장음표시 사용
51쪽
Fx Hebrai ea lingua sunt. Furari. Carni se patibulum. Mdα ίησ. Aeschines, ante Christium 336.
Ante Christum 436 Horati in arte Poet.
etholman si num. Stupent auditores , tanque de statu mentis demoti , huiusmodi portentis: aut etiam rident: quae portenta ab Aeschine θαυμJα vocantur: quale sit illud Dein sthenis, τα σενιι: insuimur in angustu, velut in corbem. Aristophanes quodammodo mille amphorarum: Horatius vero, sesquipedalia verba, noe
i Haec, τοῦ οἰ χωου πίνου sunt, antiqui squalioris. I opperveniam: pro, Mox veniam. Si tu priscorum more Francorum te vestires: an non pueri cum visu te persequerenture Haec, σκοτεινα άσαφῆ sunt, tenebricosa & obscura. si lumen Solis excluderes e Musto tuo: & pro eo candelam a cenderes : quis te sanum existimaret3Haec, τοῦ φυσικοῦ της λατιν - φωνῆς πιιλλους, ὰφανιτικὰ προ-
ω,s: naturalis in Latinitate formositatis laruae sunt, ipsam obtegentes, imo abolentes: tanquam si quis in Ba chanalibus laruatus discurrat
perbiae, pertinaciae,&peruersitatis, indicia sunt: quibus Ci-' - cero, aliique illorum temporum cultissimi &elegantissimi Scriptores, inculti & inelegantes, nec imitandi, existimam tur: sicut olim Caetr Hadrianus Homerum abolere: &pro Tiphilin. qui vixit eo Antimachum, si aerisque ignotum Poetam , introducere cogitabat. i loquuntur hoc modo: ij non communi gres se, sed grallis, ingredi videntur, ut aliossuperemineant. Bene - sit istis grallatoribus.
Haec denique, ut elegantiae Latinae, ita remetiam retia fontas, taedium significant: de κων lociαν, studium nouationis praeseserunt: non acquiescente amplius homi te in simplicitate S. literarum: sed nouos iam, &abscirdos sensus, inibi scrutante. Vt, hominem Christum non esse inuocandum, ne merem. ir. Qui scit in unitate quidem personali: quia scilicet maledictus sit, quirxς chriam si ' in homine confidati Vt, maiorem hominuna partem, quicquid etiam agantiarcano quodam ex omni aegernitate consi- Eo
52쪽
Iio Dei, adorcum damnatam esse: quia scit. illud , Deus vult
omnes homines saluos fieri, tum electos attingat: quod i. Tim. e. Ios electos saluari velit: cum tamen Christus a S. Ioanne i. Iohan. t. vocetur ιλα-ολου του , propitiatio pro toto Mundo. Attuli rationes aduersus nouum hoc cacoethes loquendi &scribendi: afferam nunc etiam testimonia eruditorum contra idem. Aristoteles lib. 3. Rhet. ad Theodecten, cap.
ias,, frigidum genus dicendi ponit, ct improbat. Cuiu, tu' tac tatuit quatuor genera. Vnum, in verbiScompositis: Vt, ο πολυ- dueis.
quasi dicas, Multivulsium coelum. Alterum, in peregrinis sub quibus, prisca)vt, Σκιρων, Hνις ανηρ:Sciro, noxiosus vita Tertium, ut Epithetis ineptis , aut oblongis: vi, γο α λευκον, lac album. . ι ς ορμή: pro δρομν. cursorius animi impetus, procursu. Ponremum, in ' Translationibus quibusdam: ut, μὴ ενου μον πρῆγμα , Viride & sanguineum negotium. Pcetis talia magis conuenire existimat.
Rustius fuit accusator vetus. Quo accusante Chirti- ςbium: Sisenna defendens dixit, quaedam eius sputatilicia esse . crimina. foeda significare volens.) Tum Ruscius, circum- uenior, inquit, Iudices, nisi subuenitis. Sisenna, quid dicas, nescio : metuo insiduas. Sputatilica. Quid est hoc Z Sputa quid sit, scio: Tilica, nescio. Maximi risiis. Sed ille tamen f miliaris meus, Rectj loqui, putabat esse, inusitate loqui. Iam lib. 8. Quintilianus. Quinti ixit anno Apud T. Liuium inuenio, inquit, fuisse praeceptorem: ξψημη ' qui Discipulos obscurare,quae dicerent, iuberet: Graeco vere 'boriens, σκοτισον. Vnde illa scilicet egregia laudatio: T AN- To melior: ne ego quidem intellexi Alii breuitatis aemuli, necessaria quoque orationi subtrahunt verba: &velut satis sit, scire ips quae dicere velint, quantum ad alios pertineat, nihil putant. At ego otiosum sermonem dixerim: quem auditor suo ingenio non intelligit. Nobis prima sit virtus, perspicuitas G . 3 Deria Ἀ
53쪽
Derisiis fuit Romae , praesente A. Gellio qui haec II. lib. cap. 7. stribit) quidam causidicus: cum apud Praefectum urbis dixisset: Asudiocrioces. - Hic eques Romanus apludam edit , & soces bibit. Αpludam videlicet veteres Rustici, iuriarem frumenti dixerant:&Floces, prisca vox, significauerat vini secem, . Vin ceis expressam: sicuti Fraces, ex oleis.. Reprehenditur apud eunde Gellium,liba cap.7. Laberius: ut nimia licentia in Mimis usus: ut, D Quod Mendicimὀnium,&Moechimonium,& Adulte-υ rionem, Adulteritatemque: pro Mendicitate, Moechatione, Adultero, & Adulterio, dixeriti Philippus autem Melanchthon,
Fupienda est, inquit in Rhetorica, in sermone peregri-υ nitas: & licentiam gignendi nouum sermonem, nullo modo permittamus nobis, &c. Certissimum enim indiciu est mon- strosae mentis, oratio monstrosa. Quare diligenter fugien- dum est genus sermonis inustatum. Duorosisti. MAGIs TtR DE N I Qv E Ioannes Possetius: In R stochiana Academia scui iam diu clare praelucet reuerendus Theologus Dauides Chytra u0 Pos selius, inquam, pius & egregius Graecae linguae Doctor cui non ita pridem, paternae eruditionis ac virtutis haeres, eiusdem nominis filius in - eade professione successit) Possetius ille senior, inquam, ad me ante triennium scribens: is non videt, inquit, impendere barbariem muli, tot istiorem: quam ante centum annos in his locis suit Z Iu D uentus enim amplius regi non vult: disciplina est inane n ,, men in Scholis. Mutatur vetus &vsitata hactenus ratio pr is nuntiandi: mutatur orthographia. Dicendi genus, quod ex
Ciceronis Scriptis, di aliis bonis Autoribus, multis iam annis
54쪽
ORATIO DE FUD. BAR3ARossa sanis viri docti deprompserunt, improbatur & contemnituri atque eius loco nouum quoddam genus introducitur. Denique, quo quis obscurius Latine loquitur&scribit: eo doctiora multis habetur. Haec,&similia, non possunt non viris sapientibus,& aetate prouectis, dolorem adferre. Haec,&plu- 'ra, ille doctissimus vir. Non laudandum certὰ est,despici puros illos,limpidos,& amoenos, Tulliani seculi sontes: reuocari autem contra, turbidum illud ,& obscurum, & sordidum, genus: quod vix laboribus multis & magnis, tempore patrum nostiorum e purgatum eiectumque est Fugiamus id potius sedulo.De eo
namque verba Ibyci Poetae usurpare ponemus: G Floruis Ibyeus ante
sia. Hoc est: Nugatur hic,&nequicquam gerris nos per- ocinoest fundit chamo antiquioribus, ac tempora Saturni redolentibus. Non tulisset ne hic priscus quidem Lyricus, ita priscum id obsoletum sermonem. QuQ accedit, quod neque, quantum ad orthographiam quoque attinet, antiquis Italiae, alia rumque terrarum, Latine incisis saxis, habendam semper fidem ego arbitror. Nam saepe Alemanni etiam sculptores nostri, perperam literas in lapidibus incidunt: quantumuis di- .ligenter eis singulae literae, praescriptae dentur. Iudicat deni- que excellentis doctrinae Gallus Turnebus, qui nostro tem--Aduers a . . pore vixit: magis scribendum esse uno L, Paulus & Quintus: quam gemino LL, Paullus &Quinctus.
Diximus, quae Studiosae iuuentuti sequenda& fugienda sint, fortasse satis. Quibus tamen hoc de officio ipsorum subiicio generatim, quod in Epistolis plinii est. Mirὰ silentio riini Herixit& tenebris, inquit, animus alituri ab ijs, quae avocant, abdu- Iu i 2 qu hiactus. Significatur hoc Dicto: eum, qui proficere eruditionis turale historiam laude velit: non debere dies noctesque euagari, sedales quaerere, helluari: & damnoso otio bonum tempus conterere: Dorii latendum. .
sed in suo se Museo continere: semper aliquid agendo , quod
ad rem siti RectE. Vt enim tempore hyemis vigens raphanus, foliis abscissis, sub terra ingesta& complanata, imbres ar- Aristo o. cente, sursum mittendo nutrimentum, crescendo aestate in. maius
55쪽
tes: Hohenfelderi, Vuolsganeus, de Ludovicus,cc Marcus: atque Enenckelius Georg. Acacius.
maius proficit: eodem modo aetate florens, officii sui memor, homo discendi auidus, inutilibus sumptibus abiectis, cum libris suis in Musei sui solitudine quasi humatus, madiadas compotationum voluptates prohibente, ex lectionibus utilibus eruditionem in caput indendo , progressu temporis miros ad doctrinam & laudem profectus asse ruitur. Cuius rei illustre exemplum , omni fluviosae apud nos iuuentuti praebent adolescentes illi generosi,&apprimEnobiles sed non magis familiae dignitate, quam animi nobiliatate, conspicui) quibus no ita pridem dulcissimam nostram
ruos honoris & imitationis causa nomino. Hi enim egregie octi & fidelis Praeceptoris sui , M. M I C A A E L I S ZI E G L ERI, assiduo ductu&instructu , perpetuo illa, quae diximus, facienda facientes, & fugienda sugientes: ea specimina hoc anno dederunt, Latine & Graece dicendo, Di lutationes ex omnibus Philosophiae disciplinis sustinendo, in disputationibus diuinis & humanis argumentando : ut eorum profectus&eruditio quanquam aliquot annis adhuc a vicesimo aetatis anno distantium) non tam optimis quibusq; Studiosis, quam excellentibus Scholae Profestaribus, magna, clara, di admirabilis, videatur. I sique eis, quando disputationibus ipsorum interfuimus, ex animo gratulati,& omnia fausta feliciaque precati, sumus. Rarum enim hoc splendidae domus, eminentisq; nobilitatis, decus & ornamentum est Quo igitur rarius, eo praestabilius atque charius: ac proinde , verior nobilitas. Quis enim gener5ssim dixerit hunc : qui indignus genere, di praeclaro nomine tantum insignis ξ Vt apud Iuuen lem est Horum ergo exemplum imitentur omnes. Absolui hactenus, magnifica, nobilissima, doctissima, ει humanissima concio, omnia illa tria, quae principio Pollicitus eram. Exposui enim vitam,&res gestas, potentissimi, sortissimi, omnique virtute eminentissimi, Imp. Friderici Barbarosiae: exposui paternam & indulgentissimam tanti
Herois de Scholaribus,id est, Discipulis &Doctoribus,constituti
56쪽
. ORATIO DE TRID. BARBAR ossa.
situtionetri: expositi, quae vicissim a Studiosecretu reouiratur pro beneficus grata pietas, officio faciendo, contrarii Que vitandis. Fuit eximii generis Princeps, ille Augustus: ruit Scholarum, doctorumque hominum, maximusisutor Spatronus. Quanta hinc dignitas Scholarum&doctrinarum: cum eae summo etiam Monarchae ita charae fuerintl Sic cet omnes, qui valent eminentia potestatis: aut facultatibus maioribus instructi sunt. Q I ENIM SCHOLAS DOCTOSQUE AEDIFICANT ET HO NORANT: seipses&sua
aedificant & honorant.Sed nec ipse Fridericus, indoctus fuit: prudentia equidem, & industria, & omni Imperatorialaude, admirandus. At necessitatem quoque doctrinarum exper- , . ram inique, tam astutE, tam vehementer, a latificibus Romanis oppugnatus: quod etiam posterioribus temporibus, nepoti eius Imp. Friderico II. multis modis acci ci Papae, quam infesti Sueuicis Caesaribus Histere Papae . Hanc, eorum in illos calumniae teterrimae. Ouas Alemanni, cum eloquentia Latina carerent, abolere a value- Principe Eberhardo oratione dictum Hodie satis aboleri possunt, o abolentur. sisPnilippi,Regis Rom. laudatissima conium D.Irem hune o Miψδες -
orationem habendam,auspicari volui: ita rursus in Stauisensi Friderico Rom. Imperatore, Philippi patre, eundem finiendum duxi : medio autem tempore, Vulnemberticum '
tilia fibra ' η-- cuius Maiorum non nemo
anter Aulicos Friderici vixit) cum voluptate internosui Quanquam enim Proverbio dicitur: rosiam praeteritam non amplius: ego tamen istas, hodie quidem Baccidas, olim autem pulcherrimas rosas, virtutibus a lin
μὴ ' q uantum licuit &'cuit. Perbeneipsae sunt merita de studiis. Ergo ex studiis
etiam recordationem sui honestam, Veluti ros suius porcipere debucte. Sicininus a sene illo O .g is suo
57쪽
ΟRATro D a P a I D. B A R B A R O s s A. suo dimouente, qui tempus est, in obliuionis lacum praees-LTiba . pitabuntur.,Nam , ut apud elegantem Poetam Elegi
cum est: t i Quem referent Musa vivet,dum robora telis, i Dum coelumfletis, dum vehet amnis aqviu. ΔQuapropter etiam hos tres panegyricos nostros, in hoc nobilissimo auditorio , tanta cum benignitate & attentione auscultatos esse, magnas & Deo & hominibns gratias ago.' Commendatio praei Calidi sentium torum
Postremo igitur nunc, ad negotium praesens me conuerto : propter quod clarissimus hic conuentus , hodierno die in hoc loco factus est. Produximus enim notabilem numerum, videlicet unius& quadraginta, honestorum& doctorum iuuenum. Erant equidem antea quadraginta duo: verum pius & eruditus adolescens , valde in studijs indi stilus, SAMvεL FAvLMABER Vlmensis, Iq. loco competitorum locatus, vivendo non attigit hodiernum diem : sed initio mensis Augusti, in patriam ad piam matrem suam tendens, ad coeleste Magisterium a Seruatore Christo promotus est, summa iam illustratus sapientia, de beatus. Astant tamen adhuc quadraginta unus, digni laude, candidati. Quem numerum si inclytus Augustus Fridericus, de quo an ira tot verba fecimus, cernere praesens posset: o quanta ad miratione corripereturi Quantam voluptatem caperet: Quanto fauore prosequeretur 3 Existimaret enim, eos essestu , O tales Scholares: - quos etiam ipsos, bona facientes, merito imp Fri4ςri pertineret beneficium illud pietatis: quo ipse speciali qua- . dam dilectione, Scholares omnes ab omni iniuria defendi, in constitutione sua voluit. Quam selicem praedicaret Di cem Eberhardum: cuius non modo Maiores, in luculentam Sueuiae partem feliciter successissent: verum ipse etiam Ebe, . hardus talem Academiam construxisset: atque posteri eius
seliciter tuerentur,& commodis augerent: cuius construen-
dae gratia, sibi Imperatori Romano, a Deo data non fuisset Qism denique gratularetur nobis verae Religionis, & ei
58쪽
. ore ATLO DE T RID. BARB ARoss A. Deum pietatis,usum: sedis Pontificiae potentia, aqua ipse totae tantis iniuriis pressus fuisset, non mediocriter puro Dei verbo labefactata&deiectas Audiret, si adesset, conciones in Ecclesia diuinas piorum & eloqueptium Christi ministrorum, maxima cum admiratione. Spectaret nunc in hoc cel herrimo auditorio,tot excellentes viros,lantam magnae spei iuuentutem , promotionem tot secundae laureae candidatorum,cum summo gaudio.Diceret: Deum immortalem,quid video λ Nihil simile meo seculo nec superioribus seculis , vi-ium est In hunc modum, ille prudens di bonus. e
Praesentes autem adolescentes cum Facultas nostrii petitio Magisterii. nuper ex praescripto Statutorum nostrorum, illis, qui ina
tibus, in linguis, in scientiis Philolphicis, studiu & operam sedulo posuissent: sese disputationibus, orationum scripti, inibus, earum recitationibus, per legitimum tempus accurate exercuissent: pie ema Deum, reuerenter erga Praeceptores, honestὰ erga quosvis, vixissenti. his talibus cum Facul nostra potestatem Magistrales honores petendi, publicE aia fixo programmate secisset) hi, inquam, adolescentes, primo priuatim apud Decanum Facultatis , deinde in Facultatis
domo apud Praeceptores, reuerenter comparuεre: nomina sua, patriam,merita, exposuEre: se ad examina usitata admiti. Exambis.
tipetierunt: atque, ubi locum suum quisque, ad interrogata respondendo, satis tutati fuissent: Magisterii se Philosephici honore affici orauerunt. Examinati itaque sunt priuatim per duas hebdomadas: examinati, impetrato reuerendi & diagnissimi D. Cancellarii concessu , publicE hebdomadem unam. Quid multat Factis ordine & rectὰ omnibus iis: quae EStatutis, & longa consiletudine, requirunturi exitus tandemissecutus est: ut honestissimae petitionis sua: consentienti- Deemum decan bus Collegii Praeceptorumque suffragiis) compotes fianti Magistri iue liberalium artium, venerandaeque Philosophiae, in hoc aniplissimae dignitatis loco creentur, atque con -
59쪽
18 ORATIO DE FRID. BARη ARoss A. , Quamobrem hunc honorem, hoc rerum laudabilium testimonium s quo etiam apud ignotos plus auctoritatis habeant: nedum suis parentibus & cognatis dilectis, honori αgaudio sint)iamiam eis publica renuntiatione, de voluntate benigna colendorum Collegarum meorum tribuam, de dicabo : ubi prius etiam a magno &clarissimo viror qui solus apud nos promus condus, huius beneficii eu: pol istatem eius rei impetrauero,& accepero. Ad te igitur, reuerende & clarissime vir, I A c o B EHES RARANDE, SS. Theologiae Doctor, &eiusdem in hac inclyta Academia Prosetar celeberrime, Praeposite Ecclesiae nostrae, Academiaeq; Cancellarae dignissime, ad te, inquam, me conuerto. Aperuit nobis, priuato examine absoluto. re uerenda dignitas tua nuper publicum quoque examen: & de hodierno etiam die , quam prompte nobis ad reliquum absoluendum adfuturaestet, beniwm significationem dediti Opus autem nobis adhuc potetrate illa est : qua extremo actescolophonem imponamus: quam sola tua reuer. D. da,
re potest tam itaque potestatem nempe honores Magisterii publice in hos egregios Canditatos conserendi) ut concessu ac munere tuo semper de studiis nostris bene sentientis, eaque studiose adiuuantis nunc impetremus, &accipi mus: id vero tum Collegii mei honorandi, tum horum d inceps etiam bonae spei iuuenum, nomine, reuerenter & oia ficiose rogo atque oro. In quo si nobis quemadmodum boam spes nos tene0 gratificata fuerit reuer. D. tua: novo, di prioribus maiore, nos beneficio assec rit: perpetua grati animi mem .. Is ria id prosecutu-
60쪽
scanius beneficium: cludd filius Dei incarnatus, sedens ad dextram patris aeterni,ut salutares Ec clesiae Doctores, ita quoque Gubernatores Re- rumpublicarum, in Ecclesiae suae emolumentum excitat. Cuius illustie extat apud Ilaiam, RRium Pro-ohetam, de sutura gentium Idololatricarum, ad Cnmiti ne natust vivens adhuegnum conuersione, oraculum: ubi inter reliqua quam plurima, haec quoque habentur verba: Reges erunt nutritis tui:& Reginae, nutrices tuae. Quibus verbis Spiritus S. non solum de vocatione , & collectione Ecclesiae noui Testamenti
ex Gentibus, vaticinatur: sed etiam quod amplius est futurum: ut Reges, Principes, de honestae Respubbae, holpicium Ecclesiae in suis terris&ditioniblis sint concessuri: adeoque insuper liberaliter quoque de suis facultatibus sustentatura: omnisquegeneris officia in eam collaturi. Quod seum el- se, & impletum a piis Impi'. qui nomina sita Clicillo dede
runt. omnium temporum historia, a CONSTANTINO, no- Imperauit Conis
i hine & re Magno , experientia docet ac testatur; S loqWi x .-, i ,hu' iares ipsa, tot Episcopatus, Collegia Canonicorum, Monalte- , . Chii M. ria tot passim amplissima : quae redditibus Regiis abun- Nec procul opus est accersere exempla: cum in hoc Ducatu ob oculos posita videamus virorum Monasteria XII IL, benEdotata: ut ex istis Collegus viri docti, ad gubernationem Ecclesiae & Reipudi idonei, prodirent: qui sua eruditior νωμή-rru diro essent aliis ouam plurimis.