장음표시 사용
11쪽
Corinthi particeps fuerit mysteriorum, facile cogitari potest hoc quoque loco de mysterio quodam agi. Quod autem
sabulam sacram Pausanias memoriae prodidit, non est mirum, quippe qui aliorum quoque Sacrorum arcana acceperit cf.
Omnia autem argumenta, si perlustraverimus, intellegemus in duas partes disponenda esse aut Mercurius illuputabatur tut0 gregum, aut deu Venti nubium. Ille autem adulescens, qui arietem in humeris circa moenia ferebat, pro civibus pluviam aut ventos petiisse videtur a Mercurio contra fama tulit eum pro Mercurio
urbem circumveniSse in memoriam rei iam commemoratae.
Quam bissem etiam de symbolum ferebat, arietem; nam ipse deus fingebatur aries cf. an.). Sed cum de Sym-b0lum p0rtaret, ipse deus putabatur, id quod tantum sacerdotibus accidit, ut Minerva Pellenensis sacerdoti Polyaen. 8, 59), quae deae armis ornabatur. Attamen huic loco propinquum est illud Aristotelis de sep . th. 14 testimonium,
quamquam non de ritu Sacro agitur: Μεγακλῆς . . . προ- διασπρίρας γα λογον, ως γῆς ' θληνας καταγουσης Ιεισίστρατον, καὶ γυναῖκα μεγάλην και καλχὶν φευρών . . . cf. Herod. I, 60 . . . στεφανοπωLν Θρατταν λὶν θεὸν πομιμ'ησαμ ενος τω κοσμω συνεισηγαγεν με αυτου, καὶ ὁ μεν LIMGίστρατος ἐφ αὐ ιατος MUήλαυνε, παραιβατουσλὶς γῆς γυναικος, οἱ δ'
ἐν Ψ στει προσκυνουντες δέχοντο θαυμάζοντες sesiner- mann Ant. II p, 220). Pergo nunc ad Mercurium Promachum Pausaniae Verba, quae ad eius religionem pertin0nt, iam commemoraVi. Vulgari narratione traditur Mercurius, cum retriense navibuSpeterent Urbem, cum adulescentibus adulescentis figura induta
strigili armatum hostes fugasse. Cui rei veram hanc rem
12쪽
arbitrantur inde a auculo VII. viros civitatum Eretriae et Chalcidis valde erant diminuta propter aemulationem illarum urbium, quae magnam Boeotia partem dicionis suae fecerant. Cuius aemulationis memoria Servatur narrationebolli utantii, quo illa urb0 maritima Omnes continentis terrae colonias amiserunt Attamen sitne huic ullo rovora narrationis Origo tribuenda an vi romachi cultus coniunctus sit cum bello omnino dubitatur. Gilbur enim x rebit naturalibus nomen explicandum esse censuit. Contra
machi Mercurii natam ess putavit Sed hoc modo rem interpr0tatus est. Memores enim huius belli Tanagraui institu urunt illam dei venera tionem, ut adulescentes ad virtutem incitarsentur. Qui cultus non nisi forma dissuri ab cultu Mercurii εναγωνιος qui dicitur. Quod si statuamus, ille Murcurius celebratus Sit ut προ uαχος φνὶβων aut antiSteS gymnasii. Quod veri est simillimum, cum aliis quoque locis palaestrae et gymnasia ab eo instituta esse dicerentur; cuius imaginibus et epigrammatis gymnasia erant ornata et multis in urbibus certamina iturorum et adulescentium festis dei colebrabantur cf. Synes. p. 3l Cic. ad Att. I, 0 Horat Carm. l0i. Cuius in dei semplo monstrabatur illa arbutus nisi quod tantummodo reliquiae supererant. At
erravit Gerhard Myth. Tl 3h cum scriberet deum in
Cerycio monte natum et arbuto illa tectum esse. Sed tortium praeterea et quartum nomen de Tanagraefui8Se traditur quamquam concedi posse non vid0tur illa nomina significare nova religiones. Qui locus eo pertineat, iam commemoravi scilicet TZelgaes adnot. ad Lyc. Alex. 680), ubi φαιο ob Sive λευκος appellatur. Sed cum neque ausanias nec quiSquam alius Scriptor illarum dei formarum nec sacri cuiusdam mentionem fecerint, agetges autem propter idem factum deum ita cogn0-
13쪽
minatum esse tradiderit propter quod Promachus appellatus erat, colligi potest aut tres illas formas congruere, in quar id vero mirum est, quod Pausanias praeterierit illam senarrationem de liberis mactatis, aut illas formas g0t gauserrore anagraeis attributas esse. Huc accedit, quod ignoramus, unde getges fabulam hauserit. Sed videamus, possitne fieri, ut illa figura cum Promacho conserantur. Φαιδρος cognomen facile potest explicari; nam cum Mercurius sit antistes palaestrae, in qua adulescente unguentis nitebant, non iam de significatione cognominis dubitari potest. Quod cognom0 idem sibi velle ac vocabulum λευκος scholiasta dixit. Λευκος significat hoc loco domat tu in Iliade 5 503) ubi de pulvere Sermo Si atque
cum luctantes in palaestra pulvere Spargantur, Ut candeant,
valde quadrat Iliadis locus ad hanc significationem. Neque minus placet mihi altera explicatio, quam Euripidis Bacchae 664 praebent, ubi de pede agitur eo loco λευκος idem
exprimit atque nudus Quam ob rem fieri potest, ut Mercurius Promachus cum his cognominibus coniungatur, praesertim cum aliud testimonium accedat, quod etiam illum sercurium scholiasta tradidit Eretrienses ab Oppido reppuliSSe. At magna restat difficultas, si cetera gelgae verba respicimus. Agitur enim de puero et puella ante pugnam mactatis. Quae narratio quid sibi velit, paucis absolvi non potest. Certe veri aliquid subesse puto, qu0 tamen rerum memoria valde corruptum est. Quomodo autem re illa explicari possit, dicere nequeo. At narratione illa inductus ipse non arbitror illius Mercurii formam cum romacho conferendam SSe Gruppe enim contulit Gr Myth. p. 72 illum Mercurium cum deo η υχοπόμπος qui dicitur et putavit ad eundem pertinere illa nomina Poemandri et Leucippi, ex quibus cognominibus dei, quae ei in quibusdam ritibus sacri erant, nomina propria nata essent. Iestimonium aliud spectare id stur schol.
14쪽
Odyss. ε l): δια τὸ λαμπρον καί λευκὸν του θεου, ad eam explicationem, quam apud Gilbertum invenimus. Qui Mercurii Leuci religionem antiquissimam esse putavit et spectare cognomen ut Criophori ad nubium deum contra pertinere eam formam non ad aestatem, qua pluvia petebatur, sed ad veris tempus, quo petebant a nubium deo, ne nubes Obscuras in caelo pelleret, sed eas candentes et leve solem comitantes redderet. Recentiore autem aetate eam rem, quae spectabat ad res naturales Artemid. 2, 36 νεφὶ ταμεν λευκα ευπραείας λὶμαντικα, τα poφωδη δυσθυνίας, ταμελωνι χειμῶνος γ λυπλης), ex rati0cinatione ad salutem, quam in bello acerrimo Mercurius tulisse dicebatur, re- rebant. Quae quamquam probabiliter erui possunt, tamen non
prorsus recedunt scrupuli de Morcurii Phasedri et quc veneratione.
Iuvat nunc quaerere, quo sempore dies est Mercuriales acti sint. Cuius rei etsi testimonia certa non adsunt, tamen aliquid inveniri posse puto. Mense Boeotorum ci Bischossi Leipet Stud. VII, 343 sqq. si examinemuS, alter mensi pro Attico ΓαμηLων exstat Ἐρμαῖος. Qua ex re etiam concludi potest, quippe qui mensis Mercurialis fuerit, eo sense dies festo celebratos se osse. Huc accedit, quod illis diobus festis nomen Ἐρμαι fuit, qui cum in reliqua Boeotia tum I anagrae agebantur. Mensis autem nomen a disei est duri-Vntum SSe apparet. Cui autem Mercurii forma ille fustus dies sacratus sit, difficii est diiudicatu. Cum ad Mercurium Promachum potest spectare, cui nonnullis in regionibus
Certamina agebantur, tum ad Leucum, cum Hermaeu mensis fu0rit verni temporiS. Restat, ut exponam quomodo deus Tanagra repraeSentatus sit. Qua de re a viris doctis acciter est disputatum. Testimonium nobis est maximum Pausaniae 9, 22, 2). Qu0d Si Sequimur, Mercurius Oxpressus erat in Criophori sano a
15쪽
Calam id arietem portans in hum seris. Qua aetato floruerit Calamis ille, 0rt investigari non potest. Sed veri si simillimum eum vixisso dimidia parto saeculi quinti priore. Quod simulacrum reddere nonnulli nummi Tanagrae vid sentur cf. Roscher, M. L. col. 2396 Coin os Mus Brit p. 64, l): Obverse, outhlal bus r. Hermes riophoros drapsed atshoulder, co0hed stast in front. aro corn bor de of Ois;
reverse Hermes Kriophoros standing, facing, carryin a amacros his houlder Num. Leitschr. 9, 29 Sq. In Roscheri nummo deus est repraesentatu nuduS, Sine ullo tegimento corporis, Sine alis pedum, arietem portans in humeris ita ut bini pedes arietis pendeant super humeros. Quem nummum reddere figuram publice consecratam nemo
negabit. 0 difficile conclusu est figuram esse imitationem statua Mercurii Criophori a Calamide facta0. Praeter hanc publico consecratam figuram duae alia inventa Sunt imagine Mercurii, in quarum altera expressus Si arte Stans quasi Symbolum prope deum. Alteram figuram, qua deuSiterum ut Criophorus repraesentatus est, natas secit Aeginetes, ita ut deus arietem in lacerto portet. Cum utraque figura non respond0at Pausaniae descriptioni Rosche p. 2394;243l), nemo negabit nummum non reddere Calamidis pus, praesertim cum haec figura etiam antiquior esse videatur, quippe quae praebeat deum nudum, id quod in simulacris Semper est respiciendum. Qua ex figura alia orta est clarissima, pastoris boni. Etsi Mercurii Promachi imaginis nemo mentionem fecit,
tamen simula erum olim fuisse videtur, cum nummi eam praebeant, qua deus expressus est nudus, sinistra tensens caduceum, fultus arbuto, in qua ales Sedet Imboo Blumor,
Num . . , 3 sq.). Quam imaginem ionii et Suppl. III, 522, 13 errore semina attribuit semine debout tenant
16쪽
Atiamsi valde viri docti dubitarunt, utrui deus adulescens an vir et barbatus expressus sit. Haec quaestio a me paucis absolvi potest, cum de Sol Tanagraeorum Su gnm. Qua in re unum Pausaniam respiciendum esse puto. Inde sequitur Tanagraeos cogitatione deum sibi finxisse adulescentem, cum adulescens pro eo arietem Circum urbem portaret. X eodem argumento equitur etiam romachum adulescentem fictum esse ut iuventutis antistitem.
Tres B000tia urbes in primis Baccho suerunt deditae: Τhebae, Hyrie, Eleuthorae. Satis notum est Thebis duum
πυριγενῆ natum 8Se patre Iove, matre Semele Diod. 4 5; Strabo 13, 628). Magis autem dignae sunt, de quibu agatur, fabula Hyries et Eleutherarum, cum arte cohaereant cum
TanagraeiS. Hyrie urbs, cuius nomen deductum est a Verbo ειν,
dedicata erat Baccho, deo pluviae; ibique sacrum fuit sei clarissimum totius fere ora maritimae. Cuius urbis, cum esset Astoculo VIII., sicuti magna Boeotiae pars Chalcidensium Euboeae, nomen et fabulae recepta sunt a multis Chalcidonsium coloniis Deo autem Hyries multae sunt proprietates communes cum Iove Lycaeo Arcadiae, id quod inde potest explicari, quod utriusque dei religio antiquis temporibus orta est ex Iovis Cretensis cultu, ita ut tantummodo nomina differrent, proprietates non item Gruppe p. 67;
Tanagraeum cultum ex hac religion amplissima ortum esse et ori est simillimum ot certis argumentis potest ostendi. Hyries fama tulit deum pluvia nutritum esse et educatum deabus siderum pluviae, a Pleiadibus. Quae fabula, quam
17쪽
l nonnulli iam Cretensem esse contenderunt, melius, propter urbi nomen, coniungitur cum Hyrie cf. Gerhard Grioch. Mythol. 834, 3). Nam Ploiades occurrunt in illorum Boeotia finium fabulis, no minus Pleiadum pater Atlas. Sic Atlas in honor hab0batur Tanagrae, de quo tradidit Pausanias 9, 20, 3). Filia ius Alcyone in sabulis anagraeis occurrit coniuncta cum Neptuno, atque fuit avia Eleutheris a quo Poemandri, conditoris Tanagrae origo ducebatur cf. Pau8 9, 20, 1 Plui. u. r. 37). Alia Atlantis filia Madamator fuit Mercurii anagraei, quem in monte Ceryce natum esse Pausanias 9, 20, 3 tradidit. Praet0r0 alii Hyries de ut septunus Orion Paus. 9, 20, 3 colebantur Tanagrae. Ιd0m tres dei occurrunt in Anth0donis sabulis. Quam ob rem, cum etiam nummi Phoenicum oppidorum Beryti, Bybli prasebeant imagines illorum trium do rum Gruppe p. 61 arbitratur cultus illos ex Phosenicum urbibus in illam partem Boeotiae veniSSe. Attamen contrarium accidisse persuasum habeo, cum hoenicibus desit deus marinus, scilicet Neptunus huc accedit, qu0 nummi illi Phosenici imperatorum demum aetate signati
Sunt. Quam ob rem puto cultus quosdam Graecos sicuti multas alias res aetate post Alexandrum M. in orientem divolgato eSSO.
Praetores Orion in Hyrios fabula Bacchica partes habuit, nam Pindarus segm 74 tradidit Oriono nutrices BacchiserSecutum esse. Qua de siderum tabula suo loco de Atlante acturus tractabo. Alitor res s hab0 d Eleutheris Qua in urbe quamquam deus natus esse dicebatur, cultus Tanagra aut ex alio Ora Sacro eo delatus esse videtur antiquiore aetate Eleutherae urbs fuerunt Boeotiae . sed quo tempore Heraclidae in eloponnesum redierunt, Atticorum facta est, quorum indicion indo ab illo tempore permansit. Scholio ad Arist. Acharn. v. 24, it ausaniae loco I, 2, 5h traditur Liberi
18쪽
cognomen λευθερος Sive λευθερευς fuiSse notum est. Quo ex cognomine collat cum nomine Eleutheris, Poemandri avi, concludere licet cultus Bacchicos Eleutherarum et Tanagrae quodam conexu coniunctos fuisse, cum dum l0uthor celebraretur Tanagrae et Eleutheris. Praeterea legimus apud Hyginum c. 22 5 d. Schmidi): Eleuther primu simulacrum Libori patris ' ' constituit et quemadmodum coli deberet ostendit. Ergo ea ex re, quod Tanagrae stemmati conditoris urbis gentili nomen Eleutheris ascripserunt, colligo eos
statuisse venerationem dei, Cuiu cum cognomine nomen Eleuther coniunctum erat, Sua curbe eSSe tranSintum, TResertim cum Eleutherae condita esse dicerentur ab Eleuthere. Una cum Libero in honore habebatur Venus anagrae tost Pausania 9, 22, ): Ἐν ανάγρα δε παρα το ερον του ιονυσου Θεροδός εστιν, ὁ δὲ Αφροδίτχὶς και ὁ τριτος των να ων Απολλωνος . . . Qua in re urbs conferri potest cum Megalopoli, sophido, Molangia, higalia Arcadiae. Porro Molangia colobatur Venus Melaenis cognominata, leutheris Boeotia Bacchus non solum Eleuthereus, sed etiam Melanasegis Athenis vero Libero quondam cognomina suerunt Molanthides o Molans egis. Quae dei formae ex Cithaoronis sacellis, quae leutheris et Molaenis oppidulis fuerunt, ab Atticis recopiae esse videntur. Hero autem Melaenarum Melanthus congruit cum Baccho uolanthid et Melanaogid hac in regione clarissimo. Haec cognomina Baccho erant data olim tantum Melaenis colebrato, Eleuthereus autem Eleutheris cultu cognominatus erat Tempore vero recentiore cum Libor Melanthidis tum λευθερεως venerationem Athenis invenimus Bacchus autem in honor habitus in illis Arcadia0 urbibus una cum Venero Epaminondae aetate receptus SSemihi vidotur cf. oepssor Att. Gen. p. 231 ImmerWnhr, Kulte u Mythsen rhadiens p. I90), qua aetate res Arcadiae restituta sunt etiam Megalopoli urbe condita.
19쪽
Locus autem celeberrimus et graviSSimus, quo agitur de Baccho anagraeo, exstat apud Pausaniam 9 20 4-5:Ἐν δε του Λιονυσου si ναω θεας μεν καὶ τ αγαλμα ἄειον, λίθου τε ν IIcio tui καὶ ργον Καλάειιδος, θαυ1ια δὲ παρεχε- ται μεῖζον τι ὁ ριτων Ο μεν di σεμνότερος ες αυτὸν λογος τας γυναῖκάς φλησι τας αναγραίων προ του Λιονυσου των ργίων επὶ θάλασσαν καταβῆναι καθαρσίων νεκα, νὶ χοριεναι δὲ ἐπιχειρὶ σαι τὸν ρίτωνα, καὶ τα γυναῖκας εχ ξασθαι υιονυσον σφισιν φικεσθαι βοηθον υπακουσα τε δὶ τὸν θεὸν καὶ του ρίτωνος κρατὶ σαι μ ν δεετερος λογος ἀξιωματι μεν αποδεῖ του προτερου πιθανωτερος δε εστι φληοὶ γαρ χὶ Ουτος ὁποσα ελαυνοιτο επὶ θάλασσαν βούκλὶ ιατα, ως λοχα τε ὁ ριτων καὶ λ ρπα W επιχειρεῖν δε αυτόν καὶ των πλοίων τοῖς λεπτοῖς, ε ο οἱ αναγραῖοι κρατλῆρα οἴνου προτιθεασιν αυτω καὶ τὸν αυτίκα ερχεσθαι λεγουσιν υπὸ τῆς σμῆς, πιοντα δε ερρῖφθαι κατὰ τῆς νονος υπνωιιενον, αναγραῖον δὲ ἄνδρα πελέκει παίσαντα αποκοψαι
τὸν αυχεν αυτου καὶ διὰ τουτο υκ πεστιν αυτω κεφαλή οτι δὲ μ εθυσθεντα εἷλεν, επὶ τουτω πλυιονυσου νομίζουσιν ἀποθανεῖν αυτον. Cuius enarrationis verba mihi videntur gravissima esse haec: τας γυναῖκας . . . καθαρσίων νεκα . . . επὶ θάλασσαν
καταβλῖναι Ac primum quidem ex his verbis accepimus Liberi diem solemnum actum esse a TanagraeiS. Neque senim sabula illa nasci potuit, nisi quodam undamento niteretur, scilicet di quodam sesto. Sint cetera illius fabula ficta se salsa, non item iudicari potest, si agitur de die festo. Nam ex eo, quod fuit Bacchi dies festus, cetera tabula pars potuit enaSci. Altera quaestio est de seminis. Dubitari nim potest verbis illis dictumn sit omnino seminas litus petiisse, an agatur de cortis quibusdam feminis, de collegio sacerdotum. Antiquiore aetate mulieres promiscua Bacchici suroris plenae ενθεοι per Saltus vel noctu vagabantur et quaScum-
20쪽
que convenserunt, Odem furore affecerunt. Posteriore autem
aetate certo Ordiu sest dies sunt instituti et seminae luctas, quibus Sacerdotum munera mandarentur Bolide Psyche II
καὶ τους μιε Βοιωτους καὶ τους ἄλλους Ἐλληνας καὶ Θοακας - καταδεiξαι τὰς τριετηριδας θυσιας Λιονυσί καὶ τὸν θεον νομίζειν κατὰ τὸν χρονον τουτον ποιεῖσθαι τας παρατοι ανθρωποις Ἐπιφανειας διὸ καὶ παρα πολλαῖς των πιλ νίδων πολιων διὰ τριων των βακχεῖά τε γυναιοιωναθροί σθαι, και ταῖς παρθενοι νομιριον εἰναι θυρύο φορεῖν καὶ συνενθουσιάζειν ευαζουσαι καὶ τιμιωσαι τὸν θεον τὰς δε γυναῖκας κατὰ συστγήματα θυσιάζειν τω θεω καὶ βακχευε ιν καὶ καθόλου νην παρουσιαν μνειν του Aιονυσου, μιμου- ιανας τὰς ἱστορουμενα τὸ παλαιὸν παρεδρευε ιν τε θειῆιιαινάδας. Quapropter etiam ill loco Paus. 9, 20 4 puto de collegio agi feminarum, quod a Diodoro συστχὶμ appellatur, etiam articulo αἱ adiecto. Quam ob rem, cum DelphiS, Orchomeni, Aleae, Opunte, aliis in urbibus dios Bacchici solemnes agerentur tertio quoque anno παρ τος), quibus dei adventus celebrabatur Ueniger Kollegium do l6 Fraue u de Dionysosdiens in Elis, Prgr
ceteris quoque in urbibus, ubi a seminis Liber cultus esse traditur, Spartae, Chaeroneae Tanagra dei adventum celebratum esse Attamen non in omnibus robus facio cum viro illo doctissimo. Nam confert cum adventu Bacchi die solemni celebrato eum diem festum, qui Chaeroneae agebatur Thyiaden, Prgr. Eisenach 876 p. 8 11), teste lutarcho qu. 0nViv. 8,
Ρ. IT): υ φαυλος ουν καὶ παρ imis ἐν τοῖς Αγριωνίοις τὸν Λιονυσον αἱ γυναῖκες ως ἀποδεδρακότα ζλὶτουσιν ἐταπαυονται καὶ λεγουσιν, τι προς τὰς Μουσας καταπεφευγε καὶ κεκ9υπται παρ' κειναις Qui locus mihi non tam ad dei adventum quam ad discessum referendus ess videtur. Putat