장음표시 사용
61쪽
tuta est a Democrito ,siquidem m Lis olebat antiqui ius pro aqua d mmi , delixae apud exercitum m et
xa caro etiam apud vulgus. Aut enim ea voce viuum argentum per enigmaliis tui Democritus: aut me taltam in aquam reflutum , qme prima materia
metasiorum dici poteu, assentientibus etiam peripatetiacis, quora princeps illa etiam prodidit δει- ,οῦ, ὲ me inquam eisdem ex rebus siue alijs ex rerum generibus quae penitissimis in rece sibus terrae occuluerit natura, sat aurum, non eisdem rebus et si homines demet ientur ' an imitari caloremfolis poterunt quoad n tura perm ferit ' quanquam hoc minime necessarium ex imauerim. Neque enim audiendi tanquam phia losephi, qui rentur , qui dictitant aurum a Folis c
lore tantiimodo gigni, quasi non sit calor silis uniuersalis causa rerum quae in fblunari machina generantur , , corrumpuntur, qui quidem calor tam in ste-luncis, siubterraneisq; ste cubus, quam in terrae planitiae dotcs Sas essendit, quasi latebrosis in terrae meatibus non siit ignis, quoulphuris mapor excitetur habitus parens oe alumnus auri, quem ignem non solum Sicilis
AEthna, vicinaeq; insiti patefaciunt sed plerisique in
montibus Euγρος atque in id penino eni ipse constricum. Caeterum qui artem ingenue tenent incommuni materia, metasiorum proprias indunt formas, explosis prioribus formis, idque conficiunt non vi tantummodo
62쪽
confiumptricium aquarum, vel pote late luefrontis stisgenerum, et Holei diuerserum conditisntim facultate Id auro ipso quandoque ad propagationem A c
neris ,per subtilitatem artis instituto, cui mixta etiam sint interdum i ius auri nota primordia, atque in tunc modum mutare satagunt metalia lapides, sutae-resq; constare conantur, qudus multum conficiam auri parua re , cui nomen elixis a philosi us Arestituis actum est, latini vocaverunt meditanam, Graecos se quuti , quilus . dici conssat , quo nomIne .s pe utitur P dus. QVOD AURUM FACTUM ARTE
nativo auro possat esse perscctius. Cap. VII.
I S ita ut modis ea periuntur fommam eruere desii sius naturae, quam certe formam perquiscretas citarique potuerunt ex astaritus Calgaiccis, caeterisi; fossoribus au- . iri, argenti, quo ad illis uiter, ηυ aliud agentibus, quasiq; de longinquo facere coni Aturam licuit de metasiorum generatione dum sita colligerent , utpraeteream eos, qui diffsunt Hermi, T O , Pactoli, aliorumque alueos uiorum futari, metiri maris at hiantici litora, et i inter lapisios versit -
63쪽
lores aura cosilerent, non solum vero data Frra edaludetiam agentes atque insterato ac vi pleri. licetunt case: Uti vero sapientiores assererent diuin
prouidentia sepe quidem occulta , sed semper tutilas
cere metasiorum transmutationem plurimi mortalium
occepi enim factum argentum dum equi medicinaquτreretur,in qua visum argentum rebus alijspleririque. miscebatur. Vidi ego m argentum feri oe aurorat , du neutrum ieraretur Legi etiam Jirituum sepem
rum reuelatione traditam antiquitus artem auri factura
di, oe mea aetate idem usu euenisse non legi,sed audiani, quod cum agetur de expertientis apertius indicato rmalorum item demonum comerti,s quandoque ferisO-tuisse, ut fissicer, moueor quod literis proitum est olim remedia medica persemnum reuelasse demones diue sis in templis, quemadmodum latius me disperuisse me mini, dumsuperstitiosas presensiones confutarem, precipueque in libris quos inseri de rerumprenotione, min meis quoque meo rem Omnorum commentarist d, multa quibus nunc utuntur medici praecepta simili superstitione Hepit antiquitas, dummodo vera liter rum monumentis ea madauerit posteritati. Siquid mfremato disculapi, templo retulisse cartis N pocratem prςceptiones medicime per quietem haustas memori traditum est: possunt enim oe vera demones prodere qualiquam π.idvisat minime licet curare: essectu vero
64쪽
postquam eum veritate niti compertum possunt homines uti, non eatenus visit reuelatio demonica se piem da, sed quatenus essectus ipse sit utilis res, m vera exsese suapte natura, atque in Deumvt in primarium omnis meri, omnisque boni auctorem plane referenda.siquidem ex malignis hominum, demonumque facinoribus. elicere nouit Deus bona, tanta ipse est tanque messabili benignitate, cui tandem, quoi mus, quodmovemur, quoduiuimus acceptum ferri deberrim Pauli Apostoli auctoritate oe ratione didicisse operepretium est. v
rum eninuero utparte alia non putem reuelatam quan
doque per malignos demones auri faciendi potestatem, ea mihi satis ratio persiadet, quod non nisi malignis eam reuelaret hominibus, aut ijs quos imbui malignit te persi m haberet: eos autem homines diuina iustiatia ncm permittit ut animi virus cum potessate coniunctum essundant inpernitiem generis humani. Quae quiadem ratio videtur veri ilibus experimentis communiri , quando nec paucos etiam aureos seis sectatoribus impertis in obsienis ludiis, de quibus egimus in dialo--go triplici , cui nomen Erix. Lonis itaque stiritibus feramus acceptum, si quid est reuelatum de artis ver rate sitngulari, aliquo priuilegio, sed doctrinae stes experientiae id facilius tribuendum. Diuerse enim cum diauersis varist colligerent experimentis,potuerunt artis periti multa cognoscere neque enim aut uno in loco, aut
65쪽
uno modo tantum promit Murum natura; Viit Mer H des critens purum inter arem uiatiues aurum I urum, auduiae comistis lapidibus ortum , inmin venarum Glώ19e non multo post aurum natum inter arenab melius esse, cuius m asseri causas. ne . ramulphura uritatem maiorem inter calidabin
xas arenas Testi inrequenti que Ati m eius quoque terrei, quo lineri vivo argento, quod quidem oe lauis sustinus reddi it acpurius minis Atu frequens,
uteram catriam voluit esse meatuum obturationem
cumo clusis calor In fundo ripisque conuoluitur in se met , m concisquitur ad auri d tantiam nobiliorem .dgromendam, atque isthaeciae dum haseret mentione Iocorum in quibus metalia generentur. Ego vero exsta'. mu is decusu collictum aurum dici apud me seruaui. nitid simum quidem oe modicis admodum ramentis. dissiparatum. Buod cumproptereasura mum aurum putaussin facto periculo multum labere a laetuno agenti compertum est. AAertus idem mox cum de auri natura disserit, , granum ait in itum, quod
multarum librarum pondus excederet. Centum marcharum et ocabulo et seu es ille , datitem barbarum nomen OZto designat untias, ut octies centum untiis fusteranum, qui serpenderunt,deprehenderint.in Germania juoque montanum aurum Fua tempestate nanatim uentum, quod dum excoquebatur minus caeteris conis
66쪽
mebatur, vilioris tamen Pisse recis propter nouitatem prodit quam certe causam, utpote subtiliorem Plinius omiserat, quiplum nihilominus auri colle tis splane citauerat ex fluminum ramentis, ut in Tago H
e, Pado fialtae, Hebro Tracce, Patitoti Asiae, Gange Indiae, nec vitam esse absolutius aurum prodiderat mi cursὼ ipse tritum atquepolitum. Non tacuit etiamo puteorum scrobe onontiumq; ruinas: Nec ommisit Canalitium, canalienseue, V quod glareae marmoris i . haeret aurum , m tanquam per venas divagaretur oytaque es ab his qui montium in cauernis Juviorum in ripis, m in pelagi littoribus quaeritant aurum ab ijs ritem quibus sese illud obtulit aliud agentibus erudiri potuerunt artifces, i ii que indagare naturam, mox g 'nitalem calorem imitari,nunc insemitosito; nunc te to , num acri, atque eo modo viro experiri artis cum natura coniunctia, cy' multis tandem esse mentis veluti ex genitali inuolucro , veri auri fetum, educere, des tanquam ob letricam, idquesepefactitando artem: naucisti , qua non solum naturam dicitur imitari , se ipsa ne perficere , ut non ab num hinc etideri queat quod multis asperitur iam facitum m me vidisse non abnuo ,' idest ieri per artem posse naturae. adiumento aurum, auro natiuoperfecilius , certe coloratim, cin Alberti persuasit auctoritas, o ostendit inperientia apud multos
etiam a philosopho P se oprodita litteris, qua docuit arte
67쪽
feruefectius aurum micis ramentissumi uri Pacto
j.ν caeterum s inter id aurum quod ab immis terrae latebris eruitur discrimen inuenitur, ut aliud Mopr cisius existimetur, quod nisi γ Pinius narrauisset,c Albertus Diodorus etiam ut inter initia dicebamus sacrae tamen literae prius asseruerunt, quarum testimonio nouimus'Iudicum aurum protalibus caeteris haberi, si discrimen inquam inuenitur in opere naturae, urid erit abnuendum in operibus artis' quae non solum superat in perfectiorem artem, verum etiam oe ope ministerioque naturae, naturam quandoque ipsam emulando superativi ante diximus, oe habemus compertum in co
loribus, saporibus , a siue per multis sane scriptum es in sacra Genesii in terra Chauila pedapud lxx.
vulgatam editionem iacet euitat quam esse in India veteres produnt nasci aurum, oe terrae ullus aurum esse optimumsi latinaestamus translationi αλλῖν LX.interpretes verterunt ex hybreo contextu,quod sit lonum maius interpretari via pulchrum, certe comparationem non fiuges, nisi malueris confieri non esse bonusu ruueaurum,quo talist in prouincistgigneretur. uid enim est causae ut aurum per eccestentiam di esse diceretur bonum aurum nisi aliubi non esse bonum aurum, aut ea non esse praeditum bonitate, qua posieret aurum euigat' comparatio ne vero dici optimum dubitari nequio m bo
68쪽
mfm parricr comparatione dici non aInues, dum in sui generis se alia referatur ad id, quod ea im non sit praeditum bonitate ; ergo . crimen auri codigere nos iu. natura opus est, distrimen inquam Vespecie, v gradu, quod sane infrimen nec in arte ipsa , si ars arti
conferatur, nec in arte, quae cum natura contendit, fu
abngandum. ades m CP ny tcstimonium vocantis aurum excisiens, id quo ex auripigmento fatus Cisar confecisset , de qua re suo loco , latius eodem a ctore mandatum es memoriae, omni auro inesse argentum uario pondere, alibi dena,alibi non abbi octav parte, alibi quinta, quie portio constituit electrunm repugnans veneno Euibus ex rebus multa produntur auri diserimina. dde quod abys metallis aurum inest alibi purius, purius alibi. Quid quod oe rebus nometalgicis inest aurum sic, ut magni Olberti tes limonio in futuris humani Crane capidisq; circumiacentdus sit iuuentum. ymentum quoque aurum enis perdicum veratriculis tompestate mea ,siue idisie duminterrit supersicie conssiceretur instargranorum deglutierunt sue generatum si ex eduliorum occulta potestate , quibus e terra sint aura mordia communicata,precipue i maso rum montibus herbarum potestate nobilitatis , quandoquidem non longe a fucino lacu parte quada albam capiperdices illas diuersari,dum eis in locis adhuc pene puer militare non sine demiratione percepi causa,
69쪽
LIBERI tunc ignoratam. nec satis perquirebam ad hanc diem fortassis md prehensam, quamquam eam de principistauri pendere con tio, tum quod nihil prohibet idquod
in terrae cauernis occulitur, etiam in silerficie reperiri.
quandoque pose, tum quod herbis ipsis atque radissim et iis , inest posscivi sic loquar, aurificam negari,nisi proterve non potest, tum quod simina sint vise etiam intaquadrupe ibin animantibus: referunt enim igni fide miri se fraetris in montibus ibices vidisse, quorum demtes aurigineo colore si 'si essent, prycipue qua parte prodeunt egingiuis, atque herbas tangunt, quarum est i I da oraetae decantata celebritas. Mitto eius naturam
auri quod obrsi ou vocavit graecia, tametsi placuit Isidoro m ecfatoribus latinum spe vocabulum, quod o miliet splendore. Nec abest a teri simihtudine de Plinistrastum idesse, qui ripsit aurum, qui ignis simile colore rubet, atque i um obriqum vocant, sed qui graecus
percaluere literas,inter quos Hermolaus vir naturae aetatis malunt grece τocabulum es dium quasi hoc estenerum, molle, delicatumue u e ut mihi venit in mentem fora sis quod ex optimo prodeat germine, quasque legitima radice subolefiat, siue id malueris esse natura comparatum, siue arte perante naturam.Hςbrri habent pro obri o, quodsiptuaginta reposuerimi Iutem pretes, aliquando loci nomen, aliquando verbum, quod purissimum queas in latinumco erterrim Pandojue
70쪽
etiam H eo nomine quod proprie puri simo respondeat, non absorruerunt, atque fortabsis id ipsum est quod, Pron,a enuit antiquitas,authore Diodoro essessum e cuniciatis Aratiae,nulli igne liquefadium, colore ita lucido, incluses auro pretiosis lapides reddat stlendidiores t uiter inde subnotεm mostratum antea locum almi, dabitur ei de auro Arabiae. Nam praeter alias significationes admetasii eiusprςcestentiam pertineresotest ut ex ea conscendutur animo ad supremum apicem sapientiae, quam sub auri uocabulo mTstico nomine constat indicatam. Itaque prom:t natura varist modis amrum,ars item interdum naturae ministr interdum emula, in fine ipsius auxilio victris , Tarie quoque promere flet, saltantur en plurimi aestimates artis potestatem
non sicuti par est, quippe qui rentur ita subisse in
naturali facultati, ut non cer ant naturae dignam nomine , quo tamen in primis pollit: es enim natura quadam cognitionepraedata, cum sit habitus animi ratione vigentis, m intelligentis, quo munere naturam mutam sty ratione intranea de litutam regit, atque dili o-nit, oe inter regendum m moderandum, ctim immitiatur eam, tum emulatur , tum superat. sed de quod inter naturae laudes illa etiam quandoque
numerata sit, quod artem simulet: sic in figurissuapte
natura delineatis in marmore: sic in gemma CPoly cra iiii siue permultis Elane compertum est, sic etiam