De Pausaniae Periegetae studiis Herodoteis [microform]

11쪽

Floruisse Antoninorum temporibus scriptorum genus exile quidem per se atque ieiunum, quod tamen imitatione spoliisque pristini temporis ornatum elatius incederet, quivis Luciani libellum legit elegantissimum qui inscribitur πως δεῖ ἱστορίαν συγγράφειν, libenter concedet. In quo cap. 14-27 homo ingeniosus facetissime illusit rerum scriptores quales suo tempore extarent, miseros illos Herodoti hucydidis Xenophontis aemulatores, qui cum antiqui temporis sapientiam scribendique artem sibi parare

non possent, ad pusillam Verborum imitationem coniugerent neque haberent quo tenuitatem suam obtegerent nisi veterum auctorum laus tulis undique conquisitis. Nunc Homerum, nunc comoediae scriptores, nunc Herodotum aliosve imitabantur, et hanc molem undique collectam tanquam pristini coloris plenam lectoribus proponebant.

Ex quibus intelligitur erodoti libros tempore illo a multis

non solum lectos esse, sed etiam ita probatos, ut nonnullos ad imitationem incitarent, cum interea ab aliis vel non probarentur,

vel etiam impugnarentur. Illud videmus in libris Polyaeni, qui

quotiens Herodotum exscripserit satis notum sint hoc illustratur

exemplo libelli lutarchei, qui inscribitur περὶ τῆς Ηροδότου

κακοηθείας.

Vixit autem Antoninorum quoque temporibus ausanias, quem ex Syria quidem Oriundum δ), sed longo itinere per Italiam Grae-

Fuit enim Damascenus, et A. estermann in Flecheiseni annalibus 1839, p. 26 sqq. Cappadocem Pausaniam esse voluerunt Sylburgius nec nouSehubartus ed. mai. II epistola critica ad Walgium , qui eundum eum esse contendit cum sophista cf. Philostr. vit soph. II. 13 neque repudiavit Palmerii coniecturam infelicissimam, qua e Damasceno, ut ait Constantin. PorphJrog them. I. 2, agaceuus i. e. Caesareensis fit. Siebetis ed. mai. Ι. p. I VIII. Hall. neyel. III. 14, p. 276 sqq. Lydum existimavit esse perlegetam, natum in Magnesia ad Sipylum sita, sed quas affert causae non nisi eum in illa Asiae regione diutius versatum esse ostendunt.

12쪽

ciamque profectum certe ab aetatis sui studiis non alienum fuisse credas. Et fuerunt profecto, qui eum quoque Herodoti fuisse simium t contenderent, Sylburgius praecipue et alckenaerius, et qui primus copiosius de imitatione verba secit Slebeiis ius ed. mai.). Siebelisi comparationem in adnotationum multitudine dispersam et tanquam occultam diligenter composuit multisque novis auxit O. sundiner Pausanias perleget imitator Herodoti diss inaug. Begimoni 1866); qui quamvis nonnunquam mihi in imitatione

pervestiganda nimius esse videaturq), tamen ita rem explicavit, ut de ea dubitari vix posset. Sed non solum imitatus est ausanias orationis Herodoteae formam, Verum etiam exscripsit multa ex patris historiae libris; secutus est eum saepissime cum in universa scribendi fabulas recensendi partes Atheniensium agendi ratione, tum in singulis narrationibus interdum ei etiam obloquitur eumque sive aperte sive tecte aggreditur, - quae omnia accuratius demonstrare huic libello propositum St. Incitatus sum, ut in Pausaniae fontes inquirerem, praecique

egregia datrici de Wilamowit commentatione, cui inscripsit dienti di siegende' ). Qua in commentatione vir doctissimus primus de Pausania ita iudicavit, ut eum hominem levissimi ingenii

esse diceret, qui attentione abiecta omnia sere misceret. Ac primum quidem, ut fundamentum satis firmum sequenti disceptationi iaciamus, loco a ausania Herodoti nomine citatos considerare

necesse videtur.' Auetor huius cognominis, quod maximam Pausaniae propugnatorum excitavit iram, sui Stephanus Parisinus s. v. σον ad rem f. o. fundine r Pausanias perleget imitator Herodoti diss inaug. Regim. 1866 , qui priorum quoque de ista imitatione affert iudicia, imprimis Valekenaerii et Sie- helisii praeter eum velim conseras ea quae dicunt . Reichard in Pauly, realencycl. . elusa alteri'. p. 12b sqq. Chr. Schubar in h. Bers et J. Caesar, Zistar. f. altere'. 1851, p. 289 sqq. Gustavus Erueger theologumena Pausaniae diss Bonn. 1860 quamquam acriter invehit in Schubarti adversarios, tamen nihil sere affert novi. neque enim licet eam illustrare singulis verbis apud utrumque scriptorem repertis, velut O pro αὐτφ aliis. Seribitur illud o non solum a Pausania, sed etiam a Luciano aliisque illius aetatis seriptoribus. Etiam O. Storch syntaxeos Pausaniae particula prima De uacoluthis diss. inaug. ratisi. 1869 nimis argute imitationem probare studet t. p. 6.ε Herm. XII, p. 326 sqq.

13쪽

Pausanius Herodotum quindecies laudat, quos locos ita recensebimus, ut librorum ordinem secuti quomodo Herodoto usus sit perlegeta quaeramus.

l. aus. I. 5, 1. ἀνωτέρω δε ἀνδριαντες εστήκασιν ἐρώων,

αφ' ων Ἀθηναίοις στερον αδνοματα σχον α φυλαί 'Οστις δε κατεστησα το δεκα ἀντι τε σὴ ρων φυλὰς εἶναι καὶ μετέθετο σφισιτ ονοριατα ἀντὶ τοὐν αρχαίων, ' Ηροδοτω καὶ ταυτα ἐστιν εἰρημένα. cf. I.

29 6.

Γελέοντος και Αἰγικορεος καιωργάδεω καί πιπλητος ἀπαλλάξας τα επωνυμίας, ἐροετρων δε τέρων ηρωων ἐπωνυμνίας ἐπιχωρίων, πάρεξ AIαντος ' τουτον δέ, τε ἀστυγείτονα καὶ συμμαχον, ξεῖνον ἐοντα, προσέθετο. Brevis his verbis commentarius opus est; ipsa enim quid sibi velint clamant illustrant scriptoris nostri consuetudinem multis exemplis in sequentibus explicandam inserendi ubiubi licuit locum ex Herodoto arcessitum. Ita hic quoque inserit iis, quae vel ex memoria vel ex perlegetico suo sonte de ἐπωνυμων statuis dicit, talia quibus Herodotum non exscriberet, immo vero ad ipsius alicarnasse libros evolvendos lectores incitare videretur. Verba autem καὶ ταυτα minus huc quadrare quam exscriptoris consuetudine dicta esse manifestum est: neque enim,

quae antea narravit Pausanias, in Herodoti libris inveniuntur; quamobrem καὶ ταυτα nihil aliud significant nisi haec quoque uti multa alia, quae ex illo tacite deprompsi'. nseruit autem fortasse verba Herodote loco disputationis amplioris in fonte suo Polemone' inventae. 2. laus. I. 33. 4. Nασαμωνες γάρ. ους Ἀτλαντας ' Ηροδοτος, P δε μέτρα φάμενοι πης εἰδέναι Λιξίτας κα- λουσι, ιβυων ο εσχατοι προς Ἀτλαντα οἰκουσι, σπείροντες

ριὸν ουδέν, ἀπο δε ἀμπέλων ζωντες ἀγρίων.

14쪽

Scripsit haec verba Pausanias in iis, quae de Aethiopiae partibus copiose Atticis suis inseruit. Cuius disputationis ansam praebet Nemeseos Rhamnusiae statua, Agoracriti clarissimum opus, quod alii perperam ipsi Phidiae tribueruntq); quae cum dextera pateram teneret Aethiopum figuris ornatam fuerunt qui id ita ab artifice ideo institutum esse arbitrarentur, quod Aethiopes ad

0ceanum fluvium sedes haberent, Oceanus autem pater esset Nemeseos; quae deae Rhamnusiae genealogia quamquam praeterea semel quoque idque in schol Lyc. 88 commemoratur, tamen procul dubio ad summam antiquitatem referenda nec sine probabilitate Cypriorum auctori tribuenda est j. Cuius opinionis particeps is quoque videtur suisse, cuius libros perlegeticos Pausanias in Atticis componendis maxime adhibuit, qui si non ipse fuit olemo, at certe olemonem non solum imitatus est, sed etiam compilavit. At repugnat huic sententiae Herodotus, qui ΙΙ. 23 ita dicit: υrce τινα εγωγε οἶδα ποταμον Ωκεανον ἐοντα, Ῥμηρον ἐ

ευροντα εἰς ποίησιν ἐσενείκασθαι. Quae dissensio manifesta perlegetam incitavit, ut accuratius de Aethiopibus eorumque terra dissereret; ipse Herodoti sententiam defendit et lectoribus probare studet neque esse fluvium Oceanum neque habitare in Oceani litore Aethiopicas gentes. Qua de causa si recte discernere Volemus, quatenus Herodoti auxilio usus sit Pausanias in rebus Aethiopicis enarrandis, lacere non poterimus, quin totam disputationem perlustremus. Ac primum quidem dicitur 'Dκεανω γαρ υ ποταμω, θαλάσσε δε ἐσχατη τῆς πο ἀνθρωπιον πλεομένης, προσοικουσιν Ιβηρες καὶ Κελτοί, καὶ νῆσον Ωκεανο εχει την Βρεττανων. Verba priora exierodoti . l. sumta esse apparet; reliqua ex sonte nescio quo geographico hausta sunt. Iam scriptor illorum Aethiopum qui supra Syenen sedes haberent ultimos ad mare rubrum

habitare dicit Ichthyophagos circa sinum ab ipsis Ichthyophagorum dictum Qua in re cum Pausanias Herodoto non adsentiretur,h es Wilamowitrii librum qui inseribitnr Antigonos o Rarystos' in disquisitionibus philologie is a lesstingi et ita mo tigio editis IV.

Berol. 1881. p. 10 sqq.' adde Paus. VII. 5, 3, ubi eundem sontem perlegeticum, quo in Atticis usus est, verbis οἱ Ἀθηναιοι aperte designat. Cum autem arminis Cyprii poeta fabulam de Nemeseos mutationibus narraret cf. theu. VIII, p. 334B-Dὶ coniiciendum est, eam laetam esse ab illo filiam oceani oceani enim filia sicut aliae maris deae mutationis artem habebat.

15쪽

qui ΗΙ. 9 a Cambyse Persarum rege missos esse speculatores in Aethiopum sine dixerat Ichthyophagorum ανδρας τους επι σταθμένους την Αἰθιοπίδα λωσσαν, haec verba ad alterum illum fontem ignotum reserenda videntur; ethiopes tamen supra

Elephantinen id quod idem est, ac si Syene esset nominata)habitantes etiam apud Herodotum II. 29 inter gentes Aethiopicas

numerari sane dignum est quod animadvertatur. οἱ δε δικαιο- τατοι Μεροην πολιν καὶ πεδίον Αἰθιοπικον καλονιιενον οἰκουσιν ' οντο καὶ ἐν λίου τράπεζάν εἰσιν οἱ δεικνυντες, Ουδέ σφι τι εστιν - θάλασσα υτ ποταμο αλλος γε iΝεῖλος. Ac primum quidem hoc loco confundit ausanias cum

Meroes incolis eos quos Solis tabulam ostendere in Herodoto legit Macrobios Herodotus enim duas primum Aethiopum distinguit gentes, Aethiopes occidentales atque orientales, quorum hos Indorum sinitimos in Gedrosiae fere regione habitare credi ty), illos autem terram Aegypto continem vel Libyae partem meridionalem incolere; Libycorum genera quattuor commemorat Aethiopum homines pascua peragrantes ait habitare dimidi ii insulaeaachompso supra Elephanti ne sitae' de iis iam dictum est); a quibus disserre eos, quorum urbs Meroe caput sit, nec non istos, qui homines parva corporis statura regionem a Nilo fluvio occidentalem habitent'); iam reliqui sunt quos Macrobios vocat Solisque tabulam habere dicit quos cum Herodotus meridionalem Libyae oram habitare Τ')omniumque terrarum ultimam ad Asricum ventum δ' incolere tradat, negandum est eosdem eos esse atque eos qui Meroen Obtinebant. Quare cum Solis tabulam Meroes incolis tribueret, neglexisse ausaniam ea quae apud illum II. 14 dicuntur apertum est; ipsam Solis tabulam qui ex Herodoto sumpserit dubitari nequit; neque enim quisquam praeter hunc Αἶ de pia illa raude verba secit et ipse Pausanias more illo antiquo magnopere delectatus alibi ita repetivit eius memoriam, ut Herodoti verba sup-

' Si inde ab Homero discernere homines conSue Verunt.

8 Ber. II. 29 sqq. ' Her. II. 32, ubi Nasamonum quorundam expeditionem enarrat in deserta Libyae saetam ad Nili fontes explorandos. st Her. II. 17. Her. II. 114. πο-νομένης δὲ μεσαμβρίης παρηκε προ δυνοντα ηλιον ἡ Αἰθιοπίη χώρη ἔσχατη τῶν οἰκεομενέων. quae sequuntur docent Maerobios esse intelligendos. Her. III. 17-19 23.

16쪽

plenda esse omnibus pateret. Dixit enim VI 26, 2. λέγουσι, ὸ καὶ Ἀνδριοι παρα τος σφίσιν ἐς του Λιονυσον τὴν ἐορτὴνἡεῖν οἶνον αυτοματον ἐκ του ρου Εἰ πν στευειν χρη ταυταχλλησιν, ἀποδέχοιτο αν τις τω λογιο γε ο αυτω καὶ σαΑἰθίοπες οἱ πἐρ Συήνης ε τον ήλιον τὴν τραπεζαν λέγουσιν, i. e. ut cum Herodoto pergamus, ταντα sc. τὰ κρέα οπτά τὴν γῆν αυτην ἀναδιδοναι κάστοτε. Quodsi confundit duas illas gentes Pausanias, cognomen οἱ δικαιοτατοι forsitan declarari possit ex iis, quae apud Herodotum de Macrobiis traduntur, sed ipsum cognomen apud eum non invenitur. Attamen prorsus novus est campus Aethiopicus, qua de causa uni alteri perlegetae sonti tribuamus necesse est. Quod deinde Meroes incolis nullum esse neque mare neque flumen nisi Nilum dicit ad ipsius ratiocinationem pertinet. εἰσὶ δε καὶ ἀλλοι προσοικοι Μαυροι Αἰθίοπες ἄχρι Λασαμωνων παρήκοντες. ασαμωνες γαρ κτλ.Designari his verbis parvas illas quas Herodotus dicit gentes haud disssicile intelligitur. Nunc denique Herodotus iamdiu consultus nominatur, sex id quod maxime mirum 4 - quae ei crimini vertuntur omnino non dixit. Ita enim lectores docuit δ') incolere Libyae oram ab Aegypto usque ad lacum ritonida hasce gentes, Adyrmachidas Giligamos Asbystas Auschisas quibus in mediterraneis initimi essent acales Nasamones syllos Macas indanes Lotophagos Machleas Auseas ex Nasamonum autem finibus usque ad montem Atlantem enumerat Garamantes Atarantes Atlantes, quorum ultimos circa ipsum montem sedere dixit. Videtis, quomodo Herodotum suum intellexerit Pausanias omnia pertur bavit; quia in fonte suo Her. II. 32 iter Nasamonum in parvorum Aethiopum fines actum invenit, conclusit vicinos esse Nasamones atque Aethiopes parvos qua de causa illos insimum montem Atlantem incolere sibi finxit; ubi cum alio Herodoti sui loco IV. 18 sq. Atlantes sedere legeret, eosdem atque a83- mones eos ab Herodoto putari collegit δε). Lixitas eorumque vitam ad alterum sontem pertinere patet eidem quae de Atlante rivis-

inde ab IV. 172. Hi aliter de hae re iudieavit O. Plandiner die historisehen uelle des

Pausam ' in Flecheis annal. 99 p. 44 1sq. qui omnia memoriter citata esse dixit. Sed aperte operam dedit Pausanias, ut ea quae Herodotus de Aethiopibus diceret, colligeret omnia et cum fonte suo compararet. Quare accidit hono perlegetae, ut quae vel ipsi Herodoto non satis liquerent veris enim longius ab ora abesse Atlantem putavit mirum in modum confunderet.

17쪽

que tribus ex eo oriundis narrantur, quin tribuamus sacere non possumus. Deinde perlegeta cum totius disputationis summam paucis complexus esset verbis q), ex eodem fonte nonnulla de Atlante adnectit sed in illis quoque, etsi magis recondita, insunt Herodotea. Velim enim conseras δ')Ρaus. l. 33, 6. καὶ προς τῆ πηγῆ κροκοδειλοι δι πη-χεων σαν Ουκ ἐλάσσους.Ρaus ΙΙ. 28, l. ιβνη Ἀνιέν γε μονηκροκοδείλους

τρέφει χερσαι Ους διπηχεων ου κελάσσονας, παρα

το-ων ουδέν, αλλ ἄλλα τοιάδε, καὶ κροκοδειλοιοσον τε τριπήχεις χερσα τοι,

ρεστατοι,

Congruere Verba manifestum est, nisi quod paullulum variantur a perlegeta ex tribus enim cubitis duos secit, qua variatione minuta tantopere delectari videtur, ut verba in Corinthia cis repeteret Τ). 3. Paus. I. 43, 1. Οἶδα δε'Ησίοδον ποιήσαντα εν κατα

λόγω γυναικων 'Ιφιγένειαν ουκἀποθανεῖν, γνωμη δε Ἀρτέ- ιυνδος Ἐκάτην εἶναι τουτο ς δἐ Ηροδοτος μολογουν τα γραψε Ταυρους τους προς τη Σκυθικῆ θυε ιν παρθένω τους ναυαγους, τὰ - ναι δ αυτους τὴν παρ' o ενον 'Iφιγένειαν εἶναι

τὴν Ἀγαμέμνονος. Her. IV. 103. Ταυρον .... 3

χθεντες τροπW τον-δε' τὴν δε δαίμονα ταυτην, τῆ θυουσι, λέγουσι αυτοὶ Ταυροι Ιφιγενειαν τὴν 'Ἀγαμέμνονος εἶναι.

β Ουτως Atθίοπες ποταμ γε υδενὶ προσοικούσιν Ωκεανεμ quod est et in odieibus ante verbum 'SZκεανψ cum iam Siebelius suo iure eiecerit, mirum est Behkerum Schubartum restituisse. Comparavit iam Her. IV. 192 cum Paus. II. 28, 1. O. Psundine in Flecheis ann. . . ubi pauca proposuit quae ex Herodoto fluxisse sibi visa essent. 3 Similis mutationis exemplum in sequentibus proponam. s. cap. II. n. 88. Fons geographicus, quo praeter erodotum usus est perlegeta, forsitan Artemidorvs suerit Ephesius sed hanc quaestionem quanticunque mo-

18쪽

Perleget ubi Iphigeniae heroum in Megarensium finibus commemoravit, contendere eos mortuam esse in urbe sua Iphigeniam narrat, Argivis autem se aliam comperisse fabulae esse sormam ); at ex Hesiodo intelligi Hecata eam nomine immortalitatem esse nactam; quibus Herodotus adsentiatur, cum eam in Scythia apud Τauros divinis coli honoribus tradat. Addenda esse his Hesiodi Herodotique sententiis ea quae δ' Pausanias ΙΙ. 22, 7 asser ex Euphorione et Alexandro leuronio Uilamowitgius vidit, cuius velim conseras ingeniosam atque acutam disputationem. Cum igitur Pausanias ex compendio suo mythologico Hesiodi Stesichori Euphorionis Alexandri sententias disceret, sua sponte erodoti locum addidit.

cs. Iter. I. 1 Sqq. 5. De Ionis erroribus sabulam a scriptore nostro iam in fonte suo, quo in Argolidis regum catalogo usus St, inventam esse lacile ex ipsius verbis intelligitur. Nam illi narrationi, quam ipsorum esse Graecorum dixit, opposuit Herodoteam historiae sormam id quod suo iure fecit, cum ipse Herodotus se quae Persae hoenicesque de Ione narrarent relaturum disertis verbis esset pollicitus. Illi autem nihil omnino sciunt de Ionis sacerdotio, nihil de Iovis amore, nihil de puella in vaccam mutata custoditaque ab Argo, nihil de oestro vel de Ionis per universum orbem terrarum erroribus usque ad Aegyptum perductis, sed eam a mercatoribus Phoenicibus raptam et Argis in Aegyptum avectam

menti est ad perlegetae fontes pervestigandos, nostra quidem disquisitio leviter tantum attingere potest, cum ad finem perduci nequeat nisi copiosa accurataque demonstratione.

errore a Pausania Arcadum nomen pro Argivis positum esse existimat, ita hoc verbis exprimi noluerim cum enim illud certe erui non possit, utrum Pausaniae talis sit scribendi error an seribae id quod mihi quidem magis placet tribuendus, cur non Argivorum nomen reponamus Nam servandi sunt in veterum scriptis cogitandi errores, e quibus seriptorum indoles elucetin, scribendi errores tollanius oportet. λ' Stesichorus enim Hesiodeam habuit mythi formam, cf. Philodem περὶ εὐσεβείας d. h. Omper Her Ianisohs Studien II. tab. 24.

19쪽

esse tradunt. Quibus Poeni sua sponte eam in navem venisse addunt, quod ex nautarum aliquo gravida dedecus poenamque metuisset. Hanc historiolam ab omnibus Graecorum narrationibus toto caelo abhorrentem facere non potuit perlegeta, quin lectoribus suis in memoriam revocaret; ipse Herodotus fortasse ex Hecatae historiis eam deprompsit, quippe quem persaepe pristini temporis sabulas esse incredibiles ratum suo eas arbitrio ad humanam rationem accommodasse constaret.

αρσενα νικήσασαἐξελάση καὶ κυδος ἐν δρ-

γειος ιν αρηται,

δρυφεας ποτε θ' σει. ως ποτε τις ἐρέει καὶ ἐπεσσομένων ἀνθρώ

δεινος φι τ ριέλικτος ἀπωλετο δουρὶ δαμασθείς. Pausanias narrat Cleomenem ilium Anaxandridae, Lacedaemoniorum regem Argivos aggressum δ' multos quidem eorum proeli commisso intersecisse, reliquorum autem qui in Arginemus confugissent alios dolo igni alios delevisse. Deinde autem cum adversus Argos viris privatas exercitum duxisset, elesillam poetriam collectis armatisque mulieribus tam strenue sortiterque ei restitisse, ut turpe esse ratus hoc certamine cum mulieribus commisso et vincere et vinci, re infecta domum rediisset d2. aus. II. 20 10. προτερονδε ετ τον ἀγωνα ουτον προεσήμηνεν η Πυθία, καὶ το λόγιον εἴτε ἄλλως ει τε καὶ

συνεὶς ἐδήλωσεν Ηρόδο

τος.

αρρενα νικήσασα

δροφέας τότε Θησει. τὰ ριεν ἐς το εργον των γυναι- κων ἔχοντα του χρησμένου ταυταην. ' Perverse eum III 4, 1 initio regni sui id secisse dicit, cum ex Herodoto iuvasionem actam esse brevi ante Miletum captam intelligatur. s. Her. VI. 19 76sqq.

20쪽

quod iam Pythiae verbis praedictum esset, quae num Herodotus non intellexerit aut sciens veram interpretationem praetermiserit se dubitare. Ille vero sane non ita intellexit oraculum uti Pausanias, sed miraculo quodam perterritum Cleomenem ex Argivorum terra revertisse tradit. Sic enim res gestas enarrat Cleo men Apollinem consulenti responsum datum se Argos capturum esse quamobrem cum in irynthis regionem invaderet, Argivos Hesipiae, quae est prope Tirynthem sita, obviam ei venisse, ibique utrumque exercitum castra posuisse. um Argivos veritos, ne dolo deciperentur memoria enim tenebant braculum a Pythia datum), hostium praecone uti constituisse. Sed Cleomenem, qui id cognovisset, alia praeconem pronuntiare alia iussisse milites sacere. Quare deceptos Argivos multos quidem ferro interemtos, plures autem, qui in Argi nemus confugissent, proditione atque

igne necatos esse. Quo facto regem cum quaesisset, cuius deorum nemus esset sacrum, audiissetque Argi, cognovisse, ultra sibi progredi non esse a lato constitutum, qua sententia miraculo quodam

firmata domum revertisset. Quoniam autem Herodotus nihil de Τelesilla narravit, ignotam ei suisse illam de poetria fabellam certissimum est; quod si verum est, aliter eum intellexisse Oraculi sententiam patet. Atque hoc quidem Pausanias quoque vidit, sed paucis verbis praetermittit cum ad elesillae historiam oraculum ex Herodoto sumtum adnecteret. Ac primum quidem illud manifestum est Argivarum luctum ab Herodoto ad coniuges filiosque Cleomenis iussu trucidatos referri. Reliqua si interpretari volumus, exeundum videtur ab ultimis versibus, qui apud solum Herodotum inveniuntur. Ρausanias enim quique eum exscribit Suidas omittunt. In quibus verba δεινὰς φις τριέλικτος ipsius Argi ab Argivis culti numen significare apparet, siquidem ille simul cum

Viri occisis πωλετο ); tim τὼν αρσενα victum ad Cleomenem reserendum esse, verba autem η θήλεια ad Argivorum deam Heram unus quisque concedet. Iota autem alicarnasse nar-

ae Odolaedi uelleri in libro qui inseribitur die Dorier I p. 174. not. 3 ed. Schneide . interpretatio ideo mihi Herodoti verbis aptior videtur esse quam Henrici Steinii in editione Herodoti), qui Hesipiam illam θηλειαν

esse putavit poterat enim Cleomenes ab Hera quidem dici victus esse, ab Hesipia minime.