장음표시 사용
181쪽
inimicissima est fugienda. Cum bubo sit morbus' insequens materiam talis materia eget euacuatione, quae fiet aut pharmaco aut uenae sectione,aut digerentibus aut repellentibus. Inter quos modos numeratur phlebotomia, quae a quibusdam no conceditur tanqualaesiua:aballas uero conceditur, praecipue in principio: cuius opinionis est Gal.inlib.de cur.rat.ysang.misscapc9.& Hipp. quarto reg. ac. tex. I9.ubi habet quod in omni morbo magno citi mite lus Lan Ois r Bubo est morbus magnus :ςrgo conuenit uenisectio. Secunda ratio habetur a Gal.in I i .meth cap. I 4. ubi inquit, quod in a
ni sebre putrida, ut putrida,couenit venς sectio.sed in bubone semper est febris putrida:ergo necessario uena secanda est. tertia ratio est,quod ex ambiente corrupto non sola communicatur corruptio isanouinis,sed causat obstructioiicra sabes ista,qua fouetur talis cor ruptio. Et Gal.8.meth. .habet,quod febris ex obstructione pro eius remotione eget phlebotomia,ut minoretur quantitis: lea talis obstructio datur in bubone:ergo uena secada est. quarto phlebotomia salte conuenit,cu apparcnt signa languinis praedominantis ;qa cognoscitur ex urina, cum est crassa,opaca,& rubea ; aut ex uictu praecedente. Confirmatur ex Auic.prima quarti,ubi in febre pest fera mandat ut secernus uenam.& Rasis in lib.de peste cap. 6. Paul. lib. 2.cap.36.& AuenZoar in lib. I. Th sirita hanc opinionem confirmant. Ex quibus omnibus colligitur uenalia sectandam esse. Verum Domini in hac materia caute est ambulandum: imo contra praedictam sententiam teneo,quod nuquam conueniat uenae sectio
apparentibus uariolis, bubone,&similibus:dato,in febre pestis sine his conueniat phlcbotomia c& quiallis apparentibus secant uenam, aegros interficiunt. Et hae duae opiniones fere in omnibus ciuitatibus sunt diuisae, ut quidam concedant ; alii l uero non . Ego uero ex successone morbi iudicandum esse credo;quaenam opinio melior sit. Anno Is et 8. quo apparuit pestis illa,locutus sum cum medico, qui fassus est, ut ex illis qui phlebotomati sunt, nullus sanatus est;ex illis uero qui non fuerunt phlebotomatialiqui euasisrunt,quamuis etiam multi perierint, Cuius dubij & instantiae solutione uide in tract. de feb.pestaexcellentissimi Fracaciant. Ex his ergo concludimus,quod in bubone non est secada vena: & ratio est, quia ubi adest bubo,non adsunt uires:& ubi uires non constant, nodebemus secare uenam: crinsectio uenae omittit causa bubonis iri s V P
182쪽
per accidens; per se uero ratione virium,quod etiam pars opposta concedit,quamuis quidam sint adeo pertinaces mori authoritate Hipp. et .aph. 29. ubi ait ΓCum morbi inchoant&c.J Et tamen non uident Galenu in come. dicentem,quod in mortiferis morbis non est uena secanda.Verum aliqui dicent uirtutem esse debilem, aut uideri propter grauitatem,& copiam humorum: ergo materia est cvacuanda. Ad quos respondeo , quod incipiente bubone adesti debilitas uirtutis, quae prouenit tribus de causis, alia ex grauitat & multitudine humorum, quod contin sit in lucerna, ubi adest copia olei, ex qua lychnium accensum se catur. secuda est propte iresblutione,quae fit, quando deficit humiditas,qua partes aluntur: aut si adsit talis humiditas,est corrupta & mala,ut contingit in hu drope, in qualiumiditas naturalis seu radicalis absumitur, humiditas uero eXcrementosa redundat. Aduenendum est, quod datos in corpore etiam adsit sanguis, nisi ille sit analogicus pro attractione partium, quod fit re Hlutio uirium. tertia causa est,quado in corpore est uenenosus a stus, qui afficit uirtutem & corpus corrumpit: & talis a stio petens cor interficit. His stantibus, modo dico quod inchoante bubone adest debilitas uirium , quae potest contingere ex omnibus tribus illis causis; quoniam sanguine per contagium affecto ratione contagij assicitur et cor: unde necessario cadent uires.scd deficientibus uiribus non conuenit phlobotomia. ratio, quia illa grauitas est ob cacochymia,& tunc no conuenit phlebotomia. quod si quis dicat,quod optimus Languis pr cessit: ergo plenitudo,ergo uena secada. Dato quod praecesserit plenitudo ex
copia bonorum humorum, non conuenit phlebotomia. ratio est, uia ea contagio corrumpitur bona pars sanguinis:at phlobotoma o iugulamus calore naturale. Dices,si totus sanguis ect corrupe,
none es et uena secada Riadeo quod sic: sed hoc dissicile accidit, 'totus sanguis putreat, & stet vita. dato quod corpus possit nutriri
secundis humiditatibus. Paulus lib. s. cap. a. in curatione tetras u nenati docet quomodo conueniat phlebotomia. in cura tame canis rabidi nemo uenam secat, Avicena excepto,qui in hoc casu errauit. Tunc dico quod in corruptione illa totius languinis competit phlebotomia ueru credo quod cum tali habitu non stet uita
ratio quia euacuata illa materia natura alleviata critice operatur,
di cZpcllit. Cum uero natura transmittit ad inguina materiami luc
183쪽
inchoate bubone non debemus phlebotomare,quia tuc natura critice operaturi: sed debemus medicamento & antidotis euacuare, ut docet Galenus 9.de simpl.cap.de terra. ubi loquitur de gleba armenica. Modo superest ut respodeamus ad rationes oppositu probantes.Ad primam,quando dicunt,morbus est magnus,ergo uena incidenda. negatur quod simpliciter a magnitudine morbi eliciatur de uene sectione. ratio est, quia si in aliquo morbo extrahatur parum sanguinis, tunc illa sectio non indicat morbum magnurquia, si magnus morbus indicat magnum auxilium,tuc phlobotomia debet esse cum magna multitudine cinguinis,& hoc modo audiebat
Galenus loco allegato. Si quis dicat, quod in bubone pestifero adest materia mala, quae corrumpit residuum humorum: ergo uena
secada. Ad hoc respondeo,quod Galent authoritas uera eaesita Galanus in lib.de curiratiper c missionem.c.ς.& 2.aptiua ς. intelligi ciuires costat.Prirnu,falsum supponul,quod cfebris pestilens sit semper ex obstructione: imo quandoque generatur ex dilatatione pororum. Notandum, quod quandoque aliqui corripiuntur bubone pestifero sine febre, ut testatur Galenus 3.epid. sere comen. 9 S 9.de simpl.cap.de terra famia: ergo ratio illa nulla est. Ad authoritatem Pauli & aliorum respondeo, quod Paulus, Rusius, & A tiui loquuutur de praeseruatione,quae multum differt a curatione. Quod uero Raesus loquatur de praeseruatione, testatur Rasis in Iib. continentis, ubi adducit uerba Rufi cimo Rasis in curatione seb. pestilentis cum uariolis, dicit quod sanguis non est mittendus. Ad Rasim uero in lib.de peste,dicitur,4 dubium est an sit ita Rasis,qui scripsit libros continentis: sed potius credo quod fuerit, alter Rasis qui striesit libru ad Almansiorem. Pro cuius filute possumus dicere, quod a translatore aliquid est additum. Ad Avicennadico,quod eius sententia est mihi suspecta.ideo phlobotomia non conuenit,nisi,ut superius dictum est. Dubitatur et utrum coueniat evacuatio per pharmacu, quia aliqui sunt qui dicunt quod non . &Primo, quia ut plurimu adsunt egestiones illae colliquatiuae; & ubi natura evacuat in febribus teste Galeno primo ad Glauc.c.rg. illi opus est relinquendum.Secundo, quia medicameta purgatiua sunt calida ualde; unde addui caliditati,caliditate. Additur tertia N,quae debet esse prima, & est quod uires sunt debiles: ergo non conuenis euacuatio. Verum hae rationes nullae sunt, quia etiam quod ui-2 res
184쪽
res sint debiles, illud contingit ratione humoris peccantis, mala
qualitate affecti; quo evacuato remouetur cor ab illa affectione, quia corpus alleviatur. Ad secundam, adest fluxus uetris:ergo nulla conuenit euacuatio. Verum experientia compertum est,quod talis fluxus euenit ratione putredinis:&-e illa remota cessat fluxus. Ad tertiam respondet Galenus in comen aph. allegati, ubi habet,quod maius est iuvametu nocumeto.Praeterea, none exhibent medicamenta Digida ξ & AuenZoar in lib.3.tr.3.cap.Φexhibet eu-pliorbium. quid plura ξ nonne omnes exhibent antidota, theriaςamithridatum,& smillia, quae omnia sunt calida rideo haec medicamenta non sunt fugienda . Aliqui fugiunt scammoneata,& con giunt ad medicamenta benedicta; ut ad aloe, mannam, mirobat nos, thamarindos, diaprun. non sol. diasene, diacatholicon, rha- barbarum,cassiam . quae sententia est comprobanda , dummodo cialiquando concedant scammonium; quonia & ipsuin optime euacuat. Dices, lefacit. veru est. sed maius est iuuamctu nocumcto. Praeterea Iacobus Carpus anno I sa Lexhibebat in illa peste medi.camenta soluentia, & liberabantur: quod et fatetur Gentilis Fulginas approbans sententiam quorundam sic facientiu Vcrum circa euacuationem est aduertendum, quis nam humor putrescat, &secundum diuersitatem humoris utimur diuersis medicametis. Est etiam aduertendum,quod licet abudet pituita io his febribus,quae. geret agarico pro eius euacuatiune, tunc in humor proportion
lis est relpiciendus,qui exustus est. Aliud est aduertςndum, quod quando Rchibetis aliquod medicamentum purgans, semper albruid antidoti est admiscendum, ut partes corroborentur. Notamum,quod theriaca non est admiscenda , quia impedit operatione medicamenti purgantis, & nihil euacuat tale medicamentum,siue theriaca exhibeatur antemel post illud. & ego expertus sum in si
perfluis euacuationibus, exhibedo mithridatum cum Euccaro r
sac.&cessiarunt superpurgationes.& hoc expertus stim in quadamuliere. Notandum,quod in Ethruria paratur electuarium diasene in officinis,Patauij uero dicit electuarium lenitiuu est tamen aduertendum quod paratur aliud diasene, quod recipit Iapidem laetus , & lapidem armenum, & tale a me probatur. uel eius loco ut mini infrascripto. R. consect.Hamech, electuarij rosac. Mesan.
3 h. s. diacatholicon, pulpae cassiae an. 3 5. antidoti de sanguinibus
185쪽
nibus 3 j. s. m. cum decoctione florum & fructu cordialist,&.exhibeant hora competenti. Antidoti de sanguinibus descriptio habetur a Democrito in a.de antidotiS in carminibus. Vςrum quomiam multa ingredientia non reperiuntur; ideo aliam descriptio hem paratu faciliorem uobis tradam, quae talis est. R. sangui-ias siccati, anatis masculi, anatis foeminae, san .anseris, sangm hoedi, rutae sti uestris, s . foeniculi, cymini, anethi, siem. napora uulgo navoni sem. raporum an. 3 iij. rad. gentianae , trifolis, isquinanthi, thuris, rosarum rub. ran. 3 iiij. piperis albi, piperis langi costi, phu, cinnamomi, anisorum, an. 3 ij. myntiae elo. Hae idae nardi, an. ij M. belruini, assariὸ ammoniaci, ana. Iis 'amaraci, agarici, an. 3 ij. carpobal mi officinarum gr. xx. Τὰλ , croci , rhabarbaris gingiberis, masticis , . 3 9istoecadis ps v. haec Oia misce,& paretur puluis subtilissimus, &cu quatuor lib. meli. despumati optimi misceantur, & fiat electuariu,& seruet
hiis argenteo,aut vitreo: & hoc utimur cum medicamento puri estite. Conuenitetiam electuaris in primis lectionibus uobis tr litum . bliqui etiam exhibebat praecipitatum ut superius diximus.
Qitidam utuntur hoc medicamento purgante. R. cepas albas ma-
nas num. h. Fiant foueae indictis coepis singulae in singulis,&in ualibet imponunt 3 ij. antidoti de sanguinibus, illas coquunt
in sumo, postea terunt: ex quibus exit succus quidam, quem mi scenicum consectione hanacch. elact. rosac. i Mec syci rosec.soL asi l 3 st cassar, mannae clucto cin. 3 v. cum aqua scabio conficiund potum: quod medicamentum dicuntmodemi esse optimim.Est notandum,quod cum habemus uulnus uenenatum, tunc utimur cepis cum medicamentis, quia optime educunt uenenim
Facta purgatione,si optime succedit, tunc deuenimus ad optimum inim6tum inter quae smaragdus principatum obtinet, cum est sidebet inti in mortario primo , postea super lapide marmoreo lictoris leui eius, colus exhibentur gr. v. aut vj. aut viij. cum uiuo nialuarico,quod medicamentum optimum est, quod confir fiant medici Florentini senes, qui anno illo I 3 28. usi sunt opti; iso cum successu. Quod si desciat smaragdus,est alia magna anti- dotus, quae de ipsa magni est praeci j,& tantum apud magnificos VE he os, Ducem Ferrariae reperitur. In Anatholia adest quaedami iacim qiue cum adest solstitium,incipit ebullire, & emittit spure M
186쪽
quae lutus dicitur. quin colligitur in die festi D. Ioannis aut uigiliar,optime conuenit in praedictis casibus,ex quo luto cum alijs quibusdam conficiuntur uasa omnia pertinentia ad usum ipsius Imperatoris Turcarum,& terra sigillata dicitur, quae ab Imperatore dat Magnificis Venetis non tamen pura, sed admixta aliquantulum cuillo luto. & quoniam hoc et medicamelo caremus. ideo possumus uti creta melitensi, uulgo dicitur terra de malta aut bolo oriciali, aut terra cretae secundum hanc formam. R. terrae melitensis, boli Oriental. an. gr. v. mithridati 3 j. cum decoctione scabiola, tormentillae, scordij, rad. angelicae. fol. gallegae quae ruta capraria ab aliquibus dicitur haec enim herba in peste optime ualet, imo Oius succus sumptus, si quis non habeat bubones,transmittit materiam ad inguina. Fiat decoctio,ex qua diluantur superiora,& exhibeantur. Germani secta uena secat enim quandoque exhibent
nucem uomicam, seu medicamentum nucis uomicq. Notandum, quod nux uomica ossicinarum est nux methel. nux uero ossicinarumethel est nux uomica Arabum,qua nuce utimur ad interficienducanes, & hac utuntur Germani in pestiferis bubonibus, &loquutus sum cum scolaribus Germanis qui assim pserunt huius nucis Θj. aut 9 ij. & quandoque usque ad 3 j. Symploma quod sec-
cedit, est sudor magnus . quibus uero hic sudor accidit, evadunt. Verum ego hanc nucem non exhiberem,quoniam est medicamentum uenenosium & mortiferum . est ergo semper purgato corpore aliqua antidotus exhibenda ex superius enumeratis. & hoc laepe exhibendum est. sed est aduertendum ne impediat cibum.s ut cadat debitum tempus inter antidoti assimptione & cibi.Facimus cisacculos per corde hoc modo. R. rolata rub. m. j. S. coriandorupraeparat. 3 ij. spodii de ebore, corallorum alb. & i ub. sandalorum rub. & alb. an. 3 j. margaritarum scrup. j. ossis de corde cerui 3 j. corticu citri 3 j. s. camphorae gr. iiij. misce,tere & fiat sacculus,qui madefit in aqua rosac. & uino maluatico. post insecamus laterem,& illum inspergimus aceto,& calfacimus sacculum,& cordi applicamus. Et quoniam symptomata & magna & mala sunt ; ideo saepe est remouendus sacculus. Pro remotione aliorum symptomatum recurrendum est ad curationem carbunculi stuperius traditam. si adsit sit is ardens,& uehemens; exhibent medici pilaeas detinendas in ore sub lingua, secundum hanc formam. R. t Z minum
187쪽
minum citruli, gumi dragacanthi, an. q. s. dissoluantur guini cum albo oui, cni admiscentur semina, & fiant pastilli ad umbram,& ex illis aliquis detineatur in ore. Quod si haec non susticiunt, exhibeatur talis aqua. R. aquae buglossae, aquq borraginis, aquae melisis,
aquae gallegae, aquae capit. uen.&scabiosae,an. j iij. syr. de succo aut de acetosit. citri. 0r. rosac. simpl. an. 3 ij. harc clarificentur eo modo quo utuntur ossicinae, & exhibeantur aegro, quo seu quibus colluatur os: quod tepidum quandoque etiam bibere potest. Est semper aduertendum,ne aeger iaceat supinus, nec Ore aperto, quia talis arsio euadetpessima,&dissicilis curationis; nec ea quae sunt superius enumerata , satisfacient. Pro siti extinguenda addatis quod patiens detineat in ore ostulas melopeponis,quae anguria appellatur, qui fructus longe praestantiores sunt in regno Neapolitano,quam in hac nostra regione: & caro illa media sub lingua detenta optime prodest. Adest uero etiam dolor uehemens spinae descidens usque ad sedem. pro quo sedando utimur ol. rosac. completo ol. uiol. completo omnium an. 3 j. sandalorum omniti V. eerae albae q. s. fiat linimentum,quo ungatur spina. Aduertendit Aucdolorem prouenire ob feruore sanguinis uenae ciuiae. Quod si hoc medicamentum non conuenit, ad ualidiora transeundum est ut R. unguenti populeonis,rosac. Mec an . ue i. lapidis alabastri candidis
S. camphorae scrup. j. camphoram addo, non quod sit frigida ut tenet aliqui sed ut faciat ad penetrationem .haec misce, & fiat linimentum. Succedit dolor thoracis occupans usque ad iugulum talis contingit ob feruorem intensium partium contentarum. Pro quo sedando utimur tali medicamento. R. ol. amig.dul.& ro.completum pari pondere: inungatur thorax,aut madefiant petiae in illo, & applicentur thoraci. Sed quoniam contingit quandoq;,quod uires sunt debiles, ut non possint medicamenta per intrinseca exhiberi; aut quia nolunt illa assumere,aut quia non pollunt; ideo a inplicantur medicamenta extrinsecus. Leo Pont. Max. habebat in dicamentum, quod pro succurrendo uenenis & vermibus ueneriosis in pueris optimiim est . cuius descriptio haec est. R.ol. antiqui cetum annorum aut ducentiam quo deliciente, utimur oleo multum
cocto, quia per coctione acquirit acredine & siubtilitate partium )R. inquam ol. antiqui lib. v. terebinthine optimet 3 vj. euphora ἀ bij,
188쪽
bij, castorei an. 3 j. lumbricorim praeparatorum in uino malua tico dicuntur praeparati quando sunt bis uel ter toti in uino m. ij. haec simul m. & ponantur in uase vitreo,&btiliant in balneo mariae perquatuor aut quinq; horas. postea coletur ista materia; in il .laq; iri ponantur scorpiones, nu. I oo.quod medicamentu delici se 'ri mente Iulij, quia tunc scorpiones sunt magis uenenosi. quo facto imponantur uipe nu.duet aut tres: inciti ad minimas partes, quarum ponitur sanguis cauda & tota vipera. His factis ponatur hoc medicamentum in balneo maris per quinque horas. deinde apponimus ad solem per decem dies continuos . demum addimu S midoaris, tormentillae, gentianae, dictamni albi, aristolochiae longae nostratis, dato quod non sit uera aristolochia quae est aristolochia innuis Democriti & Galeni, rhabarbari an. 3 j. sorum althea,
perioratae, florum ebuli, rorismarini, an . m. j. theriacae comuia is, mithridatic compositionis an. J j. m. optime in uase uitreo, & tercnda optime terantur. Tunc id uas optime clausium po .
nitur in fimo equino calido, & in isto cooperitur: & debet in eo mi
Opermanere per spatium trium mensum,ut omnia bene fermen tentur. demum extrahitur, & sacco colatur.& id quod cxpi imitur, in uase stanneo uel uitreo seruatur: quod medicamentum frigiduimpsi itur,& primo ad pulsatiles partes, & ad partes cordi uicinas , di ad spinam dorsi. & debet corpus inungi ter sipatio sex horarum. cxperiamini hoc medicamentum in aliquo animali cui sit exhibitumcdica metu aliquod uenenosum. quod seruadu est, ut superius dictum est. Conuenit etiam maxime in vermibus uenenosis,ut etiam supra dictum cst. Hoc medicamento utebatur etiam super bubone. debemus primo buboni apponere uentosam ut attrahat materiam
propinquam uenenosam ad partem: demum inungere oportet bubonem praedicto medicamento. vel pos Amus accipere gallu unuiuuenem & tenue, & post appositionem uentose debemus anu optimc depilare. i. partes circunstantes an o ; tunc debemus foramenani galli apponere buboni per horam, quia in tali tempore moritur gallus,quia per anum attrahit ad se uenenum post mortcm galli utimur aut lini mento infrascripto, aut scarificatione. Linimcntum tale est. R. succi apis palustris, quod in ossicinis est in usiu est enim elaeoselinum Dioscoridis succi scabiosae,conselidae minoris , aceto e , uincetoschi quod Dioscoridis est a side-
189쪽
pias, dato quod Mathiolus Fuchsium impugnet hoc dicentem.
succi ruthae, succi granatorum,ana unc. q. miseelios succos . deinde accipe duo uitella oui astata, quae trita in succis,& inunge bubonem. Post hanc linitionem secamus bubonem: aut etiam sine arplicatione lini menti aliqui exurunt bubonem instrumento aureo ignito,quidam chalibeo ignito,nonnulli aegyptiaco,quae omnia approbantur. uulgares uero utuntur hoc caustico. R. cineres inu
tutas in panno lineo, & fiat Lissculus. deinde. R. ol. oliuae & imponatur in paropside donec serueat, in quo oleo immergatur praedictus faniculus, & imbuatur oleo illo ferueti,tunc fassiculo feruenti inungunt bubonem, & hoc per horam. Verum interpositae sint inunctiones. Vnde hoc modo cauterigant bubonem. Cum uero est exustum,tunc utimur medicamentis enumeratis in curatione casebunculi . Aduertendum,quod locus est tenendus apertus, quantuest possibile: quia aliter,esset dubium de recidiva ob transinissione membrorum principalium. Cessante fluxu materiae,tunc illum consolidamus. Et haec de bubone . De erysipelate . cap. XX VIII.
Post sermonem de tumoribus a sanguine prouenientibus Galenu Sin lib. de tum . praetern. a. explicat tumores a bile ortum trahentes. Huius ordinis causam reddit Gal. I q.meth. I. quia erysipelas maximam similitudinem cum tumoribus a sanguine habet; de quibus omnibus Galenus agit in se do ad Glauc. illos omnes in uno capite complectens. nec obstat quod maior sit copia phlegmatis in corpore & magis nutriat, quam bilis & reliqui humores ;quoniam cu in symptomatibus non assimiletur tumoribus sanguianeis ; ideo de biliosis tumoribus non autem de pituitosis tractauit. Cum bilis quam choleram moderni appellat,cato quod longe differat a cholera graecorum sit humor calidus & siccus, amarus , hic erit causia materialis horum tumorum, quae duas habet partes in generatione: altera pars generatur ex parte illa chylosa amara, quia in animali reperit dissimilitudo illa propter uaria quae ad chyli generationem concurrunt,sunt enim omnia quae comedimus, mi Xta ex quatuor elementis. unde necessario aderit in chylo,aliquid Proportione respondens elementis constituentibus talia mixta, ut
190쪽
est,amarum,dulce,a cre,frigidum, crassum, tenue, secundum quorum diuersitatem fuit humores diuersi in corpore nostro. pKeterea cum in hepate adsit pars quaedam tenuis calidissima ; haec a natura agitata transmittitur ad partem quandam, & talis bilis dicitur.N tant moderni, quod bilis aut est naturalis aut nonnaturalis,ut etiadicebant de sanguine. Bilis naturalis est humor calidus & Q ς, potentia declinans ad flauum aut citrinum aut subrubrum colore, gustu ualde amara,siubstatia tenuis,& sui natura detergit, & ob subtilitatem penetra nec laedit Partes, a quibus transit, quoniam non est ualde acris: non nutrit,quia non habet partes quibus possit nutrire. quae uero oppositum facit,dicitur non naturalis: quod patet . quia morbus regius fit ex oppilatione meatuum, quibus defertur bilis ad chistim fellis;& tamen illa bilis non alterat partes per quas. transit,quoniam talis naturalis est. Secunda non naturalis est illa, quae ut plurimm fit ex sanguine attenuato & feruente: & sicut sanguis non erat naturalis duabus de causis, aut ratione sui, aut ratione permixtionis alterius humoris; idem de bile dicitur: quia altera natura sui non est naturalis, & talis est, quando exuritur, & adeo cxuritur,ut quodammodo destruatur: & talis exustio causatur a calore putredinali & extraneo. Alia species bilis non naturalis est ex se,quando bilis uitellina exuritur a calore non putredinali, & fit bilis porracea,aut aeruginosa. sic enim uocatur propter similitudinem coloris . Alia species fit nonnaturalis ex mixtione, quando A
admiscetur aliqua portio pituitae cum bile,ut patebit in formica taliari ;& talis bilis,citrina uel crocea dicitur; quia tenuis pituita est
admixta. Si uero admiscetur phlegma crassum cum bile cum prae dominio tamen bilis) tunc fit bilis uocata uitellina ob similitudine quam habet cum uitello oui: si uero admisceatur cum bile aliquis humor melancholicus,tunc resultat alia species bilis adusta uocata per admixtionem,quia moderni distinguunt in tres species bilis adustae prima per adustione.secuda sine adustione.tertia adusta e per admixtionem.Verum & si moderni constituant sex species bilis nonaturalis ut licet uidere ex dictis tamen Galenus in a.de fata natauult quod tantum uitellina reperiatur extra uasia,&uult quod por-racea & aeruginosa generetur in uentriculoMO autem ex uitellina , ut uolunt moderni. quod patet ex Gal.in lib.de temperam. cu quo
omnino standum est. Colligitur ergo quod hi tumores generatur