장음표시 사용
411쪽
3 6 CEU PRES COMPLETES DE SUGER. LivRE III. Stigor est appete par les grands dii royaume figouuerner la Fraiice pendant i 'absenoe de Louis te nune. Il reprime les brigandages, restaure les edisces royaux, contribue de ses deniers avx depenses de la Couronne. Les prelata lui soni soumis; le pape lui- meme l'appule et te respecte. Suger resiste aux tentatives de rebellion de Robert, here du mi. Il est calomnie aupres de son sOuve-rain, qui tui rend ensuite une enitere justice. B preparolui-msime une nouvelle croisade; mala il est artato par lamaladie. Sa sita edistante.
LETTRA EXCYCLIQUE DU NONASTERE DE SAINT DENIs, join te
par te isere Guillaume a son opuscule. - Les religielix de Sa int-Denis annoncent a inus Ies fideles la perte deleur illustre abbe, et rappellent ses colatantes Vertus. Description de ses derniers momenis et des magnifiques sunεrailles que tui ont saltes le mi et les eveques. Tributde re eis et d'eloges paye a sa memoire.
412쪽
Gaufredo sus suus Willelmus. Quoniam te praesente nullum mihi tempus ad scri-hendum videbatur vacuum, post discessum statim memor precum tuarum et meae promissionis, arripui calamum et institi, ut potui, scribere, scilicet de Sugerio nostro, aliquid quod et tibi sit gratum et multis utile. Quotiens enim viri illius venerandi mecum virtutes intueor, quotiens Verborum recordor et operum, in exemplar certe mihi videtur editus, ut iam ex verbis ejus quam operibus vivendi formam successura trahat m,steritas. Cujus quia vitie aliquandiu tecum intersui et secreta perspexi, vereor satis ne ingratitudinis merito arguar, si non ea quae ad meam Pervenere notitiam quibus possum verbis extulero; maxime cum et praeter meritum usus sim eius gratia et senserim beneficia ; licet virtutum haec sit natura, ut latere non possint, etiamsi consciis omnibus silentium livor indixerit, et latuisse earum non sit detrimentum. Veniet enim aliquando, veniet dies, qui abscondita et seculi malignitate compressa in lucem hona esseret. Unum itaque a te oportet impetrem, ne in his quae de illo memoraturus sum certum aliquem me sequi velis ordinem; cum scribere proposuerim prout mihi potuerint Oc-
. Ita in edd. Franc. Chesnil, haronis de Λltolio et Felthieni. Gratifrido scribunt Benedictini.
413쪽
3 8 CEUI RES COMPLETES DE SUGER. currere pauca de multis, vix aliqua de innum ris, quamvis omnia melius ipse noveris, et a te I,otius ista
scribi oportuerit. Sed quia ita vis, quia praecipis, sa-ciam ut potero, quia tibi nihil negandum aestimo.
Videtur itaque vir iste ad hoc divinitus directus, ut non unum tantum Cui praeerat locum, sed totum Francorum illustraret imperium; ad hoc promotus, non Ut unum monachorum genus, sed universos Ecclesiae ordines singulariter ipse proveheret. Illud siquidom de hoc viro mirari lihel, quod in tam hrovicorpusculo talem natuma collocaverit animum, in infirmosum, tam magnum : nisi quod liquido per hunc ostendere voluit posse sub qualibet cute animum latere formosissimum, et quovis loco nasci virtutem; et ut sciremus brevitate corporis animum non infit mari, sed animi viribus corpus ornari. Verum quia salsam do illo opinionem in quorumdam cordibus convaluisse scio, illud sciendum, absentem hunc et longe positum ' ad regimen vocatum suisse, nil tale suspicantem, Sed et accessisse invitum. Nec illi reniti licuit aut obscure vitam transigere, eo quod in medium jam illum protulisset ingenii vigor set eruditio, Vel magnorum virorum nobiles amici tue, immo quod supra lum
. Liquide edd. 2. Nempo in Italia tum vel santem. De hac electione, es. Vitam Luae iei ζr si, supr1, p. 109 et Seq., iliacumentumque e Veter. Pliron. Sancti Dionysii extractum, in ira, p. 413.
414쪽
vi E DE SUGER. 379 omnia est, divina dispensatio, chiae hunc Ecclesia sua vas inhonorem praeparaverat. I anta enim illum notitia invaserat, ut, etiamsi in extrema reconderetur
pristina tamen illum probitas demonstraret et virtutes proderent, in quibus a puero ex rei tatus suerat. Tanta illum lux propter prima et integra consilia circumfulgebat, ut quamvis vellet tenebras habere, non posset. Mirabantur omnes animum in illo moderatum,
excellentem, omnem tumorem Seculi calcantem, et
quicquid vulgus timere solet vel Optare ridentem, in mundo qui dom constitutum, sed meliore sui parte coelestibus inhaerentem Qui cum prieeSSet monasterio, praeerat et Palatio ;Sicque utrumque dispensabat officium, ut nec illum a claustri cura prohiberet curia, nec a consiliis principum hunc excusaret monasterium . Hunc Propior magnifica et recta consilia princeps enerabatur ut patrem, Verebatur ut pedagogum. Huic advenienti RSSurgebant praesules, et inter illos primus residebat. Nam quotiens urgentibus regni negotiis vocati convenissent episcopi, consulente illoS principe, hunc I ro ex Perinet probata Prudentia unum pro omnibus responsa dure unanimiter compellebant. Verbis illius, ut de se Jobtestatur ', addere nihil audebant cum super illos sti laret eloquium ejus. Per hunc clamor pupilli et causa
1. Inhiantem edd. 2. Quos laudat Guillel nius Sugerii mores, non seinper iidem ab initio regiminis ipsius extitere, ut aiunt Benedictini. De sui ipsius et citis monasterii reformatione, quae haud serius anno tertio administrationis suae contigit, es. gratulatoriam S. Bernardi epistolam 78. 3. Iob, xx IX, 22.
415쪽
viduae in 'diebantur ad principem : et pro his qui
dem semper interveniebat, aliquando vero imperabat. Quis unquam oppressus et injuriam sustinens non hunc patronum habuit, si modo honesta illius causa extitit 3 Cumque ab eo jura dictarentur, nullo unquam pretio declinavit a recto, nullius Personam respexit in judicio, Deo dilexit munera, nec Secutus est retri hiationes Quis talem in illo non ammiretur animum, cupiditati hus intactum, in media solicitato humilem, in seculi tempestatibus placidum, periculis interritum Θ Εrat utique major quam ut tali convenire
Verum quia illustri viro ab aemulis humilitas obiicitur generis , non considerant caeci et hebetes ad majorem illius laudem pertinere vel gloriam suos esse-eisse nobiles, quam nasci de nobili hus. Sed et Plato ait neminem regem non ex humilibus oriundum, neminem non humilem ex regi hus. omnia ista longa varietas miscuit, et sursum deorsum fortuna vorsavit . Nobiles efficit animus, quem in hoc viro talem constat suisse, ut hunc non immerito descripsisse credatur, qui ait : α Animus intuens vera, peritus sugiendoruma ac petendorum, non ex opinione, Sed ex natura pre-
2. Ignobilitatem generis sui latetur ipsemet Sugerius in Vita Ludovici VI; patriam veri, neque is, neque alius quisquam indicavit Bened. . - Audomarensiis patria probabililis suit, ac frater Alvisit, Atrebat ensis episcopi, filius vero cujusdam Helinandi. V. I. Liron, Singiuar. histor. II, 48. 3. Haec verba mutuatus est Willelmus a Seneca ad Gellium
ep. 44 : α Plato ait neminem regem non ex seraris esse oriundum neminem non servum ex regibus. u Reliqua de suo addidit Seneca
416쪽
u Omnes actus ejuS contemplationem suam mittens, u pulci terrimus cum decore, cum Viribus sanus ac sic-
cus, imperturbatus, intrepidus, quem nulla vis fisai a gere, quem nec attollere sortuita POSSent, nec depri- mere. M Hic profecto illius erat animus. Quotiens
vir sincerus ac purus et curiam conatus est et Omnem
administrationem relinquere, ut ad ampliora secederet : sed et sua, quae hunc in altum miserat, felicitas non permisit, nec eum passa eSt intra natalium suorum modum senescere; quod sibi, ut satebatur, contigisse
Cui cum praecipua regni incumberent negotia, a cultu tamen divino numquam illum occupatio vel publica vel privata retraxit. Sive enim fratrum synaxi intereSset, seu cum domesticis opus celebraret divinum, non, ut quibusdam moriS est, tacitus psallentes audiebat, sed ad psallendum ipse vel legendum sempererat Promptissimus. Quodque saepius in illo miratus sum, ita quaecumque in juventute didicerat, memoriter retinebat, ut in omni monastico officio se illi com- Parare nemo valeret: putares illum nil aliud scire, nihil preter ista didicisse; cum in studiis liberalibus
adeo valuerit, ut de libris Donnumquam dialecticis sive rhetoricis subtilissime dissereret, nedum de divinis in quibus consenuerat. Nam Scripturae divinae ita erat lectione plenissimus, ut, undecumque interrogatus suisset, paratum haberet competens absque dilatione
responsum. Gentilium vero poetarum ob tenacem memoriam oblivisci usquequaque non poterat, ut Versus Horatianos utile aliquid continentes usque ad vicenos, Saepe etiam ad tricenos, memoriter nobis recitaret. Ita Diuiti eo by Gorale
417쪽
perspicaci ingenio et felici memoria quicquid semel apprehenderiit, elabi illi ultra non poterat. Quod cuncti norunt quid memorem, hunc videlicet
Summum orator m suis claruisse temporibus λ Bootenim vera, juxta illud Marci Catonis, erat vir bonus, dicendi peritus. Tantam siquidem in utraque lingua, et materna scilicet et latina, sacundiae possidebat gratiam, ut quicquid ex illius Ore audisses, non eum loqui, Sed legi crederes. Erat illi historiarum summa notitia, ut quem cum lito illi Dominasses Francorum regem vel principem, statim ejus gesta inoffensa velocitate Percurreret. Ipse etiam regis Ludovici splendido sermone gesta descripsit, eiusque silii itidoni Ludovici scriboro quidem coepit; sed morte priuventus, ad finem opus non perduxit. Quis enim ea melius nosset, quis fidelius scriberct, quam is qui utrique lamiliarissimus extitit, quem nullum secretum latuit, sinc quo nullum reges inibant consilium, quo absente soliturium videbatur palatium 3 Ex eo siquidem tempore, quo primum re giis est adhibitus consiliis, usque ad vitae illius terminum, Constat regnum Semper floruisse, et in melius atque amplius, dilatatis terminis et hostibus subiugatis, suisse provectum. Quo sublato de medio, statim Sceptrum regni gravem ex illius absentia sensit jacturam : utpote quod non minima sui portione, Aquitaniae videlicet ducatu, deficionio consilio, noscitur mutilatum . Inter reliquas virtutes, hoc vir cgregius habebat exi-
. Sugerius quidem divortium Ludovici et Alienordis impedite aut saltem differre tcnta erat, ut patet ex sua ad regem littera, SuPra, P. 260.
418쪽
dabat, sed delatores ut prudelitissimus habebat suspectos : indignum judicans ultionem de cluoquam petere, donec diligenti investigatione in rem plenius suisset inductus; peccanteS Punicias, non tam quia
Pec SSent, quam ne Peccarent. Jam vero in ulciscendo talem se exhibebat, ut nemo sanus ambigeret
compatientem illum et invitum ultionem exigere. ri4piebat ut Pastor, condescendens ut pater. Om-ciales suos non facile ab amministrationibus amovebat, Disi certis et magnis extantibus causis, et culpis apparentibus. Dicebat enim nihil minus expedire reipublicae, dum et hi qui amoventur quae possunt auserant, et substituti, quia idem metuunt, ad rapinas
At plerique vel ignari vel aemuli qui hunc minus
I OVerant, egregios viri mores sinistra interpretatione conabantur pervertere. Quia cnim, juxta Salomonem,
orant verba illius ut stimuli et quasi claὐi in altu desimi , itemque, instar beati Job, luae pultus ejus non cadebat in terram , durum nimis aestimabant et rigidum, et quod erat constantiae, seritati deputabant. His vero qui propius accessissent, ituique illi familiarius jungebantur, longe aliter apparebat. Verum cum esset circa familiares humanus satis et jocundus, nunquam tamen illum hilaritas resolvit, sicut nec tristitia demersit. Erat illius officium quod honorum est Paren-
. Sic Cod. ms., atque edd. Felib. et baronis de Attolio. - Et ignaui oel aemuli M. Benedici. 2. Eccl. , MI, 11. - 3. Iob, XXIX, 24.
419쪽
38. ΕUVRES COMPLEA ES DE SUGER. tuin, qui obiurgare liberos nonnunquam blande,
nunc vero minaciter sol nt, aliquando etiam animOnere verberibus. Neminem oti l riuiam exhaeredavit ostensam, nisi multa et magna ex larent crimina, nisi
plus esset quod futurum timebat quam quod puniebat ; nec ad supplicia unquam exigenda pervcnit, nisi cum remedia consumpsisset. Ita ir prudens jus sibi concessum placide ac salubriter dispensavit, ut illius hodie nomen non tantum in Galliis, sed et in gentibus celebretur exteris. Quis enim regum christianorum, audita illius magnanimitate, non ObStupuit, non ejus concupivit colloquio frui, consilio instrui 3 Nonne huic famosissimus rex Siciliae Rogerus litteras misit supplices et deprecatorias, uo munera destinavit Θ Nonne cognito post haec pio eius peregrinandi desiderio, illi praeparavit occurrere Θ Potentissimus quoque rex Anglorum Henricus nonne viri istius amicitia gloriabatur et familiaritato gaudebat λ Nonne hunc apud Francorum regem Ludovicum mediatorem sibi et pacis vinculum constituerat λ Ad quem pro utriusque regni pace quotienSaccessisset, rex illi praeter morem suum extra Palatium occurrebat, atque in ejus properabat amplexus:
quippe cujus colloquium quibusvis praeserebat opibus. Sed et David, religiosus Scotorum rex, exenia illi cum epistolis familiaribus direxit, marinae scilicet belluae dentes mirie magnitudinis et non parvi pretii. Vidi, Deo teste, vidi aliquando huic in humili subpedaneo
residenti Francorum regem reverenter assistere, Optimatum circumstante corona, et hunc quasi inferiorubus praecepta dictantem, illos vero cum omni diligentia et intentione ad ea quae dicebantur suspen SOS. Quo Diuiti Cooste
420쪽
vIE DE SUGER. 383finito colloquio, volentem illum regem deducere, non est passus loco moveri, vel sella consurgere. Haec ideo dixerim, ut sciant a milli, audiant obtrectatores cujus apud reges loci, quantae reverentiae apud optimates extiterit. Hunc cultor religionis comes Blesensium Tlieobaldus modis omnibus honorabat; hunc apud reges Fian-corum advocatum producebat unicum. Quotiens illi Andegavorum comes et Normannorum dux Gau edus, voto hiandientis pariter et rogantis, direxit nuticios 3 Quotiens illi manu propria humiles scripsit litieras, in quibus, cum esset acer ingenio, animo serus ac praepotens, saepius illuni suo nomini praeposuit λ Αm-ho itaque Dominati duces, cum essent suo tempore potentissimi, huic viro pro pace sua reserebant gratias, et regnorum concordiam specialiter ascribebant. Et certe nescio utrum alicui patrum praecedentium magis illa conveniat lectio : Et in te ore iracundiae factus est reconciliationis auctor .
Plura fortasse quam aemuli cuperent de Viro venerabili scripsisse jam videor, nec desunt quibus ista, licet verissima, nauseam ' generent. Ipse quoque hoc futurum praevideram : sed his contentus non ero.
. Oris erat, ut adnotant Bened. . media et infima aetate, ut in praeviis epistolarum salutationibus dignioris nomen alterius nomini praeponeretur. 2. Eccli., x LIV, 17. - 3. Nausiam Cod. IIIS.