장음표시 사용
21쪽
PRO A. LICINIO ARCHIA POETA OR. 11 13
ut nihil possint ex eis neque ad communem adferre fructum neque in aspectum lucemque proferre; me autem quid pudeat, qui tot annos ita vivo, iudices, ut a nullius unquam me tempore aut commodo aut otium meum abstraXerit aut voluptas 5 avocarit aut denique somnus retardarit 2 quare quis tandem 13.me reprehendat aut .. suiS mihi iure SuSeeΠSeat, Si, quantum ceteris ad Suas res obeundas, quan sum ad festos dies ludorum celebrandos, quantum ad alias voluptates et ad ipsam requiem animi et corporis conceditur temporum, quantum alii tribuunt 10 tempestivis conviviis, quantum denique alveolo, quantum pilae, tantum mihi egomet ad haec studia recolenda Sumpsero P
atque hoc fad eo mihi concedendum est magis, quod ex his
in den Sinn und die Konstruktionvon dedere libergegangen mare). Die gewohniiche Konstruktion ad fam. 8, 28, 2 abdo me in bibliothecam, 33, 2 me totum in litteras abdere. t 1 ut nihil d. h. dasse sie meder thre Leh-
nus cau8αe publicae, commodo aufprivatae. Zum gangen Gedankenvgl. Phil. 2 g 20. t 4 aut otium etc., oin Belspiet dor diiunctio, cum eOrum , de quibu8 dicimu8, . . . unum quidque c/rto concluditur verbo, Sic: poFulus Romanus Numantiam delevit, Karthaginem sustulit, Corinthum disiecit, Fregellas evertit . ad Heren. 4 φ 37; s. unten 16 Ε. 19 m. Pornp. 15. 26. t 4 otium m. , Ver-langen nachin Fretheit Von Amts- Ge- Achanen. l 1 etard., istin fretererWeisemit a-commodo auch verbunden; adlam. 5, 17, 1 posteriora temporu) mea scribendo retardarunt retardando) per aliquantum temporis prohi
recol , immer Wieder aula neve. lsumpsero: denn die Frage: quis . . reprehendat vertriti ein Futur: nemo
22쪽
M. TULLII CICERONIS studiis haec quoque crescit oratio et facultaS, quae, quantacunque in me e St, nunquam amicorum periculis defuit. quae sicut levior videtur, illa quidem certe, quae Summa Sunt, eX14 quo fonte hauriam sentio. nam nisi multorum praeceptis multisqu0 littoris mihi ab adulescentia persuasissem nihil esse 5
in vita magno opere expetendum nisi laudem atque honestatem, in ea autem perSequenda OmneS crueiatuS corporis, Omnia
pericula mortis atque exsilii parvi esse ducenda, nunquam me pro salute vestra in tot ac tantas dimicationes atque in hos ibprofligatorum hominum cotidianos impetus obiecissem. Sed pleni omnes sunt libri, plenae Sapientium VOeeS, plena eum-plorum V Stas: quae iacerent in tenebris omnia, nisi litt0-
rarum lumen accederet. quam multas nobis imagines non
solum ad intuendum, verum etiam ad imitandum fortissimorum Virorum eXpres Sas Seripiores et Graeci et Latini reliquerunt, 15 quas ego mihi semper in administranda re publica proponens
dem atque virtutem vgl. 5 E. 14 Α.;
nus Moralphilosophie. t 3 quidem
6 in ηita im Menschenleben, RufErden. l laudem atque honestatem - l. atque virtutem, Rulim der
voltuS per aenea Signa, quum pervati8 opu8 more8 animique virorumcla Orum apparent. Tusc. 3 g 3 est gloria solida quaedam Te8 et eX-
23쪽
PRO A. LICINIO ARCHIA POETA OR. 13 - 16
animum et mentem meam ipsa cogitatione hominum eXeellentilam conformabam. 7
Quaeret quispiam: quid 2 illi ipsi summi viri, quorum 15
virtutes litteris proditae sunt, istane doctrina, quam tu effers 5 laudibus, eruditi fuerunt γ' difficile est hoc de omnibus con- firmare, sed tamen est certum quid respondeam. ego multos homines excellenti animo ac virtute fuisse Sine doctrina, et lnaturae ipsius habitu prope divino per se ipsos et moderatos lin graves exstitisse fateor. etiam illud adiungo, saepius ad l10 laudem atque virtutem naturam Sine doctrina quam Sine natura valuisse doctrinam. atque idem ego hoc contendo, cum ad naturam eXimiam et illustrem accesserit ratio quae
dam conformatioque d trinae, tum illud nescio quid prae
dicendi sine Summa rerum Omnium
scientia fuisse fateor. t 8 issius, gu
n. Wie 31 eae eo numero, qui . .
24쪽
M. TULLII CICER0NIS quem patres nostri Viderunt, divinum hominem Africanum, ex hoc C. Laelium, L. Furium, moderatissimos homines et continentissimos, ex hoc fortissimum virum et illis temporibus doctissimum, M. Catonem illum senem: qui profecto, si nihil ad percipiendam colendamque virtutem litteris adiuvarentur, buunquum Se ad earum Studium contulissent. Quodsi non hic tantus fructus ostenderetur et si ex his studiis delectatio sola peteretur, tamen, ut Opinor, hanc animi remissionem humanissimam ac liberalissimam iudicaretis. nam ceterae nequel temporum Sunt neque aetatum omnium neque locorum; at 10l haec studia adulescentiam alunt, senectutem Oblectant, SecundaSgriechisch g0bil deter Manner, darunter C. Laelius, Von seinem Studium dor Philosophio Sapiens genuunt; de amic. 6. Verr. 5 g 25 neque ad illius superioris Africani in re gerenda celeritatem neque ad huius, qui postea fuit, singulare con8ilium. l 11. 3 viderunt, dadurchigeminnidas Boispiet an Beweishrast. l homo V. vir merden hausig so mit Ver-blassung des ursprunglichen Unter-8ehiedes gusammengestetit. l 2 L. Furius, mit dem Betnamqn Phi-Iu8, ein Zettgenosse und ebensalis
dem boscheidenen) Masse jener Zelten. t 4 profecto, 4 A. t 5 adiuvarentur, das Imperfelit, Weil gleich-geitig dauernd: se contulerunt, quia adiuvabantur, Zpt. φ 525. Lael. 13 quod non fecissent profecto, si nihil
ad eos pertinere arbitrarentur. Cat. 82. adiuvare ad, Zu p. 8, 5 und E-S.
Pomp. 15 in ceteris rebuS, cum venit calamitas, tum detrimentum accipitur: at in vectigalibus non solum adventus mali sed etiam metus ipse adfert calamitatem. l 11 haec studia st0hi nichi in Widerspruch gu remissio: denti haec rem. unierscheidet sich eben von den anderen ceterae, 13)dadurch, daia der Getsi nichi rulit, Sondern nur in anderer Richiungthatig ist. l alunt e Brut. 126 legendus C. Gracchus iuventuti: non enim Solum acuere dies Vermag aueli Ver-sehites obensow0hl als die Beruss- thaligkoit) sed etiam alere instentum potest. Acad. 2 g 127. Tusc. 5 g 66. Sen. 49. Osr. 1 g 105. Das hs. hann
25쪽
PRO A. LICINIO ARCHIA POETA OR. 16 18
Te S Ornant, adverSis perfugium ac solacium praebent, delectant Idomi, non impediunt foris, pernoctant nobiscum, peregrinantur, 'rusticantur. i
Quodsi ipsi haec neque attingere neque Sensu no Stro S 5 gu Stare p0SSemuS, tamen ea mirari deberemus, etiam cum in 17 aliis videremus. quis nostrum tam animo agresti ac duro fuit,
ut Roscii morte nuper non commoveretur 2 qui cum esset SeneX mortuUS, tamen propter eXcellentem artem ne venustatem videbatur omnino mori non debuisse. ergo ille corporis motu ad tantum amorem sibi conciliarat a nobis omnibus: nos animorum tueredibiles motus celeritatemque ingeniorum neglegemuS 2
quotiens ego hunc Archiam vidi, iudices, - utar enim vestra 18
19 την πωδείαν ελεγεν ἐν μεν ταις ευτυχίαις εἶναι κόσμον, ἐν δε ταῖς ἀτυχιπις καταφυγην. l adver8is, Du-tiv - eis qui sunt in rebus adv. l3 rustic. In den Villen der romi- schen Grossen, Wie Z. B. in Ciceros Tusculanum gab es Studiergimmermit Bibliothehen uSW.17 4 Nachdem C. im Fruhern den
- etiam tum cum; Zpt. 9 580 Anm. E. t 6 videremus, bioti Suhen, im
lius amens fuisset, p. Flacco 89 quitum fuerit in hereditate concedenda licteratis; haufigor findet sie sichvor Konjunktionen und besonders Prapositionen Verr. 4 φ 96 trem eae nobili cisitate, 5 g 127 tam in paucis Ciulis), ganet geW6hniich ist sie vor
iguum 1. t 7 Q. Roscius, der be-
animorum incr. m. ; t. amorem simi
deckt vgl. p. 25, 9 f.). l 11 motus, der Plural des Konhretum vertritidas Abstrahium; Nag. St. g 12, 1; de Or. 1 g 113 animi atque ingenii
celere8 quidam motus esse debent.
26쪽
M. TULLII CICERONIS ben1gnitate, quoniam me In hoc novo genere dicendi tam diligenter attenditis - , quotiens ego hunc vidi, cum litteram scripsisset nullam, magnum numerum Optimorum Versuum de eis ipsis rebus, quae tum agerentur, dicere ex temporei quotiens reVOeatum eandem rem dicere commutatis verbis atque sontentiisl squae Vero accurate cogitateque Scrip Sis Set, ea sic vidi probari, ut ad veterum scriptorum laudem perveniret. hunc ego non diligam' non admirer P non omni ratione defendendum putem γatque sic a summis hominibus eruditissimisque accepimus, ceterarum rerum studia et doctrina e praeceptis et arte con- 1' Stare, poetam natura ipsa vadere et mentis viribug excitari et duasi divino quodam spiritu inflari. quare suo iure noster ille Ennius Sanctos oppellat poetas, quod quasi deorum aliquo 19 dono atque munere commendati nobis esse videantur. Sit
aus Sidon sum 100 V. Chr.), de Or.3 g 194 solitus est versus h ametros illosque variis modis atque numeris fundere eae tempore. Beide stelli Quintil. 10, 7, 19 deshalb gu- Sammen. l 5 revocatum, das technische Wori Rir da capo ruten, ge-w0hnlicli aliquem, aber auch aliquid. Tusc. 4 φ 63 primos treS vel SuS revocasse dicitur Socrates. Sest. 123. l6 accurate cogitateque im GegensaigZu eae tempore, Wie de or. 1 g 257
accuratae ac meditatae commentationes. cogitate, uberhauph ein sel-
div. spiritu inflari, ενθουσιαζεσθαι,
27쪽
PRO A. LICINIO ARCHIA POETA OR. 18 20
igitur, iudices, Sanctum apud Vos, humanis Simos homines, hoc poetae nomen, quod nulla unquam barbaria violavit. ν saxa os solitudines voci respondent, bestiae saepe immanes cantu flectuntur atque consistunt: nos instituti rebus Optimis non poe-5 tarum Voce moveamur 2 Homerum Colophonii civum essu dicunt
suum, Chii suumJ vindieant, Salaminii repetunt, Smyrnaei
Vero Suttali esse confirmant itaque etiam delubrum eius in oppido dedicaverunt; permulti alii praeterea pugnant inter se atque contendunt. ergo illi alienum, quia poeta fuit, post D10 mortem etiam eXpetunt: nos hunc vivum, qui et Voluntate et legibus noster est, repudiabimus 3 praesertim eum Omne Olim Studium atque omne ingenium contulerit Archias ad populi Romani gloriam laudemque celebrandam. nam et Cimbri eas res adulescens attigit et ipsi illi C. Mario, qui durior ad haec 15 studia videbatur, iueundus fuit. neque enim quisquam est 20
p. 11, 8. t 4 instituti eruditi;
In anderen Versionen erscheinen
ρειον λεγεται. t eius War ebenso gutgulassig Wie ei. Verr. 4 φ 64 cum audissent simulacrum Iovis O. M. dedicatum. t 8 pugnant de eadem re,
28쪽
M. TULLII CICERONIS tam nVersus a MusiS, qui non mandari Versibus aeternum suorum laborum facile praeconium patiatur. Themistoclem illum, summum Athenis Virum, dixisse aiunt, cum eX eo quaereretur, quod acroama aut cuius vocem libentissime audiret, eius a quo Sua VirtuS optime praedicaretur. itaque ill0 5
Marius itum 6ximie L. Plotium dilexit, cuius ingenio putabat ea 21 quae gesserat posse celebrari Mithridaticum vero bellum, magnum
atqu0 difficile et te multa varietate terra marique aer8ntum, totum ab hoc expressum est: qui libri non modo L. Lucullum, fortissimum et clarissimum Virum, verum etiam populi Romani 10 nomen illustrant. populus enim Romanus aperuit L. Lucullo imperante Pontum et, regiis quondam opibus et ipsa natura egregie Vallatum; populi Romani exercitus eodem duce non
Zuhunst; praeconium, Zu 24 m. facille patiatur, Wie aequo animo.
asyndetisch mit vorantretendem Elgennamen angerethf. t 3 Summum A. virum, nichi summum AthenienSem, Vgi. P. 27, 16. t 4 acroama Von der Person; Nep. Att. 14, 1 nemo in convivio eius aliud acroama
audivit quam anagnosten. t aut stiret in der Verbindvng Von Fragen. lcuius vocem, im Gesange. t 6 itembegiehisichaufp. 25, 14. l L. Plotium,
fuisset. l 12 opibus: Κastelle, Trup-
haufig mit munire verbunden. A dere lesen natura et regione, Wie de seg. agr. 2 g 87 cum hominum copiis, tum ipsa natura et loco, dastir regionis natura p. Deiot. 24, loci nat. Verr. 5 g 98. CRES. V. R. Liv. 22, 38, 9. Ugi. Zu P. 20, 1;
ad fam. 1, 7, 6 eam eSSe naturam et regionem provinciae tuae, ut . .
impedires: abor viet ausi allender
29쪽
PRO A. LICINIO ARCHIA POETA OB. 20 22
maxima manu innumerabiles Armeniorum copias fudit; populi Romani laus est urbem amicissimam CyZicenorum eiusdem consilio ex omni impetu regio atque e totius belli ore ac faucibus ereptam esse atque Servatam; ΠOStra Semper feretur et prae-5 dicabitur L. Lucullo dimicante, cum interfectis ducibus depressa hostium classis est, incredibilis apud Tenedum pugna illa navalis; nostra Sunt tropaea, DOStra monumenta, nostri triumphi. quae quorum ingeniis efferuntur, ab eis populi Romani fama celebratur. carus fuit Africano superiori noster Ennius, itaqu0 22 10 etiam in sepulcro Scipionum putatur is esse constitutus ex marmore: cuius laudibus. certe non Solum ipse qui laudatur sed etiam populi Romani nomen Ornatur. in caelum huius proavus Cato tollitur: magnus honos populi Romani rebus adiungitur. Omnes denique illi Maximi, Marcelli, Fulvii non15 sine communi omnium nostrum laude decorantur. ergo illum, 10 qui haec fecerat, Rudinum hominem, maiores nostri in civi-
Pompei, primum praedoneS . . re dactos esse omnes in pote8tatem,
nichi unter den Richtern, AOndernunter den advocati befindlichen Spater so genannten) Uticensis; proavu8, der alte Censorius 16 , der den Ennius nach Rom gebrachihatte, Corn. Nep. Cato 1, 4; tollitur ab Ennio, entsprechend cuius laudibus. l 14 Maximi etc., Munner Wie M. V. s. m. Gemeint ist Q. Fabius Maximus, Roma Schild, Vondem Ennius sang unus homo nobis cunctando restituit rem, Cato M. 10, violteichi auch Q. Fab. Max. Aemilianus und Servilianus, melche don Viriathus a. 144. 141, und Allobrogicus,dor 121 die Allobroger besiegie); Claudius Marcellus, Roms SchWert, dor Steger bui Nola 214 und Er- oberer von Syrahus 212; M. Fulvius Nobilior, gu 27. p. Balbo 40 te8tan
tur et mortuos no8trOS imperatoreS ...
30쪽
M. TULLII CICERONIStatem receperunt: nos hunc Heracliensem, multis civitatibus expetitum, in hac autem legibus constitutum, de nostra civitate eiciemus 3 23 Nam si quis minorem gloriae fructum putat ex Graecis versibus percipi quam ex Latinis, Vehementer errat, propterea bquod Graeca leguntur in omnibus Vere gentibus, Latina suis
sinibus, exiguis Sane, contineΠtur. quare Si re S eae, quaS gessimus, orbis terrae regionibus definiuntur, cupere debemus, quo maΠUUIA DOStrarum tela perVenerint, eodem gloriam famamque penetrare, quod cum ipSis populis, de quorum rebus seribitur, haec ampla sunt, tum eis certe, qui de vita gloriae causa dimicant, hoc maximum et periculorum incitamentum
2 g 10 Ti. et C. Gracchos plebem
10 quod, p. 24, 12 f. t 8 ressionibus
d. h. sie setgen thr Luben dunirein; 29 m. p. Balbo qui se saepe dimicationi capitis, qui morti obiecerit. l