Schematismorum seu Tabularum institutoriam in quatuor libros Institutionum iuris ciuilis D. Iustiniani imperatoris pars prima secunda. Inuentore Georgio Viuiennio Antuerpiano ..

901쪽

bus et Droribus Ῥtriun coniunctis iij adrogati tota haereditate consequuturi id. .2Sed si no habeat filios, fratres Nirinq; cο-

tiniso in eapita hisccedant. Ῥt Plutea bie. Hodie tame omnibus istis pater naturalis . legitimus praefertur alte Uum furitum habes patri arrogatori facita emacrpationeis ire lane Hy arrogati defunem, i ha bet glo . r. Ῥerb. et per . hic. uisuccedit arrogato, illius nomine ten tur creditoribus istius.j. Arrogator post ac rogatione fasta tenetur de rebus per adrogatomgestis, quantu ad peculiu, Nelad earres,in quibus Uu rutilus ipsi acquiritur,l pertinet. β. lin. hoc. tit. & l. in adrogat. Uf. de pecul.

TITULUS XII.

De eo cui libertatis cause bona addicuntur.

Onti nuatur iste titulus se, quia supi . per quas personas nob. ac l. I. sin. d. st quate nus res per uniuersitatem etiam acquirantur causa' F i heris

902쪽

Addi

biicitur hic de modo illius acquisitionis

per uniuers. quarto. nam si eius, qui vestestamento , vel ab intestato libertates reliquit, haereditas non adiebatur, pol rant ij qui libertatem acceperant, petere sibi bona adiici libertatis conseruandae gratia) defundii, & ille seruus deinde

satisfaciebat creditoribus.j. addicti ob norum libertatis conseruandae causa est in fauorem introducita, tunc locum ii bens, qua do rei i cta libertate vel in testamento vel ab intestato,seruus haeres institutus,aut legitimus repudiat aditionem haereditatis, ob magnitudinem aeris alieni. Tu cenim potest seruus obcosequendam libertatem , petere aditione bonorum, piaestita tamen cautione,de satisfaciendo creditoribus. vocaturq; is, cui bona sic addictitur successor anomalus seu extraordinarius,secun d. glos. I. fin. su p. verb. successor.& praesertur ssco:& bonorum defuncti venditione impedit. vid. authent. de haeredi& Falcid. g. in omni

Vt nullus omnino succussor extet, nec ex te flamento,nee ab intesato. I. sn. hoc tit. Idonea cautio, quam is praestare debet, cui bona debet addici,qui. securos faciat cre- diatores

903쪽

ii is i ditores de solido, quod cuiq; debetur,

noru

requi xa Consensus in iuspatronatus. nam is cui bona addiciatur dicere potest: non aliter mihi volo bona addici nisi hac conditione, ut & ij qui directas libertates habet, mei liberti sant. Hoc enim propones audietur ,& postulationem eius Iudex confirmabit, dum tamen ii quibus di recta libertas debetur consentiant. β. i. vers. nam huic. ubi & Theoph. hic.

TITULUS XIII. De successionibushblatis,quiss-

ebantper bonorum vendi,t I9Hes, ex stuatus, . consul. Claudiano.

Odos duos alios, ut nil antiquitatis ignoretur, subseque- recitat Imp. hic acquirendi olim uniuersaliter domi-

ratione venditionis bonorum, ratione commixtionis seu con- mulier cum sero

904쪽

uo alieno,inuito eius domino habebat. j.&ii hoc tit. Sed cum ius hoξ sit cor re- diu,& hodie prorsus ab usu sori Romani recesserit, longiore eius declarationem ut superuacanea, Voletes omittimus, nil aliud praeter hoc addentes, Quod libera mulier positi hodie nubere seruo , si non igno-

. ret conditionem eius. Ut l. fin. C. de agri c. decensi. lib. xi.& maxime iure canonico. ut lc.ij.e X tr. de colu .serti. nec amittet liber- tatem nec substantiam, ut olim ex SC.

Claudiano. imo filii etia sint liberi,quia

sequuntur ventre. Et ratio est: quia mulier non transit in potestatem viri, nisi quantum ad debitum carnale,& operas domesticas. visu pr. ad Tertuli. d. es

Ergo praeterquam quod Acces is quae olim fiebat per booru venditiones fisublata , crotummodo ereditoribus datur,υt indicio is

dicis bona possideant, . de illis APonant.

TITVLVS XIIII

De obligat i

de rerum iure: item quia . i. silpr.de reb.corp. dc incor P. d. est,res

905쪽

est, res esse incorporales seruitutes, haeredi tates & obligationes, & explicatis seruitutibus & haereditatum doctrinis,lam de obligationibus & aftionibus dicen- dum putauit Imp. recto ordine. Obligatis autem est iuris vinculum, quo Ne-eessitate Uringimur alicuius rei seoluendaserandum nostrae riuitatis iura. v i h ic β. i. Naturalis tantii na, hoc eri vinculu prouenies ex naturali aequitate, quae omnium hominum entibus in sita est, aut ex iure genti um , quo quis alteri obligatur ad aliquid dandum faciendumve.

Bart. l. Iulianus . nil. N . f. de con

8ict. in leb. Eaq; est duplex: una ex iure naturali prim quo proueniens, quia piubata de iure ciuili I. Di producit actione. ut est educatio uis . . t sobolis. l. si quis F. de lib. agnosse.

Altera ex iure getiit oritur ob nudupactu, non tame interueniete stipulatione,aut traditione rei. Ciuilis tantum,cti in quis ex iure ciuili tantum, deficiente con-

dam sensu debitoris obligatur. Bart. d. mul & haec vel producit acti onem cum effeci uexactionis, Ut est infentelia xranseunte in rem

906쪽

8ῖ α EORGII VrVIEN.ANT. iudicatam, quae pro Veritate habetur. I. res iudicata .ss. de regu. tur. &l. ingenuum .sside stat. ho m. vel licet pariat Pactionem, exactionem tamenon pro

ducit, ut in chirographo spe futurce numerationis dato Bart. L j.nu 3.ssidi fideiuss. Naturalis & ciuilis simul, in qua simul concurrunt consensus cotrahen-- γ.Ltium , sequitas naturalis, & auctoritas

iuris ciuilis. Idq; fit in omnibus serEcotractibus,vel quasi, tam nominatis, quam in nominatis, qui sunt iurisgentium vel ciuilis, ut in Emphyleusi de stipulatione. &c. Item in delictis vel quasi delictis. & habent hi non solum actionem,sed etiam efficace exactio nem Lyel obligatus. ff.de liberat. caucER autem nudum pactum, renuentio duorumpluriumne, quae in primis verbis solius mentionispersistit,nee transiit in proprium

nome contractus nec informam solennem receausam undeli rebur in efficaciam,adpr ducendam aliquam actionem, positi assumere. Salic. l. legem .C.depact. Panorm. c. pa ctum. ext. deverb. Iagnifico

907쪽

T AB Ns T I T, L I n. I II. IVST. IMP. Contractuum, quoties interpar.ctu O dispositione iuris aliquid mater partes cotractia esse censetur, et Publica obligatio seu maleficium publbcum,utia a malesias : vis Puobbcae vii priuata:falsitas: ambitus: repeisidarum peculatus: de residuis:

de annona . patricidiM: homicidium'. adulterium: Privata,aut priuatum maleficiβ. 'isertis: rapina e damnu: iniuria. Mutuum, Comm.-Re,ut datum, Depositum,

Drbii H Stipulatio siue vero Iborum obligatio. t Literari; obligatis.

in contextu pa

oblogatio

Voluntarν, ς omnis

nascitur

aut exa

exercitor

- Et hae obligationes contrabuntur, au

Consens'

Emptio, Venditis: Locatio, codumn ' Vt i Societas, madatu. vi in amone Tutela, administrationes negociorum gesorum : rei eo munis diuisione: condictιone indebiti, solu-riosi: berectatis aditisue: funeris impensa: litis contes satione.

908쪽

Obligatio cunus est,quae descendit ex caeteris quinq,θeciebus iuris scripti, depto edi praetoris.& h c ex Il. xij. tab. SC tis,cosue tu dine & statutis ciuitatum est introducta, &actio inde nata perpetua est .i. du

Ias. I de qui b. nu. 38. F. de leg. Bart. l. . E. de verb. oblig. nusi .et fac. text. l. in honorariis. F.de act. et oblig. Praetoria obligatio es,quae ex praetorum edistis vel interdi sis trahit origine, Ῥes ex consiturionibus Ducu,Marchionil cir Comitum proficiscitur cuius actis annuo temporis facio expirat. d.β. omnium.& Ias. g. sed ist .

Obligatio inuoluntaria deniq; ex qua simaleficio, est quando dum tune iuris delictum esseeperpetratum accipitur ab eo, cuius funeades, licet ab alio sit commissum, ut in tit.de his qui deiec.vel effv. l icet ioc loci I m p.

nulla alia assignet ratione. Quarti nonnulle obligat. ex quas contra fiu,vel cx q. male sic. dicantur,quam quod argumeto, partium enumeratione, seu remotione nitatur hoc modo: quia illς obligationes non sunt ex contractu, quam is ad hosacccdere videatur, neq; ex maleficio. ergo sitiat ex q.contractu. Item quia in po-

steriori

909쪽

steriori casu peccatum esse aliquid reperitur,ex quo nascitur obligatio, non quidem ex contractu , sed neque proprie ex maleficio, ergo ex quasi maleficio peccans obligatur, ut iudex, qui male iudi

Res naturaliter debita di soluta repeti nonpotest, ob obstante exceptio -n .l. iurisgentili. g. sied cum nul-

tu la .vers igitur nuda.ff. de pact.ralis Pro naturali obligatione tantuρο- obli- test accedere eiuslser. l. fidei hi sior. gatio-Q g. fideiussor. l. Marcellus.& l. j. &nis io. U.de fideius L nisi tamen ea petantu nitus sit extincta. l. si quis poste fe- quam .sseo.& Bart.d. l. I. nu. 2. s. Naturalis obligatio tantum,nouationem quoq; admittit. per text. l.ij. q. de nouat. In ea quoq; locum habet eompensaluo.l.etiam. ff. de compensat- Ciuilis obligationis tantum 6fectus est, ut pariat actionem, non etiam exactionem.

My n sing.d.Li. nu. Iq. Gallis G naturalis obligationis simul coniunctae, effectus est , ut tam actione quam exactionem efficacem possit producere, . secundum contractus & delicti cuiusq naturam. Mysing d.I-j.nu.IJ.

910쪽

Diffe

rantis

contrarus es conreptio Nerborum se consensuum. ut T. de verb. oblig. l. sti putationum. f. stipulatio. er e acti. ut T. de curat. surios. l. consilio..sbligatio autem oritur ex contractus iuris. F. si cert pet. l.ij. Actio vero Ῥlterius orimm ex obligatione. viis de procurat. l. licet.I. ea obli-- gatio, α etiam iuris es. Proprie inuando contrahentes hine inde obligantur. ut in emptione , enditione. Labeo. g. contractum. ff. de verb. sg Improprie quando unapars selum obligatur. Ῥt in mutuo.ut iLi cert. petaI.ii.

Impruri ime quando sit dissolutio eo

tractus: ut in transactione. Vt noti per Bart. l. siue apud acta. C. de transact.

e etiam es in liberatione. ut inf quitam M.toll. oblig. g. i. Et ista seruitit ad intelligendilitatuta, in quibus termini debet proprie accipi. vi l. iij. g. haec verba. T. de negoc. gest. Ex quo patet, quod si in ali quo loco statutum sit,quo prohibeatur ut nemo cum talibus cotrahat,per illud statutum non prohibetur mutuum, neq; trafactionem, neque liberationem cum talibus fieri, quamuis Bald.C.de pact. in rubr. dicat,

quod quando per statutum prohibetur