장음표시 사용
391쪽
spolia erant aero stolia, aphJasta, aplustria , preis
sertim vero rostra navium. Proper t.lib. a. Eleg. i. t Rexam aaratis eireamdata colla eatenis,
Aesia se in Iaera currere rostra via . Accedebant picturet ellatur que ex metallis cum numero S simulacris captarum navium, aliisque
imaginibus S sigillis ad pompae ct luxus ostenistatione in . Claudiam de VI. Consul. Honor.
'amque parabantur pomps sin uera futura Tarpeio Betianda Voli: eaelata metallo Cassii ut atiratas sulcaret remigesuctas, ut Musi tu tuos antrirent oppida euntis,
Palladioque eomas itinextis arundine Triton. Edomitis veheretur equis, at in aere frementem
Suecinctae fumulam seνrent otianta ectones. Peregrina etiam erat & inusitata species piratarum cum vestitu harbarico, qui triumphalem currum praecedebant ornabantque . Ad eandem formam disparis erant generis donativa, quae atriumphum agentibus sacrabantur Diis, pretie tim Neptuno ae Marti . Fuere autem erecta ro stra , aliaque armamenta, atque adeo naves inotegrae, quas Diodorus potissimum memorat sacratas fuisse Diis ab Atheniensibu post de Victos
Iaeedaemonios. Columnae etiam dicabantur cum
inscriptione rerum maritimo bello sausta gesta. rum . in minit Livius lib. a. eolumnς rostratqpositae a M. AE milio Consule , priore hello Punico . filius lih. 6. ita cee init de eolumna Duilii: Equiseum juxta decus ct navati trophaeum RVfra gerens ustea surgebat mole eolumna Extivitas Murti rinam, quae ῬαὰIius alto Ante orenes mersa Poenoram elasse dicabat .
Iterum de columnis rostratis in monii montum
triumphi navalis ita seribit SerVius ad virgilii Georg. lib. . ubi se locvitur de Iulio caesare .: Columnas rostratas Iulias GDν pssuit, lictis
Paenis natati certaminem e qautis unau In rostris,
a teram ante annm videmus a parte jannarum .
Ad quae se ii verba annotant Critici in nomine ulli Caesoris irrepssse mendum , sustituendumque Julio Duilium e factum verb id imo riti librariorum , qui eonsequentes literas C . procissala Caesarem exposuerint. Ibidem Servius lite hubet de quatuor columnis ah Augusto editis post victoriam navalem : Augustas Oieioν totius
Eanii, quam Caesar pro parie superavit, mutita de certamine vivas Iastiuis restra aerea, quibus consatis quatuoν egerit eolumnas, qtiae postea a Domitiano in Capitoso sunt positae . quas hodieque eo pieImas . Vistur etiam in nummis Augusti argenteis eolumna rostrata cum epigrapho IMP. CAESAR. Aeredunt e lumnis trophaea erem ex navalibus spoliis S instrumentis et cuius generis sunt anchorae, gubeenaeula, & dinis actarum nauium Dagmenta, quibus ornatos arcus triumphales adhue deprehendimus in pristis numistraatis . Reliqua serδ , quibus trium-hi navales insaniebantur, omninh convenieant eum ritu multipliei & ornamenti terrestris triumphi , quae inde a te sint repetenda.
tium & triumphantium illud etiam reseratur, ut
myrteam ovantes eoronam gestarent, trium phantes lauream , adhue tamen a triumphum ineuntihus usurnatam sui se coronam murteam .
sses. Idque statim eonfirmat exemplo Papirii
Nasonis me haee verba et L. Piso tradis, Papi rium Massonem, qui primus in monte Albuiso
reosis speesare fritum. Constat tamen ex
lauro praecipue triumphantes sibi coronam adorianasse. Quid autem causae fuerit, quamobrem ea arbor victoriarum nuncia, ct triumphorum socia existimaretur, scriptores varid statuunt. Naxime omnium probaverim eam coniecturam: quoniam, ut scribit Plinius lib. I s. cap. 3 o.
subito mani stoque crepitu ignes abdicat S repellit ; vimque habet obsistendi ad Uersus validi stimum elementorum. Ovid. 4. Fast. e mares Meas, taedamqae, herbasque Sabi
n erepet is mediis laurus adasa foets.
Non aliam ob causam eam arborem putat alianus Apollini, idest soli saeram . Triumphis itaque dicata arhoe victorum frontes praecingit, eorum domos exornat, ct quasi excubat ante limina. Plin.lib. s.e.ult. Ex ea triumphans Caesar laurum in mana tenuit, eorovamque cap3te ges
Et Morat. lib. e. Od. I. Cui latiras aetereos honores Dumalleo peperis triumpho. Sed nee obvia quaeque laurus adhibita trium phis imperatorum ; verum ex ea tantum plCXaeneriaeque triumphales eo ronae , quam in Liviae Drusillae gremium demisit praetervolans aquila , cuius ramulum depangi postea placuit, brevique
propagatum tanto studio custodierunt, ut nonis nisi inde postmodum triumphaturi Caesares lauis reas decerperent, ut observat Plinius lib. I s. cap. 3 o. ex quo verba aliquot nos supra retulimus. Neque sol iam triumphantes ipsi , verum etiam milites , apparitores , civesque omnes lauro Coronati triumphi pompam augebant. Ovid. lih. . Trist. Eleg. a. Tempora Phethea lauro eἱventur , Dqse Mitis, Io, magna voce triumphe eanet. Et Tibullus lib. 2. Fleg. Ipse eerena Iauram, Dura de innas atrasti
Milet, u , magna moee triumphe caNam . Equos etiam incedere laureatos triumphalis inO
μυρ; ealens lauro. sed & eurruum laureatorum idem meminit Cla dian. lib. s. Stilic. rramqse femur tauriectum, festofremuissise carmise mlies. Lauristeri etiam lasees , laurigerae secures . Senihil demum non laetἱssima illa fronde in triumphali pompa eonspersum . Ut autem redeam ad
lauream e ronam , ut eam post exactum triumphum in gremio Jovis Capitolini victores loca rent . veruq religio obtinuit. Plinius ubi supra ris eremio fi7s Opt. Max. depon tur , quotJes titiam nova victoria attulit. Seneca de Con-
392쪽
solat. ad Albin. ubi de Curio Dentato loquia uri Misas beatὸ ωivebat irator noster, qui Samnitam legatos audis , eam vitis mum eibum Aliso ipse manu sua tersares, qua jamsaepe εο rem pere gerat, laureamque in Capitolini P mis gramio reposuerat . Pacatus in Panegyri Theod.mpositis in gremio Capitolini Iovii Iaariis , triumphatis viri rustieabantur . Et eoro. narum quidem pretia , dum Veterum parsimonia S paupertas vim suam habuit , intra laureas Dondes S haceas steterunt. Triumphorum tesseis ras , ut reliqua, vitiavit postea pervertitque aetas deterior, cum obliterata veteri frugali- ate, usuque rerum simplici, & a sola mortalium opinione pretium nanciscente , induetum est suhinde aurum in frontium redimicula et ut non tam Victorum sortitudo atque strenuitas , quam privati publicique aerarii ostentatio triumpharet . Successerunt proinde eoronis laureis aureae r ita tamen , ut suum adhue loeum laureae tuerentur , nee sua illis gratia adimeretur. Apertissim id Patereulus perhibet e Triumphans aurea eorona eἱvitar. Item Gellius lib. s. eap. 6. Triumphatis eorona sunt aureae, qua peνatoribus ob honoνem triumphi mittun-ι- . Id utilio Hestis Aartim coronarium. Hae antistiitus e tiara erant; post seri ex auro eaeptae . Adde Festum : Triumphales eιrona sunt, quae Imperatori vinori sareae praeferantis . quae temporihus antiquis Iaareae eram. Plinius lib. 3 3. cap. I. Et eam ctrona ex aura Drusea fasti-weretur a tergo , annulus ramen ἰου digito ferreas erat aeque tria hantis o serii, fortasteta coronam fusinentis. Quod autem seribit de servo , a tergo Victoris coronam sustinente, id
stilicet magis distium traditur a Iuvenale Sa
Tantum ortem, quanto cervix non δε itallu: Ruippe senet sudans hane passeus.
EN quihus locis licet coniicere enormem suisse magnitudinem S gravitatem coronae aureae triumphalis . Licet autem nihil obstet quominus existimare possimus , ex auro solido eam fui sse compactam , aequiore tamen animo illis assentior, qui arhitrantur coronas aureas ad eum modum fuisse contextas ex aureis lamellis, quae
frondium figuram imitarentur, ut additi eisdem essent lemnisci , fasciolae videlicet, quae & e devincirent solia, Ae utrinque dependentes suis spenderentur. De re ipsa. & eius generis eois ronarum inventore se seriptum reliquit Plinius lib. dii. cap. 3. Crassus dives, primus aretenta auroque folia imitatus, udis suis eorona ridis. Aee erantque O Iemn*ei, quos aditet ipsarum coronarum honos erat, propter Etruseas. quἰ- ὼas jungi nὰν aurei non debebant. Retentae ejus generis coronae etiam aevo veri Imperatoris , de quo ita stribit Capitolinus in eius uitae Data etiam aurea atque argentea poeati . O gemmata. coronas quin etiam datas , Iemn*eIs aureis ἐπ-rrepositis . Hae porrh sunt coronae, quae victois ethus mitti solebant a provinciis domitis, vel sce. deratis . idque indieat Virgilius lih. 8. ubi ita
seeibit de triumpho Augusti rhse sedens meeo eandentIs tim ne PhtehaMona νeeognostat parorum, aptatque superbἰσPostibus. Diserte autem id traditur a Plinio lib. 33. cap. a.
Claudias eam de Bνhana;a triumpharet, ἰmeν coronas aureas, tinam duodeeim pondo habsit . quam contulisset HispanIa riteriore alteram no- em , quam Gad a eomata, seat titulus Isara viis . Ubi etiam observa morem conserendi mitia etendique coronas aureas cum titulis, nempe cumhrevioribus quibusdam incisis notis et quae a quihus illae provinciis missae essetit, indicarent. Liv. lib. 3 . de aurearum eoronarum muneribus ita seribit in triumpho M. Acilii: Tu ἰe eoronas sti-reas , dona fetarum eivitatum . Et lib. 3s. Missa undique legationes non gratulatam modo venerunt et I ed eoronas etiam aureas prostiis quaeque saeuitatuas attulerant. Plutarehus etiam seribit ad Paulum AE milium triumphantem de Perse minsas coronas aureas quadraginta. Ad Titum vero pro victoria Iudaeorum coronam auream miniam , testatur Josephus sib. r. Ex quibus lucem habent illa Plinii de moderatione Traiani in Q triumphor Virior jam cernere non otiis provinciarum , O extorto fietis otira et sed Minlitas
armis , raptorumque Regam eatenis triamphum gravem. Animadvertere demum sieeat eiusmodi coronas passim vocari a Scriptoribus Aurum coronarium , ut nos latius explicavimus in hoc ipso Titulo Auram oronarium. TRIuMpR Iis c ux iis . Vide Carras Triumphans. TRIuMpMo , as . Triumphum agere. Cic. pro Leg. Manil. Triumphavit L. Murena de Mithridate. IaruvΡMOR , etiam passivh usurpatur , aut certδTriumphatus. Cie. pro Leg. Man. Stille vietas , tria harusque re naret. Virg. AEneid.6.
msor aget mrrum TRIuΜpRATOR, oris. Qui triumphum agit. Apul. Apolog. I. Triumphator de Samnitibus. TatuMpMAxis , le. ut statua, corona , vestis , ariseus triumphalis. Quod pertinet ad triumphum. Tibull. i. I. s. Ipse ista haΓ demon 3us tempora lauri . TatuM pMAtlls. supple Visi . Qui triumphum egerunt i ut Consulares , qui fuerunt Consules . Liv.
l. s. Senes Triumphales , COUalaresque smat se eum illis palam dicere obituros.
TaiuMpi Atra , pro substanti . Vel l. l. a. Nos merito, sed materia adj*rendi tria halia Ls Aas es. Taeit. Annal. η. Pari; se apud Germasium trἱumphalibus. Nietolius , Calepinus , Scalii passim exponunt actionem ipsain Se honorem triumphi. sed lege Titulum sequentem , ut
hoc vocabulo tutilis utaris . Taru MPHALIA ORNAM NTA . Ornamenta propria
triumphantium recensuimus in titulo de trium is pho . Eiusmodi sunt statuae in soro . vestis trium aphalis, laurea. sella curulis, honestissimusque in Circo ad spectandum Ioeus. Vertim necesse est alia insuper apud Romanos suis e triumphalia ornamenta , quae viris sortibus . re bene gesta, impertiehantur extra triumphum. Apparet id liquidi, ex suetonio in vita Augusti , ubi se loquitur: Nee parator In belBea virtute honoranda. Dper triginta Doeilas justos triumpios, ct aliqaanto plaritas triumphatia ornamcnta δε- eerneuda oratis . Uhi nisi triumphalia ornamenta diversum fuerint praemium a triumph . parum sibi eoustat Historici sententia . Quaenam
393쪽
nam autem illa suerint, non ita Leild divinaue. xim . Ea fortasseeomplexus est Livius lib. 3 o. ut aeuth eoniicit Marcellus Donatus Dilucid. adsveton. in Augusto cap. 38. sic autem ibi Li Uiu, indueens Scipionem eultu magnissico honestati
tem Regem Masinissam et Ibi Mastrissum φνλ
mam Regem appellatam, eximithiae virnatum laudibus , aurea corona , aurea patera , sella orati eburnea, Osipiose eb/neo, tua picta , O palmata etinIea douate addit verbis honorem neqtie magniseentus qaiequam ινιumptio apud Romanos , neque triumpbantibas am lorem ea ornatu esse , quo suum omniam exterorum dignum
TaIυMvixi . Appellatio est Magistratus Romani, quem tres a Senatu , vel populo Romano , se. ge , decreto, vel sorte electi collegae administra hant. A virorum numero saepe appellati Magi stratus publici tum urbani , tum militares : hine Duumviri, Triumviri, Quatuorviri , Quinqueviri, seviri , Septemviri, Decemuiri. 1ed lotia gh frequentior Triumvirorum Magistratus suit. Eius rei eausam Dustra quidam reserunt ad prae stantiam ternarii numeri. Neque enim numeri nobilitas quidquam attinet contiueitque ad prae
sens commodum usumque rerum agendarum. reia
diderim potius utilitatem eius numeri, quam excellentiam causae fuisse , ut Magistratus Trium virorum plus nimio percrebresceret apud Romanos supra reliquos connumeratos. Aptissamus quippe videtur numerus ad obeunda munia , qui nee eonsus nem parit, nee descit capitum paucitate . imparitas porrb numeri certam indu hiamque in iudieiis sententiam lacit, tollitque dilationem omnem atque perendinationem in re, hus deliberandis. Quare vix quidquam progredi licti in volutandis Nomanorum Historiis,quinti hi octurrant Triumviri ereati agris dividendis, reficiendis adibus , saetis conquirendis t ad hae e Mensarii , Epulones , Monetales , Capitales, Nocturni. aliique , quos enumerat explicatque Rosnus lib. . & 8. Antiqq. Rom. Quod attinet ad rem nostram, Trium υirorum Nagistratus creatus legitur ad colonias more militari , vexillisque expans s deducendas , ut a nobis est alibi prolix δ explicatum. Inter ossici i , quae ab Augusto innovata recenset Suetonius in eius vita, illud etiam refertur a Triumviratus legendi senatus , ct alter recognoscendi turmas equitum, quo tiescunque opus esset. Equitum verti recognitio , censura & examen quoddam fuit in equites equosque publicos. Ea administratio antiquitus quidem penes censores fuit, ut habet Taeitus An cal. lib. 3. CensινIa etiam potestate legendis equi- iam deeuriis Davus. item Gestius lib. 4. cap. II. ubi enumerans censoria munera illud addit: Item squis eques Romanus equam habere gracilentum sat parum nitidum sistis erat, politiae Estaharar . Ucrum post octassem libertatis, id etiam a Caesaribus immutatum. Partem quippe illi potentiae putaverunt non solum Consularem . Censoriim . & Dictatoriam potestatem ad se ipsos avocare, & creare ad si hilum Magistratus, vertim etiam noua iisdem nomina imponere. Sed nulla aut splendidor , aut frequentior usurpatio Triumvirorum, quam quae speeiosis obtentu constituendae Mipublieae facta est a M. Lepido, M. Antonio. 8e ORaυiano pristea Augusto. Cum enim C. Julius Caesar tribus & viginti vulneribus
In senatu eonfossus e vita migrasset, QOctavianus adoptatus a lusio nihil antiquilis h huit, aut studiosi lis moliebatur, quam ut quoquo modo posset de patris sui inter sectoribus
maturam ultionem caperet. is non eo duntaxat
vindietae studio , verum etiam potentiae propagandae lihidine inflammatus, honesta speeie Reipublicae corrigendae,apud M. Lepidum,& M. Antonium egit , ut ipsi rebus eonstituendis praeseerentur . Adhibita tamen latenti cupidini moderatio aliqua , arrogata sibi rerum praefectura in solum quinquennium. Suhsecuta est prouinciarum partitio ge distributio inter eosdem facta, gepotestas amplissima inimieos suos proscribendi .
rerumque regendarum, appellatione Triumvirorum . Expleto quinquennio iterum sibi eundem Nagistratum prorogarunt ad quinquennium alis terum . Interim erupere Occulta prim im odiorum semina inter M. Lepidum, & Octavium di &Lepidus quidem bello victus Triumviratu ab Cmυio spoliatus, non tamen vita fuit. Eo p tentiae suae rivali expulso adυersiis M. Antonium arma conuertit Octavius , quo nauali certamine superato ad Leucatem, exuit ipse Triumviratum, de palam publie hque rerum dominus est habitus. Itaque Triumviratus iste Reipublieae exitialis , nuc admodum fuit diuturnus , utpote qui decennium non excessit. Extant item numni eum
nius in nummo argenteo non sacile obvio cum
litteris Imp. R. P. C. idest : Imperator Ri0MI - eae Constituenda.
a. Alia notione Triumviri erant in re bestiea, per quos milites idonei ad arma serenda eonqui rebantur . Ideo Conquisitores etiam dicti . hius Nagistratus creandi causa adducit Liv. c. 3. l.3. per hqc verha: Consules eum aegre deieMam eon
nuorum per agros habuerunt. Taiυ-i ALIs , se. Quod pertinet ad Triumviros. Ilarat. Epod. q.
TRIvu Lot , orum . Mael, inulae sint in genere muri eum , quemadmodum coniectari potest ex ver- his Sanuti, qui illorum meminit lib. I. pari. q.
394쪽
. mae Commovet , atque IHI IUDIlἱι maehina nID. Instrumentum est notissimum , idemque in multis humanis usibus familiare S domesticum . Neque silum hauriendis est aquis percommodum , verum etiam onerihus attollendis, eonstruendisque omnis generis machinamentis. Continet, ut seriis hit Budaeus , axiculum per rotulam traiectum scirca quem versatur rotula, ct praeterea ducta orium sinem , qui circa orbiculum aeneum excur
TRO JA ,ae. Ludiera est, umbrattea , R imaginaria concertatio equestris et sie appellata a selectissimis pueris Troianorum, qui AEnea auspice , ductuque Astanti filii , id genus pugnae in sicilia primum commonstrarunt. Sie autem deseribitura Virgilio lib. s. ipse omnem loreo iseedere Ciseo Isfusam populam, O eampos labet esse pates
needum paeri, parἱte ad ante ora parentumn satis Iarent in equis: quos omnis eamet nisaeria mirata fremit, Trajegae iuventur. Omnἱbaa ἐn marem tonsa rema pressa eorona.
Graea bina ferant praefixa hastilia ferro rPars lavet hamero pharetras: it pesore sum
Tres equitum numero tarma, ternique vagam tur
Danores: pueri hJs Iesi quemque se t3 Agmine partitosa est, paribusque magiybis. Instaurati postea ab Ascanio iidem ludi poli ALham eonditam, receptique demum a Romanis iis exercitationem & rudimentum virtutis militaris.
Quod idem Virgilius paulli post se reserti Hane morem earsas, atque Me eertamina ni
' eanias , tingam maris eum eis erat Albam,
Rettulit, , prisior Aetiit relebrare Latiuos ;xus puer ipse modo , Ream quo Troia pubes Gan; doetiere sum. Hine maxima poria Aeeepit Roma, ct patrium Iemavit honorem: ntiaque nune paeri. Trojanum dieitar agmen. Troiae lusus a Suetonio praesertim memoratue multis in loeis . De Augusto sic serihil eap. 4 .ntiae latam edidit freqaentUMὸ . maiorum mἱκοrumque pareorum delesti, pr*ei gererique mori, exihimans, elara sirpis indolem se tuas fiere. I lem in Iulio Caesare cap. 3s. Trojam Iasit
sarma duplex majorum minorumque puerorum . Idem in Nerone cap. . Tener adhue needum ma
tura pueritia , Greensibus lassis nojam eonsantissαὶ fumorabiliterque Iasit. Equites tantiam pueri Troja exercebantur . Distinctum quippe erat Iudi genus , qui bigis S quadrigis peragebat a maioribus natu . Id aperte notat seiungitque Suetonius adducto superises loco in Iulio Cesare. 2audrigas bigasque, O Nasi desultoriss aghamarunt κοbitis i jutenes. Troiam isset turma dapux majorum minorumque pueroram. Id quidem ex prima institutione iuxta aliquorum me nistem sui sie non abnego. Suspicor tamen &aduliaetiores postea sic exereitoset eum eertum sit, prinia ei pem Juventutis appellari solitum, qui ex Sena torum atque adeo Caesarum liberis , illis postea Iudis praeficiebatur. Ex umbratili hae ct antia
quissima pugna prodierunt procul dubio equeis
seres illae ludieraeque concertationes, quas nouiano voeabulo diei mus Torneamenti, Giosre . Armugiamenta , A meritate . Joann. villan Do plorastIni ιἱDe farto honora, e grande affinamentata. Ex quo equites decursores dicti A meralatorI . Idem lib. r. Andandoti ineontra ilCaroeso, e moti; Armeniatori. Ab Henrico Ameupe prim lim omnium eos ludos in Germaniam suisse inductos, refert Hosnannus. Si verb cuispis prolixam eorum & accuratam deseriptionem perlegere , adiss Nicephorum Gregoram, SNieetam Choniatem in rebus Graecorum . Uid MIomaehia, De sones equestres, Torneamenta. Taoaa . Pro machina sossoria & oppugnatoria occurrit apud Turpinum cap. s. statIs jaxta ma-νum petrariis, O mangonestis, ct traiis. Apte suspieatur Lipsius eandem esse machinam ac suem et tormentum scilieri aptum effodiendis &diruendis muris. Sues quippe Gallorum atque a adeo Italorum lingua voeantur Troje r Trve. Tini Lus . Priami & He bl situs. Juvenilia is ciae impetu abreptus. aususque congredi cum
Achille ab eodem vita spoliatus est. virgil. lib. I. AEneid. Parte es a fugiam a si nestas arm7s,Dfelix pueν , algae impar eouis a Aelsia
Feriar eqsti, curruque haeres resupinus inas; iarior Lus AcMiLLEM. Parcemia de iis . quos praeceps audacia ad maiora viribus saeinora, postre-mb ad exitum rapit. Simile est illud: Daree En etiam , quod vide.
TROpti opMOLI . Sic appellati triumphales areus .hases eolumnarum. Et huius generis monumenta a serendis trophaeis . propterea quod caelari solebant in arcubus arma & spolia hostibus direpta et eaque interdum simul aggesta , quando. que verh truncis obvoluta. Si ex iisdem pendeatia . Claudian. Panegyr. q.
Lucanus lih. s. ubi de Pompeii eadavere loquitur , nullis victoriarum monumentis insignito , proiectoque, I vix congestitia arena contector
Non ullis planum thatis, non ordine tanto Fastoram et solitamqae Dei sapis arta moram Culmina, ct extνasothesiit ho luas areas, Haud praetis est ἰma Pompeii nomen arena , ΤDepressam tamato , quod non legat advena
Iterum Claudian. lib. a. stitie. Indatosque areas spoliis Mauraque templa bibas. Adde Prudent. lib. a. in symmach. Frustra lauar eureas summo miramur In aν Iaadruagos, pantesque Dares in eurribus altis
Sal peditasque Daeum raptimi poplite sera Ad Dia depressos, manuussae in terga retortis ,
Eiusmodi trophaea eleganter insculpta arcuum marmoribus Romae passim visuntur , praesertim in hasibus areuum S columnarum, S ubicunisque ad ea Ornamenta locus relinquitur ad illustranda anaglypha, quibus rerum gestarum me-
395쪽
moriae exhibentur. Observa tamen a prima inis stitutione trophaeophoros fuisse nuneupatos ruis diores arcus ex minus polito lapide , atque etiam ligno erectos , quasi machinulas temporarias , editas tumultuario opere, ut iis hostium spolia ad hrevem pompam , in solenna hus ad urbes ingressibus, appenderentur . Vide Bulea
Τxos M uti, seu potius T opsuu , ut dicebant Laistini veteres , qui nunquam aspirationem usu
parunt nisi in v ali. Ea quippe post consonam etes ignota Veteribus, ct postea paulatim iisdem inserta . Dieebant autem Pristi illi , ut non unci in loeo doeet Quintilianus: nitimpas, Catogas, Pulieν , Carino. A vertendo ex Graeco dicitur. Est enim propriὲ trophaeum monumen. tum a victore excitatum in eo laeo , ubi hostes in fugam versi sunt. Vetustissimus trophaa erigendi ritus ex arboribus erat, quas , amputa
tis ramis, hostilibus spoliis decorabant. virgil.
Ingentem aereum dee; is auiaque ramis consitata tumuiος falaeatuque induit arma Merenti meis exuvias ctibi magne Irophaeam Bellipolres ) aptat rorantes suave erisas , Telaque trasea vitri , O bis sex thoraea peti
Deinde ex lapide & marmore trophaea seri coepta . Turres prct trophaeis positas , imo integras Drbes docet Herodianus lib. 3. ubi de Alexandro Severo . Statuae etiam & columnae trophaeorum imaginem apud Veteres retulerunt .ve rhm isophaea lignea & usitata magis erant, cta victis populis Dei litis tolerata. Hine Thebani. ut legimus apud Cieeronem do invent. lib. a. a cusati a Lacedaemoniis . quod aeneum statuissent trophaeum victoriae adversus se partae. Sed de his plura in a. Lueanus egregia comparatione PompeJum Magnum annis gravem. nee militiae robori satis idoneum . spectabilem tamen plurimis in Rere publicam meritis , trophaeo assimi. Iat l. I.
mutias Meteras populi. saerataque gestam Dona Daeam , nee jam maiid a raLeibas h
Sola tamem eia tur. u. Quercus inter arbores omnium frequentissimi tronhaea sustinuit.Claudian. in Rustin. l. i. ΦUita Desiit Anabere querca. Stat. Thebaid. l. a xuerius erat aenoriam dudum osIta iument Hule leves galeas, perfossaque valuere erebra Ieserit arma. sidonius resoractae trophaeti
Carva tremit. Apposte tamen Torquatus Tassus Cant. 3. quo niam in Palaestina palmae ah undantius proveniunt , palmae suspensa prodidit intersem Du-
Honorate ι'ali; o Casione. Quod autem idem Poeta Cant. ra. Clor indae trophaeum locaverit in trunco pineo , quae ar-hor nee victoriae est symbolum , ut palma, nec Iovi dicata, ut quercus , sed potius Pani saera , Numini rustico , ct de plehe Deorum, id nimirum ad temporis digeultatem rei ieiendum rneque enim in casu subito , ct monumento tuis multuario, otium T credo superfuit arbores eligendi, sed quem proximδ nactus est truneum hellatrieis armis convestivit:
Nonnunquam nulla arbore, trunco , vel alio quolibet adhibito adminiculo, per ipsam arismorum eongeriem factam trophia statuebantur. Eiusmodi non ita pavea videmus Romae in vetuis
sis marmorum monumentis . Et duos quidem annos antequam haec scriberem , effossa atque eruta est Columna solida Antonini Caesaris, eum hasi perampla elegantissimi operis In huius hasis laete exemplum visitur tropheti ex
armis aggestis atque eomplieatis erecti. Verd mlieet oeulorum testimonio res careret, de eadem tamen dubitare non sinerent testimonia veterum Scriptorum. Tacit. lib. a. An. Latii atἰs pro eoneIone
.se. De inseriptionibus verb tropheis apponi solitis uidendus est non semel laudatus Brissonius de Formu' ih. illud est Taeiti lib. a. An. Istis in Aeo praelII mi/riam Imperatorem salutavit . fraxitque aggerem. ct in modum trophe ram arma, DUeriptis vInarum gentἰum nomini. has, Imposuit. Trophaeorum tituli apud virgis. eurrunt illi: lih. 3. AEneid. AEnea, hae de aeanaIs victoritas arma. Et lib. II
μὲmItiae, maribusque meIs Mezentias hie es. 3. sepulchra militaria vel trophaeis exornari , vel ad Reciem trophaeorum extolli solitum fuit antiqui ths . Docemur id I. Machah. cap. 13.uhi sermo est de senuleheo narentibus fratribus que a sim cine eonstructo Et aedi eavit Simon
super sepulchram miνλι δεῖ ct fratram Doram aedifriam ultum misti I Ide polito retri ct ante;
lyarait septem oramidas, unam eontra tinam a patri matrI, ct quatuor fratruas, O his eis- eampoquit Glamnas magnas, os re rerumnas arma ad memoriam aeternam, ct DYta arma natesse pias, quae viderentar ab omnibus natagam; - a mare . Nee tibi novum aut peregrinum yi
396쪽
deatur instrumenta & arma nautica navesque ipsas caelatas sui se in trophaeis. Clarum enim ideκ Juvenali Satyri Io. Bellorum exaditae traneis Visa trophaeIs ,
rariea, ct fraFla de eastiue buceria peudens, Et euriam temone jugum, vitiaque triremis
Item Liv. lib. 8. Nases Antiatium partim ἰn natalla Romae subdanae , panim ineo . rasrisiae raram suessam in foro extructum adornari pia esit : Roseroque id templum appetiatum. Idem indicatur a Virgilio 3. Georg. ubi se loquitur de templo Augusto Caesari posito ruforibus pugnam ex auro flirique elephanto Gangaridam faelam, vitiorissae arma mirini. Atque hie undantem bello, magnumque Meno
Nium, ae navati surgentes aere eotimas. Enimvero , quemadmodum sepulchra ct tro pheta caeteris armis insigniri moris suit, ut memoria rerum, Ducum Ope & praesidio gestarum, pr pagaretur ad Posteros; ad eundem modum i indem frequenter adie, sunt caelaturae navium , ut perpetua esset recordatio expugnatarum uris hium maritimarum , vel navali conflictu superati hostis. . Loeus exeitandis statuendisque trophaeis editior sere erat atque sublimior, nimirum tria collibus montibusque . Virgil. l. II. Ingentem queretim dees,t unaeque ramis Consituit tumulo.
Ubi satis elare servius : In euis quia traphaea nonfigebantur nisi eminent;oribus siris . Dio de Nareo vini eio post devictos Germanos ita seri hi tith. sa. R Ix trophaeam ferens in Alpibus ei rosi si est . Adde Plinium lib. 3. cap. 3. Pompeiaia, Magnus tropha7s suis , quoataehat ἰου Io.rensa , quadraginta sex supra OAingenta oppida ab M pilas ad ea Hispaniae iurerioris is ditisue a se νedatra Iesatus . Notandum trophaea Diis
hellieis dicari consuevisse . Eam ob eausam eadem evertere nens erat. Habes id ex eodem Dione lib. a. Manahias omnes cluamvis purIma erant,ollitibui donavit: cumque trophaeum eo ἰn Ioeo
eriatam helu Deis Oenere sus non erat, ipse de Pharaare Dam opposuit, atque ita Mithridati- eam obseuratis, quodamque modo dueela. Ita que immutabiles sedes erant & tumuli trophaeo rum. Quod etiam ampliatum est propagatum isque ad ipsas privatorum sedes, in quibus spoliaesent affxa. Neque enim novis dominis . vel emptoribus eadem refigere lieebat; triumpha-hantque, ut Plinius loquitur lib. 36. eap. I. Do minis maratis , Us rimas. Habebantur proin de trophaea tanquam res sacra ἔ ut omnes reli-g;oni si hi dueerent ea. quamvis ab hostibus t cata esse non ignorarent, res gere vel eonvelle
s. Graeel prae eaeteris nationibus in acie troisrhaeis exeitandis indulserunt. Id vero post seliges proeliorum exitus , vel pactas eum hosti hus inducias tam erebro usurpatum , ut campestres Graeciae I Peloponnes tractus eiusmodi monuis mentis victoriarum passim sivesterent. Nee impari frequentia erebrescunt eaedem memoriae apud Graecos Historieos , Tucydidem praesertim Z Xenophontem , apud quos vix ulla sine elatis trophaeis certamina recensentur. Xenophon. l. q.
essant , ae peν induetas moratios reddunt. Thnia
cyd. l. s. Pos pugnam Laeedaemonii hostium D terse Llorum arara in messiam eonferebant, ct flatim trophaeam erigesam. Adde Diodorum Si tum lih. 16. de victis Illyriis a Philippo Rege Macedonum : Et erasa trophaeo scios in oela def-- flos sepetitit. Idem ibidem post vietoriam partam ad Cheronaeam e Ab hae pagna trophaeum
tinet ad indieatam victoriam de Cheronensibus, rem longe seeus enuneiat Pausanias in Boeotic. l. ubi non modo tropheum negat positum a Philippo, sed adiicit vetitum fuisse Macedonum Regibus trophaea erigere . Quippe eum Caranus, devino Cis eo Rege, trophaeum posuisset. leo illue progressus memoriam eam omnem disiecit. Re putatum id scedi s nistrique ominis ostentum;eam. que ob eausam posteri Nacedonum Reges. quibuslibet partis victoriis nulla trophaea posuere.
Aeeipe id Pausaniae verbis r In Gerane an agro das sunt ινορ haea : ea Dux Romauoram SILL erexit, Tuxinoisse Mishridath repuram Duce . Audiniae quidem Idus Philippus neque ad Geronaeam, neque uspiam, vel ae Bartaris, vel de Greeia a se visis uigam erexis trophaeam neqtia omnino fuit patrius Maeedonibus mos, Gesorias Das trophaeis talis testatos relinquere . Es a Murerinthas Ipsi irraditam, Caranum Rexem
subienige, at prorsus Deris abesitum. Intelleississe Caranam id sibi meri 3 eontigisse , qutideo
monumento eraeso spem οἱ ressitas is gratium himii praeidisset. Reliquo dein tempore ueque Cararam, neque sueressorem qaemquam trophae- iam uJlam exeliaste , quod nempe sibi ad redistim ἐκ gratiam eam hostibus Ioel aliquid restestim molaertine. Satἰs eertam fiala hujas re; argumentum, quod Auxander nesae de Dario , neque de Ind7- eis OIEIOri s erkendum eviram. Ex his porro verbis duo eondi e . Prim sem Romanis quoquμ afuisse in usu , in ipsa acie, atque adeo exteris in regionibus trophaea constituere, ut habes eκ gemino trophaeo L. syllae in agro Cheronensi Iterum eum statuta uspiam trophaea ah Alexandro neget Pausanias , minus accuratδ, ut adve tit Raderus, a Curtio l. . induet Alexandrum de trophaeis erigendis gloriantem et se autem
Historicus r Et quanti Mimandum es , dum altam stibigimus , in alio quodam orbe trophaea saluere λ. 6. Ut Alexander trophq a non erexerit, ara a certe statuisse non semel legitur . Eas primum. in Asia statuit ad amnem Pinarum. Curt. lib. 3. Tane tabernaeati egressus, trisus aris in ripa P nar; amnii Ioii. atque uenali, Miservaeqae: isserat;s, Sytam petis . Iterum in India r stra ho l. a. AIexander ἱn InAea expeditione, ad questima Ioea permen;t, apud Indos mersas oriantem degenι es aras pro termino posuit Hieracile is imitatui ct Eaeeham . Constat Alexandruir utriusque selieis expeditionis. Asiati eae & ludi ea . signum aras posuisse & eonsecrasse. Ouidvere, illae suerint arae, superest explicandum . . Aras , quasi ansas dici docuit Varro . quoniam manu arae tenerentur, quo respexit Virgilius s. s.
397쪽
mulat orassi AE A, Massae tenebast. Uerlim hae originatio secit quidem ad aras, quae angendis scederi hus , lacrificiis celebrandis, reis usque aliis religios s R Beria adhibebantur imis nimε vero quidquam enueleat de aris in signum positis selietum facinorum bellicorum . Excuti alium Virgilii locum An. l. I. Saxa fiscant hau med7Ii qui Infasibus aras, Dissum immane mar; samma. Aras hie Scallor filius interpretatur erepiὰines ,
vel editiora loea . quae vel ars humana excitaveis rit, vel natura eondideriir exponitque sit aseautes in mari, ut terrestrea illae apud Ausonium a
Deserim viae Issansque exereeor arIs et in nihil necesi. st aequoreas eas aras reserri ad aras scederis inter Carthaginienses x Romanos initi, stopuloso in Ioeo inter mare Sardoum de Africum eonstitutas. Hine aris Alexandri lieet nonnihil lueis aspergere. Expono illas muru-los , eellas fornicatas . arcus, aut quid simile eκ lapide quadrato, marmore, vel eaementis exeitatum eum in riptione & titulis, qui hus seeundos ille hellorum exitus posteris testatos reliquerit. Nee proinde ea opera trophaea nomina eis xim , eum nee eo in loco reserantur in fugam . versi hostes . ex quo , ut initio domi, troisphaeis nomen est inditum , nee ulla ibi congestatuisse arma si proditum , quod ad trophaei eon structionem vel maxime depostitur. Ad eandem formam columnae in India de freto Gaditano ab Hercule & Baecho postae, pylae, arcus , atque adeo urbes ipset victoriarum testesaeuiusmodi A. laxandria est, ab Alexandro eondita , pluresque
a victoriis variis Nieci potes nuneupatae: ea, in quam . Omnia , & huius non pauca generis , meis moriae quidem S monumenta magnarum rerum in bello gestarum , neutiquam veth trophaea nominanda sunt. . Materiam trophaeorum antiquius Re frequentius ex ligno, ae potissimum ex quercu extitisse . extra omnem dubitationis aleam est. Ex lapide postmodum , aere, te auro posita. De
falpebant. De aereia Plutarchus in Quaest. Rom.ctuare qui Irophaea ex aere Iapiditasqua primi eons; aerant apad G est . II magnam laudem non sum re erat . Themistius orat. de Pae. etiam aurea indieate Trophaeam pesuis hujus vι-
Horia, κοn l Meum, neque aeream, vel auream, aeque In sua ueti restitutam, sed quod eam omisn lus Bariaris Roman*que tersaretis. Faten in dum tamen est , tr phaea marmorea Ad metalliis ea in invidiam postea voeata, At odio publicosa grasse , non modo quoniam ah aurea simplieitate ve erum morum aliena essent: sed quoniam irritarent aeerhissimi uictos quandam profiterentur immortalitatem Odii adveralis hostes . quibustum aditus potius ad ineundam gratiam est relinquendus , ut Caranus docuit apud
Pausaniam In producto superius Historici test l. monto . sed elatissmh id proditum a Diodoro Siculo l. 13. xtismo rem metastissimi G einam Inmisortii sella partis traphaea son e lap/ditas, sed e quilaseanque i uti exe lare oraram: tit
par o tempoIa ἐntervalla odiorem monumenta a
roderastis. Idem ambitus iti trophaeis e lapide
natue Ia non minimum gratiae in vulgus detra xit Pompeio Magno ut stet hit Dio l. I. loquens de Caesaret Per Montem P renaeum Do faeiena trophaeam nasiam posuis, quia neque Pompeiam eam ch rem lene audire futiιhar. Praeelares id quidem S humaniter institutum. Atqui in quantum postea a prisca illa moderatione mores desti verint, non eruditia tant lim viris posteriorum . aetatu in annales , verum vςl insimae plebis oeulis patefaciunt Roms immanes areus, columnqQ hlides , aliaque monumenta , ubi congest arma eum insignibus devictarum gentium, coacervata spolia , ad haee conflictus eruentissimi . triumphales genii, alatae victoriae, captivi Reges , eatenis adstricti milites, omnesque de eladibus exterarum nationum memoriae. altὲ adhuc impressae consignataeque marmoribus conspiciuntur. De trophaeorum sagura quis audeat quidquam certi eonstituere In pyramides cuspidata , curvata in areus . conea merata in testudines. in parietes atque adeo turres erecta . observo , trophaea lignea in erucis figuram deis .eusari eonsuevisse. Lueian. l. a.de veta Hist. Exeitariam etiam trophaeam ex ἰ stiri cena ne super eum erat, anam ex Iasias, hostissas ta eraea Iuspendentes . Tertullianus, duilinus Martyr,& Minutius Felix. ut sanctae Crucis signum perhonoris eum esse Ethnieis suadeant. demonstra re contendunt Romanorum trophaea, vexilla etiam Se labara erueis sermam, recto altero ligno , altero transversario , exhibuisse . Vige eorum testimonia apud Nieol. Abraham.Comment. in Cie. orat. eontra Pisonem . Trophea porro a quihusdam voeantur gestamina spoliorum , deseret eonsueta ante triumphantes . verum ea serculorum nomine melius indicabis . Vide Feν
g. Pro ipsa etiam victoria eollectaque rehus praeclaris gloria trophaeum quandoque sumitur.
in hane sententiam explieandus est Tullius, ubi se loquitue de gloria Caelaris in Oratione pro Marcello: Naae quidem tanta est, αι trophaia monumentlique rati nalia anquam allatura sit Eem aetas : uihIl exim est opere . aut manu δε- Ham , quod aliquando non eon'Iat O eonsumas verasas. Nihil igitur eausae est cur Petrus victo
rius maneum mutilumque eum es e Ciceronis Io. cum existimet. Eodem figuratci sermone troaphaea usurpavit Propertius uhi dixit lih. g. .
Meeaenatἰr erant .era trophaea fias . Notavit id optimδ ad verilis Victorium Rober tua Titius loeor. Controversor. lib. I. eap. 23. Verum ipse In alium impingit lapidem , dum trophaea pro victoriis eodem modo diei pronuntiat, quo monumentum pro maximo Dein ore & opere seu militari, seu literatio. Tr
Phaeum quippe proprii dieitur de arbore induta ipoliis hostieis , transath εἰ per usurpationem
e victoria r monumentum verh ex prima nciis
minis origine Re nativa signi se atione ae propri tate vocis signifieat quidquid de re quapiam monere nos potest, sue sint opera manufacta, ut statuae, sana, sepulchra . portieus , sue opera ipsa literatorum, aut hellatorum, ut libri. hiis storiae , poemata, atque ipsa facinora . victo. riaeque imperatorum. Proprie proinde de sua Lyrtea Poes Horatius es lxit, Exegi monumentiam ara peransul.
398쪽
Et Martialis: Aι ebariis nee fana noeent, Meseeula praesunt:
Solaque non norant hae monumenta mor; .
Proprid etiam Agesilaus monumenta sbi nominis dixit victorias hello partas , cum moriens ami- eis mandavit ne ullam sui corporis imaginem exculperent vel depingerent; satis enim celebritatis suae atque immortalitatis habere se apud posteros monumentum in iis, quae strenue praeclarδque gessisset.
hium, quo aptε fgnificamus, abiectos animos inertesque nihil aggredi posse gloriosum & arduum et laus etenim & gloria nonnisi laboribus& ingentium periculorum societate comparatur. Trophaea siquidem ii solum statuunt, qui praecellenti robore insigniti dimicant sortiter , hostesque devictos expoliant. Meminit hujus adarii Plato in Critia , idemque citatur a Suida ex Eupolide: ct se effertur e M Graeco ros erim trophaeum nobile haud uaquam Ira Statuere pasHI. TRos fuit . Equites Romani se appellati sunt: nona torosa & muscolosa pinguedine , quasi toro inai, idest musculorum toris praevalidi , ut nimis quam putide scribit Nonius ex quodam Varro nis testimonio . Ita nuneupati sunt a Trossulo , Τ useiae Oppido. Id oppidum eum Romani equites sine peditum adiumento expugnassent ab eodem postea Trotali equites uicti sunt. Variatum quippe apud Romanos est in appellatione equitum, qui prim iam sub Romulo Celeres, uel potius Celeres , postea Flexum ines, vel potius Flexules, ut scribit Salmasus in Lamprid. demum Trossuli ab expugnatione memorati oppidi vocitati sunt. Rem totam elarh doeet Plinius lib. 33. cap. a. Celeres sub Roma a Regibusque
appellati sunt, deinde Hexamines, postea nos futi , eum oppidum eias Ooeabuit in Tuscia citra Vo Misa, sine alis pessisum adjamento eepissent.
TL TALE . Dicitur de equis , iumentisque, cunia frequenter sessorem sucςutiunt vectura diffelli Seperineommoda. Vincentius Belluae. lib. 33. cap. et s. inritatisque frequenter equis nullatenus pameehasar eὰs , sed equitabamur velitater aesne intermissione , quantum poterant equἱ trotare. Vide alium locum Petri de Crestentiis in Τitulo Calvarea undem equorum eursum vel incessum dixit postremum & balhutiens Latium notionare. Andreas Aulae Restiae Capellanus in Amatoriis r 'sitabant raballos Maelientsi valde Ograsiter trottonantes. Ilorum porrh equorum pedissequos, vel sessitantes eursores dixerunt Troistarios . Petr. Il. Rex Aragoniae in Ch. M s. Mittantur utineti per vitearis, O allis metales mstras , qui nominentis Correus ter notarθῶ. Cantius in Glosstrahit hoe verbum a sonitu pedum , quem edunt equi trotantes. Ouid si haheamus hane voeem a Latinorum verho Torques, ex quo torium S tortara ὶ Seio obstare reetulas derivationum & gradationis . vertim alibi oh - έeruavi advers lis innagium, & alios Elymologicos , rudem populum in voeabulis corrum. Pendis eas gradationum regulas nihil pensi ha- huisse . Est igitur trotare , se equum vel iumentum incedere, ut stiloris lumbos succutiat, dor-
umque quatiat evthretque. Quare a ratione prorsus deflexit Salmasus, qui trotantem equum eonfundit eum Tolutario si .e Asturcone, cuius pacatus est incessus & υsque ad delietas mollis; utpote qui crura explicat alterno glomeratu, non eadem elevat non sine graui laboriosaque succussone , quod faciunt equi trotantes . Boce. Nov. 77. EV tristaν forte rempe, e sanea aurai . Italis notiare r apud quos sic incedens equus dieitur Tratione . Bern. Rim.
Nun. Lat. Patas. II Dia οι menne is et Oeesti iratione. Taungs, dis . Instrumentum mechanteum ad onera protrudenda & sublevanda , admodum usitatum in maehinis tum urbanis tum bellicis . Tacit. lib. 3. Annal. 2ridum tradibus aut fureis ineram molem profernere . Italis Llaeta. Aca
Dicitur etiam Mavosella . Canti Carn.
Paranno ia huonopra. Τrudes autem a trudendo dieitur. TRULLA IGNI ARIE . Genus fuere armamenti milit ris nautici & quidem oppugnatorii. Vasa nimirum oppleta igne & carboni hus, quae a prora prominebant contis defixa , ignemque in adue sariorum naves cum impetu effundebant. Liυ ius
lib. 1 . Ruinque Rhodiae nates eum daahas Cois Utigerunt terrore ramae misantis. tia sibi inter eonfertas naves facta. Contis enim hinis a prora promInentibus, triani ferreis multam eoniaeeptum ignem praese portulant . Eo inuento in cendiario , aut certh persimili usum fuisse Pausimachum scribit Appianus . suidas veth ees Graeco interpretatur eadum igniferum , usumque huius machinae iisdem Rhodiis attribuit ii hane sententiam : Ignifer eadui es , quo Pimsraras Rhodurum navaresus usas es . Ah atraque prora parte auehorae binae juxta laterItirem parietem eνant eoi eatae . quutis inserehantureonti prot/us In satius mari . In horam teia fustitio eadui ferrea eatena suspensas erat, plenas Ignis . ne in impressibulbus εν ararasmulius inhψilem quidem natam ignia exeuteretar, ascia oera longius issaret. Plane totum id genus ad
Veterum ollas incendiarias est reserendum . TRuuph, ae . Apud Latinobarbaros est tuba. vitae Abbatum S. Albani : Tuba, qtiam iustus Trumpam morat. Fadem nummeta . Thuroe 1itis in Ludoυieo Rege Hungariae r Intrammetis,
ct dioers genesis Masteorum apparatuus. Utraisque vox sit a Latinorum Tuba . & a depressio
Latio eorrupta ab italorum Tramba . TRuMMETA, ae. Vide numa .
gii speete dieitur a Plauto in Truculento , u hicoquum inducit haec reponentem comminanti atrociter militi: Sis tu in legione bellator si eis, at ego in earina ares. Ares pro Marte di tit suopte Plautus ingenio, & usitato eidem more Graecas voees Latinis commiscendi . Monet autem dictum , non esse euipiam ita in sua arte gloriandum , ut alios despiciat.
Tua A , ae . Instrumentum ex aere vel argento , cuia
ius sonitus equos a bellatores ad proelia insa mat . Nomen a tubo , idest canali. Direetus il-
399쪽
I: quidem, sed ad exitum latior, quae est pro . prie tuba militaris. Euripidis Seho liastes tu hae
inventum Tyrrhenis attribuit . Plinius a Pisto Tyrrheno primam excogitatam fuisse tradit, Alii Panis pastorum Dei inventum extiti se tu ham prodiderunt , ut nos notavimus in Titulo Paulaei Terrarσι . Nusquam tubam Herothus tribule Homerus, quia tune nondum erat in usu apud Graeeos. Primus ad illos eam detulit Archon das, Heraclidis auxilio prosectus , ut memoratidem Seholiastes Furipidis . Non serma sollim , sed etiam munere tuba dissert a huccina . Ille omnitib recurva est , ct ab initio exilis senilia expanditur. Tuba, ut dictum est, directa , ct eiusdem semper te ris . Hinc vegetius lib. 3.
cap. s. Tuba, inquit, qu4 diretia es appellatis ;haeetna, quae in semetipsam anto eiretis flectitar.
Praeterea buccina ineundi proelii signum dabat ;tuba verb nunquam magis quam sagrante pugna adhibebatur , ad milites incendendos , exti mulandos equos , S addendam alacritatem de-
eertantibus . Probὸ tubam a huceina distinxit Ovidius. Non tuba diseΠῖ, non aris Gratia flexi.
Grairini, He hie reno eantamerat aere. sed & ex ossibus interdum tubas suisse eonsectas colligimus ex Propertio lih. 4. El.3. Et fraxit querulas rauca per ossa tubas. Ubi lieet nonnulli expuncta vore ossa sustituants a , germanam tamen veterem lectionem agno .seit Lipsus; & eonfirmat ex Artemidoro, qui docet tuba mortem significari,quoniam illa con stet os eo canali, ad similitudinem ossium , quae aggerantur in sepulcris . De Tyrrheni ea , & aliis tu harum genoribus duo sunt prolixa testimonia, alterum Eustathii, alterum Suidae . Eustathius ita seribit: PrJmam, quam Minerva invenit, qu
etiam Argilii retitur Me cognomento M. .
Alteram apud optios, quam inris reperit, qtit Chuιie dicitur ipsis, utamurque adsueriseia. Tertiam, Gualeam , confinium, haud n mia magnam , qus os habeaι deformistam in hesias , Oeanalem ipsum plumbeum, in quem inobant ta-hieines : atque esse eam aeutisori. Meatur au
tem ab ipsi Gallii Carox. xauriam Paphiae
his Phogis, habens rei iam sesam aut fraesum.
Ea vilia aetita est. Suidae autem ver ha sunt rcidos dieitar lutior pars ct or labr. Suhoeles et Tanqviam grai eodonis e T rrhenia . Sant enim malia genera tubarum Asopiis. Libses , or-rhenies . Primas porri ε-ehondus Heraelissis commilitans, adduxit In Grteiam Yorrhenieam tubam . Ideo Sophoelas ditat, orrhenieam. Tubaa etiam in sacris usum ha huisse non scillim
apud Gretcos, verum etiam apud Romanos, Varro , Calpurnius , ct alii disti h indieant. Existimatum est porrh ad pompam splendoremque rei
funeraris pertinere, ut inter tubas cadavera se. relirentur. Propert. Fleg. 2. II.
e mea tune Ionea Bal etur Imulae pompa, Nee tala sit fati vina querela mei.
Et Pers sal. 3. Hine tuba, eandeis: tandemque leatulas esto
D portam rigidos calces extendis.
Originem verh antiquissimi huiusce ritus tradens Hyginus ita scribit: orrhenas Henulξι Aius stilum inmenit, qui concta pertus haeetnavis, O pagam eonio vit, usatique Iani se mortuam spatiarae dure. Unde Issa Drrhenum melos L eistir . Quod exemplam hodie Romani sertant, eam at quis deeiit, rabieines eantiant, O
veneno , neque feris periisse. virgilius Georg.a. visus est Ludovico de la Cerda uersiculo illo Insavit eam pinguis ebuν orrhenus ad aras, indicasse inventum tubae apud Etruscos . Nihil minus . Neque vero ihi Virgilius de tuba loquitur , sed de tibia , ut ibidem elare docetur a Servio . Tihiae ex ebore commode consciebantur, tu hae eram omnino aereae , hcina Lipsi ct Artemidori venia . Si dixeris chur ad ornatum tutis non ad ipsum canalem vel tubum pertinuise , ut
ut tolerabilis defensio fuerit, adhue tamen servium sequar . Tuba italis Trambo, & nomiare
tuba canere; quemadmodum Comare, pro cornu canere, S Buecinare, pro Latinorum huccinare , vel huccina canere . Liv. M. Elatia nolle ii feee t Mare, eornare, e haecinare .
Boceaec. Theseid. l. r. Mu guardundo Te s la gente araeta,
dem inspiciendi observandique mihi eopiam se- eit , abusus tanti Viri benescio videri possem ., nisi illud hie paulo diligentius exposuero. Crispanum est ad usum pugnae navalis inventum . .
Constat aliquanto erassore hasta , ad deeem sa-cise palmos producta Rhisuleo cuspidato serro prefixa. Ad ipsam serri fibulam recipit tu humaleneum longitudine hi palmari, palmari sere amis hi tu . Cannabini restos lini oleo obdurati eum tu hum religant S vehementer adstringunt: addito ad frinitatem triplici ei reulo chalybeo paribus intervallis diviso . Tuhus ipse trihus separatim receptaculis ad pilarum emi monem instruitur. Duode ei in omninli pilis vel talis serreis , apteque compresso ultrato pulvere sngula sic nerantur. ut subiectus pulvis pastillis quihusiam massulisque constipati hi tu minis inerustetur. Maiori tamen eiusdem hi tuminis copia oppletur superius pilarum loculamentu ex quo semes hombyeinus pyrio pulvere intritus porrigitur. Ad hanc formam compactae tubae igneae non uno in praeliis usu valescunt. lis instructi milite, R elassarii, ubi primum ad hosti eas naves appellunt, bombycino semiti ignem admovent:
400쪽
qui oleo, pici, resinae, editersque ustoriae materiet apprehensus flammas evomit: iniectusque in navium latera atrox saevumque propagat incendium . Ubi vero experiendo edocti vim bituminis deficere advertunt , in sublime tubas attolis sunt , easque in eonsertos hostes dirigunt. Cum primum , cedente bituminis flamma, pyrii pulveris conceptaculum ignis attigit, aliae confestim ex aliis ad modum grandinis serrate piis e tribus loculamentis evibratae obvios quosque caedunt sternuntque. Quae tubis viduatae supersunt longiores hasts suo munere usuque non carent. Nam adnitentem hostem ualide submovent , donec emeriti bellatores se in tuta navigiorum loca re cipiant . Non est profecto ambigendum hoc organum Antiquorum phalaricae esse per nil eis. Quodsi adempto pilarum usu , cujusmodi sunt a Boso deleriptae , sola disseminandi ignis facultate aestimentur, militiae nostratis tubae igneae ipsssimae sunt phalarica , non arcu emissae, sed manu eonjectae. Vide Phalariea. Quod enim tu-ho potius , quam aliter dispergatur ignis , levissimum inter utramque machinam reor esse distrimen. Quod attinet ad etymon tubarum ignearum , existimo vulgo appellari trombe haud sanea tuba Latinorum, Sc Italorum tromis, quae musteum est instrumentum. Nam litat tuba sit ad formam tubi, iniqualis tamen illa est, ct in amplum repandumque oriseium a gracili tenuique fistula desinit. Appellatur autem tromba a in iis litudine hydrauli ei instrumenti, quod constat tubos quali, quoque, emboli beneficio, aqua in puteis degens sursum attrahitur et quod instrumentum Italis tramba nuneupatur. Apposte ve-rd eadem appellatione notarunt inventores tu hum haurientem aquas , S tubum flammas eiicientem . Hi ne non satis apte haec organa Latiis ne vocantur tubae igneae , quae potius Anthliae
igneae, sed melius tubi flammiseri, vel flammi-vcimi nominarentur . Nos vulgi appellationem suquuti Tubas igneas vocavimus. Vide Sopho. ues. & Pila ignea .
Tun Axox, oris . Qui tuba canit. sanui l. 2. Part.
qui fiant pulsare naeheriar. Tusic EN, inis. Qui tuba canit. In vetustissimis Is dori exemplaribus leti se se tradit Salmasus Tubices pro Tub eines, sicut Cornices, pro Cor-meines. Id porrh lieet mendosum Deilh fuerit,
non est tamen praetermittendum , aut dissimulandum. Vide AEnsatores . Italis nombertino. Matthaeus Villani lib. s. cap. Intra i quali fusa trambellino dei nostra civitiae, it quale δε-
, undosa di saetra , ehe mone Diti mura , ueciso. Item Trombettiere , nomiadιre , Tromtitio, Tromberta . Postrema haee dictio tam tubicinem, quam tubam ipsam signifieat. Joannes Villani
Tun a IusTRIuM , ii. Festum , sive eertus apud RO. anos dies , quo iubet lustrabantur . Id autem ιiebat in Atrio sutorio , ut d et Varro . Ovid.
Lustrastar para , quos Deis ille, tuba.
datias in tabor eavantur. Canalis, fistula, conis ova ct teres. Post inventas machinas tormentarias majores minoresque, vi pulveris globuloa plumbeos eiaculantes, transiit hete vox ad eandem fistulas tormentarias significandas. Tuautus , i. Propriε eanali ius seu fistula minor . De minoribus f stulis tormentariis apti dicitur. Varro l. i. de re Rustic. Demittant in tabulis' siles. TuFΑ, ae . Memoratur apud Bedam lib. 2. Hist. cap. 16. ubi tradit. Eduinum Regem eum splendore S pompa regia militari, etiam pacis tempore, incedere consuevisse : Nee non O inee-
dente hello abitilet per plateas liud genus texitii, quia Romani rufam, Anti appellant nas, amte eam ferri solebat. Tufam dixit pilam , quam erigere solebant in hastis etiam Romani pro ligno militari, ad demonstrandum ipsorum arismis suisse domitum orbem terrarum . Habemus
id expressὸ apud isdorum me haec verba : Pn
pteν nationes sibi in eunno orbe sufesas , in ma-' sis eorrectius alii legunt maris, idest pomis rotunditate sua orbis figuram referentibus ) f-guram orbis senderet. Ex supra memorato M. dae loco merico opinatur doctissimus Liplius luiscem se aspergere posse illis Uegetii verbis lib. a. cap. s. ubi agit de signis militari hus : Aquilae. maeones, i ex da, mammulae, Rafa, Pinna. Ubi expunm υoee Rura, post adiectam interiectionem, sustituit Tufae. Salmasus tamen in Lampridium vocem no trahit ex Graeco . ea que sindonem aut velum fgnifieari docet. Sed ecce tibi alium in seirpo nodum ex Byrantinis Seriptoribus, apud quos erebra tusarum mentio. Seribit Curopolata , tutam fuisse ornameniatum, a Despotarum equis in eapite gestari solitum. Quem autem ibi locum habeat vexillum eum pila i Ut rem serruminent, confugiunt Maia eri Fratres ad par Mula quaedam vexilla cuspidata, S pyramidalia, quae flammulae ipsis die uti tur : eususmodi sunt quae Romae versicolorata
in spieimus in euspidibus lancearum, quas gestant Equites Pontificii leuis armaturae, Camalii tinis. νi. Atqui vexilla primum illa non sunt veterum flammulae , ut suo loco indicavi. Nee vero ipsa demum Maeris satis prohatur parvula illa vexilla praeserti equinis frontibus sine ineommodo. Apicem galeae ex plumis eonsertum alii exponunt. Rem perquam implexam extricare conatur Menaia
Tuta etymon trahit a Graeco vocabulo αυθε, quod herbam signifieat, quae in apice bacillum ostenistat Ru radiolum lanuginosa ornatum pila: Italis Marraίνδε ς quoniam lanugo illa, ut seriis bit Matthiolus in Diostoridem, inaures decidens surditatem inducit. Ad huius Deile lanuginosi cauli li s militudinem dictas coniicio tunsa sive illae sint globi vel pilae inauratae in vexillis , sisve item pilae praefixae in hasta simplici, sine ullo
velamine, ut plane fuerint in genere signorum . non vexillorum. cuiusmodi gestari solita ante Imperatores & Duces primarios docemur ex nuamismatis & anaglyphis.' Nee porrh aut peregrinum, aut absurdum fuerit. eodem tuta nomine
indieati plumeos suggestus in militum galeis, atque adeo similia ornamenta in equorum seonta-