장음표시 사용
11쪽
dixi, mihi ostendit, hortans, ac suadens, ni aliquid subtilius commentarer . Nihil denegare poteram Homini, cui summa doctrina , et omnigenae virtutes observantiam omnium conciliant, quemque mihi jamdiu amicitia arctissimo vinculo adjunxerat. Manus igitur operi admovi illico ;et praeteritis omnibus quaestionibuS , quae de Nummi materia , origine, vetustate institui possent Numismaticorum more hisce enim de rebus judicium meum non postulabatur lectiones litterarum , quas tempus, et humiditas Soli, unde effossus Nummus fuit, abraserat , reStituere conatuS Sum , et e X plicationem , quae Optima mihi visa est, eX hebraicae linguae visceribus erutam proposui; caeteras a magnis quidem viris profectas , Sed mea Sententia minus accuratas , ubi peccent, adnotavi. Rem totam tibi, Lector , subjicio . Lectionis reStifusio .
In prima linea faciei A secundus Character ut enumeratio semper inchoetur a dextra , quia in lingua Hebraica , sicut in caeteris orientalibus , lectio inchoatur a dextra, et pergit ad sinistram ) quamvis Videatur corruptus , a nobis sine ulla dissicultate redditus est di , quia praeter aliquod vestigium ipsius , insuper nulla alia littera integris circumstantibus potest inseri , habita quoque ratione nedum ad ipsam dictionem , sed ad totam inscriptionem , et ad ipsam imaginem cum characteribus ad latera sculptis . In secunda linea Character omnino abrasns , qui quartum locum tenet in linea, a nobis redditur z. qui debet constare unam dictionem cum charactere immediate sui sequenti , qui a nobis reddatus est M , ita eλigci te et natura conte X tus, et forma adhuc apparenti accedente magis ad ipsum N .
12쪽
In tertia linea quintus Character , qui videtur unus , perpendenti tamen apparet compositus ex duobus , nempe n et N: nam coaluerunt in unum ob corrosionem aeris , quod prius utrumque characterem disjungebat . Illud idem accidit Characteri sequenti , qui dirimendus est in
hosce duos distinctos characteres : nempe et a , uti infra patebit iuipsa coordinetione , ac e X plicatione . In linea quarta , ubi ultimus Character apparet abrasus , a nobis redditur u juxta naturam antiquae Scriptionis , quae aliquando invaluit designandi v ea forma, ut videre est in Scriptoribus hebraicae paleographiae. In quinta linea quamvis ultimus Character accedat magis ad formam aquam ad ' propter sui eXiguitatem comparatione facta ad alios characteres ;tamen a nobis redditus potius est quam ' , quia aliae litterae propter corrosionem majorem crassitiem in ductibus linearum nactae sunt . Ordo Litterarum , ae Syllabarum in lecbione Sequendus: Hebraica Scriptio nunquam dictionem dividit , ita ut syllabam unam, vel duas in una linea ponat, et alteram , vel alias ponat in altera ; sed potius ad lineam explendam protrahit unam vel alteram ex illis quinque litteris; nempe n , z, , , n , N , quae in dicta linea reperiri possint, ut desor initas vacui auferatur, quod in lineae extremitate apparet; et protrahun
tur hoc pacto nempe ri, Vel ' n , vel i , , vel, ; n, vel m
s , Vel magis , vel minus longae juxta vacuum eXplendum , ut in Bibliis passim videre licet. Jam Vero haec regula , cum ageretur de Numismate , ob parvitatem Moduli ad continendam integram inscriptionem, non potuit observari ; si enim propter hanc eamdem rationem non fuit
observata distantia inter unam dictionem , et alteram , nil mirum, si neque vacuum inductum eSt, neque litterae sunt protractae ad vacuum
illud reparandum juxta hebraicum canonem ; sed potius sicut dictiones contra orthographiae canonem sunt conjunctae in ipsa linea , ita et dictiones in lineis sunt divisae ; eadem nempe Stante cauSa , ac ratione , idest Moduli parvitate in Numismate ad integram continendam inscriptionem . Ne attribuamus hoc temporum inscitiae, ac Scriptorum imperitiae ; quemadmodum enim non omnes Latini, non omnes Italici orti,
13쪽
graphiam vel Latinam vel Italicam perfecte agnos eunt ; ita nec omnes Hebraici Scriptores , cum et ipsi temporum vicissitudinibus fuerint subject i, non secus ac alii Scriptores in quacumque alia lingua. Itaque distributio , ac collocatio litterarum, ac Syllabarum, quae mea sententia in Numismate suit perturbata , debet fieri ordine sequenti, nempe
In qua syllabarum restitutione apparet , quod quaedam lineae si ordo solitus servatus fuisset ) evasissent longiores aliis , et aliae nimis breves contra naturam rotunditatis Numismatis quae necessario exigebat, ut tres lineae intermediae essent aequalis longitudinis , prima vero , et ultima essent breviores illis tribus intermediis) ; hoc autem non poterat observari, nisi ponendo medietatem dictionis , quae claudebat secundam lineam in principio tertiae lineae , non autem integram dictionem , quia tunc eX uberasset in tertia linea, et vacuum fuisset inductum in secunda; quod quidem commode fuiSset reparatum per protractionem consonantium juxta regulam jam positam, sed hoc pacto non suisset suia ficiens superficies Numismatis ad integram inscriptionem eXplendam ; eo vel magis quod hoc idem debuisset observari et in tertia, et in quarta linea . Quare necessario duae syllabae ultimae dictionis secundae lineae fuerunt positae in ipsa secunda linea , et tertia syllaba in tertia linea; iterum una syllaba ultimae dictionis in tertia linea debuit in ea poni , et altera syllaba in quarta linea ; Tandem ipsius quartae lineae ultima syllaba ultimae dictionis debuit poni in quinta et ultima linea , ita eXigente natura rotunditatis faciei Numismatis , ut ab initio diximus .
POETICA VIS ET CONCINNI IAS INSCRIPTIONIS .
Hucusque de Litterarnm , ac Syllabarum restitutione in propriis lineis juxta regulas grammaticales . At cum haec inscriptio sit Poetica tum
14쪽
propter sublimitatem sententiarum tum propter relationem ad Bibliorum loca, ex quibus sententiae illae sunt desumptae , quae omnia ex ipsa interpretatione constabunt; tum denique propter persectam , imo persectissimam harmoniam , ac consonantiam inter se si in disticho, seu in duobus versibus Litterae illae omnes distribuatitur , ad amussim Hebraicae ΡOeseos legibus commensuratam , uti eX ipsam et coordinatione intuenti eam , ac consideranti patebit: hinc operae praetium est, ut ordinem versuum in ipso Nummo perturbatum , exhibeamus. Age itaque ordo immediate sequens est ordo Poeticus
Tot syllabae in prima linea, seu versu, quot in Sacunda linea, seu in secundo VerSu , ex quatuor dictionibus utroque constante ; et rythmus idem ac concentus . Sed minutiora haec sunt, quam deceat candidum veritatis amatorem amplius expendere , aut aliquatenus in eo eXamine immorari. Aut enim qui legit hebraicam Poesim callet, et statim prima fronte non potest eam non recognoScere: aut metricas rythmicaSque regulas ignorat , et non est muneris nostri illum docere . Plenae sunt Bibliothecae Scriptoribus de ipsa divina poesi pertractantibus : ad illas accedat et facile discet, nisi plane hi σοe sit. Di judicare autem quisque poterit verum hic subesse carmen eX aut O pSia scripturae ; eXque ipso sono interpretationis, quam dabimus ; in qua sententiarum sublimitatem admirabitur, ac Poetico Spiritu abripietur, dum nescio quid dulce sonans auribus sentiet. Sed prius pro comoaitate eorum, qui sine Vocalibus Massore thicis legere nesciunt , reseramus lectionem cum punctis Masso rethicis .
Ratio talis punctationis a me reddi non debet; nam ipsis hebraicae linguae tyronibus est manifesta . Quare potius Latinam Versionem tradamus ,
15쪽
ex qua omnia Supradicta illustrantur pro captu, ac plena mnium intelligentia
EXPLICATIO SEU LATINA VERSIO .
Illumintibitur ci) in eo homo , in inuocando ipsum et
Duae sunt sententiae in his duobus Poeticis versibus ; et ambae praecipuos Messiae characteres eX primunt . Nam potissimus Messiae character est paX , quam toti Orbi allaturus erat ; sic enim passim in sacris litteris eAprimitur, ac denominatur ; radiX enim communior nominis N , quo singulariter ipse tantum determinatur ac primario eX primitur, cum de ipso fit sermo est idest trianquillium esse : Alter vero est gratia , ac lumen quod in cordibus hominum per ipsum erat insun dendum ; nempe illuminatio intellectus ad bonum intelligendum, et inclinatio voluntatis ad Illud prosequendum per quam inclinationem bonitas habetur voluntatis , quae ductum Sequitur intellectus , et in ambobus hisce vera libertas consistit , cum illud lumen non sit nisi ad illustrandum , et non ad determinandum, et ideo gratia . Jam vero per Jesum Christum , nempe Messiam conferri gratiam , plenae sunt paginae tam Novi quam Veteris Testamenti. imo non praenunciatur in Veteri, non an nunciatur in Novo Lisi sub hac praerogativa, ac dote uti distinguente
tempus ipsius, ac post ejus adventum, a temporibus superioribu S, P atrum nempe , ac Prophetarum omnium . Hinc Lex gratiae jure merito denominatur Le X ejus, ac praenunciatur , ad distinctionem aliarum legum , nempe Naturae , et Scriptae . Quapropter illos esse characteres duos primarios, ac super omnes ali OS Principatum tenere, nemo est qui negare vel ambigere possit , nisi qui meridiei vult claudere oculos . Atqui supradescripta inscriptio secundum latinam Versionem non continet, neque eXprimit, nisi duaS IllaS sententias utrumque characterem singillatim exhibentes. Colon enim illud , Seu incisum, nempe diam in vociat iPJUm , vel in Dociato ipso, Vel in incocti nilo ipsum est eX pressivum, ac determinativum naturae ii uminationis , quae , uti diXi , non coarctat , non
i Illuminetur . a) Vel invocato ipso , vel dum invocat ipsum .
16쪽
obligat . et ideo illuminatur homo , si nempe ad lumen Se convertat, seu si lumen inspiciat quod totum exprimitur per invocationem . Quamvis tamen utrumque sit gratia Dei per Jesum Christum et quidem specialis , tamen apponitur colon illud ut natura ac indoles Characteris secundi , nempe illum inrationis per Christum in suo vero sensu , ac Significatione apprehendatur ; quod non fit in primo Charactere exprimendo . quia non subjacet aequivocationi. Jam vero eo sublimiores sententiae Sunt , ac poeticum Spirant, quo magi S accedunt , ac propius contingunt characterem rei quae versibus eX ponitur : divina enim carminum ars eo Se maxime commendat, quod unico verbo pingat, verissimamque rei imaginem sistat quasi oculis visendam manibusque contrectandam, et a caeteriSper insigniorem ιδιοτητα discernendam. Cum ergo Supradictae sententiae in
latina versione Inscriptionis sint hujusmodi uti vidimus, nemini dubium est, quin ratione hac altitudinem , ac Sublimitatem Poeticam contineant , ac representent , et quidem hebraicam ; nempe e Bibliis haustam tamquam e fonte omnium poeticarum. deliciarum . Quae secunda pars magis proprie ostenditur, eo quod contineant ea, quae passim in Psalmis occurrunt, qui certo certius eXquisitissimam continent hebraicam poesim . Sic Psalm. 26. vel 27. juxta enumerationem hebraicam N mn' Dominus itim mca , et
facierum tuarum . et sic percurrendo per alioS pSalmos, vel unum vel alium, vel ambos characteres invenies eX pressos in Sententiis enthymematicis, ac poeticis, uti et in pluribus aliis Sacrae Scripturae libris. Non impugnarim, si quis asserat dictam sententiam poeticam desumptam esSe , vel alludere ad illud Apostoli ad Eph. c. s. v. Iq. Exurge a mortia is , et illuminabit Ie Christus Imo est ipsissima mea sententia. Sed hoc non contradicit , quin sit sententia poetica in radice ; nam de his quae de
Veteri testamento in novum translata sunt de Christo et ejus characteribus , et signis adventus illius , jure merito possit dici illud Ecclesiastes rQb, cin cita circi,n 'rundi z3pn , R idest ad locum , unde
exeunt sumina resertontur , tit iterum suant. Nempe omnia , quae de Christo in Novo Testamento prostant, jamdiu praenuuciata fuere in spiritu prophetico , ac veritate in ipSo Veteri, ac propterea ibi omnia reperiuntur priuS , tamqviam in prima Sede , ac radice : Hinc sequitur quam vis Novum Testamentum non sit Poeticum, sed historicum, et ex iis oimmediate sit desumpta sententia illa , ex Veteri certissime habuisse originem , ac proptere R esse poeticam , utpote a pSalmis , propheticisque
17쪽
aliis libris indubie poeticis derivatam. Claudam hoc pacto : Inseriptiones praesertim breviores , uti in Numismate , debent continere , ac exprimere id quod nobilius , ac magnificentius de illo ad quem resertur in inscriptio praedicari potest, et stylo sublimiori, quo potest; in hoc omnes concordes habemus . Atqui Sacrae Litterae , et praesertim libri poetici eo potissimum capite excellunt, quod de Christo quidquid exprimi poteSt , eXpreSserunt, Styloque pinxerunt penitus divino ad cujus compa.
rationem humana verba et locutiones sordent) . Debuit igitur epigrammatis nummo insculpti Auctor ex iisdem libris phrases desumere ac Sententias , ut digna Christo scriberet , suoque muneri satisfaceret . Sperasset enim e mente sua proditurum aliquid melius ac praestantius ad Messiam celebrandum , quam elogia fuerint a Spiritu Sancto ipso Prophe tis assata P Putasset ne verbis suis terrenam foecem sapientibus , insignia hominis Dei satis apte. Satis ενεργετικῆ posse describi ac illustrari P Igitur, nisi res ipsa doceret, ac verba epigrammatis demonstrarent Sumpta esse a poeticis Veteris Scripturae libris , facile id ipsum hac nostra ultima animadversione probaretur . Seholion .
in prima dictione secundi versus deest 1; scribitur enim potiusquam , Ν); deficiente nempe ; ac propterea non potest verti illuminabitur profuturo, vel illuminetur pro imperativo, uti quandoque fit, ut accipiatur futurum pro imperativo praesertim in tertiis personis , quae in Imperativis hebraicis desiderantur. Sed ipsi grammaticae tyrones Sciunt Sup
pleri desectum illum per c - ) cholem , idest scribi cholem loco i
vauch Olern . In caSu autem praesenti si canones grammaticales quoad distantiam dictionum et canones hebraici de non divide udis dictionibias inter unam et aliam lineam , non sunt observati ob rationem pluries dictam nil mirum , si sit omissum , permittente sic Grammatica , ejusque legibus vel si inon permittat quoad casum preSentem, ob neceSSitatem eX modulo nummi oriundam. Cholem autem potuit confundi cum ipsa dilatatione litterarum , quibus adjacebat, ex humiditate soli proveniente , sub
18쪽
ipsum invocando in homo eo in illuminetur Dedi hanc versionem interlinearem cum ipsa simul poetica inscriptione Pro captu, ac intelligentia tyronum linguae hebraicae , et ad aequivocationem auferendam, utque omnia in clara luce ponerentur,
Venio modo ad illas alias duas Litteras , quae ex opposito faciei inscriptionis apparent; ubi nempe SSmi Salvatoris imago reperitur , Ut omnes norunt, in Numismatibus Litterae initiales, vel aeqnivalentes apponuntur , quae nomen indicent figurae , vel imaginis , cujus sunt: Imago autem , uti Videre est, non potest esse nisi SSmi Salvatoris Jesu Christi, quod , qui eam in Spiciat, comparetque cum vultu Christi in millenis aliis nummis extante, illico fateatur ; Uuare quod illae Litterae indicent nomen Salvatoris , nulla apparet dissicultas : Eo vel magis quod inscriptioni ex altera facie nempe A consonet. Dissicultas solum manet, cum pleraque Sint SSmi Salvatoris Domina , cujus nominis sint signa illi characteres . Et cum hebraicae abbreviaturae qnandoque non figantur per Litteram initialem , uti etiam in casu presenti videbimus , hinc magis crescit dissicultas . Dicimus itaque illas duas litteras , quae nempe sunt hebraicae Abbreviaturae , posse reddi pluribus modis ; quibus rite eXaminatis , ac bene
perpensis, idem semper dictum reperiemus. Ut autem eumdem ordinem, servemu S, quem tenuimus in eXplicanda inscriptione A, prius restituenda est lectio ad suam puritatem , ac proprias formas ; deinde vero ad varias interpretationes , seu e X plicationes ipSorum characterum accedemus.
19쪽
LECTIONIS RESTITUTIO CHARACTERUM Bvel
20쪽
Adam Scalati Deus Scalali Deus Scalati Dominus Scala hQuocumque enim modo legatur eX supradictis , semper Salvator Mundi a Prophetis praenunciatus , a Judaeis crucifiXus, et ab Apostolis annunciatus , clarissime ostenditur et quidem nominibus character isticis quae nulli praeter ipsum conveniunt. Nam sive per es primam Litteram dexteram in Nummo legas horno , sive , es Detis , vel n)n es Deus, vel Dominus vel n 'n' nomen Dei in stibile; cum determinetur per illam aliam litteram ad latus oppositum , nempe per o , quae redditurna, in Schilo , vel VM Jesus Salvator) vel T V ta) Saltis mea , vel missus quae nomina omnia sunt specialia, ac propria ipsius Salvatoris ) hinc semper intelligitur Jesus Christus Salvator Mundi . Per vem Schilo enim Veteres Hebraei semper Messiam intelleXerunt, uti docet triplex zUIn Targum sive Paraphrasis Chaldaica, Onheli, Jonath Dis, Hierosolymitana, in quibus omnibus legitur pro Schilo Reae Messias : tum etiam Talmudici, ex quibus locus adductus est in radice Pq; et tandem antiquissimus liber Beres chit Rabba , in qua scribitur ni n, et n)tann a,n Schilo est rex Messias . Ex posterioribus id approbarunt R. Salomon , Kiincki, Bechai, et alii . Jam vero onaues Christiani illum eumdem Messiam per το Schilo indigitatum, ac expressum intelligunt Jesum Christum Mundi Salvatorem . Unde Sive legatur cines homo Schilo , vel mn, Jehova Schilo , vel , es Deus Schilo , vel n)nbes Deus Schilo , vel rabidi L es Dominus Schilo ; semper in idem redit , nempe intelligi Messiam , seu hominem Deum , vel Deum hominem , qui redemit Mundum , ac propterea Mundi Salvator jure merito est appellatus . Sic etiam si legatur n se missus semper eadem persona debet