. Cap. I. Primum quidem ejusfubstriptione te m decim NiJ Solebat tempus poni initio instrumentorum. L.libellomm D.de inscriptionibus. Chrysostomus secundo sermone de verbis Esaiae. vi

ἔνη-, Nise praescripta habeat considams tempora ait eo modo praecidi controversias , aliaque ibi habet ad hunc inorem spectantia. CXV. Cop. 3. Causis exheredandorum liberorum,quae hic

o illuniles sunt,quas habemus Longobardorum

II, tit. XIV, c. m.

Si vero inque ad viginti quinque arinorum atatem tervenerit Aia.'parentes distulerint eam marito eopulare, ct fossan ex hoc contio erit4 Τexentius Adelphis: sedere oportuit Domi virginem tam grandem, dum cognatus hue

Satis tamen ipso signi at silentio. CXXIII. Cap. I. De Episcopis eligendis, vide quae congessit

R. 2 vir

395쪽

aga HVG. GRΟΤΙI FLOR. SP. vir ad pietatem,&pacem,eruditissimus Cassander in liturgicis. Sed primo clericis non minus tribus mensibus connumerentur J Synodus Sardicensis CanonexI II, secundum Dionysum Eviguum,vult eum qui ex laico eligatur Epistopus, prius Lectoris de Diaconi, & Presbyteri ossicio fungi, & sic probari. Confer 3c Synodi I, 9 II, sub Photio, canonem ultimum,& Balsamonem ad eum.

p. II.

Solutus excommunicatione is majore sacerdotri AMetropolita, idque ordiuis servandi causa.

Si quis oratorii domum fabricaverit, θ' voluerit in ea clericos ordinare, aut ipse , aut ous here

des, s επι sti clericis ministrant, E dignos

denominant, denominatos ordinariJ Origo auris patronatus quod dicitur. :

Si quiis autem litigantium intra decem dies comtraduca Lalaus sciΙicet cum clerico aut monacho negotium habens. Si tamen ex Imperiali,sone, aut judiciadi praeepto Epistopm judicat, inter quasicunque personas appellatio ad Imperium, aut ad eum qui trammisit negotium, referaturJ Quia non ut Episcopus judicavit. p. 34. Non omni secundum gradumJς βαθμουν,hoc est, quod secundum ordinem dicit Capitulare v, Σ3i. Vide quae diximus ad L. sacris, C. de

Episcopis & Clericis,

396쪽

AD Ivs IvSTINIAN EVM. 38s CXXX. Habere autem eosdem optiones deputaram ipsis occasione emolumenti Ontumdecimam portionemJ Duodecimam Partem dicit Procopius in arcana historia. Facilis in numero error aut hie , aut illic. De horum optionum rapacit te multa idem Procopius alio loco ejusdem hiastoriae .

C X X XIII. Cap. 2. Halentium schemaJ Sic diaconisurum τ ῶ - κη - 2 meminit canon ultimus magnae Synodi Nicaenae : ubi Dionysius Exiguus, in eodem habitu esse probaritur. CXXXIV. C p. 7. Duia eredisoreobos debitorum prasummu retinereJ Mos vetus Syriae. Vide quae diximus ad

Iu Regum I v, I. &ad Matth. XVIII, 2 s. p. 8a

Siτε semel sive toties huis modi aliquid pro eadem reflatJ Id est, plus semel mulier post intercessionem conscribens cautionem, aut pignoradam,aut intercessorem, amittit beneficiumVeu Hanum,ex L si mulier perfecte C. ad SC. Maced. sed mulierem pro marito intercedentem, etiamsi hoc fecerit, sublevat haec Novella, nismirum veniam dans sexui maritorum blanditiis obnoxio. Lapsus qui facillime fiunt,maxime sublevandi.

CXXXV. Νουὰpina negligentiaJ In Graeco legitur: ψραλμια , sed scriptum suit olim,

397쪽

DMλ.- Atque id optime vertat Latinus

mittitur, maruerit rerum seu rumpere potius, qu m inmm- gri

est,non debere par carcerem cora ut ad VItan dum corporIs crucIatum,bOnIs suis carere om

nibus, ac praeter inopiam , etiam labe Ignomis uiae ad mortem usque premI malae. cxxxv ΙΙ. Cap. α. . Si vero me potit-us', aut beatissimus Am

Iustinianus Nun ο ιλ puniit abscissione paratis oer quam peccaverant. Narrat in historia arcana Procopius: additque Beophanes, affectum hac poena Episcopum Dioeceseos Thraciae Alexandrum. Addunt aliae historiae,datum ad poenitentiam, cujus in hac lege mentio, tempus trimestre,satis leniter.

398쪽

AD Ivs IUSTINIANEU Μ. 3srRctis de Iegibus-,npn, Presbyteri sunt 'ap . magistri a . CLIV. Haec Constitutio ex earum genere ost quae provinciaIes dicuntur. Vide hoc discrimen in aer aut epistola 72. CLIX. Sed quatuor,m gener tiones praeseriisse viderentur 4 Haec lex est industria ita scr1pta , arte Triboniani hominis callidissimi, ut ad futuros casus aptari, aut iidem casus ab ea eximi possint. Non enlin apparet quid dia Cat quatuor generationes : neque vem an ea fuerit causa legis, an obiter tantum hoc ad implendam facti speciem narretur. . I

Vt masculi in parentum hereditatem fluccedant, femina vera mn Non improbassent hanc Armeritorum legem Romani veteres,qui natos ex fiaIiabus nepotibus annumerari nolu8re,& quivo-Coniam legem scripsere:multo minus illi Fran-Ci, quorum fuit lex Salica,quae filiam vetat ea tem habere in Alode, id est,terra hereditaria.

Vide supra Novellas ei I, cra I, cI . dc quae nos diximus de jure Belli lib. II, c. III, M. IO. L VIII. Apostolicum decretum de non edendo se guine, quod ad sanguinem refertur, suffoca-

399쪽

ιρα HVG. GROTI rLO R. s P. to, di veteribus Christianis ita anxie fuit obseravatum, ut botuli sanguine distenti, tentamenta fuerint Christianorum, ut nos docent Iustinus Martyr, Tertullianus Apologetico, Minutius oetavio,Eusebius v, I. Uanon,qui Apostolicus dicitur, 63. Canon Gangrensis a. Et quanquam Augustini tempore,in Africa illud de suffocato

videtur non exacte observatum, xxx II contra

Faustum I 3 : mansit tamen de in oriente, ut haec Novella nos docet, mos ille antiquus , de in Occidente diu, ut videre est in Concilio Wormatiensi, sub Ludovico Pio, de in Zach riae epistola ad Bonifacium. Etiam libri poenia tentiarii scripti ante annos quadringentos, po nam imponunt contra euntibus. De causis de creti Apostolici alio tempore agemus.

. AD LIBROS DE FEUDIS. Origo vocis est Fe-M : id est stipendii pon

sessio. Dieemus in Gotthicis. 'Tistri I. GLLAntiquissimo enim tempore, fle erat in dominorum potestate connexum,ut quando vesient,possent, auferre. Postea vero eo venetum est, ut per annum

totum frmitatem haberent, deindestatutum est, ut ustue ad vitam fidelis produceretur J Feuda Daniae fuisse ad vitam, dc ad voluntatem, tu Pontanus historiae libro Ix. II. Tin XUI.Ηnius rapituli sensum habes apud Gunth rum, Ligurino Vm.

Di herba O viridi J Ad pabulatum.

400쪽

AD Ivs IUSTINIANEVΜ. 393Tis. XXXIV. Sacramentum non semper dandum est possidentiJ Arbitrio judicis permittebatur, an adior sacramento probationes impleret, an vero reus eas purgaret. Vide cap. ultimum x de jurejurando.

Tis. X L. me sunt capitula qua Rex Conradui fecit in RomaniolaJ Imo rex Frederism in Ron Elia. Apparet ex Gunthero, & infra libro v. Error ex notis FR. 3c CR. . . N. LII. Haec ipsa lex Lotharii inserta est legibus Longobardicis libro m, tit. IX, cap. 9. Tit. LIII. f. Item 1acramento Sensum hujus capituli sic exprimit Guntherus:

Iuramenta metu, mortisve dolore coacta, Praecipue ne quis multis nocitura loquendo Publicet, aut in se crudeliter acta sequatur, Nullius meriti vel ponderis essejubemus.

De hoe capitulo sic Guntherns :Si quis habens seudum pretio stu vendere totu, Seu pro parte velit, Dominique licentia desit, Seu dare .seu vadis Apponere cogitin, ilia aeui dedit, amittit: non qui si cepit, habebit: Nultaque vel longi ascriptio temporis obsiet, o momim amominum redeant transata prio

Exemplumque bona fidei testetin in illum Actio, qua pretium cogat redhibere solutum.