Starodawne prawa polskiego Pomniki Correctura statutorum et consuetudinum regni Poloniae anno 1532 decreto publico per Nicolaum Taszycki, Bernardum Maciciowski...

발행: 1874년

분량: 327페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

61쪽

- 28 -

evocans, etiam poena viginti octo marcarum puniatur, cuius media par8 episcopo evocantis et altera parti citatae cedet. Quae poena per iudicium cpiscopale

repetatur.

Ex dnobus similibus hoo unum eonditum ostic. Item pro raptu. sol. LVII. c. Itom circa. sol. LIV. Cui additus est de verbo ad verbum. l. Decimas. ugque ad g. Tam n quia nonnullarum. ex statuto Vladiglai Jagiello. sol. LXvI. Iar. a. 136 I. ari. I: De raptura deeimso praediatis. VL. 96. h Bodet. R. 1359. art. 22: De raptu deeimae. VL. 102. e I. a. 1333. privilegium. VL. Is 4.

C. 92. Quicunque princep8, 3enMor, capitaneus, nobilis, miles, vasallus ut alia quaelibet persona spiritualis vel Saecularis regni et dominiorum nostrorum, suiuscunque status, dignitatis, gradus, sexus ut conditionis existat. decimaη, quas sibi Deus in signum universalis dominii pro alimento sacerdotum et levitarum reddicensuit, nee non domos, tributa, castra, Villas, munitiones, possessiones et quaevis bona ae alias res mobiles et immobiles, ad ecclesim et pia loca personasque ecclesia- suem spectante8, ac etiam pauperum hominum in ipsorum bonis degentium rapuerit,

invaserit, occupaverit, illicite detinuerit, depactaverit, tallias seu collectas imposuerit vel iniuste inpignoraverit aut ratione pignoris aliquid extorserit vel quovis quaesito colore gravaverit aut rapi, invadi, occupari, detineri, inpignorari ουeu exactionari

mandaverit, ordinaverit seu ratum habuerit aut raptorem, in umorem, occupatorem et detentorem illicitum cum re rapta, invasa, Occupata et detenta conservaverit seu in defensionem gusceperit aut in bonis ei8dem notorium damnum vel manifestam Ossensam intulerit, sive id in prosectione ad expeditionem bellistam sive alias quandocunque secerit, talis iuxta sacrorum canonum et Rintutorum provincialium digpositionem, praemissa desuper per ecclesiasticum iudicem hoc est officialem eius di 8trictus, in quo praemissa patrata sunt, informatione summaria, per duos adminus testes, super raptu et violentia consormiter deponcntes, legitima monitione iuxta locorum distantiam concedenda excommunicetur, et terra seu locus, ad quemcunque ipsum divertere contigerit, eccloiastico supponatur interdicto. C. sa. Qui tam diu excommunicari debet, donec Omnia et singula rapta, invasa, occupata Seu inpignorata restituerit, nec non de ininclis et damnis illatisne expensis litis satisfecerit cum effectu. C. sa. Ultra qua8 poena quattuordecim marcarum huius constitutionis auctoritate pro raptu et violentia illata decernimus eum e8se puniendum, quae poena illi ecclesiae applicari debet, cuius praelato, rectori, beneficiato Reu ministro rapina et violentia facta esti

62쪽

- 29 C. se,. Quam quidem Violentiam et raptum, si reus in termino monitioni se sibi praefixo negaverit, actor probare debet per duos adminus testes. Quibus probatis in odium raptoris, rerum ablutarum valorem proprio corporali iuraulento probare et specificare debebiti C. Oct. Ubi autem uxor alicuius, vim obstante, decimam vel aliam rem euolesiasticam ab8que mandato viri sui rapuerit aut violentiam in bonis, rebus et personis ecclesi licis commiserit, nisi per munium Ruum in iudieio ecclesiastico legitime evicta fuerit, censuris et poenis 8imilibus subiacebit. Quod de servo, lamiliari, domestico et colono etiam est intelligendum. Alioquin, ut peccata suos teneant nuctores, colonus, servus, dome8ticus et uXor pro reatu domini vel mariti puniri non debenti C. 97. Officiales autem districtuum omnium ad digcutiendam et iudicandas eiusmodi causvis ad quamcunque Rummam facultate sufficienti per dominos aretii episcopos et episcopos debent esse sufficienter provisi, ne nobilitatem regni nostri vel ob id ad remota tribunalia evocari contingat. Et si ab officialium sententiis et decretis desuper factis appellari contingat, non alibi quam ad episcopum proprium et immediatum appelletur, sive ipse confirmaverit sive infirmaverit senisn-tiam vel decretum per officialem Suum desuper factum, eius 8ententiae pareatur nec ab ea appelletur. Alioquin appellans a genistitia episcopi proprii in casibus

Statutum Tadistat Iagiello a g. Tamen quia, usque ad finem. sol. LXVI. Et statutum Casimiri tertii. sol. LXVIII. hie

de vorbo ad verbum inforta et illustrata sunt et quod ad cives, colonos et plebeos censuras

a I. a. 1433. Statutum Pontra eos, qui exeommunicationis gententias ultra annum

sustinenti VL. Is4.b C. .st. a. 1474. Statutum do raptoribus et invasoribus ecclesiae VL. 226.

C. DA. Quoniam nonnullorum adeo inolevit iniquitas, quod gententias et oen suras ecclesiaSticas in sensum dati reprobum animo indurato Sustinere non formidant, in contemptum clavium sanctae matris ecclesiae animarumque suarum periculum et scandalum plurimorum, Volentes igitur eXemplo praedecessorum nostrorum libertates et privilegia ecclesiastica tamquam patronus, tutor et conservator eorundem manutenere et praedictis Reandalis, ex quibus haereses pullulare consueverunt, firmiter obviare, de con8enSU Senatorum et procerum Statuimus et ordinamus : nt dum aliquis incola regni et dominiorum nostrorum, cuiuscunque Status, dignitatis, conditionis et praceminentiae fuerit, propter raptum decimarum vel aliarum rerum ecclesiastiearum, aut ratione exce88uum quorumcunque, sive in contumaciam de non parendo iuri et mandatis sanctae matris ecclesiae, Sententia ex

communicationis iuste fuerit innodatus, ipsamque ultra annum legalem periinaciter

63쪽

- 30 sustinuerit, nec ad gremium sanctae matriη eccleriae redire et pro excessu debitam emendam exhibere curaverit, extunc anno huiusmodi lap8O actor, ad cuius instantiam excommunicatus existit, cum litteris significatorialibus archiepiscopi vel episeopi dioecesani, illum intra annum legalem excommunicatum soro declarantis, ad loci capitaneum accedat. Qui visis litteris praedictis tenebitur mox, etiam extra tempora terminorum seu iudiciorum castrensium consueta, ex officio Suo capitan ali Miture excommunicatum ad Rati glaciendum aetori pro omnibus damnis et imponsis in eisdem censuriη contenti η et alim propterea quomodolibet incursi8. C. 99. Qui si in primo termino non comparuerit, poena contumaciae per UR-pitaneum puniatur et nihilominus in continenti citetur secunda citatione, quam peremptoriam e88e volumus, ad idem laciendum. In qua, sive comparuerit sive non, Omnia bona eiusdem ex omninnicati. 8i posse8sionatus fuerit, mobilia et immobilia per looi capitaneum recipi et apprehendi debent, tam diu tenenda et posRidenda, quousque ipge capitaneus de bonis eiusmodi omnia damna et impensas actori et poennm ecclesiae plenarie exSolvat. Quibus 8olutis, bona praelibata excommunicato non nisi absoluto decernimu8 per capitaneum restituenda. C. I9o. Si Rutem ex Ommunicatus pomesionatus non fuerit, turri manciputur, de qua utitur non relaxetur, nisi satisfaciat pro omnibus damnis et impensis modo et sorma praemisSiS.C. Io I. Quod ηi capitanei locorum et temitarii bonorum rogalium aut eorum vicesgerentes in ex utione praemissorum Se remim 38 et negligentes Seu alia8 qualiteri unque dimoilus reddiderint. extunc ipsos et eorum quemlibet propter eiusmodi iniuriam et contemptum constitutionum nostrarum vinculo anathematiη per locorum ordinarios decernimus esse seriendos, quos ei tam diu decernimus subiacere, doneo ad huius statuti executi0nem curaverint procedere cum effectu.C. rod. Si autem aliqua persona ecclesii tica eum raptoribus, invasuribus, et malefactoribus suis maluerit iure in ulari experiri, quod eiuκ arbitrio duximus deferendum, coram et itaneo loci, cui damniscator Subiacet. eum convenire potest. Quem ipse Papitaneus pro damnis illatis in expeditione bellica tantum, non secus quam pro urticuliκ aAtrensibus in iure descriptigi iudicare et probationes ac toris admittere vel, si actor id maluerit, reum ad iuramentum expurgatorium, prout in violentia domestica fieri consuevit, admittere tenetur. C. I Oa. Si vero capitaneus in longa distantia suerit, ad quem reus debet trahi ad causam. poterit notor occlctiasticus reum ad praesentiam regiae maiestatis citare qui nulla diwtristito exceptione: ibidem more bellico Eoram nobis et sucoeηsoribus nouris re8pondere et iiiii parere tenebitur. Damna autem et iniuriae per solius actoris, cui illata 8unt, iuramentum coram nobis probari debent, exceptis pontifi-Wibus. qui per promotores idoneos et di 8 'retos ecclesiasticos vel saeeulares illud

praestare tenebuntur.

C. Ios. Si autum civis, colonus vel quilibet aliuκ plebei ordinis excommunicationem ultra annum legalem animo gustinuerit indurato, extunc anno huiusmodi lamn ac tor, ad cuius instRntiam excommunicatus exigiit, cum litteris significatoria-

64쪽

- 31 libus archiepiscopi vel episcopi dioecesani, illum ultra annum legalem excommunicatum declarantibus, ad dominum coloni vel alterius plebei vel onteium ei vile aceedat, eosque monitorio eisdem litteris signifieatorialibus insoleto, gub termino

unius mensis et excommunicationis poena requiri et moneri procuret . ut dominus colonum et plebeum sibi subiectum et ossolum civile civem Vol quem 'unque alium suae iurisdiotioni Hubiculum ad satisfaciendum et Ne de censuris eo lesiastiois et, herandum compellant. C. flosi. Quod si dominus vel ore Pium civilo lapso liuiusmodi termino praemissa iiiiii fuerint executi, extunc lapso termino unius mensis ipsos et eorum quemlibet propter eiusmodi iniuriam et o intemptum constitutionum nostrarum vinculo anathematig per lo 'orum ordinarios duoernimus os o seriendos, quoη ri tamdiu μubinoere decernimus, donec ad huius 8tatuti executionem curaverint pro edere

Puni effectu.

C. I G. Si autem civis. colonus vel pleboug non ex contemptu, ηed ex inopia et paupertate, non habens unde solvat, sustinuerit censuras . paupertatis Pius

ratio habenda est, de qua si constiterit per iuramentuni ipsius exeommunicati ciduorum fide dignorum hominum, diu civitate. oppido et villa, in qua habitat, debet per iudiceni euolesiasticum absolvi, et solutio dubiti vel ud miliari temporum onm- petentes praefigi vel ad pinguiorem fontinum eius prorogari.

Ex sex similibus liue tintini conditum irit.

e. Quamvis. sol. C. C. Verum ne liuid. sol. CI. c. Ad eeelusias. sol. CXVI. C. Volentes. sol. CXVII.

C. Fit nonnunilitam. sol. XVIII. c. Ad tollendas. sol. XIV. in novis. Cui additum ost in line statutum Conven-lus Cracoviongis I5 ι2. do verbo ad vorhum de alternatis ordinarioram manutenendis. M .R .I. a. 1496. ari. Is: IDu plebois ad maioreA eoelesing nou recipiendis, do non m

servandis bonoficiis et pensionibus prohibitis. VL. 202.

bl . . . . a. 1496. art. 2O: DP numero pie. hi toruin ad coelosiaη recipiendorum. VL. 263.c l. a. 15 5. art. 1 I: Do numero plebeiis- Nun ad eeclesius cathedrales suseipiendo. rum. VL. 2D2. di . i. a. i505.' art. 12: Statutum Eeclosiarum do plebeis ad vota serenissimae principis dis. minae Elisabuth Dot gratia reginae Poloniai genitricis no8trae sancitum, continui η ει iii Ptqualiter ad episcopatus et dignitates Decli iarum reeipiendi, ac qualiter nobilitas talium probotur in futurum. x L. 3O2. et A. 1505. art. 20: Du impntrantibus honoscia iuris patronatuΑ. VL. ING. si Ν. a. 15Iu. arto 20: Conservantur in suo horo priorea Eonstitutionea contra pleheros Pt romaniytas editae. VL. 372.gὶ M. n. 1532. ari. 39: Cum ningna pars rei publicase nostrae etc. VL. 5 Io.

C. συγ . Cum latagna para reipublicae nostra ' iii ordine et Atatu ecclesiastico congistat, eccleAiaeque regni nostri per antecessores noAfros ηint ampliter dotatae.

65쪽

- 32 eum ad divinum cultum peragendum et manutenendum, tum etiam ad viros literatos et idoneoA, maxime Vero nobiles, promovendos. quorum pauci essent, quibus vel animus vel lacultas adesset litteris incumbendi et alia studia, per quae emergitur, Sectandi, niSi bona eo legiastica non solum saeuitatem vivendi, Aed etiam opem multig so et suos sublevandi praestarent, unde nobilitas regni, quae potissima est ipsius regni portio et cuius domus ac familiae partim multiplicatione prolis, partim etiam alii ου eventibus plerumque extenuari solent, praecipuum habeat statuΗ et provectionis Huae subsidium et adiumentum, ac cum Ruccessu tempori Amulti plebei et indigni hominea variis artibus et praesertim romanis impetrationibuA Aege ad sacerdotia ingererent ac illa viris nobilibus, dignis et idoneis praeriperenti anteces80res nostri multiplicibus 8tatutis et poenis gravissimis collationes

suas et subditorum suorum Raecularium asseruerunt ae defenderunt. Quaa etiam Leo decimus Romanus pontifex per bullam specialem ac postulationem nouram de certa 8ua scientia confirmaviti

C. νυ S. Nos igitur Vestigiis praedecessorum nostrorum et bullae apostolicae praedictae firmiter inhaerentes, habita desuper cum senatoribus et proceribus nostris deliberatione sufficienti, statuimus et perpetua temporibus observari praecipimus ut in metropolitanis et cathedralibus omnibus remit nostri, archiepiκ copatus et episcopntus ait in Gnegnensi, Cra oviensi, Vladiclaviensi, Poetnaniensi et Plocensi ecclesiis ad dignitates, personatus, canonicatus et praebendas, in collegiatis vero ecclesiis ad dignitates principales deinceps plebei ordinis homines non suscipiantur, Sedd nntaxat nobiles regni et domini arum nostrorum indigenae et non extranei, hoc est, nationi A Polonae. Sub eadem corona de gente Poloniculi oriundi, quorum uterque parens ex familia nobili sit progenitus. et tam ipsi quam parentes corum habitarunt et habitant in suis possesionibus, castris, oppidi8 et villis, Vivente8 iuribus regni nostri more nobilium, artes et actiones a plebei ordinis hominibus praeticari solitas non exercentes, cum per abusum contrarium nobilitatis dignitas in popularem et plebeam transire soleat conditionem. i C. gos. Nullus beneficia iurispatronatua nostri regii aut subditorum nostrorum mecularium in praeiudicium iurispatronatus ex quacunque causa impetrare Vel iuri Spatronatus per quamcunque exquisitam viam derogare ac eadem et alia regni nostri beneficia reServationibus in vita possessoris impetratis etiam mentalibus apprehendere ac pensiones pecuniarias super fructibus et proventibus beneficiorum quorumcunque regni nostri personis extraneis as8iςiare, illaSque pecuniis summarie

redimere audent.

Sie exponit indigenam Ludovicus rex in pri- L. a. 1374. art. 7: Promittimus quod nullum. vilegio suo. g. Promittimus quod nullum. Via 57. sol. XLI. Et secundum iurisconsultos indigena dicitur inde genitus, disserens ab ineola vel municipe.

66쪽

- 33 C. ἔνO. Si quia autem huic nostrae constitutioni Rusu temerario contravenire praesumpηerit, bannitionis de regno et confiscationis omnium bonorum suorum temporalium et areati spiritualium aerario nostro applicandorum poenas incurrat ipso facto. C. IgI. Qua8 poenas extendimua et extendi volumus contra plebei ordinis homines impetrantes dignitates, personatu8, canonicatus et praebendas in metr

politanis, cathedralibus et collegialia praedictis vel se ad easdem in ius alteriussurrogari procurantea et illos. qui cessiones, resignationes eiusmodi a plebeis susceperint aut bullae apogtolicae in toto vel in pane derogari procuraverint, etiam si tales nobiles extiterint, contra huius statuti et bullae apostolicae dispositionem, nec non contra fautores, promotores, auxiliatores, parentes, conSanguineos et extraneos, occulto8 et manitegios, spirituale8 et Baeculares.

C. 62. Et specialiter contra notarios et tabelliones, qui litteras, monitoria, censurus, sententim, Sequeum et procesRus quoscunque, huic statuto et bullae Mogtolicae contravenientes, in regno et dominiis nostris intimare et publicare, ae contra capitula et alios, quicunque eosdem procosus suscipere aut eis parere in effectu procuraverinti C. I II. Si tamen parentes et conganguinei innocentiam suam corporali iuramento iustificare voluerint, se opem, auxilium vel consilium filiis aut coninguineis suis contra huius statuti et bullae apostolicae dispositionem non dedisse, a poenis

praedictis liberi esse debenti

C. I I . Sed neque nos et sucoegsores n08tri reges et reginae Poloniae, gen toro tam spirituales quam Reculares auctoritatem et suffragia contra praemissa facere et impendere debebimus et debebunti C. II 6. Hanc autem constitutionem, ordinationem et decretum ab omnibus archiepiscopis, episcopis, capitulis et clero regni et dominiorum nostrorum univenso volumu8 inconcusse et inviolabiteν observari, quam una cum bulla apostolica iuecclesiis omnibus publicari et tandem eorum vera transumpta in omnibus e

pitulis haberi, ne de praemissis quispiam ignorantiam allegaret in futurum.

C. II p. Volumus autem: ut locorum capitanei nostra et huius constitutionis auctoritate, absque filia nostra successorumque nostrorum requisitione et mandato, ad executionem poenarum praedictarum procedant sub privatione suorum officiorum

si liberos habent capitaneatus, alioquin aummis obligatis simul cum officiis priventur. C. σνγ. Quia tamen in ordine plebeo plerumque viri docti reperiuntur, statuimu8, Ve8tigiiη praedecessorum nostrorum et bullae apostolicae dispositioni inlia rentes: ut in qualibet metropolitana et cathedralium Gelegiarum praedictarum ad canonicatus et praebendas suscipiantur quattuor plebei ordinis viri, non extranei, sed gulum gentis et nationis Polonae, qui in aliqua universitate aprobata, fidem c tholicam et obedientiam sanctae Romanae ecclesiae profitente per quinquennium continuum adminus studuerint et ibidem in sacra theologia, utroque vel altero iurium promoti fuerint et de studio quinquennali ac promotione per littera8 patentes

67쪽

- 34 rectoris illius universitatis sufficientes fidem fecerint et quos loci ordinarii una cum capitulia eorum elegerint et dignos esse comprobaverinti Pro quibus loci ordinarii cum guis capitulis praebendas speciales deputiire poterint, ad quas non alii nisi quattuor doctores plebei perpetuo suscipiantur. C. νIS. Sed cum ordinarii regni nostri, qui et magis debent statui et dignitati

ecclesiasticae prospicero et meliu8 sciunt personas spirituales, ecclesiae et reipublicae idoneas eligere, hactenus nihil haberent praesidii, quo uaas collationes et provisiones saltem in mensibus suis advemus Romanas multiplices reservationes, a ces8us, regressus et coadiutorias, aliaque id genus impedimenta tueri possent, unde lites et expilationes mutarum lacultatum sequebantur, nos inter alia, quae toto tempore felicis nostri regiminis in regno nostro reficienda curavimus, hane indigniintum et incommodum tam ecclesiarum, quam otiam reipublicae considerante8, magna cura egimus apud Ranctissimum in Christo patrem et dominum Clementem Septimum, ganctae Romanae ac univer8alis ecclesiae Rummum pontificem, ut quod nonnulla alia regna et provinciae pro magno et singulari haberent privilegio ac diligentissime observarent, eius sanctitas nobis et regno nostro. cum de Sede apostolica tum etiam de universa re Christiana bene merito, concedere dignaretur, ut videlicet ordinarii aliaeque petaonae ecclesia'ticae perpetuis deinceps temporibus haberent vicissim cum ipsa sede apostoli a sex menses liberos, in quibus

nullae qualescunque reservationes, nulli acceSA , regre88us ac madiutoriae, ali

que impedimenta ex curia Romana provisionibus et collationibus ipsorum obsistere

aut illas impedire poAsenti Quod tandem privilegium de gratia et benignitate

eius sanctitatis obtinuimus, amplissimis quidem rationibus et clausulis roboratum, prout ex tenore ipsius clarius constat. Cuius exempla ad omnes ecclesias cathedrales sub sigillo noAtro transmisimus. Quia tamen tanta est multorum hominum temeritaB, tanta rerum et temporum varietas, ut nihil tam solidi obtineri ae ordinari possit, quod non turbetur et labefiat in posterum, nisi vi et potestate principum defendatur ae manuteneatur, de consilio et consen8u unanimi omnium tam senatorum quam procerum praedictorum sinuimus et decernimus perpetuis temporibus observandum: quod quicunque adversus privilegium hoc tam salubre et anto labore et cura nostra obtentum per derogationes aut quoscunque alios modus quidquam comminere per se vel submissas personas aut quovis alio praetextu

seu colore, illud in parte vel in toto infrigendo vel contra illud aliquid tentando, ausu temerario praesumpserit vel contra illius dispositionem beneficium quodcunque ecclesiasticum acceptaverit vel acceptare voluerit vel pensionem quamcunque seu aliquam quotam ex proventibus beneficii per eum impetrati vel acceptati sibi reservare procuraverit, cuiuscunque status, conditionia, praeeminentiae et dignitatis exisint, poenis praedictis subiaceat ipso facto.

68쪽

c. Item iniqnam eonsuetudinem. sol. XIX. S a. 15II. art. 16: De Polonia ad monasteria in novis. Hie insertum de verbo ad verbum. regni suscipiendis VL. 378.

C. 69. Iniquam consuetudinem quorumdam tu regno nostro monasteriorum tollere cupientes, ad quae fratres gentis duntaxat Germanicae suscipi solent in contemptum Polonicae nationis, statuimus: ut quisque dominorum Mehiepiscopu- raran et episcoporum in sua dioecesi videat privilegia talium monaesertorum et . si hisdem privilegiis id non sit expressum, ut soli germani ad dicta monasteria suscipiantur, provideant: ut promigcue Poloni et Almani deinceps recipiuntur.

TITULUS i V.

Haec duo sie correcta sunt. a C. . I. syntagma. ari. 12: De iudicibus pae. Item ut palatini. sol. XI. latinorum. VL. 7. c. Quia plerumque. sol. XII. bὶ C. I I. Vnt. ari. 15: Quibus in locis debent iudicia eelebrari. VL. 8.C. I29. Quoniam ad iudicatus terrestreη omnium palatinatuum regni nostri quattuor personae idontiae, per nobilitatem illius palatinatus seu terrae, in qua iudieatuS Vacaverit. ex more vetusto eliguntur et nobi8 praegentantur, et ex illis quattuor electis et nobis praesentatis nos unum in iudicem constituimus, ideo eiusmodi iudices per nos constituti non palatinorum, sed nostri et terrestres iudico, prout hactenu8 fuit Observatum, censeri ut nominari debent. C IPI. Palatinorum vero iudices eorum vii palatino8 et non alios eme decernimus et declaramus. Quibus palatini facultatem ad Re concernentem in toto vel in parte pro arbitrio fluo committere po88unt. . C. ν22. CGtellanorum autem iudices, utpote reipublicae regni nostri minime nece8garios, penitu8 ubrogamus.

69쪽

a V. I. a. 1423. art. 3I: De fraternitatibus civitatum et rebus per palatinum taxandia. VL. 81.b C. .st. a. 1465. ari. I 2: De pretio per palatinos rebus imponendo. Via 158. vi C. .R. a. 1465. art. 13: De puniondis do. creis palatinorum renitontihus. v L. 158.d C. I. a. 1454. art. 31: Do rebus venali.bus per palatinos taxandis. VL. 254. e a. A. a. 1496. ari. 33: Do palatinis pretia et mensuras rebus venalibus imposituris item do Dat ornitatibus. VL. 271. D A. a. 1503. art. 2: Do officio palatinorum ad pretia rebus imponenda. VL. 293 gi a. 1505. arti 19: Do pretio rerum v nalium per palatinos con8titueudo. VL. 30b.h, N. a. 1510. art 4: Ut palatini provideant, ne in mensuris et pretiis rorum venalium homines graVentur, et iudicia temporibus, statutis non negligant. VL. 367. i S. a. 151 I. art. 8: De mensura antiquitus constituta a mercatoribus servanda. UL. 376. kὶ S. a. 1523. arti 1: in palatini ossicia sua in constituendis rebus venalibus diligenter exerceant. VL. 399.lὶ Ν. 1532. art. 12: De communitatibus quas fraternitates etc. VL. 504.

C. I . Querelis communibus omnium subditorum nostrorum finem imponere et, ne per monopolia et fraternitates mercatorum, artificum et mechanicorum prae

' graVentur, viam praecludere volentes, gintuimus: quod quilibet palatinus in suo palatinatu, adiunctis sibi capitaneo et aliis dignitariis eiusdem palatinatus, quos commode habere poterit, in gingulis civitatibus et oppidis bis in annis singulis

men8urm Dumentorum, pannorum et aliarum rerum, quae ad forum per colonos

abducuntur et quae in regnum et dominia nostra invehuntur, nec non pondera et pretia rerum mercatoribuA, artificibus, mechanicis, et pincernis constituant, indicentot emendent. Perdiscatque veris et indubitatis testimoniis et documentis pretia rerum, qualia sint nedum in regno nostro, sed etiam in partibus extemis, ne circa mensuras, pondera et pretia rerum Venalium fraude8 et impostuma committi contingat.

C. IPa. Qui quidem Palatini sormam etiam artificibus et mechanicis rerum fiendarum et pretium imponere debenti Si qui8 Vero alia inusitata forma res

mechanicas habere voluerit, eas Ric Aolvet, uti cum Rrtifice convenire poterit.

Ex daeem similibus hoc tiuum conditum est. c. Ad praeeludendam. sol. XLVII. c. Item plerumque. sol. LXXXVIII. O. Itom si civitatens s. sol. eodem. c. Item volumus. sol. XCv. e. Item quemadmodum. sol. Cuc. Dignitarii sol. CXI. C. Quamvis de pretio. sol. CXVIUC. Querelis. sol. LV. in novis. c. Item no subditi. sol. XVII. in novis. c. Quia mercatores. sol. XXvIII. in novis. Et C. do communitatibust. Conventus coco. vi ensis. I 532. abrogatum est in isto.

70쪽

C. ἔ25. Quod praesertim ingruente expeditione bellica eo sedulius et diligentius sacere et exequi debent et providere, ut non pluris res vendantur post emigma litteras restium, quam alias per mercatores et artifice8 vendi consueverunt.

C. ν2G. Ηaeo autem constitutio non solum in nostris civitatibus et oppidis, sed etiam in omnium spiritualium et Saecularium, cuiuscunque status et conditionis exigiant, per palatinos fieri, saeta vero per consules civitatum et Oppidorum servari, custodiri et executioni debitae demandari debet C. 127. Qui quidem consules tran8gressores quattuordecim murcis punient palatino solvendis, palatinus autem consules officium sibi commi8Aum negligentes. totiens quotiens delinquerint. centum marcis puniet, quarum duas panes fisco nostro et tertiam partem palatino applicamus. Ubi vero palatinus deliquerit et officium suum qualitercunqne neglexerit, nobisque per nobilitatem pulutinatus sui delatus fuerit, ipsum centum marcis fisco no8tro applicandis irremissibiliter puniemus. Si autem capitaneus, tenuiarius, dominus civitatis vel oppidi impediverit

palatinum vel consule8, quominus contentu in li0E Statuto exequantur, cuiuscunque status et conditionis fuerit, quotiens de hoc comperium fuerit, totiens causa cognita eum simili poena centum marcarum fi8co n08tro applicanda Sine spe veniae pu

C. 125. Ubi autem in aliqua civitate vel oppido nos eum curia ni Atra pergonaliter agere contigerit, eo casu ad marinicum regni et in elua absentia ad madigaleum curiae nostrae et tempore expeditionis bellicae ad campiduetorem regni generalem pretia, mensuras et pondera rebus imponendi ac alias ordinationes, ut

praemittitur, desuper faciendi officium et auctoritas pertinebit, palatinoium qualibet

contradictione non ob8tante. C. IPs. Et quoniam fraternitates et conventicula mercatorum, artificum et mechanicorum hoc statutum et ordinationem palatinorum ae executionem consulum

inficere et impedire congueverunt, quominus procedere po8sint, ideo statuimn8 et districte praecipimus: ut fraternitates mercatorum, artificum et mechanicorum in civitatibus et oppidis tam nostris quam subditorum nostrorum 8piritualium et se- eularium deinceps non habeantur, quas tamquam iuri publico regni nostri contrarias et reipublicae dispendiosas penitus tollimus et abrogamus. Quod si amplius contra hanc nostram costitutionem praedicino fratem ites in civitatibus et oppidis quibuAcunque inter mereatores, artifices et mechanicog reperientur, tune illi mercatores, artifices et mechanici, inter quo8 talis fruternitas inventa fuerit, poena septuaginta marearum camerae nostrae applicanda irremissibiliter puniantur. IMIRamanatin PrImran Mex, Ceneo IRE Et Corollant orae se te .

C. Lieet privilegia. sol. VI. in novi g. Positum K a Ib07. arti 18: Ut libara sit venditio est hio de verbo ad verbum. rerum omnium per talenta et ulnus in nundinis civitatum et oppidorum. o. 364.

C. gas. Licet privilegia civitatibus et oppidis pro nundinis habendis dari consueta liborum saeuitatem contineant mercandi, Vendendi et emendi, tamen quia

SEARCH

MENU NAVIGATION