장음표시 사용
31쪽
est Post hoc intestinum sequitur aliud quod orbus forbunal siue monoculus appellatur . quod grossum et gibbosum est absque inuolutione . ut in eo tota lex possit colligi - quia in isto intestino primo iii putrefaccc io masse - ei colliguntur ibi sordes ut simul expelli possint quia facilior est
expulsio fecis in summa quam illius dispartite - iterum aliud est in causa - ne simul descendant in colon et ibi ex sua grossi ite et multitudine iaciant opilationem - Iterum aliud est in causa ut colligantur ieces siue sordes - ut excusetur homo continua as Sellatione . quod accideret si statim cum acciperet descenderet sex ipsa - Item hoc intestinum declinat magis in dextram partem ut confortetur per calorem epatis In illa parte existens gro S Sam et amplam habet conpositionem . ne tedatur a grossitie fecis contente in ipso - habet autem unum solum foramen . et hoc proptersitum suum et positionem - Non dico sicut stomachus . quia stomachus protenditur in longum unde fac ii ta sunt duo ortificia - unum superius et aliud inferius Istud uero et leuatur Secundum gi bositatem et latus uersus dextrum . ut dicium est unum foramen habet a latere . cui quidem foramini iunguntur duo foramina duorum intestinorum quorum uni continuatur interius - alteri uero superius - et mentiuntur quidam dicentes in i Sio in ros sari feces propter nimiam suggistionem suctionem l uenarum mesaraicarum ab iugo . cum pauce uel nulle ad ipsum dirigantur - Post hoc intestinum sequitur aliud intestinum quod colon appellatur a collando quia angustum est admodum colatorii - Istud inuolutum est ut fiat gradatio feci S conpetente in orbo ad ipsum . ne simul l tota lex in unum descendat - Vnde in ipso diuerse accidunt pas Sion e S Dropter eius angustationem et feceis grossitiem - eius inuolutio incipii ab una parte et flectitur in oppositam et tandem redied it ad medium ubi coniungitur cum ore ultimi intestini quod longaon uel extensum appellatur quod in usui extremitate - quatuor - habet lacerio S quibus mediantibus anus claudi iuret aperitur ut retince atur lex uel expellatur Istud intestinum habet uillos longitudinales . quibus mediantibus fortem habet atractivam uel atractionem - Sed queritur quare non habet uillos latitudinales propter conpreSSionem et expres Sionem que causa nececaria esset Ad hoc dico quod ab extrinseco habet iuvamentum fortis expulsionis . quia in m i rac cidest, pellicula inuoluente intestina sunt octo lacerti quibus mediantibus fit fortis expulsio ab isto intestino - hoc autem ultimum intestinum rectum et extensum eSt in ratione superius as Signata Sed seroximum Supra positum eSt - s - colon inuolutum ne Si esset rectum et extensum lex tota descenderet in ipsum que debet coligi in orbo et paulatim et successiue - quia in illa conparatione se habet orbus orbum ad stomachum coligendo eiu S superfluitates . in qua conparatione se habet uesica ad epar colligendo eiu S su 'erfluitate S. 36. de mate. QC Reauit deus epar ut esset uas generationis Sanguinis et origo uenarum tamen in hoc dissentit A r i s t o 1 e t e s a Oca l e n o, - uult enim A mi S t o t e t e s quod cor sit principium Sanguinis et probat quod epar non hi S rationibus - Epar enim conponitur ex uenis et conponentia Suni priora conpo Sito ergo epar non est principium uenarum Item enar carno Sum est . uene a neruo potius quam a Carne nascuntur neruo enim magis aSSimilantur liena uirtus
uitalis influit a corde ad cetera membra vitalis autem in calido et Let humido consistit - et ita
in Sanguine - quare Sangui S a corde - Ocalenus, dicit quoniam ab epale . et hac ratione - sanguis generatur in epate - ergo epar est principium sanguinis - liena alia ratione AE superfluitates rei originem illius circumstant - set cum urina est una Superfluitas sanguini S que continetur in uesica item sanguis melancoricus tmelancolicust est alia superfluitas que continetur in splene - Item alia Superfluitas Sanguinis est que continetur in cisti omnes iste superfluitates et earum uasa Colocantur circa euar - ergo in epate erit principium Sanguinis cum superfluitates circum Steni ipsum
Ad hoc dicit Aviceniana, quod nichil prohibet sanguinem ortum habere ab epate M licet eparcarneum sit - Uena autem sit neruo similis - sicut in luto crescit corallus', potest autem dici quod iam cor quam enar est principium sanguinis sed primum et mediatum est cor principium ' ab eo enim eSt calor artifex - epar uero principium est immediatum et proximum eparenim concauum eSi ex una parie - gibbiosum ex alia - positum sub diafracg mate . declinans magi S uersus dextram concauum propter meliorem receutionem - recepit enim Stomachum ex parte intra concauitatem sui - Unde habet plura additamenta - quedam minora quedam maiora μ que se habent ad concauitatem stomachi in conparatione digiti ad manum
32쪽
Menhra bone conplexioni S debent esse si cui uole manuum - et cetera - Lxterius autem gibbosum est e par ui forma eius exterior Sit Similis forme corporis interioris corpus enim hominis interius roton dum lj eSt et epar coniungitur Spine dorsi Vnde Secundum formam rotundam ei as Similatur Ponitur autem in dextra parte ex directo . ut directe suscipiat supra se suillationem cordi S i 'Sum uiuificantis ab inferiori autem concauitate epatis exit quedam uena que post suum exitum in una parte diuiditur in plures ramo S - S - in quasdam uenas Sub illes que mesaraice dicuntur quarum quedam Subintrant intestina et Suggunt ab eis quedam
fuero Subintrant stomachum - ei ibi terminantur - suggentes ab ipso quod melius et sub Os illius ecfl, - Predicta autem uena ramiticatur ex alia parte et diffunditur per totam ipsius substantiam Lx parie quidem eius gibbo ro Sa rami e0atis iterum conueniunt et consiliu cu nt quacia dam 28 r- fienam maximam a gibbo li e palis que kilis uena appellatur ei dirigitur ad ipsum cor - ibi autem rami ficatur interius in concauitate μ que lactea appellatur quia quasi lacteus humor est ille quem surgit ab intestinis et a stomacho. 3T. de seliaribus uasis. QC Reauit deus Singula uasa Singulis superfluitatibus sanguinis
quia plura confercula tur iuvamenta nature - in Secunda enim digestione tres superfluitates exeunt a Sanguine S - SRumo Sa Suneri luitas Superius calida et Sicca - que colera appellatur - Et lex inferius residet i que t melancolia dicitur - et aquosa superfluitas que admixta cest, sanguinii leuma an pellatur intrans autem ue Sicam urina dicitur lex ergo natura duas cistes vel kales canalest maiorem S - et minorem et habet Sei maiorem S - uesicam urine minorem felliculum - s - que ei Stis telli S appellatur continens coleram . et suspenditur ille telliculus - s - cisiics, in concauitate e pati s - S in loco generationis sanguinis habens continuationem cum epate et habet tres meatus - Unus dirigitur ad fundum Sio machi quo trai Smititur colera ipsi stomacho - propter
contortandam digestionem - Alium habet meatum qui ad intestina dirigitur per plures ramos ut ad ieiunum - per quos transmititur colera ad absutum labluium t et ad mondificationem li ipsorum intestinorum . Unde ex opilatione cisiis 'lures accidunt paSSiones in intestinis η colera enim que transmitti iur mordicando ei pungendo mouet intestina ad expulsionem - habet alium meatum ad
i 'Sum et ar - quo medianie suggii ab epale quod calidum est ad sui nutrimentum . quia calide et Sicce conplexionis e St - Collum habet ille folliculus in quo dominantur illa longitudinalia
propter atractionem fortem - conponitur autem ex illis longitudinalibus propter expulsionem ex filis transuersoriis propter retentionem - nroprium uas superfluitatis est Splen - Ponitur autem Spleninter duo calida membra S cor - et epar ut ex sua potentiali trigiditate inducat temperantiam in extremis e Si enim melancolice complexionis V et habet duos meatus - unus qui dirigitur ad os stomachi - quo mediante transmittitur melancolia ad illam pariem ad 'rouocandum appetitum Unde ex opilatione splenis accidit fastidium sicut ex nimia aperitone eius et transmiSSione
melancolle superflue accidit uero lismus siue bollis micus ibulimust id est appetitus - alium meatum habet qui dirigitur ad epar - quo mediante suggit ab ipso quod melancolicum est ad sui nutri-28 v. mentum Habet autem figuram lingue aliquantulum oblongam - et ad motum cinguli cingit ii ipsum
Stomachum V ex alia narie coniungitur epati ut suggat ab eo quod melancolicum est et propter hoc in passione splenis nati iur Stomachus quandoque autem iransmittit ad ipsum melancoliam in debita quanti tale quoniam ex retentione eius in epate in frigidatur epar - ei accidit error Secunde digeSlionis Conponitur autem Splen ex gro S Sa carne et dura melancolica rara tamen et porosa ui possit suscipere intra se melancoliam ad Sui nutrimentum V et melancolica Super- fluitas generetur ex sanguine ut deportetcur sanguine 'er membra nec est nec ecarium totam superfluitatem illam dispergi per membra . nec ece fuit illam separari a sanguine ei uno loco deponi . donec eiceretur a Corde. 38. de colatoriis. QC Reaui1 deus duo colatoria AE quibuS separatur illa aquo Sila S a Sanguine η ne Sangui S corrum 'eretur Per ipsam μ que quidem renes appellantur et Sunt duo pol tu Squam unum η quoniam Si es Set unum Solum oporteret esse amplum propter superfluitatem aquoSamquam recineret V et ex sui amplitudine impediret alia membra sibi uicina propterea sunt duo narui ui sui' 'leantur officium unius magni - quia non habet sufficientem aliis membris - item aliae Si ratio quare sunt gemini μ ut Si impediatur unus aquosam sui erit uitatem recipiendo - accipiat eam alter pro maiori quantitate - habet autem situm unus a dextra parie - alius a sinistra ut di-
33쪽
recte sibi opponacia iur quia ille qui eSt a dextra parte superius collocatur et coniungitur epait ille qui est a sinistra interius collocatur ut amplificet locum spleni - Sunt autem renes ex solida substantia propter multiplex iuvamentum unum est ut concurrani multa in paruo spatio - aliud est iuvamentum ut sua soliditate resistant humoribus - ut colerico humori pungenti ei scindenii . qui transit a stomacho ad ipso S - Tercium iuvamentum est ut ex sua diariete et soliditate conprimacia i sanguinem cum superfluitate ad modum duorum nodorum conprimentium aliquos meatus . rectili cando Sanguinem ad sui nutrimentum exprimendo aquositatem - Triplex est enim separatio sanguinis ab aquositate μ prima in gibbo epati S- secunda in kili uena a qua transmittitur aquositas cum primo Sanguine quaSi lotura carnium ad ipsos renes AE quibus fit secunda separatio - in uesica uero tercia - Unde si meatus renum minus aperiantur ut sanguis fluat in uesicam - sanguis tunc exit cum urina - Habent autem reneS dunt ex OS unum SuperiuS per quod trahunt ab epate per quosdam ea it nates aliud per quod emittitur et fertur ad uesicam . 28 v. dirigitur autem quedam artaria a corde ad epar per medium epatis ad renes deferens eis spiritum siue uitam item quedam uene diriguntur ab epate ad ipsos reneS exterius deierentes sanguinis
nutrimentum ad exteriores partes renum V inieri u S autem non habent renes uenaS - Sed nutriuntura sanguine quem atrahunt per canaleS cum aquosa Superfluitate - coniunguntur autem rene S cum
quibusdam sponditibus dorsi - unde transmittit ei S ueStem que uesiit eos exterius - et dat eis sensibilitatem - habent autem figuram concauam intus aliquantulum ψ exterius gibbo Sam et nodosam et orificia quedam habent additamenta circumdantur autem pinguedine ρ cuius ratio per similia alibi assignatur.39. de vesica. Slicut creauit deus uel natura proprium uas superfluitatis prime digestionis - ita creauit proprium uas Secunde digestionis ut uesicam uas urine habent ergo renes duo seiunctoria lemunctorial quasi duos canales per quo S tran Suehitur urina 'OSi Separationem eius a sanguine in uesicam subintrant ergo illi canales duo exteriorem tunicam uesice circa medium tumorem eius et fluit urina inter duas tunicas eius ex utraque parte uesice ad OS illius . ut tandem iniret per interiorem uesice tunicam penetrando ipsam et dum intrat uesicam urina transmissa a renibus μ clauditur exterius os uesice ne aliquid exeat et e contrario - dum exit urina a uesica clauduntur duo predicti meatus η ne aliquid subintret uesicam iterum et hoc per dilatationem interioris tunice ei post conpressionem eius cum exteriori contexta e Si autem exterior iunicat ex illis longitudinalibus - et hoc propter conpressionem ut uigeat in ea magis attractiva - interior autem tunica contexitur ex filis latitudinalibus . et hoc propter conpressionem et expulsionem V et ex tran Suersi S propter retentionem - OS autem ueSice constat ex quibusdam lacertis AE quibuS medium constringitur et aperitur in horis nececariis - duplicatur autem eius interior tunica ad exteriorem - et in fundo uesice . quia nececarium fuit ut esset densa et fortis . ne acutis humoribus et sanguine melancolico scinderetur quod accideret si ibi esset subtilis con 'o Sitio. 40. de matrice. QC Reauit deus matricem ui esset instrumentum et locu S generationis in muliere cuiuS collum est in conparatione uirilis uirge - et eius si lac - ideSt - interior concauitas est in conparatione os ei los cheil - id est bui se testiculorum et hae conparatione se habet instrumentum generationis in muliere ad instrumentum generationis in masculo . in qua Sigillum imprimens se habet ad sigilli impressionem in cera Instrumentum femine habet figuram inuersam id est fundatam in ira instrumentum it hominis habet inuersam et protensam extra - collum autem 29 r. matricis burso sum e St multo S habens pelliculas et inuolutiones ad modum burse . sicut et collum uesice . ut possit dilatari et constringi cum opus fuerit - Quoniam autem ante horam partus ipsius femine os matricis constringitur secundum sui plicas ad modum rose cuius folia antequam expandantur ipsa - unde ita strictus est meatus colli matricis quod solummodo uiam habet urina propriam - in prima autem dilatatur collum matricis et rumpuntur quedam uene Subque in dextra parie ipsius colli et exit Sanguis duplex est enim os matrici S - Vnum exteriuS - et apparet cibi, ad quod terminatur collum matricis exterius - aliud uero interius . in quo inchoatur
collum matricis istud uero os in hora conceptionis ita clauditur quod non possit etiam acus subintrare lia enim disposuit natura . Lut ne post conceptionem aliud de aliis superfluitatibus subintraret . quod lederet In hora autem parius ita dilatatur collum matricis . quod eius ampli-
34쪽
itido iere concauitati interiori ipsius matricis adequatur. ad modum rose que tota expanditur Secundum omneS Sui 'arteS - interim autem circa medium tumorem ipsius matricis Sunt duo additamenta in uersa siue sero tensa sicut duo cornua uel duo capita mamillaria quibus ad Ce herent
duo fetus - Vnus a dextra narie - S - maSculuS - alius a Sinistra - S - iemina - Sicut enim natura
exterius preparauit duo instrumenta nutritionis - S duas mamillas - ita interius duo suspensoria - veniunt iterum duo alii duo musculi a superiori parte laude extra directe subintrantes ipsam C matricem iacientes motum extensionis veniunt iterum duo ab inferiori parte laude atingens usque ad medium lingue iacienS ex transuerso Subintrantes ipsam iacientes motum circum uolutioni S loveniunt iterum duo ab inferiori mandibula - unus ab una parte . alius ab alia- facientes motum duplicati Conis V Venit iterum unu S mu Sculus a Superiori parte laude atingens usque ad medium lingue faciens Cmotum retardationi S Et Sicut cerebrum diuisum est in multas partes ut si impedita tuerit operatio Cunius uirtutis uel partis uigeat altera pars - Sic et lingua cin duas partes diuisa est consimiles - Cut si forte paraliticata fuerit una medietas reliqua motum suum conpleat - et sicut plures sunt 20 r. mamille extra et in ira et plura Sunt iuvamenta matricum interius que etiam ii uisui apparent
d. Unde quidam per simile decepti dicebant in muliere matri cel esse quinque cellulas quidam septem quia tot fetus possunt Simul esse in matrice Ad hoc dicendum quod sicut in arbore plura pira apparent uel ad Ce hce reni in Stipite 'rouenti ex arbore a quo accipiunt nutrimentum . ita in
matrice plures fetu S possunt ad Ce Jherecre uni additamento . a quo omnes accipiunt nutrimentum patiuntur autem i Sta duo additamenta distinctiones corporis mamille unde propter colligantiam unius cum dextra mamilla - alterius cum Sini Sira dicit y 'o crates quod si gracilietur dextra mamilla - masculum abortit' Ponitur ergo matrix inter longaonem et uesicam et illies 1 illud intestinum quasi culcitra super quam quiescit in quibusdam autem collum matricis est gracilius et longius et tortuosius curuius et grossius et rectius si cui in quibusdam uiris est uirga uirilis gracilis longa et tortuosa in quibusdam aliter disposita Conponitur autem matrix ex duabus tunicis quarum exterior magis carno Sa eSt interior uero magi S neruo Sa eSi aliquantulum ut nos Sit sensum habere μ non iamen magnum quia Si nimium sensum haberet matrix nimis lederetur uiuente partu Exterior autem spissior est propter hoc ut seruaret calorem naturalem - interior autem ligamentalis id est ex ligameniis μ et conponitur ex omni genere nemorum tu illorum i - s - longitudinalium - lati iud in altum transuercsaltum Aligatur autem matrix spine dorsi fortiter posterius et duabus anchis Similiter eius ligamenta descendunt deorsum usque ad genua A genibu S usque ad pedes Superius autem alligatur diatragmati , cuius ligamenta ascendunt usque ad mamillas et ad oculos sub isti S autem additamentis extra ex utraque parie inferius prope o S matrici S - ponuntur duo iactores quasi duo oua - s - testiculi qui S - aliquantulum sunt latiores quam testiculi maris et qui aliquantulum sunt oblongi - illi latiores propter humiditatem diffundentem - isti oblongi propter caliditatem - Creavit autem natura ista gemina . ut in eis esset locus digestionis generationis ipsius Spermatis Ad hoc . ut ex ipso es Set materia corporis humani , Sunt autem uasa feminarum i secundum i antecedentia et consequentia , quibus defertur Sperma uel materia S 'ei mali S uasa antecedentia Sunt quedam uene - que protenduntur a cerebro usque ad testiculos et desierunt sanguinem dealbatum . qui erat ad nutrimentum cerebri AE ad ipsos teSticulos qui mediante uirtute Sua atractiva talem Sanguinem atrahunt ad nutrimentum 20 V. Residuum autem illius nutrimenti a testiculis iransmittunt ad seminaria it uasa consequentia in s. in Sam uirilem uirgam et per illam cin matricem ad generationem fetus cuius quidem spei maii Sin homine strictus est meatus ei tortuosus et longus - ut subtilietur et habilitetur magis perlongum tempus in muliere non ita est nececarium ut subtilietur quia eius S 'erma debet es Segro S Sius et humidius quam Sperma uiri maxime patiens ab ipso agente propter hoc breui S e Stiransitus Spermatis mulieris a testiculis in man trice - Statim enim subintrat matricem - sub inferioriore a latere matricis ex utraque parte illius - et non per illud os unde non coniungitur cum Spermate mari S antequam utrique perueni acndit in matricem - sub interiori autem ore illius matricis
in Ad cap. 20. Spectat.' ) Aphoris m. V. 38.
35쪽
iacet os . aliud - S - uesice - quod intrat collum matricis - et Dila exit urina per eandem uiam perquam intrat sperna a - Conueniunt autem sperna ala maris et mulieris in matrice - ita quod spei mamaris agit in sperna a maris mulieri S - Sperma autem maris naturaliter intendit inprimere formam eius a quo deciditur sperna a mulieris intendit eam suscipere - illud autem Sperma nisi re stat 3
in spermate mulieris . ut dicunt alii in sanguine menstruo - ς facii, quod facit fermentum in pasta - s ebullitionem - tamen Ocalenus, uult quod utrumque agat in reliquum et utrumque patiatur in reliquo In principio admi Secentur sperna aia . et fit spuma in eis mediante uentositate eleuante ampullas in ipsis enim sunt tres spiritus - naturalis spirituali S - uitalis qui moueni materiam quolibet genere motus - quorum quilibet intendit ad generationem proprie cata Se materialis S spiritus uitalis ad generationem cordi S - uel spiritus naturalis ad generationem epaiis - et animalis spiritus ad generationem cerebri Subintrante generali uentositate in profundum speri a malis actione trium spirituum in medio naScitur quedam ue Sicula ' Superi u S autem prope alia ue Sicula a latere iuxta interiorem linferiorem l ueSiculam nascitur iereia uesicula - ex prima uesicula formaturi 'Sum cor ex Secunda uesicula Superi u S pOS ita formatur cerebrum ex tercia uesicula formatur epar tamen maxima est discensio idissensiol inter auctoreS de ordine formationi S ynoceras enim uoluit quod cerebrum esset primum in creatione μ ut patet ex sensu - quia in ovo primo apparet caput pulli ysaae uidetur consentire μ qui conparat hominem arbori in uerse et cerebrum
radici arboris - Alii uolunt quod epar primum sit in creatione . quia illud membrum it cuius
operatio primo est nececaria μ et primo debet creari . si natura ordinate procedat - et illa ratione dicit Arcistoteles, quod cor primo creatur quia eius operatio primo nececaria e Si non enim possit nutriri nisi prius fieret uita Vnde cum operatio uitalis primo sit in cordes et primo creatur cor - istis tribus membris artifice natura potente exteriores paries creaicum exieriti Suehiculum fui iaculum J - quo mediante aligatur ietus uni parium capitum mamillarum . per cuius uinculi inferiorem meatum transmittitur puero a sanguine nacti nus menstruo uel aliter per quem membraque prius erant alba rubi ficantur illum fit ludi autem per umbilicum aligat letum matrici - et cum illud uinculum posterius Sit in conceptione aliis . iamen prius est in periectione per ρ Vii - autem primos dies illa materia apparet sperna a Spumal - et ille tres ampulle trium principalium membrorum postea per tres sequentes dieS inchoantur inierius lineationes - ei punctationes aliorum membrorum per primos autem Sex dies nichil atrahitur a matrice - quia parum aut nichil deperditur de illa materia - et si perdatur non est utilis eius restauratio - Unde nichil atrahi iur . per sex dies Sequentes penetrante uentositate et Spiritibus ad exteriora . formantur et perliciuntur rami ficationes uenarum et artariarum . per - xii dies V subintrat Sanguis ' sequentes per uniuersa membra et fiunt membra carnea - unde in aborsu apparent in ipsis trusi Cr a carnea - per ce os etiam dies diuiditur nucha a cerebro per spinam dorsi item per - χχ - dies Sequentes di Stinguntur membra -s - latiora a collo - et collum a capite - coxe a natibus - et ita de aliis - et ita in uniuerso eruia1 xxxv - dies - tamen in quibusdam ista tempora formationis anticipantur . in quibusdam postponuntur - per Singulas particiones totalis temporis formationis tum per unum diem tum per se iureS - quadrupliciter ergo variatur totum tempus formationis - quoddam deliniatur Idefiniturl in xxx - die V quoddam in xxxv - die - illo quod quinque dies semper interueniunt uel intercidunt Causa autem huius diuersitatis est intensior calor in quibusdam - remiscs ior in aliis - et materia magis uel minus obediens propter hoc femine corpus tardius tormatur quam coruu Smaris - tempus autem motus - id est illud in quo apparet uel sentitur motus uoluntarius exanima it sensibili duplum est ad tempus formationis - tempus autem partus triplum est ad tempus motus - et propter istas diuersitates temporum formationis uariantur tempora partu S quod quidam nascitur in vii - quidam in octauo , quidam in - ix - men Se - totum autem quod dictum est de temporibus formationis experimento conpertum est per diuersa tem uora ab rSuum μin quibuS a'parebant uisui antiquorum medicorum successive diuersitates formationum in quibusdam autem materiis calor est maior - statim declinante calore ei penetracta te in profundum
extremitatibus relictis induitur pellicula ad modum corticis exterius . Sicut 'atet in otiis que ut Stiuntur luestiunturi extra tenuissima tela prius - et postea texta fiestat duriore - Similiter in arboribus qui uestiuntur triplici cortice - et in fructibus quarundam arborum qui duabus uel iribus tunicis
36쪽
teguntur - Similiter fetus in utero materno inuoluitur tribu S pelliculi S quarum prima uersus letum tenuissima est ei dicitur cami S si a pueri uel profundatio Sudoris i Sta enim pellicula abstringit ipsum puerum a sudore qui eSt quaSi cerςe a SU0erfluita S inter hanc 'elliculam et sequentem
proximo recipitur secunda Suuerilia ita S S Urin I Statim enim Cum excolatur urina per renes non
intrat statim uesicam , set per quemdam meatum dirigitur ad umbilicum ubi exit et subintrat istas duas pellicultas . et non expellitur inde ante Partum ' immo in Partu exit cum 'uero . cuius retentationis hoc est causa - s - ut ex humiditate molli licet ei infundat matricem ut fulicienter ampli ficetur ad exitum pueri quia facilita S excolatur re S Per humidum quam per siccum - interior autem tunica subtilior est ceteris et conponitur ex artarii S et ueni S in quibus deiffertur sanguis ad nutrimentum telus - tienalis sangui S enati arteriali S cordi et hec est tunica similis retine . prima autem superfluitas non est in fetu quia nichil ei intrat uer of - et ita nichil intrat in stomachum ei intestina quod 'o Stea exeat ner SeceSSUM Venit enim ei nutrimentum per umbilicum de sanguine mensi ruo qui tran Smiti itur ad euar et ita quamdam suscepit digestionem . inuoluitur ergo tribus panniculis fetu S non Solum seronter predictas causas - set ut fetus tirmiter adhereat matrici - non enim sufficeret illud unum Solum uinculum per umbilicum nisi in pluribus locis s)er pelliculas illas alligaretur matrici habet ergo fetus positionem ei situm membrorum naturalem secundum diuel Sa S Sui selicaturaS naturaleS habet autem ambas manus supra duo genua - brachiis extensis ex utroque latere et faciem PO Si iam Super manus - ei nasum inter genua - habet genua flexa et 'edeS uincto S proceSSU autem tem 'oris cum crescit et augetur uehementius et fortius mouetur μ et tendit ad exitum tri 'lici de causa - una causa est propter angustiam loci in utero materno alia cata Sa e St Propter deiectum nutrimenti non enim sufficii ei quod transmittitur a matrice Tereia cauSa est angustia inspirandi et exspirandi et paucitas aeris . qui quidem nimi S calidis S atrahitur ' in matrice ergo tem se Orce partus puer conuertii se ad exitum S - ca' ut inferius et extremitateS superiuS hic enim est naturalis ordo in exeundo ui procedat caput et Sequantur Cetera membra caput enim ex Sua grossicie et grauitate facit locum ceteris membris generalioribus quando 'rocedunt pedes timendum est ne brachia fracia gantur in quando procedit unus see S timendum eSt de alio similiter quando procedit unum brachium timendum est de alio l. idem dico de ceteris membris Rumpuntur ergo colit idones et exit sanguis cum aquositate - qui retentus inter pelliculas moliticai et diffundat matricem matrix autem post tantam dilatationem cito reddit ad 'ropriam et lyristinam constrictionem .
et hoc nimia operatione nature.
habet autem uirga uirilis conpositionem ligamentalem conponitur autem ex grossi Suenis neruis et artarii S ut recipiat multum de Spiritu intra se et uentositate - que iaciunt ipsam inflari et erigi cum opus fuerit et per i 'Sam deportari naturam seminalem luel materiam seminisl longitudinalem longitudinem l naturalem inter sex digitos habet ut possit at ingere ad locum sibi destinatum in proiectionis i proiectionet si ei maiis item habet duos meatus - Vnum quo defertur Spermaa testi lculis alium quo defertur urina a ueSica qui tamen duo meatus conueniunt tandem in unum meatum - ipsa enim uirga Sic accidit in collo matricis quod per alium meatum exit urina - per alium sperna a uiri cum ipsi duo conueniunt in ipso collo et iii meatus unus - ueniunt autem nerui ad eiu S conpositionem ab interiori parte nuche - ueniunt etiam ei quedam ligamenta a duobus latis ossibus - Nucha luirgat habet duo naria nati Sculorum Spa Smaretur Vnum uar per longi iud in alium t longitudinem l chab et proiensorum η quibuS mediantibus erigitur et extenditur aliut par musculorum habet ira n Suersorum AE quibus mediantibus erigitur quod Si unus musculorum Spasmaretur tunc declinat uel SuS unum latus si alter uersus alterum declinat . si ii neuter tunc dirigitur istis mediantibus - post iniectionem spei maiis retrahatur iretrahituri ad priorem men Suram. 41. de quo creatum sit cor. QC Reauit deus ex carne torii et gro Ssa et dura ipsum cor ut es Sel longinquum a lesionibus neque nimis uelox neque tardum e S Set ad motum neque nimi S aruit m nroseier multum aerem ei Sanguinem quem recipit - figura autem ipsius est pinea quia latum aliquantulum roton dum ti est in quadam sui parte ei hoc ut locum haberecia i amplum uene et artarie exeuntes et subintrantes in illa parte - et alia extremitate punctate habet acumen - ut in Sua narie contingeret ossa costarum quibus uicinatur . ne lederetur ab ipsis - gradaiam habet figuram et rotundam μ
37쪽
quia nulla figura melius quam illa coniungit punctum cum Superficie Cum a puncto per creScentes circulos gradatim tandem perueniatur ad ultimam superficiem inuoluitur autem cor quodam torti panniculo ad sui defensionem qui capsula cordis appellatur inter quam et ipsum cor tantum uacat spatium quod sufficii ad plenam cordis dilatationem ne constrictione inducat suffocationem in isto Colligatur autem cum corde in tribus locis s - in punciali extremitate . ubi magis est cartilaginosa propter defensionem alterius parii S a duri cie OSSium uicinorum - et in duabus auriculis similiter - que quidem auricule apparent extra quaSi duo additamenta carnium 'er quarum inferiora Iu et inferiorem auriculami subintrat uena deportans sanguinem ab epaie ad nutrimentum cordis et ad generationem spirituum ei sanguinis uitalis Superiorem autem auriculam subintrat canna pulmonis deportans aerem ad repressionem innati caloris et ita leuientis fleuioris i - s aeri S meatus est superior luel inferior meatust - grauioris - s - sanguinis interior - cor habet tres distinctionis idistinctione si siue lolci iculos - ad modum quarundam bursarum in quarum Sup Cp remarecipitur aer in quarum infima recipitur sangui S - in quarum media que iovea appellatur fit aeris et Sanguinis conmixtio - et spirituum generatio - Vnde ille locus in corde dicitur minera spirituum Conponitur autem cor ex omnibus generibus illorum - s - longitudinalibus quibus atrahit - latitudinalibus quibus expellit - ex transuersis uirorumque quibus retinei Vergitur autem cor uerSUS sinistram aliquantulum . ut det locum epati posito in dextra parte . ne ii duo tam calida membra V- in illa a uarie corporis ponantur corpus calefacientia Suni autem duo subintrantia cor ei duo egredientia - duo subintrantia . uena concaua defierens sanguine ira ad nutrimentum sanguiniscordis et generationem spirituum et canna pulmonis defierens aerem ui ex ipso et Sanguine generetur Spiritus - duo egrediuntur sicut est uena arterialis uel arteria uenalis μ que sic appce llatur quia media est inter uenam ei artariam . que desierunt sanguinem calidum et subtilem ad nutrimentum pulmoni S et propter hoc dicunt quidam quod pulmo calidam et siccam habet conplexionem η quia nutritur sanguine calido ei sicco - s - colerico tum ex accidentibus est frigidus et humidus - Unde dicitur proprium uas fleumatis humor enim distillat a capite ad pulmonem continue quasi pluuia - Unde ex accidenti habundat fleumatica humiditas - ista autem uena in tantum unam habet tunicam cum omnes alie ad minus duas habeant - et mollem . et hoc multiplici ratione V Una ratio est quia intrat substantiacm, pulmonis que tenera est cet, mollis V et Si uena esset grossa et dura μ de facili esset possit de sicari et Susci' ere rimam et iis Suram et pulmo per ipSam - alia ratio est η quod mollis est ut sequatur motum pulmoni S - quod non iaceret si esset dura - et hoc ad modum iuncti fiuncit in aqua - qui Ca ex sua mollicie et ilexibilitate sequitur motum aque - alia ratio est η quod inde procedit 'er longam uiam V Vna tamen per Substantiam pulmoni S Unde iacet super pulmonem - Vnde sanguis uenam impleat cum non habet durum reSi Sten S non ledetur ex percussione - alia uena egrediens a corde est illa que dicitur adorti Laortal - que defieri sanguinem uitalem per totum corpus - ei habet duas tunicas - interiorem duram et exteriorem mollem - habet duram propter Subtillem sanguinem et penetrantem ne ille extra desudaret defieri enim ista sanguinem pulsatilem exteriorem habet mollem quia
si haberet eam duram luel haberet eam eque duranal cum iste sanguis pulsatilis impleret illam
interiorem ad duram exteriorem - ex cuius duri cie repercuteretur et tunc lederetur et propter hoc exterior mollis est ut receptio ictus siue pulsus sit tamquam in molli - Ramificatur autem ista per tolum corpus et eius rami interius superiaceni uenis quietis - ut tamquam uolubile omnino sustentatur ab illis Exierior uero iuxta superficiem corporis superponitur ei S Unde
habet etiam eos quasi tegimenta luel tegumental - et discernitur iste sanguis pulsatilis qui uitalis est ab ipso qui e si, nutrimentalis quoniam hic saltando exit interpolate V aliis S continue et quiete - Uiuii ergo cor cum suis dilatationibus et constrictionibus et quietibus intermediis
cuiuS calor excellens Signum est audacie - superexcellens uero signum est manie Non enim
magnitudo semper est signum audati e nec paruitas causa p. timi li ''iditati S quoniam lepuS ei 31 e coruu S magnum cor habent Secundum mensuram sibi proportionalem μ tamen timidi Sunt s. Similiter quedam animalia paruum habent cor set calidum - et propter hoc audatia sunt Sicut
i Id est arteria venali S, ci. CAP. 25. ' i l que euaserunt tempore coiritersioni S que nundum Soni corruptat.
38쪽
serpens tyrus - mu Sieta eicetera Quoniam continua fuit nec ecaria cordi aeris a tractio ut in animalibus ambulabilibus - nec potuit semper atrahi ab extrinseco tunc propter loquel ' ana et uociferationem Siue cantum tum pro 'ter corruptionem aeris exterius - nec ecarium fuit ut esset aliquod uas recel taculum aeris atracti interius - ubi aer re Seruaretur uel retraheretur ad tempus . et rectili caretur a Suis noctuis qualitatibus - quod quidem uas pulmo uocitatur LSt ergo pulmo tenera caro rara ut recipiat aerem in magna quantitate - Vnde animalia que magnum habent pulmonem et ualde rarum multum p OS Suni morari Sub aqua que naritum parum morantur 'illi uero irequenter inspirant et expirant Alii uero rarius habet autem pulmo quandam Cannam magnam μ que Superi u S terminatur ad epigiolum . per quam atrahitur aer que quidem Cannara milicatur et dispergitur per calidam substantiam pulmonis - et iterum ex oppo Sita eiu S parte exit canna illa que cor Subintrat deferendo ei aerem Non enim 'ulmo mouetur per Se et proprio motu Set potius motu dilatationis in aspiratione - et constrictionis in respiratione qui quidem motus a corde Suni quoniam in sui conpositione pulmo habet neruum a quo est motus omnis in membro animalis Exterius autem inuoluitur quadam pellicula que iit ex neruo dilatato circa ipsum 'i - ei ista pellicula totum sensum habet in se - ei est pulmo in illa conparatione ad alia ambulantia . in qua se habent brance piscium ad ipsos nisses habet autem pulmo quinque distinctiones siue pelliculas - S tres ex una sui parie - ei duaS ex altera duas - S maioreS ei tres minores ne j si forte tedatur in una siue duabus sui partibus Qui, salvetur in aliis quoniam si esset uel continuatio in Sui parte lesio unius partis per continuitatem totale membrum lederet. habet autem pulmo duas distinctiones maximas . et quinque subdistinctiones partia Squas pelliculas nuncupamus - ut si forte una illarum tedatur et impediatur a Suo effectu uel actione μ altera Suuleat nec cesset ab officio suo - tres autem illarum it pellicularum magis vergunt uerSuS dextram - quarum una non mouetur sicut celere Set cum ad hoc est ut eam pertranseat uena concaua - que e Si ab epate et dirigitur ad ipsum cor et alia uena est quasi lectus in quo iacei due uero pellicule magis vergent luergunti uersus sinistram cuius diuisionis hec est ratio - quia tres pellicule Sunt a destri S - ut una illarum sit uicinior uene concaue quam uestit - alia ratio est μ ut exeucia tes duo 'anniculi l pelliculet ex parte cordis . cum ipso corde teneant sint Stram partem pectori S et ire S pellicule ex parte epatis teneant dextram partem 'ectori S ex equo ne aliqua 'al S relinquatur uacua magis quam altera Tybia autem pulmonis ad insta stipitis habeniis multas radices rami ficatur secundum substantiam 'ulmoni S qui quidem rami per totum pulmonem ditiunditur diffundunturi ita quod eorum capita Siue orificia extrin Secu S a'eria nec aliquo tempore clauduntur Set Suggunt continue et atrahunt superfluitates pectoralium descendentes a capite ad loca inferiora pectoris nec solum per illos canne pulmonis atrahunt superfluitates cordi S - set etiam Superfluitates a capite descendentes - Est autem pellicula quedam diuidens duasi oraces a se inuicem ηε transien S per maiorem diuisionem pulmonis . quas distinguens eicus duas medietates aligail as cum Spinis dorsi posterius anterius Cui pectori cuius causa finalis prohibet νne transeat aliquod testuum ab uno torace ad aliud latium t - si ledatur uel patiatur plus quam alius Canna autem pulmoni S Superior is ut ei iust conponitur ex anulis quibusdam - inferius autem ex anulis ira perfectis quanto autem magis ascendit canna - tanto imperiectiores sunt circuli ita quod in aScen Sta decrescc unt ei deScen Su crescunt . donec perueniat ad periectionem - Oibi, Cer o sitas autem ii Sorum anulorum vergit exterius - et efiicit guturis tumorem uersu S autem interiorem partem nisi deificiunt circuli . est quedam pellicula fortis et spissa - que sup 'let officium circulorum cum autem cibus recipitur in meri . illa pellicula cedit ipsi et reflectitur interius . in hora declinationis interius sicut exterius Superior is, autem ipsius canne et exteriorcis, illius gutturis duplex est iuvamentum Unum ut coniungit inspiratio et expiratio fiat per ipsum , Alitit ut sit primum in Strumentum formationi S uocis - et ita sit instrumentum uirtutis volontarie li mobilis- et
est Simile de pellicula cooperiente cerebrum - cuius duplex eSi iuvamentum V Vnum ut coniungat nerti OS uenas et artaria S exeunte S a cerebro - alium ut tegat et inuoluat cerebrum ne tedatur
cum sit teneri me substantie - Expiratur il ergo superfluitas aeris que perueniens ad gutur for-
39쪽
matur ad uocem - non ergo format sui superfluitates ei aptat ad quedam Sui iuvamenta si cuisquamas in piscibus . pilos in corpore ' Componitur autem guitur ex pluribus frustulis ad formandam uocem Secundum plures Sui differentiaS - S - gracilem s grossam AE et ita de aliis - quoniam ad Qdi Versos motus et contrarios alicuius membri nececaria sunt 'lura frustula alicuius membri sicut patet in digitis et ceteris membris . que ad uarios motus adapiantur - Conponitur autemgui Og iur ex tribus frustulis propter formationem uocis quorum primum frustulum est quedam cartilago conpo Sita ad iraco dum aliarum ambarum Cannarum - ipsius est circulus imperfectus admodum pelte - cuius globbo Sitas igibbositast extra apparet in gutta v re eius uero deiectus es iuersus meri Vnde cartilago pelialis uocatur huius peltilis quodam modo su plei deiectum que clam cartilago supposita isti inierius similiter circulum iaciens imperiectum sed contrario modo se habet peltiali - quia eius gibbo o sitas interius est uersus meri . deiectus uero exterius uersu Sguitur est ei ita se chabet, hec cartilago quod eo lo atur Super inferiorem cartilaginem cuius opus est ne impediat deglutionem V quando meri dilatatur uersus ipsam - hec autem cartilago cina balari S uel coopertionalis uocatur et ita ap0ellatur ista pars nomen non habens necnon eo tomatur uerSUS partem exteriorem nec uersu S interiorem cum opuS iuerit - quia eius iuua-menium est . ut cum deglutiatur cibus in meri . interim tegat os trachee - et iterum conformetur interim cum formeturl uox in gutture . tegat os meri Si autem accidat quod loquatur gustando uel deglutiendo aliud . remouetur id operculum et aperitur os trachee - et quando subintrat mica panis per tracheam tunc natura per fortem tussim conatur expellere illam - Cartilago autem nomen non habens duo habet additamenta - hac illac quo u desub intrat illud cooperculum siue cina balarem cartillaginem - et tenent ipsam in debito loco et positione - in formatione autem uocis quanto magi S eleuatur pelialis et Cimbalari S - tanto magis agraciliatur uox in trachea artaria - ianio magis elongatur et arce iatur Cum ergo ille cartilagines j que deprimuntur et uox ingros satur et irachea dilatatur . et inius magis. Dia tragma est quedam pellicula diuidens regionem uitalium a regione nutritiuorum Unde dicitur diatragma quasi in duo frangens cuius conpositio est exterius et lexi liga li mentis 3l v. habet autem id iuvamentum S - ut Sit primum principium motu S in Spirationis ei ex Spirationis motu enim diatragmatis mouetur pectu S - motu pectoris mouetur pulmo pulmo enim non mouetur per se - cum non habet neruum in se ) - aligatur autem diatragma spine dorsi retro - et anterius pectori - et an exum est corpuS corpori pectorii per circuitum V per musculos . autem habet circularem formam - cum autem motus dilatationis in circulo a medio puncto incipiat w et terminetur in extremitatibus ex ira motu S constrictionis incipit ab extremitatibus - ei terminatur in medio necece fuit ut principium motus di afragmatis esset in medio illiu S - deScendit ergo a sexto pari neruorum quidam neruia S directe - et perpendiculariter per medium punctum ipsius diatragmatis prestans ei Sela Sum et motum qui postea rami ficatur et diffunditur per totum diatragma Preterce a ueniunt alii duo nerui a quinto et a quarto pari neruorum . ab i0sa nucha et spon-
dilibus ferentes supradicio neruo principium qui quidem ut apodietur uestitur carne μ ut leti in suo deiectu subintrat peliculam illam que diuidit duas thoraces facientes duas distinctiones pectoris , et quodammodo uestitur et apodiat a tur - donec perueniat ad diairca gma Contingit autem quod quandoque apo Siematur diatragma et impeditur a Suo motu . et tunc iuuatur a quibusdam musculis lateraliter ei uenientibus . qui sunt octuaginta quatuori teste Ocaleno - etiam iuuantur a foliis
narium per uehementem inspirationem et expirationem g Cerebrum diuiditur in tres substantias - s - in uel aiam - medullarem - ei uenireSplenos Spiritu qui sunt princinia neruorum a cerebro oriuntium V Cerebrum autem est frigidum et molle et humidum frigidum ne init ametur uapore tumorum ascendentium a stomacho et ne inflametur motu neruorum Sensibilium ρ uel per operationes sensibile S - ymaginationes ei cogitationes ut ieci a peret sua frigiditate spiritus uitales calidos ascendentes - molle et humidum est . ut de facili suscipiat inpressiones sensibiles - ut possit esse nutrimentum neruorum η qui in principio sui molles Sunt ei gradatim ei successive indurantur liem lenes sunt nerui s rari et ilexuosi lenes ut susciperent spiritus - rari ut prestarent eis it motum facilem et uelocem - ilexuosi 32 r.
40쪽
sunt ut deserviant membris ad gerendum Se faciliter uersus qua ira libet partem - item cerebrum in anteriori sui parte mollius est et humidius o propter neruos Sensibiles inde orientes . qui molliores habeni esse quam nerui moliui in posteriori sui parte durius est propter neruo Smoli uos inde orientes qui duriores habent esse quam nerui sensibiles et propter illam partem in qua est thesaurus memorie et repositio formarum Cerebrum autem secundum latitudinem diuisum est in duas 'artes ut hoc membrum binum sit sicut et cetera membra bina - ut si forte tedatur eius una pars - altera Seruetur ille Sa - descendit descendit autem posterior pars cerebricum sui S i selaminibus con in concauitate S 'ine - et ex alia parte oriuntur nerui qui Ca ex utraque parte lateraliter admodum cad parieS corpori S uicina S tendunt. 42. de Oseerationibus ah anima serocedentibuS. Omnis operatio est ab anima proceden Sinobili ut melius in actum procedat . in corbi lcerebrii neruis perlicitur instrumentorum autem corporalium alia sunt simplicia alia conpo Sita Simplicia quorum quamcunque 'artem Sum pSeri S Sensibilem Concaui talem communitatem l habet cum toto corpore et desii nitionem Composita uero sunt illa que non et cetera . Set quoniam simplicia sunt incomposita AE et non conuertitur de hiis primum dicendum est inter simplicia primum est os . quod est fundamentum totiu Scorpori S et erectio ei sustentamentum motus ei sensus - quedam iamen ossa spiritualia habent iuvamenta quedam quoddam J enim 'ropter fundamentum est ut eSi OS Spine - Sive OSSA SΠΟΠ-dilium - quedam ut sint sustentamentum Sensus et motus - ut Sunt ossa pedum V tybiarum η crurium - quoddam ad tuendum . ut os cranei quoniam ad tuendum cerebrum ab extrinseco nocumento cest quoddam ad repellendum ut os quod supra spondite excrescit qcuedam addi tamenta ' et hcti ius ossa suema Sisam inal dicuntur - hcta ius ossa maxime in dorSo animalium reperiuntur pi Scium ' s - non habent medullam iranseuntem 'er medium spondi lium Sed extrinsecus Suner sponditia - in habentibus autem medullam transii per medium sponditium medulla quare parum a 'parent licu ita S OSSA in eis.
Sequitur de cartilagine' est autem cartillago membrum mediocre in natura inter o Set c3rnem - est enim mollior o se et durior carne - et est propter hoc in animali . ut sit diuisum diuisiol ossis a carne- ne nimis durum coniungatur cum molli in media n te - Preterea ne caro cum uulneratur et quassatur ab extrinseco - magis ledatur ab intrinseco osse propter sui duri ciem quedam tamen cartilla ines spiritualia habent ii iuvamenta - Vnde posita sunt in animali - ut Sicia ti testimentum extremitatum buccellarium ingredientium vacuitates alterius ossis et concauitateSeiusdem quoniam inter illa minor erit lesio - quam si durum supra durum fricaretur in motu Quedam posita est in extremitate Spatularum et humerorum . ut in hora percussionis fiat minor lesio - quedam ad defensaculum nocumenti ex irin Secus ad duenientis ut cartillago ante o S SiΟ- machi pΟSita qcua Si en Sis protensa - quedam est suscipiens et retinens musculo S a remoti Spartibus uenientes et dicitur cari illago epigio talis - quedam ut sit suspensorium carnium inieriorum que 'Onitur in extremitatibus costarum et inferiorum et perfectarum. Sequitur de ne ruo neruul in s est membrum mediocre in duricia et dilatabile ei extensibile - solutionem continuitatis lC- non de facili recipiens siue rupturam sustentaculum motu Set sensus ad uni uel Sa cornori S membr3. g Sequitur de corda - corda est membrum ab extremitate musculi ortum habens ad similitudinem corde arcus effecta - quemadmodum corda arcus incuriata incuriatur arcu S relax Bia relaxatur larcu Sl - Sic musculo relaxato corda impellitur a musculo ei relaxatur quare membrum extenditur mu Sculo uero contracto Contrahitur ei corda - quare membrum incuruatur.
Sequitur de ligamento ligamentum est membrum ortum habens ab extremitateo S Si S insensibile per se - Sensibile tamen per aliud accidens - quoniam per musculum et eSi duplicis iuvamenti in corpore - ut ipso medio iungatur os cum neruo aliud eSi μ ut cum neruo iungatur ad hoc ut fortis sit - cum subtilis sit in ortu eius a cerebro - S - uel a nucha alba 'cum etiam multiplicem suscipiat decisionem idecisionem l in eius proceSSU. Sequitur de musculo - musculus est membrum exterius et lexi ligamentis et carne Mneruorum et ligamentorum intersiicia replens conpositum - ut ipso tracto uel dilatato secundum