장음표시 사용
191쪽
tentus, in pus vertatur, rupta omica, pus detergeatur, caro generetur, ulcus consolidetur, ac cicatrix tandem inducatur, quibus omnibus rite peragendis, quae medicamenta conueniuno, superiori tractationis huius parte, latis aperte declarauimus ' Haec igitur, domedicam emis, quorum actione quantitas corporibus, aut accedit, aut dece
dit, dicta sufficiant, &ad ea iam veniamus, quibus qualitas aliqua, vel acquiritur, vel au
192쪽
aliquorum actio terminetur ad qualitate, est quod eorum alia, primam, aliascundam,in corpin humanum,quatitatem -- primant suae sit Lorum, quae primam m- primunt, natura, notio, diuisio,materia, noscendorum ratio.
SSE medicamenta quaeda, quae sic in corpus humanum aguno, ut ipsum qualitate quapiam assiciant, non modo sensu rationeque, Verum etiam communitum philosopho-
Turrita, tum medicorum omnium consensione ebcemur. Medicinamq;quo quot medicamentum definiunt, per ab terationem, ipsum definiunt, altera
tionem philosophi qualitatis alicuius, in corpus quod alterari dicitur impren
sionem esse pronunciano. Cum autem
quae per eiusmodi medicamenta fit al
193쪽
teratio, si interdum, proprie dicatur
curatio, curatio vero morbi corruptio, quam per contraria semper esse perficiendam, Myppocrates, Galenus,&omnes omnino medici monent, utpote quibus nihil est in ore frequentius, quam contraria contrarijs curari: tum, Ut cognoscamus, per quas qualitates, medicamentorum istorum quod-uis, in corpus agere debeat, ipsum alterare, morbumque corrumpere, Vide-duin primis erit, a quibus potissimum qualitatibus morbi producantur, sic enim haud obscure conspiciemus, quibus qualitatibus ea medicamenta pollere decet, per quo morbos illos pellere nobis licet. Iam vero quotus est quisq; , qui non experitur qualitates, a quibus corpus potissimum laeditur, ese,vel caliditatem, frigiditatem, humiditatem&siccitatem aut ad mediocritatem redactas,aut excedentes, modo seorsim sngula modo binas ac binas mutuo quo
dam quasi connubio sim ut in ter se con-M iunctas,
194쪽
18 MEDICAM OECONO M. iunctas, vel duritiem, mollitiem, cras sitiem, tenuitatem, asperitatem, laeuorem, desid genus, alias latissae quidem primae propterea dicuntuita, vel quod primis corporibus debeatur, ci quod ab illis aliae qualitates omnes oriantur, illae vero priores a quibus ortum accipiunt, non agnoscant; hae vero vocantur ideo secundae,quod a prioribus illis Originem trahant: quo fit, vicum,caliditate, frigiditas, humiditate, siccitas, induratione mollities, emollitione durities, taliarum quae uis siue solitaria
sit, siue cum alia coniungatur, aduersa sibi qualitate tollatur, tum certum etiam ut, quod medicamentorum quoque, quibus assectum ab ijs male coriapus iuuatur, alia primis, alia secundis qualitatibus imbui, sit necesse. Quibus
hunc in modum constitutis, conseques est, rectae doce dirationi cosentaneu,
Vt de priori, primum, postea,do posteriori medicame utorum istorum genere Armoae instituamus. Galenus bi-
195쪽
: umq; de medicamentorii facultatibus git, facultates corum prima SqualitateSipsorum prima appellat,&ait, ab istis,
medicamenta suam accipere denomi-lnationem,&, vel calida, vel fragida vel humida, vel sicca, veliti duabus quilitatibus primi cxcedentia, vel in omnibus omnino cperata dici solere veru,
ne quis hic hallucinetur, intellige duim illud essecos arato, dicit potestat nos; mpliciter, di in actu,na simplicuer, vel calida, vel frigida, vel humida, vel sicca, Vel aliqua qualitatum istarii combinatione praedita, sola sunt ea quae qualitates illas summas habent, quae vero sunt actu talia, mox se produnt,&ibi tangiatur, qualitate, qua pollent, tangentei riunt q-rum neutru in medicamelis cernitur, no enim eiusmodi qualitates in se summas habent, nec tangente statim afficiunt, R d tunc primum, ubi e-rint in actum deducta, vel ut ait Gale nus, portquam ea it, quae dictitur esse,
quandoquidem nondum talia sunt sed
196쪽
futura antlim,& habilia fieri qualia dicuntur. Si conferantur itaque medica meta cum humano corpore, vel calida vel frigida sunt comparate,&c.n O prius tamen ipsum, vel calefaciunt, vel refrigerano quam actu talia fiant, tertio de temperamentis primo, quia potestate tantum, qualia dictatur existunt,in qua sic existunt, operari non possunt. Moduautem secundum quem haec medicamenta de potestate deducuntur ad actum tunc exponam,cum eorum, quae sunt hac ratione, tum temperata , tum intemperata, naturas differetias,ac materias, breuiter, quam potero paucis smis,ordinate fuero persequutus.Temperatum inquit Gal. 3. simpl. 13. medicam ctum, id vocare decet, quod corpus eucratum,& natura temperatum, qualitatis nati litudine conseruat, quantumuis alteri corpori collatum, ipsum altereo: nam quod corporis iam dicti mediocritatem non offendio,id, vel
197쪽
et seuem refrigeratum maxime vide-brtur excalfacere, vel iuuenem excessiue calidum refrigerare. Quidam aiunt medicamentum temperatum esse duplex, nimirum, vel simplicitervi abso lute, vel non absolute temperaturro. Quod simpliciter absoluic temperatum dicitur, mediocritatem habet in omnibus omnino qualitatibus primis, qualia censentur Adiantum,asparagus, butyrum recens, cassiae medulla, cara, citra cortex semen, faba, ficus,glycir
clei pinei non purgates,oliuae, ruta mU- raria, Saccharum a barZet Terra tum Chia tum Samia, Tutia. Quod autem non absoluto temperatum existi , id quamuis in duabus activis mediocritatem obtine limina tamen passiuarum a est intemperatum, vel econtra. Qualitates activas hic appellamus, caliditateia frigiditatem quia plurimae sunt actiuitatis, passiuas humiditatem sicci- satem, quod quamuis haud sint otiosς, nam
198쪽
i MEDICAM OECONO M. nam siccitas per se primo sua linatura non per accidens humiditatem ab subsumit,& humiditas non tantum fIccita tem reprimit,Verum etiam absumptun humorem per se reficit ac resarcit tar dius tamenin minus vehementerope rventur, nisi cum priorum duarum alte Tutra coniungantur. Exempla medica
menti quod hoc pacto temperatum appellatur varia sunt, prout in alijs atq; a iij qualitatibus mediocritatem habet lHinc linum&trui cum licet in calidita te mediocritatem excedant, in humidiitate tamen iccitate mediocria repe ruitur, jsiliij semen ac solanu quam uis illud Ordine secundo refrigeret hoc
tertio , neutrum tamen euidenter aut humec stat aut exiccat. Hinc rursus etsi
vicia, salix deciens secundum siccitatis gradum attingant, hyppuris etiam tertita sunt nihilominus haec omnia quoad frigiditatem caliditatem temperata,nec non malua demum quantumuis sit humida supra mediocritatem, ij
199쪽
date tame&frigiditate,moderatas i ui solet. Ex quibus inquiunt isti coi rcitur, quod medicam et ualiquo de sibossicin unica qualitate sola, quaecumlues ea temperatum, licet in aliassentemperatum ac proinde dici debeat,ion abiolute, seu non simplicicer temeratum Caeterum thri&alijsomnibus liberum sit, ac liceat, tum sentire tu loqui quodlibet: ego sane,cum Montano, sum in ea sententia, quod aequale seu temperatum& ut ille loquitur)pe Lectum, unicum sit&simplex,non vatum ac multiplex,&, quod temperati nomen, illud tantummodo mereatur, quod in omnibus eique qualitatibus priis mediocritatem obtinet. Et quamuis tale fortassis haud L. quam aut unquam inueniatur . non male tamenta, ea , qua superius allata sunt in exemphi dedicamenti simpliciter temperati, talia constituun- tu , quandoquidem qualitates passi-Mae non videantu supra modum ,
200쪽
xsa MEDICAM OECONO M. ager , nisi cum activis immoderatius etiam agentibus, coniungantur, &fuat ea, si non omnia pleraq; saltem, in acti-ius qualitatibus t cmperata, minui l secedant a temperatura media quoad 'trasque qualitates quam alia quae uis, ac sit demum, siquid habeant immoderationis, illud tam exiguum ,,ut leuissinu ,quopiasn praeparationis modo de
poni faciuime queatin amitti . Quod
rursus illi non absolute temperatum Vocant, illud ego cum Galeno I de temp. 2. Vocarem intemperatum, denominatio namque semper ex ipsius sententia fieri debet a qualitate vincente. Corporum enim inquit ille praeterquam elementarium, nullum vel ad summum
calidum,vel ad summum frigidum, vela diu mis urat tum id uis, vel ad suis musiccum cst, sed vel dium prorsus contrariorum ita,ut nihilo magis sit calidii, quam frigidum, aut humidii quam siccum vel ad alterum contrariorum est