De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

발행: 1832년

분량: 498페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

361쪽

rica ejusque Psyulis scriptoris observatio: ci orion tali 'bus nempe Se toti in uulis Americae . quae peninsulam Lubra constituunt, in oris, qriam Vi S pars Aquarum et maxima li sciesrictis vix nivibus deheu tur, thb re )

At Irie haec quidem, quominus thureophyna ammcul iam aquis glacialibus Omnem imputemus, retinerum os possvint. Veritatis interim studio inducti, et cum:ad hoc sub judice lis est, occasione morbi, in Orbis partem elevtitiorem tam late dominantis, ne in ista, .generis humani formam atque elegantiam mirum quantum de foedantis , nee argumenta in anti triae opinionis favorem militantia, hic injuste retice bim HS. Ac Primo quidem, Drilla certe movbi cujusvis, etiam alteritas, causa inna constantes essectus edit, quin actio illius, mutata rei iam caeterarum positione, aut εUbvivendi ratione illi, vel in tollam, vel ex parte Contraria, vel iiano Qua reddi, vel saltem infringi qMam- plurimum , queat. Potum igitur aquae glaciali, oportet aliter in Minnitiei incolas, vivendi ratione magis composita V lentes, stimulisque rei tam externarum Pliaribus, adsectos , - aliterque in illos. qui , medias inter a es , vitam longe simpliciorem ducunt, et Vi-Ctu minias excitante Utuntur, influere. Sic medios inter morbos populares, qui classem miserorum obriarant et mactant , Cives ulli, meliore vi tu ne vitne commodis majoribus, etsi non semper lam innocuis, instructi, illaesa diu sanitate incedunt , et Unius saepe morbi causa , altericis sit antidotum. Secundo, aquas si h gelu condensa in S, principio suo, ut Vocant, CH bonico privari, - facile lamen istud

principium, dum fluiditatem illae recuperant, iisdem restitui, hoc qri idem novimus; sed e X cognitis paucis rerum qualitatibus . nil illas, quae adhuc nos fugiunt,

excludendas, non levi nimis animo properandum est; nec laniae nescis , aquire et locor iam nut noxae aut salubritas ex clii micis magis, etsi minime spernendi', principiis, qtiam longioris eXPerientiae a rntionibus, repetendae sunt. Inter duas nquas, judice chomia, Prorsus inter se nequales, Optimam Una , - Vnpid Amullera, eodem ex hordeo, cere visium coquit; PLAUDD-mena Prorsus aequalia ars nobis culinuria qui Oli die

362쪽

suppeditat, et fontes minerales osserunt: quorum virtus et efficacia, vel iisdem sub chemicis principiis, tam diversa, vel sub paucis adeo ex illis, quae CO- SUO ScimuS, SBepe tam potens, per chemicam analysin minus tute , quum sollicito essectuum in plurimos ae-lgros serutinio . elicitia P. Nullas in insula Sumatra ni- l ales aquas potavi, pliari mos tamen in illa gutturos ost xeperiri, id, si mullum CSt, saltem non omnem CR H-lsana in Potu glaciali quaerendam esse, doceret. Sediquid vetat fontes ejus insulae subterraneis, profundisi et vastis e terrae pelvibus , aliunde ab aquis, aut liques actis a nivibus , aut alia ratione naritati S, continuo lxepletis , scaturire, But demum undas particulis alie-lyais, gulluri infestis, inquinatas, sitientibus offerre Τ lGfue iam , cui tamen Alpes a non tantis distantiis , laquas nivales transmittere posse ne adeo debere, ne-lguri haud potest , his ipsis non titi , non quovis dubio caret. Peninsulae Labrador incolas, etsi vix aliis, quam ex nive lique fucta, aquis utantur, non tamen esse gutturosos ; hoc equidem, si paucorum Euro Paeorum, Satis instructorum, illas per oras peregri-l Dantium , sat sida sit relatio, n quarum sanitatem ni vallum sibi non parum vindicaret; cui interim iam rara exceptio innixa sit principio, id quidem hucusque Nos latet. Qualitatibus quidem occullis, ad rerum phy-Si earum e Aplicationem, abuti, vel minime contendimus; sed neque ex paucis scientiae naturalis fragmentis , Singiala corporum phaenomena explicari, vel illa, iliciae HOVimus, rit sola, quae Universum regant, principia prudenter declarari posse, tenemus. Glaciem vino latat aquis ad mensas ditiorum infusam, thyreophyma lDOn producere, hoc saltem, vel paucam a It ne gla-l Cialis quantitatem absque damno posse hauriri , vel essectus istitis , per alia potia lenta, esculenta simul as- Sumpta, posse elidi . Commonstrat. Qui sylvaticorum Amecione se lentrionialis hominum vitam, soli serarum Per vastu deserta venationi indiligentem, ne victri modo x illis, aut e piscibus petito talentem considerat: is Certe candem ab illa, quam Euro aeartim ni tum in-Col'e diaciant, admodum diversam, hinc ejusdem CHN-Sae Vis bisione varium variumque in populos adeo sibi Oppositos, essectum esse, facile salebitur. Caeterum in

363쪽

JUGULARES A H

parte fluvii Sibi Gi, Durae, superiore, tlayreophymata

esse communia, - haec ipsa vero, diam amnis Rul- schei flumina potantur, evanescere, Viri is uondam clari,

iussu supremo iter per Rossiam facientis , fida nos docet observatio. In Alio itinere , sub ducis navali Anglorum famosissimi auspiciis circa orbem terrarum instituto, dum, in No a-Zelandia, nautae, ob acies ne melioris in nave penuriam , maritimum , in glaciem Conversam , quamvis dAlcissimam , pro potu ad lithia issent aliquamdiu : illis omnibus colli glandulus intra

Plures hebdomadas cingente, liberati, aquis, a frigoremon ut antehae mutatis uterentur, tuberibus ad jugula:sat cito exemptos venisse, a docto hujus itineris socio Germano percipimus. ob thyreophymatis cum sic dictis scro hulis a puclscriptores confaSionem, Dum de his , Dum vero cleillis loqui contenderint, certi non Scimus Sed SHS PC-ctos omnino aquarum ex Puteis pro potu hau Stai tam , in glandulas lymphaticas effectus non pati Cae eorum observationes produnt. Sic Reims , urbs Galliae, plo-prio antehac pro morbo glandulari noso conato miliis gebat; cum vero haec metropolis aquis Putealibus re-DUnciaSset et , earum loco, aquis ex ramo fluminis Vrele, ad urbem conducto , haustis, ad sitim fallendam uteretur: en demici pars dimidia morbi hoc unico subsidio deleta fuit. Montium Sudeliorum, in Silesur, incolae, vilio glandularum eodem laboraverant; derelicto vero fonte prope Schmidberg, in pago Stensese itposito, hoc vitium imminutum fuit. Aquis metalli fodi- nurum , hoe malum creavisse visis, tundem ullo cum sonte commutatis, morbus hic alibi disparuit. Ad Gu-CHSum , qu Am miramur, tam raro thy csPhyma, quam PuteOS , eXistere, - quibas vero in locis incolae hieultimis utuntur , in his et morbum illum copiose anguitur evolvi , ex scriptori S NOSSICi 1 elatione, non ita pridem edita, docemur. . Otiod si interim hos aquae Putealis, Vel ait ei ius, essectus, particulis, quibuS eu Seutet, Algillaceis, mai-gaceis, se lenitici S , calcureis, adscribant; Degnii nequit, communissimas in multis regionibus eqse bas quas, atque eas, e Templo Carolinensium, GOetim -

364쪽

3o a B ET EX MONES M. L.

ς nyrum, Badensium , saltem ab que frequente thyre O-Phy malum proventu, ab omnibus potari. Cum vero sexui muliebri, prae virili, rabique thyre O- Pi yina communius Sit, - ita ut angitis hoc de morbo, in comitatu D rby endemico, scriptor diversa quidem, ne in terra sirma et praecipue ad alpes, ratione in ullos in illo gutturos os animuitverterit ; - Ciam locale prorsus Viti iam tuber guttur Osum Constituat ; -- clam hoc idem non adeo in matura, vel senili aetate, quam inter septimum ac duodecimum istius anniam

oriri soleat; - cum in locis humidis . nemorosis, illud facilius pro pullulet, aliquando vero ab ascensu ad loca elevata, sicciora, dissipari Oh servetur - Ctam EA, quae vel tonum tracheae infringunt, vel internam ejus tunicam laedunt, ut nixus, sub retento simul Spiritia, fortior, V. C. sub partu difficili, aut violenta laryngis,

tracheae. Sub tussi , cantu acuto, Cin more, Pisci, Vomitia , Vibratio , concussio, extensio, tibique locorum

sucile hoc vitium producat; - cum remedia tum interna, tum externa, in thyreophymate prosicua, Viincitante potiris, quam otia, juvare videantiar; - δε-hil tas haec od organa loculis , saepitis Congenita, Vel in parentum influxu acquisita , Ut quae a dynamin , Pituitae abundantioris secretioni, ne Se Cretae St Agnationi , volentioni ad illas vel maxime favet, originem thyreophymatum, monadicorum Vel maxime, pruentiis verisimilem , constitia it. Cum tamen Iuguli, Donsatis per collaria custoditi, refrigerio, Mi sexui maxime semineo solemne est, et hit ipsi nunc insantes teneri,insnno Certe more, incedere cos in fur , thyreophynuitis generatio n viris clavis triticita fuerit satemur candide , quod huic entisae , licet alia ratione Non Parum noxi Ie , thyreophyma in adscribere ex eo veti. Nemur: quod vel ipsius nos, tuo ct tali artam regioniam septentriori alium Anti coelo gelido, tam insanies teneri, quum potissime seminae, cum salis in si e triente thy-xco ideae glandulae phymate, collo nudo incedere solentat.

Quod si vero Alpium incolas, pleriam Irae mis Ora biliores , sub laborioso ne anhelante illariam ascensu,

diana se, latione , puerili adeo uetati imposita , sub

365쪽

xibus corporis hoc Stil, opere , vel maxime in la-

yn re in trucheam trie directi S , in cen Sum revocemus; haec aliorum et nostra Opilato de potissima tityreo phymatum occasione aliis tumea millime exclusas, : illi a confirmari videbitu P. Gestationem Ponde viam su- Per canite potius, quam aliam. Ut vir Clctrias ne noms sciolidam una ictas docta it, imo sacere, ob illud disii culter ad millimus: qUod in Rhena HIS, rnro tumen grat- tu rosis ; provinciis, gerendoriam Super vertice ponde-vum, generalis Apud plebem conscietudo sit. 1ic etiam, si idem egregi is scriptor , nil ipSAm hane Constae ta-dinem certius in culpandam, o C O milas quidem ad regias usque familias, non vero thyres Phymatia, extenui isserat in hoc oti sua contrarios nos habet: quod uitiori ting nc nobilibris familiis , quid quod pliavibus sit

Dis adeo regiae pro libris, Grilliar non seni tam initam UI SQ, observaverim HS; iande streiicitore S B deo labores, in te

ni pes Su Sceptos , pro uti ica thyreophymati S endemici Cau a eo minUS nceris abim HS , quod PotuS aquae ne- stillatae , loco glacialis, hoc ira dum Aiat nvertisse, aut

Aorem, sub nixu IMO Vis sortiore, posse per Certa orificia ex trachea in thyreo ideam glandes iam penetrare, insignis iam Helcctiae physiologius suspicatus est. Canales tandem ex illa glandia in m iaciam Lia asperum arteriam docente S, per felices injectiones demonstratos finisse , ob aliis dictum fuit. Nee tamen tinutomici hodierni vel maxime conspicia i , hos ductus ne thyreoide ne hoc ossi iam contis marrint; Dee, Si confirmassent, nec per hoS canales ingress S, aliud lu- moris genus, qUnm em hys ema gutturi S produceret. Atqui vel sola jam quaecunque internae tunicae trachene laesio , hoe ad opus morbosum sufficeretts DCCVII) Nullus interim uer in communi thyreo phymate det gilur; et si quis hic Stagnaret quod su-Dra iam monuimus, post PariCOS Certe dies illiam clΗ- componi oporteret; ne omnis illi HS esse clias in violentii hujus partis extensione , a C tu ducta per istam lias in locis stonia , Consistet et. Cum vero Dee in planitie, Violentae m tracticam

actionis desit occasio; nec lamen illinc, sub ista, thy-xeopbyma, uisi sporadice ac paucos tuter homine S

366쪽

Occurrat; concludimus: laboriosum quidem per alpes HS censum ponderumque per illas gestationem, mali gutturo si genesi non parum favere ; endemici vero huius mali originem, vel in aquis glacialibus, putealibus, aut a particulis mineralibus inquinatis, simul consistere; Vel, prout pedum tumor in elephantia si, aut prout alii morbi en demici, ah incognita coeli ac locorum indole pendere. Sic adulti adeo homines, qui Americae se tentrionalis loca petunt , in quibus thy-Peophyma endemium est, hoc a malo infestari referuntia P. Contra vero, apud alios, hoc idem, vel a

sola loci ac atmosphaerae mutatione cum aliis disparuisse est visum; ac non itu pridem virum clarissimum admirati sumus: qui, Cum Vari OS Per AnnOS,

Piope Alpes, inutilem illius mali curam subivisset,

trium spatio mensium , cum Liatetiam Parisiorum pelli Sset, absque Omni adeo medicamine, ibidem hoc a malo pei secte restitutus fuit. Feminas, a men Struo-Tum siet spensione, aut a fluoris albi suppressione thyreophyma squod ex celebris Parisiorum medici obser- ntione docemur) passas fuisse, nos ipsi non vidimus. ι . DCCC IX. io renosis Innumeri certe homines gutturosi , sanitate in ca

teris , seram usque ad Aetatem, illaesa fruuntur ac Praeter vocem ingratam , et mBjorem sub corporis exercitio quidquam strenuiore anhelationem , nihil in- lcommodi accusant. Sunt adeo, Ut Vix diximus, quae lmodo quasi spontaneo , vel sub sola loci , in quo

exortu fuerunt , mututione , Soluta sint thyreophymata satis adhue recentia. Ipse adeo gravis terror aut morbus violentus alius, hoc phyma glandulosum dissipasse , rara satis se licitate , sunt visi. Esse vero trios compressae nimis ianto a pondere gutturis aut etiam oesophagi viae nunc scisso cent ac Strangulent, nunc simul inedia exhauriant, vel quo S reditus cruoris ac lymphae a capite impeditus, in Vertigines, so-Pores et a poplexias lethales praecipitet, jam satis' in

dicavimus. Promptius haec ultima , si utroque a latere vasa jugularia compressioni subjiciantur, Contingent. Super accedentibus thyreophymati, ex ectu Sis communibus, cynauche, ii primis, luryugea, tracheitide; le-

367쪽

IUGULA PER OMI

thalena magis indolem haec mala , jam per se tam

ferocia, assumunt. Vel Simplex, sed Vehementior, partium istarum calui rhus , Non Sine discrimine sest. Raio quidem , sed tamen subinde, thyreophyma inflammavi, ac in Suppurationem abire, non minia S montaimus ῆ. DCCCIV. j. Augentur abhinc tracheae, jugrilaritim vasorum compressio, dyspnoen , soporosa capitis al- sectio et , nisi purulentae materi ne ad exteriora via paretur, ob metum haemorrhagine perardua; praeterdicta, ipsius laryngis, tracheae, ab illa ei Osio , vel in istam essus io timenda erit. Licet magna in m Altis thyreophymatum durities fuisset, carcinoma tamen huic Supervenisse, non vidimus; prompte intelim letliales thyreoide ne simul ac trachealis glandia lae scua hos nos ipsi, oliviciarum iri ter rotatioHΠm PD flai lilii

Ρ. I. observ. XLIV, descripsi natis. Periodice hinc inde, aestate inprimis, augeri, hiemali vero tempore imminui thyrςoph ma, de periodicis etiam Sango itiis evacuationibus vel menstruis, vel haemorrhoidalibus per cODSen Sum quodammodo participans, Visum est. I M-ber gutturo sum uerum atque .s oraclicin 3 DCCXCVll.), facilem plerumque in junioribus, stati tradendis lamen mox conditionibus, sanationem admittit endemicum, sicut longe difficilius dissipandum est; ita quoque incillime revertitur. Quod si vero hoc idem mali genus jam plurimum adoleverit, aut amplissimam guttiaris partem occupaverit, ut cartilagineam jam, Vel osseam duritiem contraxerit; inutilis sane in eo dissipando poneretur opera. Curae dissicilioris esse thyreo idones glandulae tumorem quasi solitarium et ficti centrum ejusdem occupat , illustris Galliae chirurgus observavit.

Nisi distincta probo sotirii f. DCCXCIX.ὶ , a uerothyreophyma te j. DCCC. DCCCt in , indole, ac evitata

Ollicite, quamcumque gutturis protuberantiam eadem cum methodo tumultuose pertractandi , consuetudine, vel optima remedia, laude, quam una in specie mC- Tmtur in altero frustrari oportet. Λc primo quidem,

ut, grandulae thyretii deae luxuriante modo, Sed mi'

368쪽

iii me morbosa apud iuuiores intumescentia , nullum

Certe artis auxili iam aut requiritur aut prudentecnd Iliberi potest. Sectando vero, in C RSN Pariore trachescelis. sera tunicae internae asperae arteriae inter

innulos heruio si prolapsus , vel forsitan in eo , insecuti ex ejusdem membranae laesione cui hyse malis , chirurgica potiris , quam alia et laudata Pro gutturo sis auxilia Communia, indicata sunt : ad primum scilicet, levis ac diuturna, per laminum plumbeam, aut linteolum convolutum , transversim impo Si tum et emplastri ope firmatum, compressio; in ultero nutem, etsi tractu temporis hoc malum vel sponte disparuisse sit visum, lata data in emphysemate remedia 3. DCCXXX. 3. Si forsitan menstruorum sub intensiore molimine, aut eorumdem obstructione, vasa thyreo id alia periodice nimis turgescere, inflari, ae ad futiarum thyreophyma occasionem porrigere videantur : tum debila fluxus illius Cura , tum frequens gutturis cuna frigida , vel

Cum B qua vegeto-minerali lavatio, sufficient. Ad erum thyreophyma, cellulosum modo atque

glandialosum ad anteriora colli descriptum j. DC C. DCCCI.), revocamus. Ac primo quidem, hoc in malo Praecia endo , maxime quo loco id endemicum , vel quibus in familiis congenita quasi ad hoc dispositio est, cura potissima, ab illis saltem, qui, meliore sorte

instructi , eamdem Sibi omnem nSSUmere queunt, mu- ture satis ponenda. Qiau scilicet aetate hoc vitium frequenti HS succrescit, HS irae ad majorem maturitatem,

a praedis positis j iucuculis frictio circa jugulum anterius freqriens adhibenda , colla re ex fasciola Serica , tres circiter digitos lain , anteriore loco panno laneo tuterius duplicula, et vel fumo a Pomatico quotidie imbuta , vel herbis aromaticis, siccis, repleta, Si Perloco thyreoide ne glandulae, non nimis quidem nastrictum , Ponendum , ac sic omne etiam i Stius refrigerium avertendum est. Nec minias illis a Violenta un- Ditis reclinatione, a risu es freni, a Caniri, clamo Punitiore , ab instrumentorum musicorum cum statu per-tructatione, ct quibusvis aliis nixibus Abstiuendum cst. Atque haec npud virgines certe , quum H PMd Pueros, tangis DCCossaria sunt. Maxime juniores gravidaeque mulieres, dum ad partum accesseri ut, ne acuti Ores

369쪽

IUGULAngs 36 sibi clamores, vel capitis retrojectionem violentam permittant , iterumque monendae , retinendae Srant. In provinciis, quibus aquae modo glaciales, nivales. vel in aliis , qHibus modo Phat et , vel aquae par ticulis mineralibus impraegnatae pro Potu inserviunt ;cum aqua destillata , vel ante huc COC. in , Siti S eotiato, quoi iam res domestica haud minus ungrista est , 1 d-lenda. Aquarum , aeris et locorum cum nitis miatntionem aliquando et hoc topico in vitio, opem, qHumatia non ferebant, tulisse, jam diximias. De Araxiliorum Pro b lacticorum , ad populorum , inter ulpes

habitantium, thyreophyma et cretinis multa endemicum eradicandum propositorum , partim qriod illa vires incolarum , plerum irae nimi S egenor rim , longe Sri Perent, partim quod nec magistratia iam cura publico se tendis

dispendiis par esse videatur, vix non de qpEPHmUS. Quando caeleris in vitiis to icis , quae artis udjamentum Concedant , Vix aha , qIam localia remedia virtutem aliquam exseriant; in resolvendo thyreophymate , si magnum ex nullos phaei ne mittatione beneficium excipias , ea modo partam praestare in te inavero, malia re sntis adhibita, rem omnem absolvere,

Dos quidem vidimus. Magnus inter im illoriam , ne pelle hominis . patibulo suspensi , nec munii regrim temporis acti priuatim quidem Angliae , utpote ab H lua consessore, usqne ad Caro lum imum, dein Galbae usque c d Henricum quartum), nec illa

cadaveris frigida, nee bus ne exceptis, Crim UluS eyt. Viri quondam celebris assertionem , G SCVOPhulis, si C. dictis, magis, quam Strum is seri Ploriam, maritas legia fuisse admotas is , haud satis fundatum esse, tiam

ducimus, tum ex eo supponimus: quod hoc loculis genus vi tu magis, qriam *CHCVGD Biterrim, ne i Voliam, energi eo imaginationis ab impetu excitatorum , impcrio subjacere , ex remedior vim Supei Sittios Oium mmorbo illo locali non pro Pscis neganda efficacia, nobis quidem vides tu P. Non , ut is tu, ex vulgi superstitione, sed ex es si caciae , quam ullis tu malis externis saepe satis manifestant , notione desumpta fuerunt : acet tam Bri Linonia Cale , oleum campi, O Palum , digitulis P Ur pH- reae Succus expressus, fel taurinum cum oleo Et bule,

370쪽

368 RETENTIONEs M. L. unguentum mercuriale, aqua mari S, electricitas, sa

chari saturni solutio et alia , quae , si aliquid hinc

inde, praestitisse, ex aliorum potiuS , quBm CX nOStra, observatione credendum sit: vix centesimam enfectuum , quos interna subsidia munifeste hic exserunt , partem agnoscunt. Atqui illud ipsum , quod leX ternorum Virtutem , quid quod clari quidam Galliae medici in Contrarium nuper publicaverint , tam in Signiter superat, antiquum ne efficacissimum simul remedium internum, si, qua demum ratione in thyreophymate id conferat, a nobis explicandum Sit, theOrine medicae non parum confundit arrogantiam. De Vongia marina calcinata hic sermonem ES Se , Demoerit , qui dubitet. Similem fere huic virtutem exserit et lapidum spongiariam, et pilae mctrinae carbo, qUibus aliqui et illum ossis sepiae, festarum JUO OVOI Um ad sociant. c. Simplex aikali causticum , Carboni vegetabili remis tum , eosdem , quid quod superiore S esse-Ctu S Prae Strire, atque sal illud aikaliniam ab oleo pingui magis involutum, mitius reddi, - tensionem sibi ne imminuere, - cum humo Pthias corporis, cum natico lenoci, Ex acido Peccante, facilius Coire, - torpidi tutem, Obstructionem systematis lymphatici glandulosi abinde corrigi , musculorum interim laxitatem , atoniam , ab eodem augeri , D a quibusdam nunc praetenditur. Quis vero est tam linceus, ut subtractam oeulis humanis remediorum hujus indolis agendi rationem, nisi lente hypothetica armatus , valeat assequi Τ Quis in thyreopli ymate hiamores dogenoriatos esse - MVi Sthyreo idea in glandula murtim acescere sensit 3 Solius spongiae marinae carbo , qui caeteris haud indiget , ad graua viginti bis terve in die adhibitus , omnem faepe a jugulo tumorem , scopae nil in Star , a Verrit ;quis vero pauculum illud salis allia lini , quotidie , et oram acidis et Cum esculentis variae indolis nec enim, sub ejus remedii usu . ulla nobis Linquam diaetae soli lac mutandae ratio fuit in an tacida sua virtute h Iengere , humores lenaces , quos in massa liquidorum sibi singunt, solvere, ac tali quidem , De C nlin. actione grati Urosos sanare, cum ratione aliqua praetende tyriunt , qui spongin rum carbonem ipsas in fatices actu enuules, quos thyruoi deae tradunt, cum illi S com-

SEARCH

MENU NAVIGATION