Schematismorum seu Tabularum institutoriam in quatuor libros Institutionum iuris ciuilis D. Iustiniani imperatoris pars prima secunda. Inuentore Georgio Viuiennio Antuerpiano ..

431쪽

Solenne leuamentum,est ultima minutis quam testator coram principe Nel iudice, veteoram jeptem testibus sterialiter adi regatis proponit in striptis, siue propria manu, siue tu

secretoper alium factis, eum certa quadam solennitatum obseruatione.d.β.j & l .iubemus C.eod. Et valet huiusmodi testamentum quamuis testes ignorent,quid in tali scriptura,quo adhaeredis institutionem,contineatur. Vt plurimum enim solenne testamentum in secreto aliquo loco fieri consueuit, partim ad euitandum eorum odium, quibus testamqnto nihil relinqui tur,partim vero ut ipsi testatori consulatur , ne videat haeres in testamento institutus mutari testatoris animum, atque eius in si dietur vitae & haereditatemi petat ante tempus. secundum Ioan. Fab. in β possunt autem .num. V.

samentum nuncupatium, est quod si coram septem testibus,omni excepti ne maioribus pr sentibus& exaudienti bus vocem testatoris, qui & Voluntatem suam eis patefacit,& haeredem expresse simul instituit. I. fin. hoc tit. l. haeredes palam .sfeod calata comitia frui votata eonsilia , qu a dum comitia calabantur, totus populus

p cornicine ades se iubebatur,& sic dici tura concilio. Coti

432쪽

cintiliam vero est,cum a magistratibus i.

Eici, causa populas congregatur. T heoph.

supra g.eadem lege.quib. ma. lic. Vel non. Praeinctum testamentum,quod Lebat a mn 8

Ati spretarictis G adbellandum experiti simis. Per aes in libram testamentum, est quod Le 9ripoterat omni temporeperimaginariam Nemdisionem: in fauorem eorum qui proni erant ad subito moriendum: ut periclitarentur de vita dum sorte nondum instaret tempus ad calanda comitia. i urnaria Nenditio autem erat talis: ade- 1 o. rant suisque testes m libripens sic a libra &pendendo seu ponderando dictus,quasi Ponderator: uti magis ponderare quam

enumerare pecuniam solebant veteres: ut

& multis in locis hodie obseruatur Gallis) ciue&Romani puberes, atque his praesentibus, is qui successor futurus defuncti erat,patrimonium morituri emebat, solenn ibus hisce verbis: hanc ego familiam , quae mihi empta est hoc aere, aeneaque libra, iure Quiritum meam esse aio . Deinde aere percutiens libram, id aes dabat ei a quo haereditatem expectabat, qui Antestatus dicebatur velut loco precii. Porro venditor emptori nihil tra debat,sed haeredem eum tali modo con

433쪽

GEORGII VIVIT N. ANT.

stituebat ut scilicet post mortem venditoris posset iure haereditatem adire vid. Sueton. de Domitio Neronis auo. Faber putat falso deceptus quod crediderit emancipationem solum ad liberos referri:dum significet tamen quamcunque imagina riam venditionem , Budaro teste in an not. Pandect. in hoc testamenti genere filiorum emanci ationem interuenisse: nam si hoc deliberoru emancipatione actum fuisset. non omnibus concessa fuit testandi facultas. Plerique enim non habent liberos: mulieres vere etsi habeant, tamen eos non habent in potestate. I. foeminae.supra de adopt. Item erPraetorium fuit testamentum in ' se ante Principum constitutiones: sub quorum im perio auctoritas praetoria concidere coepit Cic. in Orat. pro A. Cluent. sipd obsignatorum, id est, notariorum meminit,ut praetorio tunc iure usos Romanos appareat in testamentis. Quo Millud Horatii in Sermonum carm. at Plaut. in

434쪽

s Testator debet subscribere persel iesper alium uriuntatem suam. Te rator debet illam scripturam

producere coram septem te Iibus:

,el octo, si testator sit ignarus sit

rarum.

Nee oportet ut te res sciat quid

in scriptura contineatur. Potest nanq; testamentum fieri secre-te:sed testes una cum testatore debent se subscribere unico co- textu .i .nullo actu interueniete

Subscriptio te Isiatoris erit inra, veleonsimilis:Ego N. volo hanc schedulam inclusa tu esse mea

estamentum &testatus sum oz mnia quae in ea continentur.

J Subscriptis autem tessis debetes talis: Ego N. interfui cum illis aliis testibus ,ubi N. testator dixit& voluit scripturam hie

Deinde te res debent istadis Lamentum . heu illud,se quo estu elusum disiare uno eodemque tempore uno velplurib. sigillissis vel

tra Spe.cestat in tit. de procus.

ri faciendi generratis,

pinea de

435쪽

Possea debet istud testamentum sie eti sum east odiri, an que post mortem testatoris. qualiter autem debeat tune publieari notatur perBart.l.ij.mquem ad modum testam .aperiant.Et per alios Dd.l.pu- . Lblicari.C.detestam.

Subscriptio est exempli ab alio seripti not γῆ manus signis facta munitio. l. Diuus. Ditem senatus. de Falcid. Vbi Bart. parem que vim habet, quam holographa scriptura. l.emptor. .j.ubi Bart.F.de pact.

Sigillatio es sigilli alicui rei appositis,oeelusio e munitio. Iticet est; ad papalea bullas&diplomata regia sevi missiuas magis spectare arbitrentur.sed de hocvid.Hieron. Rorarium Portu manum. Et signatorio annulo testamenta claudebantur . l.ad testa mentum. U. de testa. Eo utimur, ut signum imprimamus. l. ad testium. .penuit. eod.tit. Est autem

annulussignatorius, qui charactera, id est sculpturam habet.' quo utimur, ut signuim primamus. Alciat. de verbor.signis. laignatorius annulus. Signum autem est, quo quid fidei causa obsignamus, quod sigillum certum esse volumus.ut & dicitur a pud o m n es sere Iuri sconsu itos. v ti.

iij.I. hoc interdictu. de tab.exhib. Et sic

436쪽

quidem 'constitutum est parti m solennitatis publicae causa, partim firmitatis rveluti etiam saepe fieri assolet, ut ea quae sequuntur, nonvideantur idem cum isto continere.Vid. Plin. x. Epist .aposphragisma.Interim spectatur accus signationis

magis, quam ipsum signum: licet secus putarit Hopperiis in iis, in quibus quis rem sitam esse vult ostendere per signu. per t.quod si .β.j. l.i. si dolum. U.de peri.

Melius

autem

mentum

fieri se

crete qua Verte:

s Primὸ ad vitanda od ia, quael potioni nasci contra testatorer

ii aliqui scirent se esse tam modicum recepturos ex tali test mento.quare & Iul.Clar.de t sta.quaest. .versic.sed pone. Item Bellon.consit .suo.72. nu. xi. affirmant tale testametum manu testatoris vel alterius claexaratum esse bonum ac validum, etiam si testator postea solum id ostendat coram septetestibus ac dicat illud esse tua ultimam voluntatem, & velle ut omnino valeat, & strictissi.

me obseritetur.

Seeundo, ne illi qui multum sunt recepturi machinentur in Bb ue mor-

437쪽

transeunt ad haeredem,& non possuntes se in suspenso sed in restitutione fidei comissaria Ellim transeunt actiones utiles ad fidei commissarium,quae possunt effoin suspenso. In legatis autem seruo relictis, non requiritur iussus, sed immediate transeunt ad dominum:quia non continent aliquod onus, sed soliim emolumentum. ut Tmanda. l. si haereditatem. Denique in posse one acquirenda per ferseMum non requiruntur d. tria. sedium citdomini voluntas, vel serui. ut F. de donat. caussi mori. 1 n. Et statim quando seruus incipit possidere,dominus incipit usucapere, siue sciat, si ue ignoret. in re bus nem pe peculiaribus. Vt C pre solii. l. ij.Secus in dominicis,quia requiritur sententia domini. ut ibi dicitur. Et non solii in usucapit dominus per seruum, sed etiam aequirit longi temporis possessi 4.nem .ut dicit. .ite vobis hic.in text.nost. cuius effectus est praescriptio. ut T de sucap.liiii. Dissuspra imperis,apud idoneos scri pi res raro reperitur, praeterquam in ablativo iussu.nostri iussus,cum obliquis,ut iussum,&iussionem usurpant.ut iussus prPtoris excusat. l. si quis eum. T si cert. pet. .

438쪽

sequitur. Autoritas in ipso actu interuenire debet. Mandatum ad futura: Autoritas ad praesentia: Ratthabitis ad praeterita refertur : Consensus autem sere ad haec omnia. Vigi. supr. de haeredit. institui. Hinc iussum pro nomine accipimus. leg. sed & si quis. .si duos fructuarios.ffide v-su fruct.

Iussus aut praesumiturper longam possessionem. Angel .leg. si quis mihi bona.*.ius sum. de acquir. naeredit. l. si quis in alie- . na.in princ .eodem xit. & in l. si filij.&ibi Bald.C.de petit. narredit. & Doctores& Ioani s de Porris ciendum de verborum bligat. fiscus de Padua lesei. iij. re -- gu.C.qua admit. Et iussas finitur morte iubentis e integra. les. qui in aliena. f. is qui & leg.si per epistolam .& ibi Bartol.&Doctores.sf. de aequi .haered.&per F Iin .in c.ea te.cle rescriptis.nisi quando iubet exequi sententiam suam , quia talis iussus non finitur morte iubentis. in au- . et thent . ut nulli iudic. q. si vero praecepta. coli.9.Bari .l fundus in s n.F.dncq. posse ses Ang. d. l. si per epistolam. Item nisi iussus emanauerit sine causa:quia tunc s-nitur cum iurisdictione iubentis . lege j. Codice de postul. leg. fin.Cod. depositi. Item

439쪽

si .

Item ni si emanauerit super eo, quod iu-

bens teneatur facere proprio nomine: quia nunquam finitur morte iubentis.d.

l. fundi. secun d. Ang. & d. l. si per episti Voluntas e acultas seu vis animi, qua bo

num expetimus,malum auersamur,duce ratione.nam mutae animates duce natura, quq. sensus extimulat. Papinian. Voluntatem

inquit potitis quam verba spectari pla

cuit in conuentionibus contrahentium-

Inhaereditate ad- s Vt insti tussi mei re emeunda per liberam iptitione. homine a me bona i Ut hiat eonditisne uam. fide possessum ,γm, mi inspur meus prae sedata .

mihi illa haeredi Vt lens adeat. . eas acquiratur,re- Vt velit mihiaequirere.

quiritur, Nideam eum bona fide.

Et dicitur notanter Ῥt debeatscire tan- ditionem suam, lula ignarus suae conditio m nis nemini acquirit. non sibi.vt ff. de acq. haered .l.qui putat. β. qui bona fide. quddnon intendit se obligare haereditati. vi C. si quis sibi vel alteri.l. multum interest.Non etiam mihi,si iussus non praece dat. vis. de acq. haered. l. si quis mihi. g. iussum. Nec etiam si iusius interueniat. ut fi .de a . haered. l. sexta. . Celsus. quia

440쪽

Ede negoc.gest. l .atqui. . si libero. Si au- tem sciat conditionem suam.tunc vel vo ' :lens adit,vel nolens. Si volens,non acquirit mihi sed sibi. restituit tamen mihi P

condictionem sine causa ,si mei institutus contemplatione.sed si nolens adeat iussu meo,acquiri mihi, i mei contemplatio- . ne sit institutus. sin minus, nihil acquirit.ut T. de acq. rei dom. l. h. moliber.in princ. Dicunt tamen aliqui, quod igna- . rus suae conditionis acquirit sibi .viff. de acquir. haereditat. I. qui putat. aded. si non mei contemplatione sit institutus r ut Ede ac i. possess. l.qui in aliena.

Posse io naturalis est cum aliquis sic pos 4 asidet, tu est in re vel eius parte,vel tal- tein cum ies est in conspectu eius,ut eam. videat vel partem eius.Sed p idere ciuili- . . ter dicitur quis, clim nec est in re, nec res in conspectu eius. scilicet possessionem sol animo habet&rem de iure retinet. id bet naturalem possessionem.C