장음표시 사용
91쪽
ipias & sumosas avorum imagines, quae in No.hilium atriis domibusque affatim suppetunt, ne-eesse est eosdem vehementer incendere ad non .imparem maximorum operum laudem, ac veluti
messem invadendam: quod praeelard testatur Sa lustius de bell.Jugurt. Saepe asLil ego I maximum, P.Seip Ionem,praeterea eis talis nostrae praeclaros virit,solitos ita Leere, eum majoram ἱ-,nes iniseremur, mehementis e D animam ad istatem aetendi: Ditiret non teram illam, neqseriis im, tantam Oim in sese habere ; sed memoriareram gesaram eam sammam egregiis viris ἰα pes Ore Gescere, neque prias sedari , quam Cirtus eorum famam atque gloriam adaequaverit. Atqui contra non desuere , qui ad horum labe lactandam sententiam longi eommodi is inuniacum iis civitatibus, regnisque reputant, qui suis exeret tibus Imperatores designant inanibus
quidem eiusnodi praesidiis destitutos, sed quinam . suorumque posterorum fortunam propria in manu se gerere arbitrantur: virique novitatis, ut de Cicerone dixit Patereulus , nobilissimae , omnia incrementa sua sibi debent. Nee praeterea reformidant nobiliores interdum ignaviae atque desidiae accusare r tanquam Opima ab antiquis domi parta gloria satis tuti beatique, nepotesinatorii sub eorundem victricibus laureis ignavum latus deponant , & otio plerunque atque socordia eonsenesint. Pervidit id Ono
sander ea p. r. me male sirsan speravit aliquis, Duces praestanti es futuros, paetorum magna sonare nom7na neqaeant . Is namque parentam viriat Plat eelehres, eis degenerent, famae nihilο-
minus O memoriae perennitatem aeternam mansuram exsimant: λ deoque permultis negotiis supino animo aestiosi jacent. Seetis qui nullum Mi generis
arrogant gloriam. Huc porro trahunt. Quod Ma
rius nullis maiorum imaginibus commendatus ad Romanos dixit apud Salustium de Beliduguri. Inaeso reputare eam animis Coris nam Id mutari melius sit, eequem ex illa globo noliI;tat7s , adhoe. ast alitia tale negotium Mitatis, hominem Ceteris prosapiae, ae multarum imaginum, o. naianus pip/ndii. sitieet, ut tonsa in re ignarus omnium trepidet , festinet , sumat aliquem ex pο- pati monitorem oscii Di . Praeelari autem Juve natis Satyr. g. de Marii, novi hominis eximiis in Renumhlicam meritast Arpinas alItis Volsoram Iu monte stilua Poseere mercedes alieno lusus aratro,
Illa etiam adiiciunt; conspicui generis impera tores, utpote magnis clientelis. D amieorum pratentia subnixos aspirare ad dominatum Delia illis, quod , ut reliqua praetermittam exempla , magno suo malo & insortunio Roma intellexit. syllae, Julio Caesari, aliisque, magnorum exemcituum copiis demandatis . Frugalitatem etiam& parsimoniam in castris, quae potissmum est vinculum disciplinae, procul dubio seruari magis ab eo Imperatore , qui procul ab omni delitiarum mollitie & lux is invitamentis, sub tecto
patrio asperam vitam traduxerit. Ouamobrem
de imperatoria nobilitate ita statuunt, ut, si ea adsit, illam non aspernentur, si non afferatur,
eandem magnopere non requirant: nihil porrhesse consultius praeceptione Iuvenalis Satyr. 8.
Mati pater tibi se Therstes, dammodo rasisADei μὰ lis, Vuleaniaque arma capestaset 2uam te Thersitae Direm produeat Aemitis.
Qui uni enim in studio militari loeum habeat, quod in studio litterario natalium elaritudine deis stitutis strenue pollicetur seneea Epist. M. Patriis eius Merates non fuit: Ceanthes aquam traxit, ct ruando hortius Aeaoit manus: Platonem non
verci , licet non magnopere validum firmumque sulcrum atque tibicinem Martis administrandi, generis praerogativam esse existimem, adhue tamen ex eadem non minimum authoritatis in ilialum derivari plane sentio. Non sum ignarus, ubi isque gentium, ac per omnes serὴ temporum ambitus passim Oeeurrere praestantissimos Duces, qui nulla maiorum gloria exornati.& militaria studia ad summum glorie apicem evexerunt,& suam patriam innumeris victoriis eondecorarunt; verum Imperatorum genere illustrium & numerum longe ampliorem esse iudieaverim, & rei etiam militaris peritiam , ae facinorum selieitatem maiorem extitisse. Neque enim possunt sibi deesse , aut sui loci immemores agere, qui pulcherrimum illud incitamentum rerum maximarum a natura sortiti sunt maiorum exempla, & ad eosdem aemulandum a natura insitam atque ingenitam provoeationem . Quodsi Aristoteles commendat itias steum deserre litteras seripsit, qui sorma venustus esset, quidni longh ampliores circumserat , qui prosapia clarus eximia , interque stemmata & simulacra virorum illustrium enutritus eκtimulatur ad virtutem S gloriam Z Utinam Nobilitas , qua nulla potior mortalibus ad amorem si hi S existimationem conciliandam ii leeebra est, non saepe plures in transversem ageret , qui pulcherrimo naturae munere ae heneficio abusi accepta a maioribus decora , morum pravitate corrumpunt atque contaminant, & ab
avitae elaritudinis fastigio scedd deseistunt. Verisimh quippe ab Horatio pronunciatum existimo lib. . Od. . Pretinque defeeere mores Dedererant hene nata es a.
Nonus . i. Notum est proprie esse ligaturam , vel uinculum. Ad huius similitudinem dicitur genus quoddam aetet instruendae, de quo ita stet hit Isidorus lib. s. cap. a. Nodus propriὸ es deas peditum multItari, fietit turma equitam . Diesus au
rem Nodas pro di altate , qtisd Oix pust res,
VJ. Ex quo autem Isidorus hauserit hane figuram instruendi militaris ordinis , plane non assequor: nec eius rei vestigium mihi apparet apud antiquiores Latii scriptores.
NON Apsuus Tussso. Utimur hac paraemia misistari, vel ad signi scandam animorum rerumque omnium coniunctionem; quas nihil nobis iucundum sine ami eorum communione & societate contingat: vel ubi indicare volumus alienum auxilium neces prium esse, nec aliter rem confici
92쪽
pos .Quemadmodum enim est in sabulis, permnliati mees praestantes ardua sucinora non perseeis sunt, nisi iis Theseus vir sortissimus auxilio suis. sit. Certh Hereuli eum Amaronibus dimicanti, Neseagro adversus aprum Calydonium,Pirithoo helligeranti contra Centauros auxiliatus est Theseus , euius illi subsidio victores fuere. NON ANMUNCi As arti uti . Dicitur proverhiali seris mone. & figurata locutione de nuncio magno pere seliei hetoque. Bellum siquidem rerum omnium calamitosissimum merith habetur . Recenaset hoe adagium Aristophanes in Pluto . Memi
nerunt etiam Plato in Phaedro , ct Pindarus in Puethiis .
NON csRTAT ux DI OLEAsTRO. Vox proverbialis, cuius meminit Diogenianus. Dieitur autem quo ties non de nugis , rebusque vilitas agitur, vertim de re stria magnique momenti: praemium siquidem emtaminum ludierorum corona erat oleagina . vel querna; vel ex smili fronde. Nora plus uxTRA . Vide ultra Gades inaeeessa. NORMA , adi. Instrumentum notissmum, tritumque manibus mechanicorum, architectorum, Rhro
rumque omnis serε generis . Fabrilia se dirigit opera , ut sne illius adminiculo nihil opifices
coeptare, nihil ad finem perducere possint. Sunt qui normam cum regula lineaque eonfundant iverlim res sunt longε diversae. Regula enim adstructuras aequandas , ct ad lineam diristendam proficit. Norma explorantur anguli an recti sui. Instrumenta mensoria, quae in sabrorum manibus quotidie versantur apth vereque distinguit Vitruvius lib. . Longitudines ad regu am ct lineam,ri Itassines ad perpendisulam . angati ad normam respondentes exigantar. Et normam quiden nostrates voeant Squadra. Inventum fuit Τheodori Samii , ut refert Plinius lib. . cap. 36. Eius figura planὸ eonsimilis est Latinae litem L, componiturque ex lineis in angulum rectum coeunti hus . De norma instrumento ad dimetieodum meminit etiam Cicero Aeadem. a. AtquIsi id er
deremus , non egeremus perpendisatis . non nisismla , Eon reaulis . Uhi animadverte instrumeniata mensoria superilis indicata etiam a Ciceron a
limandum es , at quasi normalem angulum δε-
eiat . NORMAT us, a, um. Ad normam Actum . Cosum.
mus , ut tanquam Apposito east ad perpendieatam
Mormata ἐκ seret . NosτRo MaRTar item vario Marte, dubio Marte , iniquo Marte, voces sunt fer/ vulgares, cum negotium quodlibet nostris viribus nullo exter no subsidio selieiter eon fiet must vel cum prosperis in re quapiam agenda adversa miseentur: vel eum disseisi in loeo plenoque perieuli rem esse asgnifieamus. Tractus sermo a militia , translatus iue videtur ab Imperato Ahus , qui propriis
ausi,ieiis hellum sustinent. Cic. Philipp. 1. Rex enim ipse sua speηte, simul atque audiola ejus imteritam , sua Mane resstias νeevera. t. NOTARIus , ii. Dicitur a notis, tum quae literas
ipsis significant, tum quibus eompendio scribitur . & propriε is est . qui ah aliquo dictata exeipit deseri hitque. Plin. Epist. ata. Cogito quid in manibus, evito ad verbum-Notarium voeo ;
verb aeceptione Notarius, merus est dictatorum exceptor sive amanuens s . Longh ah illis diuersi sun ui actus publieos, contrahentium pactiones, ac praesertim testamenta, muniti fide
publiea in scripta reserunt, ideoque libro & pugillaribus sunt semper instructi. Adia iterum N tariorum acceptio est pro iis, qui Peineipibus aeviris illustribus sunt a steretis . De iis expressi Vopistus in Aurelian. Mnestheum quendam is , quem proferatorum Norario habuerat. Et Lamis prid. in Alexand. Eam Miarium, qai falsum easse frete in concilia Imperatoria retulisseι ,ἐηespa digitorum nemis , haut sanquam posterseribere, deportatis. Et spartian. in Diadumeno i I e victa per Notaritim proditis IIII pueromastum obfuisse dieantis. Qui vero ex eo genere Principibus Ioeahant operam dieebant ut Tri-huni Notariorum , de quibus Ammianus , golimus, aliique seriptores. sed frequentissima horum mentio apud Iureconsultos , ct in Notitia utriusque Imperii. Et quoniam saepe apud eo Ddem in itine dicuntur Notarii, id plane se estaceipiendum , ut militiae potitis deservierint , qti m ipsi arma tractaverint, iuxta ustatam so mulam omnium serδ scriptorum, qui floruerunt tempore Imperii divisi , apud quos militate est quomodolibet deseruire Aulae Palatinae. Et in hane sententiam exponendi sunt iidem Seriptores , ubi seri has, cancellarios, tabularios, alios que huius generis ministros militasse narrant, quod a nobis est etiam alibi observatum. Iamia verti de Notariis militantibus Ammianus lib. et Bassanus Proeerum genere natus, Notarias mi-ώta ι inter primos . idem alibi Faustinum Nota. rium militantem prodit. Idem lib. a , . de Procopior Insigni genere Procopius in Cotiria statasO edtieatus, ea consideratione, qua propinqH-tate Iulianam posea Principem esuringebat , a primo gradu eluxit, ct ut vita moribusque es satior Leet Oeeuisas erat iae tarnas ) Num risi diu perspissester m Iitans, sinibunus, jamque summatibas proximas. De Notariis, item de Tithunis , ct primiceriis Notariorum praeter Cassa odorum, qui frequenter illorum meminit,
non pauca congerunt Panc Polus Commenti Nodi
Imp. Gutherius de offclis domus Aug. Sirmon. dus ad Sidonium , & Cangius in Gloss.
Norn suRTIVR, occultae, arcanae . elandestinae, arbitrarii in epistolis conscribendis. Vide Ziphera.
Nunci MANDAs ExcuBIAR . Vox proverhialis a re nodoto commemorata , usurpanda quoties ne
gotium mandatur illis , quibus rei per solendaeneultas deest : quemadmodum stultum est nudum militem eustodiae praeseere, qu niam armis vaetitia derisui potius quim terrori sit hosti, veIexploratori. NuMs Λ sit , orum . In comitatu & apparitura Presecti Praetorio proximi erant Actariis . Forum osseium erat publicas rationes conseri here,
ae praesertim quae ad tributa S largitiones peritinebant . Curahant autem & recognostehant, nequid debitae summae deesset. Ad eorum itidem pertinehat curam notare in libro sngulorum dierum exeuhsas I noctium vigilias; item alia adfectδ stabiliendum in eastris rerum statum. &quietem puhlieam aserendam pertinentia . Prae ei puὸ vero adnotabant in brevibus stipendia mi is ritibus soluta, divis onera annonae & commeatus, 31 armo.
93쪽
armorum copiam , quaeque eius generis adminio
strando bello usui essent sutura. Ad Numerarios nempe pertinet quod legimus apud Vegetium lib. a. p.rs.Sed in quibasdam notan eritia ea ulandi eomputandique nos exigistir . Totius
tariam maneram . Me pecuniae quotidie ad νι-hitur actis, majore prope diligentia , qaam res annonaria tel eivisa, libris adnotatuν. Numerarios a nummis trahit Isidorus: NumerarΠDnt , qui nummum publieam in aeraνItim infer t. Alii
a numeris , quos supputant. Verum etymon a
numeris , idest copiis militarihus . Utque huic opinoni potius asentiar, sicit vocabulum Sa- per merarii , qui prosecth dieuntur a Numerariis , nee alioqui quidquam habent negocii cum
numeris notarum , sive ratione eomputandi. Eosdem Jureeonsulti appellant passim Rationariosa publicis rei eastrensis & militaris rationibus
Nu Masta . Iurisconsulti Numeros dicunt frequenterea talogum sue matriculam militum , t ellas ei lieet, ubi militum nomina erant descripta: Geo tempore Dis iure miniari ine07t testuri posse ,
ex quo in Numeros reluttis es. ante κιου. scripsit
Ulpianus. Eodem trahi potest illud Plinii lib. io. Epith. ad Traianum : Iam seramento dixerant,
nondum tamen di' bat; in Numeros erant . ni Epist. lib. . Neque enim adhue nomen in Name ros relatum es . vertim ego exilliuio utrobique Plinium non de brevi, vel indiculo militum , sed de ipsis militum ordinibus verba Deisse. Fit aut ein compertissimum . Ordines militares ab Antiquis Numeros appellari. Videtur x linius insinuare, Numeros , coetus esse militum in suos ordines iam descriptos relatosque , ut ab ea appellatione
exeludi debeant tyrones , ct quieutique militiae praestant operam , nondum tamen in certas te giones , turmas , vel centurias admissi. videtur etiam id clarὴ signi stea se Vopistus in Probo: Aeeepit sexd eim minia ortinum, quos omnes perditersus preoineias sparsit, ἰtutit Miseris limitan is quinquagenos O sexagenos inferiet . Ex quo mani stili erroris arguitur Rhodigitius lib. 1 . . cap. 8. ubi Numeros de iis militibus diei tradit, qui legionibus non insunt. Caeterum frequentins md legas apud Ammianum Numeros pro militari ordine non equitum minus qu1m peditum.
phratem . Nυ Mapυs Mira Tu M . Quaenam sit iustis exercitibus conveniens militum multitudo: & utrum immensa quadam copia hellatorum, an dubito eona-
mensu eon seriptos ordines oraestet educere,unum
est ex militaribus problematis , quae a scriptoribuq variti dismitantur . Neque uerh hae loquor de belli eis illis Barbarorum inundationibus , Rimmetata militum conia, quam Hunni, Vandali , c oti . aliaeque Boreat s Nationes in Furopae provincias intulerunt. illi squidem non tam iusti exeret tus , quam populorum transmigrationes fuere , Omitto etiam de Xerxe Persia una Rege dicere . qui hellum Graeciae illaturus, deetes s
pties eentena millia militum contraxit. Quam hominum turbam eu editiore loco contuitus, merito collacrimasse dicitur, reputans, innuis meros illos mortales simul coactos non ultra multos annos vita fruituros . Eas porrh in.
terminatas copias merith irrisit Leonidas Dux
Thebanorum , trecentis duntaxat Spartanis instructus . Cum enim inaudiviset eum esse Persarum numerum , ut si jaculum in Solem singuli laeerent, diem illi ed obtenebrarent, velo telorum inducto; Commodius, inquit, sub um-hra pugnabimus .
funerem duxque viatamente alTombra. De eodem Xerxe, aliisque Dueibus, quorum immensa quaedam fuit in armis multitudo mortalium , ita Veget. lib. a. cap. I. Nam eam Xerxis o Darii, c, Iuthritatis, eaeterorumqae Regum , qui ἰnnumerabiles armaverant populos . exempla relegantur, evidenter apparet nimiam copiosos exercitas magis propria mulIBndineta ,
statim addit gravissimas eausas , quibus ollen indit innumeris obnoxium esse incommodis exercitum plus aequo militum numero pollentem ru itineritas no molestia semper es tardior et in
longiora autem agmine etiam a paueis superventa, assolet pati. In Ioeis estem asperis , vel su- nibus transeund s , propter impessimentorum moras saepe dee0ὰtar. Praeterea ingenti labore numerosis animalistis equisque pabula colΓΟn-rtir . Rei quoque frumentariae diseultas, quae in
δeerant experimentis, non tam numerosis, quam uiatos armis exerelias hahere volareant.1. Equidem non est dubitandum numero praeis stantes vires pluribus in loeis prodesse: accisaque hellantium parte Duces facili lis se iterare conflictum, adhuc reliquis non contemnendis Ordinum nervis . Occupata etiam loca quibuslibet praes- diis firmare valent , integro retento aliorum militum robore. Ad ostentationem etiam , Oh tentum , & pompam, ct ostendendam Prinei pum Regumque potentiam conducere magis viis dentur exercitus numerosi et qui porrb, utcunisque morbo multis debilitatis , amnium transitu demersis, crebris transfugiis imminutis , adhue tamen multos atque praevalidos hahunt superstites. Sed contra reputanti sapientissimum est ri getii documentum : In omni proelio non tam malia
iitido ct tinas IndoE3a, quam ars Ο exertatum solent praesare et Aoriam . illud etiam Thu di dis praeelarum est: Saepe pauetores dam mettium, plures prae eontempta parum inpraesos prefigasse.
In eandem sententiam Frontinus: In eertamine
exereJtata patieitas ad . Horiam promptior es, quam re is ct in Asa multJtari . Postrem h se illTacitus: Etiam ἱn multis Dionibus pauei sunt, qui bella pro gam. Hine quadraginta Deilh milialia veteranorum eum Alexandro Macedonum Rege long S maiores numero Persarum copias , non uno eertamine disiecerunt. Nihil autem frequentius oecurrit annalium memoriam perlegentibus.
quam eoplos Imi exereitus superati a pavetoriis bus , qui numeri inopiam virtute sarcirent. Non quidquam magis exitio fuit Pompeio in eampis Pharia licis, ut seribit Florus, quam ipsa exercitus magnitudo, ex omni Asatica scce conflata . Pro comperto non dubiὰ habendum est nimia
94쪽
multitudine gravem exere itum sibi ipsi obstare , sibique esse onerosum: utque vasta mole viri, se immensa corpora militum propter ipsam magnitudinem vulneribus sunt magis obnoxia, facili unque hostium iacula invitant, caedique sunt exposita . Minus etiam tales exercitus vel in acie , vel
in castris ci seli pina eon servantur , pronioresque sunt ad seditiones, praeeipuὸ si stipendia minus procedant, desitque annona militaris . Sinistris
etiam eventibus, pestilentia , rerum necessariarum inopia, omnis generis morbis longh Deili lis laborant. Tardiores etiam sunt in militari progressu, potissimum verb in locis asperis ac traiectu fluviorum : ubi ingens sarcinarum & impedimentorum Opia mirum in modum itinera remoratur . Crescunt etiam pro tanto numero, auis
genturque in immensum dissicultates pabulationis, aquationis , & lignationis. Id suit eausae. quapropter numerosissimus exercitus Mithridatis pabulorum S eommeatuum inopia dispueret Lu cullo apud Cirteum exiguas & privalidas retinente copias, qui hus res cibaria omnisque apparatus hellieus assuehat. Adde υim auri ineredibilem absorberi tot stipendiis, armis, vecturis, cibariis. 3. Haec plane iaciunt ut optimi quique armorum Duees longh maiorem virium firmitatem statuant in iusto exercitu, probe instructo, & disciplinam servante , quam in peramplis copiis arismatorum . Consularis certe exeretius Romanorum duas tantlim legiones urbanorum militum
sub signis habebat: qui numerus undeeim pedi.
tum millia , equites ver h seΝcentos explebat. Quibus copiis totidem eonjunctae ex foederatorum ac sociorum auxiliis eas constituebant vires, quibus quemcunque aggrediebantur hostem . arisces verb etiam munitissimas oppugnabant.in d- si pluribus in locis esset helligerandum,alius comis parabatur exercitus ab alio Consule . noti impari conseriptorum numero . Non ignoro, auctum
postea numerum legionum , ct quidem post eladem Cannensem duodeviginti Romanos habui se. Nuneiato etiam Gallico tumultu equitum octo. ginta millia , septingenta millia peditum , ut reis fert Polybius Ith. q. sub fguis suere . Unus Cor nelius Cinna, ut serihit Velleius, triginta legionum instar effecit. Sed & quadraginta legiones, hello inter Pompeium & Caesarem; atque etiam
quinquaginta in bello Mutinensi & Philippeusinumerantur apud Historicos . Admirandum por-th est quod resertur ab Appiano , in una stellia, Legiones Disse quadraxima quisque, equirum ci-ρInt; αἱngae milita , IezIs armaturae tantundem, plus dimidio, naves longas militares sexcentas, onerarIas sine numera. Ex iis nihil est demirandum si Pyrrhus sibi non contra homines, sed contra Hydram Lernaeam dimicare videre tur : novis quippe semper desectibus adverssis
ipsum exercitus lupplebant, ne reparabant Romani. Vertim ea contigerunt, cum imperium mirandum in modum eset auctum, omnisque
generis hostes ac plurima suseepta bella in cervicibus essent. Quod s ratio ' neeessita non secus suadeant, idoneo numero, sed excellenti ai critate studioque milites eonseribere praestiterit , quam inconditam , sibique solum plerunque rimcituram multitudinem . Quid non ausi sunt ista Italia, quid non mira felicitate persecerunt Troiani bellatores AEneam secuti ΘErant autem si Vir, gilio eredimus,
ει αἱ mero , sed hesio ΦλHu elatas. Postrem h quod idem Virgilius dixit de agris excolendis , de conscribenda etiain militia non immerith dicerem atque praeciperemelaudato ingestia rara, Exlatium rellas. 4. Cum res Martia , ut magistri omnes Poleamici tradunt, nullo maiore eonstet procedatque praesdio quam copiis militarihus, s ne quarum
opera omnis generis arma & munimenta otiosa sunt & habenda contemptui, eam ob causam Prinei pes , rerumque publiearum moderatores quanto maxime possunt studio satagunt, ut sumiama penes eosdem si ei vium frequentia & multitudo , ex quibus milites ad hellicas expeditio. nes eliciuntur. Cum enim acceptis cladibus, moria his , sameque multi in dies concidant milites , cum innumeri vulnerihus aut senio debilitati s gna subsequi nequeant, non satis commodὰ sup pleri iidem possunt, ae demortuorum damn: sarciri, nisi eonsertissimi populi nova veluti plantaria ex perenni seminario Marti sumetant. Ceriath eum Anni hal primo illo En selieissimo bello Punico supra dueenta Romanorum millia deleverit, eumque immensam aliam bellatorum vim captivam secerit, ne se omninh fuisset principi gentium populo tot tantisque attrito eladibus pla-nὴ succumbere, ac spem omnem retinendi, nedum propagandi Imperii abdieare, nis In exube tanti populo inexhaustum habui stet fundum, quo supplere legiones, instaurare vires acelsas , ct renovare bellum ex integro potuisset. Et ego quidem nego quidquam ad Romanorum gloriam splendidi is suisse dictum , quam cum eam urbem Cineas Pyrrhi Epirotarum Regis Crator , Ηydram , ut dixi, Lernaeam nominavit. Neque enim Mehat titsi cum ramosissimo & multorum e
pitum monstro hellum a Pyrrho fuisse susteptum: qui hum hostes multis lanestissimisque affectos
cladibus eontrivisset, novos subinde enasci exeracitus . novos, quasi e Cadmera serpentinorum dentium segete . hellatores emergere in dies terianeret . Non secus de Romanis Annibal iudieavit apud Horat. s. q. Od. Φ
Vinei dolentem remit in Hereatim. Quae res incolumitati gloriaeque Romanis suit, eisque postea terrarum imperium comparavit, eadem ad extremum exitium Olim dedit Laeedio monios . Post pugnam Leuctricam superati a Thebanis spartiatae, cum earerent copia civium, qui res perditas reparare possent . amisere Grarisciae Imperium, cui magnis viribus, maiori hvs
animis inhiabant. Nihil porrh ea civium penuria exitiosus fuit Thehanis Ipsis atque Atheniensibus, qui multiplici hello devicti a philippo Ma
cedonum Rege,eum restaurare nequivissent a minsum militem, in acerbissimi victoris iura leges.
que eoncesserunt. Curatum autem tam anxiὴ atque solieitδ a Romanis est de augenda civitate &sobole proereanda, ut pauperibus agros ex puishlieo assignaverint, multasque addiderint immunitates, quo procreandis liberis vaearet civitas.
Institutum etiam sapientissim h ct quidem ab ipso
Romulo , ut hostes hello superati ei uitate dona rentur,ut inter alios testatur Τaeitus lih. . Quid
95쪽
Ias tantam splentia malais, ut pleros sepopsus
eodem die hosei, dein cives haberet. His artibus Optime provisum a principe gentium populo ne militum inopia laborarent exercitus:quo insupere sectum es , ut Imperatores de supplendis legionibus nihil sol ieiti rei strenuis administrandae
s. Non injucundum vero fuerit lectori attexere hie quae in hoe argumentum numeris vernacu ais . rustieula quidem , parumque culta eNornat, que locutione , nihilominus quod rem ipsania attinet, ver δ aptissim)que scribit Cornaranus capit. a. lib. I. La dotio paue tu, eame maestra Si rene in arme, e Ia gran turba Iudata
Cano per Ilastra fueres finestra . Espes sima volte una grans Ita
Precte da se medomos scompitiis.
Fandem rem exemplis etiam illustraverat IIb. 1.
saetu, eha uos Io ιan . credo sos rari. Et inita:
me memoria det ora aves nos lausa actuando asserato e pasco
Empiὰ disangue tuite se eampune . Et de hae etiam strage Persarum haec praeseripse. rat idem Petrarca. Pon mente at temerario ardis di Serse .
In majas. Nuum, Orum. Supervaeaneae hie operae fuerit ex pendere , quantam historiae lucem, quantumque pondus S robur Scriptorum authoritati, ad narratarum rerum veritatem asserendam asserant
nummi . Video eam universae Antiquitatis seleiactissimam partem atque gravissimam , tanto ilia aleio , studioque indagandae veritatis omnium tetatum ingenia tenui se e video tam diligenti opera S perquiri undique vetusta numismata, &in .Musaeis magnorum Principum aeeuratissim haservari, ut nullus dubitem inter primarias huius aevi, hominuinque doctissimorum curas referri eorundem pervestigationem Et operosissimam explanationem.Satis hic stierit mihi Lecto ribus meis innuere , per omnes retroactas aetates, non omnino honis ingenuisque insensas di seiplinis , nummos percuti signarique solitos sol pluris, aut caelaturis rerum gestarum , ac militarium persaepe operum, quae distincti enuia Ceateque cognoscere posteritatis perenne heneia seium atque compendium suturum fuisset. Prolixa harum rerum ecipia in nummis Caesarum. In
Augusti nummis inscriptiones illae legunturi Repabsea Guservatat Pristo Capta e . a Reeepta : Cim has Semaris: Armota Cupta rSignis Reeeptis r inuas ct Signis M litaritata Porthis Re peratis . Inter symbola verb mi Iitaria nummis fealpta pila diversi generis aquilaetum inermes, tum armatae sulminibus , coronae nexiles, laureae, oleaginae e complicati earum ar- horum rami..ptrum,caduceum,& alia in infinitum pertinentia Occurrunt. Paucula haec obiter
indieata sunt, ut digitum intendam Lectoribus ad amplissimam segetem colligendam et & hoo quasi embammate & promulside eorundem gustum
96쪽
stum excitem proritemque ad Apollinares illas ct Pontificias eoenas , quibus summa lautitia,
.ctioseque recreari possunt apud plurimos eruditissimosque veterum Numismatum interpretes &promoscondos. NuNcir MILITARrs . Si prospera nunciabant, victorias nimirum, expugnationes urbium, proin vineias in potestatem redactas, asserebant litteras laureatas, lauro scilicet signatas & obvolutas . Manu etiam laureatas gestahant hastas, id est laureis eoronis exornatas in apice. Plin. lib. I s.
cap. ulti Laurus praeei a Gesoriae laetitiaque aeanetis aditur literis. Idem de laureatis hastis mentionem Leit. Sed S de litteris laureatis Martialis lib. 7.
Sarmaticae lauriqι navetas ipse eveni. Lampridius in Alexand.Severo:Ex omnibus loris taberia Dariata delatae sant. Idest litterae rerum
laetarum nuntiae. Vetus etiam interpres Iuvena
gebatis pinna. Idem tradit Servius in Virgil. lib. s. , ubi ait. pennata per urbem Mnesa fama ruit. Ubi ita Servius: Raidam volum Meo his famam
Munatam a Poeta indurum . quae tumultum Ores adiersat sane ira, at Eudiavera Φiderelis, quod qai heltam uaneiaret, pi aras titteras diiseeretur Verre. Utrunque morem complexus est Statius liu s. Sylvar. Carm. I. qaae Daras at isso.
Omnia uam laetas pila attollentia fνιndea Nullaetae famosa gnatuν Ianera pinna. Ubi palmari menda vitiosam lectionem Salmaia sua restituit: nam in vulgatis ante ipsin se lege.
omηJa son utar plia attollentia frendes. Maitaque fumosa signatur lorea pἐπ l . Quod nuncii prosperorum eventuum in sit s& hastis gestarent laurum . in promptu est eausa, a fronde ah antiquo victorias ct prospera nun- eiacite. Osod verb pinnis ornarentur, cum c sis nunciarent adversos, id scilicet non aliam ob eausam statum suspicor, quam quoniam pervnicissima eeleritate, & longe maiori sestinatione opus esset in tristibus nuntiandis , propter remedii necessitatem , qua occurrendum erat praesenti pericula . maloque impendenti et euiusmodi sunt res turbidae. motusque excitati in prouinetis , acceptae clades, & smilia, quae ad sarciendum accepta damna. propera deposeunt consilia. Nigri etiam coloris, quo res infaustae adumbrabantur, illas fuisse pinnas ex praedictoeolligitur Statii loeo : fumosa signatur lancea linea . Vide Salmas ad Lamprid. Notandum est ex Dione illud aptid Romanos fuisse initium literarum . quas victoriae nuncias Romam Duces mittebant i Si voti liberique .sνἰ .aleth . hend
nu Isse tamen legimus hae sormula Adrianum,
eum nunciaret victoriam, quae magno suorum sanguine steterat. Vehementem vero mihi admi rationem ineussit quod legi apud Natthiam Do-gen Arellites . Milit. Hereotect. lib. a. scribitantem conscriptas aliquando litteras cupreis ea. psulis sive globulis inclusas °lutitas , Extra in Hasque postea ex visceribus eorum, qui eas de voraverant , catapotiis propinatis . Verum de nunciis per columbas , sagittas, ct similia , alibi est sermo. Olea insuper gestamen cit nuneiorum.
a. Alia notione Nuncii helliei, sunt Cadu Matores , qui eertis insignibus & singulari vesti tu exornati pangendis scederibus , induciis coniselliandis , indieendis hellis, proeliis dirimendi imperatis denique quomodo lihel saeessendis , operam praestant. Virgil. lih. II. Nanesus hae , Idmon, Phogio mea ricta Ty
mad platatura refer. Nos vetus ab Heroum aevo permanavit, ut, etiam flagrante hello, multa hostes per Nuncios paciscerentur, quos ea de causa , quas rem saeram ct religiosam, non inviolatos modo , sed honorifieh aereptos, ct reverenter habitos esse voluerunt. Uerlim nos alibi de his saepius atque prolixius. Vide Huriadas. NuNDrNn , arum . Pro militari deeursione vel bais hiludio. meretum Eugenii II. P t. Temerariam muliorum radaeum, quI aδ derepublies nundisos ex rendiso Oenise solent,ad ostentationem vistam Darem, omni κδ sub anathemate fieri pro-hilemus . aenod siquis ibidem mortuus Dola, paenitentia ct Uatiram ei non negetur, ne esiam ea tamen eareat sepultura. Similiter alii tapeta, Scriptores Latinoharbari, Troiam Se moerso
nes Nundinas vocant. NumυΑM MI A TERGO UCIINTI INFIT RIs NMTAN . Connumeratur inter versiculos provectiales Ho
meri . Hahetur autem ubi Diomedes Vlysem figientem ad pugnam revocat. Nonet versiculus apertum Martem, sive certamen . proprium viis rerum esse . non ins dias clancularias .
Nux , eis. Idem ae epitoxis. Pars bestistae. Vil lelmus Brito lib. s. Philipp. GaIdo furem .sisit hau sae polilae iam , Dextra premis elavem, Ionat una nemus, ct
ris Reetisseapulas Me fatalis aranda .
Nine proverbium Italicum: la eorda Pusi' u misee: pro damno proximo. NYcTIus . Unus ex quadriiugis equis Plutonis , de quo Claudian. de rapti Pros lib. I. Orphnaeus eradere misans, AEthosose sugitta
Gior, ct Sogi; sublimis gloria Nweus Armenti, Ditissae nota Amatas Alastor.
NYexosTRAT EOI . Noeturni erant apud Romanos
Nagistratus in provinciis, qui noctu urbes Iu-srahant armati publicae quietis gratia . Eorum meminit Areadius I. ult. I. I. E. de mun. & h
97쪽
, LITERA . o geminata genus erat ela moris militaris, quo scilicet utebantur milites, eum in patriam victores remea- bant. Festus in dictione O mea . O lantes, latames: ab eo Humore, qaem De uat redeuutes ex pugna visores milites gemissis o Iitera. Fadem commendantis est in re sortiteegesia , S ad maiora animantis . Silius lib. 4..d se, o nam indole fera.
Ei lib. I et en se o vistat;s apἰta . Consecrauit hune morem Ecclesia Romana, quae fideles filiosque suos toto saeri Adventus tem p .re pth religioshque eomparans ad sesti vh sanct hoque exeipiendum Insantem Divinum , υictorem scilieet mortis suturum & Erebi triumphatorem, postremis septem dictus eiusdem annui spatii, in diurno saerarum Horarum precumque penso, septem ad Magni at proponit maiores Antiphonas , quarum litera initialis est O. Hahet prae
terea commemorata litera O in prelatis anti m
nia vim signi seandae laetitiae in expectatione partus diuini: notatque Sanctorum Patrum in Limia ho preees in expui3tione eiusdem Mysterii. Uide Macros fratres in Hieroles. in dictione AntI. phoua . Visitur Roma: statua Osiridis, sinistrata manu pr serentis tahellam cum litera T inseripta, cui apposita superilis est O litera, quasi anuli vicem supplens, ut hahetur in exemplo eius ii
mulacri peraposito ab Alexandro Donato in No ma Vet. lib. I. cap. a I. In ea veth eEgie liter. οaliqui oeulum putant reserri, quem fuisse providentiae symbolum in simul aeris Osiridis tradie Plutarchus per haec verba : χ - oeula 5 seeptro pieris exprimant, orati pro ideatiam, fe-ptra potentiam demon'asse . Eadem litera O , uuae ibi ansulae,vel anuli vicem uidetur supplere , designari alii putant solem, quasi mundi oeulum Macr h. lih. a. Saturn. πνιm AE prii, at solem esse asserant , instalpari septrum , iugae eo e-riem sessi exprimari: O hoe sana Osirim mon-srunt, si Di ames tuae Deam solem esse; quia stim Ioviis oeulam appetiuoi sitiqaitar.
me manat impias chamulat. Carors NTIA . superiorem aliquam caelestemque vim, quae rehus ereatis praesit easque moderetur,
non m h agnoscendam esse, ver lim etiam san-cth religiosique verendam . & latentur sae Ithomnes & gloriantur. Verissimum quippe illud Senecae de vita beata r Obedis. Deo tibistas es. Agrδ verh illis subiieimur, quos nobis nasteu-di eonditio aequales Reit. Ea porrh necessitas vitio poti lis hominum inducta est , mim imbecillitate natura . Cum autem pauet mmi imperia exerceant, numero verb eareant, quibus subesse Meesse est, selieissima ea suerit Respublicata . cui nolinis optimi Ohvetii unt Magistratus. Clamdian. lib. stil.
Semitἰum t nunquam lilotas gratiis extat
Immortali plane dignissimum memoria est solonis effatum, Optim E eompositum fore illud regnum asseverantis, ubi ei ues Magistratibus, Magistratus Principi. Principes Deo reverenter Robsequiosh subessent. Horatius etiam id tetigit
Reputanti noti semel mihi quot quantaque ah exi. guis initiis potentiae eoeperit incrementa Roma
num Imperium , nullum sese offert animo eiundem propagandi praesentius instrumentum eos homines habuisse, quim ut dignissimi quique imperarent , reliqui uerh tanta fide & obsequio domi militiaeque maioribus morem gererent, ut in iis praestandis osse iis salutis publieae atque se. lieitatis partem potissima meollocatam putarent. Quam vero Romani militec imperatoribus suis moriteri suerint ostendit seipio Anieanus , qui, ut author est Plutarchus, turri praecelsa undiquo ambiente mari praecincta, legatis hosticis indicata , adiecit nullum se ex suis militibus nostere. quem non cerib stiret, s ipse iusserit, ex editi iasma illa turri se in mare praecipitaturum . vi latae uerli obedientiae luculentissimum posteris documentum demandavit Manlius Torquatus Consul, qui stium , quamvis victorem, qu vitam contra ipsus imperium pugnaverat, non dubitavit Meidere, quasi plus in imperio esset, quam in victoria, ut Florus advertit. De quo
Desti militia, per ese orba son fasse . sed operae fuerit ipsum audire Nanlium apud Livium lih. 8. advocata classico concione, his veris
his sententiam acethissimam serentem in filium rnuandoquidem tu, T. Mans, aeque ἐmperium Consulare , ne ae majesalem patriam meritus , adtera I eLilam noseram extra ordinem in hostem
98쪽
slsime me ae In eam neeestatem adduxis; , titistit Res Mira mihi , ast mei , meorumque obuis
iaut . nise exemplum, sed in posterum flabra
juventati erimus. Ut vero super obedientia mi litari nonnihil etiam de externis adjungam , ah solutissimum obsequii exemplar atque prototyis pon libet inspicere in Chrysante, Curi Persarum Regis milite gregario, qui eum hostem in acie petiturus eductum e vagina gladium extulisset , signo receptui per tubam dato, dimisso hoste ictum inhibuit . Factum , documentumque disciplint eastrensis nullo statum ambitu antiquanis dum merito Cyrus multis extulisse laudibus legitur apud Xenophon. Paed. lib. 4. Omninbcompar obedientiae testimonium proditur a Plutare ho in Apophthegm. Laeon. de milite Laeeia demonio, qui classico ad receptum canente primum audito, vaginae ensem reddidit, quem in obvium hostem nudaverat: tum percunctante
socio eue hostem non mactasset ὶ quia melius est, dixit , dicto audientem esse Imperatori, quam hostem interseere . Nihil creth maiori cautione Spartiatis praecepit Lycurgus, quam ut Ohtem perandi seientia abundὴ praestantes ellent. Oh servavit id Xenophon : Hue re DarIIatae oriantur , O ingenses animos tollunt, qu6d hami- tiro se erant in obtemperando suis Praessis . a. Et quoniam de Spartanorum virtute incidit mo , nihil veritati propius a Plutare ho dictum semper existimavi, qui m eum in Lycurgi
uita negavit verum unquam esse potuisse , quod
de ea gente circumferri solebat, trito populari usu sermone , nimirum Spartanos praeesse aliis& imperare ne seire , obedientiae vero militaris
virtutem prae caeteris nationibus sanctam habere,& maximum in modum in eastris & acie eusto dire. Equidem fieri vix unquam potest ut populi, aut milites diu & ex animo pareant, si minus peritos, aut strenuos nanciscantur Impera
tores . Nihil magis militarem obedientiam progignit & sancit, quam Ducum praestantia . H rum quippe alterum ab altero proficiscitur di se seque eadem mutub iuvant ἰ ut plane vix repuis em seiunctas illas esse virtutes. Equum sten parentem nihil magis facit, quam sessoris peritia e frustraque sit, aut certe minimlim ad diu turnam praesertim navigationem prosciat turbae nautieae prompta alacritas , & paratum obsequium , si ignavus guhernator in puppe desileat. Necesse proinde est optimos ese Imperato res , ubi militum obedientia impens h laudatur: ut enim a Ducis strenuitate eopiis militaribus animus S robur increstit, se ab eiuslem excellentia obsequium comparatur.3. Quaestionem esse pulcherrimam & a prudentibus viris in utramque partem arbitratam resert Gellius lib. I. cap. t utrum in negotio
cuipiam commisso , & quid omni tib sacere debeat definito , praestet immutare quidpiam contra imperantis sententiam mandatumque, si suturum quis praevideat, ut melius S utilius in praecipientis commodum res ipsa recidat. Vide. tur quippe sepius minime rei tractando congruere , si oblata divinittis eiusdem melius gerendae eas o praetermittatur. Aliis arridet magis obtemperantis religio.& illibatae obedientiae exemplum , quam accessio quaelibet maioris compeii,
ilii. Disceptato hine inde problemate eoneludit
Gellius pro Ohedientia intemerath colenda exem plo Aruhitectonis , qui trahem arieti eonficiendo ad Crassiam misit, non quam Crassus imperaverat , sed quam Machinarius ipse eommodiorem iudicaverat operi faciundo. Sie autem Gellius r Is eam in Confulata obiIuerat Asiam pro-Φiaetam, , eis Udere onagnaraque Leueas
oppidum pararet: opusque esset firma atque praee-νa trabe, qus arietem fareret, quo muros Has opin
leatensam sociorum amicorumque populi RomanI. ut ex malis dastas, quos apud eos vitiasset, uter major esset, eum mittς-- eararet. Tam magis,
---- , comperto quamobrem malum desidera.
rat, non uti jussus erat, majorem, sed, quem esse magis idoneum aptioremqae faetendo arieti,
Deitioremque portata exist malal, minorem mἰ-
ι . Crastas eum voeari jussit; O quam Interrogasset ear non quem justerat, mi et, e sis ra
eorrumpi atqae dissolii o iam omne imperansiiratus , siquis ad id, quod faeere sessus es, non obsequio debito, sed eonsilio eon demerato respondeat . Quae norma & solicitudo fideliter & ad
nutum parendi auscultandique maioribus, multis de causis cautius atque candidi lis custodienda es atque repr sentanda in re castrensi & proeliari. Ut enim praeteream militum non consilium aut ingenium, sed operam esse conductam . satis helth eumulateque illi proprio defungentur munere , quoties simplex Obsequium praestiterint &expeditam obedientiam . Ad haec praecipuum belli gerendi momentum est noscere Imperatoistis steretum & oeculta eonsilia minimhm perti
nere ad priυatos quosque , nec eorum osseti esse
rimari illa , sed potius capessere 3c adimplere , iuesta illud Taeiti Hist. Parendo potius , quam imperia meam seisitando, res mattaris coxinaeeιών. Ratio tamen ipsa & publici emolumenti causa suadet interdum, ut pnesentis gravissimique ineommodi declinandi gratia a praeseriptoreeedaturi Meessitati quippe plurima sunt reis linquenda & suhitis eventibus , quorum causas humani ingenii consiliique imbecillitas non sem per advertit. Hahenda praesertim est ante Oeualos , & penstanda indoles atque ingenium Imperatorum . Neque enim Manliana, aut Posth. miana omnium sunt imperia et quin frequentilis
animo magis commodo atque remisso sunt exercituum Duces, quique minim lini renuant atque indignentur. s miles oceasoni serviat, quae spondeat laetiorem eventum , praeter mentem
supremi moderatoris. Quod si periculum inevitabile aut praesens necessitas nihil secus sua deat, obedientiae vinculum nulla est ratione dissolvendum. Alii proinde aliorum imperio ita
subesse se sentiant, ut id & qquissimo serant animo , & potissimam disciplins eastrensis partem
esse eertissimum habeant. Nilites Centurionum, Centuriones Tribunorum , Tribuni Consulum vel Pettorum, vel certi s hos abesse eontigerit. Legatorum imperia apud Romanos impigrh facessebant; maiores verb Magistratus anguli Ole-hant sanctissim E. Conveniebant verb summo ma ne suos quisque prssectos , summosque ordinatim moderatores , ut de re agenda eertiores fierenti Polybius de Castramet. sevites ordinumque
99쪽
que Du rores omnes , oriente lare aecedebant ad niluuoram tentoria , THltini ad Consulem . Non minimum porro in ererit ad retinendam . militum obedientiam eosdem habere semper exercitos , ut propria virtute & militari peritia perieulis quisita, res arduas non resermident . versim ad eas invitari provocarique a Ducibus certatim expetant, laudabili quadam contentione gloris . S emulatione inter squales.
Equidem iis artibus longh selieilis ad Ohedientiam pro seiunt animi bellatorum . quam metu suppliciorum . Solerter id praemonstravit magi- ster militiae Veget. lib. a. cap. q. per haec verba et Laadubis eirtamen Duees sunt, qasrum exeris
citas ad modestam laboro tisas Iulituit, quὰmilia , quorum m Iites ad cheientiam supplieiorum
formido eompellit . Ubi vero milites imperata serisse renunciabant apud Romanos, ea sere ute-hantur formula : 'F3um est quod imperas7.
Tacit. lib. 1. Annal. Mnesanti Centurioni , mmos malaia , factam esse quis imperasset . Sue
ton. in Tib. cap. et r. Therias renuneianti Tristino fusam esse quod imperasset . adem in Claudio
Cap. et s. De neee eonsularis visi rena aute
os gius. Fit a Graecoruin B λω , quod est telum, hasta et usus ramen vocis frequentior pro veru , hastilla terrea cuspidata, qua carnes assantur. Ohelum praeterea , a veru vel veruculi similitudine , dicimus virgulam cum cuspide ad expungendum , eonfigendum , atque adeo notandum idoneam . quam nimirum Veteres adhibebant ad
indueenda quaedam S e medio tollenda de ceratis pugillari hus , quibus ad scri hendum ute-hantur. Similis hastula etiamnum saepe vis turct adiicitur in librorum marginibus . cunia
indicare uolumus quidpiam immutatum . dim
num , vel perperam intrusum in textum . Vir gula , hastula, veruculum expunctionis Latinδdieitur. Postremo Ohelum vocamus lapidem . seu marmor quadratum , sens m gracileseens in acuminatum verticem , ad nonnullam expressi
nem metae vel pyramidis . Huius generis Cheli in AEgypto olim infinii copia exeitati: nee ita pauci Romam insanis sumptibus , nisu inere libi Ii advecti et quorum aliquot etiamnum in urbis soris areisque ante maiores Basilicas conspiciuntur . Ab Ohelo si Ohelistus, qui enumeratis si gnificationi hus perinde atque obelus gaudet. Niro lius assirmat obeliseum diminutivum nominis esse , non rei. Latδ sallitur . obeliseus est parvus Obelus. Fugit autem Nirolium ratio, quamobrem obeliscos appellamus obelos prae- prandes, qui Romae visuntur. Rem explanavit Petrus Angelieus Bar aeus Opuseulo singulari de obeliseo. Coniectat autem a multitudine
minorum Ohelorum, qui olim urbem ornabant, uno omnes nomine Obeliscos Uocitatos: factum
vel 5 postmodum , ut comminutis minciribus ilia liς edacitate temporis S iniuria Barbarorum, eandem obeliscorum appellatio nom retinerent qui serξ solum sustersunt maiores Obeli. OasQuiro, as . Ante vel circum euuito . Liv. lib. 2. I a mere ad pravam obequitando ea'Is νοθο-
Oast 4 . Festus Obs des dictos putat pro obstis , quia ob fidem patriae praestandam dantur . sunt qui citis dem habent: tanquam hospitenta ,
quia se agit inter hostes, quasi hospe; si us suu
ad eompletas promissiones. Sunt etiam qui ae cersunt ab obstando, quoniam Obses iure suo Obstat opinioni S conatui hostili. Leves illae omnes , meo iudieio, originationes huius vocabuli . itaque obses dieitur ab obsidendor inter hostes enim se eustoditur, tantaque asservatur diligentia , quasi obsideatur . donee liberetur hostium siles pollicitationibus S pactis expletis . Est autem obses , qui fiat tuendae causa traditur alterius potestati certis legit,us S conditionibus, de quibus vide Hugonem Grotium de Jur. Beli. S Pae. Virgines etiam pro obsidibus interdum datas constat ex Livio,ubi a Romanis Regi Porsenae traditas seribit virgines obsides, interque eas Cleliam . Metapontini steminas dedere obsides Chronymo Laeedaemoni, ut seribit Athenaeus lib. I 3. cap. 28. Quocirca miror tanquan rem novitiam narrari a Suetonio in vita Augusti, quod obsides ille steminas actepisset: A qai-haseam vera novam genas obsidam , feminas exi.
gere tentaverit . Cur autem usitatum saepius suerit , ut sceminae potius qu1m inares in obsides Sepignora traderentur,discimus ex Taeito de Mor. Germ. F eae tit 65Iigantur animi civitatum,
quibus inter obsides puellae quoque utibiles imp
rantur . Creditum olim unumquemque non secus in vitam propriam, quam in res alias , queeuius alie proprietatis essent, exercere potestatem posse. Hine interdum obsides vita privati, aut suo ipsorum consensu, aut certe publico, quo privatus contineretur. At postea quan veriore sapientia eruditi sumus .in vitam cu)usque soli supremo Conditori ius esse, minus humanum visum est ut suam obsides vitam temere profunderent . Praeelari Scipio apud Livium lib. 18. negat se in obsides innoxios saeviturum , sed
potius ab eis,qui desecissent, poenas expetiturum.
Narseti etiam, ut scribit Agathias lib. i. inhumanum atroxque visum est de obsidibus suppliciunt sumere. Certe odiosam osse obsidum obli rationem, S quoniam libertati inimica est , &quon am ex alieno provenit facto, existimat praefatus Crotius . Obses Italis dicitui Staties , Ogi Io : quae vox Italorum fauet iis, qui obs-dom Latinorum trahunt ah hospite .ctas inici ,-onis Urbis vel areis aggresso, circumsesso , R eircumvallatici eum armato milite , Se instrumentis idoneis ad oppugnandum .
Ilnum est ex prςcipuis Martis operibus, ct quod
maxime omnium architecturae studium , Ducis vi ilantiam . ct indefessum militum ardorem deposcit. saepe enim fluviis & montibus oh stat natura, ita ut contra hanc potius, quam contra hosteκ st decertandum . Alia est obsidio la-Nior, quae bellieis maehinamentis, & assultu militari mare ius utens . satis habet rem frumentariam ct eommeatus intercipere , ut fame pO ius , Ouam vi εe astetressione deditio contingat. Itali dicunt BAeeo: quam uoeem originis Ge manicae statuit Ferrarius . Huius generis oppugnationem indieare videtur Vegetius lib. r.
Apposte & accommodate Livius fossa Se aggeret
100쪽
praeeinctos ei reum vallatos voeat et largius deten los , circumsessos. En tibi eius verba . Oltessarentiarque , at taues rem opem non elaea Ussmia, sed etiam eiseum uatis ferret . Quoniamve rh. licet minus instructa machinis, diuturnicie tamen ea est obsidionis species , ideo maiorem exigit tolerantiam militum & constantiam Impo ratoris . Ut enim nrobst apud Liv. lih. s. praeeipit Claudius , constantia in omni quidem genere militiam exercentibus est necessaria , maxime tamen in obsidendis urbibus . Alia est Ohs dici arctior . Haec vero item duplex, alia per eoronam, quo genere usa est vetus militia r nee ali
ter Vespas anum Caesarem Iopataram praeeinxi se tradit Iosephus de Beli. Iudaic. lih.3. De hae abundὰ dixi in Titulo Cisona , pro genere obsidionis . Militia recentior circumvallationem amis plectitur. Operosior alia est , & hellicis machinamentis instructior. suos etiam aggeres, reductus, ct suggesta proh δ disposita habet ad appropinquandum moenibus , ad Oppugnatores conteis gendos , & tormenta atque omne genus telorum
igniumque explodendum . utitur proinde sim-psi ei vel dupliei praecinctione. Simplicem vocanti in eam circumvallationis.Duplex praecinctio addit hreviorem alteram & interiorem, quam vul- gh appellant lineam eontraυallationis. Prior illa S explicatior campestria respicit loca,& eircumsiadentes protegit ab hoste exterius approperante. Posterior non ita parum angustior obiieitur priptus arci obsessae, tegitque militem media interutranque spatia occupantem ab eruptionibus prae sidiariorum . Utriusque figura orbi eulata. semi-Iunaris , Ovalis , pro loci positura , Ω peritia machinarii. cuius est situm omnem expendere , ct dueendae foveae locum ea pere. Spatio rith designato egeritur a s fibri hus terra . quae eadem opera fossam aggeremque praestat in munitos sinus deducto militi . Consulth hle praetereo ae-eessus obsidionales, suggestus tormentarios, coris hes , pluteos , cuniculos , aliaque opera S instrumenta obsidionalia, quae propriam habent tractationem in suis Titulis. Quaedam hae generatim ad obsidionem spectantia praelibare sit se
α. Multiplex veth ratio & utilitas est obsidi num , sve oppugnationum urbium . Primum equidem sic proh ε eavetur . ne nuneii ab obsessis ad foetos extra agentes, ab his ver h in oppugna. am civitatem transmeare possint. Delieit porrhanimos , ae mirum in modum semissimae virtutis etiam hellatores debilitat reputatio euiusdam veluti eareeris, in quem se arctissimδ eoactos υident . Incussus inde terror metusque ac proni desperatio suboritur , cogitantibus omnia eirca se spatia ab hoste insessa & oecupatar hune verh. eum innumeris approperantem copiis maehininque, nullum ad effugium vel salutem quaqua- verssis aditum , imh veth spem nullam s/uciamque relinquere. Hinc decrescente paulatim , ut necesse est, annonae ct vie ualium paratu, m chinis etiam propugnatoriis & re tormentaria, vel effracta, vel diminuta, hoste praesertim quatiente muros, At superbi ad portas insultante, conclamatis demum rehus, ad seruandam miser rimam animam postrema omnium adiunguntur
consilia , & satali supremae neeessitatis impulsu , ad deditionem victoribus hostibus laetendam ei vitas immensa laboribus defatigata compellitur.
Ideri longδ seeurius arcium deditIo euratur a se tertihus obsessoribus, eum illas non simpliei agagere . qui circumvallatio dicitur, Liuὸa d. tam eonvallatione: sed altero etiam praecingunt, Li-xea di Contraiasiatis . Quemadmodum enim interior ambitus sive agger aggressorum copias a militibus obsessae areis atque praesidiis tutatur ἔse exterior adultus tutiores eosdem reddit ab auxiliis extra adventanti hus , quae a sociis scede ratisque urbibus metui possunt, & adversus se inclutos . extraque probδ cram munitos, redduntur inania. Gemini huiusce aggeris, sive circumvallationis opulentum testimonium habes apud Thueydidem in oppugnatione Plataeensium per haec uerba : GreumviassatIo tota Peroponnesorum habebas dasa ambitus sive muros. Daum
in Plataeenses ἐρέοις alterum exteriai Besantem , idisquis Athenis oeliet adoriri. Di bave inter se pedes sederim : intervallam mediam inae di alat ν taberna sis vigilum edi eastodum peν sua disserim na . Ea tameti ita erebra in perpetvia
erant, at totum spas unas marat videretur eras
sis , e, qui pinnas utrinque habeνet . Intre deis vis autem quasque pinnas , turres erant mana aequali erastis , quae tangerent interiorem Oeneriorem frontem. SIe , dira . ut ambire eas non liraret, sed per medias ipsis transeandam esset. Caesar Uritam in Africa oppugnaturus ad versus exercitus Iubae. Seipionis , & Labieni , ad urbem eomprehendendam duplicem aggerem . quasi braehia in diversum am direxit et quo gemunitiores haberet eos iis, & prolieere sicilius posset desertores. Hirtius de Bels. Asriean. Dis ealbis a regione oppidi Da tae, quod Iuto sua rasra Seipionis in planitie positam eras . tenebattiν que a Seipione , duo braehia ἰnsitaurieI . si ad araulam deutrum Disrumque tiar oppidi ea enisem. Id hae rarione Uus ιns eis has, at eum propius oppidum taplas admisisset, oppugnare ae eo set tesa latera suis marit;
nistis halerae, ne at eqahatur marritarine eis- eummentur ab oppugnatione deterreretur. Prae
Verlim de omni re obsidionaria videndus inpri mis Vegetius, qui lib. q. multa utilia proυidet praedoeetque tum adversta machinas , ins dias , ct irruptiones obsessorum et tum maxime de cura studioque adhibendo , ut silmma cum vigilantia Omnia peragantur in aggeribus oppugnantium. Illa inprimis verba notanda sunt cap. 28. cim
lanorantes preimunt: arietes, melinas, Vsosque aggeres ignibus eonmemant, omniaque in
pernielem suam fabrisara opera subvertant.
. Licet autem pro regionum ae temporum
diversitate . multis modis variata sit urbium opis pugnatio, iuverit tamen MIeherrimas urbium obsidiones tum apud veteres, tum apud recentes Iectitare Seriptores; in quibus exemplo & quasi manu conse Ela ea legimus, quae de apparatu ea. strensi . de maehinis , de aggeri hus , de actes.sibus militaribus et ad haee de eopiarum distribu tione, Sc omnium generum munimentis suo in Ioeo a nobis notantur R explicantur. Duplieem obsidionem ad veteris militiae normam exactam, N alte