장음표시 사용
131쪽
ric uo AD LIB. III. liquis curribus tale r perio , qui sunt in C lumna Traiani aut Antonini. Vide imagines Dixςris hoc non' falso iugum sustinere aut sus ferte, qu1 collo supero boum impositum est,S iugu illi adnexum. Sed&ipsum temone: snam Iectio Graeca variat, ut
nem attollit & prohibet a casu aut delapsu.
scriptionem aptari po test Z potest dupliciter. Sive ut a pectore stipes longior & ipse temo propencleat: siue potius via tergo, quod res magis poscit. In figuris vide & cogita.
132쪽
NOTAE AD LId. OL III Subiicio & formam crucifixionis quam imaginabatur& delineabat Morillonus.
Impudicas ancillas sie puniri. sane ignaua mors,& Faeminea etiam Panegyristae dicta. Alteri manibus sate itum Britannorumgula domi stacta, ct inussa semineae mortis infamia, ut scilicet maluisse vir ferri amanti semus videretur laqueo perire quam gla dio. Victor postremam appel lauit, vilis sit namque. in Maximiano : Poenas mortis ge-Nere postremo , fractis laqueo ceruicibin, luit., Patitulum vulgo Furca dicitur. J Quo ipso sensu inseriores Graeci dixerunt in furcam agere, asperiore illa littera mutata. Cedrenus in lustiniano Rinoi metit Etansi παν ς εφουλώμ. quod Vertcdum est, In muro omnes desere fusi penit. Docet Zonaras qui in eaipsa re: Uν παρά τριοτσυ - ά νη - : In lignas apud muros si stendit. Credo autem hane Furcam primo non nisi dimidiatum Patibulum fuisse, id est,facie adhuc aliqua Furcae : paullatim , SPquo plures appendi possent, immutasse. A n C A P. I X. Iniectu per crura funibuW. J An magis placet hic sensus, Funes ipsos per crura eoru m traiectos de tran s millos Z Tale in Curtio lego Alexandrum usurpasse in Balinquendam, lib. III i. Perra us lirantu lora traiecta sunt,religatumque ad currum traxEre es ea urbem equi. Id factum a rege exemplo Achillis , qui Hectorem sic foedauit,ut Curtius inibi notat. Sed tame Ammianus Imiectos ait, non Traiecton. nec id supplicij credam vulgo usitatum.
oriturum in ipsis, non per ipsas. J Praeter exempla quae de-
133쪽
ii 8 N o T IE AD OB. III. di hoc rarum videatur in Philippo, de quo Eu sebius in Chronico, anno x ii. Claudi): Philippus ponolu Christi apud Hierapolim Asiae riuitatem, dum Euangelium populo nanciaret, cruci affixus, lapidibus opprimitur. Quasi in ipsa cruce lapidibus obrutus csset. Atque hoc quidem in vulgatis libris,in veteri & probo meo manu scripto vestigium non est horum verborum.
Viri fide digni asserant. J Inter eos eximius Theologus Also
sus Clacco, qui de signis Crucis nunc nuper accurate scripsit. Iam ista Amanis praeusta. J De qua accipienda quae in Codice Iustinianaeo leguntur, De Iudaeis SI caeli c. ubi scribuntur Iudaei quodam festiuitatu seuaesoLemni, Aman ad poenae quondam recordationem incendere, o sanctae crucis adsimilatam operiem in contem pium Christianaefidei exurere, atque id facere deinccps vetantur. Totidem paene verbis in Cod. Theod. lib. xvi. tit. v m. Ex quibus vides Iudaeos Amanis inimici sui mortem annua memoria repraesentasse ,&in cruce suspensum cum ea ipsa combussisse: specie Amanem, re de mente Seruatorem & nostram crucem. Ideo meritilli md interdicti. Nouus etia orbis. JIn quo sane hoc mirum,cruces repertas sui se plurifariam in templis atque in sepulchris. De India occidua loquor. Qua origine aut fine3 nescimus, nisi ii iam tunc prouidus ille Deus exstare voluit omen Sc lignum dominaturae illic crucis.
Edicto prohibitum manet.J Atqui in Panegyrica oratione, sane diserta, quae Theodosio dicta, mentio etiam crucis quasi licitae& manentis. Elpo i hanc tu vocem, non illum in crucem tolgi, non culleo insui, non d sicer in fructu i isti. Et fieri sane potest vi apud gentiles, S Christo auuersbs, supplicium etiam manserit. sicut de Stauis in Helinoidi Chronico scriptum lib. i. Inita diebus Staui quendum Danum suffixerunt cruci: In ignominiam scilicet diuinae cruciS. AD CAP. XV.
In hoc visce. J Nummis hoc pluribus expressum cernitur, atque etiam quibusdam uberius, In hocsigno vino. Sane Christiani libenter appellarunt Signum dei , aut Chri Hi, ipsam crucem , quasi Imperatoris illius tesscram aut vexillum. Iustinia. naro Codice vetatur gnum saluatoris Christi humi vel in silice iis-
sculpi. Quid, quod Graeci interpretes sic legem Scaeuolae acci-- Piunt,
134쪽
NOTAE AD LIB. III. II spiunt. xxxv III. De aur. arg. mund. Θ Fieri volo iube quem, gnum dei ex libris centum. Accipiunt inquam,& reddunt Crucem. An vere ρ minime. scimus signum dei statuam esse apud Scaeuolam siue Solis, siue indigenae cuiuspiam familiaris dei.Sed pi tas, Do error, Gr cos eo traxit. Monuit super hac interpretatium cula Petrus Oranus, iuris A litterarum cons ultus, S germanum in modum milii amicus. Ura χρυσῆ ςαυρον. J Quem suo aeuo extitisse in Palatio Socrates asseuerat, Eccl. His t. lib. I. cap. I. TMτω πει Λἰς τῶν si, μὲν το παυροειδὲς παυον, ὀ Hυλι νοῦν ἐν λ eum-λμοις λαττεται : Huic oraculo si iam habens, consscit sim te istud cruci tropaeum , quod usque nunc in regia seruatur. idem Cedre
in extremis rotundas pomas, ubi or ipse se play c/γου tan picieban- .
gemmanti textus in auro Signabat labarum. J Dixi ipsi velo nomen intextum : & pocta hic aperte. Tamen ex descripti ne Eusebii, videbis & supra velum saepe ex auro statui: δc exempla in nummis utriusque politurae dedi. illius tamen magis crebra. ipsa Labari vox qualist vereor ut peregrina, certe nouma,M sub Traiani aut illud aeuum nata. Vetullior Tertulliano, qui hodie extant, non commeminit. Gregorius Nazian Zenus, doctus
in Iuli Π - Laborum leuamen pausἄmque eIe,se a Romanίου sic appellari. igitur a labore deriuauit, eo procliuius, quia ipsi Gr.eci λας se; scribebant. Sed nostri poetς ndianc corripiunt Quomodo etiam pausam laboris, non alia additione, vox ca significet ρ Nec scio an non mos militiae repugnet, quia certe sublato signo illo Imperatorio &conspecto, miles ad laborem ipsum& expediti nem , siue praelium etiam, vocabatur. Ita ii lubet illinc ducere, magis sit, quod eo viso miles laborem quoque videbat, bc id acclamabat , Labor, labor: atque hinc nomen. Duae litterae Christi nomen exprimentes. J Ita est, x conspicuae sunt in Numinis. Ipsum etiam Chi solitarium, lignabat Cliti- stum. In Antiochenorum dicteriis recenset lulianus, Misopog ne : TO G, φατά , uo ενῆ - τiis πολιν, ουδὲ ro Kstimet. & addit: . αῆς δε ἐδnχθημεν ἀρχας ὁ quάrωνοινια τά χάμ α λῆν ό ἰθέ
135쪽
λειν τὸ μὶν Xρπὸν , τοδὶ Κινς iror: Chi, inquiunt, o Tappa nihil iniuriae intulerunt ciuitati. Nos autem didicimus initia nominum esse has litteras ct significare vesie iPud quidem Chrisum oc Con-nantinum. Ita Iulianus, ambas ipsas litteras e Labaro pollea conatus remouere. Frustra, S vicit nomen quod aeternum vi- uit& vincet. AD C A P. XVII.
Ω ξύλον μα--ον. J Vero, quia nos per illud υακαρες. Atque ita αγοσκυνοὸν τίμειον, adorandum G venerabile, Imperator appellat nouella quinta. Eaque caussa vetitum in lapidibus sculpi, quae in solo. Lex exstat in Codice Iustinianaeo:&apud Paullum Diaconum sie Tiberius: Crucem domini qua frontem no- Lyram ct pectora munire debemus , eam Iub pedibus conculcamus Tale & Synodus habita in Trullo, can. Lxxiii. Quamquam autem e pauimentis templorum remota,non etiam clectis. Fulsit iam olim ibi, clarum certumque symbolum Christiani cultus. Nicephorus Gregoras lib. t x. in descriptione tempestatis quae
μαύζcίαν: Tunc cecidere multae crucium, quae temptis imponi e ferro solent, susscrre non valentes vim venti.
APPROBATIO. Ho s I. Ihsii, Academia Duamensis Professoru clarissmi, o Crauissut siti.
conscriptos tres libros νnacum Notis additu testor nihil sacra ac ortho Orifidei repugnans aut ab ea dissentiens continere, insuperct raria eruditisne resertos acprato di- amomos use censeo. Lo avi, i a.Calenta4 Decembres i 1 9 a. Henricus Cuyc kius D. Petri Louanij Decanus, Academiae, .. Cancellarius,& Pontificius ac Regius librorum Censor.
136쪽
SVnti hi ferali genus, trabs bos'ita leti,
Crux olim, dirus sontibus horror erat. Tormentum inuisum, durum, execrabile lignum, aeuo grauius nullam terra nouerca dabat. st postquam sata patre Deo, sata Virgine proles Diluit in celsa crimina no ira cruce: Victima pro seruis dominus , pro sontibus insens, Pro lassis medicus, pro grege pastor amans, IIcet ex illo, Crux lux, mora mita, trophaeum Furca, decus probrum, poena medela fuit. Holbite pressa leo tanti Crux nummis, olim Crux scelerum Nemesis, nunc scelerum una salus. Hoc olim tam grande decus, tam nobile pignus Terra diu caeco texit auara sinu: Dum veluti postliminio tandem extulit illam, Et luci lucem 'Caesar habere dedit. Falgor φ an cr Ius Tus ceu caesaris aemulus , atra . Nocte laborantem tollit adastra Crucem
o factum iusse: sic rident lumina iustis, Invidia iniustis lumina stacta dolent. Anumam rex Delius indit.
137쪽
RVnotruus sεcv Nous diluina fluente clementia electus Romanorum Imperator sen: per Augustus, ac Germaniae, Hungariae, Boliemiae. Dalmatiae, Croatiae, Schuoniae Rex, Archi dux Aullitae, Dux Biurgundiae, Stiriae, Carinthiae, Carniola &IVirtembergae, Sc. Comes Tirotis 5 . . , stro&Sacti Imperii fideli dilecto Iusto Lissio gratiam nostram Caesaream. Postquam in tot alia, quae D E V s immortalis hominibus liberali manu dedit dona, illustria inprimis illa &quasi diuina sunt, quae in literis liberalibi isque diiciplinis coniti tunt, quibus scilicet homines non tantum ab animalibus ceteris rationis expertibus, sed a rudi etiam & imperito hominum vulgo ita distingui intur , ut tanquam Dij quidam splendescere in terris videantur: rem sand praecuram seque lignam illi praestant, qu diligentem iis ipsis in litetis ac diiciplinis operam ponunt, praeciati ilina am vero& Reipub. utilissimam , qui eas ita excolunt, ut aliorum menti dosendo, scribendo lumina praeferant, eosque ex ignorantiae tenebris quasi manucducant. Quos excitate, quos amare atque animare ad dignitatis nostrae munus , ad quod Diu no vocati beneficio, concessuque sumus, inprimia pertinere ex: stimamus. Cum itaque ab iis, quorum nobis spectata fidesiquique iudicars de Literis pollint , acceperimus ,insignes te animi ingemique tui dotes tibi a natura instas a primis temporibus aetatis tuae ita luera- rutra ac disciplinarum studiis excoluisse atque exornasse, ut orim iuuenilibus adhuc annis praeclaia florescentis minuneque vulgaris cruditionis si e-ci mina praebueris, dum obscura in antiquis scriptoribus oca.quae quaedam tanquam lustra erant, illustrasti, quaeque in iis iniuria temporum deprauataci corrupta suerunt, restituisti, dum vetusta Latinae antiquitatis rudera in nouam subinde illucturam singulari astificio eleganter conuertisti: ade qui sitam adeo & raram doct tinam, quae magnam de te apud doctos quoiaque viros opinionem excitarit, permeniisse, eamque variis abs te libris acri ac graui euin iudicio scriptis atque in lucem editis ossendi isse , ut in eo quod tam feliciter tractes scriptionis genere paucos tibi pares hodie repeti resitr' iam vero matura te aetate virum, viro magis magisque digna & viris doctis grata ac Reipub. utilia scribere , quaeque a primis illis Rononis oti m auctoribus scripta fuerunt, a mendis purgare,& lectissimos quosque ex Musarum hortis, in quibus alliduE versetis, flores colligere concinnare, quiabus Lectores mirific) recrees, & cosum pectus ad prudentiam, probita remque informes: haud quaquam nra termittere voluimus, quin Reipub. ad quam haec abs te ornamenta conferuntur, causa, Caesareo te nostro elogio decorandum , &quamuis perte fatis ipse animatus sis . animandum magis patrocinioque nostro de sendendii in pro benigna nostra in te luscia peremus voluntate. Quoniam ver , lucubrationibus atque operibus tuis in lucem edendis,peculiarem te eligere velle Typographum, accenimus, Diplomate hoc nolito priuilegioque te & Typograpinim tuum aduersus quorumcunque fraudem , qui lucri causa , quod fieri solet, eadem excudere 'ut typis imitari fortε velint, munitos cupimus. Quamobrem pro aucto-- citate nostra Caesarea decernimus, statuimus , vetamusque, nequis Typographorum . Bibliopolarum , aut aliorum,qui librariam negotiationem e erceiar, eos librus, quos tu editurus es, quocunque modo, charactere, aue, forma,
138쪽
i forma, siue integros, siue aliquam eorum partem typis imitari,edae,excudere,aut venundare intra sacri Romani Imper ij, Regnorumque ac Domianiorum nostrorum haereditariorum fines triginta annis proximis a primo editionis die computandis, absque tuo tuorumve haeredum consensuali. deat: Hac autem lege addita, uti tria ut minimum cuiusque libri exemplaria, quemadmodum moris est, ad Imperialem nostram Cancellatiam mittantur. Si quis vero edictum hoc nostrum transgredi, violare, aut contemnere deprehensias fuerit, eum non solum eiusmodi libris,tibi ,haer dibusue tuis, auxilio M agisti arus, ubicunque reperti fuerint, vendicandis, priuari, sed triginta etiam Marcharum auri pari mulcta, cuius semissis quidcm Fisci nostri Procuratori, fraudis vindici: alter velo semissis,tibi haeredibusue tuis pendatur, puniri volumus. Mandantes uniuersis& singulis nostris αsacri Romani Imperijsubditis& fidelibus di lectis, tam Ecclesiasticis quam Politicis, cuiuscumque status gradus aut ordinis extiterint, praescrtim v tb iis,qui in Magistratu constituti, vel suo vel superiorum suorum loco aut nomine, ius dicunt, iustitiamve exercent, ne quem quain hoc Privilegium nostrum impune violare, spernere aut negligere patiamur e Sed, si quos contumaces compererim, constituta a notas mu icta. eos puniri 6c qui biit cunque modis coerceri curentini & ipsi Dei grauissimam nostram in se conuertere indienationem velint. Id quod hoc Diplomate, manu nostra subscripto. de Caesarei nostri sigilli impressione munito, confirmamus. Datum in arce nostra Regia Pragae , die prima mensis Augusti. Anno Domini Millesimo, Quingentesimo Nonagesimo secundo. Regnoxum nostrorum Romani decimo septimo, Hunguici viges mo, di Bohemici itidem decimo sepumo. Runo LPHusa Iacobus Curtius a Senfitena .
ad mandatum sacra Caesaree M ' propriam. Io. Baruitius. additum igitam Caes. M incera rubra.
TIbi I o A N N E s Mong TE , pro amicitia qua mihi cum Plantino fheu, quondam meo ) ct Plautinianis est acfuit, tibi, inquam , permitto , vis hos libros DE CRUCE ct in eos NOTAs upu tuιs excudas ac diuulges. Nequis alibi alius prato te , culosiae iubeo, ex lege quam magnim Casu dixit.
139쪽
Raci Aε Maiestatis Privilegio cautum est, Ne
quis Iussi LipsI de cruce Libros tres una cum Notu, citra voluntatem Ioannis Moreti Typographi Antuer-piensis, intra octennium ullo modo imprimat, vel albbi impressos importet, distrahat, venale sue habeat per omnes eius ditionis fines; qui secus faxit, confiscatione librorum,&graui poena mulctabitur: ut latius patet in litteris datis Bruxellae, XX D I. Iunij, M. D. XC m. signat. I. de Bubcbere. S. de Grimitas.
140쪽
19. lin. io. Et saepius: Noduri lin. II. Romanis Glosae.
COIr. πιπαρε corr. omisit, an. tolle puncturn. adde, Val. lib. rr. tolle commation. corr. multinodis. fac. loreum flage scrib. ἀνει fac. Inuentiuncula. corr. Et saepius. verba quae sequuntur, mea sunt.