장음표시 사용
251쪽
De acquisitione iuris in seudo.
Aquisitio juris tu seudo est cum ad tempus usus inructus seudi, vel commodi alicujus exfendo percipiendi ad . alium pertinet, vel ex facto homiuis , Cel ex di Iositione juris. . . Coptingit aliquando quod is, qui rem immobilem sibi & haeredibus tuis nona quisivit, pro vita tamen aut alio tempore ; idque preteter modum contracths) ejus usum fructum liberum vel jus aliud commoda ex eo percipiendi consequatur Ita secundum coimsuetudines laudates, etiamsi seudum sine imaFeta. l. i. it. Vestitura constitui non potuiti, a si tamen Domino jubente quis alicujus rei', nomine seudi, possessionem accepit, licuit ei dum vixit possessionem taliter adeptetm quasi Feuditi omine retinere. Ita enim pro tempore insumfructum maritus consequitur, b cui pa-IJ- ter vel ipsa uxor cum consensu Domini seus dum vel seudi partem in dotem dedit. Ad alia jura quod spectat, servitutes scilicet tam urbanorum quam Rusticorum P γ. . diorum, cum nihil alienum reperiatur in Lbhris Feudorum, conjicere licet Jus Civile Romanorum apud Mediola genses in , ouiuino
252쪽
De Consuetudine vero Normanniae, specibales etiam casus occurrunt, in quibus a Do mino studi ad alium usis-fructus studi transse
fertur; primo scilicet quando ' haeres est in
custodia vel sub tutela Domini. Nam ce Cust. c. 33. princeps Normanniae habere debet Custodiam omnium in aetate minori constitutorum, qui seuda nobilia ab ipso tenent: In minori autem aetate constituti dicuntur , qui nondum viginti annos omnino compleverunt: unde praeter Minoris seuda propria, Duci cedent omnia alia seuda & successiones, quae Min ri, dum in custodia fuerit, devenient: Pintillis mero victus competens & necessariasippeditanda sunt, prout aetas & Dodum postulabit. Quod si flamina in Custodia sue- .etit, cum ad annos nubiles pervenerit, cum consilio & licentia Domini, & cum consilio & consensu amicorum, prout 'generis nobilitas & seodi valor requisierit, maritari, &feodum e Custodia resumere debet. Sed dἀC. eod. alij etiam Domini praeter Ducem qui Tenentes nobiles habent, eorum haeredibus in mi- . mori aetate constitutis, etiam Ius Custodiae obtinent. 2Edificia verb, maneria, boscos, prata &gardina; stagna, molendina, pascua, piscarias, & smilia, quorum fructus perci piunt , in statu debito tueri debent. Secun-eb de Consuetudine Normanniae e Maritus e et lol. hon solum Feodi uxoris usum fructum ,
dum ipsa vivit, percipit, sed etiam si
ex ea haeredem procreavit , quem vivum natum esse constat , etiamsi uxor mori-utur , omnis terra, quam jure uxoris tempo
253쪽
re mortis possidebat, ad ipsum pertinebit , quamdiu ab alijs nuptiis abstinuerit. Tertib per Consuetudinem Normanniae fc. i 61. Relicta Pro f Dotalitio vel g Doario habere g Hot. v. mi, debet tertiam partem totips stodi, quod litium maritus suus matrimoni j contracti temporei dignoscitur possidere: Majus autem dotaliatium habere noti pote .l quam tertiam partem studi, minorem potest, secundum condit,ones in contra' u uatrimonii initas. Nam si consenti jt dotati de Mobili, vel de speciali aliqua terra, illud post mariti obitum debet ei pro dote sussicere. Nulla etiam mulier obtinet Dotalitium de feodo Mariti sui, si maritus contracto Matrimonio decessit, priusquam in idem cubiculum reciperetur, Tunc enim mulier ad dotalitium jus habet, cum sponsa mariti sui cubiculum subintravit. Sed nec Dotalitium obtinet, si inter ipsos divortium contigit , illa enim sola dotanda est de mariti sui Feodo , quae tempore mortis ς, dem coniuncta fuit.
254쪽
De acquisitione iterum mobilium.
Acquisitio rerum mobilium est qua quis earum dominium consequitur, utpote ex occupatione domnritione , usucapione, ex testamento , Nisuccessi ne ab Intestato, aut quosis alio titulo Imris gentium aut civilis , quatenus jure seu licomprobat .
Modi acquirendi res mobiles secundunt constetudines Feudales iidem etiam videntur qui sunt de Iure Civili , nisi quod in aliquibus fortassis Jus Regaliorum discrimen faciat. Ita enim cum de Iure Civili serae , bestiae, volucres, & pisces fiant capientium, de Iore Feudali, Ius venandi, aucupandi,& piscandi etiamsi inter Regalia, ut & multa alia , non numerentur) a ex multorum a Arnis deIure interpretum sententia ad Regalia pertinent, Majest l. 3. c.
& quae t is modis acquiruntur, de iure, non V ik- capientium, sed Principis, aut ejus cui Prin ceps lioc jus concessit, fiunt. Sed& de Consiletudine Normanniae, circa acquisitionem Mobilium, multa specialia sunt a jure Civili aliena. Eo enim iure, nou solum praeter Iuris Civilis Regulas) b Thesaurus b Custae. It.1 inventus, Res derclictae, &ex naufragi j adtcrram appulsae principi vel Domino Feudi, non inventori, acquiruntur. Sed & in hujusmodi acqui litione etiam obscrvandum ,
255쪽
quod Dominus Audi in cujus terram Wrec- cum appulit, illud in littore vel juxi littus salvum custodiri saciat, donec per justitiarbum inspectuin suerit , deinde in custodiami recipere debet , & usque in annum & diem,
si res servando servari possit, custodire; Si ve- ro res sit peritura, retentis de ea signis intrin-
secis& extrinsecis, autoritate Iustitiarij venditioni exponere, & si quis infra tempus praedictum qui evasit ex naufragio, dictum 'Veriscum vel partem ejus per testimonium fide dignorum & per signa probaverit, illi restiti ere debet, aliter anno & die elapso Domino studi remanebit. Sed quaedam sunt quae cut- icunque Domini seodorum ex concellione vel praescriptione rerum aliarum acquirendi ius
habent) ad praerogativam principis pertinent,
ς Cin.e. s. ubicunque inventa fuerint, c veluti aurum&argentum tam in vasibus quam in moneta, si viginti librarum quantitatem excedat ; item, . equi bello apti, id est fraeni patientes , Canes celeres, Accipitres , Coralium , Lapides' pretiosi, escarlatum, Prium & grisium, &pelles sebellinae, quae ad aliquem usum hominum non sunt deputa , & omnes torcelli sive fasciculi pannorum integrorum ligati,& omnes
pisces crassi, ut balaenae oesturgeones quae ad terram pervenerint vel captae fuerint. Item, inust res nati hoc iure a Donare & retinere nihil operatur, π.ψ ψ,4 s. Donare vero & retinere est quando is qui donat potestatem retinet de rebus donatis libero disponendi, vel in possessione earundem remanet. Denique circa Testamenta & succen .sones in bonis mobilibus desunctorum, qua
eam sunt in hoc Jure quae a Iure Civili discre-
256쪽
pant. Quippe e omne Testamentum confici e Cuit. reseri debet coram Curato sive parocho, Notario εφφ' sive Tabellione, & in praesentia duorum test bum idoneorum qui vigesimum annum compleverunt, nec sint Legatarij, curam quibus a
Testatore voluntas declarari debet, deinde testamenti legi, & ab ipso signati, si lignare valeat , sin minus, ab ijs qui pr sentes sunt. item Testamentum scriptum & fg fArt. i 3.
natum manu propria Testatoris, validum est, etiamsi solennitates praedictae observatae non sint. g Vir caelebs, vel qui liberos non ha- g Art. a .&bee, postquam vigesimum annum complevit, εδ s potest disponere de bonis mobilibus, cuicun- ique voluerit : Qui sextum annum complevit
filius sue filia, potest disponere de tertia parte mobilium quae ad se spectant. h Bastardi v Art. i 6. possunt disponere de bonis mobilibus, non mi, nus quam Legitimi. Remina conjugata non potest de re aliqua disponere, L nisi consen- δ' tiat Maritus, aut in tractatu Matrimonij ita conventum fuerit. l Testator, qui liberos vivos habet aut ab iis descendentes, non potest disponere de bonis mobilibus plusquam de
tertia parte, in qua etiam expenta Funeris contineri debenti m Nihilominus is qui ha- mori imbet filias jam in Matrimonio viris conJunctas, postquam liberatus est earum dotibus, potest de medietate disponere, & alia medietas ad
uxorem pertinebit; n Si uxor praedestinctast, ηM de omnibus disponendi potestatem habet. O . Art. 23. Mulier vidua liberos habens non potest diseponere in Testamento plusquam de tertia parte mobilium. Pater aut Mater in Testameneto non potest disponere de bopis mobilibus
257쪽
plus uni liberorum quam alteri; p Qui vero liberos non habent, possunt dare cui voluerint, quantum ipsis visum fuerit. Post mortem Mariti q Vidua intra quadraginta dies potest renunciare successioni in bonis Mariti, praestito prius Iuramento, quod nihil percepit nec celavit de Bonis Mobilibus. Quo in casu dotarium tantum obtinebit, &bona paraphernalia a debitis libera. Et r Bona Paraphernalia intelligi debent de bonis mobilibus quae mulieris usui inserviunt: cujus generis sunt lecti, vestes, lintea, & alia consimilis Naturae, de quibus Judex viduae competentem distributionem faciet in specie , juxta qualitatem ipsius viduae & Mariti, convocatis Haeredibus & Creditoribus proviso quod dicta bona non excedent medietaten rtertiae partis mobilium, & nihilominus ubi mobilia erunt minima, illa habebit, lectum, rotam, & cistam suam. opod 1 si quis sine Testamento decedet, generaliter pertinet ad Episcopum Diocesianum de ejus Catallis idisponere & eadem distribuere. Usurariorum vero defunctorum Catalla de antiqua consuetudine Duci deveniunt. At u usurae rius non habetur nisi qui infra annum & diem ante decessum usurariam pravitatem exercuit. x Item Catalla eorum, qui seipsos occidunt, Princeps habere debet ; nis quis aliquo inso tunio perijt, vel amens, sive vesanus, seu peste phrenetica correptus , interemptus
258쪽
s Ecr. V. De Contractu temporali, o de Contractu circa seudum.
i tractus de feodo est qui ipsum sudum res icit,
DOst Acquisitionem temporalem modi
I contrahendi Iuri temporali consentanei consderandi sunt. Et de jure Feudati quamvis antiquit's neca seudum nec studi partem a me l. 2. tu alienare licuit , postea, cum b Domini & c ipgnatorum, si seudum Paternum erat, com 'μ . sensu distrahere Πrmittebetur. Et si quis vendidit , emptori de d Evictione, id est de prae d L. H tit. ε.
stando rem ipsam, vel casu quo evinceretur, & 8o. rei valorem & interesse tenebatur. De consuetudine etiam Normanniae e stu- e Cust.c. 29.
dum nobile vendere non licet sine speciali assensu Domini , nisi de studo tertia pars vel tantum remaneret ut jura & servitia Dominis solvi & Praestari possent. Et cum s venditur f Cust. Q s' seudum, plerunque etiam cc contrahitur,quod is qui vendidit defensionem proprietatis vel ev tionem praestare in se suscipiat , quod vulgo garantizare dicitur. SECT.
259쪽
Contraιtus de Iure aliquo in nuri est qui is usu- fructu vel alio Iure in feodo initiis, utpote cum iocatur vel oppignoratur seudum.
N libris seudorum quae de coni actibus de jure in seudo habentur, 1 Iure Civili parum differunt. Et eo Iure vasallus Feudum locare potuit, nisi Locatio esset fraudu-- mida.2. it. s. lenta alienatio, veluti a libellarius contractus quo pro vili aliqua pensione utpote duorui' denariorum Feudum perpetuo utendum Core
Cedebatur. Sed & udum in pignus darib L. . it.1 . di potuit; quod bii quis rem aliquam sine con-Lα.s .si. sensu Domini pignori obligaret eo pacto ut si statuto tempore pecunia soluta non esset, res esset Creditoris, quandocunque pecuniam sobvendo, pacto non obstante, pignus recuperare potuit. Eodem modo de Consuetudine No manniae c Feodum vel pars Feodi locari potuit ad certum tempus, quod vulgbFirma dicitur. sed & eodem Iure dupliciter oppignorari consuevit, ita utat radium sive pignus vel vi vum vel mortuum constitueretur. . Vadiunt vivum est quod ex suis proventibus liberatur, ut cum terra traditur in Vadium pro centum solidis usque ad tres annbs, ita ut elapso anno tertio reddatur obligatori omnino libera, inquantum pecuniae creditae a proventibus ejus
260쪽
dem perceptae sint. Mortuum autem dicitur radium quod se de nihilo redimit, veluti cum terra oppignoratur alicui pro centum solidis, ea conditione quod quando is qui oppignoravit recipere velit, centum solidos restituat. Et hujusmodi vadium recipere, species usurae illicitae habetur.
Gntractus de re mobili est, qui de Re mobili, vel de rare aliquo in re mobili instituitur; i ne 'e rei traditione, sivesti consensu, sese scrin
DE Contractibus aliis praeterquam de linsis seudis, & juribus in seu uis constitutis in Libris seudorum nihil occurrit. Unde conjicere licet, in iis omnino Ius Civile observatum fuisse. Nec quae in Consuetudinario Normannico reperiuntur, ab eo iure multum abhorrent. In qua Obligationis & Actionis legitimae causa habetur, a si quis ab alio pecuniam mutub vel J Custc.87. equum commodato acceperit, item b si quis '' ex causa aliquid alteri promiserit. Nam eY kC ) -ος si promisso nemo debitor constituitur, nisi causa legitima promittendi praecesserit: item c si quis se pro alio plegium vel debitorem consti- '