Iusti Lipsi De cruce libri tres ad sacram profanámque historiam vtiles, vnà cum notis

발행: 1594년

분량: 141페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

NOTAE AD LIB. l.

naui sic vocavit 3 & Eusebius etiam Labarum illum

i militarem. Possunt oc verba alia excidiae. Nec

pono tamen ista, sed propono. Aυύκωτοσν ἀποθνη ταρντων σαο εικοσαο ὶ Quae illae sunt quis me docet ' In Nummis, in statuis nihil tale video , nec usquam in cruce propositos Princi pes defunctos. Subdubitabam an ad aquilas resipse Ceret, quae volantium habitu , & in caelum tendentium passis alis conspiciunturin Nummis, & addutum CONSECRAT io. Scilicet quali Iouis illa ales animam defuncti ferret in gremium Iouis.Ce -- tu quidem cam forma crucis esse S Patres monent& res ipsa docet. Sed non placet. Hoc nunc magis , intellegere eum imagines de iunctorum Principum , quae ordine innexae in militaribus signis. Nec enim vivorum solii in illic cssgies. sed magis mortuorum. De isto ipso aevo Constantini Eusebius, libro II. De vita eius , cap. xv i. Describit Licini j milites in pugnam, more veterum, id est, gentilium exeuntes: οἱοῦ , inquit, A σωυ ποψη λιά uti χειρος ςρ ωτκῆς σε τι , νεκρον μύου rix Θυρνων ὀν ά ψυχα ἀγάλnsim δήοι: rei quidem numero deorum freti cum multa manu militari ingruebant,mortuorum imagines in ligno inanimatu praeferentes.

Et scripsi de hoc more ad Taciti Annales. Ergo hoc Iustinus cxprobrat , vos, inquit, cruces colitis, cum Imperatorum & quidem Diuorum imagines proponitisin hastis & vexillis, quid nisi in crucibus Nam ea illis figura. Respexi etiam aliquando ad Tertullianum, in Apologetico: uod non simulacrum prius a

giza deformat, croci se stipiti superposita ' Sed hoc diffusum

nimis est, nec tangit Imperatores tantum. AD C A P. XI.

Populariter se ad caussam Cicero dixerit. J Quoci historica Dde, non opinor. Plinius non ei fautor lib. xxx v i. cap. XV. Nouum es inexcogitatum antea posteas remedium inuenit illi rex Tarquinius Superbus; ut omnium ita defunctorum si serra crucibus corpora, oectanda eluibus, simul se feris voluerilusi laceranda. Nam liquet eum loqui demortuis & iis qui se interficerent laborum ladio, quos ille crucifixit. At non id in uiuis usurpauit primus, ut ait, ultimusque.

Orboribu sub endunt.J Haud iniuria ambigo,ad utram pomum Miserum , laquei,. an Crucis. Nam ncc verba alterutrum

122쪽

M OT AE Ad L i n. I r. Ioreuinciant. nec alia exempla. Lego in Martyrologio, die x riit. Maiiij. de duobus Monachis, quos Longobardi Iustendis necauerunt in arbore. In ipsis Longobardorum legibus, Tit. c. x III r. Si seruin redis cmorsi fecerit, ita decreuimm ut componatur ipsa

personasicut adpreciatus fuerit: o seruusi e super fossam mortui appendatur , se in eum vindicta detur, se sit causa sinita. Plurium antiquorum quidem J nunc non memini: &haec ipsa incerta, nec diiudicauerint litem.

AD L I B. II. NOTAE.

C A P. II. A p v et obnubito J Quod plerisque puniendis factum

praesertim si gladio. Hegesippus lib. V. cap. X L v i I. Dum pere ser moratur, clausis iam fasciola oculis ,sese proripuit ad Romanos. Invita Cypriani: Poma vero B. C prianus manu μί octilos sibi texit. Sed & cum ducerentur ad carcerem, aut ad mortem, caput tegebatur. Tacitus IIII. Annal. Trahebatur damnatuι, quantum obducta veste se inrictis faucibus nitipoterat, clamitans. Ammianus lib. x I II i. Carnifex rapinarum siquester, obductio capitum, ct bonorum ubique mulctatio. Imo S torquendis hoc factum. In Curtio lib. vi. do Philota: Dum obligantur oculi, atim vincis exuitur, deos patrios, gentium iura inuocabat. Proprie autem de crucifigendis, vetus illud carmen quod iam explico: & in libro Esther, cum Aman ad crucem rapitur, Statim operuerunt faciem eiu

A αγαλωτι Nin m. J Addo, si nosse lubet, quasdam etiam

123쪽

'apuidvus erat auriliatore se subsequa, qui adlevasset Ita vulgata quidem opinio est dumtaxat adleuaue. At D. Hieronymus in Matthgum censet etiam tulisse, sed seorsim & post Christum. Nam cum Ioannes aperte scribat Christum tulisse, alia tres Euangelistae Simonem Cyrenaeum et ipse conciliat , de hoc intestigendum est , inquit, quod egrediens de Praeterio Iesus ipse portauerit Crucem suam : po Iea obuium habuerint Simonem, cui portandam

crucem imposiverunt. AD C A P. VII.

Super lignum seipsum extendit. J Quid si de transiuersario tantum ligno capias, in eo figi solitos, & deinde subduci atque appendi Pugna omnis cesset: &bleuiter fortasse rem dixi.

Clauis aut funibus J Nescio an Lucanus non utrosque memoret in his occultioris sententiae versibus,qui quoniam toti ad cru- m,ponamus ,&retegamus Lib. vi. de maga Thessala. -Laqueum nodosique nocentes Ore siuo rupit oendentia corpora carpsit, Abrasius, cruces , percussaque viscera nimias Ut, o incoctas admisso Sole medultas: Incertum manibus chalybem, nigramg. per artus Mistantis tabi saniem, vir j. coactum Sustulit, se neruo morsus retinense pependit. Quod ait laqueum se nodos nocentes: alij nocentum odorata atque ita haud incommode ad vincula aptes , quibus noxij ad cruces astricti. Tamen in aliquot scriptislibris , recenses. & id malim: credamque ad suspendiosos dumtaxat reserendum,&qui seipsos illaquearunt. Reliqua iam de Cruce: &percussa vocera nimbis, ct incoctus sole meduPas. fgnanter dixit de corporibus quae sutlib. I i. cap. X v. scripsi in in crucibus Iclicta, situ marcida de tabida fiebant, quatenus volucres non laniarent. lam Incertum ma- nibus chalybem, clauos intelligiliquebit , si emendes Insertum. Nam hos quoque appetitos ad Magicas artes Apuleius ostendit. in describenda ferali illa officina, lib. i a i. Hic nares se digiti, illis carnosi elauipendentium. Sed & amplius de his lanibus addo. Videri , quorundam iudicio, necessarios suisse in omni fixione. Nam volunt manus ligatas, ne se subducerent ad ictum aut eommouerenti tum etiam ut firmius S cum adminiculo penderent.

deinde

124쪽

NOTAE AD LIB. II. I 9

deinde x alterum funem ad pectus , corpus ambiisse sub ipsas e

alas eoque subleuatum hominem δe attractum in summam crucem. Id porro factum admotis utrimque scalis. Eius sententiae .ἡ vir stirpe & moribus antiquis Ioannes Boi solus est,qui amice hoc I. . 'suggessit. Et sane de scalis, apponere eas paene necessarium Vide iia..tur, utique ad Erectam crucem. Quomodo alias subduxeris, aut fixeris 'Etiam de funibus sunt quae suadeant, praeter ante dicta. uti litarius de Trinitate lib. x. Penduli in cruce corpora parnae , or Euantium funium violenta vincula, ct adactorum claustrum vulnera. Iungit limul & funes & clauos, ut Lucanus. Etiam illud Christi vaticinium in Petri mortem, poscit funes. Ioannis cap. XIX. Extendes manus tuus, ct alius te cinget. Cinctio ista vinculorum in cruce est.Theophylactus: τῶν ΓΗ τοῦ μυμ in σπο ταδεσμά δηλοῖ: Extensionem in cruce se vincula notat. Tertullianus in Scorpiaco: Tunc Petrus ab altero cingitur, cum cruci aduringi tur. Atque ecce in tabula sormam duplicem fixionis, pro duplici lubductione.

125쪽

IIo Tres repperit. J An&duaslatronum transtulit,non cultus sed

dum λός πω. Qui vero fuerint τρα νηγγὶ, siue duces duorum ia sit id ironum 3 nec id sit idonei vilius siensus. sertam igitur ι Infra f. rum des erant duae cruces duorum latronum, crvasculum v auentiquo Christus unctui, se alia multa insignia, posita quidem a Constantino magno, subiata vero sub Theorisio magno. Admonitus postea per litteras sum a Ioanna Livineio amico nostro, se- rid& sine ambitione docto , vitium esse ab imperitia transscriptorum . qui cum in autographo repperissent ς' , quod con pendiarii illla scriptura ς αυροι erat, fecerunt flagitiine x ατηγγὶ

126쪽

Iii NOTAE AD LIB. D

idem iidem enδηρεα κένD appellat, Stimulos ferreor. Contra tendunt alis, se Iuggerunt quaternos. J Atque ego, etsi negaui me decidere, pronior sum in hanc partem. In templis Graeciae hodie intellego passim Christum cruci assi xum, disparatis pedibus sic pingi. vidimus id ipsi Venetijs in gentis eius templo, tum M alibi in antiquioribus picturis. Audio & Treuiris clauum qui asseritatur, diserte in memorijs antiquis scribi clauum pedis dextri. Addo autem, Constantinum Imperatorem quosdam ex his clauis i id quoque multitudinem suadet )inseruisse capiti statuae quam suo nomine Constantinopoli posuit. Zona

sensus ambas manus. I Proprium hoc Crucis, extendi. Itaque Euangeliorum vetus Gothica translatio fauctor Antonius. Motillonus vertit identidem Crucifigere, qJ statuitu, quali diacas extendere ,& quidem propric de pannis, quos in palis vallisque disten est fullo. Ea extensio ad manus maxime resertur. Aretemidorus lib. I. cap. LX xvi M. G δεπις mi πιος ορ-

saltet, in periculum se metum incidet. maleficus aurem existens, crucifigetur, ob altitudinem se manuum extensionem. Epictetus apud Arrianum, ab hac caussa comparat salse eos qui in balneis se distendunt& lauandos fricandosque praebent , cum crucifixis,. lib. M i i. Dissertat. cap. X XVI. ID A I βαλανειω δυσαίι ος, - ὀκτεινας trivi ον, ως οἰ ἐ α σμενοι, τρίς, ἔνΘυ-ενθυ: Vi in

balneo exutus es teips- distendens , ut solent crucifixi, friceris

hinc atque iPisc. Vestigium huius iubesiae ex Hare audio. J Imo x video: ac misit ad me Dionysius Villerius vir veteri doctrinς &mihi valde amicus ectypon

nummi Graecanici veteris, qui aureus asscruatur in monasterio Laeticu si in Hannonia, quem ecce habes. Inscriptio in eo est: Κό - τὸ λύῖον αιiaeae του θέω λογω: Mundi rerimptio, sangμὰ diuini verbi. Misius is nummus cum

alijs sacris donarijs est ab Henrico Imperatore, tunc Constantinopoli, anno Christi λ. Cα V II1 .

127쪽

κ 'χλω Id dicunt Circunduci, sicut Traduci, cum ostentui dumtaxat per ora populi ducebantur,& saepe alibi puniendi. Suetonius in Tito, cap. v m. Hos Delatores nouissime traducIos per amphitheatrι arenam,partim subjci in struos ac vaenire praecepit, partim in terrimas insularum auehi. Nescio an Martialis versus, qui iamdiu cubat in morbo, sic sanandus, lib. i. de hisipsis Delatoribus Ze Titi facto: Turba grauis paci placidaei inimica quieti, rauae semper misieras sollicitabat opes:

Traduicta est titulis, nec cepit arena nocentes, R. Et delator habet quod dabat exsitium. Titulis enim vult traductos Delatores. quomodo ' nonne omnium unus est communis Z non hic: quia additum, quos&quam illustres quisque detulisset. Exempli caussa : Hic est Titius qui Camerinum detulit. Hic, qui Lateranum, & talia. In libris legi 'tur: Tradian est Pititis,in alijs,Tradita Gatulti: & emendarunt, Traducta est Gyaris, quod e o& ratio facile refellant. ΠDico: ἁ-ν προ ν Umn J In tabella enim haee talia scribi solent . iicut SI Titulus Seruatoris. Cyprianus de montibus Sina& hon: Pontius Pilatus impulsa mente a Deo accepit Tabulam, O titulum scripsti tribus tinguis: ct in capite ligni clauis tribus Tabulam cum nomine regis Iudaeorum conixit. Ex cuius verbis vides

etiam Tabulam non super lignum lut multi repraesentant A pingunt sed in ipso supremo ligno clauis fixam. De quo more alij.J Inter eos P. Faber libris Semestrium ubi&sparsim plura de Cruce, &quaedam selecta atq. cdecumata.

AD CAP. X I I I I.

Di parata hae si plicia. J Notauit & publico ante nos monuit Caesar Baroluus, vir sacra profana lidoctus, in Martyrolo gio. Sed cur frangebant ijs, quos statim mortuos vellent, crura An non caussa in Plinio' Ille lib. X I. cap. XL v. notat in hs vitalitatem esse: atque addit. Namque in imi genus viri quee misiura, dextra laeuag. , a priore parte, gemina quaedam buccarum inanitas inest: qua perfosia , ceu inguis, 'ρiritus fugit. Aliud a tem cst a fragio crurum, Ex ecare crura: quod in Ammiani lih . xx I. leges, in oratione Iuliani: a ui que agmini cohaerens incedat , siciens quod, si remansierit et quam, exsictu cruribus resinquetur. Hoc enim proinde est, quasi dixisset ineruis aut sustraginibus incisis. Vetus fruitia, & Annibali usurpata in Romanos. Enaius: His pernas succidit iniqua potentia Parni. Potentia Po : ni, more

128쪽

NOTAE AD LIB. II. II3ni, more Graeco est Poenus. Liuius de eat pla re, in clade Cannensii: a uosdam iacentes vivos succisis feminibus poplitibusique inuent fuisse. nempe ne attollerent te, Scut desolati morerentur. Vsurpatum cst Tyrannis in Christianos. SoZomenus lib. r. cap. x. de Paphnutio de Maximo: quos, inquit, mrαMοις ἐργα α αι scriδίω σε,τsς δεξιους ἰή, ἐκκο ψαcοφθαλμους, κυταcαes ρδε ἀγκυλας άπ QMων: Maximinus ad in metallaconisdemnauit, dextros eorum oculos excutiens es sinistri pedis subfr gines abscindens. Eusebius ostendit aduri etiam solere,lib. v II r. cap. x I i. ubi quorundam meminit τὰς λαιουρ τρδις τῶν ἀγκυ-

λων κνυτῆρmν ἀχρει ὰων: qui Distris pedibus, circa poplites Jerro restis, inhilles facti essent. Liberi non immunes. J Lego in Eusebij lib. v I. cap. x i x. de Apollonio Martyre, cum is sub Commodo Principe delatus es

set ut Christianus, accitiatori , ex lege , crura fracta fuisse. Verba huic rei: ora mi ζ,, εὶν ἶν, 'το, ζα mλικον ορον, τῆς γγ ωνά. μη - τας, αυτι τάγνυΓι τα σκελη : quoniam viuere ne fis, iuxta I gem Principis,talium delatores, natim crura ei fracta hunt. Sed cuius Principis haec lex tam commoda in Christianos' Non opinor ipsius Commodi. Nunquid M. Aureli)Z de quo Tertullianus Apolog. cap. v. Eui sicut palam ab eiusmodi hominibus Christianis in poenam dimouit: ita alio modo palam di tersit, adiecta etiam accusatoribus damnatione, o quidem tetriore. Et quod ait de damnatione tetriore, possis vel ad Crurifragium istud referre : vel ad Viuicomburium . quo assici accusatores Christianorum iubet eius ce Pi incipis epistola apud Onustium in Fastis expressa.

AD CAP. xv.

Sole ac pluuia corrumpi. J Exemplum huic rei etiam in libris

sacris, ut Reg. I i. cap. x X i. Dedit eos i septem viros) in manus Gabaonitarum, qui crucifixerunt eos in monte coram Domino.

lens autem Restha filia Aia cilicium suburauit sibi 'pra petram ab initio mesias, donec Isi aret aqua luper eos de caelo , o non dimisit aves lacerare eos per diem, neque bestias per noctem. Hoc de pi u uiarde sole, in Artemidoro lib.V. Eδεξε πις λαυηπαδM Υ τῆς ἐςιας μη αὶ αναψM,- Κτο τ ουρπις αναψου ἐταυρω . κ ψ-αν τ p τοντά gem ια, mu Hon : Visus aliquis faces foco non pose accendere,or a caelo eab accendit. cruci xus est. atque hoc modo igne calesii concalefactus.

129쪽

LIB. III. NOTAE.

gonum fugemuit cruci siue furcae astigans quod nemo alius rex a Romaπώ unquam passus eratὶ ac poKea inferfecit. Verba ita pra ferre videntur: nec abhorreat ab Antonij impotentia, ut seruiliter saeuierit etiam in regem. Tamen verius puto ut capias Vcrtasque Palum. Vt palo, inquam alligatus fuerit, solenni Romanis more,& tum securi percussus. Quod ipsum huic Antigono factum , etsi Dio non expressit, notauit Strabo, citatare Iosepho

chiam perducZum securi percutit. ct visus ea primus Romanorum secura subiecisse regem. idem Plutarciriis, in Antonio. Nugae, quibus homines ou pendebant. J Nec iacgauerim tamen, etiam ita accipi posse, quali his Dic illis sublatum erectumque ipsum patibulum, postquam homo in eo assi xus. Non enim dicit in quibus , sed quib- μPendebant. Certum enim est siue su-nibus subduci in stantem crurem debuisse , siue furcis. nisi quis admotas arbitretur & scalas. Λεῶολογηπιῶ haec videantur, scd necessaria rei capiendae. Patens haec tranuer quepars sic Hcta. J Stricte x proprie inquam. Alias quis nescit totam crucem saepe veni re in hoc nomen θ Sallustius viro modo acceperit haud dixerim, in loco vitiato. Fragmentum est apud Nonium c i v. Histor. In quis noti imus qui que aui malo dependens verberabatur, aut immutilato corpore improbi patibulo eminens a pigebatur. Lego mutilato cor-3ore . quia mos ille frequens Orientalibus, ut priusquam crucifi-gcrent admutilarent, aut etiam per tormenta necarent. Exempla habes in hoc libro, cap. X ii. S alibi. R t illud i toti, qui reformandum ignoro. Tcnta ui olim in proris. An de imprope quod sic compositum pro simplici , ut inaniere talia, apud Te tullia-

130쪽

NOTAE AD LIB. I r I. NItullian uni reperies Exhori. ar. ad Castitat. cap. x. An etiam improbe ρ ut sit corpus suisse improbe mutilatum Z Credo enim haec narrasse de saeuitia Mit fidatis in Cyzicenos, quos terra mariaque obsedit.

AD CAP. V.

Facie qua naErum hodie patibulum. J Quae sententia fuit Antinh Morilloni, viri summi futuri si diutius vixisset. Argumenta habebat vidi de legi in epistola eius ad Lindanum, quam heredes adsertiant quod iil referret formam Iugi. serre autem iugum, ignominia de quali comminatio huiusce mortis. itaque illinc perenda forma. Amplius, Liuius ait lib. I. Romanos oectasse Dr-cis duodenos a terra Jectacula altasEinentibuspedes: eas furcas proclinantia utrimque ligna fuisse cum tertio transuersario superne immita , quod genus Capreolos Latini vocant, & nos h cie Schragas: ergo hanc esse faciem Furcae. Tertio Hebraeos hodieque suum Tau sic pingere: cum eo autem comparari passim:

tale igitur esse. Credo etiam addere snon firmiter nunc commemini, sed addi potesti Ausonium cum e . littera Graeca Crucem comparare: at ea quoque istuc abit. Sed haec sententia,etsi arguta, proba mihi non est ob multas caussas , atque hanc unicam fit millimam,quod refellunt spectiones& monumenta omnia antiqua, Omnia inquam consensu. Quid Christianis nobis fiet, si ipsa imago crucis aliter ubique non pingenda solum, sed manibus cottidie deformandaZAt enim iugum tale olim. Ita,sed quid ad rem Z militaris saltu ignominia illa fuit: de liberorum ea hominum, non seruorum,ut latura furcae. De Liuio, nihil impe-E dit Furcas nostro vulgarique more intellegi, quibus ligna tranLuersa iniecta,& super ea asseres,ad spectandum insistendumque. Fit 3c hodie, δί olim primas domos sic erectas ex Posidonij sententia puto Senecam alibi tradere, xvii pariter vocefurcae. De Hebraeis, verum est, sed hodiernis. Priscas corum litteras alias de diuersi formes fuisse,periti eius linguς atque ipse Hieronymus tradiderunt. Iam de Ausonij versu, is talis: Et crocu es die PalaMedica porrigitur p. Lectionem non muto, etsi alu libri proserunt gruis: nec id ma te. Sed esto micii: verissimum est in nostra etiam forma. quomodo Z in cruce inquam vestita,& in qua homo phensus. Vide quoa su=, faciem & pendula a ligno brachia , est haec ipsa litterae sorma. in Minu- , Sed enim cum multa de Furca, & varie dubieque dixerim, hoc e ' 'retia lubet. Quid si ipsa crux nostra vulgaris,uctus furca sit Z Plu- ιον , .m,. tarchus cum temonis aut iugi suste Iaculo consert: certe inan-

SEARCH

MENU NAVIGATION