De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

발행: 1832년

분량: 498페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

391쪽

Quaecumque vero Cataya lactis copiam in systemate mammati retineat, vel etiam tibi, plena licet, hi hera mater filio subtrahit; sub victu parciore, sub sotridebito, ac sol, Caele Parum excretionum, inprimis lochiorum , recto regimine, hoc liquidum, nisi ali ridquid obstet, feliciore sub omine sensim Sensim'rae v lvaSa mammai tam lymphatica, - ex his, in dia tum thoracie tam revertitur, atqrie hoe Ultimo in draclia, cum chylo, lympha, mox vero ipsct Chim san grainis

massa miscetur, et sui in Cruorem metamorphos me X spe Cint. Contrario vero ac nimis frequente stati QRSI, ex eo liquido stagnante, vel mox a pusionis ni, taberi bos remotione, vel ex eo, quod serior lactis separatio Per men Se S Saepe multos continuet, longe larditas itimores sio dicti in t i Das tantiar. TU ne se ilicet mam-m Re , Bntehac elasticae, aequales et glabi ne, intra mes-scunt magis, tenduntur, ponderosiores et hinc inde

salebrosae fiunt ; dolor in illis , necdum interim philsans , in Surgit, nec etiam rubescunt; glandrii Osas prominentias, vel tumores Oblongos, sun i sormes , taetras, ne grae longe sensibilis P, in illis distinguit. Frigoris, aut quasi glaciei inter scapulas suspensae , Sensnti O , saepe febris ephemera , vel paucas modo ud horas

extensR , Subinti Biat. Haud raro autem , sub majore a laclis retentione, et quocumque alio a stimulo, inflammatio ad miam-mGS , dolor ardens , pungens, saepe intolerabilis, nCCedunt; anxia, inquieta redditur mulier, dissicilius ea respirat; flabris, praevio saepe frigore, calore magis Accenso, protrahitur in longum; pulsus frequentes ocpleui si unt, dolet caput, tantis ea, siti intensn ; d 'lent ipsa brachia et, glandulis stibaxillaribus plerumque Simul turgidis, tensis atque dolentibus , prae

392쪽

mammae ira more, cruciatu, nec ullo modo moveri , Nec trunco appropin triari possunt; effluxus lactis ei imamma fere omnis suspenditur; tumor, qrio loco in- dcendium magis Drget, interdum duplici, major, longe dclarior luctusque omnis, cute lilc insigniter tensa , Splendente , ruberrima, sere sublivida, impatientissi-ii ratis est. Aliquando. dum febris dolorque minus ur-ligent, et lactis emiaxus augetur : tumoris hujus reso

Iulio , sub copioso plerumque , et acidum spirante lis udore, sub urinae turbidae excretione, obtinetur.s Frequentius vero augentur in dies symplomata: dolor inunc sit pulsans, totiusque mammae volumen insi- ligniter augetur. Haud raro et Socicte mammae, in pri- His ubi lactis ex ea effluxus intercipitur, Simile subsequitur incendium.

Sub tanto malorum incremento, sti Pu atis Cevle illi menda est; saepe interim in parte magis tumente, liinter culem scilicet et glandulam, humor Sero So-lym- Γphaticus colligitur ; cutis super eo quidquam molle- lscere, digitoque magis cedere advertitur. Quod si autem fullaci hoc e signo, ad factum jam illinc, vset ivd latentem in proscindis iabscessum concluseris, et Ad cultri ii sum chirurgici te mox Converteris : Crudam iste glandulam , cum Summo mulieris tormento, mali l ue notabili augmento , quiu , Praeter sanguinem et

serum e vhalnere quid emia ut, subtus attinget ac ausa in ano dividui. Sic juvenis et venustae mulieris mana- limum , gravi ac sat recente incendio correptam , a

chirurgo , non parum alias in Arte versato , etsi Pus in ista tona prompte exspectari non posse, hunc sollicite admonuissemus; nihilominus vix non per medium lcum cultro dixi di , - puris Vero nec guttulam tanto lo via inere educi, dolenter conspeximus; nec sone dissicile foret, plura tam audacis festinationis tristissima lex empla, nisi hoc unicum susticeret, hic ad seri e , ut nullam sere partem corporis inua rudi ter et in ea rate , quam bene sien generi humano ubera, tractari, experti l Dimis simus. Lenta nimirum glandularum suppuratio,

quod jam de bubonibus inculcavimus s3. DXXXVIlI.),

Usse consuevit ; ac saepius , quod ibidem non minus monuiuatis , in contextu celluloso, illas inter et Culem Posito , humorum , a pure longe dixersorum , Super-

393쪽

TROR A CICAE 30 is et alis collectio , quae spem resolutio His non omnem mox auserat , contingit. Frequenter Vero pus is , tam , quod in sinu glandulae aliquamdiu restagiant, felici Orem ejusdem, adsitae durioris, matri P ationem Hora purum adjuvisse observatum stati Ρlura de mammarumiabscossibuS, 'IU Oi iam Curu chirurgos respicit, hic non adducimi S.

Sub febre, in laxioris habitus nutricibris piaecipue,

mammarum inflammatio non suti, Prompte resol cita ,

haud raro glandulae istius in parte adsecta duritiem Post se relinquit , a Scintho interim , prout alibi jam

docuimus , di vel SAm. Quum vis a ratem ttifera mammarum liactea, iustammationis conspicuae hucus liae expertia, non exigia amsaepe atque cullosum fere diar illem assumunt: ita ut istam ex lactis congulo et g timis, aut quasi indurato in vasis lacteis, vel in tela mammarum cellulosa detento a casso quampliari mi repetierint; experientia tamen docuit , quod ejias modi tumores , etsi jam antiqui et ad annos aliquot extensi , plerumque lamen non tam sirmam ae solidam , quam liti uictam satis

materiam Corit nuerint, Saepe Sponte per solum , urit Opportunis cum remediis, utat HOVO PHerperio , VA daque S B tis novae prolis vobustae suctione elim: nnndam. In uegrotantibus interim Dritri cibias , lac dicit fisi utra mammas restitans, flavescere denuo et spisse-

Scere, non minuS rerum eventus docuit.

Sed magni momenti theoriam , saeculi ulli mo elapsi clari medici , inprimis obstetricii , super lactis, mmammis cohibiti , ad massam sanguinis retrocessive,uc diversas in partes metastasi, fundarunt. Ea scilicet ab epocha , Vix mammae puerperae , Vel nutricis , Paulo promptius conciderant : ubi aliam ad partem dolor internus, inflammatio, tumor, aut profluvitam albidi coloris, vel citius , vel tardius has mulieres Prehenderant : fere singuli hi morbi ex liactis meta-βtasi , magno satis diagnos eos, hoc modo levioris sibi

redditae, cum commodo, derivari sueveriant. Iam Pridem, Sub causarum febris , ut vocant, PHer e GitS

subrem ex lactis depositionibus repulere conten d Urit , in Pugnavimus ; ac si forsitan nos ipsi, cum exemplo

394쪽

Proprio pUerperae , mammas, lacte pliarimo repleta', filio suo recusantis; et ex dissipato per x Apore S UbCribus admissos, lacte, a cruris tumore insigni, albi dissimo ac a doloribus acerbissimis prehensae f. D LlX.ὶ, Praedictam confirmasse videamur hypothesin ; lorigenti sumus nihilominus , ciuiti hanc rerum in illa muliere decursum, ipsi in ti, ex mammis in cita S adfectum d Posito, tribuendum esse credamus. Aliquando scilicet , primis a puerperio diebus , tumores crurisonius vel alterius , cum dolore ad inguen , celeriter ad vulvae labium et per crus ad genu, vel ad pedem extensi, albidi, caloris morbosi expertes, nequale S, digito renitentes ac oedemate firmiores , Da SetintUr; haec Vero cruris adsectio , non ex lactis metasta Si , sed ex glandulartim inguinalium , a lymphae , Per uteriam graVidiam, parturientem, impedito refluxu inducto tumore ae duritie descendit. Non quidem ideo, quod in delicatulis hominibus , post pastum taberi Oxem , febriculae speciem a chylo nouo in sanguinem

tionis ad hibera stappressionem subitaneam , muliertim saluti contrariam fieri posse. Oportet Sane ex re Sor Placit iras , et ad sanguinis massam revecta majore lactiscopi A. syStematis sanguinei Pleuitudin m stimulumque majorem pro tempore oriri: de quibus simul et oi Muna ecretoria variis in locis participent , propriamque actionem x et multiplicent , vel ad perversam Se cretionem impendant. Quemadmodtim vero largioribusset ad dies aliquot repetitis ab epulis, chyli copia in-

Soli tu , mas suu cruoris advecta , sub regimine magis sobrio , tum ultris modo momentaneos in Universo Systemate , Vel, si forsitan majores , - Certe non ideo ructastases chylosas , excitare congraevit; - quom admO-

dum quotidie aliquoties chylus recens ad sangia inena, qtain, e X hoc, partes alias, quum quas debet, ille altriat, des Plur: ita quoque nec a lacte, system uti usorum uberius vestituto, praeter temporarios in isto ac in ossicinis secretoriis tumultus, octio illa, cera specisiua otu dem liquidi in partes alias . Postilo ,

exspecti rida e l.

Sequetur igitur hine inde sub his tui bis , a lactei

395쪽

ΤΠOR CICAE 3 33reas sumpto excitatis, instrumentorum Colatoriorum perversu , - non lactis , Sed humoris , cui secernendo , vel sana, vel morbosa, praefixa stant, secretio. ta Λtqui tamen, inquies, lactei coloris sunt, Vel quae Post

mammarum collo pSum , puerperis , nutricibus viventibus ex utero sciunt , per urinus secedunt , rejicitantur a ventriculo, miliariam, sub forma ad Cutem eislorescunt , vel quae , a morte illarum , diversis in

mus, albedo manifesta est i - Ora tinti vero ponderis haec argumenta sint, tu ipse Videbis, Si, qciae, AbS-que fomite lacteo, a Ut in uirginibus , alit in seminis sterilibus, aut, si tibi haec minus sufficiant, quae ipsis in iris, sub medori hoea Chronica insonte , sub coryga, sub fluxu coeliaco, phthisi pituitosa, in morbis quibusdam acutis, per Urinas , alba secedunt, in

hujus coloris miliaribus translucet, - Vel qrine , in eorum cadaveribus, a perilonae itide, Pneumonia, Puriformi materiae cum sero remisto adscribenda , deteguntur, absque prae conceptu opinione cum humoribus in sic dictis lacteis , metastasibus reperiundis , Comparaveris. Sic, Ut nempe non omne, quod flauum est, bile constituit: ita quoque non omnis hia moralbus de lacte testatui . Ex triticis Cadaveribras admodum diversis, uno, feminae , ex sel, re puerperali defunctae, - altero, Virgiuis, a Peritonae itide exstinctae, - tertio denique iri, piae timonia susso cati, materiam albam , quasi seroso- caseosam, in Ticinenesi noso QOmio collegimus eamque Chenaico egregio examinari inmcommisimus; similem vero in omnibus is lorum liquidorum , ex duobus cavis abdominalibus semiti eis , et ex cavo thoracis virilis haustorum, esse indolem, haec analysis nos docuit. Certe, sicut sangui S ex Cruot e, album ine, lympha et sero , - ita quoque lac ipsum eX PHrte Serosa, Case Osa et pingui constria itur. Facile quidem hae partes componentes sese deserunt , ethnalogiam hoc in secessu haud exiguam, - sed non idcirco qualitatem in omnibus candem, Ostendiant; RG donec novae theoriae fautores , specificos chyli , i bipso lacte sane parum diversi , characteres in maiori IabSCeSSUS , iat Vocant, lactei, repertu nobis CXPOni ut,

ejusque a puriformi vel simili materia morbOSe SC-

396쪽

BET EXTIONES M. L.

creta , disserentias patefaciant; hanc ipsis materiam , i

pro lacte imposuisse arbitrabimur. Quantacunque vero it sit nouae eoolutionis in Praegi AntibUS Peri Odia o , ibia jus autem post partum absolutum mutatio, atque iliquidorum, prius pro utero, - nunc alios in usus id est inniorum, varinta directio; cum lamen haec siti- loci in non hian tanto magis mulierem , quam anima-i4 litana ficioque brutorum seminam aequali modo te spi-ilciant, quin in hae ultima Sequantur essectus, ficios, ilia prima, his evolutionibus attribuunt; concludere no-llbis licebit: febris puerperalis, ut Vocant, rationes non uadeo in lactea metastasi, quam in aliis momentis, fe- liminis animalium brutorum haud communibus, oligi -

Apud utriusque seXus proles vix latero excirisas, rarius apud paulo ad ultiores, itimor iaci mammillas, 1. cum Calore, rubore, dolore ad istas, et Cum tenuis iquasi luctis per papillas effluxu , interdiam exoritur ; lac in propria familia tale nobis phaenomenon Obligit. iroinem adultam novimus, Cui , dum recenter Atero texclusa sci isset , muriam illa dextra jam viabuit , sub iattae tu valde doluit , ad pomi majoris molem , stippurata pervenit , et sectioni tandem chirurgicae suti. imitti debuit: quo sactum est, ut hanc usque in diem mamma haec minor sit ultet n. Humorem hunc Sero- isum turbidumque manam illarum in nuper natis utriusque sexus Potita S majorum, quam POSt annum exolia. tum, nativum ac pallibus his proprium esse, ut et in puero noverint observatus fuerit, fu, picatu S est summus physiologus; singulis tuterim glaudulis , teneriore hac in aetate, hoc SBti S commune es Se xl detur, quin igitur ratio, cur manam illae potius, quum istae, hinc inde tantopere luXrarierit, Sit cognit n. Oua ius , ut solent , uetulae hanc sibi rem explicunt , et vel ab incubo, a sagis, vel a d functae matris Suclio innρ hos tumores pusioniam mammule S Ventre, gluviter decidunt; in hoc quidem non disinculter condonandae , modo non illos tam rudi expressione ultro stimulo verit et, exemplo supra relato , suppurationem eorum hoc modo petulanter promovererit. Pol qui exbae ct de O retentione, cum pusioni, primo ne tutis mense,

lac multum ex turgidis mammillis fluxisset, idque

397쪽

TII ORA CICAE 395 adhibitis ab obstetrice repellentibus compressum suisset, lactis vomitiam, ac si istius origo non alia et communior esse Potriisset, venisse legimus ill).

Nec Pisoru G, si erit nec Pecudum maSciatorum mammas secretionis lacteae semper experte S sui S Se , res

inter medicos cognita est. Non igitur ratio dubitandi supermanet, humoris imjus jam absoluta Secretione , illius retentionem, a causis, quas diximias, pos Se induci; et essectus, quos retentio haec in mulieribus post se relinquit, et in uiris posse prodire, quin igitur cum recente tali S Ob Servatiotiis scriptore, Ca, quae post mammae Vitilles, ino secernentis, inflammationem lactisque retentionem, per renes alba Se CeSSerunt, pΓΟlactea melastasi habe Amia S. De lymphaticis ad mammas retentionibus mentionem jam fecimus 9. DCCCXI. in . Saepius interim humo

serosus, lymphaticus, Aliquando scit, cruentus, vel et album inosus, in slide ad innuimus Colligitur, ac tum rem in liis es sicit, sub initio parvum, rotundiam , a cute sani coloris obtectum , ut tactu Salis mollem , elasticum, indolentem , ac lente augeri solitum; se δε- Sim Vero magnam hie lum Or molem acquirit, duritie Circumcirca augetur , plagam interim mollescentem , quasi suctuantem, retinet, glabritiem Scium ConSel Vnt,

Dec dolores pungentes , rodentes prodit. Ex justaedia gnosis desectu , haud raro ejusmodi tumores pro sciri his declarati fuerunt. Sic Amstelo lameiasis clarus quondam chirurgus, ancillae historiam reliquit, cui,

duorum chiriargorum illustrium consensu, ad se irrhum mammae Sinistrum exstirpandum, instrumenta jamjurn

exposita fuerunt; cum ille, in medio tumoris plaga ii, molliorem explorans ; hanc prius incidendam proposuit. ViX adaperto tumore , magna si uidi tenuis et clari copia ex eodem effluxit; durities vero ac tumor ipse disparuerunt: quo facto, tui unda, unguento digestivo obducta et hujus cavo immissa, Cystide vero illa ipsa post dies aliquot educta, et mamma feliciter Sanata fuit. Plura hujus naturae exempla non disti cilcsoret fric colligere. Non minoris ponderis, Oximii Parisiones is medici ncanatomici observatio de fungosis nu miammas ex Vr Scensit S est: quae scilicet, quasi tubera, hac εuper

398쪽

396 ngTE 'TIO ES Μ. L. purie mulieris aliquando latius extensa, sormam BCfirmitatem amplioris verrucae Bssumunt, hia morem glutinosum, flaviusculum plorant et, quin uberum ipsorum s Obstantia in caeteris aegrotaverit , pro CGu-l cro licet declarata, vel ipsius tamen naturae, Vel HΓ-tis beneficio feliciter abacta, sanata sileriant. De tumoribus mammarum striamalibris , si toma-i itosis , etsi nil relentionem lactis , aut lymphae , et lilii subinde contribuant, scio loco mentionem Iu-

Singularis prorsus et consensualis, Ut videtur, na- llurne , tumorem mammae virilis sinistrae, in duce ac sprincipe Ruthenico, nuper Conspeximus. A quo nempe ivir hie quadragenarius , haemorrhoidum fluxui, saepe es freni , a juventute flabjecitas, quatrior abhinc Innis, lati ictu scio peti , anteriori ac sinistrae thoracis regio- lxii , Versias lita merum, absque Ullo volneris vestigio, jpercusfris graviter stiisset : dolorem illico , et quidem lm medio mammae hujus lateris , acutum persentire fcoepit. Contusione licet jam sanata, dolor hic, per vices , ut in trismo fiaciei fieri solet, insigniter ac ad desperationem Usque , auctus , hucusque superstat. Tertia parte major haec mamma, vix tamen durior dextra, aut mor bosi coloris, arat miratis elasti ea. fritintinctu percipitur. Linimentum volo tile cum olei hyOScFami, recenter eX presSi, aequali portione atque cum llaudano liquido , huic tumori , bis in die, illiniri, ae leundem, pellis cygni vel et gossypti opst, blande so

veri , ne ab omni injuria externa sollicite custodivi , consuluimus. Post octo fere dies , sub hac methodo dolor omnis ac trimor mammae, per nnno S morbos ne, cessarunt; sed , ob nimis brevem aegri hujus in Austriae metropoli commorationem, Diana haec et interna quaedam, ex antispasmodicorum familia, praescripta lnuxilia constantem essentum habuerint, experti huc-

f. DCCCXVII. Prognosis.

Praecipua Pra dictioniam cx lactis retentione momento hucusqne jam tradidimus. Pietatis nimii ram naturalis in Prolem, pleras trie apud seminas locupletus, d Uiectus, curarum, vigiliarum , quas bonis muti i-

399쪽

TRORA CICAE 39 bus, nutricis Ossiicia imponunt, aversatio, sormae atque elegantiae hiberum virgineae , quorisque licet ,

conservandae Studi iam volia Ptiani ium, Pi ne ter icinestos, in filios numerumque civium effectris, n nobis ullo monere ex POSit OS , DOn modo venustatis, Sed optatae valetudinis ac vitae adeo ipsius scindamenta hoc in sexu harid ruro subvertunt. II Oe e fonte scilicet, jubente aliter sano mulieris habilia, obtrivulo, Compresso, extrema Uberram EXten Sio et subsequens hane flaceiditas, nec raro, ut Stapra mon Mimia S, muriam Arram lubera lactea, saepe Chronica, inflammatio, diuturni saepius ae omne hujus organi paren chyma destruentesiabscessus , si1Stulae , glandulae durities , SCH turlunt. Quamvis autem lacteae metastasis hypothesin, iit gi n-tuito admissam , res priam ras ; non tumen idcirco 1R- tales saepe ex tam abundante secretione imprudenter cohibita , in corpus muliebre es lectus au turba S Omnis generis negare Contendimias. Neminem Cette medicorum latet mutuum uteri cum uberibus commercium :cui nimirum , sub infracto illius visceris, pei Paltum ViX praegressum, robore, Sanguinis torrentem Ubera CO mPPESSI majorem transmittunt , ac nisi metriti li

3. CCXXV.) , vel periculis plenae puerperarum Peritonaeitidi 8. CCXIX.), lochiorum tamen Copiosiori ac diuturno magis profici vio 9. DXXXIII.), - post hoc

autem , non lacleo qri idem , sed tamen nil O Et mu

coso , genitalium fluxui f DXXXII in, hodie dum , in

ratione denegati mater ni ossieti, tam frequenti et quasi vicario, an sum porrigunt. Eadem ratione, ut Asia tnceamus , si forsitan pulmo debilior praeexstiterit : 1acile liic , aut pars alia, inertior , secretionem morbo Sam , quum, Sanam, Ubera re crisant, sino quaevi Smodo , ac lethali aliquando cum esse tu, subibit. Quae Semel mamma, ex lactis retentione turguit valdo Pere, Chroni ea concepit tubera , vel inflammata , friPPUrdius Mit, Aut papilla duriore, fissa, cicatrice obducta laboravit: sutu vis ea in puerperiis, similes facile matribus praedicit miserias. 8. DCCCXVIII. Cura. duriti t. - C. tum OTum mammarum diu Phiaticorum. Praesentissim uin satie retentionis lacteae Subsidium,

400쪽

398 DETEXTIO VES M. L.

inummarum suctio , depletio est: cui sint, si debilior est pusio; vel instans robustior, vel os purae molle-TIS, Vel denique cucurbita vitrea, optime, ad fundiam tDS gummi elustico paranda, et rostro incurvo longoque munitu , respondent. Inflammatae udeo ex lactis labundantia mammae , Disi tumor circum ambiens Pu- lPillum , hujus ductus excretorios impervios jam red- ldiderit, aut limbum ejusdem extremum in totum jam tobtexerit, blanda et repetita suctio opportiana e St. Iugenere Papillarum mammatium xitia Chronica, Prae- l Meuiri facilius , quam sanari, conceditur; quoties in- iterim illae, ut a puero arripi et fugi queant, breViOTES Suut: earum violentae nimis, per Cucurbitam, aut Per mechanica subsidia e sinu , qGO , per xe, te S ni mi S arctas retro pressae, sepia liue per Annos jacuer ut,

extructioni, ubi blanda illarum titillatio , cum proprius aliva humectutio , ac suctio nihil praestiteri ut, maxime si jam phlogosis mammam occupaverit , pni iam liu ut nihil favemus. Quo papillarum aphid praegnanteS nimia seri, ibi litus , mollities corrigantur salis mature; is ictrum, ante Partum, cum aqua frigidiuscula, spiritus vini aut lavandulae pauxillo remisia, frequeus lavatio conducet. Quamvis vero Ad Pa illas excoria- tas , omni S Stictio, dolores longe adaugeat; nec tamen laetis in mammis congestio continuo crescat: hae ipsae pusioni non illico detrahendae sulit. Ipsa sugenti, Pue - ixuli saliva, sensim dolorum levamen adseret. Pleraque Duris eam Sugentibus movent unguenta, pupillis applicita , alque prolis ab iisdem aversio nona india cuiat. Areolae, forsitan a phlogo si correptae, sple- lDiola, ex linteo duplicato consecta, et aqua Phara iiDPraegnata, cum fructu imponentur, frequenter et caute

renovanda.

Quod si vero aut prolis desunctae , aut vale traditiis linfirmae , Suspectae , ratione , nut quod mater lucta- itum ut, solute detrectet , lactis cohibendi sit animus iu ut imposita necessitas: ubi lente atque gradatim suspici hoc opus queat; meliorem res, Sub debita cau- itione , successum habebit. Tum in hoc vero , quam contrario maxime in casia, victus tenuior mulieri prae- iεcribendus ac, donec mammae detumuerint, stricte lol, SerVaudus est. Omnis nempe tunc , vel universi,

SEARCH

MENU NAVIGATION