De curandi ratione per venae sectionem liber quartus, tribus alias editis addendus ... / [Taddeo Duno]

21쪽

LIBER QUARTV s.

lili loco eleganter proponit accedar, de desinia tione missionis sataguinis sic scribit: Quid ait item sit, ex eius genere, de dii serentiis cogno licendum est. Sanguinis igitur missionis oenus

est vacuario: dit serenti aurem sumuntur ab eius effectu, ct materiae, qua educitur, a litantia, αι quantitare. Vacua enim aifectus materiam, aca' omiscue omnes humores, non solii in e locor: Opiniquo, sed etiam lor in quo sine ulla no χχ. Sanguinis igitur missio est, quae argarim, ac Promiscue omnes humores trabit, ac vacua eroto corpore, eiuSi partibus, tam propinquis, quam longinquis, citra ulla moriansionem,

illiduni recte fiat. His enim disseremiis ab aliis

vacuandi formis distinguitur. Nam quatenuFarfatim vacuat, a scarificatione, δ hirudinibus. quae paulatim vacuant dii fert. ita tenus au tem promiscue uniuersam humorum multitudinem, a purgatione, quae solii in vitiosos humo τes ducit, quae sequuntur. Videtur quidem studio diligςntia satis elaborat alvaec dii iani tio, verumtamen nullum fere membrum habet, quod vitio careat Primum enim, cum ait, quae astatim trahit, & vacuat u ob virium imbecit Iitatem, vel aliam ob causam, sanguinem modi cum consul id nonnunqua educamus, num ideo sanguinis missio non erit Gi reuulsuri vacua tionem in vices partiamur, acetiam venae vii nus non magnum in ligamus, qualibet autern

vice sanguinis pauxillum emittamus, quemad

22쪽

DE VENAE Ec modum Galenus facit libro quinio methodi medendi, sanguinem e naribus erumpentem retracturus:num haec sanguinis missio dici non m retur Si vena secta sanguis lente stillauerit, an hoc vacuatio missionis sanguinis nomen amisetet latenus affatim vacuat, inquit, a scari catione, dc hirudinibus dissertaenimuero Ger maniscari Icationibus suis saepenumero sanguinem cumulatius auserunt, quam Itali suis venaxum secv ionibus Aliae differentie in desinitione poni, Gunt, quae missionem sanguinis, ab aliis quibuscunque sanguinis euacuationibus, me lius, clarius, pseparent, ac distinguant. Addit postea promiscue omnes humores: hoc membruutcunque ambiguum videtur potest enim quisi elligere,n Gionem sanguinis talem re tan/tam vacuationem esse, ut exliaustis omnibus humoribus, nihil in corpore reliqui faciat: prasecipue cum sub hciat, toto corpore, eius parotibus Multo clarius, d melius dicemus, sanguinem quam humores omnes, per sanguinem ini

: iIL telligentes, q:iod vulgo sanguis appellatur,c5

Mus fusam scilicet istam humorum molem, quae invenis est ut nunc missum faciamus eum, qui in arteriis. Sic enim ambiguitatem illam vitabi γmus quamuis non nesciam medicos satis intellecturos, quid per humores promiscue omnes acceperit.Non enim totos, sed de omnibus spo ciebus quidda aequabile, cum permixtia cori fusi sint invenis. Nam seipsum postea explicat quando

23쪽

uando ait quatenus autem promisciti uniuer am humorum mulii rudinem vacuat, a purea atone dixtiri, quae solum vitiosos humo C dii, quali quan his an lana erie ainbaeuira rem imo marorem,dixerim, obit liter

Ina, ozestiam Scribu elum: quatemis ade, o sine laesio e vacuat, a purgati Oine, tam catu rartiit. Etenim pirinatio faece dolo . ,morsus, labores, varia symptomata mo/:eat plena ex cu at Scarisi alio uoque dolo . et coniunctuin .At sanguis per venae sertionem euacuari potest univcrsus absqued ore 'am qiu sentitur dum vena secatur, nul lius est momenti Dicat rursus quispiam: carpis memoriam illud tumores omnes, cum tamen 'alenus in secunda sectione aphorismora, non uiter de venae lectione agens loquatur. Re

fonaeo, Galenum iacia definire vena section E. ed tantum ostendere quomodo a purgatione amerat. Cum enim hec peculiares succos, eos in Oielisia

usosos educat in hunc enim finem adhibetur a P en sectio equabiliter omnes evacuat. Et ubi Vtroque euacuarionis genere tractatur, a 'i dubitatio nasci non potest essed ubi de altero

24쪽

tantem dc praesertim ubi definiturisi uti patu Ididst siet ambiguitas eiusmodi facilement

nostrae sese offert.

Rursus alio modo ambiguum est, quod ditur, missione sanguinis euacuare humores imiscue omnes e toto corpore, dc eius parribu quia cum in arteriis quoque multus sit sangui 1 aut humorum multitudo magna, haec per missionem sanguinis incisa vena non evacuatur

Quare addendum aliquid erat, quo sanguis quin venis est, ab eo, qui est in arteriis separare istur. Animaduertendum quoque, cum dicimus sanguinis missionem euacuare humores pro miscue omnes, hoc est, tam bilem, tran*, iliuiram,serum quam sanguinem secundi ire proportionem scilicet purgationem ver so Iuni vitiosos: qudd ipsa etiam venae sectio liui, mores vitiosos, qui videli et in venis cum an guine circumfluunt educat, sed non solos, ve rum cum sanguine mixtos, cum sanguine, in Ventsem quam, puro, ex proprie dies o. hoc carect is

taura Dine sciunt medici lii, qui, si remedio troia

da venae sectione scilicet, iurgatione, opus esse iudicarint,sanguinem prius mittunt, postea vel rd purgant Q ii secus faciunt,&peccant pii irinatim, S Galeni praecepta saluberrima negligunt. Finem dicendi de hac desinitione facturus, illud tandem a dijci, nullam ab Aca hiadisserentiam fuisse appositam, qua sanguinis e uacuatio, quae arte , a ij Aquae fiunt a natura, distin i

25쪽

stinguatur. Quapi opter desinitio ista sua tam euacuationi, quae sit per nares,per haemorrhoi das, & per rerum, quam illi, quae per venas chirurgi manu,&phlebotomo, siue scalpello sectas, competit. Latius ergo patet diannitio, quam desinuum, quod maxime vitiosum est. His omnibus sic expositis, ad nostram definitio

nem nunc veniamus.

Cum omnia, que medicus in morbis curan r

dissolet adlubere, remedii nomine continean:r oua a iur, supremum genus missionis sanguinis, re euvii medium erit nam sanguinis missio non moddremedium est, sed , maximis,in excellantisti mi unum. At quia aemediorum infinitae sunt sormae, dii serentiis aliquot adieetis remedium re venae sectionem a caeteris omnibus distin guetur. Sumende, vero sunt differentiae abes ctis, scopis, quos medicus intuetur, a mat vi , que tollenda est,a ab instrumentis modo. iollendi. Poniam igitur euacuat, remedi timeri te uacuatiuum. Et quia arte sectis vetus fit, hoc quoque in definitione locum habebit. Cum autem promiscua materia, quae venis contine tiir, hoc reinedio educi soleat, remedium eua cuandosnguini destinarii dicetur. Porri; quia materia auferenda mod actu laedit, moestiae.

de re parata videtur, remedium non tam curatis Dum,li, est i. , quam praesei nativum, siue να- irem erit. Dicemu ira P , sanguinis Maissionem remedium csse, per venae alicuius

26쪽

incisionem adhibitum, ad euacuandum sangui nem, qui imii natura aliquo modo molestus est,ues talis suturus, in toto,vel quapiam corporis parte. Hare desinitio, alias euacuationes omnes , remedia,p alia omnia excludit,ita ominnes suas specias includit haec igitur omnia bre iri ter ostendamus d explicemus. Cum dico es se remedium per vena alicuius incisionem, distinguo a scarituatione, qvie solam cutem inc

dit ab hirudinibus, quae sine incisione sangui/nem sugunt ab euacuationibus, quae a natura per nares, per anum, per uterum, alia sue partes fiunt, quoniam euacuationes istae sponte per iis, non autem a nobis incisis venis contingunt.

T . . ' Dem uae a natura fiunt, remedii nomine nobis euiuis continentur, sed tantii in iis tanta medico, qui . b. D tur minister est. Dicitur enim remedium, an non eoi med or, V rbo, quod medicinam facere signisb unemur. at hoc veri; remedius a medico adhibitis prae

statur. R eme lj diffinitio in libro diffinitiona qui Galeno adscribitur)huiusmodi assigna

tur hemedium est, quod hominibus utilitatis gratia admovemus, ex quantitate, qualitare, ordine, atque occasione compositum Sangirinis quoque sputum, omnis p alia sanguinis profu/sio exclusa Si chirurgus aliquam corporis partem secans, vena etiam secuerit,in sanguis en sua multus, anguinis tamen missio non vocatur, ob sines, scopos, qui in definitione exprimuntur. Quod additur, ad euacuandum sangui

nem:

27쪽

LIBERnem hoc no modi; a purgatione, & apophleuinmatilinis, sed ab aliis omnibus euacuandi for mis, quibus non sanguis, sed alia quaepiam materia evacuatur, separat. Non potest autem accipi de euacuatione sanguinis spirinios, qui in arteriis est, tum quia per venae, non arteriae incisionem euacuatio perficitur, tum quia per sanguinem absolute dierum eum,qui in venis

. . et . .' ς ς jiςst, inredigimus. Hunc enim si, iii, non simpliciter sanguinem e sanguinem spi a

ri tuoium,aur, qui in arteriis est, aut ali duo alio 'β

adiuncto nominamus Plato in Timaeo. utibili det: '

nem impetu quodam incolpus iuuers ama innantem vocat Ide Galenus libro sexto de lacitis Hipp. a Platonis scribit Igitur sicut arte riarum, ita etiam spiri mos de feruentis sensim nis in animalibus cor est principium, sons

catam ese facile cognoscamus. Atq: iccirco Pla iocor eius sanguinis fontem esse dixit, moeri omnia membra vellementer circunfunduur. Qui enim iecore proficiscitur, non velaemenin ter tertur quippe cum neq; spirituosus sit ne/Zieqita eum continent venae quicquam pul

sent qui e sinistro cordis ventriculo proii nisi calidior, spirituolus admodum est te ' γ δ Πςri spiritiis vasa dican

ri , licet sanguinem quot contineant. Ouam obrem immerit Fuch simacrum cami suis notationibus in lib. Gal. primum desa'

28쪽

- diu. in , i anguinis piritusque ala verterit cum Galenus in libro de plenitudine arterias spiritus vasa vocet, ubi ait,mian GQuod in nostra definitione sequitur, qui ininc naturae aliquo modo molestus est, uriariis partem respicit, qua praesentes morbos curat Altera veri; particula, vel talis interrus, artis officium spectat, quatenus a morbi Spra seruat. Mittendum en*m esse langiunem, non

modi; cum morbus iam urget, seda quando illius futuri sitsplato adest Galenus in libro de curandi ratione per sanguinis missionem lucu lenter ostendit,& nos in libris nostris sintiliter fecimus. Vltima duo aefinitionis membra mox explicabuntur. Nunc ipsas missionis satagninisspccies quas essequatuor primo nostro libro docuimus in hac definitione inclusas videa/ ζ m a mus. Reuursionem definiuimus eam esse Vci π i ii ii ' sectionem, quae nunc rentem pister naturam

: ho ad aliquem locum affectum sanguinem con

2πII retrahis membrum illud primum: reuulfio est

venae lectio, cum illo congruit, remedium per Venaei missionem Quod sequitur, que nunc se ciuem praeter naturam ad aliquem locum aue estuans; mnem idem est quod, ad euacuandris uinem, qui nunc natui aliquo moco uomoni scilicet ui quadam corporis parte Oleastus est. In contrarium porro motus, ex Vena Vtcuncy

29쪽

utcun longinqua, in eo generalis desin tIonienem debet autem reuulso ex vena in longin quo parci affectae contrario loco posita fie/

LI S phia definitionem in ita

cum dederiuatione, iis remedium estperve

nae alicuini loco scilicet assecto vicin inci

sentia dc multitudine naturam nunc graua in

nitens Simplicis quoque vacuationis natura

tur.Etenim simpliciter vacuare per vene sectici

propter sespicionem suturi

morbi alicuius aut propter praesentem quem

piam secta elicere,idem plane est, quod per venae alicuius incisionem euadu, nunc in tota corporis mole natura strauat: grauaturus putatur si ves himsit, y 'morbum generandum, aut augendiam facere a lioqui videatur. Nihil igitur Gi specierum desis

larum non tribuatur. Et haec quidem habui, cuc

: nutoue dicerem, vi & me excusarem Nil mici quoque satisfacerem quae si placuisse

30쪽

DE VENAE E c T.

intellexero gratum utique mihi erit, ne eadem de re denuo disserere cogar.

. revulsione supra libro primo, d ellam secundo Argenterni sententiam reia letis inprimis ver libro tertio, cap. decimo, cum Fuchsio disputans, satis clare e copiose disse rui Venunc non habeam, quod adi cien tum es, se putem Responsum enim abunde est as, qui revulsione ad partes valde ion quas temper faciendam existimant sed illis. qui partiuna

contra se positaruria maiorem quam litori rationem habent Item quae eius siri natura, quo te

fieri debeat, exposinii atq; declaratum est. De derivatione ver rursus disputare neces habeo, ob eorum praecipue clamores, qui de inseminibus potius quam de rebus ipsis contende re gaudent quanquam 5 de reuulsione non/ini a necessariis sim admiscenda Prsmet qui dem itigandi occasionem materiamque mul iam ad id suppedita Galenus ipse noster, idem

tamen centum in loci admoner, ut relictis,que de nominibus sunt. disceptationibus, res ipsas in te is ere, cognoscere ut sie dicam, possi/dere sata amus. In methodi medendi libro .