Polybii Historia edidit Ludovicus Dindorfius

111쪽

υπὲρ πατρίδος και τεκνων, των δ' υπὲρ σωτηρίας ἀγωνιζομένωW τέλος γε μην ἐτράπησαν οἱ παρεισ-8 πεπτωκότες των Αἰτωλῶν. οἱ δ' Αἰγειρῶται, λαβόντες αφορμην ἐγκλίματος, ἐνεργῶς ἐπέκειντο καὶ καταπλqκτικῶς τοῖς πολεμίοις. ἐξ ου συνέβη τοὐς 5 πλείστους των Αἰτωλῶν δια την πτοίαν αυτοὐς ὐφ'αυτῶν φεύγοντας ἐν ταῖς πύλαις συμπατηθῆναι.

v ὁ μὲν οὐν 'Aλέξανδρος ἐν χειρῶν νόμω κατ' αὐτὸν

ἔπεσε τον κίνδυνον, ὁ δ' 'Αρχίδαμος ἐν τῶ περὶ τὰς πύλας ώθισμῶ και πνιγμῶ διεφθάρη. τὀ δε λοι- 10 10 πὸν πλῆθος των Αἰτωλῶν τό μὲν συνεπατήθη, τὸ κατὰ των κρημνῶν φευγον ταῖς ἀνοδίαις ἐξετρα-il χηλίσθη. τὰ δὲ καὶ συνδιασωθὲν αυτῶν μέρος προς τὰς ναῶς ἐρριφὸς τα ὁπλα παναίσχρως, ἄμα δ' ἀνελπίστως ἐποιήσαντο τον ἀπόπλουν. Αἰγειρῶται μὲν 15ουν, διὰ την ολιγωρίαν ἀποβαλόντες την πατρίδα, διὰ την ευφυχίαν καὶ γενναιότητα πάλιν ἔσωσαν

59 παραδόξως. τὰ δὲ τοὐς αυτοὐς καιροὐς Ευριπίδας, δς ῆναπεσταλμένος υπὀ τῶν Αἰτωλῶν στρατηγὸς τοῖς Πλεί- 2οοις, καταδραμὼν την Θυμαίων καὶ Φαραιέων, ἔτι

δὲ την Πιταιέων χώραν, καὶ περιελασάμενος λείας πλῆθος ικανόν, ἐποιεPτο την ἀποχώρησιν ως ἐπὶ την2 υλείαν. ὁ δὲ Μίκκος ὁ Λυμαῖος, ὁσπερ ἐτύγχανε κατ'εκείνους τοὐς καιροὐς υποστράτηγος ὼν τῶν Αχαιῶν, 25 ἐκροηθήσας πανδημεὶ τούς τε Αυμαίους και Φαραιεῖς, ἄμα δὲ καὶ Ηιταιεῖς ἔχων, προσέκειτο τοῖς πολεμίοις 3 ἀπαλλαττομένοις ἐνεργότερον. ἐμπεσὼν δ' εἰς ἐν δραν ἐσφάλη και πολλοὐς ἀπέβαλε τῶν ἀνδρῶν' τετταράκοντα μὲν γὰρ ἔπεσον, ἐάλωσαν περὶ διακοσί- ω4 ους τῶν πεζῶν. ὁ μὲν ουν Ευριπίδας, ποιησας τομοτι προτέρημα, και μετεωρισθεὶς ἐπὶ τῶ γεγονότι,

112쪽

ώρακλέα πολεμουντα τοῖς πιείοις ἐποικοδομῆσαι, ε βουλόμενον ὁρμητηρίω χρῆσθαι τουτω κατ αυτῶν. οι δε Αυμαῖοι και Φαραιεῖς καὶ Πιταιεῖς, ἡλαττωμέ- 60νοι μὲν περὶ την βοήθειαν, δεδιότες δὲ τὸ μέλλον εκτης του φρουρίου καταλήψεως, τὸ μὲν πρῶτον ἔπεμπον αγγέλους πρὸς τὸν στρατηγὸν τῶν πιαιῶν, δη- Io λουντες τα γεγονότα και δεόμενοι σφίσι βοηθεῖν μετὰ δὲ ταυτα πρεσβευτὰς ἐξαπέστελλον τους περὶ τῶν αυτῶν ἀξιώσοντας. ο δ' ' ρατος ουτε τὸ ξε- 2νικὸν ἐδυνατο συστήσασθαι διὰ τὸ κατὰ τὰν Κλεομενικὸν πόλεμον ἐλλελοιπέναι τινὰ τῶν ὀψωνίων 15 τους Αχαιους τοῖς μισθοφόροις, καθόλου τε ταῖς

ἐπιβολαῖς καὶ συλλήβδην πῆσι τοῖς του πολέμου πράγμασιν ἀτόλμως ἐχρῆτο καὶ νωθρῶς. διόπερ o 3τε Λυκουργος εἷλε τὸ τῶν Μεγαλοπολιτῶν 'Aθήναιον, ο τ ριπίδας ἐξης τοῖς εἰρημένοις Γόρ-

20 τυνα τῆς δελφουσίας. οι τε Αυμαῖοι καὶ Φαραιεῖς οκαι Πιταιεῖς, δυσελπιστήσαντες ἐπὶ ταῖς του στρατηγοs βοηθείαις, συνεφρόνησαν ἀλλήλοις εἰς τό τὰς

μὲν κοινὰς εἰσφορὰς τοῖς 'Aχαιοῖς μη τελεῖν, ἰδία 5 συστήσασθαι μισθοφόρους, πεζους μὲν τριακ 25 σίους, ιππεῖς δὲ πεντήκοντα, καὶ διὰ τούτων ἀσφαλίζεσθαι την χώραν. τουτο δὲ πράξαντες υπὲρ 6 μὲν τῶν καθ' αυτοὐς πραγμάτων ἐνδεχομένως ἐδοξαν βεβουλευσθαι, περὶ δὲ τῶν κοινῶν τἀναντία ' πονηρῆς γὰρ ἐφοδου καὶ προφάσεως τοῖς βουλομέω νοις διαλύειν τὸ ἔθνος ἐδόκουν αρχηγοὶ καὶ καθηγεμόνες γεγονέναι. ταυτης τῆς πράξεως τὸ μὲν τπλεῖστον τῆς αἰτίας ἐπι τὸν στρατηγὸν ἄν τις ἀνα-

113쪽

L. IV. BELLUM SOCIALE ACHAEORUM. φέροι δικαίως, τον ὀλιγωροῶντα καὶ καταμέλλοντα 8 και προάμενον αεὶ τοὐς δεομένους. πας γὰρ Ο κινδυνεύων, ως μεν αν τινος ἐλπίδος ἀντέχηται παρὰτων οἰκείων καὶ συμμάχων, προσανέχειν φιλεῖ ταυ- ταις' οταν δυσχρηστων ἀπογνω, τότ ηδη βοη- σ9 θεῖν αναγκάζεται αυτω κατὰ δυναμιν. διὰ καὶ Πιταιεῶσι καὶ Φαραιεὐσι και Αυμαίοις, οτι μὲν ἰδία συνεστήσαντο μισθοφόρους, καταμέλλοντος του των

Ἀχαιῶν ἡγεμόνος, ουκ ἐγκλητέον δτι δε τὰς εἰς τὀ

γὰρ την μεν ἰδίαν χρείαν μη παραλιπεῖν, ευκαι- ρουντάς γε δη και δυναμενους, τὰ δὲ προς την κομνην πολιτείαν δίκαια συντηρεῖν, ἄλλως τε δη καὶ κομιδῆς υπαρχουσης αδιαπτωτου κατὰ τους κοινοὐς νόμους, τὸ δε μέγιστον γεγονότας αρχηγοὐς του των 15Mχαιῶν συστηματος. 61 Tα μεν ουν κατὰ Πελοπόννησον ἐν τουτοις ην.

ὁ δε βασιλεὼς Φίλιππος διελθών την Θετταλίαν πα-2 ρῆν εἰς Ἐπειρον. ἀναλαβών δε τοὐς 'Hπειρώτας ἄμα

τοῖς Μακεδόσι πανδημεὶ και τοὐς ἐξ Ἀχαιας αυτω roσυνηντηκότας σφενδονητας τριακοσίους, ἔτι δε τοὐς παρὰ Πολυρρηνίων απεσταλμένους κρητας πεντακοσίους, προηγε, καὶ διελθὼν την πιπειρον παρην3 εἰς την τῶν ' βρακιωτῶν χώραν. εἰ μὲν ουνεφοδου κατὰ τὸ συκεχὲς ἐνέβαλεν εις την μεσόγειαν 25την Αἰτωλίας, ἄφνω καὶ παραδόξως ἐπιπεσὼν δυνάμει βαρεία τοῖς ὀλοις πράγμασιν ἐπετεθείκει 4 τέλος ' νει δὲ πεισθεις τοῖς μειρώταις πρῶτον ἐκπολιορκησαι τον υμβρακον, ἔδωκε τοῖς Αἰτωλοῖς αναστροφην εἰς τὰ καὶ στηναι καὶ προνοηθηναί τι δοθ και παρασκευάσασθαι προς τὀ μέλλον. οἱ γὰρ υπειρῶται, τὸ σφέτερον αναγκαιότερον τιθέμενοι τοὐ

114쪽

κοινου των συμμάχων, καὶ μεγάλως σπουδάζοντες υφ' αυτοὐς ποιήσασθαι τον υμβρακον, ἐδέοντο του Φιλίππου ποιησασθαι πολιορκίαν περὶ τὼ χωρίον καὶ τοὐτο πρότερον ἐξελεῖν, περὶ πλείστου ποιου- 6ο μενοι το κομίσασθαι την υμβρακίαν παρὰ των Αἰτωλῶν, τολο δὲ γενέσθαι μόνως αν ἐλπίζοντες, εἰ τοὐ προειρημενου τόπου κυριεύσαντες ἐπικαθίσαιεν τῆ πόλει. ὁ γὰρ υμβρακος ἔστι μὲν χωρίον ευ κα- ττεσκευασμενον καὶ προτειχίσμασι καὶ τείχει, κε 10 ται δ' ἐν λίμναις, μίαν απὀ της χωρας στενην καὶ χωστην εχων πρόσοδον, ἐπίκειται δ' ευκαίρως τρτε χώρα των Ἀμβρακιωτῶν καὶ τῆ πόλει. Φίλιππος μεν ουν πεισθεὶς υπειρώταις καὶ κα- 8ταστρατοπεδεύσας περὶ τὸν Αμβρακον, ἐγίγνετο περὶ θ την παρασκευην των προς την πολιορκίαν. Σκόπας 62δε κατὰ τον καιρὸν τοὐτον ἀναλαβὼν τους Αἰτω- λους πανδημεί, καὶ ποιησάμενος την πορείαν διὰ Θετταλίας, ἐνέβαλεν εἰς Μακεδονίαν, και τον τεριτον ἐπιπορευόμενος τον κατὰ την Πιερίαν ἔφθειρε καὶ 20 λείας περιβαλόμενος πλῆθος ἐπανηγε, ποιούμενος την πορείαν ως ἐπὶ τὸ Λῖον. ἐκλιπόντων δε των 2 κατοικουντων τον τόπον, εἰσελθὼν τὰ τείχη κατέσκαψε καὶ τὰς οἰκίας καὶ τὸ γυμνάσιον, προς δὲ τουτοις ἐνέπρησε τὰς στοὰς τὰς περὶ τὸ τέμενος καὶε5 τὰ λοιπὰ διέφθειρε τῶν αναθημάτων, ὁσα προς κόσμον η χρείαν υπηρχε τοῖς εἰς τὰς πανηγύρεις συμπορευομένοις ἀνέτρεψε δὲ καὶ τὰς εἰκόνας τῶν βασιλέων ἀπάσας. ούτος μὲν οὐν ευθέως κατὰ την 3ἐνστασιν του πολέμου καὶ την πρώτην πρῆξιν ου ο μόνον τοῖς ἀνθρώποις, αλλὰ καὶ τοῖς θεοῖς πόλεμον ἐξενηνοχώς, ἐπανίει. καὶ παραγενόμενος εἰς

115쪽

εἰς τὰ κοινὰ πράγματα γεγονώς, ἐτιμῆτο καὶ περιεβλέπετο, πλῆρεις ἐλπίδων κενῶν και φρονήματος

τουτων διάληψιν ώς τῆς μεν Αἰτωλίας ουδ' ἐγγίζειν τολμήσοντος ουδενός, αυτοὶ δὲ πορθήσοντες ε ἀδεῶς ου μόνον την Πελοπόννησον, καθάπερ ἔθος ἐν αυτοῖς, ἀλλα καὶ την Θετταλίαν καὶ την Μακε-63 δονίαν. Φίλιππος δε τὰ περὶ την Μακεδονίαν ἀκουσας, καὶ παραχρῆμα τῆς μειρωτῶν ἀγνοίας καὶ

φιλονικίας τἀπίχειρα κεκομισμενος, ἐπολιόρκει τον Ιο2 υμβρακον. χρησάμενος δε τοῖς τε χώμασιν ἐνεργῶς καὶ τῆ λοιπῆ παρασκευῆ ταχέως κατεπλήξατο τους ἐνόντας, καὶ παρέλαβε το χωρίον ἐν ἡμέραις

3 τετταράκοντα ταῖς πάσαις. ἀφεὶς δὲ τους φυλάττοντας υποσπόνδους, ἴντας εἰς πεντακοσίους Αἰτω- 15λῶν, την μὲν των ,πειρωτων ἐπιθυμίαν ἐπλήρωσε,4 παραδούς τον 'Ἀμβρακον, αυτὸς δ' ἀναλαβὼν την δυναμιν προῆγε παρὰ Σαράδραν, σπευδων διαβῆναι τον ' βρακικὸν καλούμενον κόλπον δς στενώτατός ἐστι κατὰ τὸ των 'Aκαρνάνων ιερόν, κα- 205 λουμενον υκτιον. ὁ γὰρ προειρημένος κόλπος εκπίπτει μὲν ἐκ τοὐ Σικελικοs πελάγους μεταξὐ τῆς υπείρου καὶ τῆς καρνανίας στενῶ παντελῶς στό-6 ματι ' λείπει γὰρ τῶν πέντε σταδίων ' προβαίνων δ' εἰς την μεσόγειαν κατὰ μὲν τὀ πλάτος ἐφ' ἔκα- 25τον στάδια κεῖται, κατὰ δὲ τὸ μῆκος απὸ του πελάγους προπίπτει περὶ τριακόσια στάδια ' διορίζει δὲ την πιπειρον καὶ την Ἀκαρνανίαν, ἔχων την μὲν Ἐπειρον απὰ τῶν ἄρκτων, την δ' 'Aκαρνανίαν απἐτ μεσημβρίας. περαιώσας δὲ κατὰ τὸ προειρημένον 3οστόμα την δυναμιν, καὶ διελθὼν την 'Aκαρνανίαν, ἡκε τῆς Αἰτωλίας προς την καλουμένην πόλιν Φοι-

116쪽

L. IV. BELLUM SOCIALE ACHAEORUM.

τίας, συμπαρειληφώς 'Ακαρνάνων πεζοὐς μὲν δισχιλίους, ἱππεῖς δὲ διακοσίους. περιστρατοπεδεύ- 8σας δε την προειρημένην πόλιν, και προσβολὰς ενερ- γοὐς και καταπληκτικὰς ἐπὶ δύο ημερας ποιησάμε-5, παρέλαβε καθ' ομολογίαν, ἀφεὶς υποσπόνδους τους οντας των Αἰτωλῶν. της δ' ἐπιουσος νυ- 9κτος, ως ἔτι μενούσης ἀναλώτου της πόλεως, ηκον βοηθουντες πεντακόσιοι των Αἰτωλῶν ρ ῶν την παρουσίαν προαισθόμενος ὁ βασιλεύς, καθεὶς ἐπί Io τινας τόπους ευκαίρους ενέδρας, τοὐς μεν πλείους αυτῶν ἀπέκτεινε, τοὐς δε λοιποὐς υποχειρίους ἔλαβε, πλην τελέως ολίγων. μετὰ δὲ ταυτα σιτομετρήσας 10εις τριάκονθ' ημέρας την δύναμιν εκ του περικαταληφθέντος σίτου, πολὐ γὰρ πλῆθος ἐν ταῖς Φοι- 15 τίαις ευρέθη συνηθροισμένον, προηγε ποιούμενος την πορείαν εἰς την Στρατικήν. ἀποσχών δὲ τῆς 1iπόλεως περὶ δέκα στάδια κατεστρατοπέδευσε περὶ

τον 'Aχελῶον ποταμόν, ὁρμώμενος δ' ἐντεόθεν ἀδεῶς ἐπόρθει την χώραν, οὐδενὸς ἐπεξιέναι τολμῶντος

ει τῶν ὐπεναντίων.

οἱ δ' 'Aχαιοι κατὰ τοὐς καιροὐς τούτους πιεζό- 64μενοι τῶ πολέμω, τον δὲ βασιλέα πυνθανόμενοι σύνεγγυς εἶναι, πέμπουσι πρέσβεις, ἀξιο τες βοηθεῖν. οῖ και συμμίξαντες ἔτι περὶ Στρατον οντι τῶ 225 Φιλίππω τά τε λοιπὰ διελέγοντο κατὰ τὰς ἐντολὰς και τὰς ἀφελείας ὐποδεικνύντες τῶ στρατοπέδω τὰς ἐκ τῆς πολεμιας ἔπειθον αυτὸν διαβάντα τὸ Ῥίον ἐμβαλεῖν εἰς την υλείαν. Αν ὁ βασιλεὐς διακού- 3σας τοὐς μὲν πρεσβευτὰς παρακατέσχε, φήσας βου- ω λεύσεσθαι περὶ τῶν παρακαλουμένων, αυτὸς δ' ἀναζευξας προῆγε, ποιούμενος την πορείαν ώς ἐπὶ Μητροπόλεως καὶ Κωνώπης. οἱ δ' Αἰτωλοὶ την μεν 4

117쪽

L. IV. BELLUM SOCIALE ACHAEORUM.

ἄκραν τῆς Μητροπόλεως κατεῖχον, τὴν δε πόλιν ἐξέλιπον. ὁ δὲ Φίλιππος ἐμπρήσας τὴν Μητρόπολιν προθει κατὰ τὸ συνεχὲς ἐπὶ τὴν Κωνώ-b πην. των δ' Αἰτωλῶν ιππέων ἀθροισθέντων, και τολμησάντων απαντῶν προς τῆν του ποταμοs διά- sβασιν, ξ κεῖται προ τῆς πόλεως εἴκοσι στάδια διέχουσα, καὶ πεπεισμένων ἡ κωλύσειν τελέως ἡ κακοποιήσειν πολλὰ τους Μακεδόνας περὶ τὴν ἔκβα-6 σιν, συννοήσας αυτῶν τὴν ἐπιβολὴν ὁ βασιλεὐς παρήγγειλε τοῖς πελτασταῖς πρώτοις ἐμβαλεῖν εἰς του 1o ποταμόν καὶ ποιεῖσθαι τὴν ἔκβασιν ἄθρους κατὰ τ τάγμα συνησπικότας. των δὲ πειθαρχούντων, ἄματῶ τὴν πρώτην διαβῆναι σημαίαν βραχεα ταυτης

καταπειράσαντες Οι των Αἰτωλῶν ἱππεῖς, ἐν τῶ ταύτην τε μεῖναι συνασπίσασαν καὶ τὴν δευτέραν καὶ Ἀτρίτην διαβαινούσας συμφράττειν τοῖς οπλοις προς

τὴν υφεστῶσαν, ἀπραγουντες καὶ δυσχρήστως ἀπαλ-8 λάττοντες ἀπεχώρουν προς τὴν πόλιν. καὶ τὸ λοιπὸν ξδη τὰ μεν τῶν Αἰτωλῶν φρόνημα συμπεφευγὸς εἰς 9 τὰς πόλεις ἡγε τῆν ησυχίαν. ὁ δὲ Φίλιππος ἐπιδιαβὰς εο τῶ στρατεύματ- καὶ πορθῆσας ἀδεῶς καὶ ταύτqν

'μωρίαν ' τοίτο δ' ἔστι χωρίον, o κεῖται μεν ἐπὶ τῆς παρόδου κυρίως, ὀχυρότητι δὲ φυσικῆ καὶ χει- 10 ροποιήτω διαφέρει. συνεγγίζοντος δ' αυτοί, καταπλαγέντες οἱ φυλάττοντες ἐξέλιπον τον τόπον ' 25 ὁ δὲ βασιλεὐς κυριεύσας του τόπου εἰς ἔδαφος κα- 11 θεῖλε. παραπλησίως δὲ καὶ τους λοιποῖς πύργους τοὐς κατὰ τὴν χώραν επέταξε τοῖς προνομεύουσι 65 καταφέρειν. διελθών δε τα στενὰ τὸ λοιπὀν ῆδη βάδην και πραεῖαν ἐποιεῖτο τὴν πορείαν, ἀναστρο- ω2 φῆν διδοὐς τῆ δυνάμει προς τὰς ἀπ4 τῆς χώρας

ώφελείας. γέμοντος δὲ τοὐ στρατοπέδου πάντων

118쪽

δας. καταστρατοπεδεύσας δε προς τὸ Παιάνιον 3τosτο πρῶτον ἐξελεῖν ἔκρινε ' ποιησάμενος δὲ προσμβολὰς συνεχεῖς εἷλεν αὐτὸ κατὰ κράτος, πόλιν κατὰ 5 μεν τον περίβολον ου μεγάλην, ἐλάττων γὰρ ἐνεπτὰ σταδίων, κατὰ δὲ την σύμπασαν κατασκευὴν οἰκιῶν και τειχῶν καὶ πυργων Ουδ' oποίας ῆττω.

ταυτης δὲ τὸ μεν τεῖχος κατέσκαψε παν εις ἔδαφος, 4eὰς δ' οἰκήσεις διαλύων τὰ ξυλα και τον κέρα- 10 μον εἰς σχεδίας καθήρμοζε τῶ ποταμῶ μετὰ πολλῆς φιλοτιμίας εἰς τους Οἰνιάδας. οἱ δ' Αἰτωλοὶ τὀ 5 μὲν πρῶτον ἐπεβάλοντο διατηρεῖν τὴν ἄκραν τὴν ἐν τοῖς Οἰνιάδαις, ἀσφαλισάμενοι τείχεσι καὶ τῆλοιπῆ κατασκευῆ συνεγγίζοντος δὲ του Φιλίππου 15 καταπλαγέντες ἐξεχώρησαν. ὁ δὲ βασιλεὐς παρα- 6 λαβὼν καὶ ταυτην τὴν πόλιν, ἐξ αυτῆς προελθὼν κατεστρατοπέδευσε τῆς Καλυδωνίας πρός τι χωρίονοχυρόν, ο καλεῖται μὲν 'Eλαος, ἡσφάλισται δὲ τείχεσι καὶ ταῖς λοιπαῖς παρασκευαῖς διαφερόντως, 'Aτει τάλου τὴν περι αυτὰ κατασκευὴν ἀναδεξαμένου τοῖς Αἰτωλοῖς. γενόμενοι δὲ καὶ τούτου κύριοι κατὰ κρά- ττος οἱ Μακεδόνες, και πῆσαν κατασύραντες τὴν

Καλυδωνίαν, ἐκον πάλιν εἰς τους Οἰνιάδας. ὁ δὲ Η

Φίλιππος συνθεασάμενος τὴν ευκαιρίαν του τόπου,

25 πρός τε τἄλλα καὶ μάλιστα πρὸς τὰς εἰς Πελοπόννησον διαβάσεις, ἐπεβάλετο τειχίζειν τὴν πόλιν. τοὐς 9 γὰρ Οἰνιάδας κεῖσθαι συμβαίνει παρὰ θάλατταν, ἐπὶ τῶ πέρατι τῆς ' καρνανίας τῶ πρὸς Αἰτωλους συνάπτοντι, περὶ τὴν αρχὴν του Κορινθιακοs κόλπου. M τῆς δὲ Πελοποννήσου τέτακται μὲν ἡ πόλις κατ' ἀν- 10τικρυ τῆς παραλίας τῆς των Θυμαίων, ἔγγιστα δ' αυτῆς υπάρχει τοῖς κατὰ τον υραξον τόποις ' απέχει

119쪽

11 γὰρ ου πλεῖον εκατον σταδίων. εἰς ἁ βλέψας την τε ἄκραν καθ' αυτην ήσφαλίσατο και τῶ λιμένι καὶ τοῖς νεωρίοις ὁμου τεῖχος περιβαλὼν ἐνεχείρει συνάψαι προς την ἄκραν, χρώμενος προς την οἰκονομίαν ταῖς ἐκ του Παιανίου παρασκευαῖς. 566 Ἐτι δε περὶ ταυτα γιγνομένου του βασιλέως, παρην ἐκ Μακεδονίας αγγελος διασαφε ν ὁτι συμβαίνει τους Βαρδανεῖς, υπονενοηκότας την εἰς Πελοπόννησον αυτου στρατείαν, ἀθροίζειν δυνάμεις, καὶ παρασκευὴν ποιεῖσθαι μεγάλην, κεκρικότας ἐμ- 102 βαλεῖν εἰς την -κεδονίαν. ἀκουσας δὲ ταυτα, καὶ νομίσας ἀναγκαῖον εἶναι βοηθεῖν κατὰ τάχος τnΜακεδονία, τους μὲν παρὰ των 'Aχαιων πρέσβεις ἀπέστειλε, δους ἀπόκρισιν οτι τοῖς προσηγγελμένοις ἐπαρκέσας ουδὲν προυργιαίτερον ποιησεται μετὰ 153 ταυτα του βοηθεῖν σφίσι κατὰ δυναμιν, αυτὸς δ'

ἀναζευξας μετὰ σπουδῆς ἐποιεῖτο την ἐπάνοδον,4 ρπερ καὶ τὴν παρουσίαν ἐπεποίητο. μέλλοντος δὲαυτου διαβαίνειν τον ' βρακικὸν κόλπον ἐξ Mκαρνανίας εἰς Ἐπειρον, παρην ἐφ' ενὸς λέμβου Aημή- 20τριος ὁ Φάριος, ἐκπεπτωκὼς υπὰ Ῥωμαίων ἐκ τῆς Ἱλλυρίδος ' υπὲρ ων ἐν τοῖς προ τουτων ἡμῖν δεδή-5 λωται. τοίτον μὲν ουν ὁ Φίλιππος ἀποδεξάμενος φιλανθρώπως ἐκέλευσε πλεῖν ως ἐπὶ Κόρινθον, κἀκεῖθεν ῆκειν διὰ Θετταλίας εἰς Πακεδονίαν αυτὸς 25 δὲ διαβὰς εἰς τὴν 'uπειρον προῆγε κατὰ τὸ συνεχὲς

6 εἰς τὰ πρόσθεν. παραγενομένου δ' αυτου τῆς --κεδονίας εἰς Πέλλαν. ἀκουσαντες οἱ Θαρδάνιοι παρὰ

Θρακῶν τινων αυτομόλων τὴν παρουσίαν του Φιλίππου , καταπλαγέντες παραχρῆμα διέλυσαν τὴν Εστρατιάν, καίπερ ῆδη σύνεγγυς ὁντες τῆς Μακεδο-7 νίας. Φίλιππος δὲ πυθόμενος τὴν των Λαρδανέων

120쪽

L. IV. BELLUM SOCIALE ACHAEORUM.

μετάνοιαν, τοὐς μὲν Μακεδόνας διαφῆκε πάντας ἐπὶ την τῆς οπωρας συγκομιδήν, αυτὸς δε πορευθεὶς εἰς Θετταλίαν τὸ λοιπὸν μερος τοὐ θέρους ἐν Λαρίση διῆγε. 5 Κατὰ δε τον καιρὸν τοὐτον Αιμίλιος εκ τῆς γλ- 8λυρίδος εἰUῆγε λαμπρῶς εἰς τὴν ' μην τον θρίαμβον, Ἀννίβας δε Ζάκανθαν ἐρηκὼς κατὰ κράτος διέλυσε τὰς δυνάμεις εἰς παραχειμασίαν ' μαῖοι sπροσπεσουσης αὐτοῖς τῆς Ζακανθαίων ἀλώσεως,1ο πρεσβευτὰς ἔπεμπον ἐξαιτήσοντας Αννίβαν παρὰ Καρχηδονίων, ἄμα δὲ προς τον πόλεμον παρεσκευάζοντο, καταστήσαντες υπάτους Πόπλιον Κορνήλιον καὶ Πβέριον Σεμπρώνιον. υπὲρ ων ημεῖς τὰ μεν 10

κατὰ μέρος ἐν τῆ πρqτέρα βίβλω δεδηλώκαμεν, νυν 15 δ' ἀναμνήσεως χάριν αυτὰ προηνεγκάμεθα κατὰ τὴν ἐξ αρχῆς επαγγελίαν, ῖνα γιγνώσκηται τὰ κατάλληλα

των πραγμάτων.

Καὶ το μὲν πρῶτον ἔτος ἔληγε τῆς υποκειμενης Ilὀλυμπιάδος. παρὰ δὲ τοῖς Αἰτωλοῖς ἡδη των ἀρ-6720 χαιρεσίων καθηκόντων στρατηγὸς ἐρέθη Θωρίμαχος ' δς παραυτίκα τὴν αρχὴν παραλαβὼν καὶ τοὐς Αἰτωλοὐς ἀθροίσας μετὰ των ὁπλων, ἐνέβαλεν εἰς τοὐς ἄνω τόπους τῆς μείρου καὶ τὴν χώραν ἐδήου, θυμικώτερον χρώμενος τῆ καταφθορῶ τὸ γὰρ 225 πλεῖον ου τῆς σφετέρας ώφελείας, ἀλλα τῆς τῶν μειρωτῶν βλάβης χάριν ἔκαστα συνετέλει. παρα- 3 γενόμενος δὲ προς τὸ περὶ Λωδώνην ιερὸν τάς τε στοὰς ἐνέπρησε καὶ πολλὰ τῶν αναθημάτων διέφθειρε, κατέσκαψε δὲ καὶ τὴν ἱερὰν οἰκίαν, ῶστε μήτ' εἰρή- 4βο νης δρον μήτε πολέμου προς Αἰτωλοὐς sπάρχειν, ἀλλ' ἐν ἀμφοτέραις ταῖς περιστάσεσι παρὰ τὰ κοινὰ τῶν ανθρώπων ἔθη καὶ νόμιμα χρῆσθαι ταῖς ἐπιβολαῖς.