장음표시 사용
51쪽
LIBER'nem siunt visi, ut aurum arte feri queat , tametsi es dif
fcubatem, oe pericula causentur, qu rum in numeros Timon in ultima in tertium metheororum e ristotelis,librum quaestione; Dubitationem auxest nonnullis ste ciet,fform e nomen, quod vario insignificato seminis i aphilosephis, quantum ad hanc rem attinet de specie ab arte mutanda trifariam loqui consueuerunt: sunt enim qui dicant non mutarispeciem Minsingulare,quodprivum quidam sit, individuum at nuncupant, siue speciem contentum, cum soleant res quaedam oe ab
ipsis Pecieiprincipist , m abunde quoque proficisti, non
Iecus ac animantia quaepiam, quorum ortus non tantum
es a mare, foeminaque, dabunde, quem tamen ortummo usu, necun sensi di reueris: idcirco quae gener an
iis ex coitu, oe rebus etiam corruptis oriuntur,specie ne
diserant,an minime,coesumit apud philosephos dubitari quorum nonnulli ut remota non admittuntprincipia priora, sicproxima negare nequeunt, qualia meminit gilsi me apud Galenum, siue illepergamenus fuerit enarrator Hippocratis Gue alius eius nominis, ut cum mouo pultas educitur non flum gallinae incubatu, sed mamarum mulielrum calore, equi clibani tepore , sent qui intesiigi quaestionem velint oeselaartis operatione, stes mixta etiam operatione naturae, atque ea distimctione conciliant litem, Jeciem quoque ipsi ubindescernunt, ut quicquam mutari queat, quoad pertinent ad formam
52쪽
formam duntaxat stante materia, quod ne sit artis mimus adiumento quidem naturae se spersi quicquam, non mercentis, cui m ars dicatur famulari: id aut mminime rentur ad urdum ,sidicatur my defndatur, sint qui accipiant ut eis verbis intcsigattirimateria macumforma mutari, sic, ut aba penitu, or exintegro sit, quod certe non admititur a sapientitus feri posse vel ab arte, vela natura: quoniam idsi olim diuinae potestatis proprium. proinde cum ea argento vel alto quopiam metasiost aurum, aut individuum feri dicunt,ausis eci cm feri malint, materiam manere volunt,forma momutari, quandoquidem materier ea, qme fuerat prius sub argenti forma, postea sub auri formam reperitur: pars itaque eciei tantunmodopermutari dicitur,s eciem ea materia formaque constare cum sciola peripateticorum recipimus,'maxme cum sancto Ttima,
mist qui nobiliores inter neotericos habiti sunt, quan quam non defuerunt ex philosephis qui speciem cum dicunt formam solam uelint mi P i: Dic ι quoque potest non absolute mutari quicquam, quoniam pars abjt,
pars comungitur, interuertcndi: m, thm ctim occupata
eius ipsius materia forma di cedit, id autem frequentissimes intimus,cum absumptis edulist ius erit eo=-jor
m et materia retitur per cococtionsm. Ceterum apud
iureconsilios aliquando legit eciem dessimi ab ter, cum si ibitur non mutari speciem, si ex flamno . plum
53쪽
lO verbi causa fiat aurum : genus enim videtur pro specie capere,ni forte ibi una tantunmodo flectessit habita metalloru,ut aes,plumbum,stamnum,argentum, ub a auri collacetvrs ecie perfecita, ad cuius pr.ecipuum gradum caetera metalla queant ascendere; auod qui δε- fendere vellet, necpergraecz metals etymologia, ne ervalidam rationem reprehendiposset, tantum abest ut a
Dolisphilosophorai eliminaretur fertur enim opinio imhaec accepta Canstheni, de quo super disserebamus, quamsi recipimus, reipiamus illos oportet qui varist Uribunt planetis varias metasiorum formas, inter quos Zoannes versor et ' quos e equutus inter ponendo Aristotelem, quo in loco vanitatem sitim exprompsit, quam milli oculisunt auersati, bis mille manus explos runt, hoc e iserrum non liquefer edenim ipsa reiectos iam experientia fuisse planetarios constat, cum vno e
dem tempore, uno eodemquepharmaco, ut ante nare
bamus simulaurum,simul argentum, quandoque uno grano, quandoque diuersis oriri, ferique contigerit , ut nismiliare queant Aprologi, quod huic re atrocinenturpersolis iovirique coniunctionem sit enim quotidie diuersissimis eorum planetarum schematismis. sed quoniam astrologorum vanitas V a Ioanne 'Ti patruo me mel a mesepe confutata est, in eam ad patris invehi noίotaui uero Calflhenis opinionem tueri vellit, non difficulterposset Alberto restondere, contriariam opi
54쪽
videtur pra ecies sit L. gentumsub praecipuum uod qui d gia, nec por
mon pr ouenti multoque magnum,cum apud Is phum traditum sit m moriae eterii vitrum in mύt alga, vitreamque id genus sarenam plurimam in Ptolemaidefuisse dicat. Nec Glcnus annuat in opere simplicium medicaminiorum pote late vitream arenam, oecur am,siimulinueniri, quae autem eossim in loco vel in proximo generantur metallica, vel eiusdem esse naturae
τὰ facillime, in aliam vertiρ lanr compertum est. V rum cum isthaec quaestio totapendeat asperieformaque digno enda, proinde de disicimiculis Ormarum,specieru-que prius di quirendum , decernendumque esset. Euod esse opus arduum, oe altissimae propriumphilosophiae,nemo plusqua mediocriter doctus ignorat. Agemianique me logioris operoub Vij, hanc ipsam pertractasse
materia,ut omniu longe difficilirmam,i' u in examine vanitatis Adtrinae gentium veritatis chrassianae dycia plinae tum in theorematibus quaestri de lumana pem fetitione, quaesihuc ueste=n congereretrorsus egrederer,emitam quasi biris tum ingrederer naturae enim decatatuspoetis Asseauer totflexus habet, quot millia litii subinde nas ero nunquamsub lumanis iudicia
bus finem habiturae. Proinde si pone la hςc simi, stes ad
comuniore ensem redigenda, at siit ossendilsiferi nequeat auru p artrian minime,qui ire cupiat eu habere oportere in consili cholas philosoploim,ego et ero tu mihi suZpetierit ingenis cultatesprimu ad plana reducere
55쪽
conabor ea quae multi confragosa putant m asser rdeinde experimenta quibus edoctus adhaescribenda me conuerti quantum licebit sua per lineamenta, styz-bras,nonper colores, lucem subsignabo,oepi opsitionibus quo ad potero breuissimis negotium c ciam. Hactenus enim sit narratum, quid de artis potestate, des etaei mutatione, alijsque nonnullis, var, varia deor
QUOD FIERI PER ARTEM Q.VE ATaurum. Cap V. Us hominum rerum naturam rite contem
uti dubium esse debet, cum ab homine
mutentur Acmenta, quaesub lunari globo μ' insucera coeunt: nouentur etiam stirpes m quandoque animantia varia Agorum mixtione pera- Et a no posse ab eoim homine multo facilius meta a mutari idemussa sim ex aere, m ignom,m aquam feri, V ex ist etiam terram,artis beneficio. Videmusplantas artificio gigni non antea visas, miserique i arum naturas , my varrari. Videmus et sola loci mutatione hoc est ambientis aquae, 6, ambientis aeris mollem herbam lapidemseri, cui corasio nomen. viderunt multi literi . que prodiderunt ex aquae montanae decursu, eae pergia ne lacustris aquae pelles animantium m carnes in lapiaden
56쪽
ἀ- mutari; Vidi ego oe filices, in τί ni frondes colytierses in toplum. Legimus apes feri oecrabi ones si
Legimus etiam in sacris literis fulis gignendarum , ovium diuersis colorai us insignes, eis tanque buxis I me cognitum post annorum motra cor Duo forsa magis Egipt s confecta animantias, Tinctereri,' o,quid prohibet eand m rei forma , quam istam a m communi lociabuso philosephi nunc Vant, dure sis exprincipi' eetiam genere AFrentibus . i posse in materiam.
Num D m suis; rei amphssimam quot d e facit
ignis forma alorem non dico , ut improbata emplosaque Alexandri Aphrodisiensis opinio non parias ambiguitarem , sed veram formam , qtiae de μό- fantia , deque specie ipsa nomensortis a se sane ce ιe formam ignis alius, oe alius, item ignis ei di sciri promit in materiam,s su etia nosteriesium sed genere diuersas pariter promisiquandoquidem repercussu radiorum seliarium,qui non elementin 'sed testes ei sunt, , hab ntur ,sublimaria, multamero ine fana sunt, ard nt, conuertuntur si hoc fit in terrae luperscie, cur feri non potuerit et trobique ' hoc estin δείterraneis si ecubus,et in gre puriores Dices forta ses pers otiorem 4fformam auriforma luis,repugnabo similiti ueri nec sine ratione: propterea quod sim ex V mcntum ignis eiusmodi, ut ob id sobsis an uere lin
57쪽
aurum, quod mixtum est ex elementis. Nultam enim purum e timcntum pol si tangi , ut in scobs' Aristot lis receptum set ignis aurem sit perfuere e se aut mperseueraret, ni sibi deessint alimenta , cur non auram per fi lior um Uiu mortalii supra qu m distularem aduersum qui que possit accommodatior ' Quis enim lauto peritior nestat, omnes Pntes rhoere igne' qtu quidem quamqua naturalis res est,m nec Fama, multis tamen fit modis, puta per naturam ex fulgure in aere radiorum quoquem flarium repercussu, per artem ex atreitu solidorum corporum, fomenti fine et arist. ius ignis inter omnes sub anes formas habentur mirae oe plurimae proprietates, uti narrat in libro de igne Theophrastus, quem Hrion intra meae iuuentutis metas e graeco in latinum comi ni sed non edidi, qu na mancum erat exemplar smilacerum iterumi o igne certum e t omnes nationes egere. ε fultas vero γ fuisse gentes ut ante dix us m esse adpraesi
aperte Constat, quae non ztantur auro, sicut nec ulga m neta vel aurea ta argentea. Euemadmodum Spart
ni quondam, neque enim tys et Lo id modo licebat per leges Lycurgi qui muris etia ciues interdui objciens , Ct ille cecinit nudam Lacedemona bellis, quae tamen ab quando fuit, habita est gr.eciae princeps. Euod fit contendas praeferre aurum igni, tum auro formas afferam sciscitores erutas per artem e gremio naturae , ' quases
58쪽
suales scris in literis legimus inditas in materia mi Diario magorum,quiἷus vidclicet si amulata narura ensilis enim anima ea omni praestantior auro. proinde recipit eAugustinus formas quae omni prae Iani corporis se rerum naturalium in immentis promi , culus auctoritaιι aspensius Thomas, oe eadem pariter usus ratione secundo volumine secundae panis Theologicae summae, non negauit verum aurum feri per arten Ophsse, siue rum ,sit Tendi licere. ΔENTENTIA THOMAE A QUINATIS DE
coficiendo auro deciaiatur Cap. VI. E D occurrit οἶiter ut opinionem a
Sancti Thomae, quam i vis imterpretes distraaerunt, declaremus. Is enim secundo in patrum sintenti commentario, visius est artem abnuere, probaretvero in Theologi ea summa . Idcirco contrarius sbi i quibus ex thmatur conciliare siense diuersa, quidamsunt adnixi,scd plerisque non fecerunt satis . Utrum ipse fatifecero, Iediores iudicent; Ego certe non affinitior in primis Ioanni Laguri qui auri formam exclusimis ab arte nobilitatis gratia . proptereaque conficiendi auri a
59쪽
inn elusirit . Iam perfftio rem et ii Himim framam Tiamus admittit, loc est animam sillen O . suorum sese of i effectores rerum naturalium suis
in f mcntis pri terunt. Nec eo item moueor, quod ni fiant in nisi artifices, quae proprie Mant , quae profrie patiantur. 2uoniam nec ignorant calore opus cssim humore , multi que vaporibus , quibus ad metabia transem tanda uti ficat natura ; eAdde quod quae limenis 1 igare et iso e i, Thomas conssanter affirmati t longo Io i lcmsol e , hoc e t dum summam conio rct ileologie, tanquam ultimumsiarum opinionum testamcntum. Nec illi etiam mouetor, quo motus e lLVur Siluser opinatus cum Petro gomate, S. Thomam in commentario fecundo de imperfecitis artici Fcibus , in siumma theologica de persectis loquutum js concessest, illis abnuise potestatem. Nam de arte consciendi, non de artificibus erat mentio , qui e quiadem ars quoniam naturae ministerio stes inuimmentisettitur, ab omnibus potens ad perfectionem duci, a quiabus potes exerceri, siue incorporei spiritus siue homines
illi fuerint, aut naturaliter,aut sipra naturam edocta varietas enim mini inorum, artem non tollit, aut minuit per se e naturae viritus nirentem qui im , sed quandoque et iuuantem illam sperant in nam et si natux. e peccatum accusat ut sipaephilosophi ob materiae
60쪽
Iutesistente , siparataque mente voluerint , musto tamen crebrius artis errata confessi fuere, cum non mo
do materiae repugnantis occasio sese in Frit sedps
habitae fuetant regulae rerum seriendarum a recitaratio neprae pi , qua ratione si usius homo ferit non abusus, tantum abes ut erret, uti us etiam naturae ,siqumterdiderint ernata corrigat. Ergo cuminarii res striis
natura seu ministrat, isque ars incumbat naturae, seque ille iuuent,sibi; quodam modos serviant inuncem, potest alitum G, per artis peritiam adiuuante tura feri, quod fit per ipsammet natura, oe etiam alia quando constantius invertendas luna imateria, ememplo utamur eiu et auri, de quo distitamus. uid prohibet homines illius forma iast in metallis indere, et His, o quis beneficio ' qua orma se tantummodo et a natura latebrosis in terrae sedibus, commolita est: nam siue exsilphureo' vivo argento sat aurum, ut placuit oe Democrito e plurimis, ut etiam mihi sensem est experientia multiplici, siue id alijs etiam ex uaporabus sci queat, qui puriores oe sint, oe habeantur,
jublati nihilominus eis ea relus, et in unam conflatis, naturam,sive GPadam aqua non cognita quam Theos ra ius citauit,sed non expressi, siue maius ex aqua uia, quae fertur accepta Democrito baiula nun mota , cui sit m ta calx, non eam dico calcem , quam impugnauit eAlbertus: liuersa est enim quae cia