Schematismorum seu Tabularum institutoriam in quatuor libros Institutionum iuris ciuilis D. Iustiniani imperatoris pars prima secunda. Inuentore Georgio Viuiennio Antuerpiano ..

921쪽

Actio

Io4 GEORGII VIVI E N. AN T.

as Pretarium in quo precibus petenti utendum datur quamdiu is qui concesssipatitur. l. i.ff. de precario. Directa, quae datur commodanti contra ieommodatarium non solum ad rem commodatam ,sed etiam ad interesse. ut T. com- 'mod .l. iij. .si res. contraria quae datur eommodatariora tra commodantem de impensis factis in re commodata ff.com mod .l. in com mo

dato. β. contraria. i e

Et comodatum debet esse gratuitum. nam alioqui si merces interueniat,n 6 est commodatum sed locatum. ut infr. locat. β.j. modo res sit locabilis.alioqui est contractus in nominatus.Vt l.naturalis. . adeun do. ff.de pr script. uerb. Si etiam maM tum debet esse gratuitum. vi ins mandat. q. sin. quamuis postea quando mandatum completu est, debet solui salarium pro labore. ut T. manda. l. . I Depositum est contractus nominatus, bona

fidei, in quo res mobilis, retenta tame sibi poses lane or dominis, datur depositario gratis

fodienda, Ni eadem restitu inr, eum omni- Asfructibus,quandocunq; libitum fuerit Z ncti.=-preis rea.hic. & c.sin .extr.de deis posit. Si deposui apudierem meam, teneris

mihi actione depositi directa: sed si tu λ eistiali

922쪽

cisti aliquas impensas in re mea,tunc ego teneor tibi actione depositi contraria, Vt d.est. de commodato. Depositarius tene tur de dolo.viff. depos. l. i. s. illud. & delata cui pa, quae equi parat dolo. vi ff. de pos l.quod Nerua. non autem tenetur de leui culpa regulariter. Et ideo si tu rem .meam apud te depositam tua negligetiacasu vel surto amiseris, mihi non teneris. debet enim mihi imputari: luia rem me a m custodiendam tradiderim tibi amico negligenti.Si tamen factu sit pactum inter te & me, quod si rem meam perdi

deris,leneberis: tunc etiam obligaris ad culpam leuissimam, ut T. deposit. l. i. β.s spe. Interdum etiam teneris de casu. ut si rem meam apud te depositam portaueris ad loca periculosa. ut F. commodat. l. in rebus. I. i. vel etiam si fueris in Horarestituendi depositum. ut T. depos. l. si in ale . . sin.

are a viden

positi con Gratuita custodia ira ctum Restitutio rei L. depositariu

Depositi actio

aratam executionem, sicut sententia. vi l. penuit. C. depo

s t. modo depositum sit notortu perpu-

ue blicum

923쪽

blicum ita strumentit, vel per scripturam ex testimonio testium receptoru ad per petuam rei memoriam. Bart. l. credito -

vel Q

res. C. de pignor .alias autem requiritur libellus,& litis cotestatio. utc. quoniam frequenter. ext r. Vt lit. non contest.

Penus est contractus nominatus bonae 'dei u quo res mobilis datur creditori, visus debitum ipsisi aluum, qui quidem oblectu adrei restitutione,debito persoluto. gis n. hoc

tit.& l.j. ff. de pignor .act. Et tenetur cre ditor pignus recipiens de dolo: lata culpam leui. sed non leuissima, neq; de casti

fortuito. M. F

Praetoriu:quum Minaria habes iuri i-l Gionem, ratione contumaciae rei conuenti, ante desinitis Uententiam mittit aliquem in posse one bonoru, ob remotam cautio nem de damno infecto. et de hoc pignoro agitur tot. tit de dam. instet.CIudiciale quo pro executisne definitiuae siententiae, a iudicem immisiis tu bonorum onema a diuo Pio.f. in venditio

creditor AEntequam ligura acceperit non est obli

924쪽

est obligatus,quamuis ex nuda conuentione pignus sit obligatum sibi. ut .F. de pignor. ach. l. & competit ipsi creditori ex nuda conuentione actio hypotheca ria ad persequendum pignus. ut in D. duact.β.item Serviana.

runt Pignus in re

ad contractur/gnooris hum

Ratentio dominiit ei debitorem oppignorantem. Re litutio rei o pignorat per se luto iam debito. de quiue.

item

ctio

titia

in re immos

Directa: quae datur debitori tontra credatore pro restitutione pignoris,quod debet restitui in specie, irint et eum fructibus et interesse,si mora. Indirecta et quae datur creditori contra debitorem pro impensis fassis inpignoren .sii necessarias. si de pignor. act.

TITULUS

925쪽

sunt, ut ex princ. huius tit. patet. 1 Sti titio autem dicitur a stipulo : Stipulum autem a stipite destendens , si num veteribus significabat. Inde hic co- tractus,stipulatio metaphoricξ dicitur. Est enim omnium contractuum firmissimus. in princ. hoc tit. Σ Ei stipulatio est verborum conceptio, quia . . bus is qui interrogatur, daturum facturum uese id quod interrogatus eset, respondet. I stipulationum aliae. g. stipulatio. ff. d verbor. Oblig.' Interrogatione praecedente, &re sponsione sequente: ut promittis deceml promitto. Quibuscunq; verbis: sive G ecis, siue Latinis , siue partim Latinis & partim Graecis: modo uteri intelligat.

926쪽

Pure, ut dum specialiter aliquid promittitur expresse vel tacitE , sine ulla diei aut conditionis adiectione, ut Spondes mihi per solennem stipulationem dare Io o. aureos ' Spondeo.& in hac statim res peti potest, pro ra

tione tamen temporis, quod commi

serationis causa dari solet debitori, ut com modius se paret ad solutionem.d. β.omnis.& ibi glos .in verb.confestim. Quia nata est tam obligatio, quam inio,&cessit& venit dies, iuxta l. ce-j. Dita de re dic m. ff. de verb. si g. uisio In diem: ut puta cui certa aut incertane ' dies apponitur,dum tamen certum sit stipii J eum aliquando venturum esse.Vt Ιoo. latio I aureos mihi a. cal. Ian. dare promittisraut promitto. d.I.omnis.& l. eum qui ca-l lendis. & l. qui hoc anno. T. de verb. oblig. Et in hac quidem sti putatione res promissa stipulatori debetur sed

ante diei aduentum, efficaciter exigi non potest : cum obstet petenti exceptio, luasi plus petens tempore. f.temporales. iii f. de except. I. si quis agens. in fide act. Si vero stipuler quinque quo ad vi uam, pro primo anno quinq; pure, pro alijs annis singulis in diem deben-

, tur, sed

927쪽

tur,sed si post mortem mea haeres petat, repellitur exceptione. Sub conditione: nempe cum aliqua conditio de suturo & dubio casu, qui vel contingere poterit,uel non, praefigitur .f. Vis mihi numerare io O .aure os, si Catholici Gelasianos bello superauerint' Respondo volo.β. sub conditione. hic. Et in tali stipulatione ante coditionis euentum,nec obligatio,neca filo vlla nata esse intelligitur . I ex conditionali. hic. Quia quod est inco-ditione, no est in obligatione. l. si quis sub conditione. U. si quis omisi . caus. testa.

Attamen Si Titius suit cosul pro stipuler mit si quinq; LSi Titius est consul) tis Statim est obligatus, si Titius est vel suilconsul. Non est obligatus,si Titius

si uia

nonis

Necessaria, quae habet certam & in fallibilem causam, quae omnino extitura est, quae de non potest non ali quando euenire,licet dies im ple di so aE sit incertus; ut, promittis mihi dare I dotem, si sol cras oriatur' promitto.

928쪽

test euenire, neque existere. t Possibilis: quae quidem potest eue- nire, sed ex casti ac fortuna dependet. Ratione facti: ut dabo tibi iooo. aureos si Alpes transtuleris. Ratione iuris: cum lex reprobet ali quam conditionem, quae est contra bonos mores,& manifesta in se contineat turpitudinem, ut si quis promittat se interfecturum hominem. Ratione nature :qua. f. natura seri non concedit:ut si quis stipuletur icio. si digito coelum tetigerit. Ratione perplexitatis verborum,Vel si quis ita scribat in testamento: Caius haeres esto, si Semprona ius haeres Erit. Potestiua,que ex mera voluntate illi , cui promittit de pedet,& sine corporis aut animae periculo impleri potest.Veluti si qui, hoc modo istituatur haeres: Titius haeres esto, si Stichum a. I numiserit, Si in Capitolium ascende- Que t rit,Si Seio decem dederit, Casualis, quae non est in potestate eius,cui fit promissio, sed ex casus& sortunae i nsidiis pendet: ut promitto tibito o. si nauis ex Asia venerit, Si Titius consul factus fuerit. NMixta est, qua ta ex potestiua qu ini3

ex casae

disse

retia

est tripli

929쪽

per integrum cst,aut maritu, aut uxo

rem inuenire. Eiusdem coditionis est& haec conditio: Si Titium adoptaue ris:itaq; si te parato adoptare, Titius se nolit arroga sit dare, conditio expirat. Pure antem stipulans, es promissor non tonetursatimsoluere, sacco parato fi d olui. l.quod dicimus. Sed secundum aliquos

- . . . . - . . . . o

dantur sibi x.dies. ut infido inutil .sti pii. g. penul.scui dantur x.dies ut sand prae cepta a potestatibus secundum consuetudinem multorum locorum: tu est optima legum interpres. visfide legi et SC.l.

si de interpretatione. Sed secudum alios istud tempus relinquitur arbitrio iudi-

930쪽

In diem vel in die quod idem est, ut d. l.obligationum sere: tunc promissor statim obligatur. sed stipulator non potest petere nisi transacto die, ut hic,& sf. de verb. sig.l .cedere die. Et si ante

petat,repellitur exceptione. vid.est. Et

si stipulatio fiat ut detur hodie, non est in diem,sed pura. l. liber homo. βά dece. ff. eod. & totus ille dies ita cedit promissiori, ut non posset conueniri eo

dem die.

Stipulatio potest fieri sub conditione

affirmativa, vel sub coditione negativa, quae stipulationes in hoc conueniunt, quod utraque transmittitur ad haeredes, qui possint ex ea agere purificata conditione. ut C. ut actio.in haered. l.j. Sed dis serunt:quia tuae est sub conditione assir inatiua dicitur conditionalis. sed que est fissi coditione negativa, dicitur in diem ut in exemplo posito in text.scilicet promittis tantum, si Capitolium non ascendero. Nam ista conditio non dicitur impleta , nisi post mortem.que quide mors certa est. vi T. de condict.in leb. l. nam si. licet quando sit incertum nobis. viff. de condiet.&demon strat. l.j.