장음표시 사용
11쪽
D. Ernesto Archiepiscopo Coloniensi, S. Romani Imper ij Septemvir Electori de per Italiam Archi cancellario Episcopo Leodiensi, Administratori Monaster Hildes in Frisii1-gensi, Principi in Stabel. Comiti alat Rheni su p. dc in se: Bavariae Vesiphaliae Anginc Duci, March
Franci mont Domino meo clementissimo.
Euerendissim ei Serenissime Princeps Elector, Domine clementissime et Cum superioribtis annis ad magnum cumu-Um iam inventionum auius ultimi seculi a
cessi et Arundo dioptrica, nequaquam inter vulgares connumeranda machinationes circa J eam ali de palma primae inuentionis certarent, ali de perfectione instrumenti sese jactarent amplius, quod ibi casiis potissimum insit, hic Ratio dominetur Galilaeus vero super usu pates icto in perquirendis arcanis Astrono amicis speciosissimum triumphum ageret ut cui consilium suppeditaverat industria, nec successiim negaverat fortuna: Ego ductus honesta quadam aemulatione novum mathematicis campum aperui exerendi vim ingenij, hoc est causarum lege geometrica demonstrandarum, quibus tam exoptati, tam jucunda varietate inultiplices effectus inniterentur. Cum
12쪽
enim ante sex annos Opticam Astronomiae partem edidissem, inqua&de visionis modo nova ratione, de perspicillis primus omnium, quod sciam, talia dimmutaveram, quae ad hunc usq; diem stant inconcussa:
consentaneum erat, ut ostenderem eadem fundamen
ta,quibus visionis modum, quibusq; perspicillorum simplicium effectus superstruxeram,etiam compositioni diversarum lentium perspicuarum in unam arundinemierenda sussicere adeoq; ne quidem posse fieri(quod veritatis argumentum est ut alijs quibuscunque principiis, quam quibus ego sum usus, demonstratio haec expediatur. Accum Euclides Optices speciem fecerit Cato ptricen quae de radio repercus' agit;
nomine deducto a praecipuo huius generis machinamento,Speculis; eorumq, mira, sucunda varietate: ad exemplum hoc meo libello natum est nomen Dio
ptrice; quia agit potissimum de radio refracto a mediis pellucidis densis, tam naturalibus in oculo humano quam artificialibus in perspicillorum varietate quo
subsecto contra Catoptricen, ut species contra speciem, lis inguitur: sic tamen ut prior sit Dioptrice, posterior Catoptrice propterea quod Catoptrice circaamagines versetur,quae,quid omnino sint, citra o nitionem oculi ex Dioptrice petendam, intelli 'inequit. OQua etiam de causa repetij modum visionis implicium
13쪽
plicium perspicillorum rationes cum ut Dioptrice quod amodo perfecta esset, tum quia Instrumenti rationes ab hominis oculo nexae sunt, ipsumq; instrumentum e sumplicibus perspicillis compositum ut alterum sine altero expediri non possit. Denique qui censuerunt aliqui in Opticis haec a me pertractata esse obscurius; ut multis non ingeni hebetudo, sed doctoris culpa impedimento sit, quo minus scripta&demonstrata percipiant. Eis igitur ut consulerem, quaedam hic tradidi brevius, alia prolixius, nonnulla alias verbis concepi; definitiones terminorum, quos usurpo geometrica libertate continuo numero inter propositiones, oportunis locis reccia sui schemata quae sunt Geometrarum genuinae literce)plura addidi. Qua opera si non omnem obscuritatem sustuli, spero Philosophiae studiosos imbecillitati meae aliquid condo,
naturos, operamq; hanc boni consulturos.
Porro in hanc curam eo potissimurn tempore incubui,quo ingenium meum lamentabili quodam frigore torpens, Sol munificentissimus praesentiae R. f. tuae concalefecit, clementissima s Eius alloquia dehortatus crebri, veluti Mercurius aliquis, somno excitarunt mus deniq; Mathematici d Cubiculari Nobilis D. Ioannis Zuchines seri, jucundissima simulis ingeniosissima machinamenta manuaria Vitrorum s expolitiones artificiosissimae, quibus R. S. C.
14쪽
Tuam mirifice delechari videbam, ad eiusdem veluti offici aemulationem provocarunt. Quod si me non impellerent hae singulares causae ad Dioptricen hanc meam R. S. C. Tuae dedicandam : tunc vel sola illa in genere suflaceret, quod Mathematici libelli ut remoti a vulgi captu, eoq; contern pti, nemini rectius os feruintur,quam qui de illis judicare possunt; quos acri ingenio a Natura instructos, amor philosophiae&meditatio ad perfectam harum rerum cognitionem provexit. Qua incognitione num quem inter Principes Viros hoc tempore parem habeas, incompertum mihi est: inter professores certe Academiarum, qui huic judicio pares sint,pauciores reperiuntur, quam ex usu
Quod si nulla in creberrimis librorum dedicatio
nibus hucatiora essent Patronorum enc Omia, quam sunt ista; credo fidem, quam circa Patronorum virtutes fere decoxerunt dedicationes brevi restaurarent.
Atque ego in hunc ipsum finem supersedeo reliquas
(ut fieri soletna dedicationibus)R. S. C. Tuae commemorare virtutes ne sutor ultra crepidam sapere velle videar.
De caeter non aliam lectori suspendo laederam, quam uici indicem, libellum a tali principe comprobatum, lucemque videre justum. Et jam P. I S. C. I x me subiectilliina commendo Vale Cal. Ianuarius
15쪽
it Ilanni undecim de seculo septimo decimo quem R.&S. C. TR. felicissimum in gubernatione, in sapientiae studio, inque corporis tuenda sanitat compre
Reverendissimae, Seroenissimae C. TR.
Devotissimus C Mati Mathematicus Ioannesieplerus,
17쪽
DI OPTRICEN PRIFATIO, DE USU ET PRI-ctantia perspicilli nuper inventi deq; novis coelestibus per id detectis.
LIbellum exhibeo ccIoramice, mathematicum, hoc es captu non adeo facilem inqui non tantum ingenium in ectore requirat, sed etiam attentionem mento praecipuam ct cupiditatem incredit, lem cognoscendi rerum caustis. Hoc dum perpendo, visum est aliqua commentari depraestantia Dioptrarum seu Persicit rum dega mirabili eorum es sectu in proferendis philosophi e terminori ut ingeniosi adolescentes, caeteria Matheseos tutores hoc utilitatse veluti stimulo incitati ad rationes in-sγ-enti ex hoc obesi percipiendas incitentur. 'Iulia Anto magna, quae de usu Optices universe r esim est Ioannes Pena Gai GRUIu quondam Mathematicis , in editione vita eorum dicat tricorum Euclidis, a se versorum: quantacunt tamen
easint,praei et quae hoc biennio coptrarum benescio sunt patefacta, plane puerilia possunt haberi. Ei quia tesori praefationem Eam hac mentione commendo, age praecipua oua capita stricIim examinemus meit meris S praeclaris, quae in ea sunt,etiam dubia Fama quae interstersa esse, negare non possum sciens prudens h ob ris isse videar. Vbi hoc absolυero sum demum quae nova Persicillaria disciplina hoc tempore detexerit, subjungam. Primum de Caelo dogma,cum Pena aluo ex Optica solide demon-srarissa inimirum vehementer, sicos, adcog Suheologs non- nucos , qui putant, novem vel decem esse peltacidas Fh cras hune mundum Elementarem amplexad, ut A bum di solet an cI Oi tecum, aut tuniciae caeparum alia aliam circumcludunt. Cum enim necessaria ratione atuantur itinera planctarum Ecccntrica, rccte ociua git
18쪽
git Optico radios assest per haec tam pactos Oblumicla oblique de
scendentesi quippe in terram extra quorundam orbium centra constitutam lege optica refracium iri quo concesso ossatur omni observationum certitudo, cui tam te imoniuperhibet experientia Sequitur hoc idem etiam exproportione corporis te uris ad orbem lunae satis perceptibili Eis enim di imulemu orbes Eccentricos, terramguncentro omnium orbi m concerum et eo ipso latine super sic etcrraestis longo interυasso a centro Sphaerae lunae, quod i suo centro occupat,
et rursum ad supersi ciem Terrae quam nos inhabitamus deseceu dent radi pie arum, oblique secantes orbem lunae, contingets ut ij re- facti turbent certitudinem aspecIus. Nondum et ressus Penae hujuspulcherrimae demonstrationse, Fibulo, imprs vide nimium impingit, discrimen tocens non tantum orbium interse, sed etiam aeris S aetherse di a materiam aethersi eandem facit cum materia hujus que Firarem acris, occi ipso etiam
A fleo, quanti intri sit ambo Antis in Philosophiae palatio, optices
oculos bene apertos habere. Eodem enim argumcnto, quo discrimenio itur orbium inter semetici ire disci mensabilitur aras hesu , ct
quieipaulo supra montium culmina succedit, aetheres. Etsi cnim obser ationes astronomicae non rurbantur multiplici aliqua ratione res actionum interses varie implexarum, qualem orbium discriminas olidito requirerent sissent turbantur tamen uniformi quadam rationer acyionum, quando de adorirenti appropinquant quae, actiones abunde se nequeunt, qui, ex superstic eaeris hujo quemstrarum ode quidem, ut in Aetronomiae parte Ut ea hinc etiam altitudinem, tu supcrficiei supraficie Terrae potuerim in Uestigare Provocat Pena ad experientiam, in deso teste oculato, Gemma Frisii cum aculo se astronomico, quin avit se, as refla-ectiones csse deprchens s. Nimirum Penae tunc nondum crat cognita
admirabilis industriasummi rii co Tithonse Braheu quipartim operarum multitudine,partim infrumentorum magnitudine subtili
19쪽
raternodicumisiud assecutis es, quod crassim Gemmae in frumentiis, Hominis . unius Osolitar, attentionem essetigerat Et adduxi ego in Astronomiae parte optica pro res actionibis teste Braheo succenturia
os ex antiquitate eo . integroso incorruptos.
Judio D: D: Helis eum os num problema mihi proposuisses
tendum desole o dierum Facio citim usto a Batautas in septentrionali Terra vis Librum om non vi per hos tumulti . Admoneo tamen, quaestione hanc a me per Resa rones aeris expeditam in Oron. parte Optica cap. LV. Num. O fol. III. Secunda Pe partes dedit dogmati de itineribis, netarum mre Eccentricis; rec e dedit. Habet optice crimet mapro his argumenta. nil olum cavendum ne nobis accidat, quod et 'ribis, ut alter Optices oculo nimiumsecure considentes inperet idenda hac planetarum orbitas alterum Phynices oculum claudamu sic quod utritisso optices O bsices rationaba: ex aequo tribuendum erat, soli opticae tribuentes, rursum a scopo aberremus. Sua de re in meam Astronomiae partem Opticam, commentaria eo artis motibus. Tertio loco examina Pena ex Optica quaestionem de ordineplane fri : nec Metale ratiocinatur ex Ari te siquidem Terra suo stet paea loco, non esse verissimile, ut So Ventu, Mercurimuribus distincisis orbibis in equali magnitudine, aequalitamen periodo circumeant quin potitu consentaraeum quo Martiano Cape ae Campano es Braheopticuit ut ra s Galictura evidentissime probat, siquidem Sol vehitur, uno icos orbe vehi, Soli mi ut axem Rotarum ab Epicyclis Vene, se Mercur, eluti Lotarum Apsidibus ambiri imo vero probabit imum esse, quod costernis V, quod ante tot faecuDica anti et imis phi-lbs hi a Samia tenuit, Solim in mediostare psum si cor, circageum non dercurium es tantum Venerem uolt ems temporesed, ipsam adeo
et curem cum Luna sua comite, circumire motu annuo, caeIeros . ties
suo itidem periodis. Rursim autem Pena hi es cum aliqua veritatio damno expensiliis c a perp&-
20쪽
perplexarum ratiocinationum expedit. Etenim argumerarum hor, nulla adeo Didenti neces itate reoinctum deprobabilitate holi te abatur Pena igitur H argumento dubio mobilitatem terrae, qua
lem Copernicus docet, timide dimittit e manibus, ipse contra se intcIis
Ocus Optici,siduciam concepit acus cujmdam tardissimi motu terrae pertie Cati: Voposito nequi putat, uis ae motum videantur fortiri in equesem quese Fixarum esse motum, siculorum Hsar consensus
testetur. Atqui Pe nasoc non es commendare r. antram Optices, scicitare ejus ires in re et impossibili v s. Generos omnIn fuit Lucephaline, est Pegasi alas imitari non potuit. Et si quis Bucephalum testas a s volantem con=eectum arguatu pi, non de Bucephaligloria conciderit Nimium vena, recessit haec tua ratiocinatio a P Ucipi s opticis, nimium multa inter tuum a simplum Opticum, interna id quod inde concludis intercedunt. Primum non tetigit te sol citu ob la super veritate Observationum, qua sex et D profunda antiquitate allegam tu hodie Deinde motum fixarum a ego, ut rem oculis visam. Atqui nimio multum abest ab oculorum conjectu subtilissimarum ratiocinationum trium in imum compoptione nec ea rict ima,ti tandem pronunciare audet Astronem tu, quo Zodiaci loco quo et is faeculo Ixa aliqua consi at. Den/J quc tu dicis motum a puncto aequinocti , is contra verissime est retrocessis puncI aequinoctialis a Dastella: ubi pune Isim aequinoctiale longissime perrat a cnae come tione. Cuid enim aliud sipunctum aequinoctiale, quam ima'inaria interfectio duorum imagirari torum circulorum, quorum a terinie igitur a se per orbitam Te uras to In apremum aetherem continuari, ter itidem intemeitur a ceu ro Terrae per aequetnoctialem
terrestremm v xas continuari, D. non in omni stra terrae, sed iunctantum, qua Udo Terra es in puncti aequinoctialibm. Sed de his re in astronomia docetur ni mei de Marte Commentari s. Frustra
igitur extam inccri, Pena rarale informaim, Terrae morum aliquem nodum Dipuit, eum g tarspum . Tuo motu II ccciatro mundia ex sit