Schematismorum seu Tabularum institutoriam in quatuor libros Institutionum iuris ciuilis D. Iustiniani imperatoris pars prima secunda. Inuentore Georgio Viuiennio Antuerpiano ..

1191쪽

3 6 GEORGII VIVI EN. AN perpetuae, Ut not. etiam per Bart.l.exceptionem .sfeod.tit.

Exceptiones dilatoria re temporales non destruunt actionem c ut olim solebant, quia qui ante tempus agebat perdebat actionem & re,.ubi sollim hodie duplicatur Reo tempus dilationis, & actor con demnetur reo in expensistatum in priori lite factis) & ita tunc fuit huiusmodi exceptio peremptoria: quae hodie non

Ab homine interdum Istud tem-b A lege interdum pus i Ex natura actionis etiam

hi interdum lsi aliquis stipulatur sibi seu

ctus futuros,

vel aedificari sibi domum incerto loco,

vel cum sit Romet dari pecuniam Ephesi,datur dilatio

ex natura actionis,sEde Ver .

bor. oblig. l. interdum sta

ii Exceptionesprocuratoriae ratione pers nae simi dilatoris, quales fiant illae quibus mulieres & milites prohibeantur agerexi alieno nomine. Mis ieres quidem nonso se sunt Merepro adus nisi pro parentibus qui prot datur, Utq

1192쪽

pro se propter infirmitatem vel aetatem. agere non possunt. nec reperitur alius volens pro e s agere. quo casu mulieres de-bent renunciare Velleiano priuilegio ut in text.&glos . l. scena i nas. T. de procur. nee potest mulieresse aduocata propter mulierem Calphurniam quae sese turpiter& scandalose gesserit in iudicio. vi s f. de postuland .l.j.β. sexum. Potes tamen mu- xllier esseprocuratrix adnegocia. ut in glos.l. ij.ff. de reg. iure. ubi etiam vid. nostros

comment.

Item miles non potest esseprocurator, ne reuocetur a militia in damnum Reipub. ne sit terribilis aduersario. ut in glos. l. militem. C. de procurat.

Et i stud est verum de milite raelesti, qua lis est clericus in sacris ordinibus constitutus. l. filiussa mil.I.veterani. & ibi glos V. de procurat. nisi in piis causis. &promiserabilibus personis. Vt c. i. &ii. ext r. nec cleric. vel monach. cuius etiam abunde satis meminimus in locis nostr. com . argu . legat. diuersis. Dilatoriae exceptiones procuratoris, oppo 1 snendae sunt ante litis contestationem. vinor. l. filius familias. 3. veterant .sside pro Vcur. nisi procurator interueniat postli- tem contestatam, & tunc opponi debent aute

1193쪽

ante primum actum concernentem merita cause, quia alias videtur psocurator , ad mitti, ut not. perBart.l. Pompon. g. rati .F.de procv.Quod quidem verum est, ni si esset exceptio procuratoria quae redderet iudicium nullum:qualis est defitiso procuratore. de qua in L licet. C. de procurat. Item quamuis sint diuersi exceptiones 'Hlutoriae, potest tamen iudex pio om ni bus dare certum tempus intra quod opponi debent. ut not. in gloss& per Bart. l.

Denique infamiae exceptio ipsius procuratoris, vel constituenti* procuratorem, non repellit ut olim procuratorem ab agendo.iuxt.β.eas Vero. hoc tit.dum modo sit non notoria,nec opus sit altercalbone,q'' impediat actionen

TITVLVS XIIII.

De Replicationibus

Vandoquidem ut actiones e lidantur per exceptiones, sic etiam Exceptiones possint elidi & infringi per Replicati ones.qua de causa quum iam de Exceptiaonibus msthodic dictum sit, sequitur

1194쪽

consequenter dicendum de Replicationibus. κReplicationes autem nilaliud sunt, quam Exceptiones ex parte actoris proficisce-tes, post responsum datum, quae quidem. ideo necessariae sunt, ut exceptiones excludant: Sem per enim Replicatio id cirisco obiicitur, ut exceptionem oppugnet. Vnde illud tenendum est; omnem Exceptionem vel Replicationem excluse riam esse,nam exceptio, Replicatio excludit Actorem,Reum.

Sed & contra Replicationem triplic tio dari solet,& sic deinceps multiplicatur rursus nomina dii aut reus aut actor

Afris per Exceptionem, Replicationem, Duplicationem, Triplicatione, stuadruphcationem.Sed exceptio qua Ex- . Leo competit prodes eius Fideiusso- eludi- ri nisi sit exeeptio,quod Reus Nelsi tur nis cesseri minor st, Beneficium h l beat, ne inplusqui possit conuenia- Iim . Quia interdum Exceptio iniqua opponitur Actori ideo datur ipsi actori Replicatio:ut si creditor pactus est. cum debitore nil se petiturum :& postea pacti sint in contrarium agente creditore ex

cipit

1195쪽

cipit debitor: scilicet propter contrarisspactum postea celebratum d factum intiquum esset creditorem excludi ab actione: ideo datur sibi Replicatio ex illo vltimo pacto. Sicut ergo exceptio iuuat intentisne Re & nocet Actori Sic econuerso, Replicatio iturat intentionem Actoris,oc nocet Reo. Quand o si h t contrari acta, tunc secundum no tollit primum ipso Iure,sed ope Replicationis: quae potest opponi in qualibet parte litis, usque ad sententiam. ut in l. ij.β.j. U. de excepi. Rursius quia etiam Replicatio interdum inique opponitur ab ipso aciore, seu ipsius procuratore: sa gratia data est Reo Duplicatio, & quia illa otiam interdum inim tua, vel non de iure fundatur opponitur , datur contra eam Duplicatio, etiam admittente Iudice. Et ita ulterius datur defensiones Actori & Rei, de quib. latius in libr.Etorum.& nostra dicta pnixi it diciaria. ADuplicatis est allegatio verbalis vel inscriptis, quae datur Reo ad infirmandam Replicationem actoris. vi g. rvrsiim hoc 'tit. Et sic describas Triplicationem esse al- regationem quae concedatur Actori ad

debilit da exhibitam Rei duplicatione.

1196쪽

In Exceptionibus dilatorijs probabilibus sper testes non dantur nisi tres dilationes communiteri.σquar ta datur cum solennitate Imris. Vt not.c. vltra tertiam .extr.de testib Pacti exceptio δε non petendo competens t. Reo principali conuenit fideiutari, quando sal tem est exceptio cohaerens rei uti. defensiones.C. de except.&1.omneS..ff. de except. secus si esset exceptio cohae rens personae sicut est exceptio de aetate.

sicut quando Reus est minor: quia talis petit restitutionem in integrum , quae non conuenit fideius ri. Similiter ille qui cessit bonis habet exceptione ut non conu niatur in plus quam in quantum facere potest,sed illam exceptionem non habet suus fideiussor, ut hic dicitur. Et regulariter verum est,quod illa exceptio, nequis in plus conueniatur quam facerepo test non detur fideiussoribus. ut g. de re iudic. l.etsi fideiussor.

TITVLVS XV.

De Inter dia

1197쪽

E Replicationibus & iudiciis Petoriis in quibus principali

ter de dominis vel quasi ali- . cuius rei agitur usque explicaratis: hoc titui. de possessoriis ne altrum 'membrorum nostri Iudicii deesset hoc est interdi istis,seu actionibus qui pro his exercentur quum sint desensiones potas dentium) tanque superiorum Actionu. cognatis iusto ordine ac optima Meth do Iust. Imper. disserit. Posse iseria autem ea iudicia appellantur. in quibus de nuda possessione vel quasi disceptatur, quae tutiori ac conuenientiori appellatione Interdicta passim vo

citantur.

Interdicta olim erant conceptiones ver borum, seu verba concepta a praetorae cucerta solennitate inter duos contenderi

te superpossessione vel quasi posses. Sed hodie ister dicta nihil aliud sunt quam a

ctiones pr toris in factum ut in s .eodemtit. . sin. Theoph.autem sic besinit, Interdictum est, enunciatum Praetoris in ter duos aliquos qui de posses ione contendunt, emissum, facti quidem speetem, causamque non definiens, sed quomodo de ea iudicandu sit, Iudicem informans,&c. Hodie tamen Interdictorum propo

1198쪽

nendorum antiquis formulis atque solennitatibus abolitis, actiones in factum pro ijs dantur.I. sin. hoc tit.& l. fin. C.deformul.& impetrat. adi. sublat.

Quaestio hic oriri posiet annePosse - 3ria, seu P e lanes aliter petist int quam

per interdicta: maximE: nem pe per condictionem indebiti.vt l. indebiti. I. si minimi. sfide codiet. indebiti. sic etiam per condictionem triticariam. vi l. i. F. de condicit.tritior.& per condictionem ex lege. vll. fin. C. de acquir. possess.

Nominanter autem dicitur lila quasi ε lptis ione: quia incorporalia non possidentu quia Nerei uetur quod pedibus

calcatur, videri & tangi potest. vll.F.deacq. possess. Incorporalia autem tangi nequeunt. su p. de reb. cor p. & incor p. per tot. &er o quasi possidentur. ut is de acq. rer. domin.l .seruus. g. incorporales. pro quibus etiam dantur interdicta, ut sunt Viae,actus, iter aquae ductus. nam si pro istis iuribus contendatur, datur interdictum de itinere actuque priuato.Vesfeod.ti t. per tot.

Cum agendu sit inter aliquos de pro- sprietate, & dubitetur quis eorum posit deat prius discutiendum est de possessione, quod fit per interdicta utipsidetis, & Z Vir

1199쪽

3s GEORGII VIVI EN. A MOVtrobi. de quibus in Q in themate pate bit. Nisi enim resciatur quis possessor&quis petitor,non potest de proprietate agi. Et est magnu commodum possidendi, quia licet res non sit possessoris, in net tamen apud eum quamdiu lis est,si actor non probet eam suam esse.Et quando obscura sunt iura iudicatur pro possessore & cotra petitorEm. ut hic . retinendae.vsque ad . sed interdicto quidem. &l. sin.C.de rei vendic. Item hic Reo dan tur plures dilatiοιο quam actori. vi l. s.ff. de ser. Et etiam caeteris paribus plus cisauetur Reo quam actori,i. Arrianusas.

s milis modus agendi, sicut in istis inter dictis. Et datur hoc interdictum superficiario cotra turbante eum in sua superficie.vi l .iii.f. proponitur. L.de supersic. ciem in alieno solo. vi l.j.F.desuperlic. I-

Et dicitur hiperficiarius qui habet superfit dem etiam est in interdicto de itinere actu priuato,u, datur ei qui usus est 3o.vicibus seruitute itineris vel actus vel viae contra eum qui turbat ipsim seu volentem impedire. viff. l.). de itin .actuq.priit. Idem

est etiam in interdicto de aqua quotidianam asiluali, quod datur ei qui ducit aqua ex

1200쪽

aliquo loco ad rigandum agi u suu contra turbatem eum. Vt F. te a l. luot.& aestiva. l. i. Et dicitur aqua quotidiana quae quotidie duci potest: & dicitur .essi is, quam expedit ducere in aestate. vid. l.j.β. quotidiana.& β.aestina.

datur in eum qui dolo maloimi pedit ne quis in possessione mittatatur, & contra eum qui missum in possessionem eiicit. quia sicut iudicis esst aliquem in possessione . mittere: ita eius est eum in eadeposses . tueri. ut T. ne Vis sat ei. l.1. Ne vis fiat et,qui ius inferedi ruor- tuu habet.quod quide habet duo capita. Vnum,scilicet,quod datur co- έ tra eum qui impedit aliquem vo-.ῖ lentem inferre mortuum suum in locum ubi iuste eum inferrei possit. vel prohibet ei iter vel ac cessum ad talem locu . Quod, in quam, interdictum datur ad in teresse,& ad dimna. ut si propter necessitatem funeris necesse fuit emere alium locum. vi l. libe