De genetivi adiectivis accomodati in lingua Latina usu

21쪽

quitur hae vocabula Sunt navedaS gnaruS, k0Vida, hiiij na, an ab iiij na conscius, peritus Luς ala, Lalpa, Diplina . . VerSutuS; addendae sunt voces cita, alatho cita, nucita, quae ignis eant uetus, insuetus rei. Deinceps Panini decret II 3, 2 0cet adiectiva, quibus aequalitas exprimitur, equi p0SSe aut genetivum aut instrumentalem ad indicandum eum, cui quis est aequali S exempla edica ponit iecke

lem pendre posse videmus ex vocibus c0piae purna plenUS, itemque ex comp0Siti ab hipurna et ampurna unde fieri elucet, ut 0gnatae voces aliarum linguarum graec πλέως πλήρης, μεστος, latin ple-BUS, theodiSc. Volt, oth fullS, it plina eundem genetivum adhibeant atque etiam instrumentalem graec dativ. latin ablat. Ad extremum adiectiva quaedam, quibus animi affecti Vel Studium, quo apImur, negligentiaque significatur, cum genetivo p0ni Sole ut Vedica priya segrati0Su bellebi ei ab avant miseri eorS , nisi, kr0dha haud exacerbatus, pararimul ha Odi affectus, nux rata Obediens, morigerUS,anrna liber debit0, expers, apekShin rationem habenS, StudiOSuS, ana-pekshin rationem n0 habens, negligens, incuriosus. Unde clare elucet, in lingua quoque latina structura adiectivorum peritiae et inscitiae, copiae, Studii et negligentiae, aequalitati eorumque, quae animi affectionem exprimunt, non e graeca lingua Sumptas esse itaque qu0d Vecliner ait certe genetivus in hac constructione plenus rei helle-nismum sapit, contra ablativus idioti Sinum plane latinum hoc perversum et abSurdum dico. Jam Vero Venimus ad ea adiectiva relativa, quae apud Script0res priscae literarum latinarum aetatis exstant. Huius loci cum non it, illa omnia Singulariter enumerare, id quod tabula adiecta altera Stfactum, hoc brevissime commonendum S , Romanos illi temporibus, quod supra multis verbi demonstravi, e lingua graeca nihil nisi salvis legibus latinitatis syntacticis petivisse ergo Structuram huc Spectantium, quae capite primo allaturus Sum, adieeti Vorum minime graecanicam, immo potius linguae latinae propriam esSe omne mecum con Sentient.

Gellius V 20. Atque fragmenta Scriptorum, qui huc pertinent, ipSe excussi quam ad rem perlegi 0llectionem Ribbeckii, qui in constinnandis et emendandis frustulis poetarum sterii eorum et tragicorum et e0mie0rum egregiam operam c0llocavit adhibui praeterea uenigerisifragmenta Livii Andronici , Berol. 183b Elus smann Naevii vita, carminum reliquiae, poesis ratio, enae 1843 Vahlen Ennianae p0esis reliquiae, I ps 1854: lauti vero fabulas abieetis 80rdibus, qua situ et incuria contraxerant, in pristinum nitorem restituerunt itschelius, Flechei senu8, 0elgius, L00Wius, Sch0ellius, L0rengius, Brixius itemque ad Terentii verba recte cotistituenda plurimum c0ntulerunt Flechei Se-

22쪽

in editione Laeli manni-Vah leni, Berol. 1876 veterum historicorum romanorum reliquias in dione Peteri, ps 1870; cetera reliquias sermonis latini vetusti0ris praebuerunt mihi Bruns in libro, qui inscribitur fontes iuris romani antiqui Tubing 1871 et ordSW0rth fragments and specimens os early latin Oxsor 1874 neque minus inspexi et Ritschelii priscae latinitatis monumenta epigraphica Berol. 1862 et omm seni inscriptiones antiquissimas, Berol. 1863, et Raph. Garrucii syllogeninscripti0num latinarum aevi romanae rei publicae Sque ad ut Caesarem pleni SSimam volt. II, Tur. 1875-77. Postremo mihi dicendum est de adiectivi eis, quae primum aetate aurea et argentea a Scriptoribus exhibentur. Atque iterum proloquor illam doctrinam, qua Romani vel scriptore Singuli eorum per abusum contra linguae latinae consuetudinem aliena i. e. Vitiosas constructiones de industria e graeco in latinum mutuati esse consultoque ipsius linguae ind0li et ingenio vim intulisSe putantur, omni probabilitatis specie caret: haec enim sententia per Se absurda est, deinde Satis reicitur eo, quod tam saepe hae Structurae inveniuntur et apud prosaicos Scriptores et apud poetas praeterea in lingua latina structurae huius modi complures occurrunt, quae in graeca prorSu deSunt, qu0d iam animadvertitur a vetustis Romanorum grammatici S ut a

Charisi V p. 292 . Illud quidem plane funditusque stolidum ac

summae dementiae iudicandum est, quod Vechne graecismi demonstrandi causa in lingua latina structuram Horatianam confert cum dictione Plutarchi, Sallustianam, quin etiam Terentianam cum c0nStructione

apud Lucianum obvia, Vergilii stilum cum Oppiani, Lucretii cum N0nni scribendi generet Quae cum ita sint, cogitari potest duplex interpretatio una, quae mihi placet ac probatur, tota inde pendet, qu0 linguam latinam vi analogiae exstultam esse pro certo habemus eadem ratione, qua graecae linguae leges Rulatim conformatas esse inter omne constat. Quae explicati per se ipsa verisimillina mihi videtur, deinde omnibus huius modi structuris Sufficit, cum Vel ea, quae apud poetas inusitatius dicta esse videntur, facile ad leges latinae rationis revocari po8Sint postrem autem analogiae ratione adhibita manifesto apparet non Subito receptum esse sed ita SeSe inSinuasse in Serm0nem latinum hoc genus genetivi, ut nulla vi illata poetae consuetudinis vernaculae termin08 ceterique scriptores paulatim et Scite quidem proferrent genetivique provinciam haud modiocriter proferrent. Idem h0e sibi volunt verba apud Ziemerum . . p. 121 Je langer in Sprachelebi, desto reiciter Wir si an s0lchen Pildunge duret Assimilationode Analogie. Itemque quae Ritschelius pusc. I pag. 523 deformis utriusque linguae dicit, ea non minus recte mutatis mutandis de syntaxi dici possunt Won die in Rede stehendes Construction

23쪽

dureli die Gelausgkeit ori oppeteon Structionen, Wenia da romiScheoli an inera ech Sel te plenia c. gen et ablat. Volikommen ge-W0hnt War, eben inander anni und horte, o moclite choragen, ob sicli die Romer oh oher erden ine abnorme ais ei ne in eit- relehender Analogie egriindete Construlition haben gelallen assen. Docuimus igitur a StructuraS, quae priu anomaliae habitae sunt, in-m analogiae iudicia es8e, legi d0cumenta SerVatae, non Violatae. Eis autem, qui n08trae sententiae non a Stipulantur neque linguam sua ac propria vi, Sed alienis lingui mutatam pr0gredi p0SSe arbitrantur,e0mmendanda vel proponenda est altera explicandi ratio, qua hanc genetivi relationis structuram ex analogia una cum imitatione rationis peregrinae ortam SSe XiStimant. - Jam ver pauca mihi addenda sunt de scriptoribus, quo omnes hoc con Silio perlegere tanti est peris, ut paulatim tantum res ad finem perduci possit recteque ossius iudicat, Vastum ei mare ingrediendum 8Se, qui omnia coacerVare Vellet, neque SSentior olinsono respondent tironem quemvis facili labore ac tu medio corpore aquis XStantem pertran Sire 90SSe. Itaque ut tamquam certo firmoque in hac quae8tione fundamento niteremur, Satis habui maximam quidem partem scriptorum aetate Ciceroni Augustique confectorum aut ipSe perv0lVere, ut Caesarem, Lucretium, Cornelium, Catullum Sallustium, Vergilium, Horatium, Ovidium, aut Saltem reSpicere adhibitis exicis specialibus ut in Cicer0ni orati0ne Mergueti 0-cabulorum indicem et indicem Vitruvianum a Nolitio comp08itum. Minus autem me Studii ac temp0ri c0nsumpsi SSe consteor in legendis argentei in Sequentisque aevi Scriptoribus, quorum palleo poeta perVO-lutavi ut Silii, Statii Claudiani carmina, aliorum ut Phaedri, Curtii, Quintiliani, Taciti, Justini, Eutropii, Suetonii inspexi lexica elab0rata arioch, Eicheri, B0nnell, B00tticher, Crustus, Grees quam b rem Si qui me non

omnia quae ad rem prop0sitam pertineant comprehendis Se Vituperet, facilem me confido excusationem habiturum SSe, cum et perem ea e huc pertinentibus literis, quae ut maxime inusitata n0tanda Sint, iam maximam partem Xcerpta varii Sque collectionibus congeSta 8Se, et pro certo affirmem me his, quo infra n0ini naturus Sum libri collectaneis diligenter SSe usum omniaque eo allata eXempla cum Script0rum ipsorum ossi aesturate contulISSe.R0Stat, ut priusquam ad adiectiva pSa enumeranda aggredi0r, quibus in scribendo adminiculis praeter supra laudat08 librOS Su sim, brevi exponam. Huiusmodi enim structurae exempla iam ab antiquis B0manorum grammatici animadverSa congeStaque Sunt praecipuas grammaticae quaestione percurrens magnam antiqu0rum fragmentorum Segetem congerit pretiosasque priscorum temp0rum reliquia n0bis Subministrat stolidissimus ille Nonius Marcellus peripateticu Tubui sic enSis libr0 qui inscribitur id c0mpendi0sa d0ctrina per literas; cibi in libro

24쪽

IX, qui est de numeris et aSibus, tractat genetivum iasum positum pro ceu Sativo, pr ablatiVo, pro datiVO, aptum X adiectivis et verbis, illustrat quae exemplis aec Plauto. Terentio. Afranio. Tui pilio, Lucili0, Pacuvio, Attio Varrone aliis Scriptoribus petitis Qu0d opus licet ingenio admodum mediocri Sit comp0Situm, tamen, utpote quod Sit eriptorum Veterum naufragium, ut ait LipSiuS, Vel antiquitatis totius penum, ex Merceri verbo, haud parvi nobis est atque erit momenti Similiter Charisius, Diomedes, alii genetivi di0mata congesserunt testimoniisque

confirmaverunt, raro vero et Velut in tranScursu auctorum nomina adscripserunt: ex Vergilio autem. SalluStio. Terentio. Cicerone mollecta elocutionum exempla exhibuit i nobis Aru Sianus Messius. Ex recenti0rum autem grammaticorum numero hi praecipue commem0ratione sunt digni Linacem sede emendata Structura datini serm0nis I 0nd. 15 14 p. 178 Despauterius rudimenta grammaticae Syntaxis is nivei p. 155 1

25쪽

p00tas a nominibus apto Beri. 1861. Omne has observationes syntaeticas accurate contuli et in Sum meum converti praeterquam quod plurimae graecomani lab0rant, nullam inveni, cuius summa mihi non amplificanda aut 0rrigenda Sset. Ad extremum lubenti animo falsior in disputati0ne mea contexenda leXica F0rcellinii, l0igii, Georgis mag-n fuisse Sili. Permulti igitur messore in h0 tam immenSO campo, quem ingressi sumus, falcem experti Sati amplam farraginem congesserunt, largum tamen nobis h0rum HSSi Spicilegium lucrumque reliquit nonnulla enim inveni ab antecedentibus aut mi88 aut perperam explicata, in quibus pertractandi ne inanem operam OB SumpSerim Vehementer opto et si mea opera proposito consili Satisfecerit gaudebo. His ita explicatis ut 0rum quae disputavi Summam amplectar, probasse mihi videor rati0nem genetivi relationis X adiectiVi apti non abhorrere nec recedere a consuetudine naturaque Serm0ni latini. Quam ob rem hanc

disputationem haberi velim pro restitutione quadam exheredatorum in integrum, pro indicati0ne proprietati ac pr0pugnatione dignitatis linguae latinae nam, ut temeri Verbi P. III utar quaSi ex animo meo scriptis, Si Suhnt in Jahrhundet te an begangues der edul detes Unrecht viete 80genanti te prachieliter de salselie Bildungen, inder, die istier ais aus de Art eschlagen uia VerWildert 0 de Mulier, de Sprache, dureli die illitur prachii cher eget Zgeber versiossenund ea litet aren, tr0tgdem te aus demselben Mutters hosse derSpraeli eni8pr0SSen, Wie die biSher at ech und 0liburti geltendenW0hlergognen in den Geleisen dei Grammatili Sicli 0Wegenden praeh- formen ei den aias thre Verbannun Wieder urit kgerulan, in die Arme de Mulier auigenommen, in ili UnVerauSSerlielites Reelit inge-selgi mi dem linen inebithrenden Antei lam Luben deri Gesanitheit. Haec habui quae in universum praemone leui iam ad PS exempla singillatim exhibenda accedo. In fine autem dissertationis huius adiciam du0s indices, quorum alter continebit adiectiva relativa ordine literarum disposita additis capite et paragrapho, alter enumerabuntur eadem digesta ordine temporum apposit huius disputati0nis paginae numero.

26쪽

Ρars altera pedi ali8.

Ad ioctiva apud priscos Scriptore eum genetiVO Ob Via. Adiectiva copiae.

copis Pacuv. 307 multim0dis varium et dubium et pr0Sperum copem diem - Turpil. 61 te quidem omnium pater iam opem causarum facit cumulatus V Plaut. Aul. V 1 16 Scelerum cumulatis8ime. - Caecit. com 61 qui homo ineptudinis cumulatus cultum oblitu's Colum. XII 1 c0adicitur ligula cumulata ali cocti. largus η Plaut. Asin. 533 ne ille ecastor hinc trudetur largus lacrumarum foras. - Verg. Aen. XI 338 largus pum et lingua melior.

Lucan. Vt 225 habenae alii habenis vel habena X 606 aquae. Silius Vi 601 comae Vill 250 rapinae XV 498 mercandi.

Stat Thel, ill 603 aequi impatiens largusque animae. - Capitol. Pius largus sui, alieni abstinens Peter Om. Sui . oneratus ' Pacuv. 291 postquam est oneratus frugum et floris Liberi

27쪽

phil. 1876 p. 75. - Caes. b. Afr. 63: triremeti hostium proximam

onustam remigum epibatarumque cepit. - Tacit ann. XV 12 magnavis camel0rum nu8ta frumenti.

oppletus ' Plaut. Triae. 6, 42 multo ecastor magis oppletis opu 'Sttritiei granaritS.

28쪽

vitae furor. - Hora c. l 12, 38 animae magnae 18, 16 arcani ep. l , 42 multae herbae A. P. 164 aeris. - Ovid. m. ill 9 64 Sanguini atque animae prodige Galle tuae. - Vellei l 48, 3: Suae alienaeque et fortunae et pudicitiae prodigus. - Silius t 22, animae Vi 144 quorum. - Stat Theb ill 9 vitae: I 6T 0-cendi Vlli 406 vitae. meli X b, 4 iudicii sui. - NaZar pa

226 nocendi in Rusii l 183 ludis in Eutrop. t T alieni auri

b Get. 608 neglecti lucri l cons. Hon. 500 auri. satur ' Ter Adel T65 intus sum Omnium rerum Satur. - Ueret. Ill 58 quam satur ac plenus discedere rerum . morat. p. lG, 35 nec Somnum plebis laudo Satur altilium. - Colum. Vt 4, 3 quo saturior lactis agnus celeriter confirmetur. uber' Accius tr. 49 Locrorum late viridia et frugum ubera. - 0rat. c. t 19, 10 vini fontem, laeti et ubere cantare riv08. Albin0v. l 225 uberibusque oculis lacrimarum flamina misit. - Silius V 544 arat cui divitis uber campi Fulginia. Iusti XI tW3 4

regi cum aeris ac plumbi uberrima tum et minio.

29쪽

cunia multatus St. - Plin. . . t 89 eumque caedis a R0mulo absolutum. - Tacit ann. t 38 CaeSar Antistium Veterem absolutum adulterii retraxit; ill O absolutus Cestius Proculus repetundarum. exilis η Plaut. Stich. 526 omnium me exilem atque inanem fecit aegritudinum. exspes Accius tr. 376 ille rbus exspe liberum. - Tacit ann. VI 24: 0 ubi exspes vitae fuit. inanis ' Plaut. Stieli. 526 aegritudinum. - Cicer de r. I T verbOrum Mur. 6 2 prudentiae. - Hor. c. III 11, 26 lymphae. - Ovid. her IlI 60 sanguinis atque animi. - Senec. p. 22, 3 omnium bon0rum. - ers. 61 coelestium. - Silius it 309 deoruin Stat. Theb L 476 menti S. indisse Pacuv. r. 329 quem aetatae exacta indigem liberum lacerasti. indigus h Plaut. Seud arg. numm0rum. - Lucret. et l650 nostri. - Verg. Geor. 428 opis 110Strae. - lin. n. h. V 24: ullius praeconii Vlli 1 Stipendiorum. - Lucan. X 254 Servitii. Sil l 15 pum: l bb ensis. - Stat silv. V 3, 2b2 aevi. Tacit. h. ill 22 rect0ris 48 externae opis V 2 agrorum. - al-lad. 0 v. 11 plantarum. laud. 0148. Mall. 4 laudis. - Capeti l 9 veri alii indaga. - rudent. d. 9: SanctitatiS. inopi usus Plaut. P0en. l 1, 2 res tibi mandavi tuopiosas c0nSili. liberq) laut Amph. 105 harum rerum et multarum. - Verg. Aen. 154 fati Hor. A P. 212 laborum. - Ovid. her. 80 revertendi. - Senec. Hippol. 492 Spei metusque - Valer Max V 2, 3 libertatis ita Heusinger et Draeger sed Halmius libertati. Siliust 441 campi V 212 metuendi. - Stat Silv. V 2 24 campi. Lucan. V 384 curarum V 298 regum Vll 19 fortunae. Plin. paneg. 36 discriminis. - Aput illor ii 229 omnium. - Prudent cathem l 47 80p0ris. - laud. 0ns Mall. 211 animi Stil. 151 freni ex Heliasii coniectura pro frenis Sulpic SeVer.

30쪽

visus. - Stat Theb. X 673 Hippomed0ntis adempti. - Paulliv. X. natat. V 489 crucis Solitae. vacuus ' Plaut. Baech 154 virium Pseud 469 aurium Terent. Heaut 90 laboris. - Senat. 0nsuli de Selep. 12 ut ii liberi

posterique eorum in Sui patrii Vacui omnium numerum Sint . - all. Jug 90, frugum. - Hor Sat i 2, 119 Operum. - Ovid. a. 4

llis Adiectiva peritiae.

certus in lex Acit repet. 44 quo qui suae alterius Sententiae Certi 0r

Tib. 12 14. - Justin. li 3 9. - Claudian se Scen. 2.