장음표시 사용
11쪽
Quae eum ita sint, primum enarranda. mihi Sunt ea, quae rerum seriptores de coloniis ab Augusto in Italia deductis prodiderint, deinde agendum de coloniarum indicibus, qui inveniuntur in libro coloniarum librisque geographorum, tum de colοniarum nominibu8, quae quaestio ad titulos maxime spectat. Postremo Plinii indicem secutus quae de singulis coloniis memoriae prodita Sunt, adiungam.
quibus fontibus disquisitio de coloniis ab Aurum usto in Italia deductis nitatur.
De coloniis Augusti quid rerum scriptores prodiderini.
Ut indicem coloniarum, utut constituendus egi, etiam rerum ordini ingeramus, primum Videamus, quid rerum scriptores et de coloniis, quae deductae sunt a Caesaris usque ad Augusti mortem, et de tempore, quo hae deductiones factae sunt, tradant. Caesar dictator in Italia colonias non deduxit (CIL. V. p. iis); sed eo vivo apparatus incepti neque cum mortuus e8set, infer-misgi sunt ij. Itaque Octavianus, cum patris hereditatem Sug-eepi8Set, Veterano8 praemiorum cupidos permultos invenit. Qui Omnes iis non exceptis, qui iam in coloniis habitabant, apud eum denuo stipendia facere libentissime voluerunt. Et haec causa fuit Antonio, ut aliis quam celerrime posse8siones Suas per senatum confirmari iuberet, alios fratris L. Antonii lege agraria sibi consciscere studeret.') Qua lege inter Idus Martiosi) Cie. ad Att. I 6. 6 A. 5.', Drai mann III p. 6 o.
12쪽
anni TIO et bellum Mutinense, quod mense Aprili sequentis anni exortum e8t, lata omnem Italiam moderato homini L. Antonio dividendum dari verisimile solus Cicero vidit et prο- nuntiavit. i) Sed quidquid id erat, ex hac lege Antoniu8, ut Cicero nobis tradidit in oratione secunda Philippica 3s, quae inter diem XIII a. Cal. Octobr. et XIII Cal. Jan. concepta eStyi, colonias Capuam et Oagilinum deduxit, quamvis omni auspiciorum iure turbato. Nam paullo ante lege Iulia a. 685 haec oppida
in coloniarum formam congiituta erant. Sed hae Antonii deis ductiones in posterum tempus nihil valent. Nam lex Antonii iam menge Ianuario anni iii digSoluta egi, po8Sessores territoriis suis exire debuerunt. Quod, si Ciceroni h) credendum est, aequo animo fecerunt: nam h nullam impensam fecerant: nondum ingtruxerant, partim quia non fidebant, partim quia non habebant.
Ex quo tempore u8que ad bellum Philippense de coloniis deductis nihil audimus. Sed aute hoc proelium tresViri r. p. c. duodeviginti Italiae splendidissima oppida militibus, ut fidem et animos firmarent, ad diripiendum destinaverunt. Quorum oppidorum Appianu8 b. c. g. 3 , qui Solug huius foederis inter imperatores milite3que mentionem fecit, septem nominavit: Capuam Regium Venugiam Nuceriam Ariminum Ilipponium Beneventum. - Et Bruti CasAiique viribus fractis Octavianus in Italiam rediit eo consilio, ut coloniae militibus ibi destinatae conderentur, dum Antoniu8 ex Agia pecuniaS compelleret, qua Soppidani pro territorii3 ademptis acciperent. Sed Octavianu8 quidem iam ea re impeditu8 egi, quod L. Antoniu8 et Fulvia permittere noluerunt, ut ille solus colonias condendo magnum militum numerum Sibi conciliaret. Cesgit Octavianus, contigit Antonio, ut nonnullas fratris legiones in Italia deduceret. Quod
quidem et Appianu3 refert (b. e. S. OB) et fortasge vestigia ad
no8 Venerunt duorum oppidorum ab Antonio hoc tempore deductorum, Bononiae et Perugiae. - Sed hae deductiones Oetaviani et Antonii omnes in utrisque partibu8 invite acceptae
13쪽
sunt: oppiduni suis bonis privati Romam venerunt rem Suam dicturi, veterani non solum pecunia, sed etiam voluntate caruerunt pos Se 88iones instruendi, salis habuerunt sibi ad ea, quae iam po8Sederunt, et iam aliorum oppidanorum bona rapui88e. i)Quae cum ita egsent, L. Antonius et Fulvia denuo animum et agendi rationem mutaverunt. Nam patronog migerorum oppidanorum Se ge8turi veteranis pro bonis pecunias polliciti Sunt. - sed hac re offensiones et inter Antonium et Fulviam et inter hos et Octavianum in dies vehementiores fieri, frugira veterani iam Anconae deducti rixantes conciliare conari. Nam cum et Octavianus et Antonius consilium Veteranorum secutiari ad colloquium Gabios convenire vellent, belliam exortum eSt. Antoniu8 Perugiae oppugnatus oppido capto veniam accepit. Inde autem Augustus solus colonias deduxit. Et videntur,
cum bellum Sicili cum (216 - II 83 gereretur, coloniae Philip
Anno autem 218 seditione infer milites coorta Octavianus Veterano8, qui iam apud Mutinam et Philippos pugnaverant, dimittere et deducere coactus est. Et accepimus illo tempore deduetam e88e Capuam, et Regium, quia Vacuum eSSet, claSSiario8 mi88og e88e, Sed hae condicione, ut oppidum in eoloniae
formam non redigeretur (CIL. X. p. 3, Mon. Ane. p. do). Anno sequenti Tis Octavianus bella gessit eum populis Alpinis, Liburnig alii Aque, quibus consectis in Gallia transpadana milites deduxisse videtur Polam Tergestem Parentium Concordiam. Sed coloni quos undique disperserat, verisimile non quieti
man Serunt, cum paullo post bellum eum Antonio et Cleopatra exoreretur. Quomodo imperatori auxilium tulerint, non commemoratur. - Insigni proelio apud Aetium saeto milites in Italia seditionem moverunt, praemia stipendiorum et Victoriarum popοSeerunt. Cnius rei cum a Maecenate ad Octavianum nuntius allatus esset, statim Briandigium profectu S, tamen in Italia Solum viginti septem dies commoratus satis habuit natu maximos et ferocis3imos seda88e et collocasse; certe intra hoc' cf. poetarum Tibulli Propertii Ηοratii Virgilii questus.', App. l. l. IIII. Sa. Drum. IIII. 266.
14쪽
breve temporis spatium fieri non potuit, quin magnus militum
De deductionibus, quae inde ab anno 22a Secutae Sunt, solus Augiigius in indice rerum a se gestarum sic seripsit (3, 223:hPecunia m pro agri 8, quo8 in con Sulatu meo quarto et postea
conAulibus t M. Cr asso e t Cn. Lentulo Augure adsignavi militibus, golvi munieipi A. Ea s v mma sest ertium circiter Sex-siens milliens fuit, quam proj eolla i ieis j praed is ii umeravi, et ei riciter bis milliens et sescenties, quod pro agris j provin talibus solvi. Id primus et solus omnium, qui Od eduxerunt
colonias militum in Italia aut in provineis ad memoriam aetatis smeae feci. - - Ex his verbis perspicitur deductionem anni Tydspectare ad Italiam, anni Tao ad provincias, ut Actiaci victores in Italia ipsa deducti sint. Sola Augusta Praetoria non Veterani SAetia eis colonia fuit. Sed cum haec colonia constituta sit in castris ipsis exercitus Varroniani militibus huius exercitus, qui eum Galasgis bellum gesserat, deductis, hac ipga re Sententia, qua veteranos et Actiacos et Mutinenses in Italia ipsa deductos eg8e exiStimamuS, adeo non redarguitur, ut confirmetur. Et quam late patuerit haec tota deducito, apparet ex alia Augu8ti Sententia, quam caput disgertationis fecimus. Quae fuerint hae duodetriginta coloniae, eruere studuimus. Satis nobis egi plera8que deStinavisge, quae aliqua probabilitate infer Augusti coloniag referri possunt; prorsus nobis aliena est ambitio illa ridicula Francogalli Renieri, qui nuSus omneS duο- detriginta certe nominare, complures nominavit, quae Augu8ficoloniae certe numquam fuerunt. i)Certe hae coloniae non fuerunt, ut Eudors fius putat (Agrim II p. a153 misera iuvalidorum domicilia; tempus est, ut Sententiae tales magis magisque evan egeant. Non omnes Augii Sticoloniae effloruerunt, certe pleraeque. Neque iniuria inde ab hoc tempore in primo loco oppidorum Italicorum coloniae commemorantur. Namque ea8, ut Suoloning Aug. d 6 refert, Augu8fu8 h frequentavit operibu Sque ae vectigalibus publicis plurifariam iustruxit, etiam iure ac dignatione urbi quodammodo pro parte aliqua adaequavit excogitato genere Suffragiorum,
15쪽
quae do magistratibus urbici 3 docuriones colonici in Sua qui 3- quo eolonia ferrent et sub die comitiorum obsignata Romam mitterent. i) Ac necubi aut honestorum desisteret copia aut multitudini A suboles, eque Strem militiam potenti8 etiam ex cοmmendatione publica eniusque oppidi ordinabat; at iis, qui eplebo regiones sibi revisenti filios filia Ave approbarent, singula nummorum milia pro singulis dividebat. μ
De eo loniarum in diei S. Lidor COIoniarum publici iuris factus in editione Agrimen Sorum Romanorum I p. 2os - 262 in nostra quae8tione diiudicanda prorsus reiciendu3 est. Nam po8tquam Momm Senti St. l. II p. 1 ad 2IO egregie de eo disputavit, constat inter omnes hunc librum epitomatorum et librariorum negligentiam ire corruptum et depraVatum esSo. In quo qdam quam non desunt, quae ad bonos forsa Sse auctoreg redire videntur, tamen sic vitiis et erroribus redundat, ut in quavis sententia diiudicanda primum videndum sit, num id quod in libro coloniarum inegi, eum iis, quae aliunde colligi possiant, conveniat necne. Quo facto solum ea adhibenda sunt, quae aliorum Scriptorum vel situlorum testimoniis respondent. - Cuius rei insignia documenta non Solum in Momni seni dissertatione iam laudata, sed etiam in quavi3 corpori S inscriptionum parte ingunt, ut de haere multis verbis opus non sit. - Qua de causa librum illum prorSUS abicere propoSui, colonias, quas Augusto tribuit, hoc loco commemora8ge satis habeo: Oraviscae Acerrae Atella Beneventum Capua Cumae Liternum Nuceria Constantia Teanum Sidicinum
Strabo g, 6. 2 solam nominat coloniam Augustam Praetoriam.
lonias novit: Mulina Bononia Fanestri S. Ptolemaeus quattuor decim habet. Cuius testimonia nobis nullius momenti sunt, quia inter Augustum et eum nimium temporis Spatium inferegi. i) cf. Momnisen enchir 2. p. 6si; Eph. Epigr. II p. 22 T.
16쪽
Plinius autem in tertio naturalis historiae libro magnum et gravissimum coloniarum indicem habet nominum quadraginta
octo. Sed priusquam hoc indice uti possumus, de Plinii tantibus in describenda Italia disputandum eSt.
sic describit, ut Augusti discriptionis in undecim regiones ratione habita a flumine Varo regionis nonae incipiat, ordinem', qui litorum fractu efficitur, sequatur usque ad flumen Arsam regionis decimae. In omni regione frequenti8sima litoris oppida enumeras, cursum fluminum describis, colonias nominas, oppida vicosque literarum ordine disponit, adiungit eog, qui iam interierant. Atque primum, si indicem auctorum Plinianum libri tertii inspicimu8, ut auctores, qui potissimum in Italia describenda adhibiti sunt, cogno geamus, invenimus omnes auetores, qui et in indice et in ipsis scriptorig verbis commemorantuy, etiam in hae libri parte nominari. Sed hanc quaerendi Viam relinquere,
aliam ingredi Plinius ipse docet Italiae descriptioni sic praefatus ( 63: ANunc ambitum eius (se. Italiae) urbesque enumerabimu8, qua in re praefari necessarium est nos divum Augustum secuturos, digeriptionemque ab eo factam Italiae totius in regiones XI, sed ordine eo qui litorum tractu fiet urbium quidem vicinitates oratione utique praepropera servari non po88e, itaque inferiore exin parte digestionem in literas eiusdem noS Secuturo8, coloniarum mentione signata quas ille in eo prodidit numero.
17쪽
nec situ8 origines pei Aequi facile est Tu gannis Liguribus (ut ceteri omittantur) agro trietes dato. Ab hoc loco exoriundum
Plinium ex Augusti quodam libro sumpsisse discriptionem in undecim regione Soppida vicosque in literas digestos
Quae cum ita Sint, hac tota quae3tione superSederemug, utSi duo mirabilia occurrerent. Primum hoc est, quod Augusti liber quidem in auctorum indice libri tertii nat. hist. nominatur, in
libro tertio ipso autem his duobus locis of et j ii, de quorum altero mox accuratius dicetur; at Agrippa saepissime commemoratur, Si de terrarum fractu et men Sura Sermo egi.
Alter hic locus invenitur j ii, quo Plinius de numeri8 mensurarum diversi g, qui de IIi8paniae provincii S produntur, agen ScauSag affert, cur terrarum fractus mutatus sit, et sic pergit: AAgrippam quidem in tanta viri diligentia praeterque in hoc
opere cura, cum orbem terrarum urbi Spectandum propogiturus 88Set, erra SSe qui S credas et cum eo divum Augustum P is namque complexam eum porticum ex deSfinatione et commentariis M. Agrippae a sorore eius inchoatam peregis. Ex quo apparet Agrippam fantum operis apparatu constituto mortuum eAge, deinde opus Sororem Pollam incohasse, poStremo Augustum aut ob eius mortem aut ob aliam causam incohatum perfecigge. Quae Si eum eis dona paramus, quae j d6 scripta inveniuntur, quaerendum videtur e 8Se hoc: num post porticum perfectam
commentarii illi editi sint aeque atque porticus ex communi principum labore orti num hi commentarii idem sint liber, quem Plinius sub Agrippae nomine in geographicis rebus laudare soles P num hic liber idem sit atque ille Augusti, cuius argumentum d6 significatur Priu8quam autem ad primam quae3tionem tractandam accedamu8, opia S egi, ut cognoscamus quid sibi velit illa vox Plinii hex destinatione et commentariis Agrippae. Philippius
18쪽
instituti commensarios, Sed solum ad ea, quae in Agrippae testamento Scripta erant, refert; Bitschellus ij autem voeabulo, destinatio' discriptionem vel formam vel speciem signifieari
voluit. Ex quibus sententiis certe Risselielii probanda, Philippii
reicienda est. Namque destinatio significatione, quam Philippius ponit, nusquam invenitur. Est enim deliberalio, voluntas, certum consilium apud Plin. N. I . 36. 12 Tae. II. 2, di; neque aptum eSSet is commentarios' scribere pro festamento. Nam iureconsulti tabulas scribunt pro testamento; commentarii autem a Cicerone in Bruto 25 libri appellantur, hin quibus res diligenter, simpliciter tamen et sine ornamentis memoriae gratia describuntur. -- Atque si cum Philippio voces Adestinatio et commentarii vpro testamento intelligis, etiam cum eο contenda8 oportet, enSquas Plinius sub Agrippae nomine terrarum mensuras Significet, in porticu Vipsania ipsa seripla fuisse. Sed hoc omnino falsum est. Namque primum Plinius, cum de situ oppidi Persici sinus Charaeis ab Alexandro Alexandria nominati quaerat, num in litore mari S ipso situm sit, porticum ipsam se inspexisse ait in
perscriptos in usu fuisse et Mommseniis p) posuit et loco Vegelii iam a Marquarduo (enchir 5 p. 2odi laudato luculenter demonstratur (ed Lang. III. 8 p. id): h Ideo omni cura omnique diligentia dux providere debet ne prosi et Scens patiatur incursum vel facile ae sine damno repellet illatum. Primum itineraria omnium regionum in quibus bellum geritur, plenissime debet
habere perscripta ita, ut locorum intervalla non solum pagguum numero, Sed etiam viarum qualitate perdiscas, compendia devertieula montes flumina ad fidem deseripla consideret usque eo, ut sollertiores dueeg itineraria provinciarum, in quibias nece8Si taS gerebatur, non tantum adnotata, sed etiam picta habuisse firmentur, ut non Solum congilio menti S, Verum a Spectu oculorun viam profecturus eligeret.' Postremo traditi sunt nonnulli libri eiu8dem formae atque argumenti, quam Agrippae fragmenta, apud Plinium servata prae se ferunt. Dico Disiuili de mensura
19쪽
orbis librum, divisionem orbis in cod. Palat. 1352, dimensurationem provinetarum, nuper publicatos a Schwedero l. l., Orosii chorographiam editam a Zangem eiStero in Comm. Momm Sen. p. 215. Qui omnes redeunt ad unum communem auctorem, ut praeter orbem terrarum in porticu spectandum etiam librum perscriptum
fuisse saeile intelligi possit. Neque id quisquam infitietur,
huius libri auctorem nullum alium e 8Se praeter Agrippam, Sub cuius nomine fragmenta illa a Plinio laudantur. Id solum dubitari potegi, num commentarii, ex quibus fragmenta repetita Videntur e8se, ab Agrippa an ab Augusto editi gint. i)Sed hic Agrippae vel Augusti liber non idem fuit atque ille, quem Plinius ( d63 in Italia describenda se secuturum
egge praefatur ') Qui complectebatur, ut fragmenta a Plinio gervata, nuper a Philippio et Riesio denuo collecta demonstrant nomina et men Sura A mundi hoc tempore noti p); ille, de quo apud Plinium (a63 sermo e St, ut iam supra commemoratum ESs, Italiae discriptionem in undecim regioneS, proVinciarum certe in conventus, oppida vico Sque in literas dige Atos, colonias. Liber Agrippae vel Augusti, ut Schwed erus q) demonstravit incipiebatur hac eadem voce, quae divisionem incipit: se Terrarum orbis tribus dividitur nominibus Europa Asia Africa vel Libya, quod divus Augustus primu8 omnium per chorographiam o8tendit', ob quod testimonium hodie sichorographia' appellatur. Quam chorographiam aeque ac divi gionem et dimensurationem periplus
sormam habui8ge nemo negabit. - Confra concedendum PSfAugusti librum eiusdem formae non fuisse potuisse, dum Italiae diseriptionem in regiones, provinciarum in conventus exhiberet. Nam in Italia aliter ordiri non potuit, quam a prima regione et Roma ipsa, quod et rerum natura et Plinii ipsius festimonio docetur, qui Se ordinem, qui litorum fractu fiat, secuturum eggei) ef. Mi illen hosf. in. Ηerm. ephem. IX. 25. β) De Baeticae ora Plinius I. S sic dicit: horam eam in univer-3um originis Poenorum existimavit M. Agrippa.' Quae vox sola alius argumenii quam ceterae a Plinio Agrippae tributae, tamen cogitari potest in Agrippae libro neque nο3 ponere eοgit eam in alio Agrippae libro scriptam fuiSSe. 33 cf. Eitschi opusc. III. 2 i mus. Rhen. 18.2, P. bo S.
20쪽
dicens, hunc ordinem alium es8e atque illum Augusti planissime iudicat. Quibus expositis Plinium in describenda Italia libro Augusti ipSius, quo coloniarum index continebatur, usum fui8Se congiat.
perducitur. Liceat nobis iam hoe loco de iudice Pliniano universe
pronuntiare Sententiam. Argumenta Singula, quibus nitatur, in capite Secundo invenies, ubi eoloniae omne3 qua3 Plinius Sive habes sive omigit, enumerabuntur eaque de iis afferentur, quae et ex rerum scriptoribus et ex titulis innotuerunt. De Augusti autem indice nihil proferre pro certo nudeο, quam quod iam Supra certis argumentis expogui, eum a Plinio in opere Suo adhibitum e8SP.Pliniano autem indice continebantur primum, ut videbimu8, coloniae maritimae aut civium Romanorum, quaS iure atque honore coloniae nunquam vacavisgo constat hae Ostia Castrum Novum Etr.
Antium Oraviscae Pisaurum Puteoli Pyrgi Parma
Minturnae Tarentum Mutina Pisaurum igne deletum ab Antonio deductum est. Deinde continebantur coloniae post Augusti tempus de- duetae: Bovianum Luceria Teanum Sidicinum. Errore in indicem receptae Sunt:
Placentia Aquile a (eol. lat i Omisgae sunt coloniae: Firmum Nuceria Abellinum i)Abella Florentia i)Cumae Castrum novum Picenil De eeteris Augusti non est, sed Sullae colonia: IIadria i).
) Ηic liber num idem sit atque breviarium imperii ab Augusto editum, discerni nequit. sis. Detlessen l. l. ') Pompeii Ηadria Abellinum Florentia Praeneste me iudice coloniae Sullae fuerunt.