장음표시 사용
221쪽
I DE BELLO . VNGARICO. L. MARTIVS NOVA EXPEDITIO CONTRA
Secundo die Martu Archi dux Austriae atthias ex Comitiis Ungaricis Viennam aduenit,ut ossicia militaria pro exercitu disponeret, distribueretque, qui quod hactenus parum feliciter in inscriori ungaria militiae praefuisset, Praesecturam γneralem per superiorem Ungariam nunc obibat, cui subiungitur Carolus Comes Mansscidi qui nuper ex Belgio venerat. Max- milianus Archidux Austriae, frater Matthiae Praesecturam generalem militiae per Inferiorem Vngariam capit, cui Dia. Christophorus a Teuisenbach subiungitur. Postquam Rodulphus II. Rom. Imperat. apud omnes Principes de auxiliaribus copiis mittendis sollicitarat, totus exercitus deputatus in unam summam colli balareo videlicet numero, quo ex Comitiorum Ratuponensium convcntione ad naturum ver ex publica contributioneα extraordinarie contra Turcam mittendus alendusquc erat. Contribuit aurem Romanus Pontifex iooo Equites,&pedites Itooo.
222쪽
Nobilitas Sueuica,Rhenensis&Franconica Abo . Carolus Mansseidiae Comes Equites Cataphractos
Faciuntin unam summam colliati Equites 139o
Posteaquam sultanusTurcicus certior factus esset, Romanorum Imperatorem Rodulphum II. &c non selum Legatos per suas haereditarias prouincias & Regna, sed & ad vicinos omnes &dissita quide regna munsle.ut itaque & ipse bello huic eo validior & in uetior adfinemvsque adeste possit, similivia sibi procedenduesse necesse duxit. Principio mittit duos primarios ex sitis in Polom: am,qui de copiis auxiliaribus apud Rego sollicitarent, quod si impetraret, uti tum de selutione stipendiorum Dissicienti fidem faceret, significarentv Sullanum id ossicii cum omni gratia in futurii recompensaturum. Verum ubi Legati ad Vayuodam Valaquiaeventissent,accepti abipse Vayuoda humanissime & in palatium quoddam magnificum deducti sunt,ubi de variiς rebus cum ipsis communicaret, in quo dum agerent
223쪽
una, ecce irrumpunt Satellites dicti rimodae ingenufurore perciti, prosternunt simul utrunque Legatum, hinc in reliquos Turcas comites &famul Legatorum seruntur,omnesque frustulatim concidunt, erant autem illorum centum quadraginta,ita ut Legatio haec parum sortunata absque ullo thuctu interciderit. Sed Turcarum tamen Imperator nihilo secius in proposito suo perrexit, aliamque denuo legationem mini, quae superiona mandata exequeretur, & ea quidem Mogillae prospereappulit.
stantinopolitanam vocatur,in cuius locum Ferathcs Bastain Ungariam missus sufficitur Q Vb finem hemis praeteritat, ubi Tartari in reditu Osuo passim ab exercitu Transylvanico Moldauo MValaquio magnis praeliusfusi,&castella quaeda Tu cica Vi capta essent, ita ut fortuna minus a Turcarum Ertibus stare manifeste appareret, Mahometes III iurcarum Imperator Sinanem Bassam hucusque generalem militiae Turcicae per Ungariam Praefectum ad Aulam Constantinopolitanam vocari fecit ,vel ut cum eo de belli huius grauaminibus rebusque aliis necessariis communicaret, vel ut aliud quiddam arduum per
In cuius locum Bassa Ferathes qui antehac generalem militiae Praefecturam in Persia obierat, resque grauissimas feliciter ibi expediuerat,in Ungariam tanquam Veriremen&praesectus eius belli generalis cum
Is itaque inense Martio Constantinopoli discedit, iterq; ad Albam Graecam di test.
224쪽
tarios expugnatum diripitur. Paulo antequam Ferathes Bassa expediretur Constantinopoli, in Bulgaria circiter bis mille armentarii Conspirarunt facto cum Glitibus foedere, de Ciuitate sophia squae ad quatuordecim miliaria cis Constantinopolim sita est,&teste Carione in Chronicis olim sedes fuit Imperialium Praesectorum equitum in Europes occupanda diripiendaque. Quibus cum ea vice nihil obstaret,quod a propolito ipses arceret, siquidem situm illud p positum simina festinatione urgerent& eo ipse tempore Hassan Bassa magna strage, praeter Tartarorum diadem,nsus esset, iamque Constantinopoli selum id agerent, ut probe instructum exercitum in Ungariam expedirent, nihilque minus quam de tali impressione cogitarent,ecce institutum hoc audacissimum promerrimo successu prosecuti sunt. Capta itaque iam urbe, videntes se inferiores quam qui armis eam defenderent,diripiunt eam & mature se in tutum recipiunt. Praedam postmodum inter se distribuunt, decesserunt singulis circiter trecenti scutati aurei.
vicina loca Turcis vi erepta. Tartaris iam tribus diue iis praeliis fusis,& eo angustiarum adactis, ut uxores ipsorum proprios liberos flammis torrere & manducare cogerentur, quo nimirum tali exemplo in postatu ab eiusmodi expeditione contra Christianos austerrerentur,ad haec postquam ex omni ipserum exercitu qui ad octoginta quinque millia con-
225쪽
lia continebat, vix octo millia domum remeassent nostri ope & consilio strenui & generosi Herois atque Principis Michaelis Vayuodae Valachb non solum hostium quibustunque modis possent conatus reprime- . re, sed de nunc hoc nunc illud castellum hosti aperto marte eripere aggressi sunt,&diuino auxilio propriaq, virtute confisi non ita multo tempore post supra memorata castella occupata ceperunt Ciuitatem bilistria, eamque funditus igne absumpserunt, capta praeda immensa fere, attame cum ea vice nullis tormentis maioribus essent instructi,arcem non potuerunt expugnare, quam Turcis relinquere necesse crat.
Inde Schmilam perrexerunt, quod oppidum
una cum arce expugnarunt, in ea ceperunt septendecim tormenta magna, duobus ex illis inscripta erant Insignia & Nomina Ferdinandi Imperatoris, & aliis item duobus Ioannis Hunniadis, ea postmodo Tra Hluaniae Duci honoraru loco missa sunt. Munitionem bis mille praesidiariis Valaquiis firmarunt. Hoc peracto Orosigham venerunt, ubi egregius est portus maris, qui non iniuria Turcarum granarium dici potuit, liquidem eo omnia comportantur, quaecunque Sullani Turcici coemptores passim comquirunt, utpote mel,butyrum,adeps aliusque comm atus quicunque fuerit. Proinde capta ea urbe tantum
mellis & adipis nostri acceperunt quantum octinge tu hominibus integrum annum alcndis sufficeret. Porro Κilecam , Galempo, & Prayllam nostri occuparunt, obsessa Praylla agaliquot menses, qudda Turcis ter mille defenderetur, quae & ipsa tandem in
226쪽
nostrorum potestatem deditione venit, concessa veniepraesidiariis. Verum ubi patuit, quὁd Turcae illi aurum argentumq; in panis massas quas in abitu secum ause re cogitabant,aolose pinsisEnt,male ab armetariis nostris excepti sunt. Praeterea castellum firnitissimum S. Georgii a commeatu instructissimum cxpugnatum a nostris fuit. Laganoca locus munitissimus per dies viginti obsessa.
Brandenburgici Electoris Commissariorum apparatus bellicus contra Turcasin Polonia.
VBi iam uterqi Elector tam Saxonicus quaBranden- burgicus certior esset de expeditione Turcae ad institem proximam, S quanto feruoreis rem gereret, adhaec de diligentia Sc sollicitudine qua Caesarea Maiestas indefensione uteretur, praescrtim de confoederatione multorum exterorum principum & regnorum, praesertim quod eius Maiestas per Legatos suos Poloniae regem de auxilio serendo Christianis sellicitasset,necessarium esse vi&ipsi suos Oratores ad eundem Poloniae regem mitterent, prudenter iudicauerunt. Cui ne ocio Doct. Ioannes de Kossitet, D. Iban. Benhendormia V Vardino, Doch.Nicolaus Reusherus, de Doct. Christophorus Bronchendoriraeputantur. Hi ergo ad decimum septimum Martu diem orationem Latinam nomine Principum Electorum in Comitiis Cracoulansibus habuerunt, qua Regiae Polonorum Maiestati persuadere conabantur, ut volens Caesareae Maiestati α oppressae Ungariae succurreret, uti videro
227쪽
DE BELLO UNGARICO. 22sPERAT HES B ASs A AD BELLUM
expeditur,dc de ejusfortuna. In principio Aprilis, dum Ferath, s Bassasan, sex ginta millia in castris haberet instructus triginta tribus tormentis magnis & dis ,sitis expansis p tentoriis ut expeditionem in Ungariam susciperet,ecce noctu funes quotquot ad tentoria expansa erant clam inciduntur,& tormenta ea saeraque clavis impactis corrumpuntur: cuius facti alii Cigalam, quod ab ossicio Loes set remotus,ali. Genu ros quod illi ipse et Sullanum potius,quam Ferathem Bassim sequi maluissent authoro insimulabant.
centia,& sun ima annonae vilitas.
CExto Aprilis ex Transylvania scribitur, Turcas qui Qper Moldaviam &valaquiam passim habitarunt,noctu& ope Transylvanorum ab incolis Christianis residuis oppressos & occisos esse. Ex quoiacto & memorabili illa caede, quam Tartari de Turcae vere proxime elapso passi sunt, tanta annonae vilitas inter Armentarios fiunt autem illihomines nudi, bubulai crudis te goribus boum calceati oborta est,ut innumeri greges boum, vaccarum, Vitulorumque pro centum Ioacnimicis venales prostarent, quin Galeris ex preciosissimis pcllibus, qui raro aut nunquam armenta riorum sed divitum lummodόomamen- ta sunt,tecti magnifice incedebant.
228쪽
sem infestat. Posteaquam D n. Palfius duodecimo Aprilis certior factus esset, Turcas Budenses strenue expeditionena Vrgere, jamq; tormenta majora sitis locis disposuisse, quosdam suorum emisit,qui ipsos incursarent,quod ob
eam maxime causam faciebat, ut quid animi haberent, quidve molirentur,plenius cognosceret. Postridie ubi suos salvos redire, cistis quinque Genitzaris & capite uno truncato vidisset,captos examinari jubet, qui uno ore confitebantur, Turcas jam ad praelia& oppugnationes esse instructos.Nec multo tepore post ubi percepisset, Beglerbeglium Graecae cum reliquiis Tartarorum Neuheusel castellum petere vel-l necessarium duxit,ut omnia quae hosti propulsando adesse decet, in promptu ibi forenti quare ipsemet si- scepto itinere eo proficiscitur,& de firmo satis pr sidio aliisque necessariis sedulo & mature illic disponit.
Temesimaru Duce Gesti Ferens militiς Trin. sylvanicae Praesecto edita. Posteaquam Sullanus Legatum ad Budenses misin sit, qui cunctis simul arma capessenda lydiceret,&siquis mandato huic minus pareret,ut is absque ulla venia hasta transfigeretur,uxore& liberis ejusdem in exi lium ejectis aut numine submersis: ad haec cum Temec uuaribam Justa multitudo Turcarum confluxisset, anim ransylvanum aperto marte aggrediendi: Beglius itaque Budensis copias fias,& eos qui Temessiuari c6
229쪽
venerant,inaciem seducit, jam pin Transylvanu mo vet;id Gesti Ferens Strenuus ille & magnanimus Heros atq; militiae sub Transylvaniae Duce Praefeetus anta madvertens, tanta cum alacritate illi obviam procedit atque arma contra seri,ut pauci admodum ex hosti uin agmine evasierint quin ipse Beglius gravissime vulneratus, in itinere dum a sui*domum veheretur animam emavit. Haecitat Victoria adeo memorabilis, Divina ope affulsente,denuo a Christianorum partibus stetit. D n.Praefectus de manubiis vexilla duo, tympana militaria tria &capita truncata complura pro more nati
nis ejus Duci suo Sigismundo Transylvaniae Principi misit. ε
PRimo Januarii, Anno is96. literis Strigonio ad nos
perlatum est,ante menses pauculos, Octavo vidulicet Octob. die,tria Valonum millia,ae quinq; Germanorum millia cum Heiduccis &armentariis aliquot a liosi a Praefecto Strigoniensi excursionem sibi uti Budam versus facere permitteret,petiisse facileque, cum Turcae in itinere jam esse, &Jaurinum commeatu sublevare velle dicerentur , obtinuisse. Instructa igitur a cie, cum inter Sancti And reae castrum & Sicana briam, Turcas adventantes praestolaretur,septem eorum milelia, cum curribus,commeatu & munitionibus variis onustis pharimis,in occursum sibi icdere viderunt: prς-lio itaq; cos acri adorti sunt. Ceciderunt utrinq; non pauci,sed nostri tamen tandem Turcas in medio conis .eludentes & corona quasi cingentes,ad unum omnes .trucidarim
230쪽
Impetrata victoria, aliquot ex nostris,animosiores facti,assumpto,quem ab intersectis Turcis obtinuerat, habitu, signis'; suis,devictorum instar interream demi css,Turcicis vero erectis & explicatis, Buda versus .cλcitato admodum cursu.ac si ab insequentibus hostibus fugaticlaberentur progressi sunt,eo fine & animo, ut dum Turcas sese fugatos simularent, portam Civitatis insigni stratagemate occuparent. Verum cventus con silio non respondit. Budenses enim adventantes hosce Turcas mirati, ad portam statim Steambriensem ma gno numero confluunt nostro idiomateTurcico de moenibus urbis compellant.cur tam subito ad urbem reversi essent,rogantes. Cum igitur nostri non ita com
rue &expedite in linguaTurcica respondere possent, udenses dolum subodorati,&sinistri quid suspicati edixerunt illis,uto us inde recederet, cum dicto iis statim audientes,contra urgerent,ad tormenta majora
conversi, haud parum apsis damni intulerunt: tametsi duo saltcm globi funesti essent. Recedere igitur coacti
nostri, cum praeda admodum opima, occupato commeatu, & captivis aliquot Turcis primariis Strigonisi reversi sunt,magno cum desderio, tum Budenses CG meatum alium laurinum vehere intenderent, expectantes ex captivorum enim consessione didicerant,ni Iaurinensibus mature subveniretur,non posse eos munitioni diutius praeesse,unde spes optima ipsis assulsit, fore, ut si commeatum Iaurinens bus uerum intercia pere possent,extrema necessitate compulsi, deditionε faciant. Interim, cum ad Vetetirem Bassam,de memorabili: c- illa strage,& intercepto inter S. Andreae eastrum & Su