Tractatus iuridicopoliticus de rebuspublicis turbidis in tranquillum statum reducendis, in eoque conservandis. Autore Philippo Andrea Oldenburgero ..

71쪽

N, SP. turbidistibus publicis queriinoniis, repertus est homo abjectus a que ex infima plebe, qui se liberatorem pati iς profiteretur , & negotium abrogandorum vectigalium in s. iusciperet. Us. fuit Thom. Agnessus Mamsaniellum vulgo contracto nomine voca-hant9 juvenis audax & temerarius , qui

vili osssicio in foro piscario fungebatur; sed

lingua promptus vitaeque contemptor, adeoq; concitandis seditionibus perquani idoneus. Accidit autem per illos dies, uti Masanielliis pisces, quos ad forum venales deportabat, jussu Pr secti rerum forensum auferrentur, propterea quod tributum de iis solvere recusaret. Ille de eo apud.

cives questus est, S jactavit propediem efff cturum, ut vel2rgalia omni' tollerentur. Igitur die 7. Iunis, quae nid Dominica,prodit in forum cum parva mamnu puerorum, cui se identidem alii atquei alii e plebe adjungebant. orta ibidem risixa inter eos, qui poma ex vicinis pagis V inalia deportabant, & ministros vectigalium, adeb ut praes eius fori Andreas An rius ad comprimendum tumultumi ac

miseret. Ille aliquantum multitudini ad νε satus,

72쪽

Velsatus, tandem jactu pomos si alioIilmq; filictuum, e foro propellitur; abitqtae inde ad Pro-Regem Ducem de Arcos de plobis insolentia conquestiirus.Cumulatur interea multitudo non in forum modo, sed in compital etiam atque angiportuS, erat que una omnium vox , remissilor primo, dein conseia su singulorum alacrior atque audacior, ut vectigalia abrogarentur. Ma saniellus in mensam consurgens se populo ducem offert&tandem etiam accipitur. Primum itaque domunculas OmneS-sa

bernas, in quibus vectigalia pendi consueverant subjecto igne incendit. Deinde adirPro-Regem ipsum, atque abrogationcua vectigalium exposuit, ostentata vi,nisi postulatis suis satisfaceret. Pro-Rex quum si ustra blando sermone animos furentium placare niteretur, tum quidem impetum multitudinis, quae ad scoco, excrevit, projectis aliquot aureis nummis, devitavit. Postero die alterum tantum in armis apparuit, rursitasque Masanielius Dictator creatus est. Hic igitur, quum omnes prae sto in armis client, pretium ac modum pani caeterisque eduliis constituit; A porro C 3 omnes

73쪽

omnes aediculas per suburbia ac reliquam civitatem, ubi vectigalia solvebantur, exum xit. Inde ad domos eorum, qui vectigalibus praeerant, tendit, eorumque bona in publicum perlata, igne cremat. Miri Π-cam auctoritatem hic Dux de auctor tibi apud indomitum vulgus ex eo peperit Vid. Brachel. lib. 6. Hist. nostr. temp. p. 444. Masaniellus porro edixerat, ne quid eduliorum in castellum, in quo Pro-Rex erat, importaretur. In tanta igitur rerum perturbatione Cardinalis Philomarini urbis Archiepiscopus, exposito per omnes E clesias ubique venerabili Sacramento universales preces indicens, Masini ellum impense orat, ut res ad quietem deduc retur. Annuit ille,si omnia vectigalia,quae post Ferdinandum Regem & Carolum V

Caes. irrepsissent , abrogarentur ; eaque quae hactenus per tumultum acha sunt, condonarentur.Erant prcces armatq; ideo' que non tantum obtinuit, quod voluit, verum Masaniello promissum etiam. menstruum donarium 2OO, corona '-xum, quod tamen ille recusavit. Pace

persecta insaniellus ab Archiepiscopo ad

74쪽

Sedundis

Pro- Regem deducitur. Ibi,omnibus corroboratis ad populum regressus, quae acta fuerant, pronunciat; simulque ut modestu ac pacifice inter se agerent, severe edicit: Arma, autem retineri voluit donec ab aula Hispanica, eorum, quae adha fuissent, confirmatio advenisset. Masaniellus tamen postea re, ut putabat, egregie pei secti, in delirium actus est. Cum autem homo delirus imperium non deponeret, sed multa etiam praepostere, ac superiorum dierum edictis contraria juberet, apud suosmet in odium venit, atque a 4. nobilibus hac occasione in tempore usis, interficitur. Caput a La Dione cultro ab sectum, & oblongς per' licet impositum , reliquus truncus a scurris aliquot per publicas plateas palam tra' chus , diu spectaculo fuit. Hunc exitum habuit Masaniellus decimo post die quam

rebellionem ceptaverat; repente ex imo ad summum favore vulgi elatus, & mox eadem levitate e summo in miserabile ex setium dejectus Rex sesqui hebdomadalius. Mortuo Masan sello Nobilitas , quae haci enus a plebe oppressa erat, respiravit, atque animos resumens, utpote ad quos ma-

75쪽

gna portio publicorum vectigalium pertr-nerer, adibant Pro-Regem, suosque clientes & familiares concitabant. Ita res pati latim in civile bellum conversa cst dum divisis inter se partibus plebs urbem , PrΟ-

Rex cum nobilitate arcem ac portum tuetur. Populo quum Dux deesset tandena subvenit e Gallia Dux Guisus ; itaque dia partes suas adversus Pro. Regem dcfendit. Caeterum subeunte paulatim belli taedio, amor & obsequium erga Regem rediita Data venia poenitentibus , receptique ingratiam nomine Regis a Ioanne Austriaco ad quietem se composuere. Dux Guisius deprehensus e fuga in potestatem Hispanorum pervenit. Brachel. l. 6. Hist. nostri temp. p. 447. Vid. eandem historiam fusius& eisdem fere verbis ap. Autor Continuat. Epit. Cluer. p. 816.817. Masaniellus ille praedicitis crudelis admodum fuit: Siquidem occisi sunt non modo omnium vectigalium exactores , plerique ex ministris Regis Hispaniarum,uerum ci iam fratri Ducis Malalonie a lanione impune cultro caput prςcisiim fuit; pr terea multς B

filicet de Palatia cum omni suppellectili in

cineres

76쪽

Sedandis. 3 7 cineres rodacha fuerimi. Cau' illius furoris sunt si P quod populus diu duritet fuit habitus a Pro regibus si) Suspicio

aderat, quod hoc agant Hispani, ut Neapolitanos omnibus privilegiis exuerent, Min posterum illis ut mancipiis imperarent. Vt adeo verissamum sit: nimiinn elicis subditorum secundum sanguinem , turbat corrumpit eorum sanguinem primum

eine sol che posui che in rcim

hiil uis Ludovicus Ssortia mi illa ad Genuenses Legato, qui magnam pecuniς vina, vim ab eis exigeret, eo quo prandio ab aliquo urbis Optimate opipale excepto, fors tulit, ut ab accubatione epulari in hortis ambularer, & animadversa herba illa, qtaς Baslicus dicitur, ad Legatum inquit: Do mine herbam hanc leviter tracta & olfac; cui morem gerens Legatus, suaveolentein herbam deprehendit. Cui rursum convivator : Herbam manu jam preme, & odo rare : cui & tunc acquiescens odorem admodum injucundum , & insuavem eo as

77쪽

gato : Domine, inquit, Si Dux Ludov cus molli suae potentiae manu tubem hancti adhet , hae tam & obsequentem inveniet; sin illam fortiter premat, ingratum rebellionis de impatientiae odorem haut dubie percipiet, ut ex Guicciardino refert Ioh. acho ier, Lipsit discipulus f l. 2. Thelaur. Polit. aphor. c. IO. pag. 93.) Batto, Da malarum Dux, interroganti Tiberio Impia cur ab Imperio recessiisent 8 Respondite. Quia adgreges vestros non canes pastore

ue , sed lupos mittitis. Dio Cas . lib. ss. Hist.) Eadem de causa Galli Vid. Tacit..

l. 3. An n. c. o in Iudaei, vid. Flav. Ioseph. l. i7. antiq. Iudaic. c. is ) contra Romanos tumultus excitarunt. De Frisiis vid. Tacit. l. 4. An n. c. 72. , QSid peperit. me ferri Siculas nisi principalis causa, nempe avaritia Gallorum 8 sVid. Leon. Aretin. a. 3. Histor. Florent. , Cum sub Carolo VI. Rege Galliae rerum venalium vicesima indicta esset,Parisitis picbs id propterea magnas turbas excitavit, quae in tantum exarserunt, ut inermis plebs dejectis foribus

arma telaque corripuerit , multosque ex

ejusmodi tributi exactoribus plumbeis malleia

78쪽

malleis confecerat s Paul. Gotricus sive Gotho fridus Daniae Rex cum Frisios oppressa libertate sub miseirimum jugum redegisset, aedificium, cujus longitudo erat 1 o, pedum struxit; ad cujus caput verba sunt ribonis Emmii lib. s. Hiit. Fris.) Quaestor, cum tributum pendendum erat, considebat: Ad finem

Veso clypeus concavus ex aere locatus , ii

quem singuli nummum conjiciebant, cu'jus cadentis sonum si Qis est or ex longo intervallo exaudiret, in solutum cedebat: Sin minus, regio quidem fisco ille accresiacebat; sed ille, qui jecerat alium atqlle alium majoris ponderis codem conjicere cogebatur,donec tinnitus Quaestoris aures feriret. Sed quis inde fructus Z Hic scit. quod Frisii tandem armis arreptis Dan Oisrum prς sidia finibus sitis ejecerint. Indiis chio decimi nummi in omnes res venales, Belgas etiam adversus, Regem Hispaniae Philippum II. ipsiusque Pro-Regem Albanum concitavit. Vid. Famiau. Strada,

Belgii Tacitus, lib. 7. de Bello Belgico. Hodie plerorumque Comitiorum & Con-yentuum Provincialium flamma est : Pe-C 6 cunias

79쪽

cunia, Pecunia ; Vbi tamen in consiliola abenda aurea mediocritas , ne quis impingat contra Rei p. salutares limites , scopus scophilus lapisq; offensionis existat. X. Quantae turbς porro' existere saepen mero ibi eant ex annona vel arctiore vel cariote si Dardanarii publici illam flagellare incipiant, vid. Dia. Schooc . l. de Sedit. c. a . pag. 2ε . & seqq. In ejusmodi turbulento rerum articulo, quum venter careae

auribus tu Porcius Cato apud Plutarchum ait ) quadrata rotundis mutantur, cujUS rei insigne exemplum, quod an. II 6J. Neapoli accidit, refert Illustris Thuanus s lib. 81. Hist. ) Prae crat tum temporis annon et Vincentius Staraces , qui suiu verba Thuani) sive quod ex publica egestate pri

vatum emolumentum captare crederetur,

sive, quod Pro regi addictior esse , plebi

invisus, a furente plebe in conventum ad S. Augustini violenter transsatus est, ex quo Oim Ope amicorum in templum , at in .

que inde in sacellum quoddam cancellis erreis Vallatum se incluti sset, atque hincia cryptam, sacello subjectam, se clam de-

80쪽

Sedandis. 6 Imisisset, fligae sparsa fama, plebs in sacerulum clatris ac valvis refactis fecit impetum, atque ex crypta Staraces a seditiosis exti adhus,innumerisque ictibus confossus, membratim discerptus , & per totam urbem traductus , multique particulam aut frustum laniati cadaveris domum retulinrunt. Videantur plura apud Thuanum. XV Tertia fax seditionum dc turbarum civilium es Injustitia, Lerna omnium malorum , paritqtie diversitas juris in eadem republica discordiam civilem. Injustitia Appii Decemviri de illegitimuς

ejus advertiis Virginii filiam processus., Romae ipsum Decemviratum , exorta in populo seditione, sustulit. Iulius Caesar Romanae Monarchiae fundator, nunquam majus periculum adiit, quam cum judex inter Cleopatram fiatremque ejus lectus, indulgens amoti Reginae, iniquam sententiam contra fratrem tulisset. Iniqua sent tia in causa Dildeshcina contra& aliae similes quantas tragoedias in Imperio excitarunt: ut jam de

aliis iniquis rebus judicatis nihil addam. Volase