장음표시 사용
521쪽
hoc centies, atque amplius densior, qui in alcati particulis pulveris pyrii Ioeluditur p tanta densitas , ad quam aer hactenus nullo artificio redigi Potiati omnem fidein superaret, nisi veritas posset demonstrari hoc experimento initi pia quod non ita pridem cum Fratre meo seliciter institui: Sumptimus nempe .isVa io tubum recur um ABCs cujus unum crus AF satas longum diametri circitea' Ti, semipollicis a parte A apertum, alterum vero brevius crus instruct iam erae 'aei ' ampulla C, in quam per orificium Λ inverso tubo immisimus quatrior gra' nula pulveris pyrii 3 aeinde crus AF implevimus aqua usque ad B , illo ciuia immatsimus in vasculum oblongum ΗG itidem aqua pIenum, hoc facto totam machinam in locum temperatum per semihorium seposuimus, ut securi sedderemur, aerem in spatio CFB contentum hoc interim tempore ad natur lem consistentiam redactum esse, si sorte calore manuum inter Palpandum rarefactus futilet: hujus itaque rei certiores tubum Λα ita constituimus, ut superficies aquae in eo contantae B congrueret cum superfiCie aquae externae ambientis, quod tunc nobis indicium fuit aerem in spatio CFB conia tentum plane ejusdem consistentiae esse cum aere externo , poli modum si m-psimus machinam ita paratam de loco suo temperato, radiisque solaribus
exposuimus , quibus, ope speculi caustici E accendimus pulverem pyrium ampullae C immissum, quod cum subito fieret, aqua in tubo subieeta Breob impetum multum ultra limites deprimebatur adeo ut nonnunquam nisi mitio tubi ΒΛ sit satis longa per orificium Λ non solum omnis aqua, sed Scaet expelli possito nobis autem non ad orificium usque pertigit superficies
interna B proinde res ex voto successit, ideoque machinam immutatam in priorem locum temperatum transtulimus, ubi aquam in tubo sensim ruris sum ascendere Observavimus, nimirum in duplicem mi fiam tum ob trans 'ationem ex loco calidiori in frigidiorem , tum ob subito incensum ignem . Iterum extinctum tam diu , inquam, ascendit aqua , donec tota machina refriguisset, & pristinum statum, quem ante accensionem habebat, recepis set, tum demum amplius non ascendit, sed quievit etiam per 3. vel 4. horas quandiu in isto statu permittebamus; sic itaque advertimus, non ad priorem terminum B usque ascendisse, sed notabiliter infra B, limitem D posuisse 3 proinde termino B prius notato, tu hum parumper sustulimus, donec superis scies aquae interna D cum superficie externa Congrueret, adeo ut hoc modo aer in spatio CFD contentus iterum esset naturalis consistentiae, ideri lue quia aer voluminis CFB auctos fuerat volumine BD, conclusimus ex his tantum aeris quantum caperet spatium BD necessario in quatuor istis granis
pulveris pyrii antea latuisse, siquidem aliud provenire non potuisset, sed prout iudicavimus ducenta granula pulveris pyrii vix adim levissent spatium BD ue polito itaque unum granulum Conitare ex una parte materiae ter restris, quae videlicet est continens aeris condensati, 2 ex una parte ipsius aeris condensati s quamvis credam hunc ab illa multum superari, sequitur exinde aerem . qui totum spatium BD occupabat, cum adhuc in granulis haereret, centies atque amplius densiorem fuisse aere naturali. Hoc experi. mentum quam egregie hypothesin meam confirmet, nemo non videt; illo. rum vero sententiam uno ictu quasi destruit, qui putant tantam violentiam
pulveris pyrii ab eo duntaxat provenire, quia pulvis pyrius subito flammam concipiat, & aςr ambiens ab ista valae agitatus in majus spatium se
522쪽
extendere nitatur, hinc quaelibet ObVia magno nisu diffringere, sibique exi tum parare autumant: sed hanc non esse iussicientem Caulsam, experime tum nostrum abunde complobat, sequeretur enim illorum juxta sententiam. ut postquam motus iste intestinus, quem subitanea flamma efficiebat, cessasset , totaque machina refriguisseis aqua ad pristinam altitudinem B ascendere deberet, nam nulla ratio apparet, cur nunc plus aeris quam prius tubo inesshi. Est insuper & aliud, quod per hanc sententiam explicare nequeunt, cur nempe, si pulvis pyrius in pollinem conteratur . multum de violentia sua amittat, hac enim contritione non solum non impeditur quo minus comis mode flammam concipere possit, sed potius co sceptio facilior redditur. quippe ignis melius, & Celerius Pulverem Pyrium contritum quam non conis tritum penetrare potest, & sic comminutio vim eius potius augeret, quam diminueret, quod est contra experientiam: Per nostram vero hypothesin rem clare, M paucis explicare possumus , nimirum cum pulvis pyrius conteritur , fieri nequit, quin hac contritione multa' particulae, quibus aer condenia satus inest, simul diffringantur, k aer insitus in auram apertam abeat, quo circa mirum non est, quod pulvis pyrius contritus tantum essi Sum. non pia, set, siquidem multum aeris condensati quem praecipuam caulsam esse viciis lentiae supra ostendimus ante accensionem conterendo avolaverit, A Proinis de conatus ejus redditus fuerit irritus.
NE quid superesse videatur, quod per nostra principia non explicati ponsit, paucis hic de eo motu , qui a Chymicis dicitur Praecipitario , disseram : integram autem hujus doctrinana huc non ais ram, tum quod hujus Ioci non sit; tum qubd nimis prolixum foret, potest enim praecipitatio contingere etsi Ester vel centia non praecedat, hanc vero . Ob rationem modo . memoratam . non tractabo , sed illam duntaxat, quae poli Essetvescentiam Plerumque sequitur, plerumque dico, quia non in Omnibus Effervescentiis, sed in pluribus saltem aliquid instar materiae terret ris ad iandum t ut Chymiae Magistri loquuntur/ praecipitatur . Ouid igitur il Iud sit, & unde veniae siquidem in limpidissimis quoque liquoribus ia accidere, Observainus cur
re in aliquibus Effervescentiis nulla praecipitatio succedat, breviter 2 niuior satis perspicue ex hypothesi nostra ostendi poterit , quae ut eli facilius
intelligantur, praemittam experimentum quoddam , ad cuius comparationem praesens negotium dein accommodabo . Sumatur vasculum quoddam ΑΒ aqua fere plenum, & ampullar cuiusdam Vitrae, ut C. Primo aere tantum λυμ , i t. repletae , orificium colli obturetur , haecque in aquam ipto mei vasculo con- φ Υ h. tentam immergatur, si vero sorte levior sit aqua adeo ut sursum prematur, ae ix. ω soperficiem aquae petat, tunc orificium ampullae aperiatur, eique tantum aquae immittatur, quantum lassicit ad aequalem gra itatem coniti tuendam inter aquam externam , M ampullam , quo f cto obstruatur ampulla , 2 in aquam denub immergatur, ex. gr. usque ad D . tum ampulla ob aequalitatem ponderis inter semetipsam , aqua, aereque repletam , Ω inter eiul lem molis aquam , aequillhrium servabit ubicunque ponatur , i. e. neque sur sum . neque deorsum premetur, sed in ea altitudine , in qua est . hucusque
semper manebit , si itaque a vi quadam externa disrumpatur ampulla, evi
523쪽
ἀetis est , in quiete non amplius mansuram iςd aerem qui continebatur I ciamoulla , quique aqua spetifice levior est , sub forma bullularum ascensu sum; fragmenta vero ampullae Vitreae E, F, quia aquis specifice sunt gravio-ta ad fundum ferentur. Haec sit attentius conlidςr latur, si ui in apparet, quid conserant ad praecipitationis post EfferVeic ni iam orcae explicationem , ex his enim concludimus , materiam illam terrestrem , quae post Emervescen i iam in fundo conspicitur, nihil aliud esse quam particulas alcati diffractas. nam ante Effervescentiam dum aere adhuc iunt repletae, in liquore hinc ia- de dispertim natando nec lusium seruntvrs nec fundum petunt ob eandem uatticularum cum liquore graVitatem specificam , sa vero huic liquori a Niundatur allus liquor , qui particulis acidi i Lateat, hae particulas alcati di iastinoent , M sic idem , quod in ampulla Vitrea accidit , eveniet, nimirum et ' qui in particulis alcati continetur ob levitatem ascendet , fragmenta veto particu brum alcati ob praepollentem gravitatem, ad fundum ruent, Sehoc est, quod Chymici Praecipitationem vocant . Dantur quidem Effetvescentiae , quae nihil praecipitari post se relinquunt, illud autem non fit, nisi liquot es ad 4mei vescendum apti, sunt summe dcPurati, quorum nempe pariaticulae valde sur. t subtiles, Oc exiguae 3 ideoque qubd nulla praecipitatio lubsequatur, ratio haec est: quia si palliculta Ricali quae admodum sunt parvae, a particulis acidi disrumpuntur, aer quidem intI infecus sese extendens in rasum fertur , sed fragmenta particularum quam is liquore specifice lint graviora , tamen ob summam exilitatem ad fundum sublidere nequeunt έ exi. guttas enim ista essicit , ut vis excelbus sincificae gravitatis unius fragmen illit minor, quam ut possit superare resistentiam frictionis, vel villorum,qui. hus particulae mutuo implicantur , sic Ob eandum rationem granula plum hea in acervo milii dit perla non lubladcrent, quis mVis plumbi specifica era. vitas multo major iit quam mihi, scabiities enim partium, quibus grana smutuo contingunt, longe malos est, quam ut si eretur ab excessu gravitatis sic particulae aereat minutissimae solo contactu sub aqua detinentui h lic contra nonnunquam exiles guttulae aqueae in aere dii perlae sunt, quae non decidunt, unde aerem humidum esse Alcimus , sic mercurius , M alia metalla ili quolibus corrotivis adeo minutim dissolvuntur, ut, et u multo gravior sint quam liquores , penitus tamen cum illis mulceantur , adeo ut ne vestigiurn quidem metalli appareat a lic videmus duos diversos liquores etia in non sint ejus deni omnino specificae gravitatis invicem misceri posse: quorunomnium eadem ea caussa, quam prius assignavi , cur Pois aliquas Effervescentias nu Ilum sedimentum ad fundum ruat.
NAturam Itaque praecipitationis, quae Emervescentiae supervenit, qui inempe sit , Se in quo consistat, ex hypo hei I mea latis me explicassconfido, Se si liceret falcem in alienam messem immittere, sine ullo fere labore possemus hac inserere caussam praxfipirationis illius , quae line Emet viscentia ex sola per millione duorum liquorum perficituri attendatur enim a ex Perimentum modo allatum , ubi statim apparet, si aquae in vasculo Acontentae se in qua ampulla D aequilibrata est demersa , amundatur alius livor aqua specifice levior , ita ut anua, ae liFor invicem misceantur; az
524쪽
DE EpFERVEScENTIA, ET FERMENTATIONE si
paret, laquam, ampullam D deorsum ferri ad fundum t non tamen frangi
cuius ratio alia non est , quam quod ope amulionis novi liquoris aqua levioe reddatur, idelique ampulla D, quae antea eiusdem gravitatis erat, atque aqua, nunc eadem gravior eVadat, Proinde uti ex Hydrostaticis patet ut ad fundum ruat, necesse est : ita etiam si duo liquorei diversat gravitatis, ex ruibυs praecipitari quid oportet, inVicem miscentur, tunc omnes granisi ulculae massulae, quae graviori prius liquori mullibratae innatabant, nunc Dravitate praepollentes ad fundum descendent, α sic fine praegressa Emerueis scentia praecipitatio orietur.
HActenus memorata praecipua sunt, quae circa Effervescentias, 2 Fer
mentationes Observantur, reliqua aut sponte ex principiis nostris fluunt, aut saltem longa disquisitione opus non habent; Colarum V.gr. mu tatio , quae saepissime post Effervescentiam , vel Fermentationem Contingit, rem arduam non redait constat enim , diversitatem coloris maxime consistere in diverso situ, & figuratione particularum et quid ergo mirum, quba corpora Effervescentiam passa aliud subinde colorem induant 2 siquidem effervescendo, M litus M Agura particularurn mutatur, ut patet ex supra dictis, hi, igitur diutius non immoremur . Multa quidem explicanda reta gent, quae in hac, vel illa Effervescentia, aut Fermentatione specialitis occurrunt , haec autem potius ab aliis circumstantiis dependent, quam reapse differant a Phaenomenis generalibus ; proinde ista s liquidem facile hypothesibus meis accommodari posse, nullus dubito a aliis, quibus plus vacat, intiata relinquam : omnes enim speciales casus huc afferre velle, non 'Paucas hujus Dissertationis pagellas, sed ingens volumen requireret: sussicit mihi, qudd res eo redacta sit, ut nil particulare occurrat , quod principia nostra generalia subterfugiat, aut per illa probabiliter saltem explicari nons sit; hic itaque pedem figo , faxit Deus D. M. ut haee unice vergant iRominis sui gloriam.
525쪽
Ixdum Dissertationi huic Colophonem imposueram . cum mihi praecipitationis , M secrutionis particularum
naturam ultimis pagellis breviter explicatam sedulci contemplanti, ex nujus occasione fortuito sese obtuli emodus construendi ope cuiusdam liquoris continuo fluenistis decantatum illud , & ab omni aevo deiideratum Mois bile perpetuum pure artificiale, quem proinde hὶc c ronidis loco ob materiae assinitatem Eruditis examinan
Vexat eciam nunc, A torquet continuo multos caeca perpetui huius Mobilis cupido , eorumque ingenia adeo incitat, ut auribus, animisque Hominum eruditorum absurda de hac re ut iam proserri videamus: quae tamen hodie plerique Viri docti rejiciunt, unanimiter asseverantes, Motuui permis tuum nec dari , nec inveniri posse: quae opinio eousque apud hos invaluit, ut latis temere pronuncient, ne audiendos quidem esse , qui tale quid se reperisse gloriarentur, quorum tamen rationes ut satear ad me convincendum non sussiciunt, quin potius assere non erubescam , Motum perpetuum non solum inventu pollibilem , sed prorsus inventum iam esseI, uequivis fatebitur qui has legerit lineoIas; & quid multis opus est annon ipsa Natura scuae nunquam non juxta leges Mechanicas operari dicitur
posIibile esse Mobile perpetuum indicat quid s ut hoc solum memorem
perennis fluminum , Ω aquarum fluxus aliud est , quam Motus perpetuus: annon omnia secundum Mechanices leges peraguntur λ ergo, lateris, quod limites legum λ echanicarum non excedit , illud impossibile non eli , quid proinde impedit, quo minus praeeuntem Naturam hac in re , utut non tam perfectae, imitari possimus ut autem tandem finiam, possibilitasque uolua perpetui artificialis salvetur , modum quo conciliari possit, tibi ostendam, de quo ne in sinistram partem temere judicium feras, Vel pro Titanico crunatu interpreteris , hunc ut prius acriter perpendas. , Vel si lubet rei vetita. tem ipse experiaris , rogo . Ante omnia praeponenda sunt sequentia. I. Si fini duo liquores diversiae gravitatis, quorum gravitates sint in ratione G ad L , erunt viceversa altitudines cylindrorum aequeponderantium,
Se super aequali bati existentium in ratione L ad G . II. Idelique si altitudo AC hquoris unius in Vasculo Λ D contenti , sit ad altitudinem EF liquoris alterius in tubo utrinque aperto existentis, ut L ad G, liquores ita politi quiescent.
IlI. Proinde ii AC ad EF sit qu in L ad G, Iiquor in tubo asceiidet, vel si tubus snssicienter longus non iit , liquor Per orificium E prolabetur. Haec ex III ollaticis probantur. IV. POL ' Digitigod by Corale
526쪽
DE Err E VESCENTIA, ET FERMENTATIONE. , si
IV. Possunt hah.ri duo diversae gravitatis liquores , qui constincti invia
V. Potest haberi fili rum , colatorium , vel aliud secretorium , Ope cujus liquor levior graviori immistus ab eodem iterum potest secerni.
HIs praepositis Mobile perpetuum ficeonstruo . Sumantur in quaeunisque quantitate, si vis, in aequali , duo diversae gravitatis liquores invicem miscibiles qui per hyp. 4. possunt haberi illorumque ratio gravitatis prius exploretur, quae sit ut G ad L , gravioris ad leviorem, deinde illis permistis impleatur vasculum ΛD usque ad Λ. Hoc facto sumatur tutius utrinque apertus EF ejus longitudinis, ut sit AC. FE a L. G L , hujus vero tubi orificium inferius F obstruatur, vel potius obd catur fit tro, vel alia materia quadam secernente liquorem leviorem a grais viori quae per hyp. s. etiam potest haberi tandem tubus hoc modo pseratus liquori immergatur usque ad fundum vasculi CD , dico liquorem Continuo per tubi oriticium F ascensurum, ὀc per orificium L in subjectum liquorem prolapsurum.
DEMONSTRATIO. Quia tubi orificium P obductum est fit tro per constr. quod liquo.
rem leviorem a graviori secernit, sequitur , ut, si tutius immergatur ad fundum valculi, liquor solummodo levior, qui graviori est imis mistus per fit trum in tubum ascendere debeat, Se quidem eousque ultra superficiem ambientis liquoris per hyp. a. ascenderet . ut esset ΛC EF t et a L. G-L, quia vero s per constr. AC . EF a L. G -- L, necesse est per hyp. q. ut liquor levior per orificium L sese exoneret in vasculum subjectum , ibique denuo cum graviori conjungatur, & Per hyp. 4. mi sceatur de novo, qui dei n penetrando fit trum intubum rursus alcendat, iterumque per superius orificium expellatur : sic itaque fluxus continuabitur in perpecuum. Q. E. D.
HInc commode reddi potest ratio, cur aqua ex Mart profundo ad
summa usque cacumjna montium iugiter ascendendo ex iis saltuatim prorumpat, Se refluendo sub forma fluminum, se refundat in Oceanum , sicque Natura nobis perpetuum sistat Mobile . Hoc , inquam , nonhene explicant illi, qui dicunt: eandem ob caussam aquam ex mari in sublimius serri per terrae poros , ob quam liquor in tubulis perangustis ascendat ultra superficiem liquoris tubulos ambientis 3 nam si ita res exinplicanda foret, nunquam demonstrare possent, cur eadem aqua in altum elevata e terrae Sremio Prolabatur, videmus enim, in angustis istis tubulis, licet tantillum supra liquorem ambientem inclusus liquor emineat, nunquam tamen e tra eorum ora sese evolveἔe, ae ia liquorem substratum det Disitirco by Corale
527쪽
cidere. Commodius itaque sic explicatur et notum est , aquam, in qua multum salis est dissolutum graviorem esse eadem dulci l verum aqua marina, ut patet ex sapore , multas particulas saltas in se continet, proin cleerit gravior quam aqua sontana , vel fluvialis , credibile itaque est , qtidia quum terra vicem gerat filiri, per cuius poros aqua solum dulcis trans4raepotest . relictis salinis particulis, quae gravitatem aquae augent, aqua dialcis per terram Ionge altius ascendere debeat, ob immensam Oceani profunditatem , ita ut ad altissima nuoque montium fastigia per pressionem aqoae marinae protrudatur , ex quibus dein, cum ultra aicendere nequeat, ri vu-rorum instar emanet
528쪽
A Natomia Corporis Humani PhII. Verheyen fig. in 4. . deito Supplementum Anatomicum , sive ite usu Partium in . figis Andrea de Giorgio Repetit Iones In sol. Antonii Λtnaldi Logica , si vo Ars eogitandi In g.
Λrchi baldi Pitcainii opera omnia cum additione Cristos.Stroon. In 4.e. I. Arit metica prattica det Corteis in g. Rusonii pompae de disserentiis verbo tum cum noti incke illi in 1. tom. . Berardini Uarenti Geographia Generalis cum Ne-ton. kJuria fig.io s. mBeverini de Polideribus , 3e Mensuris cum Vala hii in g. Borrelli de Motu Animalium con ageIunta Jo: Bet noullii ia 4. figis Broen. 2 Craa neu Theor. Prax.cum observationi b. Hearici Rali, ia 4,t, s Buom mattei Grammatica Tostana in Capa fib Istoria filosofica in η. . Cape celatio Istoria di Napoli in gis to m. a. Catd- Bona de destripto spiritum in I a.
Cario Muni et Novellis Metodo per apprendete l. t Ingua Traneesa In 8. Catielio Filosofia trado ita da rurba piccola fig. in 4. Compendio dei Predicatore di Panica tota sopra Demetrio Falargo in 1.
Conuam opera omnia in fol. t Om. a. Contio opera omnia in fol. Controversiae Pan luti in solisClaanen Theodori tractatus de Hom. 4. t m. s. figis Danielix Eueti, Demonstr. Evangelic. in η.ton . ω det Lo Censura Cartesiana in ra.
De Liguoro Frattica Civile , e Crim Ina Ie In 4. Destions de Cu Itu B. M. V. Elegia Poetica in as. D. Hieronymi Epistolae in I a. Donetelli Farmaco Pea con argiunta In solis
529쪽
Cot iana et papa Bene det to XIlI. in is
Emundi Meruli. opera cum versione Graec. Latini ia 4. tom. 2.. Esprit de l'Homme in Q. ramulieri opera cum notis Nicolai Cyrilii in foli tota. c. . Georgii Baglivi opera con aggiunta in fg. Coud in Philosophia con argiunta , e fig. In Ia. tom. . Grandi Cursus Theologicus in fol. tom.
Io. Jacobi Waldit chimide cum addit Iona Fraundor et in 4. ton . a. Io: Murs opera omnia Chirurgica con aggiunta in q. tom. l. Indrletro per vivere Cristiana mente tradotio dii France se in a 4. Lutar Antonia Portii de motu corporum cum Mhchanica , dc Fontibus
Naturalibus M. in I 3. tam . I. . εMargi Rime in I a. tom. 4. . --Manr quea Theologia morat Is In 4. . M Tulli. Cimeonis Quaestion. Tusculanarum in rς. Medicina A ph oristica ex gravibus auctoribus col ecta in I a. Meditagione della Passione di Cristo, tradoleo dat France se in II. Milano. Nova Algi brae Elementa Nicolai de Mattino in.ῖ. tom. a. fig. Opete di Mon signor desta Casa in I r. Statientdi Monsgnor Ca vallo in g. . . . . o Idli Metamorficum Not Minelli Amsterdam. - - P. Spadalata Fraseologia lin Luae latitae coci .aggiunta In g. t m. a. -i,- det to Ptecelli Gramaticali in a a. 'Plinii Panegirici in Iao . V . Olla remnale del.Fromeniter trauotio dat Pranciae In η. Milano. Rotas Instituti Canonici in g. Sal υlo Gioco de Scacchi con aggiunta in 4. ' - Seipione Rosito Decisiones in foι. ecchio sacerdotale in a . . Suegliarino Cristiano iv 4. tom. 9. Milano . Tacquet Arithmetica cum notis de Martino in s. gr.
Vallisnieli Bevande Calda, o Fredde , e de Potu Vini Calidi In 4. Virgilio di Λnnibal Cato in S. ,