장음표시 사용
351쪽
sa apud Maeros Fratres Hierolex. Eiusdem mihi meminisse suit operae ad indieandam Prineipum Christianorum pietatem. Hi squidem aeceptis nunciis victoriarum, potissimiam verb quas adversita hostes Eeelesiae sunt consecuti, nihil hahent antiquius , quam ut inter rehoantia tormentorum tonitrua , festasque simul & pias populi aeclamationes, rei bene gestae momentum mne gloriamque ad honorum omnium largitorem reserant: a saero Antistite splendidε eonvs stilo , Clero, omnique Procerum atque nobilium ordine, iterato ejusmodi Cantico inter praeis
stantis Musieae eoncentus , omnisque campani
adiris tinnitus. Id ipsum Duces ipsi peragunt in eastris, ubi primhm a victoria ordines exilientes recolligunt; merith scilicet exereituum Deci
laudem omnem suorum facinorum attribuentes. TEcT NAvas. Vide Constrata naves.
Troux ARE . Quaedam est ordinis militari, Instructio a tegulis dipia . quam ab Romanis fuisse usurpatam docet Seriptor antiquus apud svidam. Induia cor ut eredam aliquid simile suisse testudini, sive phalangi, quae erat constipatio militum , elatis super eapita scutis ita se protegentium, ut interdum instirent inde ad vim inserendam , interis
dum sub iisdem sese reciperent. Vide Tesudo progenere instructionis. TaLAMos . AEaei filius, Teueri pater , Actillis patruus . Post inrentem unus Graeeorum Omnium
sortissimus suisse sertur. Unus ex Argonautis expeditionem ad Colchos suscepit. Post, Hereule socio, Troiam expugnavit. ΤELAMONas . Adjectiones sunt Architecturae ei Vili, ct quemadmodum essigies sceminatum eum stolis
eaeteroque harbarico Ornatu , fornicatos arcus
sustinentium , appellantur Caryatides , ad eum etiam modum figurae viriles superiecta eoncametata opera fulcientes Atiantes dieinis .α Telamones . Et de Atlansh arquidem obuia est nominis ratio. Ovem aes modum enim apud Poetas Αtlas humeros coelo supponere perhibetur se praedicta smul aera structuras fusciunt atque sustentant. Quam verb Oh causam emgies illae dicta, fuerint telamones, hactenus, quod ego viderim , non est traditum. Constat, Telamonem,
aciei filium, Regem suisse insulae Salaminis, at
que unum ex Argonautis . Legimus etiam eun
dem Hereulis fuisse foetum in expugnatione Ilii τ& quoniam primus omnium muros oppugnatae urbis insuendit, donatum fuisse Hesione, Laomedontis filia. Inter eum verb Regem , ct Deiaeollantes aedificiis telamones nihil idonei nexus dispieio. Occurrit tamen animo suspicari, Tela monem Regem , quod in hostilium scansone murorum plurimum evantiasset laboris , Se deis es a facile pondera mi stilium & saxorum ah ohses
sis sortiter sustinuisset, eam Oheausam telamois hibus aedificiorum nomen secisse. Itane ego tamen coniecturam non magnopere uendito . Veiaro proximiora scrutentur acutiores alii. Ipsameerth Telamonum originem ignorari lassus est vitruuius lih s. cap. Io. NUri Telamones appellam ἔ eujus rationes , quἄd ita, aut quare . exhsινiis non intieniamin. Scio Philandrum an severaro ex Ennio apud Servium Telamonem Laistin ὁ , Grireh Atlantem diei. Verum id ah pnnio indictum , a Servio dictum temere putat Baldus . Nie porro Originem Graecanteam solicitans &substituens vocem quae miseros sonat,
pro Telamones , minus arridet. Nec porro quid is quam ad hune locum iacit-vox Graeca , quae lorum,ex quo pendet ensis, significat. Quidquid sit de norinis origine, non est prosecthobscurum, Telamones illos lapideos me belli
conflictusque occasionem usurpari coepisse. Viis truvius lib. I. cap. I. postquam hellieam Caryatidum Originem multis exposuit . haec insuper attexit de Telamonibus , lieet suppresso
horum nomine. Pasea manu , in itam na-rum Persarum exercitat eum superasissent; acto eum gloria triumpho Bosoram ct praedae porricum Perseam ex mustibiIt, laudis O vinatist eluium indiem fictoriae posteris protropheo con siluerunt: ibique eaptimorum alacra barbarico Qesis ornatu, superbia meritis eostumeliis punita, Iusinentia teAam eiatiraeerant. Prisco invento, ut assolet, addidere laeinias subsequentes arehitecti, suoque indulgentes ingenio Satyros alii, Panesque , item Sphynges , ct quidquid
monstrosi mens suggerit, ad implendas concavitates , vel onera sustentanda . mira certatim varietate ludentes addidere . De huiusmodi figuris lapideia vel marmoreis . ae stre contractis, ita
seripsit Dantes Purg. Cant. IO.
La otialsa des non Per vera raneura fieri a ehi Ia veri . Quos versus nos ita reddidimus Simis. Dant. Sie , ns marmoreis desul fukImina tenIs. Supponuπt trabisas Telamones terga letastis . Contraesique genu nitentia peAora tangunt:
Fitra sieet sit paena, doles tamen ipsa pavetquo
Smvatrix turla. Ubi velim eorrigas illud pametque, & substituas rixetque, quod aptitas iacit ad mentem Dantis. Vide Cur tides. TELAptius . Hereulis filius, Mysorum Rex. Ah Achille vulneratus , dum ipso invito per Mysiam adversus Troianos copias duceret,ejusdem Achillis hastaeontacta sani tati est redditus . TatuM, i. A praeia, vel eminus ex Graeeo dieiis tur . Omne genus missilium , quod eminus jaeitur, Virgil. i. μtelorum essundere eostra omne genas Teaeri . Itaque non hreviora duntaxat hastilia praefixo
ferro: sed lapides, serrum, plumbum, quidquid demum in longinquum evibratur, fgnifieatur teli nomine. Docet id apertd Caius in Lege si luitur, ae de verborum significat. Porrh tam
lath sumitur telum, ut interdum arma denotet , quibus eo minus etiam pugnatur . satis manistis
At non He telum mea quod vἱ dextera versat . agies;neque enim is reii me viuueris author.
Denique non modi, oppugnatorium. sed tecto
rium etiam armorum genus telum esse non adm
dum dubito . Coniecturam eius rei iacit, ut m net Vomus, vox ipsa. Nam sortasse a tego priomo fuit regulam, S inde telam ; ut a primo primo premulam , ct deinde prelam. sed neque illus est praetermittendum , gravitana interdum pondera vastasque moles pro telis excussas. Stat.
352쪽
Aeeidit hoe Heroum maxime S Gigantum aevo, eum humanis lacertis immensa erat, si credibile est, vis ad quastunque moles,etiam montes & i sulas eiaculandas . Consuevise olim milites Du- eum suorum nomina telis caelare uel inscribere,
eruitur ex Plutarcho in Mario r Hi dant per e dusera hostium a militibas, conspexerant Desiis sitim Catulli bartarorum eorpora esse eono Dunbstebantur ex insculpto nomise catulti tela.
Italis Datas . Ferrarius vocem deducit a Latinorum veruto . Indicat porro per eoniecturam dictum a Dardania. Trahunt alii a Graecorum
quae est teli cuspis. Vide aliam originem in vo
plurimum conducere in re militari largitiones au.rique profusonem, qua sepe facili lis expugnantur hostes, quam armis omnique helli diuturnitate. praeelath id docuit M. Tullius in Verr. a.
Nihil esse tam sonesum, qasd non .iolari, n lII
tam munitam, quod non expuuari peraria posse . origo prouerhil est ab oraculo Apollinis Pythii, qui philippo Regi consulenti quo pacto
victoria potiti posset,ad hunc modum responditrArgenteis pugna telis, atque omnia vinees. TrinaITAs . Vice Audaeia . Tam M, i. Propriὴ est vox auguralis, utque docti Varro , significat certam terrae, vel agro rum portionem, quam Augur lituo notabat, &sintehat, unde in omnes caeli partes ad eapienda auguria liber erat aspectus. Erat enim haec Augurum potestas, ut siqua aedificia editiora essent, ct caeli aspectum impedirent, ea demoliri tu inrent. Hi ne C. Marius Honoris aedem ideo demisis orem Deit, ne si sortε publicis obesset auspieiis, eam Augures iuberent dirui. Juxta hane sententiam intelligendus Ciceronis locus de Legi h. Atros ese templa liberata halenso. Quod autem
ait Varro. Templum a tuendo diei, quasi illud confluentes tueatur Ee desendat, merith Malige eo & Vosio minus arridet; magisque proprium etymon proserunt a Graeco verbo ου - , quod est sco et propterea quod templum esset pars caeli, vel agri a caeteris resecti, vel ad auguria capien da , ut est templum notione augurali, vel ad Deos exeolendos, ut aedes sunt Diis sacrae, quae
etiam templa appellantur. Donatus a tuendo,
vel eon spieiendo trahit. Et quidem eaelum ipsum . quod illud apertissim δ conspiciamus, tem. plum ah Antiquis est dictum . Lucret. Caeli ibalaratia templa. Et Ennius: Courre It temptam magnam IisIs althonam
Iam vero quid disserant Templum, Delubrum . R Fanum, solicite Grammatici quaeritant. Ni hi eertum est in re vix ullum esse distrimen : sed appellationes variati ex usu rituque multipliei, quo sacra aedificia publiee excoluntur. Delu.hrum, ut praeteream Origines alias . quas vide apud Martinium & Turnehum , dicitur a delas, ut pollubrum a politio r quoniam thi non tam manus a sordibus lacu aliquo , ut apud Veteres.
ante aram posito , quam animi a maeulis erimi Num abluuntur. Fanum Perottus & Fronto trahunt a Fauno silvestri. Nimirum quoniam parum interest inter Fanum, & Faunum. Sic etiam poterant deducere a sceno vel suae. Dicitur Om.
nino a sando Latinorum, vel a Graecorum, quod est dies. Sie autem trahitur, vel quia inde fata, idest responsa Numinum peterentur, ut placet Paediano et vel a Pontifice , qui certa veris
ha sando illud dedicabat, ut arridet Festo. Eari enim & essuri verba sunt singulari modo ad templi auspicia & deditationem spectantia : ex quo
templa effata voeabantur , quihus Augures cerista verborum formula auspieiorum sinem secerant.
Proinde aedes saera dieitur delubrum , quia ibidem diluuntur & expiantur culpae ς templum a coeli vel aeris sectione facta per Augures, ut suis perius exposuimus. Quod a Eno ducitar adj,
ctivum riuatiear non honestum modo , verum etiam sacrum & religiosum antiquitus nomen
fuit . Sybillas , & Sacerdotes a sanis , quibus praeerant, ct in quibus consulebantur, legimus
Geraram Antipes. Sed quoniam divino surore agitati, laureum te nentes termitem, promisso capillo, eapita rotantes , iactantesque corpora reddebant orae la vel responsa; ideo ad quoscunque affatu coris reptos , ad perturbatae mentis homines , enis theatos , atque adeo insanos praenotandos FGnaticorum nomen abiit. A templo nosces vim ct proprietatem verbi Contemplis r est enim . verhum propria augurale, Se significat ex omni parte eaelum libere aspicere. Hue etiam reseras adυerbium Extempta e nam absolutis auspiciis populus ex templo discedere iubebatur voce
Praeconis: & quoniam populus statim diste e-hat, ideireb factum est, ut extemplo pro ei δvel celeriter , adhiberetur . Ad eandem sormam , propterea quod . absolutis saeris , Praeis eo diseessum imperabat illis verbis : Aestim est, ire neet, quibus auditis verbis distedebat sta. tim populus , factum est etiam , ut Ire Iieti, &mox eontracth Itiret, pro adverbio satim , vel
celeritis dieeretur. Uerlim . inquies, eequando desines in naufragio cupressum appingere 2 op pidh multa supee voeulae inspectione e tricas h see ct apinas eonsultius fuerat rei ieere ad Gram
malistas , quorum isthaec ditionis sorique sunt. Ego verti liber amplector divertendi quandoque
aditus , ut taedium declinem perpetuae tracta. tionis . seis etiam in Architectura laudari adjectiones Operum in aedificiis, quae visum abrumis punt . Iam ad militaria convolo.
a. si verb exordiar a templorum enumera
tione , quae ab omnibus quidem paulh eultioribus populis, praesertim vero a Romanis, per occasionem victoriarum condita sunt, nullum secem finem dicendi. Suffciat indieasse geminum Jovi positum a Romulo. Alterum Iovis Feretrii. cuius hellieam originem accipe ex Livio I. I. Inis de exertatu εἰλνε rediso . Ipse eamfaesis .ir magni as, tam fanorum ostentator haud m nori
gia arma fero di templamque Iis regionibus, quas modo auImo metatat stim , dedico : Iedem vimis
spoliis , quae Regibus, Maevasque holum eos, me autharam sequenses, poseri ferent . Alterum
353쪽
Jovis Stator;s , se appellati, quoniam creditus fuerit stitisse remoratusque esse Romanos a Sabinis in fugam versos ; illied mutata divinitus illorum mente, novisque suffectis uiribus ad proelium redintegrandum . De huius etiam origine adseri ham verba Livii lib. 1. At tu Patre
Desim , hominamque, hine saltem arce hostes, deme terrorem Romauis, fugamqtie fedam sis ι :hae ego ι 5; templum Statori Iovi, quod monumentum sit posteris, tua praesenti ope , Jer
tam Driem esse , Coseo . Haee praeatus, velata
que iterare pugnam Dbet . Ut autem praeteream Narti, Bellonae, aliisque militaribus Diis existructa templa ; vide alia insuper a Romanis Ducibus posita, post obtentas victorias apud Ro-sn. lib. a. Antiqq. Rom. Quihus ad templa collocanda non satis census suppetebat, spolia certe hostium direpta eum titulis & elogiis inseri ptis, iisdem assigebant templis, nullum reputantes satis honestum iucundumque victoriarum structum , nisi in illarum partem Deos vocarent. Antiquissimi id moris suisse habemus ex Homeis ro Iliad. . ubi sie loquentem indueit HeEtorem , de Aiace victoriam reportare cupientem : ma assimens feram adsiti ueram, ch suspem dam ad templam festinis. Statius lib. sic in riturum inducit Parthenopaeum rme autem pri s tela infelieis rasrhine , vel ingrua manasi pende Miunae. Idem silv. l. s. a. Belligeris Me dona mis , hie arma dieavit: Cernia adhue titulos. Ovid. Epist. Laodamiar. Etsua det reduet eis meus arma IovI . Virgilius lih.ς. haec habet de Niso iaculum intorquente adversiis Volscentem .cciau- - ad . Siqua tuis anquam pro me patre Ιθrtaeas aris Dona tulit, siqua Ipse meis venatibus auxi,
Suspendite tholo , aut era ad fastigiosi;
Honesse me turbare globum. Ubi lieet mentio si de serarum donariis exhibi-1is a venatore , subindicat tamen Nisus spolia deUicti etiam Volstentis se Dianae allaturum. De eadem Diana & Marte stati Silv. i. q. tamen aee0It Omni ratiυἰa, Diana thοιο , raptitaque tela Eerlipotens Idem a neh. l. a. me ego majorum puras, vultusque tremendor
perbis Arma tholis. Et lib. I. Terearum exuvia eIreum , ct fastigia templi Captae insignibant gentes . Nie verb non immensum illum laborem sustipiam, ut multis Ostendam condita , aucta. Echostilibus ditata spoliis Christianorum templa per Omnem aetatem a religione S pietate Dueum Catholicorum. Innuam tamen erectum Romae
templum in Quirinali Deipari Virgini, sub Uictoriae nomine , ubi in eiusdem coronide expanissa per circuitum cernuntur vexilla militaria eum lunis . aliisque Turearum insignibus direpta in memorabili navali proelio, quo Ture leam clansem fuderunt Duees Catholici foederati sub auspi-
eiis s. ssi sum. Ponti fieis . Vehementer et latria S mirum in modum nostra claruit memoria pietas Joannis Tertii Poloniae Regis, qui devicto deletoque ad Viennam Turrarum exercitu, mulitare item vexillum , manu propria ab hostibus direptum, Romam ad Innoc. XI. perpetuum religionis suae monumentum dono misit, hodieque explicatum visitue in Coronide Baslieae Principis Apostolorum . vide quae plura congessimus in titulo Arma 3. Animadvertendum vero inprimis est . Sememoria repetendum , rem usque adeo religiosam & saeram omnibus suisse populis aedes sacras, ut in urbium direptionibus & singularis earum haberetur ratio , ct ad easdem eonfugientibus nulla non elementiae & humanitatis ossicia praestarentur . Asylorum nimirum vicem exhibuere e quod a Romanis praesertim fuit maximEObservatum in Heliogabalo, eui securitatem. praestitit templum Solis , ne a Macrino interficeretur . Memorabile autem est Agesilai Regis factum apud Xenophon. Histor. Graeci lib. . qui hostes suos prosequens , eum illi in templa se recepissent, non ultra progressus est. Alexander Thehis expugnatis, ineensis agris , divisaque inter milites praeda, saeris tamen pepercisse legitur apud Arrianum lib. I. Imb vero a praeclaris mei bus summa severitate in eos actum perhibetur, qui se minus reverenter erga sacras aedes, & ad easdem se reeipientes gessissent. Romani qui propagatum latisq; me imperium ad suo rum Deorum benignitatem, luculentissimis per omne tempus testimoniis retulerunt,in asserendo sacris aedibus cultu, easque per nullam armorum civit iam contaminando, exemplo praesulserunt caeteris nationibus. Sieubi uere, a Veterum illi pietate in Superos. ct religione serυanda desseis mere, multis aeceptis cladibus incuris poenas lue runt . Huius rei grauissimum habemus testimonium apud Romanos ex Livio, apud quem illa sunt Camilli ad populum υerba: Intuemini horum deineeps anaeorum miseeundas res mel adve
sus : inveniat s omnia pro pere menisse sequentihus Deos,a res spernentibat. Existimabant sei-
licet imperii perpetuitatem ceremoniis, religione , auspiciis, & solemnium sacrorum ritu maxime contineri. Audiendus in hane rem vel maxime est Horatius lib.3. od s. gravissimis increpans verbis Romanos degeneres , iisque comminans saevissimas suturas eaedes , ubi minus diligenter templa & res sacras curassent: Des Aa majoram immeritas lues Romane donee templa refeeeris,
AEdesque labentes Deorum , O Foeda nigra simularea fumo. D s te minorem quod geris , ἰmperat . Hine omne priuespiam, hae reser exitum , DI malia neglesIi δειναπι Hesperne mala lanassae . Nullo satis laudum pr eonio efferendus Alaricus
Cothorum Rex , qui eum expugnatam Urbem Romam suorum direptioni tradidisset, per priconem tamen publieh edixit mandavitque,ut coercerent manus a quacunque pretiosa supellectili. atque eorum eorpori hus vulnere agetendis, imbiniuria qualibet laeessendis iis, qui ad Basili eam S. Petri confugissent . sie autem de Alarico scri-hit Joannes Magnus Hist. Got .l. s. c. II. 2uam-
ωis enim direpta saerii Roma , tamen seris aeditus
354쪽
stiis humeris in templa portaverant , ne in , seros militer minus elementes ineJderent. Et quoniam S. Hieronymus in Epistola de obitu Mae eelli affrmat magna militum licentia Urbem sui se direptam , addit idem Historicus, S. Hiero nymum ex famae rumoribus id accepisse, ducen. damque potius rationem esse S. Augustini de Ci vit. l. 3. e. 28. &orOsii l. 7. cap. 2 8. qui vehe metiter extollunt & praedicant Gothorum admirandam elementiam. Fadem sere idem Historiiscus tradit t. q. c. s. de humanitate & reverentia Regis Totilae in templa & res sacras . Totius, qaemadmodum sempeν antea ex Goth;ea pietate facere eonsuevis, Romanos, Ni is templa refugeram , .seolametraesiιλις nee Urbem aliquo infri ilia D: sed ammam ditigentum adhibuit, ut adtrsinam dignitatem as aeteret. Audiendus vel maxime Augustinus lih. I.de Civit. cap. i.
eae Apostolorum, qaa in illa masatiane Urbii ad se eonfugientes suos, asenosque reeeperunt. Hue que eruentus saeviebat istiseus : ibi aeeipiebus limitem trucidatoris furor r illic durabantur a mi ferantihus hostibas, quibus etiam extra ipsa Deo pepereerant, ne is eos ineurrerenι , qui similiis miseri eιν Lam nos hasebant. 2ai tamen etiam ipsi alui truees, atque hostili more saevientes, po I ea quam ad ista Illa .enictant, tibi Derat isteν.
. Seio sacra iuxta ac profana habitacula an hi quo helli iure victoribus cedere. Tacit. s. Hi storiar. Romanoram prImus Gneus Pompeisi daeos domuit, templamae jare visoriae ingressui est . Pepercit tamen templo Pompeius, quod
a Tito postea, Hierosolymis occupatis , incen
eum templo eaderem. Hinc sacrilegas manus, aut ignem steris illatum aedibus, tanquam extrems immanitatis exempla, Poetς omnes frequenter execrantur dirisque omnibus devovent. Petrus Apollin. Excid. Hierosol. lib. i.
I Id sueres tandem, Oeteri uis lege relina ,
otideles iterum templamspoliare aeuirites. filius et Ne foremElaedasque telint, ne templa sal aso In einerem traxite ro . Perditissimi autem nominis, & immedieabili la-horantis insania illa est iactatio militis Caesariani
cindere me labeas , ple qae in viscera partu Grinis, is ita peragam tames omnia dem
Si spoliare Dus, Ignemque Immittere templit, NamIna mise/bit Osrensis famma Moneta. Adde illa ex eodem lib. 3. Non Iliis urbes sportandaqae sempla negasse Turpeiamque mota sedem.
Iure omnem humanitatem exuisse, nulliusque
divini iuris creditur Pirrhua memor sutile, cum
ta arax , qud se eum Hecuba matre. & genitore Priamo, Regiae filiae receperant, infami desaeuiit. Virgil. lib. a. aneid. AELisi in medias, aditidoque stib aetheris axe Ingens ara fuit, iuxtaque veterrima lauras, Ineumbeus arae, atque uwhra complexa Pena
Ille autem per dementissimum odium ibi se Pria mi Regis sanguine eonspergere non reformidaiavit . Virgil. ibidem: tam ante ora patris, patremqtie obloneat ad aras . Facinorosum inprimis tetrumque auditu est quod legitur in Historia oecupatae a Gothis Italiae de templo urbis Neapoli, per militarem rabiem emdi hus deturpato . atque adeo deterius coinquiis nato , stuprata virgine in ipso Dei parae Leello, cuius depictae uultus ad eam flagitii speciem deis tortus traditur. Accipe rem ver his Trissini Ital. liber. l. 7.
355쪽
εiquissimi moris suisse exornari depingique tem pia eruentis conflictibus & oppugnationi hus aria Eum . Notum id apud Virgilium lib. i. AEneid. . tibi res ad Troiam gestas,& Ilium a Graecis everasum eontemplatur in templo, quod Carthagine prim tim condita, Junoni dicaverat Dido illuc re cens aduecta; ΦIrit Inaeos ex ordine pugnas, Tellaque iam fama totam vastata per orbem . Atridus , Priamumque , ct Dium ambobus Aehillem . Factum id a Didone pro sua in Junonem pietate, S ad ostentandam potentia eiusdem De qua au Grlee, laboriosissimum ae diuturnum hellum Gisci consecerant. Non igitur spolia duntaxat hostium S vexilla militaria, quibus appensis explicatinque etiam nune sacrae aedes condecorantur, Neartim etiam rerum helliearum picturis templorum sornices areusque illustrabantur. Observo insuper apud eundem Poetam ibidem consuetudinem hospites in templis exeipiendi, & quidem inter milites & Praetorianos armatos rnm nritas Di*ae media testudine tempti, Septa armis filioque alia subnixa resedit. Quod autem ibi addit de Didone non res saeras
tantummodo, verum etiam urhanas in eodem templo curasse,
Iura dabat legesque visti, operumque Iasorem Partihus aequatat iustis , aut sorte trahebat, Id sei licet a Poeta dictum ex observatione vetuissae eonsuetudinis, non divina solam , sed etiam humana , ae praesertim militaria in templis tractandi. Ut enim seribit Varro lib. 1. de L. L. idem sera Antiquis fuit curia S templum ; ct quidem in euria IIostilia non sollim religiosi ritus, sed
causae etiam , lites, atque negotia omnis generis agitabantur. Multis id eonsrmat virgilius aib. r. in prolixa descriptione templi. ubi euri dem AEneam hospitem, escipit Rex Latinus:
se fuit suum, LaurentIs regis Piri , Horrendum sitas ι, restigione parextum. HInseeptra aceipere, O primos attollere Dissees
Regi has omen erat: hoe ἰIAt ανἰa templum. Idem asserit seriptor antiquissimus Thucydides Iib. r. aegiroνIam eis erat Delas . o. eonventas in eo templo fiebant. Adstrue Livium lib. 1 3. Egressus earia in templo Magi atθι eonsedit, eomprehend7rque Deetam Magium, atque ante pedes destitutam eaasam direre jassi ι. Locum superitis commemoratum ex Virgilio, ubi Poeta Latinum Regem in templo deli herantem inducit de bello adversiis Troianos suscipiendo, imitatus est Τοrquatus Tasius Gierus. Conquist. lih. i. vhi Dux Gotheseidus, eoram aliis Crucesignatis Duethus in eonsilium adhihitis, item in templo multa digerit de bello in Palaestinam capessendo, &Nierosolymorum urbe oppugnanda. Sic autem
Doeumento id esse poterit in heslleum senatum
astitis , ut candido animo & hona fide , non dolose nequiterque sua serant sussragia, reputantes ordinationem publici status, magnarumque re rum tractationem,rem esse religiosam & saera me eum Veteres de rebus gravibus in templo eo silia caperent: ut locus ipse dis mantes admoneret , quanti momenti res esset eonsuere in medium , quantaque id esset fide & integritate tractandum .
6. Nun ita antiquitus templa ad modum ariscis frequenter legimus, atque adeo nulla sere suisse Priscorum templa sine arcibus . Apertissimum eius rei testimonium habemus apud Virgilium Ith. r. AEneid. ubi loquitur de Pantheo, qui areis simul templique Troiani custos erat: Dee autem telis Panthetis elapsi AehἰDum , Panthus Otriades, areἰs Phoebique sereris , Saera mana, umosque Deos, parvamque π potem
Ea vero saera extulisse pantheum ex templo , quod simul arx erat Troianis Se munimentum , ostendunt, quae ibidem statim sequuntur meae
mus arcem Ae si dicat, quis erit nobis satis tutus receptus , postquam tu areem deseris ab hosti hus Occupatam 3 Eadem seph idem habet Virgilius lih. 8. de templo & arce Capitolina rIn summo custos Turpeiae Manlius artas Stabat pro templo, ct Capitolia eelsa tenebat. sed &Christianorum Eeelesas antiquit lis castelis Io muniri solitas alibi observavi. Vide Bellum, Spolia, Relis;o.
I,NDA, ae . Probd Latinis tentorium, vel tabernaculum . A tendendo , quoniam tabernacula
conficiebantur ex pellibus & aliis velamentis tensilibus , quae ad usim ea strensem explicabantur . italis etiam Tende . Tudehodus lib. a. Nili. I lierosol. Et in usseras laxatis frenJs eos me νans teudus. Non iniucundum tibi, Lector, Reis rit versiculos excipere Monachi Florentini dε Expugnatione Acconensi:
Baethanath A Heus maνε periurbabat et Musa tentoria etinfra laniabat. Si eoufratres mei tune uidem fasssent. Et tenere me dentibus tendam OIdissent . Horum quidam, reputo , supeν me risissent. Hi ne habemus vocem Cesti eam Attendre, & lta. licam Attendere pro expectare, quoniam in capiendis . vel m vendis eastris , dum tentoria stebantur, diutrefigebantur, expectare alios &subs stere erat necesse. Irruno , is . Verbum est militare, & signiscat tenotoria , vel tabernaeula explicare & des gere ς in quo sensu frequenter usurpatur ah Historicis. Nine Matrie loeam tendendi genus erat poenae militaris, de qua loquitur Paulus Jurisconsultus, ut diximus suo loeo. Tacitus etiam Annal. lib. 1 t. ct 2 grat3ιὸν ciristi aerapit, ἐnerepuitque Hiliam, O Petosam militesque tendere omnes extra etallum iussit. In eodem sensu Virgilius eo verbo his utitur: primum lib. a. Aneid.
356쪽
evellere tabernaculum. Vide Detendo, Se Λυ-tatio Tentorii . I a Nausti rubi , i. Oecurrit interdum apud scripto. res aevi Longobardici, pro servitio vel cliente Ia . vel obligatione ct fide, qua vasalli sui a do minis obstringebantur, cum sacramento palam dicto eosdem semper , ac praecipue in expeditio mi hus hellieis subsequendi. Origo vocis, vel a
verbo teneo, quod a suis dominis obtinerentur, ct in eorum potestate essent, vel a verbo teneor,
quod est obligari , quoniam suis dominis fide
interposta essent obnoxii & obligati. Bracto nus lib. I. cap. 3s. Devenio homo vesteν de tenemento, quod mobis teneo , Osdem vobis porta
ho contra omnes gentes se. TENTO Riuti , ii . A tendendo, quoniam sunt hus &palis tenditur, extensis velis eontra aestum , de oetis iniurias. Quoniam verb pelles ad tutelam ct defensonem sunt aptiores, ideo tentoria expellibus primum facta: ex quo illae sermulae: Am hiemei sub pellibus, hiemares h pellibus. Primus ille Romanet disciplinet rigor atque seve-xtras ne hiemis quidem tempore milites sinehat ullo tegumentorum genere perfrui et sed iacere humi, & eubare sub dio compellebantur. Eneris vata postmodum disciplina usus pellium primum, deinde glistente , ut solet, latius luxu , hellu ta tapetia , purpurea velamina, & deli eatissimi operis texta pro tentoriis usurpata . Ea luxus deformitas in Asatiearum gentium & praecipue Turcarum castris maxim g innotuit. Fius .porrh exemplum luculentissimum, saeculo elapso nos habuimus in barbarico ae long h sum. ptuosissimo tentoriorum, relicto in agro Uienisviensi a Mustam Visirio, post acceptam memo rabilem eladem a Carolo Lotharingiae Duce, huius nominis quinto, Si Joanne, hujus appetia lationis tertio Doloniae Rege invictissimo et eum fili eissimis religionis auspiciis , & multo mavi rie ad Deum Coelitesque precationi hus, publi-
eisque indictis supplicationibus ah In noeentio xl. P. M. immortali Christiani nominis gloria soluta est obsidio memorabilis Viennensis, Eu
ropa universa explicante frontem, quam longus timor arctaverat, ct a diuturna Tureteae tyrannidis trepidatione respirante. Tunc nimirunia inter opulentissima spolia, quae memorato Joaniarii Regi cessere, adnumeratum est non unum ta-
hernaculum harbarici Operis, & plane Daedale is ahoris, cum pretiosissimis Attalicis peripetas. matis ς quae postmodum perpetuum victoriae amiastissimae monumentum, n e meminati meis nunquam periturum apud Posterorum memoriam , testimonium suere. Praesertim cum psittaci etiam, pavones , aliaque barbaricarum avium ostenta.
inventa in eastris, ct crepta suerint a victoribus. Italis Attendamento , nuda , AEurio , -- Ioraiaments , Comps . Me eampamenta , Pa- diglione, Tralaeea . Vide Tabernaeulam. TgNToxii MurATIO. Vide Mutatἱο Tentarii.
Trino icitu M , li. Parvum tentorium . Miri. s.
Beli. Aseie. Retiqui ex .emmentit tentorious DAis, atque arundinibus, coriisqua intextisper.
TtNTO ius , a , tam . Ut pelles tentoriae pro tabernaculis . Occurrunt apud Trebellium Pollio-
nem in vita Claudii secundi Imp. persam tento-
murtim decarias triginta , malas annuor sex . TOLERA , ae . instrumentum est belli pacisque usibus subserviens. Utrum ver hquae iti ossieinis sa-hrorum manibus quotidie teritur, an vero mi ouaris terebra sit antiquior , adhue apud CritI- eos variὸ disputatur. Laeus tamen tibiarum, quae
antiquissimi sunt in.enti, & sne terebris consi- si non possunt, satis indicat urbanas hellieis priores suisse . Sie autem de tibiis, & Minervae uin inventrice cecinit Ovidius Fastor. 6. Prima teretrato per rara foramina haram durei est ei tib a longa sonos. Urbana terebra a Daedalo inventa est , ut serihIl Plinius lib. . eap. 36. Eius descriptionem habes apud Pappum in Collectan. Mathemat. lib. R.
Itali vocem a Graecis accipientes vocant napa
no . Usus est ad lapides S ligna perforanda. hilodem Chirurgi utuntur ad perfracta crauia Ac Ossa perfodienda , citra offensam partium reliquarum. Ninor simpliciorque est alia urbanae te rebrae , seu potius terebellae species. Haec spiralem ferreamque cuspidem ligneo manuhri habet adnexam , manusque versatione foraminaeonficit ad mentem sabrorum . nitello, Sue
ehielio. Militaris verb terehra, quae describitur ab Herone integro cap. V. de machinis bellicis ad prioris serδ urbanae terebrae s militudiis nem compacta est. Sed praestat ex praedicto Authore eius descriptionem decerpere e Terei
menti quod a Graecis Plaridi Ium Oneatura ad a teram autem retrarsam existentem extremitatem tigneam.Iorxo Destim, atqae In medio arsam fmseipit editandrum. I sine qui a quodam arcuato im
tiata , atque elaea poster oris partis mediam emI. nentiam quandum habear,qus eaphis firmam referat, quaeqtie ingrediatiar.atqvie eiseumvolvatur ea
tur autem ad easdem operationem e Indos araetim terebra manuus etiam motas, sparvas rega
los iuxti mediam susceperit fasiptiteriis Issar in
erueis modiam ιν ectas , quas non II ex ipsa
fama Nerieos . nempe stellulas nuneupant .
Huius machinae usum praefatus Author tradit suin se ad perforandos lateritios muros urbium ob sessarum. Id autem peragebatur a militibus teis ctis eoopertisque sub tegmine testudinum. Ea
poreb parietum foramina opplebant stipabantisque pice, resina , ct assamentis oleo ineendia. tio imbutis. Obstruebant postmodum saetes sive
frontes foraminum ut per tenuem angustamque rimulam applieito igne, materia ad illum eonei piendum faeilis illico stiliret exardeseeret, laxaretque murorum eram pages ς ut se postremo fatiscente structura muri deiicerentur .Fuit omniis no id inventum adumbratio qusdam Se rudi me tum artis Cuniculariae, qua nos benes eici put
357쪽
veris pyrii eonstipati firmissimas munitiones per-Dingimus . Ouoniam uerli pis , oleum, ct res.
na , ct huius generis ustoria medieamenta Vetorum, nihil serme habebant roboris comparata eum nostro nitrato pulvere , idei reo meritb Lipsius terebram Heronianam deridet. Fuit autem terebra, quemadmodum aries, alia simplex , quae manu & bracchiorum vi agebatur ; alia testudine inelusa , ut eadem haberet commoda, quae habuisse aiihi exposuimus testudinem arietariam. Terebram Joannes de Janua , ct alii ta. ratrum etiam vocarunt: Terebra injisamentum
perforandi. qtisdati re Se tar Turatram, quasi Teritrum , quod lignum foret terendo . Miror Lipsi acumen S eruditionem fugisse aliud terebrae militaris genus , cuius inventor perhibetur Diades, ct quae long d erat validior terebra Heronis . Hac siquidem uersando , seu vertigine ,& excavando vim habebat: Diadis ver, illa valefeehat impetu & impulsu . Hane ex AIhenaeo Mechani eo se deseribit Vitruvius lib. io cap, I s. De Terebra has expii te rationes. Ipsum macti-xam tiri testudinem , in messio habentem est ea tam , in orthoatis ea lem faeiebat, quemam
gitarine cubitorum quinquaginta , altitudine cubiti , in quo eonstruebanttir tranfoers Deula . In capite autem dextra ae simi a traehisae duae ,
per quas movebatur, quia iverat tu es eanari ea
pite ferrato tignum , Db autem ipso Ouali tusi
crebriter releriores, hementiores si ebaut eicis motus . Sura autem id lignum , qaod inibi
erat, areas vesantur , ad iciendam eanalem ,
uti Iasiuerem corium eradam. quo ea machi erat involata . Vide notas Baldi ad memoratum Vitruvii loeum, S picturas terebrae Heronianae apud iteronem cap. 7. ct Lips lib. 3. Polior
Iites fuatentes a tergo eae sintur . Huius vocis aliud mihi exemplum non suppetit. Nec caeteroqui novum est hallucinari Papiam in exponendis vocabulis ς praes)rti in ubi lsidorum , ut solet, non exseribit T ERGaDucio I s. Dueiores extremi agminis, alio nomine agminis Coactores , Uragi. Cupitanideria Retrogvardia . TERRA DA, ae . Navis Indiea. de qua Mas . Hist.
Ind. l. 8. Lemloi, qtios utilati Tenadas vocant,da centos adiunxit .
TLaeti ΑM Miri κε s. Qui sunt legionis m. Tacit. 3 Annal. nia millia Tertianorum permiscuerat.
xIanam portam impetus tulit . TETRAGONE A1cas . Latine quae quatuor habent augulos vel propugnacula. TETRARcMA . Vide Regatas. TETRARCHIA . Vide Regulus. TassERA , te. Dicitur notione Graeca quod ex omni parte quadratum est, ut assieulus , quo ludiis mus in alveolo, Latinὰ Talus: Italis Dari . cuisius originem vocis Turnebus trahit a dando , uoniam qui ealculum antiquitus promovebant, are dicebantur. Mihi est a Latinorum Talo coris ruptum vocabulum. Non unam habet usurpatio. nem etiam in re bellica . Ponitur nonnunquam
pro signo quodam pacis & belli. Colligitur id
ex Polybio, qui restri Q uti am ad Carthagianienses legatum duas detulisse tesseras, alteram pacis , alteram belli, ut utram mallent, acciperent . Erat alia tessera militaris. Palamedis inventum, teste Plinio, quam Tribuni militares sub noctem ab Imperatore aeceptam, deserebant ad Centuriones e Centuriones autem ad
incuriones; & ii ad unumquenque per omnia .eontubernia suae decuriae militem: a quibus item redibat ad Imperatorem. Nimirum hoc signo dignoscebantur socii milites ab hostibus,notumque habebant eontra quos sumenda essent arma. Iphierates tesseram militibus dabat, Mercurium. A Julio Caesare variatum . Interdum illi Venus genitrix , saepius Venus victrix , ut visitur in ieius nummis argenteis , quandoque Victori ,
Ee Felieitas suere tessera. Hirtius: Caesar signo Felieitatis dato , equo a Uι ἰn host/m ire eou. seudis . Bruti tessera Libertas: Cyri Juppiter socius, ut tradit Xenophon, & alia aliis. De eiusmodi signis , si Qe tesseris se Vegetius lib. 3, cap. s. Mealiasigna Leatitur , quae mee humana pronanciantur . Sicut is tigiliis, vel in praelio, pro signo dieitur , ut pura, mel oria, Palmatas,
Virtas , et eas nobisitim, Triumphus Imperatoris , i, alia quaeanque toluerit dare Is , qui in exere tu habet maximam pote rem. Operae suerit notatu dignam narratiunculam attexere ex
nsnsu in eoisieliure. Observandum est alia esse
signa muta, alia musica, alia demum uocalia,
Nuta signa sunt vexilla, ct alia ad proeedendum, vel hellum indicendum eius generis insignia, Huiusmodi sunt equinae eaudae apud Turcas , cum eorum Imperator , aut primarius Vistius ad expeditionem S bellum proficiscitur . Item stem inatis & eharacteribus , appositam aliquam sententiam continentibus, sublata vela sericea;quemo
admodum apud nostros augustissimum Crucis ins ne: & apud Constantinum Magnum eiusdem sanestissimae Crucis tessera, eum Epigraph arti hoe minee . signa musica sunt quae clas
seo , huccina , tuba, tympanis, aut similibus instrumentis dantur , ad progressionem , vel receptum , vel ad manus cum hoste conserendas. Postremli signa voealia traduntur eertis quibus. Eam vocibus , & nominibus , quae singulis die-hus variantur, ne ad hostes eorum notitia penetret . Hae s gna humana voee expressa magis
propri) te serae appellantur . Traduntur illae ab exercitiis Duee , & singulis quibusque diebus
mutantur : ἡicunturque praescripta vel data nomina . Proseruntur ad voluntatem Imperatoris,
cujus est diurna nomina eligere , ut Iesus, Maria , Sax83at MIehaὸI, Santus Lia letis, Vi- Abria , Fortuna Qui ad nuncianda haec nomina singulis eonturberniis eligebatur . Voca
hatur Tegerarius . Et ille quidem apud Roma
358쪽
nos , ut scribit Polybius ab agendis uigiliis , Ω
excubiis erat immunis. Oeciduo sole ad that ille Dueis vel Tribuni tentorium , acceptumque signum veI nomen deserehat ad proprium Centurionem , ac suhinde aliis communieabat. Instituta est tessera , ut tuta sit eastrorum, univerissarumque copiarum custodia , utque vigiles Seexcubitores deeipi non possint, incumbantque sedulli ne hostes quoquam irrumpant, aut impari
ratos aggrediantur. a. Quod autem ad veterum Rcimanorum tenaxas attinet, ea erat, ut disertὴ tradit solybius,
latiustula tabella lignea, quae Synthema etiam dicebatur in qua erat praeseriptum quidquid Duces a copiis militaribus vellent rescitum. Lirilib. I 8. Sespia tesseram Mesperi per eastra dedis, si aura lueem viri equJque eurati s pransiessem et armatas eques frenatos tenerer equos. Et Suetonius ici Gatha: Solenni De Aaealo putiden rei mBites Inhibuit, tessera data, at matim pe- istis eshuerest . Id tabellatum genus Suetonius in Tiberio appellat etiam Libellos r Prreepta sequentis diei omnia, ct squidsubiti manaris i. iungendum esset, per libellos dabat, addita monitione , si de quo quisque dubitaret se neque alio tuterprete, quacunque vel nostis hora Mure. ων . Silius etiam :taehum daa tessera signum
D; fia is Miles pugna, Bisagetae ferantur
Noris suit signatas tradi eas tabellas, praecepici solum ab imperatoribus tempore locoque resignandas, ne scilicet consilia helliea, quae secte eo vel maxime valescunt, cuiquam aut palam innotesterent. Geminum huius rei exemplum hahemus apud Hirtium t primum de Caesare t Neque certam eum gubernatoribas quem peterent. κeqne ut mos ipsus eo uetudoque superioribus tempfruar fuerat, tabellas signaras dederat, ut .n tempora Πι perlectis laetim eretam peterem timores . Alterum de Amilcare Poenorum Ducerva ἐου Meltiam ἱmpInatus appelieret . non 's-nanelaiit quo preMMeeratar, sed tabellas , quibus seriptam erat quam partem peti vellet , signatas gubernatoribus tradissit, praeestisqueis neqris legeret, nisi οἱ temporaris a etiris P roriae navis abdutrui esset. vide Lipsium de Ni
saporis . Vide Litera assistitiae Mei patrieae, demistinus. Τsssrx Astius . Qui tesseram, hoe est signum hel- Iieum , de quo suo loco dixi, per omnia nunciast contubernia . De eo se Appianus lih. s. nilanos misit ut aeejerant tesseram miniarem a G. sura. Di autem meram eopiarum ei auri runt : αἱ ne in more es Tribunam petentem signum dare Imperator; pugiliares, qui num ram eontineant muDIs praesentia. Ubi e th oh
serva muneris fuisse Tesserariorum non modo acinceptum ab Imperatore signum per manus tradere , ut exposuimus in voce Tessera: verum etiam de numero militum quotidie certiorem sacer a Ducem supremum. Cum enim inter dimicanis dum , deserti onthus, multisque mortis generihus complures oppetere necesse sit, multum intererat , ut per dies sangulos de orto suorum
militum numero Imperator distinctὸ cogno-
nem eorundem perdarios cte. Ubi Proeu um Tenxarium dictum putat Donatus non a symbolo bellico, sive tessera, quae sole oeciduo petebatur , quae verbalis erat tessera et ver lim a tessera scripta, quae et lain dicebatur humentaria, da qua Iuvenalis rSummati ne pereat, qua Uris tessera venit
Erat autem tessera illa tabella quaedam lignea . quae singulis poerigebatur militi hus eum inseripta nota , ut ea ostensa certam frumenti portionem pro diurno alimento ab erostatoribus caperent . Assignabantur ol mirum Tribunis pro mi situm numero totidem tesserae frumentariae, quas per Tesserarium .iritim disteibuebant militi hus ad annonam reeipiendam . Conspiciuntur huiuD modi tabellae in cimnium sero imperatorum numismatis eum epigraptae Liberalitat Avasi . Nec militibus solum, sed etiam civibus dabantur , ex quo lemma aliquot nummorum Cong. dat. pop. Congiarium datum populo . De Tectrariis 1 risinus Ital. lib. l. II.
TESTAMsNTuM Mrtiet xx . Quae a militibus in eastris, vel in ipsa Urbe ante discissum in provincias signabantur testamenta . omnia serh eum civium
Romanorum testamenti, communia habebant.
Singulare illud erat, quod dieitur ibinis motitum in procinctu , euius meminit Plutarchus in Coiariolatio . Quωe illud fuerit se exponit Festus: In praeinctu fanum sesamentam vieItaν , qtiod
mires punata I nevat iraesentitus remmIΓ- tonum . Sciendum itaque saepilis eontigisse , ut praeter.expectationem milites raperentur ad proelium districto Dueis imperio . Cum autem tune minime citium suppeteret testamentum ta-hulis eonsignandi, idem sine seripto edebatur, tribus quatuorve commilitonibus praesentibus . Detestamento in or infitii facto reeito Velleii testimonium iii, minuredonias eum urbem Correetiam nomine in His M upranaret. palis sui praeripies Deo qui fortes legionarias, eodem prat; s subire jussu; faeientum omisiaa, δου praeInrra sesamenta, velut ad cenam mortem eandam foret. TisTima, ae. Vox usurpata a Scriptoribus perdi tae Latinitatis . Armaturae genus, qua eaput tegiis eue, ct fortasse legendum Testiria. Italis TU;ὸ M. Testamentum Rani miri Regis Aragoniae i
hilam Atiam meam . Tasiuno, inis. Pro scuti genere oblongo , apto iaque ad testudinem consciendam . Nungius in vita s. Ludovici: Centum eum testudinibus , stera Is is M a Iurissis , ct in eqsis loricali tuni- ea eosperiis sequebamar. TasTu , nis . Animal notum, a testa, qua tegitur, nomen habens . Ab huius testae, sue tegumenti similitudine Testudo voeatur in re aedificatoria opus concameratum, seu fornieatum quod
Vitruvius deseribit lib. io. Sexpressitis Budaeus xy a per
359쪽
in eentra se serantibus . nuatuor enIm aretiatae pilae laticem transversae, O eraeem ad arames, resadinem abflaunt. Ab eiusdem animantis sor-ma , & stutulis coloratis, quibus eiusdem testa variatur . militaris alia testudo , eademque multiplex , S ad plures usus excogitata nomen sortita est. De sngulis insta erit sermo . TEsTu Do si M prax . A Testudinis, lentissimi anima lis forma non unae oppugnatoriae simul, tegen tesque machinae nomen acceperunt; ut quasi ge nerale apud Antiquos Testudinis nomen fuerit pro machinis tegentibus. Naehina verb tectoriasmul & oppugnatoria erat testudo simplex, cuius crebra est mentio tum apud Graecos, tum apud Latinos scriptores. Vitruvius lib. Io. eap. Io quadratam illam suisse seribit, habentemque quoquoversus latera singula pedum quinque, α viginti. E corio duriorique alia materia erat constecta. Ec muris admota, tulli , quos condebata milites effundebat. Hane Deila intellexit Caesar
lib. a. Bull. Civit. Anteeerint testudo pedum sexaginta aequandi sies esuid fusea eae forti cis Iunis , initima omni a relaι, qaJhas ignis i. Eius lapides deseidi fossam. Da eadem Po-Iγhius lib. io. in obsitione Syringis, quae urbs est in Hyrcania: Erat e numen Ieri omne ct co natas in testudinibus ensisIA . Fossae enim
Marus subraeharis. Haee testudo interdum unum latus non quadratum habebat, sed acuminarum in modum rostri. Eam uerli rostrata in se studi
nem vocabant. Hoc se .lia, , uisoniam tectorium
est muni nisisti. ιιι, α parum a vinea distans , ideo Hero appellare saepe solet Testudinem vineam Et se alii etiam usurpavere se iptores , ut notat
Turnehus Advers. l. o. cap. 24.
Tasetu AMET AMA. Una est ex machin 7s oppugnatoriis . erudis contecta animalium eortis, &quatuor subieeta rotis , quibus impellebatur, a sigura currus minimum diserepans. Ea intus milites & arietem asseruabat, Effundebantur inde milites, ubi opus erat, ad muros suffodiendose ad eosdem verti quassandos libratus eontorque batur aries. Qusdsi hostes ad Qersds eductos milites missilia taeerent, corii inuti illi intra eandem s. --imiebant in tutum. Non s
alim .erli a figura Testudinis animantis se dicta .st ea maehina, Se qu bd lentius gradiebatur; uschin etiam quia pendens aries merebat identidem , ac retrahebat caput, illudque sub tegminooeeultab*t, ut lentum illud animal suum exererect oecultare solet. Eam se eleganter deseribit Vitruviuq lib. Io cap. 3ο. Cetras autem maheia
hulis texἱr. ut tutiores essent . qti; in ea math;natione ad pia fandam martim essent eoi eatI. Id au tem quod tardos coxatat haberet, testud7nem arIeis tariam appellare expie . Vide huius testudinis formam apud Lipsum , ct steuvechium. a. Aliquanto diversa ratione componitur testudo arietaria apud Heronem cap. s. de Machin . hellie. . ubi proposita eiusdem figura illam lat δdeseribit, eiusdem usum hi, verbis exponens: Si eitias eum arietibus maros etes portar rampere
arietes gesantes, quatas r rotarum, altas, quae
superiis catenas, tei funes juxta erassitiem νοha sos arietem sustollentes aestis nentes habeam. aeuum enim ab artiori Are aries sustentetur, plasHIrorsam intervilii ad motam sufeipit: quum a lana eum impetu feratur, O ineatiatur, majorem aequirit time o ostendendo muro Oee-rens , violentam fortemque perseis percussionem. Sit aatem juria formam alta testudo ipsa , O nouadmodum magxa, ut ad motum deductu Dei A sit: altitud7nem lut radiuti duplam habens, tingitudinem terὸ altitudiat aequalem, vel parum ea minois rem : ut rostram aestam habeat, oblongaque sit: sique ut ea , quae Iu Ipsum incidam pondera, eum obriquentur , deorsam fine ἰnde deearrant . Quibus long δ plurima attexit eam machinam per singulas explieans partes. Vide Baroetum ad memoratum locum Heronis . Prosequitur autem postea idem Seriptor, ct aliud enucleat testudiis nis arietariae genus . quod consecisse seribit sa- miliares Byrantii Principis. sie autem illam exponit cap. II. Verum prinei,s Drantii familiares aνIetem euhItoram eentam O tiginti iuxta linitudinem faeiebant . Ab ipsas. ratem ealoe juxta erasitiem Idem pedalem: ἰn Iuritudinem verti palmorum quinque e In anteriari auis rem p νte eoarelabant suum in pedalem latitaAnem , ct trium palmorum resiliem t helieas Iserreas quatuor, quae sese in longitud7nem usque ad deeem obitos extendant, in ameri a parte elatis ementes: totumque arietem tribus fanibus ouo jaxta rea uinem eireumquaque digitoramaxissent sua Deringentes: aetoris eum eIreulariis rer ligantes, juxta messitim tribus quJdem Inteν- maliis , quatuιr ter/ytistenta tis Gnfringebant. Fanes Gera , qaἱ ab atiis eanabinis fantha, ab arietaria mactina pendens7hus arietem ipsum justiaent atque inferantia ferreis remextIs eatenisiuitis fumehant. At statim etiam naurieam faeiehant , assere in arietis elatione anter as elatIs assis, habent se rete eontextum juxta era sitiems, iens, O juxta distantiam quatuor, vel etἰam prurium digitorum foramina habens , ut Delia
supra murum astes datur. Appendebant autem
ipsem, ct misebant ἐου tesadine rotis Oeps praeis ditar quippe quae iuxta quidem infernam pati- menti Io Itakinem , quadraginta duo , iuxta meari latitassinem , vigInta ιΠο obhos habeat. Ipsa praeterea quatucr erara, quae In pa imento adisse; adinem juxta angatis oriuntur, ex Asbaa
nem halentia singula cubitorum οἱ inti quatuor. cy crassitiem palmoram quinque: Dxta vepa lati-risAuem uniat etiἷIt; existentia . In saperire; autem arietarIae machinae parte thoraesum tanquam sepimextum struebant, ut in es turὸ stare possent spectantes ea,quae adfersns arIetem ab adiebariis mittaniar . Hris semodi utilem arietem sexies moetebant destruentes a septuaeJnta eabitis altitu-
pervertentes . A centam autem viris allatus mois vehatur. Totum Ceia, quod movebatur pondus ta
timorum ferὸ quadringentorum erat. Vide huius testudinis leonem post eap. II. &B Ocipnia ibidem. Vide Ues.
TIITUDO Fosso IA. Ea est , quae nee arietem, nec ullam admittit machinam oppugnatoriam e V
ram deservit sollim ad geminos continendos fos
360쪽
sores . Ni, applicata muris testudine, murum paulatim effodere incipiunt: cum vero tantum serobis effecerint, quantum ad eosdem capiendos muri concavitas suis cit, redum iterum a muris testudine, lassionem illi per muri crassit rem prosequuntur, ab hostium missilibus tuti Sie autem muris testudo fossoria applicatur , ut ipsius tergum, seu pars exterior tu declive penis deat; corioque ac sudibus terra oppleta congeni. tela & saxa desuper iacientium impetum elua dat . Nihil est hoc instrumento similius pluteo, seu ductili ambulacro cuniculario, quo in oppugnandis arcibus recens militia utitur : Galle-νie . Cert ε Hero cap. q. de Machinis bellicis . non tam de antiquis illis , quam de nostratibus videtur suisse locutus: Cum autem murur a faeie
ἔMursum ad erassitiem perforami fuerit, totque separationes feandum latitudinem fuse perit. quot etiam Testudines sunt. atque jam disii duo miri a se inolem eonversi intus absque impedimento is ipsis separationibus fodiantς nos ampliat indigem Testudio, cum ad laterales δε-
diant partes, ab ipsaque muri erasitie intus sonia feroemur. Testudinem iboriam prolix δ deseri hit idem Hero cap. 3, , ejusdzmque ad muros applieatae multiplex ibidem figura proponitur . studinem lassoriam, Vel etiam arietariam, umbraeuli nomine designavit Propheta Nahum cap. a. Velociter Ueendent minor ejus, O praeparabitur umbraculum . Ad quae verba ita seribit Jaeobux Tirinus: Umbraculam, idest testudo . seu maebina lignea , tabulis e texta , ct ebriis ellieinis aspersus ignes contecta; sub qua delite- sectant, qui arietes orabant, vel mares sim- Lebant: hius loco , ut dixi, successit alia notia
multum absimilis recentis militiae machina, quam galeriam , seu Porticum vocant, quod sub ea, tanquam sub tuta & commoda porticu, pateat transitus & accessis ad murum hostilen sinodiendum
puas recensetur oppugnatorias simul S tectorias machinas, fiebatque Per stutorum connexionem . ct colligationem curvatam intricatam.
que ad formam testudinis. Id efficiebant eonstipati milites, elata super caput scuta sic attollen tes , iisque se protegentes , ut qui primum or dinem occuparent alti Oreatis essent, qui secundum obtinebant spatium. S sic ordine paulatim decrescente, ad omnimodam figuram tecti aedificiorum. De hac testudine sic Isidorus r rismdo , eonnexio sextorum eurvata In testuriisit
morem . Duplex erat ejus machinae commodum .
Primum quod qui elatiores erant se in murum hostilem coniicere poterant. Alterum; quod iacula & missilia . quae superius contento studio ab hostibus immittebantur, per scutorum lubriis eum & declive minima elabebantur noxa, cum ad modum decidentis imbris, per tegulas e filue. rent . Liv. lib. H. Ita nee usos tela ex muro misse subeuntes laeterunt, Gm testudinἰ injeela , imbris Iu modum labrieo fastigio innoxia ad imum
Iahebantur. Frequentissimus hujus maehinae usus apud Romanos . de alias nationes. Caesar de
Belgis: Te dise fatia portis Deeedant, murumque subruunt. Liv. Tesudine partὼ mar a moti , eam grmat superstanter subiissem, propugnatoribus meri, fastigio altit adisis aquaban. tur . De eadem Lucanus lib. 3. haec habet:
Testa subit Urias, armis innexa priores M a feranι, galeamque extensus protegu
Caesar verti lib. I. MIl. Ci.is. iterum de Belgis S Gallis sie serihili ubi eis issena maltitudina
hominum totis moenibus , undique in martim lapides iaet ea pristiae, marasiae defensoribas nudatus es, te esse facta . portis sueeedant. Vice hujus testudinis formam expressam apud Steu veehium, S Lipsum.
alium usum . nee ad muros subeundos , sed adfirmandam aciem & eo unctim dimicandum hoc testudinis genus repertum est . Formatur miliatibus in unum eonvenientibus, de arctissime conis stipatis . densa quadam iam super capita conis nexione stulorum. Eo nexu & figura a missilibus sese tutantur commodὶ ἔ atque identidem scuta dis olventes , approperantem incautἡ hostem aggrediuntur et moxque iterum sub eam quasi stutorum umbellam tuto sese recipiunt aede litestunt. Tanta vero stutorum semitas eon. Drgit, ut tectorium illud e stutis plures hella. tores simul dimicantes , atque etiam quod dictuineredibile videri possit, eurrum eum equis &hellatoribus non ineommoda sustentet . Eius fi
gurae Se maehinationis experimentum a Romanis primum iactum in ludis Circensibus. Cum vero rem selici eventu sucredere animadvertis.sent, eam postea eonstipationem militum ad connexionem nutorum ab urbanis ct imaginariis certaminibus ad seriam Ad decretoriam Maristis arenam transtulerunt. Itaque seubi praevali do impetu aciem adorientibus hostibus imparessest eognosterent , eonglobati in unum ordines, equitatu & impedimentis in medio receptis. ge- nuque humi inhaerentes, stula colligahant suis per capita nexu firmissimci . Quo velut Martis umbraeulo . R subitaria munitione eontecti, immunes ab hostieci insiit tu agebant: atque inde sese, quemadmodum dixi, stura expedientes proripiebant. ad invadendum earpendosque
hostes. ubi ineurioses illos, ct laxius susos GL sendissent . Eiusmodi testudinem Dio Cassius lib. M. per haec verba deseripsit ac rati sim Er
dimentis , O levi armatura. σ- ahe omH, ἐαmediam aeeeptis et gravis armaturae pedites, Ilu
saris utuntuν, in extremIs partibas. tauquam in lateritio opere , pro maro ponamur. ι, redia
ri qai latiora sata gerant . ἰn media densi Aean-ιur , Oseula tam super se, tam super alior attollant et si in tota phalanga non ahad sit qaams