장음표시 사용
381쪽
triplieem ambitum murorum , urbi hus vel arei. hus delensitandis. Fius vocis mentionem seeit
De geminatis atque adeo triplicatis Oppidorum munimentis locuti nos superius sumus , ubi de obsidione arcium per coronam. Assere hat id veteri Hercotectonicae momenti plurimum ad oppudorum tutamentum , quo nimirum tempore ars
oppugnatoria non adhuc adoleverat ad persecti nem nostrae militaris Architecturae. Magnun proinde erat praesidium atque securitas civitatum , post deiectum ariete aliisque Priscorum . machinis priorem murum , praes h adesse alterum , atque iterum tertium muralem ambitum , quo tutum esset ab hoste perfugium. Verum posteaquam ingenium humanum S solertia militaris fulmina tormentaria, hombardas dico S praeis grandes tubos ex aere fusili ad munimenta delicienda, & adamantinos etiam, si Deo plaeet,
sternendos muros adinvenit. Omnino super v eaneae & evanidae reputantur quaesitae munitio. nes a multiplicata murorum corona, cum longa praestet prominentibus propugnaculis & firmissimis eortinarum aggeribus; ad haec praetenturis , aliisque recentium operum adiectionibus complecti tutarique oppugnanda oppida. Licet autem alieti hi ae praesertim in arce Nesanensis portus. triplicis eiusce ambientis coronae cernaiatur amhitus et id nihilominus , non solum quia . in immensum dispendiosum , verum etiam qui operosam magis. quam validam desensioneia
depostit, periti is mi quique Arehitecti non ita
maani faciunt. Licet tripliei murorum corona praecinctam, Hierosolymorum hem e pugnarunt strenu δ Crueesignati Duees. Tassus Gerusalem. Conquit t. lib. I Graean tre mara D eittate antἰea, Coistina nos basta e ampla eo ua:
Larsera, G templo, e I monte,epreso, eguaso . TMeuspis , idis . Quod tres habet cuspides , ut sagitta, vel sustina Neptuni. Ovid. Metam. I.
Ma et aquas resor pelagI. Tarnsrus . Telum trifida cuspide. Neptuni insigne.
hasta , & sceptrum , quo terram emovere crediis tur. Ovid.
Ipse tridente suo terram percussis, at ilia
Intremate, motaqae vias patefeeit aquarum
Indieatur his porrb vers hus praestantiu in Philosophorum sententia, qui subitos terrarum motus& quassationes a subiectaneis aquis enasei prois nunciarunt. Huc etiam trahitur illud Virgil. --
planat mares, Magnoque emota trident; Fundamenta quatit, totamque a Uas urbem Hala
Item illud de stellia ab Italia abscissa l. r. IEneid. erit meδο εἰ postas, O anssis Hesperium Meati larua ahseidit. Ut autem hic divulsas terras aquarum vi tradit
Virgilius: se non rard disiunctas distasque in
unum coegit eadem violentia aquarum, ut refert
Plinius I. a. e. . Trisdo Neptuni steptro triplex
designatur aquarum genus, marinarum, stagnaniatium, & fluvialium. I ridens idem telum a Uul eano fingitur Neptunus ac pisse, quoniam igne eompellente, quae subterra sunt, aquae agitati solent, ct in solida montium impetum facere. Vide Natal. Com. Nythol. s. s. Addo tridentem sumi pro θmbolo potentiae maritimae, ut viis stur in nummo Ptolemaei Auletae. Vide Utillant Hist. Ptol.& passim in nummis urbium maritimarum , praesertim Siciliae.
TRIDaNT FER . Ferens tridentem. Ovid. g. Metam.
Regna vagae , Hri, fortite tridentifra an .
Camae tridentigero ramidi genisore profundi.
TLiDui COMMIATus . Proverbiali sermone dicitur de annona tenui, S minimis saeuitatibus , ut quae vi 2 ad tridui victum stimetant. Sumitur a eommeatu militum. Ut enim hahet Interpres Aristophanis ad illum versiculum rMihi at risertem commeatum trida; , Antiquitus in bellam ituri commeatum parabant, qui non minus triduo sciscere posset. IRirgas, pro Triremis. Dictio Graecanica ad sei ia ab afficti Latii Seriptoribus. Rostagnus Nonachus de translatione Clementis Marinis. Viad runt Mallem Regis Franeorum, maria satianis uM prae timore clamaverant , aes mantes saxisiam Saraeenorum Oenire ad arbem. Tumen derast quandam trierem obviam eis , H exploraret quaenam gens esset. Habemus hine voeabuia Ium nierarchus , qui Graecis est navium Praesectus, ut ex Demosthene mox Observabimus . TRisAAac Mus, i. Latina Praefectus triremis . Cie. 3. Verr. Ωtia de re mari iamtim CB am res mο-
ωium priore atyisve Aeere audistis , se eam esset et Heraretus Tacit.lib. a. Hi LTrierarctam Lilara earum ibi uavium intersei iubet:ubi videt ueposuisse Trierarchum pro Praeseeho plurium navium . Sunt tamen qui statuant eos fuisse personas publicas, qui, in Republica praesertim A.
theniens , bellicas naves , armamenta navalia ,& alia hujus generis ad militum usum praestarent, praesertim iniquiore Reipublicae tempore . Ex opulentissimis civibus solebant eligi, ac per sex menses imperare triremibus privato vel publico sumptu: utroque quippe modo est saepilis factitatum . De Trierarchis ita Demosthenes Oratieontra Polyclem; Coram mea teνsa adeant Deio ct peto, at natem a me aeeipiat,'sumptam reliqῶ temporis mihi perfilsat, deque armamentis eam ἰnterrogo , utram ea suscepturas
esset, an propriis stetim allatis ad navem Oeniseri Daae eam ab eo postilarem, rogabas me , ear ego stas e nieriseias privata armameria haberem Eme eo dierate, ego propterea , inquam, e nava-ὼ non aecepi armamenta , quod ipse ea perdidisti. Sed si eis, Me aeeipito, sin minas armamenta θρ iisi eo ara . Elaod a rem ad nautas attinet, MEites, ae re ges, seor a me eorruptos esse diris, aeeepta triremi ipse tibi O naatas ct militer, O remiges eura , qai gratis te eo tentur. .em autem ace0e neque enim me trirem; pr
esse iseet a Ius. Nam G. PraefeFIarae mea tem pus praeteriit, O ego tum quatucr menses amplius idonassasti λ De Trierarchorum Praesectura ad sex menses idem ita subdit: Tu satem
382쪽
aeeepta uavi prImam tuum tempus sex menses obito, deinde se interea Oenerit collega tuus,eam, obito tua manere, sita tradito. TMs in . Genus iaculi. Vide Fou. TRIGA, gae . Errant Niro lius in Theauro Line. Lat. . Calepinus, ct qui eiusde in voeabularium subinde ampliarunt, dum trigam appellatam reserunt, quasi triagam, quoniam a trihus equis ageretur. Extra omnem dubitationem triga di
eitur, quasi triiuga, ut biga quasi hiiuga, &quadriga, quasi quadriiuga , a binia , ternis, vel quaternis equis subjugibus , sive eidem iugo conjunctis vel alligatis,ut includatur etiam equus funalis in triga, & interdum duplex lanalis in quadriga. Meminit trigae uspianus in L. AEdi Iest 3. si sorte, ff. de AEdis. Edicto et Et si trigo
menterit, retinenda erit rata ἰ O st quadrie νεdhibeatur . Fuit triga usitatum aliquando vehiculum in bello, praesertim tempore Heroum . Constabat duobus equis iugo adiunctis, S ieetio funali, vinculo nimirum sive loro extra currum adnexo . Trigarum mentionem iniieit .statius lib. s. ubi loquitur de ludis funebribus Arehemoro editis: m ni basque eient Pholoen Admetus O Iria, Gaalemae Thoen. sed & Dionys Halie n. lib. r. perhibet, serva. tum Romae morem committendi trigas, cum antiquatus ille apud Graecos esset post tempora Neroum . Trigarum usus apud nos est seth ubolitus di ad plaustra solummodo S earros sarcina. xios interdum tres equos jungimus et ita tamen ut uni iugario geminus recta sinalis alligetur , euia iusmodi plaustra vectandis oneribus idonea, praea sertim ad longum iter usurpamus. Pulcherrimum erigae sthema exhibebit tibi Upsus in nummo Heraelii lib. 3. de Cruce cap. I s. Oecurrunt itemo ummi argentei familiarum aliquot Romanarum
eum trigis. Τ ici Rauu . it. Ineertum est utrum sit eurule ipsum certamen trigarum , an locus , ubi trigae asservabantur. Legitur apud Plinium lib. 37. cap. II.
Taio xius, ii. Auriga, vel agitator trigae. Plin. lib. as. cap. II. Fe utque , Neronem nivei pem hae potione recreari Ibitum, eam se quoque se trjoelo approsare vellet. ΤRisucus , a, um. Quod tripli ei iugo obnoxium est, vel quod a tribus equis acto curru dueitur . Apul. s. Asn. Canis pergrandis redura, ct δε-tIs amplo eapite praedItas. Tarrucis , ge. Idem ac Triiugus . Ausonius ad Paulin
TRII css Lost cx . Origo vocis a lietis, sive stis. veteres siquidem, ut suo loco exposuimus , li- meis utebantur loricis. Hae vird noti ad nostrum morem erant contextae: sed se illas conficie hant, ut e pluribus filis sunteulum struerent: eos vertisuniculos pluribus si is eontortos nectebant simul, ct in eum modum aptabant, ut e plurihus
eonjunctis sunt iis lorica seret . Hi ne voces iliailae Biliees , S Teilios ab eiusmodi filorum multitudine. Herodotus & Plinius reserunt Am sm AEgypti Regem loricam habuisse , cuius singula fila dupli ei a treeentis sexaginta quinque filis minoribus eonstabant. Nihil veth ohstat quin rostea ex chalybe in fila ducto conscerentur Io-
fleat, & hamatis anulis necterentur. Virgil. AEn .eid. l. 3. Grieam eonsertam famis, auroqae tritiem rUhi mentem v irgi ii interpretari & explicare videtur citatius i. I a.
Multiplἱeem te es iterum th aea rasena . vide Lorica ΤaipΑNTuti , i. Machina iaculatoria in genere Iith oholarum . videtur fuisse parum aut nihil dinsmilis Brieeolis. Deteribitur ah AEgidio Romano pari. 3. de regi m. Principum. TRIpuDio , as . Festus exponit quasi terram paulo . Terra vero pedibus pavitur, idest caeditur & percutitur pedibus . Commodi lis tamen tripudio, quasi tripedio dieitur. quod ter pede terra seri tur ς erat enim proprie tripudium genus tali tiouis , quo saepius terra pedibus eaedebatur. Apud nonnullas gentes usitatum erat in bello &aeie tripudiare, vel tripedare. Liυius: Gampant agmine e eastiris tripadiantes more Do. Nihil autem frequentius apud Poetas occurrit, quam in saltationi hus ter pede terram seriri. Imrat.l.3.
Gaudet invisam pepalisse filior
Ter pede terram. De tripudio speetante ad artem aruspieinam vide Cieeronem de Divin. l. I. TaipuniuM , ii. vide Tripassio . TMκε Mis , is . Nauigium seri hellieum , tribus constans remorum ordinibus, quemadmodum hiremis duobus, quadriremis quatuor, quinqueremis quinque. Liv. lib. t. Beli. Punic. filatiu-quaginιa quinqueremer, quadriνemes duae, Iriremes quinque . Inventas primhm triremes suisse ab Aminoele Corinthio refert Plinius lih. 7. cap.
Cuiusmodi sit & apud Antiquos suerit navis
genus , item eiusdem uaria armamenta, partes S uel a , eorum est explieatilis commemorare.
qui de rebus nautieis scri hunt. Et nos prolixam de eiusmodi navigiis tractationem elucubravi mus , eandem publici juris iacturi , s divitioli euerit benefici in nostro Lexieci Nautico . Verum quoniam ipsa huius navis appellatio a remorum ordini hus monet, ut de vulgatissima apud eruditos controversia, utrum iidem ordines seeundum longitudinem poti sis , quam se- . eundum altitudinem snt computandi, aliquid dicam, neque hae te , Lector, laboris mei parte fraudaverim. Steuveehius , ut alios missos faciam, in explicatione Liburnieaeum ad vegetii lib. q. cap. et . non ad altitudinem , sed ad latitudinem reserendos esse existimavit remorum Ora
μὰ , quam exhibebisas tres remigum ordIuer apis
parent, O quia insuatis orssinistis re septem,
ad eam namem agendam remiguas opus fuit quadraginta duobus, qui finali sua seditia oe pabant , O rems si alis. Si qainquerem;s ages-da erat, in e assagatis lateribas ordines requirebamur erisque, pra numero sed tum, quae
383쪽
erant. Eandem sententiam de remorum versibus
vel ordinibus ductis in latitudinem amplexus est Laaurus Baysius lib. singulari de Re navali. Ego verb miror steu uechium, summae caeteroqui diis ligentiae Seriptorem, ea ipsis Vegetii uerbis . quae explananda suseipit, neutiquam animadveristisse , non obscure iisdem indicari remorum ordines In Liburnis non iuxta eandem latitudinis lianeam . uerlim secundum altitudinem, ese M.
cipiendos. Sic enim seribit Militiae Romanae Nagister lib. 4. cap. 263 ad munitassinem
pretinet, minima Libaruae remoram habeat δε- gulos ordines et polo majores, hinos δ idoneae menis surae ternas, Oel quaternos , interdum quinos s risutar remstum gradat. Vides Ua remorum ordines dispositos esse per gradus . Gradus autem optimi locum habent in altitudine: vix au tem explicari potest quomodo perpetuae lineae sive latitudini ipsi conventant. Et quidem eos ordines in altum fuisse collocatos mihi planissimum Reiunt non solum testimonia utrivique linguae Seriptorum illustrium , verum etiam vetusti lapides , numismatum fides. At inprimis Historia helli Daeiei gesti a Traiano Caesare, I graphie εinsculpti in Columna eidem Principi Romae sublata . In huius ver b delineatione. & hona fide
exeerptis deformatisque partibus apud Fahret tum , palam vistis , remorum ordines in iis navibus , non porrectos in eandem lineam, sed in altitudinem Sc per gradus , ut Vegetius loquitur, esse formatos. Favet eidem opinioni Livius Dec. 3. lib. to. , ubi ita quinqueremes deseribit, ut editiores illae suerint quadriremi hus r ut plane idem etiam videatur esse decernendum de triremi biremem altitudine superante. & de quadriremi triremem, & se ad ma tores alias procedendo. Serihie autem ibi Lioius quadriremium armatos milites ἱn quinqueremes transilire non potuisse. Haee autem Histori
ei sunt uerba: Classis Ptialia ad Disam statio-
hau , qui classi praeerat, sine passi fraude auso
De nas, quinqaeremem Romanam superantem
promontoriam ex atio repente auressae sant, sed seque rasu ferire eeleritate subterlabentem pote rant , neque transiise armati ex humiliorita, ἐου litorem uatem: ct defendebatur emetiὸ ς ad tela suppessitaraua . Omitto hὶe a Poetarum testimoniis , utpote quibus omnia liter svulgus eredit, huic sententiae r hue amersere . Rem habemus in apertissimo postam . si vera seripsit Author anonymus Tacticorum , qui AEliano adiici solet. Sie autem seribit e Tmaeoniatores , TH aeontoras, Penteeontorsit, dieisse a Mahἰtassine remoram, SoliremIt , EIremis, ,
qua sequuntur ordine, ab ordianas seu me basserasiam altitudiMm, anassa per aheram. Idem
ponunt Ob oeulos Authores alii, ovibus interdum est sermo de remorum inaequalitate in navigiis , mi ae procul dubio reserenda est ad υersiasve ordines productos in altitudinem . Dici lib. s. Pompeiani adtersarios susI Impera terrebant, natesque Munatus telementus Iuttat s suis ἐκ-
detergerem. Ddebaut . scholiastes Aristophanis in Ranis: Thalamaei , hoe est remam uisant; ἰs inferiore triremis parte et Tharam dea vera m
νibas utebantis remis, si eum aliis tribai redinibat remigam eo arabantur e magisque eνant Oieinἱ mori. Et ordo qaidem inferῖον Thalamitae, madiut
etiam lih. 3. eadem serh habet. Et quoniam viri docti optimὰ existimarunt, antiquissimam navigiorum institutionem , atque structuram edidiis
ei se priscos mortales a piscibus , qui mobili sunt S viventia quasi navigia; ideireo simillimum vero est ab iisdem piscibus edoctos suisse
rationem gradatim in altum disponendi remoiarum ordines ἰ neque enim aliter in piscium aliis eulis , sve hranchiis eonstitutae sunt pinnae . quas explicant in natatu ad eam prope figuram . qua remi in navibus expanduntur. Scio eam opinionem propugnantibus ingens negotium saeessere supremos remorum ordines in pr magnis nauigiis , quorum enormis omnino magnitudo videtur extitisse a manubrio usque ad palmulam, quae aquis mergitur. Enimvero praeter hexere & hepteres . quae sex septemque ordinum navis longae fuerunt, Philadelphus apud Athenaeum memoratur in apparatu navium Regum Omnium potentiam superasse . Habuit nimirun duas naves triginta ordinum, unam viginti, tredecim versuum quatuor . duodecim duas ,
undecim versuum quatuordecim , novem versuum triginta, hepteres triginta septem. Aleis xander Magnus . si Plinio eredimus , naves imstituit etiam ad ordines duodeeim , Ptolemaeua Soter ad quindecim . Verlim omnem ea in re magnifieentiam atque adeo fidem superavit Ptolemaeus Philopator, qui ordinum quadraginta navem construxit . Hujus descriptionem ex Athenaeo ct Plutarcho reserimus in Titulo Betiveae uames . Ad hune declinandum scopulum plerique eonfugiunt ad ostentationem solam &pompam , cui navis illa Re similes deservierint. cariturae caeteroqui usu proptςr Immensam molis magnitudinem . Atqui ego nihil obstare crediderim , quominus pugnantia in hac materi hominum eruditorum suffragia componi conci diarique possint. Cum enim Veterum testimonia, tum quae literis , tum quae marmoribus prodita sunt,interdum in longitudinem, quandoque in lais titudinem locatos fuisse remorum ordines videan tur innuere et quidni, omnem dirimam litem an verando . utranque dispositionem in usu suis. se et atque ita aliquando, εt praesertim in maiori hus navigiis, remorum ordines suisse eoiloeatos in latitudinem , ut tamen plerunque . quod maior demonstrare videtur seriptorum copia a in altitudinem quoque eradatim assurgerentὶFac enim quatuor in naυi esse ordines remorum in
latum, distinctos stiliret interstietis inter sca mna remigum vel sedilia . quae divises ad hunc
mogum remiges aeeipiant. Erit prosecth eius. modi navis quadriremis, sis quatuor habens remorum ordines. Jam vera adde eidem superius quatuor alios remorum ordines vel eadem
qua inseriores sunt distincti, postura, quali Se gradario ex est, ut quasi deeusatim is
excipianti habebis ad hune modum prosecto nais vigium octi reme . Idem ad eandem tarmam tibi ponatur ealculus in reeensione & explicatione grandiorum navium decem, viginti, atque adeo
quadra inta numerantium remorum ordines.
Sunt qui controversiam inextricabilem longe facilius
384쪽
ei litis se dirimere autumant. li in hiremi, triis remi , quadriremi, & minoribus navigiis remos
exponunt ordines remorum : ubi excrestit aequo amplior numerus, ipsos computant numerantisque remos . Proinde triremis erit navis tres habens remorum versus vel ordines; at veri, vigintiremis , vel, ut ita proloquar, quadraginta remis navis habebitur, non viginti vel quadrat intaremorum ordines, sed remos solummodo totidem complectens. Postremd si, non hahita ratione eeraturarum veterum 9 numismatum , ad solius rati inationis ealculum rem revocemus dirimi poterit haec controversia , asignatis pro remorum
ordinibus stamnis sive sedilibus remigum, quae nimirum suis interstitiis & diVisuris fuerint dissimcta. Ad hane mestem, vel eon'miram sex,septem octo , vel plures ordines remorum crunt toti dem scamna remigum , vel uniea litiea distributa in latitudinem vel duplici, modo superius explicato , si admodum excrestant remorum ordines
exponendi. Equidem mihi celeberrimam apud eruditos quaestionem indicare potius, quam pro dignitate in utranque partem expendere suit animus. Fecerunt id per otium viri magni Ioseph Maliger, ct salinasus . Copiosilis autem rem totam excussit Fahretius Colum. Trai. cap. Vide insuper eruditissimum Sehesserum de Misit Naval. l. r. cap.a. Se Bayfium de re Naval. Vide postrem bapud prasitos seriptores navium cum diuerss remorum ordinibus sthematismos. TRisyAs6M. Vide Imnae. IxisrεcA . Vox est Graeantea ad Latium detorta. Triplicem contabulationem vel contignationem sini fieat. Usurpatur in re bellica ad exprimendas contabulationes machinarum , & turrium mobilium , quae etiam pluribus constant contignationibus . Brito lib. η. Philipp.
Per keo tristem, eo luetae nauea suetant . Ubi obserυa errasse Britonem , ut saeph alias , inquantitate sillahae: nam seeunda vocis risua brevis est & per . stribitur Grawh. sugerius de Conis. Eccl. s. Dionysii Ad risexo ct ρνο- pugnaeati fueIenda. Usus vocabuli frequentior apud Authores de ligneis machinis in turri hus
Talsetis MYTA 1g. Ada lum de lanesi tristiques nuncio . Resertur ah Aristophane in Lys steata ,s Plutarcho in Conuiuio septem sapientum , a Tullio ad Atticum. Qua veth ratione si helli. cae originis hae e partemia explieavimus in voce Semali. Tarra, arum. Turma militaris, quae pro armis rustica flagella gestahat. Sie appellati quoniam iisdem flagellis triticeas messes a tererent. oeia currunt in Historia Landvaυiorum Τhuringi aer ridem anno inesepis Petitas nitaνam , quorum Capitarim frit illa M. Me ideireb eonfundo, di ii sunt eum Flagellatoribus,vel Flagellantibus, qui sunt sectarii ae Haeretiei, minimum pertinentes ad rem militarem. TRIuMpΗus , i. Etymologies impendio distordes sunt in huius voeabuli interpretatione. Arridet prae omnibus Varro , qui hoe nomen ex seorum liis aerersi ex Graeco . Primus quippe omniumeriumphasse seribitur Baeehus .eulus milites post Indieam victoriam eidem Melamabant sollis s. lneis eo operti. Is dorus tamen ex Tranquillo aliam eius voeis Originem iti medium assert per
haee verba : Tranqalitat autem tris ham La-ιIri potius appellatam Leit, Fod is, qui triam phans orbem ingrederetur, tripartito iussitas honoraretur . Nam primam de triamplo mei eoa-hedendo exerritavi DLeare solitam erae. De do Senatam, terri) populum. De excellenti eius honoris p rogativa, quem divinitati penξ eon. serendum putarunt, ita seribit Tullius Phili p. I . Is demum est, mea quJdemsententia, justat triumphus ae veras , eum hene de Re publiea --νItis testimoniam a ressensu Go latis datar. Nam si se in eommuni gaudio popul Romani uri gralaiahantur, magnam iudieiam; Ae gratias agebant , e3 majus et sive utrasque . nihil ma- Myeentius exeogitari potest.
a. Fuit plane triumphus honorum omnium S ornamentorum , quotquot in uiros Ducesque
inprimis spectatae virtutis e serri selebant,sonisge praestantissimus. Singulare hoc decus eorum erat peculiare Imperatorum, qui in Urbem cum victoria remigrahant. Pompae autem triumphalis geminae apud Romanos partes erant. Prior continebat ea, quae populo ad eiusdem Oblectationem x admirationem spectanda propone-hantur . Simulacra nimirum captarum urhium . Proceres Dueesque, & Reges ipsi eaptivi, aurum , argentum , gemmae, apparatus iamnis variorum insignium , eopiae militares ad splendo. rem ornat s , ct his similia. Posterior ex iis con-ssabat, quae ad ipsum triumphantem Ducem spectabanti nimirum eiusdem aisnes eurrui proxiis mi , praemia , donariat & reliqua hujus gen ris honestamenta. quibus Respubliea victores prosequebatur. Livius non uno in loco multa .
indicat de pompa triumphali. Satis est se hiicere quae resert de triumpho similii Pauli: Ipse po- fremo Pan ut In eurea maenam, eum dignitate alia eorpoνis, tum senina ipsa maiestatem praese- ferens . Post eanam intra at ot iuustres viroi δε- ιὸ das x MaxImar P.Seipis r deinde eqa3tes turmarIm , 5 rahistet pessitam Dis quaeque ordinibus. Eadem pompa sic exponitur a v italiatio lib. g. ubi de Augusti triumpho Dalmatico . Actiaco. Alexandrino per continuum triduum acto . se loquitur e At Caesar reipse; iuviesas Romana triumpho Maenia , Diis Baism votam immortale suem bais MaxIma roramam totam delatra per Drbem. Laetitia , ludissae viae, plassaque fremebant: Omnitas in templis matrum eboras , omitas
Aste aras terram eos vere tamenei. Ipse sedens ai.eo eandestia limine Phaehi Dona reeunoeti popalarum , aptatqueJuperis his P thai: ἐMeduae Bisa Iono ordine genter. Saam variae linguis, habita tam vesis , O
De multipliei triumphandi ritu, omnique comitatu
385쪽
atu eximiae eiuste solemnitatis, prae eaeteris an istiquitatis Scriptoribus , opulenter & aeeurato eripsit Appianus in Libyeo. Qui locus, quoniam multa , quasi brevi quadam tabella comis prehensa , complectitur , quae sectis operosius& maiore studio essent elucidanda, eam ob causam , redimendi laboris gratia , eum hie subiicere non gravabor : Scipio post hie ex Libos in Italiam profer Ius , universus ecpJas classe trada-xit , Romamque ad triumpham reversus es, quem
emulam ante se Blandidis tim dieitar egisse is . Ebus forma, ut na erra, os illis smata est, 1 sit
ratorem cireumsteterat, qaem earru deauraιο , multifariamque notἰs refulgente , eandidi tehebant eqs; , auream rapite gesantem coronam i ,
captehant, taurum relinquentes duntaxat, quod
Iartei , quae hedyundo remmodae erant, cccupan ret , Destahunt tes has eaBdiis adiityi . Omnia templa aperta b coroni, phaa , Osostribui; tibi a impia, aliuae vistam ferentes, qui cohilerent ess,qui ἱn mediam remerὸ eonsuebant,dgearrebuntqM , etias apertas praehelant. 3. Ut vero de triumphorum origine aliquid perstringam , nihil est immorandum in Bacchitriumpho, utpote sabuloso ct commentitio. Eum Indis domitis terras pervagantem curru tigribus vecto, se deseribit Sidonius: Carm. 27.
Vite eopsratas eiactat ad eseri times. Corniger inde vovi Gangessi pompa triumphi, eνnnus impexam faelem setis ore madenti, Arentes Oitreis ad uteritas undas, ConjeHas is .inela manus pos terra retinxit. Vertim his praeteritis, constat in AEgypto triumphatum fuisse a Rege Sesostri quatuor devictis Regibus eurulis sellae iugum subeuntibus, ut seribit Plinius lib. 33. cap. a. ct nos alibi indieavimus ex Lucano. Alexander etiam magnus, ut est apud Curtium lib. s. victo Dario Babylonem ingressus est, itineribus florum & coronarum effusione constratis, suhlatisque altaribus. quae thure & omnis generis odoribus cumula-hantur. Comitatum triumphalem xerxis Per sarum Regis Graeciam adeuntis deseribit Herodotus lib. r. Dionem etiam sestiva pompa exceperunt Syracusani et transeuntemque mola salsa aspersere, eidem inter victimas , mensas, Scerat eras, tanquam Deo supplicantes , ut tradit Plutarchus in ejus vita. Polybius demum a Carothaginiensibus , post deuictos hostes, Cartha-Hne triumphatum docet. Ea veth praeludia potius quaedam fuere, ad umhrationesque triumphorum . quam legitima eorum species . Idem existimandum de Argivis, quorum Duces e militia reversi cum victore exereitu , inter festas acclamationes, publieo praeconio . & militari-hus donis asseiebantur . simile quidpiam ab Atheniensibus factum Ducibus copiisque post victoriam in patriam remeantibus , ut tradit Plutarchus in vita Alcibiadis. Nulla eerta natio paulo humanior fuit, quae naturq instinctu quodam suasuque , non magnopere ineenderetur ad eorum efferendam exornandumque virtutem , qui patriae gloriam multis auctam , aut accessionibus provinciarum , aut victoriarum monuia
mentis , ad posteritatem transiuit terent. Ad vertit ingenios A Ludovicus de la Cerda ad eommemoratum I irgilii locum lib. 8. legitimi ct ad certam formam constituti triumphi rationem suxisse a ludieris Graecorum certaminibus, ac prasertim a ludis Olympicis . Proposta quippe sunt a Romanis primia iis Ducibus,qui hosti eos exercitus profligassent, quae sere a Graecis se guntur attributa victoribus sacrorum certa mi ianum . Optim E id conjectat ex Vitruυio, qui in praefati ad lib. q. ita scribit: Nob Ithai Athletis, qui Obmpia, F, hia . Is D, Nemea tieissent,
Graectram majores Da magnos hoxores eonsitaeis ut, uti non modo in eonventusantes eum parma f. eorona ferant Dades, sed etiam eum reviri istar in suas eiolames eam lictoria, tνiumphostes eradrigIs in maeula ct in patrias inictantaν. . Romani equidem & certis quibusdam pre seriptionibus atque ritibus ordinarunt triumphi pompam , S eum honorem, prae caeteris nati nibus , miris eum in modum excoluerunt. Paulus Orosius lib. . eap. s. author est ah Uthe eondita usque ad Titi Caesiuis tempora viginti supra trecentos triumphos actos suisse a Romanis . De Samnitibus quatuor & triginta triumphos Romanos iniisse et de Gallis vero pluries , quam de reliquo Orbe terrarum triumphatum .disertissimus author est Livius, qui in primis Historis libris perpetuum quas agit triumphorum enarratorem. Initium verb triumphandi iactum a Romulo, qui post occisum Aeronem , victo
386쪽
rem exercitum eum sereulo , ubi eres Dueis limalia erant suspensa . in Urbem reduxi te mox Caiapitolium ascendens deposito eum spoliis sereulo ad quercum pastoribus sacram, fines , terminos que designavit templo Jovis , quem ob facti me moriam Feretrium appellavit. Videndus est Livius lih. r. εc Florus lib. I. cap. I. Postremus omisnium triumphum iniisse legitur Probus impera tor, ut stribit vopistus in eius vita . Incisis postea virtutis pristinae nervis, & re Romana in senium deflectente, etiam uirtutis praemia desiis υere . Nihilominus Pompotitus Litus iti vita Fl. Val. Justiniani tradit, Belisarium eius Caesaris Ducem de Asiatieis populis triumphasse. sie autem seribit: Persa, qtii transiressis Γ tuas , Mesopotamiam , Caelu riam, oriamque praedassium, Beliserias Legatus ab Avuso missas praelio fa93 Iasasitque et trans Euphrarem abire eoegit ro teres 'moit limites: iura Imperiὰ toti orien-
ὸ asseνuit. Cam visoria redeuntem, aureo euriara ινἰamphantem, Iasiulanas magua Lethθά ex. evis. Deinde se exponere aggreditur eiusdem Beliarii triumphum alterum de victis Asriea nis r Idemque Dux triumpho insignis , O rebus gessis elarus: re perata Afridi Getimerem Vana dolorum Regem , vinctam eatenis Cousantisopolis misit. Curthaginem firmi isti quam antea restis tala. niumphus major , ae pretiosior Persirenit.,. Poreti locus, ubi de indicendo, agendoque triumpho agebatur, extra Urbem erat, in ipsis suburbiis Civitatis. Ibi apparatus omnis , spolia militaria, captivi, sed & reduces eum victoria copiae explicabantur : ihi metabantur Io eum Duces, opperientes responsa Senatus, Seplebis Romanae . Urbem quippe victores inire nefas erat: quod qui auli essent non modo trium. phi iure , vertim etiam ipso Imperatoris nomine decidebant. Frequentissimo id doeet Livius, veterum memoriarum scriptor apprimδ diligens . Idem ex eodem coniicitur Historieo lib. 26. ubi tradit decretum fuisse a Senatu, ne Q.Dilvio minueretur imperium, si in urbem venisset. Εκ-tra ordinem suit , quod prodidit de Augusto Dio lib. 1 . proconsulare imperium perpetuum illi deeretum fuisse, quod neque amitterets Urbem iniisset: nee, ut illud repeteret, Ur he egredi illi opus esset. Sub Caesaribus uero, squi foeth Urbem essent ingress , decreto triumpho , ex eadem egredi necesse habebant ad auspi cia repetenda. Tacit. lib. 3. Annal. At Drastis 2rbe egressus repetendis auspiciis , mox mansis estus est . Itaque qui Duees. re se liciter ad ministrata. quinque , ut minim lim, hostiuina millia serro eaeeidissent, primit momnium succensori tradebant pacatam provineiam : tum victo rem exereitum, & praeda onustum , eum spoliis Et inseni hus milit rihus , Se quammaximh poc
ni opulento elegantique apparatu, reducebant Romam. Loeus autem illis dabatur extra Urbem,
nonnunquam in Campo Martio,& in Pratis Flaminiis . ut perhi het Livius i. Dec. lib. q. ubi agit de triumpho L. Valerii, S M. Horati it frequentilis tamen ad AEdem Bellonae, euius rei passim exempla suppetunt apud eundem . Ad Aidem etiam Apollinis loeati victores exercitus.
Id seriptum reliquit idem Liuius 4. Duc. lib. I. Extra inhem ἰου Ama Apestinis, eum Senatas da
Patrum triamphas navalis est deeratas . Dineusis proinde extra Urbem victorum postviatis, S re digesta a Senatu extra Urbem evocato , si
per huius aut horitatem S plebis iudieium lieeret. ingrediendi in Urbem, triumphique ineundi impertiebatur saeuitas. 6. Postulandi triumphi reeepta verba , Scquaedam erat quasi omnium formula , ut ni mirum ob rem hene gestam Diis Immortalibus honorem haberi Patres iuberent, Sc sibi triumphanti Urbem ingredi, victoremque exercitum deportare liceret. Liv. lib. 3s. M. Falsius P
ris in Senatu eum de rebus In AEtesia, Cephaleis
niaque abs gesta Aseruisset, petiit a 'trihus
ut aequam censerent ob Rempublieam bene ae δε-
lib. o. Petieraus as Senatu primiam , si ob res
Porria praefationis formula ad triumphum extat apud Plinium lib. . eap. 26. tibi se loquitur de Pompeio e Cam oram maritimam a praed6
1ibus liberasset, σε imperium maris popuIo Romano restiuisset, ex Asa , Ponto , Armenia, Paphlagonia , Capsarieta, Cillaia, Soria , Sothis , Iudaeis, e basis, Iberia, infula Creta ,
asque Tigrane tritim alis. Appendere etiam inoris erat atque deii gere in Capitolio tabulas eum indice Et enarratione rerum gestarum. Muς
modi veth indiculi scribebantur sere versibus Saturniis, ut tradit Attilius Fortunatianus in Arte: Apud noror aurem ἰn ta Is antiqtiis, quas
seruit maximas legiones . De Saturniis vero veris sibus , Et eorundem exemplo haec legimus apud Donatianum in libro de Metris : Saturnio mea rapν mum in Italia tisi. Dictum autem a SaturnJa,
mines utebamur, marime tamen triumphaturiis C Itolio tabatis hujusmodI Oarsibias ἐceidebant . Iris sie: Sammas opes qui Regum misgias refregit. . Quodsi triumphandi potestas aut a senata ,
aut a plebe negaretur, ut in monte Albano ageretur triumphus, concessiim. Primus id exemia
plum induxit Papirius Naso, de quo se seri hit
Valerius Mam lih. .eap. 6. Papiriai qaidem Ma-δε , eam besegem Republiea triumpham a Senata non impetrasset, is AElavo monte trium
exemplam praehala. Idem seribit Plinius lib. is. cap. as. L. Piso tradis, Pupiriam Massonem , qui primas in Morie Auano triumphaeis de Cον-ss,m to eo natum laris Greenses spectare fintum . Marcus etiam Marcellus, ut tradit Plutarchus in eius vita, Si Livius a. Dee. lib. s. item Q inutius apud Liv. 4. Dec. lib. s. S: C. Circeius apud euudem s. Dee. lib. a. ae postremὼ
387쪽
P. Servilius Prisens apud Dionys Halleam eandem ob eausam in Monte Athano leguntur triumphasse. Quod autem M. Antonius Alexandriae eriumphaverit de Parthis,id scilicet novitii exemis pli fuit ι magnaeque in eundem invidiae caula apud populum Romanum.
thoritatem Senatus , & populi suffragium fuit. Nam Regum tempore Romulus & Tarquinius iure regio, nulliusque Ordinis interpositis
suffragiis, triumphum egerunt. Solebant autem interdum Tribuni triumphum petentibus adversari, aut permoti e Iamoribus militum, qui advers, Duces imperiosos multa conviciareniatur , quod clarum redditur in Triumpho us milii apud Plinium lib. at . vel quod uictores minus populo gratiosi essent; cuius rei exempla as sitim suppetunt apud Livium, & alios . De eatiss S meritis triumphorum observanda in primis est eautio, & lex Iata a Romanis, ut ita duntaxat excellentissimum illud de s deceraneretur , quorum virtute & solertia imperium vehementer auctum esset, quinque saltem ho
situm millibus eaess. Habemus id ex Valerio Nax. lib. a. cap. 8. Os levia praelia quἰdam Imperatores triumphos fibi dererni desiderabant iqribat, ut Meurreretur, lege cautum est, ce-
una aeso MeIdisset . Non enim numero, Ieda .ria tria horam exralpas Drsis nos fatartim deeur Majores exsimabant. Sic autem ea deps seehantur quinque millia hostium eaesa , ut victor exercitus minim lim conflictu imminutus , aut levibus tantum detrimentis esset affectus . Ne verb eupiditas laureae faeeret, ut hostium.
eaesorum numerum Duces augerent, legionaia
riorum Hrh imminuerent, provisum est altera lege . ut iidem Duces apud Quaestores Uthais nos iurarent. vera ab se de utroque numero ad Satiatum fuisse praescripta, ut ibidem doeet praefatus Historicus. Licebat itaque pro aucto imperio et pro rebus recuperatis triumphare non strahat. Disertε id etiam doeet commemoratus valerius ibidem: Cautam erat, at pro auso ἐ- perio , non pro recuperatis , quae popati Romani fuissent, triumphus deeerneretaν. Tantam enim
interes of eius aliquid, an detra fram resti as, quantum dissi benefeti initium ab injuriae με. Ideireo Scipioni Oh recuperatas Hispanias trium plius minimδ fuit indultus. Ex eodem scriptore discimus, praestantissimis caeteroqui Ducibus, qui ei vili bello multa S praeelara sae in ora secissent, non idcirco tamen , aut supplieationea deeretas , aut Ovationem, vel triumphum conis cessum: quoniam υictoriae illae lugubres ct nefastae haberentur; ac minus aequum videretur
festos dies agere, & laetis distursionibus ae pompa exultare in luctu publico civitatis . Praeelath id tetigit Lueanus lib. r. acerbissimὸ invectus
in bella Ciuilia Coeiaris S Pompeiii Cumque superba foret Baistin spolianda trophaeir
Urbem conveniret, cognoscebat Senatus ex
ipsis Victorum liteeis , quae ab iisdem ex acie vel eastris mittebantur. Lauro has ornari, de figique moris erat, qua fronde res beni gestae
mmetari solebant, ut a nobis est alibi animadυερ
sum. Praemitti autem eas literas erat usitatum.
propter indicatam superias causam , quia Desiserat victores eum exercitu Urbem ingredi, ne quid me militarem insolentiam . A copiartim iadi se sus in Urbe turbaretur . Neque verb aliam ob eausam inter Caesarem & Pompeium subortae primum sunt excitataeque armorum civilium suis villae, quae postea in immensum excidium exarserunt, quam quia Caesar noluit exercitum di mittere , ut privatus in Urbem veniens, de moiare patrio triumphum peteret, quem aliter per leges obtinere non potuisset. Prodidit id Suetonius in eius vita cap. I 8. Parataque provisela,
pari festinatione , non expefato Deeessore, ad triumpham fmri, Consulatumque deresst. Sed
eam ad Erit jam Comitiis ratio ejus haberi non
posset, tuis privatas introisset Priem; am-H HI ut legibus fiseretur, misi eoureadyeerant , eoactus es triumphum , ne Consurata eω- eluderetur , dimittera. Idem memoriae tradiderunt Plutarchus in eius vita , Appianus lib. a.
Beli. Ciuil. Sc ipse Caesar lib. 1. Beli. Civit.
ries duo, quemadmotium indicatum est, com plectebatur. Et primum quidem apparatum instructissimum earum rerum , quae civium & maia gistratuum urbanorum operam requirebant. Proiaeedebant proinde obviam omnium Deorum Fla mines, ac Pontifices, rerumque sacrarum ministri, purpura & apiculis cooperti velatique .ltem magistratus omnes tribusque, virique Consulares atque Patritii, amplissimus insuper Senatorum Ordo in praetextis S latis elavis: ad haestuniversa Civitas quam consertissim ε per sora &vias effusa, ad laetitiam publieam Astivis elamo
rihus signifieandam, excipiendumque victorem, tu tidissimo tibiarum fidiumque eoneentu hymnisque ae paeanibus diem , ae saepe triduum , vel quatriduum per summam agens voluptatem;omanibus elata voce gratantibus victori rem sortitee
gestam, amplificatum Imperium, partam patriae sibique diuturni nominis celebritatem. In partem porrb solemnis pompae veniebant exeitati arcus, viarum itinera soribus de laeta Donade constrata, aedificia ubique aulaeis & pensilibus tapetihus convestita. At longa pulchriorem ornatum explicabant victores ipsi eum eopiis victriethus laureatis, elangentibus tubis huceitiisque , distributaque praeda & manubiis in pegmatum & ferculorum gestamina. Anteibant si quidem gestata baiulis fercula cum simul aeris . . tum imperatoris ipsius , tum devictarum gentium & oppidorum. Renitebant imagines ex auro , argento, & ebore, cum extantibus titulis. Pegmata porrh ad tertium & quartum ordinem educta, earrisque quadrirotis imposita, ubi operosilis essesae caelataeque in metallo vel ebore naves captae, castella exeisa, moenia dirute et
proelia ipsa, sugatique hostes, ct captivae acies cum Duci hus hostieis expressae opere anaglyphi-
eo , vel integre extantihus e laturis , non sine ornamentis emblematum, & laetarum seondium excursbus . Inter haee Omnis generis arma hostilia, machina helli eae curules, Aleati currus, hallistae, catapultae, apparatus triumphalislε-titiam ipsa horroris specie eommendabant. Ge
stata etiam vasa aurea , vel argentea, radianti.
hus bracteolis inerti stata, insertisque gemmis la-
388쪽
t resulgentia. Sed & permixta serebantur foedeia ratarum gentium S urbium dona , praeeipuὸ ve- τὼ coronae aureae eximii ponderis pretiique. Tum Iectissima quaeque ex praeda & manubiis; direpta vexilla , arma barbariea, sigilla & imagines in potestatem redactae. Notum est Scipionem Africanum , coniecto bello Carthaginiensi, argenisti caelati pondo numero quadringenta , valorum Verb aureorum pondo ducenta millia intulisse . ut seriptum reliquerunt Livius & Plutarchus. Paulus verti AE milius devicto Perseo Rege Macedonum , eam vim signati auri argentique , & vasorum aureorum in Urbem comportavit, ut exinde populus Romanus pendere tributum dese rit. In quo triumpho illud fuit longe splendidi Dsimum ad Pauli laudem, ut aucta opibus patria, nihil ille ex tot diυitiis in suam gentem intulerit; Praelare seeam anum ex imavi, ut seribit x ,-lerius Max. lib. q. cap. a. quod ex illa victoria
esii peeuniam, ipse gloriam Oeespasset. Nihil autem magis avidissimae civitatis oculos exsatiabat, qu1m ex longinquis regionibus convecta conia tueri ignota prius allatarum rerum pretia; siquid enim apud exteros barbarosque memorabile es set rarumque, id ad sollicitandum proritandum- ue populi gustum una solebat afferri. Hine I es pasianus , ut seribit Plinius lib. I a. cap. 23. peroeeasionem triumphi post bellum Judat eum, ita Iiae Latioque primus ostendit balsamum , nobilin simi odoris arhorem . & nunquam alias visam . Pompeius verb , ut idem tradit Plinius lib. ir. cap. 4. triumpho Mithridat ieci ebenum primu
exhibuit. Idem Ponto & Asia devicta, attulit
alυeum lusorium cum tesseris e gemmis mirae magnitudinis , ut distimus ex eodem Plinio lib. 3 .
cap. a. Vopiscus velli in Aureliano tradit eunti. Caesarem inter alia tigrides. alem. R ea mel pardales in triumpho Ostendi se . Nam eaptivos elephantos, post Pyrrhum ex Italia fugatum , primus commonstravit Curius Dentatus. Hue re serendae etiam vestes stragulae harbarici operis,
ahaei, mensae , ae triclinia aerata, vel aurea.
no. is peregrinarum urbium opificiis illustrata Sequebantur inter tubicines belli eum et amorem intonantes , hoves eandidi, taurique auratis eor-
Oibus , ct vittis praeeincti, qui mos publieh imis
molandi , multa sanguinis effusione aras persunderent . spectaculo praeterea erant inter milites,
Centuriones, Tribunosque spoliis onustos & donis militaribus e honestatos , conglobati captivi hostes Ducesque , atque adeo Reges ipsi, sceminaeque regiae prosapiae . Sonus ipse stridorque eatenarum , licet asper gravisque , spectantium Iuribus concentum eiebat iucundissimum . Consule Appianum in libro, qui Mithridatieus inscri-hitur, & Plutarchum in vita Pompeii, qui testantur eum Ducem Tigranem , Aristobulum, Mithridatis uerli sitos quinque, duas vero filias, ct Tigranis uxorem sosimam , atque insuper supra trecentos obsides nobiles ante eurrum trium
phalem praetulisse . Plutarchus in vita Anto iii tradit Augustum Cleopatrae I gypti Reginae imaginem duxi se, cum ipsam nequiret duce- Te , quoniam a morsu aspidis, e vita sponte decedens , servitutis , ct ignominiosae illius pompae effugium impetraverat . Inter cytharoedos O ti hieines, aliosque muscorum concentuum artissem admixti disturrebant scurrae planique , qui ornati fimbriis aureis & armillis, deductaque
ad talos veste, ineondita, ut Livius loquitur ,
effutiebant carmina , laseivaque gesticulatione ciebant risum popularem di circumferebantque caehinnis excitandis, &ad vulgi leno et nium, spectatorumque gratiam demerendam , ridiculas
effgies & sigilla, euiusmodi erant Citeria, Manis ducus , & Petreia , de quibus videndus est Festus . Adolebantur interim thura , ct omnis generis odoramenta ; Ssestivi ubique plausus victoriam gratantium, Diisque immortalibus eanistica coneinnentium exaudiebantur.
II. Nee e senestris duntaxat aulaea pensilia &peristromata exornabant triumphi pompam sole. mnem; ver lim etiam praetereunti victori substernebat vestes certatim populus, quo laetitiae testimonio Christum Iesum Hierosolymam advenientem turhae exceperunt . Marc. tr. Multἱ
autem vel menta sua Draverant In iis . Fuit i dpublieae nilaritatis indietum & signifieatio in Lustis laetisque sueeessibus. Ad hune modum Cato nem e provincia deeedentem , honore imperatorio prosecuti sunt populares suppositis eo m-
meanti vestibus . egregias viri dotes testifieanistes , contra morem provincialium , qui praefectura defunctos solent deserere, omnibus verbassiciunt honoribus magistratus novos. Sic auistem de Catone Utieens Plutarchus in eius vitae Finito tempore pro Ineia abeuntem non lotis, ut
feri solet , Iedla erimit ese infatiabiti amplexa -- lites prosequebantur. persenter vestes per ea lo- ea , qaibas Ipse peditas ituras erat, manassae
osculantes: qaod genas honoris no U Imperatoribus . ἱdque perpaueis ea tempore tribuehatur. Quod dicit Plutarchus , honorem illum I misperatoribus solummodo aliquando impertitum ad perpetuae fuit eonsuetudinis in aula perfieorum Principum, qui nunquam extra Regiam nisi suppositis tapetibus incedebant. Athenaeus
lib. I . eap. I. Peder per hoνum salam inredebat
Sarillaesi tenuibus tapetitas suppostis, super qui-
has nulli , praeter quam Regi ineedere lictbat. Usurpari iblitum fuisse etiam in nuptiis eum mo rem tradit idem Athenaeus lib. η. cap. a. ubi ita serihil de Rege Thraeum, S eius sitae nuptiis eum Iphierate eone illatis : DIeant enIm has ele
gantis mὸ fuisse paratas, si quidem puvarea stra
gala in foro etiam substrata fuerunt. Eadem te , hiscatio honoris aceedere solemni pompae solebat in se stiva Regum inauguratione, ut legitur
Reg. lib. 4. cap. s. ubi sermo est de dehu recens
uncto Reger Resinatisaut Daque, unusqsisque tollens pallium suum postierant sus pedibat esu in
militudinem ινisanatis, ct reeinerunt tuba atque dixeνακι: Regnavis Iehu . Diis porrh &eorum statuis vestes porrigere S sibi ieere exemis pii extitit antiquissimi. Homerus ili ad s. de Paula dis antistita :
Ohisiit ante pedes Dilae. Tetigit eum morem Ouidius Amor. 3. Eleg. 23. tibi se loquitur de statua Iunonis rctua mentura Deo es iuvenes tImIdaeque paelia praebuerunt latas te se taeente Uas . Nee postrema pars triumphalis pompae fuit
insuper forum insperso per vias, gestatique frondentes rami. herbisque odoratis plexae eois ronae. Hoc etiam festivae testificationis genere
non earuit Christus Dominus in triumpho suci Hierosolymitano. Mare. II. Ani autem frondes
389쪽
debast de orboribas , ct peractam is ela. Fotavit Latinus Paeati Panegyr. Theod. Maidportas Qirestibas fertis en oratas 3 aetas que smari has otiam Aemi Et de Pompeio Plutarchus in ejus vita et Masti praeterea sertis ornati foresis eam serere, grassi erem eomitari . Adde Liv.
lib. 33. Omin tendere ad Imperatorem Romanum ς at, rueste tiarba in unum, adire, eontis-gere dextram eapientiam , eoronas, lemnisesf
Ovid. de triumpho Germanicitctuaque ilis manIbus eireamplaudere eastram a Sodique iatrvio fore te eme vias. Hinc iure optimo tum Doctores Eeelesiae, tum Poetae sacri praetensos ingredienti Domino palmarum olivarumque ramos pro expresso elusidem Divinitatis testimonio Meeperunt. Sic au tem Sedulius: Diehe gentiles popuII. eu; gloria Reg; nos in iste Dis, est parmis eo ta, ves suisquam
Item alius Poeta iacer antiquus rPerque vitam ut Reo velamina turparata .
Arboreassae solo frondes olentia seria Sub pedibus 'avera, Deum omnea voee D.
. Pertinuisse porth ad publieam Urbis laetitian
ea ramorum gestamina , ct forum herbarumque conspersionem testatur Iuvenalis satyriseo. Posa domi laures, dae in Capitolia magnam. Cretatumque bovem. Et Rutilius Claudius, Itinerarii lib. t. Exornent Uνides eommania gaadia ramἱ . Atque iterum Iuvenalis satyri II.
ternis Thara dolo. aRaa omnes vIoialasabo colores Candia nitente Ionas erex stantia ramcs,
Et marminis operataν fessa laeernis . Senecae etiam illa sunt Fpist. 8. mu pa rasiamas ea Iassism optabilia esse, quae exeipiuntur Brisas ornatis r
olim victoribus praemium impendebatur . ut reduces illos non patenti s portis , sed disectis adapertisque murorum partibus civitates obviae ae praecipuὸ patria exeiner tit. Id autem inventum a vetustissimis Hieronicis est repetendum, de quibus ita seribit Plutarchus Symn. II. Ea quod minoribus euisti mehent bus prem/ssum, panem murἰ dividera asque dejieere , have ha her ἰntelletram, usu moenopere est ratἱ muroeptis esse , giros halensi, qui paruare posm vineeνe. In hane formam Nero victor e Graecia Neapolim prius , alia snue si hin de urbes. ae postremo Romam ingressus est. sveton. in Nericap. 23. Resofus e G Ha Neopοιλ . qa6d ἰοe' ρramam artem protulerat, risis equis IMMI; dipes a parto mari, ut isos mere.ἱearum est. Simiti modo Ant Ium. ἐnde Anaisum. ἔκδε Romam. Romae verh idem Nero etiam per diru um Circi Maximi ureum iter habuit . victoriae ostentandae . sveton. ibidem: Sequentutit eu ram manliam visa plussioribus. Autuslanos. militessae se tria hi ritis elamantἰsas . mhἰne diraro Gre; Maximi aras per Velabram, Fo
ramque , Potitiam, O ApesInem petiis. Per
commemoratae veth pompae sole Itatem Athleistae inprimis in suas patrias invehebantur, ut a
nobi a Plinii testimonio prolix E est explieatum in voce Melasi m.
a. Praecipua solennitatis pars ipse erae triumphans , qui humana specie augustior . quasi diuinis a laetus honorihus rotundo auraist que eurru sublimia serebatur , quatuor evectus niveo candore conspersis equis. Ipse vero scipionem eburneum sue steptrum manu gestahat, in euius fastigio expansis alis insculpta conis spiciebatur aquila. Juvenal. Satyr. IO. Da uane o Diauere, eeptra quae saetis eburno. Uestis autem palmata tunica , ct toga picta Daedaleis variata emblematum fguris . & aurci opulentissimi intexta. Duplex erat Pontis eois ronamentum ἰ aliud ex lauro , quod gestabat ipse: ex auro aliud , quod super eiusdem eaput attollebat a tergo servus . Praecedebant curiarum lictores fascibus laureatis: subsequebantur stribae ministrique alii, expeditionum helliearum pedissequi, ct comites . Iuvenal. thidem rIIsine eooteises , line praecedestia tingi Agminis cleio. Lectissimi amicorum & cognatione propinqui
conglobati aderant circa currum in veste candi. da r liberi vcth, aut in eodem curru recepti, aut jugatos equos, vel funales, Ornatu splendidissi mo agebant. Quae nos hic concise earptimque is tetigimus plurima triumphantium ornamenta, prolixius tradimus & exponimus separatim in suis locis. Cum autem tam insignis &augusta esset pompa triumphantium, ed impensius est demirandum , non ita paucos tantae moderatio. nis fuisse, ut dii, latum triumphi honorem respuerent . Reeusasse illum inprimis legitur Fulvius Flae M ut tradit Ualerius Max. lib. a. cap. 3. De N. Fabio triumphum repudiante vide Liv. I.Dec. lib. I. Tiberius etiam post lilyrios debellatos triumphum inire noluit, conturbata scilicet mceis staque ei vitate propter cladem Varianam, ut scribit Suetonius in eius vita . I . Omnis nosterior aetas, & nulla no , paulli eulti e ct humanior mortalium natio sngulari in omne tempus pompa S laetitiae significatione victores exeepit. Pro exemplo si Areo
390쪽
Danae e eos*iti, attese a dilutaris . Contra veth uirtutem V eterum masculam cur triumphandi antiquato ritu eonsenuisse dolet Petrarea Trions. d p more c. I.
expressi Cornaretanus lib. s. cap. 3.
Priglin , doni , oro trumario e vitta , Torque, visi, animal d'utiro e ae argento
16. Ut non difflear luculentam esse triumphi pompam , captivorum espiam & Reges serro devinctos post currum trahere , longh t Hen splendidior S honestior triumphi facies est, eum dissolvuntur vincula I compedes stiba Harum gentium , & non vis hostiea & eruentus terror victores nobilitat, sed restituti mores optimi ψirtutesque & honestissimae leges revocatae. Naee reputans longε pulcherrimam triumphi pompam explicas e semper existimavi Constan tinum Magnum , de cuius triumphali in urbem Romam ingressu ita scribit Naetarius: Nullaeto octem eonditam dies Romano duxis IH rio , cujus tam essula tamque insignis gratulatἰοaut faerit, aut ese debuerit, nulli tam tali triam phi , quos Annalium vetustas eonferatos in titia seria habet. Non vehantur quIdem ante eamammiacti mees, sed Meedelat tandem solata noHIitat . Non eo em in eareeram Bar&νῖ , sed δε- GAI e Greere Constitiνes. Non raptivi alienigenae introitam illam honessierunt, sed Roma a
hamar Iahuesa vitiorum agmina,quae Orbem gra-Φiser ιιsiderant. Aeetas domitum , visa Per diu , diffsria, sibi Audue a ct importunitas eat nata , Parar tintlas, O eruenta Crudelitas inani terrore frendebat, o verbia atque Arrogantia debellatae, Luxaries eιerella, O Libido eonjihi
nexu feraeo texetaniar. Vide de triumpho Ro- M. Antiqq. Rom. lib. Io. cap. as. & in eundem Dempster.in Paralip.Alex. ah Alex. Geniat.Dier. lib. o. eap. 6. Butetiger. de friumph. lib. singula. ri , Pan vin. Comment. de Triumph. S Ualtrin. de Re milit. Rom. l. 7. Vide hue etiam pertinentes sequentes Titulos. TRiuupMus NAυALI s. Licet generatim aliqua de navali triumpho superitis indieaverim , quae dam tameo eiusdem peculiaria sunt hie commemoranda , praelertim ex Ioanne Sehessero de Mi. lit. Naval. lib. Φ cap. a. Meminerunt triumphi navalis velleius Paterculus lib. i. Eo anno o.
Omili PraetoνIs navialis fuit tris has. Liv. lib. s. C. usias Kalendis DeeeMbritat de Rege Persea nafalem triampham egit . Roma norum primus , qui navalem triumphum egerit,suit C. Duilius Consul. Epitomator Livii lib. is. Romae C. Drillas Consul, qui a emas elassem Poenorum erosperi pagnavit, primas omnium Romanorum Ducum naviatis Victoria duxit triumphuM. Idem Duilius quasi perpetuam triumphi iiii memoriam renovavit ambulans de nocte cumsunalibus & tibicine r Cato apud Cicer. de senect. Metisahatar eereo , salii crebro 3 δε--Γ O tibitauer quae sibi natio exempli priva arsumpserat: tantam tirentia dabat gjoria . De ducendo triumpho navali non prius agebatur , quam Consul vel Praetor nauem laureo corona mento insignitam, victoriae nunciam, Romam mitteret. Suhsequebantur naum aliae ad eundem
modum Iaureatae eum spoliis hostium. & ornamentis militaribus t mox insuper aliae hostiles
captivaeque. Livius lib. Paulus ipse post dies
paseos Regia nate ingentis magnitudinis , quam exdeeim tersas remorum agebant, orn ara Ma-eerin Ieis spoliis non insignium tantismarmorum,
tor , vel horam legatus Senatum, Orahatque
ut liceret triumphum agere, iuxta formulas a nobis notatas in triumpho terrestri. Patres postquam audissent quot eum et ambus esset dimica tum, quot naves demerserint: in fugam coniecerint , aut eaptivas seeerint, si omnia constare S legitima esse petitoris vota compertum haberent,triumphandi saeuitatem decernebant. Quotus ver b captarum , mersarum , vel sugat arui navium numerus necessarius fuerit ad celebritatem triumphi, minimum constat. Duilius ille, cuius supra memini, primus triumphat r nais vasis decem solummodo naves cepisse legitur. Caetera serδ minimum discrepabant a terrestri triumpho . Ingerebant tamen nonnihil distria minis spolia ipsa navalia & armamenta, quae plaustris vehebantur ad voluptatem populo conciliandam , esserendum nomen triumphantium,