Rhetorice, Placidâ quam Pierís irrigat vndâ, grandia Facundae reserans Praecepta Loquelae haec etiam Logicae praeludia docta sagacis, strictaque Grammaticae compendia digerit Artis Authore P. Petro Iosset, è Societate Iesu

발행: 1650년

분량: 457페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

51쪽

3i RHETORICAE

Baletae magneum erubuit se a Principe tanti Si te igitur Franca tangit Facundia linisar usu, l stequens , his vrere pronus , ad illos; m i, ccede, hos vigili Proceres amplectere cura,

Etst3lus, e culta asperget stagrantia lingua.

Nonfecis atque Arabum qui mollibus ambulat agris Cannam Gque plagas Cilicum , Iuda e tranat. Montana,ad nullos quamuisuntendat odores, Etsolum meditetur iter , tamen obuius illum

flat odori, naresque ultro vapor optimus impiam Im Iijdi o Mutem Proceres imitaberii, altάque mentis

Rea aurum ratione decet necrandia credes

tuae vana ambitione tument , nec preis putabis virtutes Exili tenuatas)lo nec inertiadice .mix dae Simplicia, aut nimium temeraria, I rtia ingra. . , Saepe etenim σne eximiis virtutibus ipsum, Essesolet vitium , sacras essetere dotes, o It Ia Rr igitur perpende animo , ne falsa prehendas Pro eris, vanosque auro pro diuite fumos, Nec, quia I em 'queris, magnui, tamen mesa in illa, continuo correcta putes, non magnus ubique est, Eo magnu , nullumque aliquo sine crimine nasci I erior Natura sinit, pulcherrim. labesis ipsa etiam Luna , ipse etiam contraxit Obmpus. Sic autem, Calliste , tui virtute laborisi In signes imitare υiros, qu aqualia condas Hy RQ Non eadem , nam struus erit qucm nulla videbit 'η Pasina seriptorem , nisi dux anteluerit aut hor. ςx 0ς ς Et quid, si propria es nulla indagine menti ny oessent inuenta Patres, primisque suorum Haesissent ipsi inuertis curisque parentum Sed suis Hae habeat pr/tiosum atas Exilia nobis Inuetio cAntra forent habitandi, domus non ampla superbianibus a Turribus, aut magnά laxata palatia pompsiliena di Induerent proceres etiamnum hirsuta caprarμm x rc Tegmina villos isqueforas non ostra nec orat

52쪽

LIBER SECUNDVS. 3

. I aula .vel aequoreas pros tuleret aere procellas: O rboreae crates illism trunciquc careati Deueherent riuos tuteri, renuesque per amnes.

R ippe tres, si sola. potest Imitatis nullas

fugere, at tprimi superare crepAndia nisisti

veterum monumentit Ladhibere labores

Te decet, ct curi similes adiangere curas, m melius praestare Iseas , amplissima rer m Caput 3. Materies quaerenda tui. vita sublud Bi- Excerpendaseges Guare Tibi nullius sium bliothe Amoris prohibebo , malae nis toxica labis a Gra-Forte illum imbuerint , foedosi se errore iotarii it toris. Propterea crebri digesta o ιmine libri Bibliotheca paranda Tibi semota nec inter .

Clamorem, turbάmqae domus , et ιae mmen Oum uius QExcipiat, nascόnsitu e iubar . radi uesalutet. Reruantes quoqtae spectet agro , pictμηθης οἱ t tam Telluris , vel prata rogaveste viro ii, ni ut molis hortos, auriques roci r ro s.; Hie sint in longo numerosa υοlumina asto In thecas Musa tiara n principe cella, Sint qui alma pietate Deum coli ere, sacrosqης , . . . . Tractauere libros, moetisque sagacibus a si s et Panderunt nostri mUeria coetica iustu Miqne Mathematicisstuduere laboribus, e qui maxiDικersas terrae Zonas, poni que remotos atres. Deseripserasnus o qui flagrantia, li Math sicio ri, aethereos radi finxere meat in mali ei Flic ad n gra ιibus quifraena potentia morbis aviisi Μnt Medici Sophiam qui mentesagoci dedi ei. Et scriptis docnere libris clymque ard:ιa μω Philos Pontificum , ct canones nouere, foedera EUAm pli I.

Rhetoribius vicini adsint, qui principe nis Iur spe-

Scripserunt monumenta patruma sint se decor riti. Herodotusq; nites Xenophon q: foris is audax Thucydides, Caelaro: potem,Regumque et ster Hilioris Curtius; hic Tac latis. Liuiu que tenerrimas, Ἀμώ

pulsum isoniά Catilinam enarrat ab ris.

53쪽

8 RHETORICAE

Facundoque rosas effundens Florus ab re talique acri immittit Batauos Famianus arena Haud impar primis Latia scriptoribus urbis, Et D, Romiacos a stat affaeus Odores. Hic qu oque nobilibussedes sit certa Poetis, Oetae eadem quos pellit, ibi laudaro Achil lis Heroum tuba, Troia aisthor , generosus lysii, Nauta, ducism graisis incentor I tindescat Homerus Hesiodusque micans o qui de nomine Pindi Pindare nomen habes, cor Aponinis, Euthe vates. Euripides. Sophocle ite potens, Teiusq; sacerdor Pieridum, Phoebique oculus arandique cothurno rgolica ausi cnccae superare Camoenas, Illorάmque Nepos Lucanus er arduus alta Papinius clangore tuba, Iuvenalis , Mater Persius ct blanda digestus Horatius arte. At cunctos, uer pateat Maro , quemque recepit Saeva Tomos patria profugum definibus ora,

Non totus tamen,impuros quos pinxit, mores,

Proculi Scriptάquestigmaticis induci digna lituris impuri Stare iube procul ct foribus ne admitte seratis. . Sit procul spurei labes maculosa Catuti

Indigni usoniusti e procul casti qui carmina vatis nςm p u lis in obscoena thalamos tran ferre Diones qui lcga D nique coelituum quidquid pugnabit honori, x x Foedabitu decus, mores aut polluet, arce Virtuti nil obsit , emi vel magii recuset, Vtillitas, s virtutrem iactura sequatur. Denlque sut Rhetorici Proceres . praeque omnibus nivoratores Tuli vis, o magna Chrysostonius unus in aula Sphaera Emineor praestoue chora sit mensa laborum. globi Exceptrix multaeque index certis ima cura. Geogra Proerea Mundi oecies, Terraquefigis phica In uarios diuisa globos pingatur is altos tabella Sphara polos smwlans, imago volubilis axis. Caput ' Nol famen Cal stes tuas includere curas de studio Et premere mbrarum latebris studia alta patescaη

publico Excitatque uischola publica pensa laboril.

54쪽

LIBER SECA NDVS.

Maioris documenta opera, quippe optimo υroi tulere. Onatas exempla acuunt, ali ardua nisus Glorac, virtutesqsefouet lux incloiada ιdis. t contra obsuris stat deses inertia claustris Publice Sece sque nigros arca iάque deligit antra a pri- illa etenim υmbrosas tu sedem am 'lexa tenebras uatim commeris prope lassa latet .sκο πιιllius astri Vel temιis penetrat radius sed 'rbito noctii Veternuoces patvmbra domi m . ct picea caliginis horror Illa leuem io plumam , atqκ exanguia strato recybens i Langoras stuprii soror . germanosoporii bitat. Stertit iners somnoque uti et quem lumine clauso

Dicit amFecitens roremque papa eris optat redire hine, Callis e cupis qui sideris auia Liberiorefrmiis stellati luminec li Spectari pri piis Llucemque pate itis Ol)mpi, A t Io

Et tur: amsociorum ambι studiiφι odales. Iu-Hic etenim stimulos alacres capita mula irim i

Edidit extrem Genitrix castissima part

Illi ad belligeros specie fuit apta laboret, re sancto

Dexteritas , nerui sequefrequens is congrRo μlim renatio Forma vigentem inter media, ct medio inter malem Eoi te

Attia simia socio trahat, operterr ot sci glorum Nil illi eharum prater decμs, ordus cli fundato-Posiit, ct horrendis circumisallata periclis . Oppida, ct Uegas ambit defendere rime Eiu, Forte per Hesperiam Francis exeri it uel ormii dote, . Ibat, ct hostiles victor auibat in agros Et Pompeio polim longa obsidione premebat. Pompeio Iamque hostem excipere . domitas iam dedere turres Pol mmm erat aurfurtim patrii; ex e ιretectis cfendit

55쪽

consilium cum exos, iners fortispimus heros Ullitit obses ita redit in praecordia virtu sSeptas rata parant defendere, moenia multo

Iam ritu quassata , ιοι estιbicinefιrmant. Interea aduerso contra conamine Francus

Et vallum quatere. Orfractis com ellere pinnis Moenia , o ingenti tisrres aperire risina, Et solidas vibrare globos tormentaque ferro Turnda,er accensa glande explodere famma.

Insilii na, tu saxum ingens resilitque , volan Munati .m fort. arces generos obibat Incidit insemur, ille gravi tism saucius ista uti inera Labitur, exanguisque simul Lyes labitur urbis. t urti In ciues na cecitat metus . Ostia pandunt,

Et murum attonititrepidi formidine dedunt. ι Francis , bifacta via est . non ira , furor . Imperat, armatis non stat indicta iacertis, candida sed miti placuit clamentiasensu. ,, Praecipi se lunaeti um Ovirtuso in hoste probatur,

, Atque infensa sui spccie praecordia mollit

Illecebris amore fouent, curantque referri instar amicorum charas genitoris in ades.

Ille ibi, dum lenta vis vineris arte fouetur, Lectioni Insuetus morbos, ct adiaferre medela librorum Librorum accersi solatia , ficta volebat Piorum Bellorum monumenta, quibus pracordia vana Pasceret illecebri, atque aliqua dulcedine tempus Falie rei, deni premeretrastidiafraude; Prestali aucupio, vana pro peste tabella, Abdicat Sublieitu dulcedo libri, qu scribitur ardens belloru Mart)r ct inuicta certamna magna parastrat gloriam Sanctorum quo exempla patentu exemplo Nob Ignatius primum ut legeret sed ut aurea virtus conciliaresnus, blandasque astringere meraci Nativo stlendore solet percurrere sensus

Virgq, Paulatim similis ovi quoque gloria vita munda Et eur , inquit, ego renuam se vivere , ut richoragiu Antiqui vixere patres mihi forte minore

Nobilitas

56쪽

Nobilitas animos , atas aut vivida praestat φ

n Aia praeoessere sequi pudeo optima semper

Est virtus quaecΠnque via est praestatque,vel inter Extremos, virtutis iter callimque tenere. Es hic est genius c/ntemptor sanguinis, o qui Pro ano toties subii certamen honore, Pro magno pugnareDeo,coelisue recusem 'Vitam igitur mutare decet saccusque , cinisque In caput iniiciendus, atrox subeundis echinus. Vita premendi truci quanti m seruiuimus Orco. Nunc tantum imperiis alti reddamus Obmpi Decrerat sed mox commotior pergo Tibi ille, Ille Tibu ernendus honos . illa inchia Iartis Gloria suam pronis taui cupiere medullis. Nobilitas quam euitaictit, euiseruit Iberis , Abiicienda Tibi est proetu arma parastra, Triumphio Ei procul instructa puluis teciosus arena De Mens equidem Os deseres praelia posco .Altera sanguineos agnarum auertofurores. ,, d coeli iam scamna vocor sunt O sua caelo Arma,suοA .e tenent coelestia bella triumpho/. Hae bi, seu diri domitus regnator Averni

Ueedit, seu tecta Deus mansuru od tu . Sesse ad Intremuere domus; Imri conuenti pasti Ch a sticonstitii, Ignarissi ista sonitis siti, irasse, em que prius proceres inter , turbamque potentum humili- Versari scopus nus erat, cui vana voluptas, talem.

cui fastigata gene rosas perbia pompae,

Cui Seres , eui puLhra Tyrus , cui sola placeta a Purpura nunc viles plebis meditatur amittus, Nunc tenues casulas, humilis nune Otia cellae . i mbit e exactae cohibet ludibria vitae

Tu testis M a ii rega rei es, testisquefuisti Mon serrata parens auotie infixus Olγmpo Numina sancta ibi l quoties exesis ab imis Sensibus ii quoties Rubricati fluminis undas kxsoluens oculo lacomis fetibus auxillos animi studiosa refert ad pensa , nec horrip

57쪽

Vir tantus, multosque turm progressus in annoJ, Exiles intrare scholas , atque inter Ephebos Et si dii, sirpμης Ιβηρ prima crepundia linguae.

vacat e pie non descendis amor sancte recusa:

IIuiua cura tuo quae non subeunda labori si Ecce vir adsummos uisama, dccusqAefauores Pandebant animosa iam, quem Martia Trtus rixerat, heroumque altis aquauerat armis. Non dubitat puerorum inter lenia agmina,clasiis Pulicereos interstrepitus , ru dἱora Mineri aDisccre principia e te=iues euoruere libros.

Nec soli Musarum veri sudiij se vacabaa Impiger . at puris Pietatem haurire medullis NorM , ct in coelum penites transmittere sensus

Virtutum quas legit opes Leuam grandia cla Uit Dona fruor: quot in ima tulit praecordia cultus' Non tot in a tuis alvearifus agmina forens Campus alit, nec te mater cochleaia filios,

Nὸ taηtum tibi serum aliis incμmbe , tuo quo Ignati, in curam sociorum impende labores, stu melior, Te effunde magis, quo ditier, Amplior, in plures Te disce extendere venas. Ex 0ςi0 ut sero eiorum armen, lictamqtae it --ntom ps Nithntem paribus generosa in pratia Πρii Tartareum valide debellaturus uernum Excitat. sagio ducit certamen in hostes veluti magnaiectus Dictator in urbe Incumbit cui pugna grauis , quem perfidus hostis egreditur medioqua cupit prosternere campo, constribi forem Iuvenum, quos membra , torique 2 osVirtus generosa regit, quos belhcus ardor Incitat, seruens animaisub pectore saritoisi

58쪽

concilio edicentes Patrum plaudente Senatu, Cuncitorum votis poscentibiιs Orbe probante Ludum aperit, sancitasque duces, celebres seJsagistros Qmnasiis imponit, amor quibus unus honorem Virruit, castaque decus conferre Minerua Et gy Etscelera atterere,in terros pessumdare mores, nasia Et vitia, ct matrem vitiorum arcere phrenesim, perit, Et tu unum formare animos, studiisque polire. Sem

ret, quae aliunde accersi possitan . maxi- mam sane partem Rhetorici muneris impleuissemus, cum ea quae extra aduehuntur

superio tum librorum quasi fasciculo colIiga uerimus Sed quἰ at tu id malus est . ex quo illa conflari necesse sit, ideo etiam ad maiora properandum. Haec en Im omnia Iliae forinsecus comparantur dispersa dissoluta sunt, donec vi aliqua diu niori intelligentiae quasi vinculo inter se componantur. Qui L enim sunt caetera omnia, quam

59쪽

RHETORICAE

corpus anima vitaque destitutum HInatelligentiae vi , ingenἰ feracitate . In-

neutionis quasi calore animentur mortua , foueantur frigida, accendantur inertiad Intelligentia enim qua Res Rerumque probatio nes iuueniuntur, ex indigesta rerum confviro ne ornatum . ex intricatis materiae sale.. bris ordinem , ex invenusti cantarum de sormitate cultum, ex inope gestate foecund:-tatem educit

Quid faciat orator nisi ingeni Inuentioianis laude florescat Aut ipsum serpere semper necesse est . quod tardum, aut aliorum

vestigiis perpetuo insistores quod putidum,

aut nomen oratoris munusque deponere, Iaod ignominiosum Qui enim inuentio nix laude op Ibus carent . aliorum opera δ labores exscribunt in ita imitatione plagiaria gloriam sibi conciliare arbitrantur sed fru- etfra: omnium enim irrisioni patent obnoxij, αum instar Horatianae corniculae inuestes, nil dique deprehenduntur. Ad Inuentionem ergo proprἰam consigi enadum est, quam nos hoc IIbro ecquorundam Iocorum exhibitione pandemus . sed non antequam ab Ipsa Rhetorica subsidium postular

uerimus.

Ades o Deorum munus eloquens earli Melicium .er alta menIis eleon volumi Puella, cui nonfursu aut decor an I. Non fimbriata erinium placet scena, Non stuosum veste barbara firma Non verbastacto coniugata sermoni. cesse inepta molliunt, sed os altum

Dignusque ulius , serenita pontis Crauuasque gressu , toti qμe Wisin corporis . oculi dignitas ct spectus

60쪽

ciat astra caeli fibulata eonnexis, Et vox valenti concitata pulmone, diuta grandis dote candida linguae, Et temperatus ornat imi)tam gestus. Cognatasiveris inferumgram terror, Ah a crimen abigis, ct nefasta perrumpens Pectora coῆries , arduaque virtuti Pandis iter amplum, nunc ades , meum earmen i gusta Princeps , entheo reple cultu, Timque facilis dignitatefoecunda. Quia vero lenior Inuentionῖ Locorum.

que cognitis siue Logica vi ac ne vix' iidem haberi potest , breuem at quam antecaptam Logis et notitiam piae scribemus, & ea quae dari solent de Dialecticam breu compendium coniiciemus.

RHETORICAELIBER TERTIVS

de Inuentione.

mtorica facundi'm adytum san Proposi-ctumque ferta tio to- Ingredior penetrale Dei, decet ore t us libri

fauere.

Afusarum iam templa pero, iam sedulus amplas Pellofores, iam cerno horum . am Oce ollaro. Dicitefatidica Charites, stagrantia Phoebi Pignora , Pierii eclebergrex incola monti',

SEARCH

MENU NAVIGATION