Schematismorum seu Tabularum institutoriam in quatuor libros Institutionum iuris ciuilis D. Iustiniani imperatoris pars prima secunda. Inuentore Georgio Viuiennio Antuerpiano ..

951쪽

meratam esse.Caeterum si biennium iam effluxerit,praesumit lex pro creditore postea agente,onusque probandi in debitorem reiicit. quia verisimile non est, debitorem tam negligentem sui sse . ut in

tra biennium continuum pecuniam non exigeret, aut certe chirographum a se datum reposceret. l. in contractibus. C. de non numer. pecu.& hoc tit. in fin. Lite

raru

hitur

publica' Quoties quis rem quae

usu consu mittar, quam non recepit, se debere vel debiturum scribit, intra biennium tamen possit opponere exceptionem non numeratae pecuniae.alii autem di uidunt sic: Vna ex mul tui consessione in chi PrivataJ rographo facta oritur,

ερ de ea proprie loquitur textus hic. Altera vero prouenit ex confessione dotis, spe suturae numerationis in scriptis facta. Et tunc, si intra biennium matrimonium e morte, si e diuortio soluatur, tam ipsi marito de dote no numerata queri licet, quam eius insuper haeredi intra alterumn annum.

952쪽

annum. Si ,exὸ matrimonium ultra biennium 1; a x. annum extendatur, maritus eiusq; haeres intra tres meses querela habent Si autem decennium decurrat, tunc neque marito, neq; haeredibus eius querelae mouendae potestas erit, i n uniuersum mulieri hoc tempore suffecturo. Sin Nei 3 minor annis maritus sit, neq; conqueratur, tantum illi temporis ad restitutionem attribuitur, ne a tempore contracti matrimonij xij.annorum spacium excedata c.authent.quod locum.C. de dote cauta non numerata.authent. si minor C. de tomporib. in integr. restit.& Authent de temp.no solutae pec.super dot . &c coli.7. consitutoria, qth testantur de-l bitum esse contractum:& ad cr i ditorem reseruntur. Lite- l Remi oria, quae ostendunt de-ra- bitum esse solutum:& ad debitorum l rem reseruntur.

aliae t Receptoria, quae de receptis in f telliguntur. l Solutoriae,quae item de solutis. I. sin . . Titius. F. de condict. indet,. Contractus qui est s Cossessio in literis. causa sor malis pro Sole nitas scripturi

substantia, requi Pecunia nondum runtur necessario: Uoluta. hi c.

953쪽

contra.

De ob statiquibus ex mustensi

Variam subsequeliter Imperator Iustinianus praebet nicobligationum speciem, quae est contractus, qui solo con sensu fieri dicitur. Emptis in venssitis. quae sunt corret a-tiua:ideo quicquid in uno positum est, in altero quoque statutum esse videtur. l. sin. C. de indicta viduitate tollend. & quia correlativorum eadem

est discipli a , ideo quae de emptione hic dicuntur eadem de venditione intelligi debent. Locatis uia contractibus conductio. φ solo consensu sine r

,rum traditione oritur OU-

hgatio. Et ideo interataientes quoque sunt. sotieta, ManPraeterea consensu contractus fieri dis--.tur,quia in his solus consensus obligationem& actionem parit, licet res nondum sit tradita,aut nullum precium persolutum,& in iis non est locus poenitentiae.=. i. hoc tit. & l. ab emptione. U. de pact.Lsicut.C.de aist.& oblig. Ideoq; ob freque-H tiam,&

954쪽

tiam,& necessarium usum horum Contractuum a legibus introd uctum est secu. dum Ioan. Fabr. hic. Quod tamen in liis contractibus non obtinet, in quibus aut interuetum rei, aut praesentiam contrahentium, & solennia verba, aut scripturam accedere necesse est, de quib- in praeced. xit. d. est.

TITVLVS XXIIII.

l imum contractum,qui consensu contrahitur hoc tit. habemus: nimirum emptionem& venditionem. qui sunt contractus nominati bonae fidei, no ficto,sed ero consensu initi, in quo emptor Venditori ad dadum iustum & certum precium,in pecunia numerata obligatur, &vicissim v editor ipsi em ptori ad traden

dam mercem non vitiosam tenetur.I.i.&Σ .hoc tit. I

Sine scri piis: nem pe clim partes inter se pecialiter contrahunt, nullius scripturae mentione facta, quae statim atq; de precio constiterit,persecta est, adeo ut in ea amplius no sit locus poeniteti

955쪽

tis. l.ab em ptione.ff. de pact.& in princi huius tit. iSolo consensu, quando de rei precio

est conuentu, siue arrha data, siue non data: siue precium numeratum sit, si1 uenon sit numeratum. 1 In scriptis,cum in ea expresse descriptura conficienda cauetur , qua nondsi absoluta non valet, sed simpliciter lo- cum habet poenitentia. . . hic & l .contra lius. C. des d. instrum t j.antequi persecta sit scriptura, vediti ohe contrahentes recedere possint. Sed si sit emptor qui recedit, perdit arrhas quas dedit. Si sit venditor qui recedit,i estituit arrhas,quas accepi tib tantundem.- .Pur idq;c6sensu,t recto, quod Sub con- certum esse&innumera-δitione, Via pecunia cos stere debet, In diem.J merce non vitiosi β. I.Mq. precium. item procium. hoc tit. Rei vendit periculum, etiam antet rem traditam ad emptorem pertinet, nisi venditor rei custodiam usq; duin traderet,susceperit. ut emptione Persecta, regulariter ad emptorem periculum &icommodum rei vendite perti net etiam ante mercis traditionem fa-ictam. cum autem. hoc tit.& l necessa

956쪽

l rio.ff. de peric.& commod. rei vendit. l.j.C.eod. Fallit tamen in venditionibus quae in scriptis celebrantur. l. cum inter.C.de peric. In merce, quae in gustatione con si stit. Et, ut paulo anted. est, si venditor in se periculum & casum recipiat. Hi neReg. venditione purd facta si ne scriptis, ceris speciei, quae degustationem non exigit: omne periculum spectat ad emptorem excepto casu publicationis rei vendit ) nisi pactum, mora,culpa, vel dolus interuenerit. Qui CSacram n Si ignorans fecit,

emit I Religio- non valet veditio, rem ' sam med ipse emptor a-

tPublicj, b git in idu, interest.

De Acatione . corio

duEctione. Tcundam speciem contractuum,qui consensu perficiuntur,nempe locationem & conductione hic Imp. subnectit. Locutio G contractus nominatus bonam

957쪽

iactio

persona, pro certa mercede hi numerata pecu nia,eonductori ad certu aliquod tempus we da eonceditur, quo elapso . res quoque re uertitur ad locatorem , habita interim ratione cuiuscunq; doli, lat & leuis cui-pae.=.j. hic,&l. 2.fLloc.&conduc. l. legem quidem. &l. praeses. C. eod. tit. l. si tibi

polienda. T. de praestri pl. verbe CSAut est simplex, siue temporalis, quae 'nempe sit ad certum tempus,er hae locatis-

nis nomen retinet.

Aut estperpetuae, seu ad Avam tempus, quae in aliud nomen trasitim a Greeis . kouτ- vulgo melioratis) dicitur. In hac quidem condu r utile habet dominium rei conductae perpetuo:in illi vero tantum usum,sine alicuius dominii

translatione. i

Consensius partium, no sollim quod ad ipsumcotractum attinet, sed etiam quoad rem locatam & mercedem. Merces, quae debet esse certa & pro bata,& in pecunia numerata. Sed utruea in pecunia numerata consistere debeat,an vero sufficiat alias res sungibi les loco mercedis dari,inter Dd. con- . uertitur,pluribus tamen placuit nummos requiri,eo quia Ic. l. i. . siquis ser-

l uum .vers. sed quia f. depos dicat:Nisi

958쪽

pecunia interueniat, actionem pra script is verbis dari.Sciendum ergo ibi pecuniam species quidem excludere,

complecti tame res,quq pondere, mensura,& nu mero constat.l. sin.C.de.constit.pec.Verius itaq; est locationis. Nummis,yt fit plerunq;. Pecunia, ut si quis certu frumenti, aut olei numerum pol liceatur loco mercedis.l.si olei.

Meria Partibus, cum colonus in vi- cede cena mercedis, parte fructuum tertiam aut dimidia sorte promittit, qui ςolonus partiarius appellatur. Quod tam e genus conuetionis Dd. in contractu in nominatum incidere volutat .si pascenda. C. depact. V ve-senbec.in suis parati t. tit. loc. de conduc.nu.6.& 7. O ld.clas . Scriptura: ni si contrarium sit introductum consuetudine & perpetuitas. . aded. hic.

Res certa, quae non si propria ipsius

conductoris. Sirnul atq; res aliqua, certa mercedet conducta cit, sit jocatio do conductio. Potium stitui posse vel in

959쪽

Possum tanti locare quanti aestima bit Titius,&si non aestimet, nullus e rit contractus. Si tibi rem locaui, pro alia rei erit contractus in nominatus.

Si rem tibi perpetuo fouendam pro is liqua pesione 'di,emphitensis erit. Si dominium rei transieratur , erit

emptio.

Rei enim locatae , non transsertur neque dominium, neque ponessio. Omnia pacta in locatione facta seruari debent, sicut& in emptione, & siquid omissum sit, ex bono &aeqq' il lud suppletur.

Conductor re perempta casus o tu ito, vel leuissima culpa,non tenexur, secus si sit in leui, vel lata culpa. Morte conductoris non finitur locatio , si adhuc tempus locationis non ite lapsium. Et licet contractus emphyleuticus, em ptio & venditio sint cognata locatio ni& conductioni,interq; se conueniant ratione cosensis,precit,&cause efficietis:

si ad dominij translationem : Nam inemptione &veditione, tam directum quam utile dominium a venditore si ' tam eis rei vendi Iae verus fuerit domi nus in

960쪽

a locat.

n' in emptore transferturi Diuersum vero est in locatione, praesertim simpli ci, ubi etiam utile dominium remanet penes locante.I. a. luc& l. ex empto. q. de aet .empl.& l. non solet .s f. locat.&c. ho ad periculis: Na a te traditione quoq; rei empis periculii uniuersalit pertinet ad empl. d.β.cum aut. tit. pr ced. Secus est in locatione, in qua dς periculo no tenetur conductor, nisi subsecuta traditione. l. in iudicio.C. de locato δε conduc. l. ex conducto. . i. T. eod. Pi Moris obligatio.omnes enim res con mctoris in urbana praedia inuectae atq; illatae locatori tum pro mercede, tam pro dano rei locatae dato tacite seunt oppignoratae. l. 2.3.& ff. inqui b.caus .pig. vel hypot. cari

contrah. In rusticis Nero praedi s fractus, qui ibi nascantor aest/pignori esse domino

fundi locati intelliguntur, etiam iά nomia natim no conuenerit. l. in pridijs rusticis. F. iam .d.tit. & l. si in lege. E. locat.&conduct. l. certi iuris. C. eod. Si conductor re conducta male, vel aliter, quam couenit latur, per locatorem expe opotest .aede.C.de loc.& conduci. Conductor debet praesare dolum,latam in Mem culpam. . lui pro usu. hic.& d.l. in