De Philippi Melanchthonis ortu, totivs vitae curriculo et morte : implicata rerum memorabilium temporis illius hominumque mentione atque indicio, cum expositionis serie cohaerentium

211쪽

r egligentia illud excitatum fulsi , quod alijs compluribus in locis damna tunc similia dais

ta a conducti pecunia, nunciarentur. Sed

certo depraehensum est , in quodam si abulo lumine relicto stramenta ignem concepist e , inde nocte profunda in vicinas hunc aedes fatis lente quasi procedentem ita creuis . viserum csset auxilium. Hic casus animum Philippi in recordatione vitae iuuenilis uishingor in studiis a stae cum omnium beneuotalentia alc amore ac ipse maximo dolore asefecit. Colloquium autem illud tergiuero fantibus aduersarijs in annum est extraocium. Affuit ibidem Legatus Romani Pono tisicis. Hic cum oratione habita ad tempusta rem praesentem accommodata, aetiones illas esset exorsus Philippus respondere ei cu PlenS, a Granuelano, qui Imperatoris ais roti loco praesidebat, prohibitus fuit hoc facere, metuentem Vehementius aliquid initio ille diceret, quod impedimento esset progres sionibus, de quibus bona spes adhuc erat. Cum*Philippus hoc animaduerso temo in derate responsurum esse dixist et postulauit Cranuelanus ab e , perquam benigne, Deo tum labore supersederet. Et scio, inquit, reposi e

212쪽

188 U I P M J a I J Ioposse tibi moderari, quando vis Ita breue ec minus elaboratum ab altero quodam reis sponsium datum, in eruditorum quorundam die a incurrit. Etsi autem aderat Eccius,

qui fulcire quasi sedem Pontificiam putabais tur, Z cauilla tamen bonitas, ct rerum de quibus agebatur Veritas, o Philippi etiam, Melanclathonis doctrina, facile tutata est partem illam, Maduersarii tum non parum perculsi, colloquium institutum non illi quiisdem recusare, id quod honeste facere non poterant, sed clanculum impedire, ei dispuistationes defugere. Et modo moram quaerere congressibuS, modo nouas conditiones feris re Tandem eo deuenire, ut conscripta a

se capita postularent publice recitari,aec omisnes Vt ea approbarent illisci subscriberent autoritate praesidis adduci. Non poterant his

assentiri Saxonici. At pab aliis quo P comopluribus simplex e euidens disertac praeciispuarum controuersiarum eXplicatio, praeferebatur tortuosis oc obscura varietate impliocatis istorum formulis .inio offensis nonnutilis nouae artes tentatae fuerunt,ic institutum ut singuli accerserenture audirentur coram

iis, quibus gubernatio colloqui illius comis missa fuerat Est praelum primum cum Henoricho Theologo Illustriss .Princip. Friderichi Palatim, ne illo quidem nes eximiae doctrinae

213쪽

Alesium Theologum Illustriss Principis Iois

achim Marchionis Qtii quidem Zc paratus erat&cupidus conflictus. Sed huic obstititiust una praesidis, qui Alesium ad pugnam

instructum sciret, e talem administrationem rei viciosam Te animaduerteret. Nam Saae Nonici cum mi coniuncti, cernente quaeri suorum diitractionem, o concipi ab adueris

fariis spem fore eos separatos timidiores,epiastolam a Philippo compositam illis ocinionis

silium aduocatis miserant. Ea testati se ex animo piam concordiam eXpetere,ec bono studio profiteri id doctrinae genus in quo versarentur quem iudicarent esse consenissum catholicae Ecclesiae Christi, eum c illuustrari ec patefieri oporteres significarunt

non aliqua se cupiditate, non petulantia, non morositate, dissidia alere, qui tanta pericula tot aerumnas, ram dira odia sustinerent: Et orare se cum reuerentia , scripsere, ut se illi interpellari boni consulerent, ab iis qui propter communem Ecclesiae Christi necessitatem aduenisTent. Post haec ostenderunt,auis dire ideo differri colloquium, ut noua capita

excudantur ipsis deinde proponenda , quiu

214쪽

1 o V I in ' H I T L P in rhus cogantur assctenti m. Et hac ratione ad concordiam rem adduci post e fortasse aliis quo arbitrari. Quo dic falli certum sit 5 discrepare haec a Decreto Hagano ensi. Se aduenisse ut doctrinam placide conferrent cum aduersiarijs, non Vt acciperent lege caripitum flexiloquorum S insidiose scripto is

rum, quibus non tollerentur sed magis inflaismarentur dissidia. Eo accedere S illud, quod iniquum sit, non audita trac parte ire iii suffragia Fortasse argumentis auditis atPper speetis, ex Vtraq; aliquo parte mutatura ros sententiaS, qua adhuc retinerent. Ita*graue esse praeiudicium suffragia praeripere.

Recusasse se synodum Pontinciam, quod iniquum sit aduersario sic hostes esse iudiisces. At in synodo minus fuisse periculi fuisturum, quam si iam aduersarii velint necessiis talem imponere assentiendi capitibus suis. Conuentum enim synodi habiturum plures

doctos re moderatos ἈχXternarum natioranum homines, minus p indulgentes affectio hus animorum suorum, fortasset hoc tum futurum fuisse, Vtic attente audirentur ipsi , Scies erudite disputarentur. Aic perhiberi a quibusdam sapientibus dici, ne esse quidem opus disputatione, quod illae sint non rerum

sed verborum controuersiae, qua prosit oboruere potiuSquam agitando eXcitare. Cum spres sit

215쪽

res sit eadem, horridiora quaedam verba leaniri posse, Quo iudicio tramis partem grais uiter ledi. Si enim verborum tantum sint di sis sidia, interrogarunt illa in epistola Saxonici ct socii ipsorum, cur suae doctrinae assentienistes interficerentur ' cur tot mortaleS, totasPadeo gentes deletas aliqui vellent Perinde est e hoc, ac si Sarmata velit interficere eris mantina, propterea quod lingua alia sit. iis nai se graues poena dare inscitiae, si ideo plectantur, quod non satis facundi aduersiais rils videantur Se etiam scelerato habenis dos, si Ecclesiae &Reipublicae tranquillita.

tem turbent, non necessarii S rixiS Uerborum. Sane si quando exarserunt ciuiles distensiota neS, in ea quoque parte, quae iustam causam tuetur, minu interdum moderate certari.

Ideo non est e fortasse nulla in utriusi partis disiputationibus rixas verborum. Sed eas falacile posta tolli. Et ubicunc re conuenit, non repraehendere se verba, quibus 8 ipsi; saepe iisdem sine cauillatione tantUr, quRmmuis sentiant proprietatem sermonis in do uctrina Ecclesiastica seruandam esse. Non igiis tur item de genere sermonis, sed rerum ais gnas eis controuersias De vero Dei cultu veneratione. De Vera Inuocatione Eas non esse eludendas hac sipecie, quod sint veris

216쪽

1 1 V a ' H I et I l l qum religionum dissidia verborum est cera tamina putent, aqua philosophia Christia. nos prorsus abhorrere deceat. Se Vnamve iram Religionem Teibat Uere, qIIae certo eraho Dei tradita consensus sit Catholicae Ecisclesiae Chrisi i in qua regnet Filius Dei, &implorantes se audiatra impertia salutemati Vitam aeternam. Iapropἱer orare se, ne capitum nouorum praeiudicii onerentur,

neue rebus nondum disceptatis suffragia praeripiantur, sed Vt instituatur secundum decretum Hagano ense collocutio. In ea se operam daturOS, Ut omne honesti viri iri . telligant, quod non abhorreant a moderatis consiliis. Vere enim posse affirmari, sic esse se affectos, Ut morte etiam sua piam Ecclesi aeconcordiam redimere cupiant. Vtrum vero aduersari j hanc quaerant, an potita prauais

rum superstitionum confirmationem , iudiὰ candum se relinquere bonis c veritatis amantibus. Neque fucosia compositiones re si ituturas esse tranquillitatem. Qitosside rebus ipsis integre plane P disputari placeat, cur non secum potiu agere Velint quam cum aliis Nam se sperare suas explicatio isne piis mentibus satisfacturas este, Momniis no existimare, Invictis Sim Imperatoris ais

roti eam esse virtutem, Ut Veritatem patefieis

ri, o consuli saluti Reipub velit rationibus optio

217쪽

non ab impudentia sed pio itidio iudicetur. QIO dii pergant aduersiarii praeripere suffra .gia, quale sit futurum iudicium bonorum v bil de conuentu illo , non esse obscurum. Qiuorum spem Sc expediationem falli non debere, neque sibi imponi necessitatem tuis

starum querelarum SeP confidere futurum ut autoritate praesidentum interposita, ad eoritatem patefaciendam studia conuertantur, Zc aliquando Uno pectore Scina Voce omisnes Ecclesiastici coetus Deum celebrent. His literis redditis ab incepto illo audiendi ado is riendi singulos autores suasoreSP eius deustiterunt, rursum p policeri facultatem conis

gressu uria publicorum, cum prius contendis issent ut pauci quidam trinq3 deligerentur, S rationem Usrerent qua inueniretur aliqua controuersiarum moderatio. A quo consilio Saxonicorum cunas eis conitin florum qui αhusdam non abhorrentibus, vel quia timore quodam afficiebantur , vel quia praesidiobis

sequendum esse statuebant, Philippus , qui publicae quietis gratia nihil non quod re fiaconscientia posset, faciendum tolerandum pduceret, quid periculi tamen illa in re esset, libere dem onstrauit Sel existimare ostenis

dit, ideo proponi angustius illud colloquiis um , Ut

218쪽

Negauit se talium actionum participem, multo minus administrum esse velle Non dicere sententiam, non scribere quicquam in hoc genere, non etiam si quid constitueretur approbare. Non, si exercitus hostium, qui ad porta emet metu terreretur. Doc tri, nam necessariam in Ecclesia illustrem δέ la, ram esse debere, eius luci ut caligo prςstigia. rum offundatur , se autorem adiutorem pnunquam futurum. Ita ad congressum pubis licte disputationis res est reducta. hic tum rursum postulatum , ne dissentientes suas ratistione pronunciando eXplicarent, sedit trais derent perscriptas Hanc occasionem aliqui abrumpendi colloqui censebant non esse amittendam. Quorum in Philippum absen item is enim e consilio discesserat hortatus, ut quid optimum esset diligenter consideratarent minus etiam clementem orationem fuisisse cognouimus. Sed pluribus visum est, hac etiam in parte presidibus esse gratificandum. Conuenit igitur ut scripta offerrentur. Idcipcum faciendum esset, mutare rursum autores

huius consili sententiam suam e moram

219쪽

iniicere,ec tandem ad imputationem verbo. rum relabi. Itacpe astatim has quasi velit autiones secuta est. Certatum fuit de naturae vitio S prauitate 8 Eccio suo more iactata iampridem enarranti, non sine maledictis contumeliosis in eos, qui ista aliter distere irent, cum tamen aliter eUm priuatim de ustistione illa locutum esse constaret, Philippus Melanchthon postero die respondit, & suae parti sententiam Veram exposuit plane rediserte, Ma conuiciis quidem abstinuit, nono nihil tanae falis in Eccianis ineptiis deridendis aspersit Post paucas congressioneS, rursus dissuadente Philippo obtinuerunt Viduo ad Praesidem accederent, qui de capite disputatione agitat , formulam congruentem perscriberent Protulit tum Eccius quandam suam Sed postea uocatus Granς uel anus ab Imperatore Carolo , qui venerat illis diebus Spiram, tota res ita relictae ad conuentum, qui RatiSbonae mox ageretur, retesta est. Hoc quasi praeludium magna so. licitudine affecit Philippum, neu passum est bene perare de vilis talibus congresstibus. Neque ille aduersariorum doctrinam, non

potentum Vim metuebat,minimec omnium

causae dissidebat Sed astutiae fraudes 8c laisque os in concinnandis Zc colorandis discreo

pantibus sententiis, Sc falsitate quasi illum D

220쪽

1ς VITA PHILIPPI nanda infuscandac Veritate pertimescebat. In Stis autem actionibus quantumui S paruae S leues offensiones mirifice excruciareant.

mum ipsius solebant. Neci praesagia ista fuis

do fucatam tenebricosa illa negotia retulit, sed eorundem priores difficultates auXit Ποσuis inuolucris Mintegumentis additis. De quibus aliquid suo a nobis loco dicetur Atisque Granuel anus tum ita dis cessit, ut Scio αna existimatio eius de Philippo Melanchtho. ne videretur esse 5 ipse prae se ferret voluntatem ais studium, quibuscunq; modis posse set perficiendi, ut Germania pacem haberet, policens se ad mansuetudinem fleetere Impetaratorem Uelle, ct hortari ad conseruandam tranquillitatem dc iudici publici nimiam seueritatem cohercendam, Deni*siaac fa , Iutaria sua consilia omnia futura esse proofessius sit. Anno Christi M. D. XLI. aegit conuentum Imperator Carolus Rati bonae ad Danubium , quae Regeno burga a fluuio vicino appellatur, atq3 Ptolemaeo esse existio

matur Artobriga, colonia Tiberii. Ad quem cum actiones de do strina Ecclesiastica sup eo

rioris temporis essent prorogatae, ita eo etα

iam iussus est proficisci Philippus Melanch ithon. Qui illo itinere in finibus territorii Palatinorum, cum vectoris culpa essedum quo

ipse