장음표시 사용
131쪽
stro poxime citata , & quos ipsi referunt Doctores , faterentur super facto conselli , cum, fuerint examinatae ad repulsam testium fisci: licet enim , ad defensam rei admittamur testes domestici dcirconsanguinei de alias inhabiles , noli tamen admittuntur ad repulsam testium fisci quia cum sit materia odiosa, habiles & idonei esse debent. ex Bal.&Salyc. in
Ex quibus attenta facti veritate ex actis deducta, & iuris dispositione iuxta supra notata , praedictum Pompeium, condemnaui ad exulandum a prouincia per quinquennium.& ita fuit exequutum sub die
a Pecunia am postsit dari mercatori ad negotiandum cum Me pacto mi capitale semper sit saluum, re lucrum aequis portionibus' diuidatur a. Pactum praeter naturam contra. iutus, cuι adjcitur, βρῖum,-- .let in tenet. 3 βοι minuo accepit milie mlt mare vehendos , belle potect
ira sortem aliquid recipereis pretium susicepti periculi. 4 Si quis mandet alicus pecunias mel merces in naui sua in Hia. θaniam mel alio mehendas,
i hoc pacto aut Ualuae accesserint ad portum , eerram μmmam habeat in pretium fluscepti periculi ; si mero pezierint, quod
teneatur emendare damnum, malet emtractus er mireque obligatur.3 Vbi alterius ex sociis industria - non aeqmualet pecunia in soci tatem ab abo data, recte datur pecunia hoe adiecto mi capitale
habito respectu ad industriami y periculum si ceptum .
6 Praelium opera stre artis ea vel
terpretatio. ad tex. in cap. M. de myuris. 8 Societas ita coiri potest mi adter pecuniam eonferat , alter non eonferat, e luerum inter eos commune flat. Di tiam by Cooste
132쪽
Pecunia an possit dari mercatori ad negotiadum cum hoc pacto ut capitale semper sit saluum, & quod dolucro seluatur dimidia pars pecuniae domino p
ma videatur supra proposita quaestio;
eius tamen amrmativa responsio verior & c munior milix videtur. ex se-
ouentibus fundamentis. Aut enim pecunia illa tradita fuit ex causa depositi , commodari , mutui, mandati, vel seci eatis ι Sed quomodocunque sitidata, contractus hac comditione adiecta celebratus , Valet. ergo dicendum est de' bitorem teneri dimidiam. lur 1 partem creditori seluet saluo semper capital I. Primo quo ad depositum &commodatu minor di istae propositionis probatur; nam pactum praeter naturam contra ctus, cui adijcitur, factum,vavlet, & tenet. l. r. ff. deposit. cap. Vn. Extra. de commod. sed:
pactum illud ut capitale saluusit, S: de lucro dimidia seluatur, non est contra, sed prae
modati vel depositi .ut constat. ex g. Item is. Iuncto. 9. praeterea. inst. quib. mod. re contrah. oblig. l. I. &per totum. E depositi. l. i. & per tot. Tcommodati. ergo validum est.
3 Secundo quoad mutuum probatur. Nauticum enim fonus exerceri posse constat hoc pacto , ut qui mutuat alteri
dos, aliquid praeter sortem ac cipiat in praetium suscepti periculi: promittit enim pecunias illas saluas fore. l. r. l. n
hil interest I. periculi. E do
dem. Sc nihilominus in hoc casu quod ultra serrem accipitur,mon datur ratione mutui, nec propter viam pecuniae , sed propter iustissimam illa causam quam in casu nostro infra considerabimus , nempe suseepti periculi. ergo idem etiam in eo erit dicendum ex. P iden-
133쪽
identitate rationis. argum. l. ilis
ς Tertio quoad mandatum etiam probatur: nam si quis det alicui mercatori pecunias, vel merces,& mandet illi ut in Hispaniam vel alio in naui sua vehat, hoc pacto, ut si pecuniae vel merces illae saluae accesserint ad portum , certam flammam habeat in pretiur
suscepti periculi ; si vero perierint , quod teneatur emenda .re damnum, huiusmodi con-ς tractus valet, & uterque oblogatus ad promissa remanet. l. in naue sauphei. g. locati . ubi notat. PauL Castr. & Alex. in l. a Titio. col. r. E de verbor.
oblig. Ias in Lilla itipulatio in
princ. eod.tit. Anan .in cap. fi. . quaest. 3. extra. de usur. Ioam Lupi. in cap. per vestras. ΠωIab. 6. I. s. num. s. de donat. inter. Bal. in l. i .col 4.de summa. Trinit. Conria de con-rraei. quaest. 3 9. concl. I .Molina in eodem. tradi. quaest. 3. Sylvester. verb. Vsdra. I. g. 3 DAng.eod. verbo. f. 3 7. Caiet. verb. in usur. exterior. versduodecimus casus. ergo cum
eadem sit ratio in casu nostro ut ele anter docet. Molin. Ω-
rub. C. de naul. foen. Paul. in l. i. C. Eodem. & Ang. supra. Ly. 38. ad fin. idem etiam ius debet statui. ut in d .l. illud. 3 Quarto quoad ii cietatem probatur dicta minor propositio, nam ubi alterius industria non aequivalet pecuniae, nec iuxta societatis aequitatem alter socius, qui industria utitur , dignus est dimidia lucri parte, sed tertia tantum aut quarta, recte potest pecunia , Idari hoc adiecto pacto ut capitale saluum sit, & lucrum diuidatur equis portionibus rquia negotiatori constituitur dimidia lucri pars ; non pro industria tantum , sed in pretium s uscepti periculi. Vt rein soluunt. Ioan . Lupi. silpra. ΠΟ-
que ad hoc ut haec doctrina locum habeat , est necesse ut illi duo contractus societatis nempe & suscepti periculi ex interuallo & in diuersa scriptura fiat. ut volebat Caieta
rium est verius, ut scilicet sutificiat una scriptura simul fieri
134쪽
ri ut eleganter docet doctissimus Couarru. libro 3. variaruresolution. cap. 2. num. 4. Vbi plures hanc sententiam tenentes refert.
societatem etiam probatur ex text. eleg. in l. cum duobus .
g. si in coeunda. E. pro socio. ubi iurisconsili. docet,quod si
operamue pollieitus est alter. in codamu ne quaerendis fructibus J ibi etiam culpam praestandam esse rationem reddes ibi, pretium enim opera artis est evelamentum , quasi iuriL consul. diceret socius non statum de dolo, sed etiam de culpa etiam leui tenebitur si res periclitetur, etiamsi id pacto appositum non sit; quia de natura ipsius contratius inest ut in l. non ob am. 2 s. cum I seq. Eeodem tit. pro socio. ergo multo fortius apposito pacto.' Nec supradictis in mutuo,& mandato quidquam obstat text. in cap. h n. de usuris, cuius haec sunt dissicillima verba. Nauiganti mel eunti ad nun
quautιIatem eo quod fusicipit in se
periculum, reeepturus aliquid il-tra sortem, urarius eri re endus. nam ommissa responsione Molinae silpra & Adrian. intractatu de usur. cap. occurrunt ad primum. responden dum est cum Conrado dicta quaest. 3 9. Sylu.& Caietan. si1-pra textum illum ita deber intelligi, ut censeatur usurarius is, qui nauiganti, vel eunti ad nundinas mutuat pecuniam eo pacto & conditione, ut contractus sitscipiendi periculi cum eo fieri debeat ;alioquin no mutuaturus: quasi in hac speeie ratione mutui
& periculi simul aliquid ultra
sortem capiatur. Siquider ratione mutui cogitur alter cum creditore de suscipiendo periculo sab certa mercedi conuenire, quae conuentio Vltra sortem dicitur deducta inta pactum, & ita usuraria est. vi in d. cap. fin. quod longe diuersum est ab specie nostra , in qua libere fuit data pecunia ad negotiandum, & debitor
cum credItore conuenit sponte de periculo mutuatae pecuniae suscipiendo dimidiam l cri partem , tam pro Opera svi industria, quam pro peri-
135쪽
cillo suscepto, ut sis pra dixi
8 Nec item obstat his , quae. de societate diximus, quod si principale deberet esse saluum creditori , inaequalis esset societas & Leonina, ut cum iuriscons loquar in l. si non fuerint. g. fin. n. pro socio: fieret
enim , ut alter sociorum hoc est creditor, nihil sentiret dani in pecunia sua: alter vero suae operae damnum ferret. Nam respondetur huic obiectioni nimi inaequalitatis oriri ex contractu isto: licet enim qui pecuniam contulit, ea saluam habeat, ut voluit, nihilque lucri factum sit, cuius dimidiam partem ferat, qui operam & industriam interposuit ; tamen damnum operae, quod hic patitur, aequatur da-no , quod patitur alter in non usu pecuniae. Sicut enim nullum alter suae operae consequiatur pretium, sic nec alter suae pecuniae. & ita a contrario si
aliquid lucri ortum sit ex illa pecunia, etiamsi creditor saluam sibi velit, nulla datur inaequalitas: quia eo modo squo nullo deducto lucro damnum operae praestantis compensatur cum damno domini pecuniae suae non utentis seo dato P
damnum operae Unius, & pecuniae non usus alterius compensatur facta lucri diuisione equis portionibus, saluo semper capitali. Vt ostendere videtur Imperator in s. de illata. versic. nam & ita. institui. de societ. ubi inquit: ita ediri posse
flocretatem , mi alter pecuniam eonferat, alter non eo erat, tamen luerum inter eos cummune
fit, in illud quoque posse conuenire, mi quis lucri partem ferat , de damno non teneatur. Quae verba expresse nostram
uaestionem decidunt pro aDrmativa, quam veriorem duximus. & probat. l. si notia fuerint f. ita coiri. E. pro se-cio, ubi: ιta coiri societatem pocst qui nullius partem damni alter sentiat , lucrum et ero commune sit Cassi' stententiam μquutus iuriscons. Vip. reJondet,& eius responso moti resoluunt Hostien. & nouiores ita, dicto cap. per vestras. de do
nat. inter . & Corn. cum alijs ab eo relatis. consit. I 96.Vol. per tot.
136쪽
8 Con titutio non ligat non μό-
Et praerogatiua ab inferiore alicus concessa, semper intelligitur exceptis priuilegiatis a
Rectorem Societatis Sanctifi 9 Collegium Hispanorum Bono-
i Sacramenti Ecclesiae Parachialis, sub euius districtu extructum est Collegium. λ. Diinior semper est praeferen
3 Dignior Hi ille, qui maiorem ob
tinet dignitatem,amplius m . nus exercet, pluribus priuile
nia potest sibi rense rem eligere, in Corpus Chrissi assumere ininias Capella absque
licentia Parochi. o Triuia quod inus ino res ctu minor poteri esse alio νιν diu maιν , quomodo intellia gatur P
V gyi gaudet, in nobiliora habitu incedit.
4 Rector ahemus cillegi, reprae
s inopsius munus exercet , qui iuriseia tionem habet , quam Mi filum gubernat in re-6 Privilegia nonnulla Almi GL iij maioris Hispanorum Bono
7 sius praefertur doctori, sist iu
in actibus sua commissionis , multo madis precedere debet Muta, iurisdictionem non babenti .
ICET in causa ouae in Tribunaliti lustrissimi Ar chiepiscopi Bononien . agitabatur inter Perillustre D. Rectorem Almi Col. Iegij Hispanorum, & Magnificum D.Garganellum Rech rem Societatis Sanctissimi Sacramenti Ecclesiae Parochia. lis Sanctae Marte de Muradellis stipes iure praecedendi in
137쪽
sedendo, stando, & proceden- do in lustrationibus, seu processionibus menstrualibus, & .generalibus. varijs & concludentibus fundamentis antea
sit probatum in facto, & in iure illud ius praecedendi perti-όnere ad praefatum perillustre . Dominum Hispaniae Rectore i alijs denique pro conclusione huius causae in fauorem
eius pronunciandum sic eui denter probo.1 Primo nam certissimi &indubitati iuris est in materia praecedentiet digniorem ecse praeferendum. vi resoluerunt Domini de Sacra Rota
decis 326. numero A. parte a. nouissimarum . Vnde cum,
Perillustris D. Hispaniae Rector longissime dignior sit
praefato dictae Societatis Re- ctore, Vt publica vox & fama
dignitatis sola de per se ope-
ratur. Vt constat ex decis. Sacrae Rotae 3 18. par. 7. nouissdecis vn. de praebend. in nou.& 3. de election. in eisdem. necessario dicendum est praeferri debere dicto Societatis Rectori. 3 Praeterea quia tota huius fundamenti vis nititur in maioritate dignitatis probanda, ipsam ita probo ultra publicam vocem & famam, quae Vi et
robaui illam inducit & pro-at. nam ille dignior est, qui
maiorem dignitatem obtinet. Rota decis 3 4. num. 2. pari. h. nouiss. Amplius munus exercet. Rota decis. 326. par.
2. nouiss. Pluribus priuilegijs gaudet. Rota decis Io. parte i. dc nobiliori habitu incedit . Doctores in cap. Apostolica . de priuileg. in s. & in C. penult. ubi glos de vita & honestate Cleric. Bart. in tractatu de insign. colum. 3. Panor- 'mit. in cap.cum dilecta. de ex
cess. praelat. & alij ab eis relati . Quae omnia insimul concurrunt in persona Perillu stris D. Hispaniae Rectoris, licet quaelibet ex his qualit tibus sussiciens de per te esset.
vi constat ex decisionibus, ct locis proxime citatis , ut dignior reputatus praeferetur. 4 In Irimis enim maiorenUdignitatem obtinere constat,
ex eo quod Rector est Collegii ab Illustrissimo, & Reuerendissimo Principe Domino, ac Domino meo AEgydio Al
138쪽
bomotio sanctae Romatiae Ec 3 Praeterea amplius munus clesiae Cardinali, Archiepilco- exercere Perillultrem D. Hi-po Toletano, Episcopo Sabi- spaniae Rectorem patet . Sinensi, & totius Italiae Legato quidem non solum DD. Col- generali fundati, cuius perso- legiales, famulos, & familianam repraesentat tanquam e- res dicti Collegis regit, sed &ius haeres, ab eodem in suo te- punit, & corrIgit, virtute iustamento inititutus. Iuxta de- risdictionis ciuilis, de crimicis I Io num. s. par. 2. novis, natis sibi a Summis Pontificismarum. Ite repraesentat per- bus concessae, & confirmatae, sonam Illustrillimi & Reue- &a praesenti & praeteritis quo- tendissimi Domini Cardina- tidie executioni mandatae,prolis Zapata Collegij Protecto- ut constare poterit ex proces, ris,& pro tempore futuri. Imo sibus coram D D. Rectori- illi quiparari colligitur ex bus factis, sententijs ab eis la- decis Rotς 6oo. num. 4. par. iis, remissionibusque causa-1. nouissi ubi resoluunt DD. rum, sibi ab Illustrissimis Bo- de Sacra Rota Rectorem seu noniae Legacis , Gubernatori-Gubernatorem alicuius Com- bus, & eorum Auditoribus &munitatis aequiparari ei, ad ministris, saepe sepius factis,
cuius officium expectat iuris- tanquam competenti, & vero dictionem, & iura commu- Iudici. quorum omnium c
nitatis defendere ac tueri. Re- piam facerem si ipsa rei euictor autem Societatis nihil a- dentia ab eorum exhibiti liud repraesentat, nisi ipsum ne non me excusasset. Quod Societatis corpus tanqua prin- quidem longissime alienum cipale illius membrum, quae est a rectore Societatis Sanctis societas licet subiecta sit ordia simi Sacramenti, cui tantum nario. iuxta Concit. Trident. competit illam regere, & ν- sessione 22. de reformat. cap. bernare, & eos, qui de Socie.
s. nullo modo valet compara- tate sunt, conuocare.
ri Collegio a tanto principO 6 Ulterius pluribus priuile- fundato, & protecto, ut supra gijs gaudere prςfatum Perillu- proxime dixi. strem D. Hispaniae Rectorem
139쪽
conflat ex eo, quod per Sum- tmorum Pontificum specialia pruit legi, tam ipse, quam Caeteri Collegia les sumus exempti a Ciero Bonon. & possumus ad libitum nobis conses. rem eligere , Sanctis simum Sacramentum in Cappella nostri Collegij sine licentia presbyteri Parochialis assumere, inter dicta Ciuitate, missa in
Collegio celebrare,altare por. tatile habere,ad conuocationes uniuersitatis non accedere intritos, viam in qua Collegium aedi fi catum est claudere, Epi scopos vel Archiepiscopos noconsacratos , vel consacratos non tamen incedentes in haabitu Episcopuli praecedere linorum priuilegiorum , & aqliorum, quae ne prolixus videar , non refero, noc mini
mum quidem habet dictus secietatis Rector. Denique nos
biliori habitu incedere dictu Perillustrem Dominum Hispaniae Rectorem non indiget
probatione Cum ipsa rei tui. dentia domonstret. & ita necessario fatendum est praecedere debere , & praeferri dicto Societatis Rectori in sedendo, stando, & procedendo , publice vel . priuase quibus
T ' Secundo , pro parte dicti Perillustris Domini Hispaniae
Rectoris extat sentctia in rem iudieatam transacta , qua Castuetur ipsum praecedere debeεre, praeferendumque omnimesse in sedendo, stando,& pro cedendo in omnibus adtibus publicis vel priuatis,etiam ipωsius artis, Rectorem artis ia- nq, qui Doctor eligitur, & tu. eisdictionem ciuilem & cri minalem habet in eos, qui sui eiusdem artis, circa ea, quς ad
eam pzrtanent. vc constar exstatutis, seu capitulis societatis illius artis lanς. Vnde cum virtute illius sententiς per secundam conis marς , in rem iudicatam transactς, Perillustris D. Hi. spaniae Rector praecedere dein beat dictet artis lanae Rectorem , Doctor , & iurisdic, tionem habentem ; a fortiori prς cedere poterit strietatis Re
iurisdictionem habentem, nec ullam aliam dignitatem, m nus, aut ad Distrationem , nisi ut societatem regat , dc tanquam illius caput , cum Opus Diuitiaco by Corale
140쪽
opus fuerit, conuocare faciat. Quae quidem sentetia antiqua absque exhibitione processus probat,& fidem facita ut resoluit Rota decis i 3 o a. p. 3. n
8 Nec iustitiae Perillustris D. Hispaniae Rectoris quid-
qua obstant fundamenta pro parte D.Garganelli allata:nam ad illud principale suae intentionis fundamentum de constitutione Illustrissimi Cardinalis Palaeotti, duppliciter respondetur. Primo quod constitutio illa non ligat non suta
ditos.ut notant omnes Doct res. in Cap. 1. de const. in s. de
per consequens nec D. Hispaniae Rectore immediate Summo Pontifici sit biectum, excepto mense Maij, quo Illustris simus Bonon. Archiepiscopus habet ius visitandi Collegium
ex eius statutis . Secundo respondeo quod praerogatiua concessa ab Illustitissimo Cardinali Palaeotio rectoribus f
cietatum Sanctissimi Sacramenti ut omnes praecedant,
debet intelligi exceptis priuilegiatis. ut resoluit. Rot. decisi 8. de priuil. Principis enim concessio interpretari debet
aliquid, quod a sapientibus re praehendi possit. Rot.decis Io.
9 Minus obstat illud fundamentum, quo pars aduersa nititur probare Perillustrem D. Hispaniae Rectorem tanquam de Parochia, interuenire in processionibus & actibus ipsus Parochiae, &ita inferi rem esse Rectori societatis. Na
consetarem eligere ad libitum, & corpus Cnristi assiime,
re in capella Collegi j absque
licentia Parochi potest. vi supra in primo fundamento dixi . quod non inducit esse subiectiim parochiae imo Exem pium ab ea esse euidenter demonstrat. Nec obstat quod in presentatione parochi Collegium praesentat: quia nona tanquam unus de Parochia, sed tanquam Collegium &comunitas hominum illustrium nobilium & litteratorum, cui hoc ius honorificum fuit dela tum, praesentat, &unus ex dictis Collegialib. eius nomine.
Qui si inferiori occi in eo actu aliquando sedit, nec Rectori praesenti, nec sibi cum Rector