Gasparis Colinii Castellonii, magni quondam Franciae amirallii, vita. ..

121쪽

runt,excogitari potuit. Sub vesperam acciis dit,quod non exiguam suspicionis caussam multis praebuita er quida venabula duo,

is in aedes Amirallij,iussu Thelinjj,deferebat. I Hunc Cossenius depulit, venabulaque iu-

u troferri vetuit.Res ad Nauarrum Rege des , lata est,qui tum erat cu Amirallio. Descen- dit Nauarrus.quaerit ex Coisenio, qua fidu-

cia id faceret.Resipondit aperte Cossenius, in inadatu imperioque Regis se id fecisse. Vei, rutame, quonia ita tibi videtur,inquit, in sit troferantur. Eodem die Rex identidem ades illius familiares summiserat, crebroque il-ue los admonuerat,vt quaplurimi se proximeis Amirallii aedes conferrent,totamque illam vicinia explerent Consilio aliquot post ho- ris,sub Amirallij cubiculum, conuocato, , Matinius iterum pristinam ii iam suam se

lidi tentia renouauit, vehementerque institit, ii ut Amirallius Lutetia eXgortarerur, Vnaq;

amici & familiares ipsius excederet. multa

, se in horas animaduertere, quae suspicioneta magnopere augerent. Contra plerique o- mnes disputabant,ius latum a Rege postu- landum esse,simulque petendum, ut Guia siani omnes Lutetia excederent: quod ni-

mium apud plebem Parisiensem pollerent.

122쪽

ris VITA GAS PAR is atque hanc sententiam,alia repudiata, Rex Nauarrus &: Condaeus, & plerique alij corum probarunt idque eo magis, quia Thetinius contendebat, iniuriam Regi fieri, siquis ipsius fidem ac sinceritatem in dubium vocaret: satis fore , si placide ac modest8ius ab ipso postularetur. recensa esse negotium . si nimia contentio adhiberetur, verendum esse, ne Regis animus offenderetur. In eo consilio affuit Bucauannius quidam Picardus. animaduersum est, verbum ab illo, in eo consilio, ne hnum quidem pronunciarum fuisse : sed eum tacitum singulorum sententias notasse, quae res suspicionem iamdiu de ipso Conceptam, vehementer auxit. Ac mirum plerisque videbatur, eum qui se puriorem Religionem colere profitebatur , tamen, apud Reginam matrem adeo gratiosum esse, ac frequenter ad Rhetium,& ceteros Reginae familiares ventitare. Circia ter tertiam noctis horam , aliunde rursus exorta suspicio est , Cossentj contumacia:

troferri animaduerteret, latorem depulit. Qua re cognita , Guercius, qui ingenio militari , atque in primis ferox habeba-

123쪽

tur, ad Cogenium accedit: esimque male verbis accipit, neque quidquam Propius fuit, quam ut manus consererent. Verum eam controuersiam Thel inius, blanda oratione sedauit , adolescens s ut inter omneis constabat miti ac mansueto ingenio: Si qui blanda Regis oratione delinitus , nullum unquam eius sinceritatis praedicandae ac celebrandae, vel modum,

vel finem facere solebat. Itaque cum N Guercius, & alij nonnulli, ex ipso qua sissent, placeretne ut in Amirali ij aedibus

pernoctarent, excubiasque agerent,omnibus respondit, nihil eo labore opus esset, mantissimisque verbis gratias illis egit. Ex quo factum est, ut ea, quae consecuta est,

nocte,in Amirallii aedibus lilioli pernoctarent, Cornatonius, Labonnius, Yoletius equom praesectus,Merimus, verbi Dei minister, Ambrosius retrurgus Regius, cubicularij & ministri quatuor,aut ad summam quinq;.na Thetinius in aedes suas,quae Amitallii domu attingebat, sese cu coniuge,sub media nocte receperat.In area tamen ad thmua,quinque Heluetij excubabat:quos Rex

Nauarrus e suo satellitio,ibi, praesidij causis, peruigilare iusserat.Aliquanto ante lu-

124쪽

1r8 VITA GAS PARISCem,renuntiatum est Labonnio,esse pro foribus quemdam, qui se Regis missu, ad mmirallium introduci postularet.Labonnius sumptis illico clauibus ad ianuam accurrit, illamque aperit. Hunc Cossenius arreptum pugione interficit: simulq; arcibus artis suis stipatus impressionem in aedes facit:alios fu

gientes ac perterritos, alios occursantes trucidat.strepitu,ac tumultu omnia permiscet:

effiactaque facile altera ianua, quae graduuascensum intercludebat, unoque ex Helvetiis glande tormentaria interfecto,tame a cis aliquot obiectis,ab ingressu scalaru pr hibebatur . Amirallius, qui cu eo una erant,pistularum & bomborum sonitu excitati,cum de hostis impressione non dubitare nt,repente ad terram prostrati,pacem a Deo petere,atque ipsius misericordiam simplorare coeperunt. Amirallius ipse: lectulo subleuatus,& nocturna toga tectus, Merlinum verbis praeire iussit,uehementique ge- mitu Christum Deum inuocans, spiritum, quem a Deo fruendum acceperat, in ipsius manus commendare instituit. Vbii harum rerum omnium testis in cubiculum ingressus est,interrogatus a chirurgo Ambrosio, quidna istuc tumultus esset: al ter ad A -

rallium

125쪽

L O L I IN IO. 'ralliti c5uersus:Here,inquit, Deus est quiad se nos euocat.irruptio in aedes facta est 1neque ulla resistendi facultas daturi iunx Amitallius: Iamdudum , inquit, me ad moditem comparaui. Vos,si qua facultas est Ao- his consulite . nam meae vitae frustra subuenire conaremini. ego meum animum

Dei misericordiae comm edo. Animaduersum est ab iis,qui haec testantur, Amirali ij vultum nihilomagis perturbatum fuisse; quam si noua res nulla interuenisset Celiri riterq; ceteri omnes fvno excepto,Nicolao Muscio,Germanicae linguae interprete viam mulo fidelissimo insuperiorem aedium parte profecti, reperta in tegulis fenestra aluti suae fuga consulere coeperunt : ac nonnulli, noctis beneficio, euaserunt. Cogenius interea remotis arcis, ceterisque impedimetis, primum Helvetios aliquot introduxit, virgatis vestibus ornatos, nigro, candido reviridi colore distinis rex quo intellectum est, tos e numero satellitum Herici Ducis Andici fuisse.Hi quataot popu la es suos ita scalis con spi cati, neminem eoru violarunt. Sed Cossenius, lorica & scuto te x; districtumque gladium intentans reprim vinib-los animaduertit , continuo proximum sibi

126쪽

arcibusarium iaculari in illos iussit quo vulnere Unus ex ipsis, repente concidit. Irruptione in Amirallij cubiculum facta, Be-hemius quidam Germanus, in Ducatu Virtembergensi natus, patre s ut fertur

tormentorum muralium magistro, primus

in cubiculum ingressus est, ibique sedentem Amirallium conspicatus: Non tu, inquit, Amirallius es Cui Amirallius: Ego issum ,respondit: Tu vero, dolescens, cani

ciem & senectutem meam resipice. Neque pluribus commutatis verbis Beherinustiadium in caput illius adegit : primusque se Amirallijsanguine cruentauit, Hunc Cose senius, Atinius,& ceteri subsecuti sunt Reliqua quae ad latrocinia ae direptiones toto illo biduo, Lutetiae factas, pertinent, iampridem in Furiali Carnificina commemorata sunt. Amiraliij corpus e fenestra cle- destiam,ab adolescente Guisio pulsum cal ,- cibus,ac mox in lutum M publicam viam prouol utum,m u tin, ig n omin liri u e om ni-hus affectum,triduo posta furente multi- udine in furcas Mon falconi as, mira urbssi deportatum,pedibusque sumesum est. Hoc plebis Paritansis trophaeu ,&crud elitatis atque inuiniae monimetum aliquot dies pediman sit:

127쪽

m C O L I N I I. is mansit, quam illa non solum in vivo, sed Ctiam in mortuo exetcuit:quam non solum nulla unquam posteritas obliuiscetur , sed lurbi Lutetiae fatalem fore,complures magno iudicio praediti augurantur.Sed paucis post diebus Amiraliij corpus noctu, ab aliquot equitibus sublatum,& occulto in loco

humatum eth Inter varias chartas,quae dire,pta eius supellectile repertae sunt inuentum iest ipsius testamentum, sub exitum nouisses mi belli factum:quod Regina mater Coram: aliquot familiaribus suis recitari iussit. Ini eo caput fuit, quo testator Regi consilium ,

dabat, ne fratribus suis nimias opes,nimiam que potentiam concederet. quo audito,

Regina ad Franciscu Ducem Alensonium Regis fratrem conuersa: En tibi, inquit, gregium amicum Amirallium: quem tutam charum acceptumque habebas. Cui Alentanius: Haud scio inquit, quantopere mihi amicus fuerit sed,ceriequatopereRegem amarit,vel hoc ipso consilio facile indicauitneque dissimile Reginae Angliae aegati responsum fati cui cum Regina materi dixisset , Amitantum Regi suasisse, ut semper suspectam Anglorum potentiam haberet. Malus certe respondit ille aduexsus

128쪽

is, : VITA GA Sip ARIS Angliam ille animus fuit:sed aduersus Galliam,singularis. Porro Carnificinae Parisienos nuntius,in Angliam, Scotiam, Germa-rrisimque ad eos perlatus, qui eandem cum Amitauio Religionem Euangelicam codilebant , incredibile dictu est , quantum in Regem & Reginam matrem , odium cou- citarit. praesertim cum paucis illis diebus Religiosorum decem fere millia,illa tempestate perculsi atque exanimati, in illas region profugissent:qui Amirallium ingen-ltei, vitiam, magnum usapientem imperatorem & patriae suae decus nominantes,tati sceleris auctores , certissimos paricidas praedicabant. Eo accedebant multorum Germanorum adolescetium voces, & querimoniae,qui studiorum caussa in Galliam missi , eademque illa tempestate perculsi, complures rebus suis omnibus nudati lagspoliati domum redierat, trac non modo tanti facinoris immanitatem; verum etiam uniueritim Galliam apud parentes & propinquos execrabantur. Alij qui bellis iupe rioribus Amiralli osuam operam nauarat, virtutemdllius passimi apud Germaniae Principes commemorabant. nam quod in re

militari difficillimum putaturi non modo

129쪽

tonsilio, sed etiam manu pollebat:cum plexunque ex prudentia , timor: ex gudacia temeritas nascaturi.Non pauci praeterea;qui

familiarius domesticam Amitallij vitae consuetudinem cognitam habebant, ad Priti cipes profecti, summis laudibus innocentiam Amiraliij, continentiam , modestia, re mirum in religione colenda studium

praedicabant: quod , ex interioris de domo--sti etivitat consuetudine vel maxime pedispici poterande qua quae nobis partim ex aliorum testimoniis' partim exavisu&a-

spectu comperta sun V, e sum malim subium gemus. aut primum e lectulo surrexerat, quod latis mature quotidie fiebat,nocturma superiniecta toga,genibus :flexist in te rini procumbebat: de coetui uniuerso Deuinuocanti ac precanti . verbis praeibatabi, reliquis omnibus ipsius exemplo,ad tedata aduolutis , precatio fiebat ea formula,quae Gallicis Ecclesiis mittata est. Absoluta prebcatione. quod spachante concionis tempus ititercedebat id omne, vel delecti Ec

Hesiarum ad eum imisiis audiendis , vel ariliis tegotiis publicis obeundis , tribuebat. Post i signo dato , concio alternis diebus habebatur, atque hymnus, Dauidis canin I.iii.

130쪽

batur. Di missa concione , redibat ad n gotiata tantisper edum prandij tempus venire a quo parato domestici omnes, praeter paucos, qui cibaria prouidebant, in hirium ubi strata erat mensa, Conuenire,

ibique stante ad mensam Amirallio,ipsiusque coniuge ad latus ipsius adstante, si h

bita concio non erat,hymnus unus e Dauidis Psalmis canebatur:ac precatione utatata , mensa consecrabatur. quod institutum non modo domi , atque in otio, verum etiam in ipsis castris, nullo intermi so die . seruati ab Amitallio solitum, non modo Galli innumeri, veru metiam complures Germanorum equitum duces iactribunis qui sepenumero ad ipsius conuiuium inuitabatitur testes esse possunt.Sublata mappa , confestim Amirallius consurgebat et ac stans , adstante sibi coniuge, reliquisque item t assistentibus, precatione :& grati aruta actiones)i Deo vel pronuntiabat, vel per concronatorem pronuntiandas curabattac Coenae tepore,non modoide tu inprecatione, tu in Psalmis fiebat: verutaetra cu tam domesticos omnes diffiqilius, somni capiadi teporo,conuenire ad no*urnam Precatione Videret,propterea quod tempus .iij.I illud