장음표시 사용
111쪽
borum qualitas,&eorundem, ac somni, balnei exercitiorumq; ordo at 3 tempus illis usitatuna Exempla in nostris Germanis habemus infini
ta . Ac quemadmo diu plenitudinu alia est sanguior ra
nea, alia pituitos , alia biliosa, alia melan fecu au uiri cholica, lic&crudis tumod'm qu peculiarem plenitudinis speciem no coniti tui : nam qualitatis immorum respectu quatuor anilim species sunt: etenim cruci su mores de pituitae genere Galeno dictitur iras enim supra posuimus plenitudinum species, numero treS, eae non ad humor u qualitatem, sed ad quantitatem referuntur. Voces autem speci
es, aut genera, aut modos, aut aliter, nihil sane retulerit Prauam veris illam plenitudinem, ex navitis crudis humori luis sanguini permistis genitam, quam ex intemperantia interdum fieri diximus Galenus in libro de plenitudine aer ris pituitosis accenset: δ in libius generis plenitudinis constitutionem curansdam proponit, ut paulo ante audiuimus. In lib. enim de plenitudine: Enimueri; cruda quoqr humorem, ait, Vnum quod da genus pituitae in praesenti sermone constitui oportere compertia est: quando si diuersum ab illa posuerim , ex talietia humore differctiam insuper his, qua ni permultitudinis diximus, adiicere est necesse. Eteninis crudus humor pitvitae nomine comprehenderetur,noua plenitudinis speciem facerer, ndiciis 'proprη cognosce da exhiberet veri commu .ribus pituitarum signis fere sublicitur.
112쪽
dam in libro de curandi ratione per sanguinis missionem capite 3. quo monet, ut in Vieri malis sanguinem ex cruribus detrahamus: inquirendum diligenter duximus, quemnam uteri morbum supponeret in his, quae hicio Mentur, Verris: quodnam esset missionis sanis S; in: genus, quod morbo illi curando ad hiberet, rotulfio ne, an ver derivatio: num sectae in cruribus venae reuellendi vim a berent haec enim omnia consideratione digna videbantur. Porro Galeni locus sic habet
Euacuationibus enim, quae excubito fiunt, a liud quoddam est adiunc' uni malum, suppri munt enim menstruas purgationes, reuellentes sanguinem ad corporis superiora quae verd ex cruribus, non solum reuellere, sed etiam men se prouocare possunt. Clim autem facile ani maduerteremus prouocationis mensium po/pius, quam inflammationis licet celeberrimi quidam alii medici secus sentiant aurationem tradi
113쪽
tradi: simul etiam illud i irinii assecuti, revulsionem a Galeno non presstr bi, sed derivationem, aut simplicem vacuationem Reuulsio enim menses supprimit magis Ex his porro tertium quot intelleximus, qu3d venae in cruribus sa Aa seetio retiellen si causa adhibita non sit, nec adluberi debeat, in morbis uteri scilicet, aut liarum inferioris partium. Quot verδ, dc qua/las pro nostra sententia rationes habeamus,su
pradicti libri nostri caput primum, xlibri ter
tri pars maxima monstrat. Vt autem tam multis
ea de re ageremus, in causa fuit una quialem cparte ipse Graecus contextus, qui nobis manis feste reclamabat alteraverὼ ex parte loca alia Galeni aliquot, quibus cum hoc non bene con ueniebat. Ac videbam quidem si Graecasichainbuissent, quemadmodum in Latinis codicibus, veteris praesertim interpretis legimus,facilli me controuersias omnes componi pomisse Latina enim lectio castigatior videbatur. In eam igitur sententiam 4b', ut putarim quod affirmative in Graecis codicibus de reuulsione per soctionem venarii cruru proponitur hoc modδ:
Mevo o ιστα negative legendu esse, ac proin de negatione aliam, quae intercidisset, addendat ad triinc modii: sium utim Mati,id est,no modo non reuellere. Vt enim eleganrer Latine dici mus, no mod8 non sic Graece hoc loco legenduvidebatur, ιμωνό duxta aute Gi arcae orthographiae leges, cum rost adverbiu ν, alia vota non a
114쪽
consonante, sed a vocali incipiens sequitur, no sed α scribitur: qudd si vocalis aspirata fuerit, in mutatur. Legendi na itaq; hoc loco, supeplendum ut diximus, quemadmodum sane superioribus libris copiose ostendimus. Nec mirum Videri debet, unam vocula hic intercidii se, cum alibi, in hoc etiam libro vii Grquin integri versus desiderentur. Caeterum an locutio haec, in L Graecis scriptoribus, Galenis inprimis usitata fuerit, quς rat fortasse quispiam. Ne igitur noua phrasim fabricare videamur, Galeno usitatam fuisset Ahoc nobis sufficiet iamiam ostensuri sumus. Si enim ex illius libris exempla depromantur, si cet inter Graecos alius nemo sic locumsesset, eastigatio nostra nihilominus bene confirmata erit. Etenim si in Galeno toto nullum huius lo cutionis exemplum inueniretur, castigatio iam diaeta, ut quae ab usitata loquendi consuetudine Procul abesset, reiici paucis posset. In libro igi
ης Et libro tertio de usu partium cap. s. ait: , νον μιμυται Πων σψαλωιοῦτο γε &c.Item it, amethodi medendi cap. 8 ad hunc modum, μονον
In libro de animi morbis cognoscendis Scu
115쪽
- , κακ--Sic in fine libri deformatione scitus: ου ἶ- παντα-ν γον Est ital plus quam manifestum, to curionem non esse inusitataci cum autem usitataim, ex rationes complures postulent ut e sic logatur, c intelligatur, castigatio nostra non modd non absona verum etiam utilissima censer debet, utpote qua difficultates, docontrouersi multae tolluntur.
CAPUT VIII. De o stiolis quae Amatus Lusita' ius
Jbro superiore secundo, cap. 4. Amati Lu
sitani sententiam de venae sectione in pleuinritide, de ostiolis orisi ii venae sine pari, d Em venis quibusdam a Vesalio omissis refellens, ra/tionibus meo Marte inuentis innixus ostendi, bonum illum scriptore fabulas, ne dicam mendacia, pro admirandis quibusdam ire anato mica obseruationibus tradidisse Nec me fefel/lit mea opinio, dum existimaui nihil unqua ab illo visum fuisse tale, licet asseueranter affirma rit. Vidi enim postea prius nanque non videra alias minus laborassem fabellis illis exploden AEdio quae Gabriel Falloppius in anatomicis ob seruationibus suis scripserat item ea, qua Vesalius, dum Falloppio respondet, contra Amati
116쪽
sententiam edidit. Duo etenim scriptores
luculenter ostendunt, iam ii praeter vana sonsenia a Lusitano suine scripta. Nam Falloppius de vena line pari sic tradit Iuvena sine pari plurima adnotaui quae , t mihi videtur habalijs aut falsis erant addita, aut negligentia non
leui praetermissa. Addita quidem haec erant; nam Amatus medicus Lusitanusi ut ab ipso ii cipiamo in prima curationum medicinalium centuria , in scholijs curationis quinquagesi mar prima: comprobare volens in pleuritide eiusdem lateris affecti venam in cubito secari dam esse. alserit, quod in principio vena istiussin pari adsunt membranulae, seu ostiola, vel opercula dicta, qualia in ori sic is vasorum corodis apparent, quae ingressum sanguini concodunt, egressum verisin cauani venam minime'.
Vnde sequitur udsseeta vena in cubito quansissimis evacuet cauam,nil tamen sanguinis educit a vena sine pari quoniam ostiola illar gurgitantem sanguinem in canam egredi impediunt. Testimonia partim viva, partim neci subiecista adiungit. Nam testatur hoc sibi ostensium fuisse a Ioanne Baptista Cannano no 'bili anatomico atque in duodecim disiectis humanis, totidem atris brutorum cadaue ribus idem penitus ruisse compertum. Vetalem, mi Petre, qudd Ioannis Baptistae Canna ni integerrimo, mores, atque solidam doctri nam optime, ut ego lacio, cognosceres quo nia
117쪽
niam hominem ad quamlibet aliam operam potius quam ad fingendas fabulas aptum esse iudicares. Neque credas hoc dogma ab ipso unquam nisi ut, fortasse per iocum aliquot, qui cum Amato adessent, deludcret esse preseditum. Nam reuera opercula haec non reperiuntur in hominibus , nec etiam in brutis, quae ego secui. Neque ita ineptus est Cannanus, ut secando patentem atque amplam venae sine pari in exordio cauitatem optime conspicore non potuerit. Quare ego in Amatum, viarum alioqu domina , potius culpam huius
crimini rejicerem, quoniam noni in recte ομmnia, quae ad anatomen pertinent, aut vid rit, aut intellexerit, ut recte sunt a Canna no explicata.
Vecilius aut E sic habet imum Cannanus mecum ita iocatus sit atq; ipsum cum parum mihi aequo Amato, aliisq; aliquot per risum egisse
tibi persuades, nescio. Ratis bona enim cum D. Franciscum Estensem aegrum cum ipso inui serem, is mihi retulit, se in venae coniuge carentis initio sitem in venarum renes adeuntium, d in sectjonum venae iuxta elatiore Ocri ossis sedem oecurrentium orisi iis membranas eiusmodi obseruare, quales in eme arterialis, dc magias arteris occurrat principias: has sanguinis refluxui obstare asseruit. Vnde etia mih illa occasio Oifferebatur, ut rem, nil ita sese haberet. mox sectione expenderem. Cum*Amatum ins
118쪽
super in Cannani comperi rem es e sententia, illumq; ex huius iudicio pendere legerem, fini capiti illius, quo, qui natura venarii robori in distributione prospexit, persequor, satis dilucidda adidi, quidna de eiusmodi membranis veniat
natuendum Has nanq; non reperi, verum Venarcorporis in ipsis orificiis quandam obseruaui
notatu dignam crassitiem, S roboris nona me perinde ac in ventriculi orificijs cernimus se Gam extuberationem, quam membranarii vice inspectoribus occurrisse scripsi Mox aute ad dit Caereriim ut vena pari carentis orifici na
turam seduld perscrutatus sum, sic quoq; Amari occasione quis coalitus, quae de viaio venis Q si asperreptantibus, cum venae illius ramulis esset indagandum duxi, quae a vena in axidai rrolapsura exteriori thoracis sedi, potis in una veri; ipsius culi, musculorum F, hic consistentiit, exteriori superficiei aliquovis exporrigi iur, cum suis sociis eleganter in meis scriptis ex
plicatur Amatus nanque internarum venarum cum externis nione proponit, quae a me nui se
quam sectione est animaduersa & quam, ven xum per rubos inflatione, in dissectionibus ob/uiam reddi, ac a natura ad lateralis morbi cu rationem institutam asserit Vertim mox deprehendi, illum fratris mei,pia memoriae, auilio ritate uti is mihi praesens enarrauit abuti, dc Venas ex thoracis cauitate per costarum inter ualla excidentes, ad musculos, qui thoraci passim
119쪽
passim insternuntur, digestas, perperam ipsi is
larum propaginum loco haberi, quae a tiora profundioraue corporis ab illa vena non subineunt, quam circa axillam exoriri nouimus. Ac proinde cum luc integram in meis libris rerumici rem esse hiitoriam, S illud unionis commentum potius irridendum, quam indicandum dii cerem, huius non memini. Caeterem ne tu glo/riae, quam effictam hanc Sc ementitam, laterarilis morbi causa, unionem uomuentori parare arbitraris, non esses una particeps, haud secus orationem hic modo instituis, quam ii obserua
res vena exteriora thoracis perreptante numerose in thoracis cauitatem subire Ic distribui mirii e costarum interuallis, in quibus id acci dit, serio, ac magno veluti studio abs te enumeratis haec Vesalius. Ex his omnibus facile est intelligere, quantopere falsus sit Amatus, ali O ue fefellerit, de membranis, vel ostiolis illis qum sibi finxerat vel a Cannano male didice Tat tam vana tradens. Quam parum etiam ae quus Vesalio fuerit, 'uam futilem curandae pleuritidis ratione excogitauerit, dira ea, quae nos supra tradidimus, tum quae es alius pro se ipso affert, abunde declarant. Recte igitur Lusitanum in insulas relegauimus, ne nostris homi nibus fabulosa sua anato me imponar ne ire eos lateris morbo laborantes curandi prae textu iugulet. Quam vellem ut tardiores esse inmus ac edendum , praesertim ubi de rebus agi
120쪽
itur momenti non leuis . ne pro maturis per seMest isque stet: bus, putidos aborsus emitteremus: Vertim peccamus hac in re saepe muliumcl sc ripta enim nosti a iusto leporemo supprimimus, non castigamus, nec amicorum conmilectu dicia quaerimus, aut audimus. Sed quid hinc postea sequitur dolor,pudor, sera paenitentia, quod ad authores ipsos attinet Lectores au tem si consideremus, sane illi doctrinam hauri uni non bonam, inad perniciosam. Sed ii cobi ter. In Vesali erbis nunc recitatis, Vnum est, quod mihi plane non satisfacit, Rinati enim sententiam de venis per pectus repentibus non satis intellexit, ideolo minus recte illum refellit: non tamen ob id Amati ratio melior est. Non loquitur Amatus devenis illis. quae ex axilla ribus ortae exteriori thoracis sedi potissim si pcuti, atque externae musculorum superficiei ra, mos porrigunt, sed de illis potius, quae trino sub pectoris osse descendentes, ramulos ad co
starum interualla mittunt, quorum extrema caven sine pari extremis iunguntur, et uniuntur.
Vesalii quoq; scriptis, S tabulis,& figuris o
annibus attestantibus. Proponito Amatus non
internarum venarum cum externis unionem,
sed internarum cum internis, atque sic italius ratiocinatio multo minus absurda est, li/cet inualida prorsus , ut libro secundo dilucide a nobis demonstratum putamus. Obseruanda enim sunt in Amati verbis haec Oinnia: qudd dicat