장음표시 사용
191쪽
quiu Areiaduci nomentaim deserti curastit, ab ipsis eum summo pilausu&congratulatione exceptus est. XXIX. ejustim mensis quinq; Tartarorum, de triaGenitetnorum millia Danubium nando traieceruta Turcae internatamd ad equorumqu Tartari habebant , caudas appendebant, eo itaq; modo aditIam tam Danubii, in qua Archido Matthias commorabatur, simul omnes salvi delati, Archiducem cum suis in pinato opprimerecogitabam erum ita EChristianis eracem sunt, ut non ultra quingentos evassiserelatum sit. Hussariis Petrussupremus Praesectus in Pappa, una cis Tribunis aliquot dc equitibus Turcas eodcm tempore sudit, quosdam captos ecturi abduxi Adhaec Glires, quorum ultra millequi gentosco gregatos diximus , dc opzTranstivamae Principis straverunt Basiam Temesuuariensem : occidersit plures quaint quater mille Tartaros&Temesuvarumipsum pidum ur potestate suammae runt Circa ide tempuςArchidux Mammiluuius tormenta sua Petrinensi munitioni in Croatia ad movet, eamq; accerrime globoriamimperiti mpugna Turca ubi reni Ieribgeri videret, mututione exquatuor partibus incen-nexcedunr. mare ultimo Iulii dieSerenitasipsi desci
Christianorum tacenti propterea Finastavulis expugnant, ubi quadram inocto praesuliariis Vatiquiis caesis *linquagitu germanis de totidem Schlavonibus loca Gmuni unt A V G V S Τ V s Glandis Augusti Turcae denuolautinum acerrime tormeris oppugnant, aggeretq; eo producunt, ut muros de propugna tinnientis si contingerento
192쪽
i IIL Ejusdem die quater mille Tartari per Danubium
inter Iaurinum & Comanequorumadminiculo traj c-nini : squidem ad illorum caudas pendentes Cimete ras suasore natantes trahebant. erant cum illis flaccenti pedites,quivectibus oblongis simul junctis,& media corporis parte imposita flumen tranabant , qui ubi jam ripam ulteriorem simul contigissent, aggerem Christianorum que recta ad Danubium adduxerant, invadunt, ubi quinq; tormenta majora reperta inChristianos comvertunt. od ut primum Serenissimus Archidi Mata thias relatu accepiget, Tartaros ad unum omno intemnetione deleri facit: si qui nando elabi nitebantur, di ipsi sumine submersi perierunt, vix decem ex omni num rosusperstites evaserunt. VIII. ejusdem, denuo tria millia hostium per Dani hium nando trajiciunt, & incent vico uno in Christi norum castra irruunt ,qui 1 nostris equitibus ita int encepti, ut arma si mulonines projicientes, flumenq; jam renare cupientes, sebmersiad duo millia eorum interi
Ix Amusti, tempore pomeridianolaurinense, gari & Germani pedites equitesq; simul in hostium an
rem, Vix praecedente nocte prope patibulum ad portam Albensem eductum, & tormentis majoribus instructum proruunt,ubi Turcis incautis silpervenientes Genit ros inde proflig nt, ducentos Turcarum primarios trucidant, inter quos duo simul B lii caesi quinq; tormenta magna impactiscuneis serris corrupta. Iamq; aderant equites Turcis opem laturi quos globis tormentariis intrepide nostri dejiciunt, quatuor Vesulla capitalia, quorum unum in affice argenteum globumdeauratum habebat
193쪽
bebat, reportant: praeterea quatuor sulphuris tormentarii tonnis , cum globis, ephippiis, machinis bellicis,clenodiis&aliis a Turcis relictis potiuntur. In hac in prelsione Ungari & Itali strenue egerunt: cx parte Christianorum periit Ianiis Barbirer vir militaris ; Hussariis Petrus globo brachium trajectus est. Eodem die triginta Husiari inter Rabanita&Iaurina
trecentosoquitesTurcicos obviam habuerunt,quos parti m prosternunt, parti in vivos capiunt,adhaec Nulos Ecequos aliquot raptos sub vesperam in castra adducunt. Postquam Christiani jam certiores cssent Turcas pon tem navalem Buda aduehere jamq; cu adducere pedit una cum equitibus Dn.Palfio & D. Brunohi militabant, itineri accincti ad XIL Augusti summo mane pontem cum, quem pagani curribus impositum vehcbant loco admodum oportuno, exceperunt, aderant ibi tres etiam Turcici legati a Porta Constantinopolitana missi magnam pecuniae vim in Sinanis castra portaturi: quare de ponte ipso & legatis &peccunia , multisq; multorum i teris 1 Porta, ad Sinanem scripti potiti, & Turcis qui salvum peccuniae conductum praestabant, omnibus interemptis , praedam opimam avexerunt, ipsi in castra inco- .
XI. &XII. Augusti Turcaein Wgeribus educendis ad
Iaurinum admodum desiidarunt, jamq; ad muros usivita processerant, ut terra projecta inde infossas Vrbes quaticas decideret, eo sane in loco omnem opera Turcae impenderunt 'quo solsas eas aridorum lignorum &sramineis fasciculis compleret ; at obsessi ejusmodi hostium conatus, continue globis missis pro virili prohibuerunt.
194쪽
demdieTur summa velimentia&impetu horum continuoinlaurinum intonant, ut obsessi tertiarum vice in hostium aggeres proruentescosprofligant; ex equitibus autem Turcicis,qui defendendoaggeri ad rarit nunc hos nunc illos globis dejiciunt: quin obsessimajora tormenta adducentes & de muris accriterpisnantes hosti plurimum damnidabantillis displosis. XIV. Augusti. Hostis denuo alium aggerem, altum dine inferioris propungnaculi adducit, in quem tormerum vastae magnitiuidinis, cui vescentum ves vehen- nonsus icerit deducere constauerat verum insit xum id non successit.
XV. Augusti. duo magnificisci liiin equis a Tu
cis ad Christian desecerunt, ii retulerunt, Turcaspim fies quam centum currus stramine onustos seculiabe quibussossas aquaticas ad laurini maeniacomplere destimarint, ut videlicet postero die munitionem expediu-Msincurrere possent, undenostri quantum poterunt Miud incommodi avertere nituntur.
X VIL Augusti Turcae noctii octodecim globos in flammantes in arce conjiciunt nihil RamenDeo ita providente nostris magnopere damni intulerunt,obs tum dividentcssummo mane hostium castrainvadunt. Dn. Palfius enim decimo octavo ejusdem mensis die, cum peditibussitis per Albensemportam,cum equitibus vero per Vimentem : Capitaneus autem Gestet Nomer ad Danubiiripamqua periculum maxime minebat egrediuntur,ita ut vicies mille intiani pontem illum ex
ratibus iunctissimctum, pariter equites pedite'; , Vngari & Germani promiscue in hostes euntes transmis,
195쪽
Posteaquam ergbarmentarb nostri hostem primo congressu exaggere profligassent, iamque tria tormenta cuneis impactis inutilia fecissent, hostis se interimire colligens,atque omni impetu in Christianos proruens, nostros ex aggere occupato vi repellit. Qias dum ita ancipiti marte geruntur, nostri interea cateruatim ex urbe erumpunt, ad quos ex altera parte H ussari & equites caeteri accelerant,unde milites nostri denuo animosiores aperto marci se credunt, ho siemqueexaggere tertio propeli u m. At Turcae&ipsi equitibus iam auctiores, pedit tum nostrum in tantum urgent, nequites, & maxime
qui in rubro chlamydati sub Dn. Emerico mon '
similitarent vinacontraferre necesse haberent,donec reliquaenostrorum turmae adessentet antequam vero illi in auxilium venirent, ipse Dn. Κinsbergius tribunus in centu equites, globo ignito traiectus interhia At ubi equites iam omnes in unum collem in procinctu essent, iamque pugnam animis praesumerent, hostis mnescommoditates prior occupat,ium nihil memorabile a nostris ea vice consectum Grit. Concesserat agmen quoddam hostium in vineas,quod equites Moraui& Archicusiani irruentes acri prartia aggrediuntur. Ceciderunt tum ex Turcis complures, vulneratino pauci. Ex nostrisvero equites peditesque simul circiter centumdesiderati. Equitibus praecipuum damnuex maioribustormentis illatum. Dn. Palfius globo angulari in femore laesis. Obseruatum praetcrea foramen ratis spaciosum insibterraneo propugnaculolaurisens, in quod quinque Turcae nudi se abdiderant, qui pri-
ore nocte fossas nandotransmiserant,inibique se latita- Te posse sperarat,quorum unusJapidibus obrutus, alter
196쪽
trobo traiectus,tres reliqui ferro perierunt. Conflictus ad horam meridiei duodecimam usque, a septima matutina cotinuatus. Ceciderunt,quantum rumore constabat,Christiani quadringenti, quorum maior pars in flumine periit, Turcarum vero quatuor millia in aciet procubuerunt,inter quos BeglcrbegliusGraeciae vivus, & tota aurea veste indutus in nostrorum potestatem venit, qui quod in suga aegre duceretur, frustulatim a nostris concisus cst.Capitancus Genitrarorum eodem fato periit. Nostri septendecim vexillis Turcicis inter quae fruerat unum prae reliquis excollentius, potiti sunt. Eodem hoc momento sere viginti millia Tartarorum flume Rabanitium transmittentes, quaecunque obuia igne& ferro deuastant, quin Viennam Austriae usque excurrunt. Praeterea octo millia Turcarum quos Ferathes Bassa secuin Ungaria a Porta Constantinop litana adduxerat, territorium Dn.Nadassii inuaserunr, ubi circa triginta vicos pagosque cicuastantes Ouuara perrexerunt. Quaecu Dn. Nadastius relatu accepisset, hoste insecutus praedam auecta recuperauit caesis octingentisTurcis,suorum autem quotquot poterat in libe ratem assertis. SEPTEMBER. Sexto dieMensis Septembris quς Veneris crat,tempore meridiano Tartari ad miliare vn u infra Ovu aram traieccru ni Dan ubium ,ubi vicum V Visen bu rgum fi mis devastantes,&alia multa mala creantes tandem a nostris repulsi sunt. Dn. Bruno Praefectus Gomarae cepit aliquotTurcas,cum Centum bobus & triginta mulis onustis,quam praedam Gomaram vertit. Decimotertio Septembris die,quae &ipsa Veneris erat,Turcaro ibus copiis a summo diluculo ad crepusculum usque Iaurinu oppugnantes a nostris strenue
197쪽
repulsi sunt Biduo post continuo hostis haud remissius
munitioncm cam oppugnat,cad ut hosti una ultra duodecim millia. reliqui re insecta cum dedecore abscedere coguntur. Sinaia tamen Bassa propugnaculum urbis sulphure disrumpit, cuius ruina sessae satis alte completae sunt. Lu nae proxima ter urbem acerrimc incursionibus aggreditur,verum spe non tantum frustratur, sed&suorum plurimos desiderat.
Dum haec geruntur,Turcae obsidionem haud segnius Vrgent, nunc cuniculos molientes, nunc igne subiecto propugnacula diruentes,quin per dies quinq; continuos muros oppugnantes sessis vulue recentes sussiciunt, fossasque dirutorum propugnaculorum ruderibus c6plent soloque exaequant,ut plano pede ferme muros it cursarepossent. Obsessi itaqῆ licet toto obsidionis tempore viriliter hostem sustinuissent,furentesque Turcas saepius fortiter repulissent, plurimosqtie eoru trucidas sensitandem tamen hostium multitudine victi animos remiserunt. Comes itaque Hard ccccniis re cum comis
litonibus suis communicata cosilium iniit de induciis cum Sinane paciscendis,deque munitione ea, certis tamen conditionibus hosti tradenda. Qui cum facilei telligerent quantam in famiae notam, quantumque periculi incuriuri forent, si deditione facerent,ad I7.Sept. die publice protestatione facta ad univcrsos per Ungaria militantes Christianos innocentia sua attestati sunt. Serenisi. Archidux Matthias interea cum copiis noita magnis Bruchae comorabatur,cui Marchio Brugen-ss &Don Ioan deMedices se colunxerant.Sequentibus
diebus Mercurij &Iouis,qui sub signis Marchionis erat secundo flumine ad Iaurinum subleuandu mittuntur, Bb i verum
198쪽
verum certiores de Iaurinensium deditione ficti in itunere substiterunt. Bohemicum Rotomannis quorum delectus nondum habitus erat,quique sub triginta duobus peditum signis & septem equitum ad viginti millia numeraba tur, V Veliae & circa eos fines in armis erant. Posteaquam ergo Turcae Iaurinum in potestate sua iam haberent, Templum quod in urbe erat tellure complent,& tormenta viperimponunt, addunt Praesidiariosquatuor millia Genitrarorum, duo millia equirutem S: mille Sphaidios. Vicesimo octauo Septembris Turcae munitionem Romariensem, in qua ultra quinquaginta & ducenti Praesidiarii no erant, aretissima oblidione & crebra to mentorum displosione cingunt, atque impetunt..
Kal. Octob. denuo sertitudinis sitae specimen edunt Zengij,duobus siquidem miliaribus aranga urcas incautos opprimentes praedam ad centena Glia Ioachimicorum facientem in variis mercibus, illis eripiunt, Urbemque captam incendio vastantia Quod factum cum Turcis finitimis&Venetiantas innotuisset, ocyus. ad arma confugiunt, Zongiosque intercipere prope
rint,verum re infecta recedere coguntur.
Septimo eiusdem mensis die exercitus Domini Palfh duo Tartarorum agmina invadit, quae partim prosternit,partim capit. Decimoquarto eiusdem Mensis die, Serenissi mus Archidi Matthias cum exercitu Bischoridor venit, postridie Komaram iter instituit,adquem duo Vngui & Turca unus oportune tum aderant, qui
199쪽
Turcas proxima die Veneris praeterita ad undecimum videlicet eius dom Mensis,Schulta Insula quae est intexΚomaram & Iauxinum excessisse, nostrosque hosti dist denti tormentum unum ex maioribus vi eripuisse Komaramque adduxisse nunciabant. Quare ut primum de hostium discessu constitit, nostri simul de nauibus progressi territorium Dolensium petunt,aggeres Turcarum inuadunt,machinasquo eorum bellicas colu ndunt & inutilia reddunt, sulpnue tormentarium incendunt, hostiu plurimos occidunt, castraque eorum diripiunt, ita ut Κomariensibus p sitis tuta iterum affulserit. Turcar itaque pristinam suam stationem requirentes ad Dotensium montem c
strametantur, donec de discessu plane tandem construtuerent,& inde abscedentes hyberna sua Budam & ci ca eos fines Iocarent. Quo peracto Boliemi plamque ex castris domum redierunt. Dii. a Rosenberg cum prae ei puo equitatu in castris perstitit. Dn. Teutanbach cum peditatuom, millium,& D n. Palfius cum duodecim millibus peditum, praetereos qui inde a Danubbsente ad decem millia in castra venerant, se cum Ser nissimo Archiduce Matthia coniungunt Bassa qui recens Iaurino praeerat, Sinani pernu Cium aperte exprobrat, quod is Sinan fidem quidem de Komam certo obsidenda atque occupanda adeo fecerit, Verum reipsa eam fefellarit,proinde nec se pota hac in Iaurinoperstiturum, sed desertionem eius Mab
Sinan interim quinque Turcas seb Iegationis specie Komaram ad Dii. Brunonem mandat, qui ex Br none quaererent,num ultro munitionem eam tradere,
seu belli potius alam experiri malit. . Qui ut Brimum
200쪽
Komaret adfueriit, D n.Bruno quatuor ex illis euestigio capitibus truncari & capita eoru ad urbis muros praesi- si facit,quin tu Sinani remittit qui diceret,s c Bi uncine, minimeHardeccensis more proditorem esse, scd Rom. Imperatoriae Maiestatis fidelem officiatum,scque prius in Turcarum cruore lotis manibus suis mortem princligere, quam in turpem munitionis suae proditionem
Eodem fere tempore Princeps Transylvaniae Sigis mundus expeditionem in arce quandam Turcica, quae post Temesuuarum sita est,suscipit,vti videlicet obsideret eam: Verum cum videret Turcas Solnocam & inde in Transylvaniam cogitare, ab obsidione desistere repropriae iam saluti consulere cogitur.
Decimoquarto Octobris dieTartari ad sedecim miliaria Cracouiae Poloniae metropoli appropinquant: Qua de re ut primum Rex certior factus esset nocte ipsa iam ingruente Consiliarios sitos ocyus conuocat, & senatu habito summo dilliculo ad i1. Octobris diem cum
tota Nobilitate eius orae Tartaris obuia procedens eos in fugam vertit. Praefcctus Suadeccensis munitionem quandam Turcicam Chocyram dictam occupat, opiamamque praedam & commeatum copiosum inibi capit. Dn. Cancellatius magnus regni Polonici,Tartaros qui exVngaria reuerari expectabantur,in armis operitur,siquitim tam Ungari quam Poloni literis scriptis significarant Tartaros illac iter suum directuros, di in patria sua hyberna habi ros. Rex