장음표시 사용
21쪽
is striet praestiti set eum Te tiro retinere motum, quem prae antis mi a
tisices introduxere: qui motis certo Terram circumducit extra cera,
trum mundi planetari tanto intertiaco, quanta putatur esse semidiameters haerum e Sola. Non possem autem praeterire, quin etiam hune Penae lapsum ex ipsi-mpraefatioue ominem, ubi vernici censuram super Ptolemaica lunae impothesi falsitatis arguit. Hac enim insimulatione lurimum nocetur existimationi tanti arti cis apud imperitos Lesellit Ptolemaeum Costernictu, cujus supposita Lunam istem in pene duplo propiore Terro exhetbent, quam cum plena est. Argumentum falpitati s C cr nicet sumpsit Opticum, ill optimum oportuisse ut O corpore duplo fere latior appareret bisecta quam plena cum experientia testetur de constanti nec nisi paucula minutu variabili diametro. Hic ena subtilitate abusus axiomatis optici ac pernico adducit, quod in his propost itionibus repetitur umero cargu mentum impertinenter et Ust.
uid tum enim, si maxime apparentes diametri lunae non praecise fiunt in vers proportione di antiarum si tamen 'unt fere in ea, num ideo ideo nihil dixit Copernicis ' Negat dux exercitus se urbem ira qua sunt decem misit praesidiariorum militum, expugnare posse nisi cum tunquaginta mi istri. quid igiturpi des rei univi aliquis de hoc
numero, num ideo tergiversabitur super expugnatione 'Sed adnumerum revertor dogmatum quae Pena ex optica verisi me probat squorum hoc est quartum quod recyissime ex optica arguitu nucum supra nos esses haeram ignis quo fundamentosubritto, quanta sequatur ruina Meteorologiae Aristotelicae, nemini Philosophorum
hujus emporu olpuru esse potest. Si enim sub caelo esset ignis; seu cog=ic, isse incon Ficuto, omnino magna ieret restae ii radiors. Nam ignis ideo puperiora petit,quia tenvioris est substantiae ceu in aer. Vt enim ia ala Uesicaeva quae profundo emergit, poncere aqua purpume etiam ignea substantia causam ascens fui ex tenuitate sua con sequitur,pecitur enim a circum macris crassiori corpore.
22쪽
Cum igitur hysici Acant, pra capita nostra circumfusam esse ob
santiam pellicidam tenuiorem aere hoc nostro negare nonpoterurat, radios visibilium in transitu cons nitim eram aeriso ignis tenuioris superficierum, quacung obhqre transeunt, repringi transeunt autem oblique ad locum FecIantu praeter umim omnes. Vndist igitur agrara Ferent, actiones radiorum. Argumenti se experimento, vetui adocias explicari potest. Luceat Solcontra parietem: Interlocetur thuribulum cum carboniblutio is si tranqui tu sit aer, ex thuribulo recta ascendet rivi quidam igneae si, antiae, nulgo fumo immixto saeventulus interset, rivusiceparum a latus defeIet, vento concedenssursum, tamen undulsitione uastatu/iens Rivum hunc igno ocul non consequerse, quippe cοlore omni carentem sepe acidum. At si parietem oppositum a cici. Iremere videbo umbras reri trans prunam in sole positarum, qui umbraester hunc igno fluxum tra ciuntur. Tremor vero molio Fecies est. Ita gradi solis, umbram circumseribentes tremunt, propterea quod ebiicitionem illam igneam transeuntes Franguntur, id Oarie pro varia super cierum tistu fluxus igne transformatione: ex qua inconsimi inflexione radiorum insuperficie fus ebulDiionis, resultat inco an etiam, exorum seu refrac orum inclin-tia in parietem inconstans oc est tremens, umbrae projectio Hoesti itur experimento constat, radeto lucris insuper cie igneae substantiae, quantum se incomicua sit, sensibiliter restingi. Nulta igitur et Asigue sub antia , coelo expansa es, nostris imminens capit hin, nea fluctuaVs, en trasequit , quia obserυatores siderum nu iam, ne fremuAm deprehendunt pecarum reflamonem loci permutationem , ne consantem . quest commerisurata figurae sphaera ignea denta bustam aliam praeter eam quae est Ver coi
Hoc rmissimum argumentum, Pena rursum tractat incauter
23쪽
ri si hujus impulsiva sedit a muros latii Fhaerae igneae, nimio
ipse Oditur Putata firmitatem argumenti pertinere, si Anenu hos derum resi ac iones admittat Dagnon dubitat etiam observationibis provomorum fidem derogare, qua Vitelgio adducit. Dixerat Vitessio, refringi radios lucis id hin Luna sentiri, cibo spe alia videatur titudo, quit m quasim Tabu motuum admittant. Pena occurrit, non es in causa res acrionem, sed Parastaxin, rem notam Astronom se. Istra me hercule negocidi perplexetto. Nam uteri vcrum dogma habet, utergredimpertinenter probat, interst proban- in errores incidit circa res cognatas. Vere dicit Vilecto contingere incurvationes radiorum si deratium tib densitatem aeris Verecthoc dicit,sed fortuito,idi Luna deprchendi. Sed quod praesupponit, loca lunae irrefracta ex calculo lilius sui temporo certissime depromi, ea a Cutim saluit a siman aru observationunn, O praehendendarum per eas res actionum, vehementer quidem decept visit Dagnon facile dixerim, ante Jchonem Brahea quoquam deprehensis esse restra cylones Lunae; non tantum ob incer itudinem antiqui calculi, sed etiam ob net entiam Obser atorumpriorum. Deprehendit autem Brahetu refractiones, non tantum perlimam, quod is filius It propter arium S celerem e tu motum; sed multo maxime perfixas. Et tamen vel per se mi unam,etiamsi non sit certissimus editu calcu Dis, deprehendi faci possent. Haec de Vite ionis allicinatione. Excutiammjam venae censuram. Vere his defendit, propter ignos haeram nuc contingere re acIiones falsum tamen addit,stine nullis contingere, ne quidem ero causa. In denis occurrit Argumento Vitellionis etsi, ut dictum , inutiliis ruinoso tribuens Paradaxibus ea quae Vitellio Refractionibu3. Atqui norunt ronomi duarum harum rerum es ecius esse contrarios. Refractio Lunam attoleti , paranxo deprimit. Hoc nonperpendit Pena. Sed ut dixi, nullum est detrimentum, etsi retia Vitellion refractio
24쪽
nuiorem regioUem, quod vult Pena,penitin convel tis eliminant. Vtrina itur praestantia Opticarum demonstrationum elucet, tam iu
sabilienda distinctione aero ab ethere,quam in tocendas titiasha
ra ense. uinto loco Pena indicat, quanta P sicos ignorantia teneat circa materiam locum S essectis Cometarum s nisi Opticas schol, fuerint ingressi es quid haec disciplina circa talia naturaeportenta doceat eos qui se non asserUaratur. Rurium itas verum hoc lectori commendo, Cometarum seu Crinitorum barbatorum caudatorum si derum corpora plane pellicida ex Optica doceri, argumento hoc quod caudas a Sole tenent aversis. Verum secundo S hoc est, corporat ape tuid densiora esse aethere, in quo sarrunt. Verum est O illa tertium, ex analogis moti cometarum plurima nos de loco Cometarum doceri, certi mi habere pleros upra lauam tu altis emo aethere versari At quartum quod addit Pena, dubium est, an Cometu vis calefaciendi instit lege Optica, dum
refracti olo radi in corporis cometici ingressu exitu post corpus ad
coni mucro Uem coguntur,calisca L Itone vim incendendi concipiunt.
Nam ut idem radios cinconum coire 'iam sequetur in ammatibno violentiant unico ipso coni mucrone inprofundo aethere. Quid ero hoc ad ecum Eum qui hic in Terris excitatur ' Deinde non cauda Ea Cometarum conssicua, contis et se est radiorum, um corpore eo metae pro a ,sed si plurimum huic seculationi trabuerimm, cauda haecno tu conm est, incipiens ibi, ubi conm ahir, cujus in corpore cometiebam, ira mucrouem decinit quod lex optica docet proxime posseoum cometie fieri. ad Cit rosis, quaten constituunt conssi- vitium cum trae Ium, quem nos caudam appe amus jam iterum didiergunt. Incensio vero non ex diversione, dex se Ilone radiorum ori
iur. Nuca igitur in cauda vo incendendi sed si si aliqua est insectione
25쪽
st radiorum proxime carpm, unde caudabasis incipit. Et Dero dubia est, ut dixi bae Penae ratiocinatio de ecta e mei equantum tamen abest, ut penitus contemnendam judicemu ut poti-mgenerosissimam omnibtu commendem es turan, ex qua de cometarum caudis ab strusi simum Naturae arcantis erui posse existimem. Seripsi hac de re aliquid in descriptione Germanica crimet qui fusit
anno Isiope quam Atine etiam adorna eram cum demonstratione
pulcherrima trajectus cometae rectilinei per aetheris profundum sed expectationem meam ypographtu eluisit, maneta libe in inscrinys,
ii altam expectans occasiloclem. Sextam Optices utilitatem Pena commemorat in consessenda vinione Aristotelicorum de Galaxia docet ex Optica, Galaxiam in ipse aethere ovis ime supra lunam citcumfundet quippe quae exmutationem loci bfixis nucum per aede a terrarum loca, ditierosi adho-ritontem positu oculo sub ciat Magnumproci dubio es hoc optices beneficium agnoscent, qui hactenus Aristotelis Meteorologiam Ase-xerunt nspreci habuerunt. Et ea,quae circa GaDxiam G. laus ope perficilli detexitu ratiocinationem hanc Penae porro reddent per
Sequuntur in Penae praefatione deformia nonnulta, quibus rogo ne Optices udioso moveatur risum eri radiorum receptione Vitel overissime at ira, comproba di ego evidentissimo experimentis Magna erat Opticorumgloriatio contra Aristotelicos emissibnem radio rum defendentes propter consensum ipsorum interse. Dolendum itas Pen e contrario testimonio gloriam hara Opticorum sedari praesertim
.umes ipse Penas Opticus, Oea ipsa in praefatione Opticam commendet. Atquiperpendat hilosophiae cultor, rerum abstrusarum in- oestigationem non unius esse saeculi; sepe verita furtim quasi in consectum veniens, negligentia philosophorum ostensa subito se rursum subducit, non dignata homines fui cons ecctu mero, nisi Dciosos es industrios Adde qua Pena Euclidi, quem ase dentio e fi mico Abesso exhibuit,
26쪽
exhibuit, em noues, idiorum usui stanti propter opinionem antiqv tates aliquid tribuit, inpertinenti in philosopli a studio Ital a semo ex ore Penae, eis rescribo sentevtiam suam Physicum volo mini, me credulum, ob idq; opticarum demonstrationum X perientem, qui Euclidem ipse Vitellionem dixerat, caetero, que Optico S accinato examinet, Ac ijs tantum credat, quant tam ab ijs demonstratum videat. Vsrfuit Euclides doctrina, esu ditione nulli secundus, ut ejus monumenta monstrant, sed quae communis disciplinarum orientium sors est, opiniones habuit anticipatas, quas pro axiomatibus demonstrationum obtulit cujusmodi illud est, Aspectum fieri per radios properantes ab oculis ad rem visum, quod tamen non magi necessarium est, quam si visionem receptione radiorum fieri dicas. Haec inquam hoc loco Penae regerenda puto. Nam ad demonstrationes quasdam nihil reterest, utrum verum It es vides utrumla me romiscue usurpari, Propos Ist Etsi notandum hoc d crimen si de rei lucentse natura agimu3, expedit nos clare loqui, nec aliud quam emissiones radiorum expuncyis lucentibm inculcare. At si de vis onererum lucentium, des visas deceptionibus loquimur, saepe nos ipsa deceptiones invitant ad cupitos quasi loquendum , s emi Itones ra .diorum ex oculo usurpandas, cum redem sint receptiones radiorum in
Cur duobus oculas identur res una Pena recye rese it falsam Vntellionis rationem, Ga ni aeque ham laudat non recte. Silenus opineis terminis usus est minime adleges opticas quasi pyramides visionis formatae pno videndi acyx, cta visare, Geluti communi basi ad oculos continuatae, reale quippiam ferent corporeum, qua cum detorsione ocu detorqueri a sua revisa possent feramital causam reperies insta Prop. I. Explicationem Halonis Iridis Paretiorum, Paras elenarumi ex Optica siplina petendam , is olim vidit Aristoteles nes ea qua adhue
27쪽
adhuc di siderantar in Meteorologicse Aristotelse,aliunde Amisi v
Cogitat eram ct Ego hic libellam de Iridesul ungere quod sapph- mentum esset Aristotelicasspex Iride di quistionis, sed desiderabantur adhuc Paretiolum genuinae camae, quae sunt cuia portentosarum Iridum imiplexae itas in praesens hoc negocium deserui. Cum tam multa rosit Opticascientia philosophiae naturali et jure Himo Pen plura a Copticae eclat, in via O Theologia Por-γbriana ins manuari s praestiti se discutiendo nec pauca promittit Io. Baptistae Porti Magia naturata, quam licIcra deat videbit Opti- eam disciplinam tota vit humans admirabiles explicare utilitates. Hactenus igitur en nobse auditu esto, depraestanti Optices degsupendo ovi esse Iibus in rerum natur detegenda doctissime per
Nunc terum, ut promi se dem prae emta doceams, hac optices parte, quam Dioptricena petrimet , editus Ahecto, Persici se nos de rerum Natura longe admirabilissima brevi temporis Facio didicis et, adeo quidem, ut puerila viderip nt, quaecunt hactentumplices e.
nescio detecta ex rena produximus. Versatur inmanism omnium sideritra Gallo nuncius, O mea qualiscunna cum hoc nuncio Dissertatio, tum etiam Narratiuncula, Nunc sideri, conram 'toria Lecio itas re iter perpendat, capita issus Nuncir, quae quanta Persici tillim beneficio, chis ratione hoeli lec Amon ro fuerint deteAia. Fabatur visus, esse aliquod in caelo eo tu lucidum, quod Lunam dicimus, demonstratum fuit ex rationiblo licis, idco esse rotundum, Astronomia etiam ratiocinationibus nonnullis super optica fi damenta cococatsi extruxe- altius altitudinem a Terra sexaginta circiter ea diametrcrum
28쪽
continenthm ternata conssse imul thrd Acesne Persicissumo, mnia haec adeo ob oculos cococat, ut plane iosidum esse oporteat, rumitali ruens assecta, etiamnum dubitandum ex imet. Nihil uertim, quam partes lunae meridion es plurima ijsa immensis patefemoratis tu, partes cro septeUtrionales, depressiores quippe, lacubo amplissimis de uentem a meridet humorem excipere aquae rIm P na Produxerat Optices beneficio palma Ia dogmata, cata tenuibu visu adminiculas originem trahentia per longas ratiocinationes intcrse nex. demonstrabaretur, si cui Rationi potit humanae, quam oculis transcriberentur: at hic jam oculi ipsi noυa eluti anu caeli patefacta in conssectum re rum abstrusarum adducuntur si jam supernoυs hisce observationibus lubeat etiam Ratisnt vim excutere: qutas non videt, quam longe con emplatio Naturae sua pomaeria prolatura sit dum quaerimus, Cui bono in Luna in montium a humi tractus, iarium ampo sim, Faciais an con ignobilior aliqua Creatura, qu in homo, attra postit, quae tractus Eos inhabitet.
Nec minis Aciditur hinc es, a quaestio , quae pene cum ipsa philosophia nata, exercetur hodie a nobilissimo ingentis, Possit ne Terra morieri, quod Thec rica docyrina Planetarum a d desiderat si ne
gravium ruina; aut sine turbatione motus elementorum. Nam siet mra centromuod exulet, metuetrat nonnusis ne aquae, globo Terrae deserto n mundi centron resant. Atqui videmus es in Luna inesse vim humoris, depresso ejus globi lacunas ob dentem: qui globuae
quam sis in ipso aethere circumducatur, extra centra non munditanium sed Terrae nostrae, non tamen quicquam impeditur copia aquarum Lunarium, quominus ad centrum sui corporis tendens Luna globo constans adhaereat. Itata Optica resormat vel hoc Lunare globi exemplo doct inamgravium s levium confirmata hic introductionem meam in commentaria uariis motuum.
Habent Samiae philosophiae cultores liceat enim ho cognomine uti ad indicandos suin ventores Pythagoram ct Arisarchum Samios
29쪽
etiam contra apparentem oculis immobilitatem Terrae paratum in Luna praesidum Docemur quippe in opticas, si quis nostrum in Luna esset ei omnino Lunam, domiciliumsuum, penitis immobilem, Terram vero nostram, olims ct catera omnia mobilia sum iri sic enim si comparatae vis rationes. Commemoradit antea Pena, quomodo Astronomi Optico, principi se magnoratiocinationum molimine iam Lacteam ex elementari mundo, quorsum eam codocarat Aristoteles, insupremum aethera petulerint. At nunc Perspiciet recens in senti beneficio ipsi astronomorum Oculi recta adducuntura ervidendam via lacteae ubstantiam : ut quicunt hocsectaculi ruitur, o fate i cogatur, nihil esse aliud viam lacteam,nisi congeriem minutissmarum sessurum. Ses esset Nebulosa Teleta, penitus ignoratum hactenus per Feci tum vero in talem aliquam nebulosam convolutionem(ut Ptolemae mane ut directum, ostendit rursum ut in Cia DcIea duas tres vel ouatuor claristimas stetras in arciis imosacio cococatas. duo vero credidisset, Fixarum numerum esse decuplo autfortet,
gecupio majorem eo, qui est in Ptolemaica Fixarum Friptione, si abse hoc instrumento fui et Et unde quaeso argumentum petam: desine seu termino hujus mundi assectabilis, quod is sit ipsa 'haera -xarum nisi ab hac ipsa fixarum multitudine persicisso detectae quaesi veluti quaedam concameratio mundi mobilis.
uantum etiam astronomo erret in determinanda Fixarum magnitudine nisi Perssici iusu stellas denoto lustret oidere es itidem a Gahlaeum es in raetiam Germanic mdam literas in testimonium producemus.
Sed omnem admirationem superat illi caput nunc sideri , ubi Perssici iperfectissimi benes Icio alter nobis Delut mundus Iovialis deiectu narratur es mens Philosophi non sine stupore considerat, esse ingentem aliquem globum, qui mole corpor, quatuordecim globos terrestres adaquata nisi hic Galilai peroicidum nobis limatim alletud Braheam
30쪽
Brahean commensurationibus resiproferet circa quem quatuor Lunae nostrae huic lunae: non absimiles, circumcurrant , tardissima sa- ei dierum quatuordecim, no ratium ut Galliam prodidit proxima ab in sed maxime omni conssicua facio dierum ocIo, ut Ego sup tori Aprilio, o deprehendi, reliquae duae multo adhue breviori
temporis curriculo ubi Natio ex mese de Marte commentariqs ad causam smilem accersita uadet statuere, etiam ipsum Iovisglobum cou-υosi rapidi sime, O proculdubio celerim quam inunim diei nos a- iussaeio: ut hanc globi maximi convolutionem circa suum axem, quatuor istarum Lunarum perennes circuitus in plagam eandem consequantur Algi ius quidem locis Sol hic noster, commvnse hesi et terrestro, Si sub Io tales mundi focis, quem nos tricensimplurimum minutorum e censemus, vix sena aut septena minuta impletu . ierim' duodecim no ratium annorum facio Zodiacum emensis apud easdem rursum fixas deprehenditur. Ita g quae inico Ioυθglobo degunt creaturie, dum i a quatuor limarum redissima per fixas curricula contemplaratur, dum quotidie orientes occidentes ipsuo Solem assiciunt, Iovem lapidem urarent(nuper enim ex issu regionibus rei erisu adsum Dum cum Ioves glibum quiescere uno loco immobilem Fixas vero Osolem quae corpora re er quiescunt , non minus quamissas suas quatuor Luna mictiplici moetuum irrietate circa suum illa domicilium converti. Ex quo exemplo multo ammetsi, quam prim exemplo imae, scet Samii philosophiae etilior,
quid absurditatem dogmatis de motu Tel'res ob cienti, usi nostri restimonium alliganti, resonderi possit. multiscium, O quo-ose sceptro preciosim Per ici um Dan em te dextr tenetui e non
Rex, non Dominus constituatur operum Dei Vere tu.rimo supra caput es, magnos cum motibus, orbes, tibi cis ingenio,
Si quis pausio aequio Opernico ct Samia philosophiae luminibust, hic