장음표시 사용
21쪽
COMPENDIAR. EXPOs. tractata.Decretales Epistola sunt , quas uel Summus Pontifex Lius,ues cim cardinalibus id consultationem alicuius conflituit, iuxta glos. in c. omnes, 3. distinct. Et inter eas quaedam sunt de ritibus ceremoni's Ecclesiasticis, quales sunt qucontinentur partim in primo ct tertio DecrItalium,ir illas Iuri consulti quoque non curant,nisi quod interdum ex capitulis illorum librorum colligunt argumenta ὰ similibus ad similia: ὰ maiori ad minus. Quaedam veris sunt quae causas es negociaforensa concernunt, quales sunt qM continentur in fine primi Decretalium, dr in secundo. per tot.In parte tertis, ut de Contra tibus ct ultimis voluntatibus. Itemetris quarto, in parte quinti. Et luc proprie pertinent ad Iurisconsultos. Continentur autem uinoia Decretales in libris Decretalium antiquarum, insexto Decretalium, in Clementinis. Decretales antiqua continent Epistolas Gregorij 'ni, ct suorum autecessorum: Mdegit enim eas in unum librum,
quem uocauit Decretales. Sextus autem Decre
talium est compilatio Bonifacii octaui, quae ideo factaeIi , quia pon Decretales Gregori, ni ,
quidam Pontidices succedentes quoque edi lerunt Decretales, sepius inter se pugnantes, quam contraristatem Bonifacius Octauus opera quorundam Episcoporum in Concilio Lugdunens sustulit,
est hoc opus composuit Clementime sunt, quas clemens V. in Concilio Viennensi composuit.His
22쪽
IURIS CANONICI. Io. . adde Extrauagantes Ioannis XXII. Omnes
enim illi libri continent eosdem Titulos. En enim eadem fere ratio mer omnia, id en , illi Ti tuli qui sint in primo Decretorum antiquorum a sunt quoque in primo stati, ct in primo CD
ment. Decretales tamen antiquae multos Ti-i tutos comprehendunt , de quibus in aluis libris nulla fit mentio.
23쪽
et Variant hie auctores Chronologijs.
ROMANORUMLeges introductae, in rursus , tandem; restitutae sint ..
R a s Roma princeps orbis,qus Dei
destinatione optimas nobis vive di leges dedit, condita suit, anno mundi 44so. ' Ante Christum natum annos serme septingentos. Vis est initio Monarchia, hoc est, unius dominatione: non tamen omnibus numeris ab Iuta, quoniam scriptis carebat Iegibus. Imperarunt autem Regis urbi magis quam orbi. Nam vix ad decimumquintum usque lapidem Romana extendebatur ditio,cum eijcerentur. Annos regnarunt 2 o. vel, ut alij tradunt, 2 et . Exactis deinde anno urbis 2 3. Regibus, experti sunt Romani Aristo cratiam, hoc est, optimatium dominationem: &mixtum Democratiam, id est,multitudinis Imperium, quae tamen mox priuatis commodis corrimia suit ad Oligarchiam. Creati sunt citim duo Consules annui ex Patribus. Postea plebs tumultuans suos Magistratus
adiecit. Et hic quidem status durauit usque ad Iulium Caesarem, annis fere 46 I. Interim cum publica et Aconcordia sine scriptis legibus retineri non posset,sex sesim post eiectos Reges,anno nam male ponat Pompon. annos ro. allatae sunt ex Graeciae Leges duod cim Tabularum anno post conditam urbem 3oa. Cum iam Imperio sinculari Iulij Caesaris Respublica Romyna ad Monarchiam redijsset, multiplicatis mirum in modum Legibus, & a diuersis Scholarum auctoribus
in dissutationem plus aequo perductis, maioris vidς-
24쪽
batur nesotii, Leges tam immensas componere, vim fuerat olim describere : Sic humana fragilitas in utra que semper peccat partem: aut nihil, aut nimium facit, non curat medium. Iustinianus itaque Caesar 79. Omnia Romanorum scripta in unum consarcinauit opus, . quod inde Graecis Pandectas A , Latinis Digesta Enuncupauit, ut utrisque incommunem obseruantiam
auctoritate sita promulgari ostenderet . Vsiis est ad Rhoc opera prae cipue Triboniani,viri magnifici & Qum floris sacri palatij, Anno Christi s 2s: Non multis annis post Imperium Iustiniani, cum per bellicos tumultus continuos in Italia Leges Romanae tantummodo oppressae iacerent,regnantibus tum Longobardorii mali rumque gentium constitutionibus, Imerius quidam in Italia apud Reginam Mechiildin, obsitos iam pulustibus in Bibliotnecis, Pandectariim libros in lucem reduxit . Hos Lotharius x I. Dux Saxonum , Germanus Caesar XVIII. perpendens aequitatem iuxta & hum nitatem Romanarum Legum, iussit in Scholis atque Iudicijs publice tractari Anno II 27. Huius nonae rei studio ut fieri solet mirum in modum excitati sunt cum Irnerio plerique alij, praesertim Azo,o illustratae Iurisprudentiae gloriam reportarent. Paulo post Holinus, Bulgariis , Martinus , Placentinus, Ioannes glos. fas suas Pandectis adiecerunt, Anno II so. idque profecto insceliciter: nam cum summa ilIo seculo esset limguarum inopia, non potuit fieri, ut Barbari perciperent Romanos. Tandem successit Accursius, auditor Ioannis & Aronis, attingens Friderici II. Imperium, Anno I 226. is repetitis omnium praedictorum gIossis& opinionibus suas adiecit . Ipse sibi placens , glossemata sua commendat in l.facta.*. si in danda,ss. ad SNnatusconsultum Trebellia.Et in Novell.ut praepon .nomi. Imper. Postremo cum glosandi materiam viderent esse consumptam, coeperiint commentandi sumctionem turmatim amplecti in totum Ius ciuile, aut
25쪽
verius in omnes glosses Iuris Ciuilis. Non enim verba textus , sed uerba glossarum & opiniones sequuntur. Ibi tum superioris seculi altercationes, nouis c si diis. placet intellectibus multiplicatae sunt in insnitum . Et in primis commentatus est in Pandectas Dynus Mu-xellanus, deinde Petrus de lueella Pertica, Burgundiis, Sc acobus de Arena Parmensis: ouorum Bariolus sepefacit mentionem. Cynus item discipulus Dyni, Anno 13oo. tum Iacobus de Butrigarijs, & Reinertis de soro Liuij, Anno 13 29. Mox Bariolus ipse, cui inter omnes illius seculi Iuris peritos principatum recte tria buunt vixit sub Henrico v II. Lucelburgensi,
Caesare Germano xxx . Cum autem Iudex esset maleficiorum, pertu batus quorundam calumnia,
26쪽
Primi Isagulii fines, qui insita Tria simi
ipsius sint, qui Digesta seu Pa
modatur,ut plurimum obseruatur,o diιιiduntur in
Tertis sunt emedatori', quibus
pro re um temporumq; zaris. late vetera imra vel emendatur,vel immutaritur,vel au
28쪽
PRIMA PAR s. V RI operam daturum, ante omnia nosse oportet finem sus artis,qus est Iustitia tum prima artis principia, quae sunt, Iuris definitio, diuiso A , origo B , partes cir species C: postrem),eius dem, difι iplinae obiecta: quae tria numero usitate ponuntur, Persona, ct res adliones. Personarunna diuisio es ex Iure gentium D, quo iure omnes homines serui sunt, aut liberi E altera, ex Iure ciuili, quo partim sui iuris, partim alieni censentur p ut serui ct sillifamilias tam nati ex iusto matrimonio, quam adoptati o, quoad licilicet emancipentur. serum species,ex diuisione: qualitates, ex singularum proprietate pernoscuntura I .deius .
29쪽
i PARTICULARI s. tur Ar Intractatu actim glasi diuisio. & impetrari, o coram quo inquatit. Ritui debeat. Vtrumq e nu/npssu linent Magib s deSς stratus: quorum generale quasi collegium atque Senatorius. B . Magistratuum se 'ebusul. porro in Repub. Romana duo praecipue fuerunt ged 11 .de of nera: nam in urbanos est prouinciales h lim distri-fic.pxςLpi, buebantur, quora biforis,illi domi Remp. admini-e i*- strabant. yrbani magistrarus,sunt primo fecun
dὰ bs Principem loco, Consules, qui sumn rei
sic. uaest. C: secundo Praefectus praetorio D, qui g 1 .deos disciplinae aulicae: tertio Praefectus urbi E, quisc.praetor. disciplinae urbanae: quarto ovaestores F, qui corali 1 s,dς Qi euRodiendisque pecuniis: quinto Praetoi os. G iurisdictioni: sexto Praefecti uig - proconc& lum H, qui custodienda ciuitati praeficiebantur. legati. Porro magistratus prouinciales mittebantur uel E inprouincias consulares Senatus populique nomia
- cum generali puminoque ut in libera Vpub. i g. de of usitatum antea fuerat 9 imperio: ut proconsules ,
fic.praefid. eorum legati I. Vel in Caesareas, cum impem. 79. dς rio non aeque libera , sed ad Principis diploma re-
'fi.Iurid. Α- uel cum rurisdictione limitata alligata-Iexand. que, aut ad certam calisarum uniuersitatem, uto a I .de os procurator Caesaris M , aut ad certum locum,ut s. eius-ς x Iuridicus ciuitatis Alexandriae N. Quibus om
30쪽
propositum est θ serie in primo Digenoibro per
tractatur. Praecognitis igitur Magistratuum,qui in primo libro exponuntur,i neribus: aptὰ dein-e-s exquiritur, cuius nam sit iurisdictio , est cui subiectus sit is, quem convenire uolumus Α : eo cognito, subinde actio seu iudicium , citatio a competente Iudice eIt impetranda. Qua in parte ne quis aut petere aut cocedere ius iudiciumue iniquum audeat, primum edicitur, ut quod quisque iuris in alterum statuerit uel obtinuerit, eodem crine quandoque utatur B . 22M en aequi malo talionis, di utilis constituendis recte iudiciis regula. Secundo,ut sua con iet iudiciis O decretis uis atque auctoritas, nunciaturnnale iudi cium iis , qui Ius dicenti non obteperant C. Ita ordinata , munita iudiciorum actionum impetratione , sequitur in ius uocatior quae en ueluti quoddam iudiciorum fundamentum . Huic autem D aut parendu est E,aulsatisdandum P rnec licet impune cuiquam in ius uocatum ui GL mere, aut quoquo modo operam dare , ne citatus in ius ueniat G . Post citationem satisdatio a reo exigitur iudicio sisti, ne inutilis reddatur citatio H e quae ne quidem is alieno , quamuis nihil promiserit 1 , nedum a reo eiusue uadibus X, molari negligique impune potest. His expeditis, nisi seriae intercurrentes,aut dilationes,quae ex iusa causa reis petentibus dari soleant remorentur L: aedit actor actionem, iusque ymnesuum quo LIB. M.
ius dic.no obtemp. d 4. de Inius vocado