Specimen literarium inaugurale, exhibens Senecae librum De providentia, sive Quare bonis viris mala accidant cum sit providentia, varietate lectionis instructum [microform] : quod ...

21쪽

, laribus bonis, V Epist. I. ope philosophiae

ad rectam placidamque mentem conteadebat sto , maxime de quaestionibus cum eo studio conjunctis amici sententiam exquirere solebat. Exemplo sint epistolarum nonnullarum exordia, veluti p. a. Quod quaeris a me, liquebat mihi, si remeditarer, is per se Sed diu non retentavi memoriam meam, se itaque non facile me sequitur. Quod evenit librisse situ cohaerentibus, hoc evenisse mihi sentio e , plicandus S animus, et quaecunque apud illum se deposita sunt, subinde excuti debent, ut parata se sint, quoties usus exegerit. Ergo hoc in praesem tia disseramus: multum enim operae, multum dili-- gentiae poscit. V p. 88 A De liberalibus studiisse quid sentiam, scire deSideras. V p. 89. se Rem, utilem desideras, et ad sapientiam properant uti. se que necessariam, dividi philosophiam, et ingens, corpus ejus per membra disponi. f. a. Faciam se ergo quod exigis, et philosophiam in partes, non, in frusta dividam. V p. Io8. Id, de quo se quaeris, ex his est, quae scire tantum eo, ut scias , - pertinet. Sed nihilominus quia pertinet et prope-

, ras, uo In quo Seneca magno eum studio adjuvit, ut seribit p. 4 Ego quum vidissem indolem tuam, . injec manum, exhortatus sum addidi stimulos, nee is lente ire passus sum, sed subinde excitavi et nuneri idem facio.

22쪽

Iari ras, nee vis exspeStare libros, quos eum maxime se ordino continentes totam moralem philosophiae se putem, Statim expediam ' Quae si comparamus eum principio libri a Providemiae, Quaesisti a me, Luelli, quid ita, si Providentia mundu ageretilr, , musta honis viris acciderent mala Hoc om- , modius cet.' magnam convenientiam cernimus, quae probabile reddat, hunc librum eodem consilio, quo seripsit illas, ut amici desideri satisfaceret, eodem quoque irciter tempore scriptum esse. De temporis enim accurata definitione ut in te, risque Sene eae, sic in hoc libro Viri Docti non satis inter se consentiunt. Scholius at quidem in libriuum ordine digerendo postquam non anno Cisidii Senecam ab exsilio revocatum esse dixit, primumque librum, quem redit scripserit, ludum fiasse a morae Claudii, quippe initio statim imperii Ner Mais vulgatum, haec addit se nisi fortasse se aliquis libros de Ira , in sapientem non adcre

iniuriam, et cum mundus regatur providentia, , quar multa mala bonis viris accidant, et se

Tranquil animi velit huic interstitio temporis, , quod ab ejus reditu ad mortem usque Claudii, stu it tribuere, de quibus tamen, nisi quod post

23쪽

13 A caii eaedem editi sunt, nihil liquido aser ira ausim. ' Qua cum suspicione, quantum ad librum GProvidamia, ipsius ita consentit, ut et aliam

proferat in Argumcnto scribens se Aureus hic ibis bellus est, et scriptum post Caligulam video ex Cap. M IV. Ego mirmillonem, inquit, sub C. Caesare auaevi de rarisvis muneris querantem. In praeterito loquu, tur, et de homine in tempore, quod fuit iura

igitur sub Claudio, stativi a reditu; imo quid si haec philosophie quaedam rim exsilio nam diu ibi, haesit, annos circiter Meto et juste 'Oe illa. gerit, sibi solando. V in huic quidem Viri Magni conjecturae quod objici possit, unum aliquid. Iγviusculum fortasse, liber ipse suggerere mihi visus est Cum enim S. I a. quantum consuetudo possit In malis leniendis efficere, barbararum nati num exemplo firmat, quae in summa soli coelique et victus asperitate non tam ei infelices sint, Gerimanos affert, , et quidquid circa Istrum vagarum se gentium occursat. V Quidni si scripserit haec in Corsica, Corsicae potius memoraverit incolas cujus insulae tristitiam ea quidem parte, qua ipse degebat stet in Conso ad matrem Helviam inde missac. 6, S, , ita refert: , Quid tam nudum inveniri

cai Nam cetera Ἐφrsica secundum Diodorum leuium et Plinium secundior erat. Vid. Ruhk. ad Seni. I.

24쪽

, potest, quid tam abruptiun undique, quam oe, saxum quid ad copias respicienti jejunius quid, ad homines immansuetiui quid ad ipsum octis situm horribilius quid ad coeli naturam intem

peratius γ' la altera L ita id sententia possemus acquiescere, sub Claudio statim a reditu scriptum esse, nisi multo tamen probabilius videretur, ultimis ejus vitae annis hunc librum assignare. Suadet hoc et convenientia cas paulo ante memorata cum Epistolis scriptis sex aut septem annis ante mortem a

quam A. post Clar. 65 eodemque aetatis suae

obiit cas), et mentio majoris illius operis sive de

Pro cus Neque tantum exordia conveniunt; sed pistois Iaa inprimis sam et noniaullas insequentes quo magis legebam, eo magis arridebat opinio, scripsisse Senecam eas aut a libro de Providentia recentem, aut cum ipsi in manibus esset. Insunt enim iis complura similia, res, imaginea, dictiones, quae suis locis indicari poterunt in

narrans incendium, centesimum ejus coloniae tune annum

fuisse scribit. cus Ita Re in hardius ali paululum variant, ut Ioeis cherus Lexie Eruae qui A. Chr. 6s, sed ipsius 6 deis cessisse tradit, ipsius ut putat eum, cum moreretur. 63 ad 64 annorum suisse. Quidquid ejus rei sit, seis nem quidem se suisse, cum scriberet Epistolas, multis locis eleganter ipse significat, ut Ep. 6 Ir Ante senem

is tuis

25쪽

Is Proidentia sive Moralium, quae in libelli princi

pio reperitur. Ita enim c. i. f. 1 is Hoc comm dius in contextu operis redderetur, cum praeesseri universis Providentiam probaremus, et interesse nobis Deum; sed quoniam a toto particulam rose velli placet, et unam contradictionem, manente liri te integra, solvere faciam rem non dissicilem, a se sam deorum agam. Supervacuum est in praeSentia se ostendere, non sine aliquo custode tantum opus Stare, nec cet. - S. 4G Suo ista tempori reser-- ventur. V Dubitant, quonam haec refereuda Sint. Cum enim Ep. IM, o8, 3. plane simili ratione Lucilio scribat ea, quae ille quaesiviSset, comm diu explicari posse libris, quos cum maxime Ordunaret, totam moralem philosophiae partem contine

tes et , eosdem hic intelligi putat Ruli ho p fius. Verum quaestio de Providentia nonne potius ad eam philosophiae partem pertinere censenda est, quae de rebus Divinis 27 quam ad moralem, quae de hu

tutem curavi, ut bene viverem in senectute, ut eis

ne moriar.

ce 6DD, Io6, . a ait: si eis enim me moralem philosophiam velle complecti, et omnes ad eam peristinentes quaestiones eXpli carer et D seq. S. S. P. pellat moralis philosophiae volumina. iactantius ex iis fragmenta quaedam servavit. cur Stoicos quidem locum de Deo ad physica retu. lisse docet Lips PD I. Stoic. I. . di s. a. iocus a

26쪽

16manis agit quas duas pulcherrinae inter se Omp rat Mnec si aestimat. I. I. pram ca8 . se an is tum,' inquit, se inter duas interest, quantum, inter Deum et hominem. Altera docet, quid in se terris agendum sit altera, quid agatur in coelo.

Altera errores nostros discutit, et lumen admω vet, quo discemantur ambigua vitae altera uu- o supra hanc caliginem, in qua volutamur, e se cedit, et e tenebris ereptos illo perducit, unde lucet. Equidem tunc naturae rerum gratias ago, cum illam non ab hac parte video, quae publicam est, Sed cum Secretiora ejus intravi cum disco, quae universi materia sit, quis aueror sit avari custos quid sit Deus totus m se intendat, an se ad nos aliquando respiciat, V et Videmus hic

cadem iere memorari, quae cli libelli nostri loco

tem ille quaestionem de Provid. continebat, ut apparete disputatione Balbi Stoici p. Cic. de Nat. D. I. a. c. 29. 3qq. , uina eonserre jubet D. 8s ubi varias recen insens philosophiae definitiones triparitiam illam sibi maxime placere significat S. . in moralem, naturalem et rationalem. Quem Iocum ita cum nostro concilies, ut vel moralem et rationalem ea parte, quae ad homines spectat, complexus sit c ita Ruth. vel rationali parte, quippe minori, quaeque instrument tantum loco sit, nunc neglecta, de ipsa materia philosophiae graviter eleganterque disseruerit.

27쪽

I modo allato dixerat suo tempori resem a videmus simul ea litorali philosophiae parti Opponi. Unde verisimile sit Senecam illo loco non de Moratium ii. hris cogitasse, sed de alio quodam opere, quo quaestio de Deo deque mundi per Deum sormatione

et gubernatione tractaretur. Quale opus eum in an, in habuisse, vestigia quaedam indicam, quae age, villigamus. In eadem illa primi libri Nat Ozaest. praef. f. 4, 15. postquam uule dixit esse cogno cere, is quantum Deus possit materiam ipse sibi se Ormet, an data utatur, V similiaque, sic neu Deit: si Sed iae deinde.' Tum ib. c. I. 4. O memoratis prodigiis quibusdam, si Dices' inquit,

mihi: Ergo tu in tantis erroribus es, ut etaim es Deos mortium Signa praemittere, et qiudquam, esse in terris tam magnum, quod perire mundus si sciat Erit aliud isti rei tempus. Videbimus, se an certus omnium rerum ordo ducatur, et alsia aliis ita complexa sint, ut quod antecedit, aut causari Sit Sequentium, aut Signum. Videbimus, an iis humana sint curae an series ipsa, quid acturari Sit, certi rerum notis nuntiet. V Denique uereseram, quae de fulininibu ait . . c. 46 se At se quare Upiter aut ferienda transit, aut innoxia, serit In majorem me quaestionem vocaS, cui se suus locus, suus dies dandus est. V Videtur igiturtum, cum Mut. Quaest scriberet scripsit autem

28쪽

post illas absolutas elaborandum; quod tamen ne perficeret, morte prohibitus esse, siquidem in Dagmentis, quae multa servarunt e deperditis Senecae scriptis Lactantius, Tertullianus, alii, nullam ejus mentionem fieri videmus. Quod si haec indicia conjungimus, non modo conmsrmari videtur sententia Rulikopfii minime dubitantis, quin saltem sub Nerone so libellus noster exaratus sit, verum etiam tempus paulo arctius circumscribendo suspicari liceat, consectionem ejus in se septemve postremos vitae Senecae annos incidisse. Videtur eos in otio degisse Philosophiae studiis utilibusque libris componendis intentus 3I , ab aula, frigescente jam aliquantum Neronis graua ast ita

cas Collegit hoc Ruhh. e Pompeiorum calamitate

narrata L. I. c. I.

so Fabric quoqse Bibl. Lat. p. Ios scriptum esse statuit Imp. Claudio jam deiuncto. a1 Libri quoque de otio sapientis, de Brevitate vitae, de vita beata commode ad hoc tempus referri posse mihi videntur.

e libris de Benes ubi nusquam Neronis mentionem fecerit, eumque tamquam ingratum erga praeceptorem tetigerit L. III. c. 3. c. II, L. VI. c. s. quae conjectura ivera sit, jam paulo prius imminu coepit ille avor; si quidem libri de Benes ante Epistolas scripti sunt, in quarum octogesima prima memorantur.

29쪽

remotus, ut tamen in gravioribus rebus arcesseretur 33 Posteaquam autem Burrus, quem in γgendo consiliis Itonestis Imperatorix animo socium et adjutorem habuerat, veneno periit, Senecae quo, que potentia infracta est Mox variis crimination bus in vidiam Principi adductus, ex illo praecepto, quod olim Lucilio dederat I , sapientem

nunquam potentium iras provocaturum, immo declinaturum, non aliter quam im navigando procellam, vela contraxit Itaque , instituta priorix potentiae commutat prohibet coetus salutantium: vitat Oh mitantes rarus per urbem quasi valetudine infen-- a, aut Sapientiae studiis domi attineretur. V s Neque tamen hic secessus optimo viro valde gravis accidere potuit, qui amdudum in Philosophia didicerat, et Lucilio suo praeceperat Is), vitandam esse turbam, se vitanda, quaecunque Vulgo Placent, quae se casus attribuit.' omnino senectutem Senecae non immerito dixeris optimam ejus sitae partem 4369:

tunc sapientiam, etsi nullo tempore parvi habitam, praecipuo tamen studio colitit, ut et animum curis ac vitiis liberaret, et naturae contemplatione rerumque 43 me. Din. L. XIV. c. 7.c34YTac. G. c. 2-56. Verba c. 3. se familiaritatem se ejus magis aspernante Caesare V jam ante criminationsis silas animum Neronis alieniorem a Seneca fuisse indicantacas Epist. I, 8, I .c 360 Ita quoque R e La h. I. I. p. o.

30쪽

qii Di nam pasceret Carbo et nescis, posteris denique prodesset. Quibus autem rationibus in o libello Providentiae murum egerit, aptissime videtur in brevi conspectu Lipsius indicasse. Cujus labore dissicilem enim supra quam aliquis credat, hanc argumentortim mscriptionem sibi suisse Vir Magnus in Introductione restatur ejus igitur labore grati fruamur se Argin

mentum' inquit se est, Providentiam esse neci, , Stare, quod bonis mala quaedam, sed externa se obveniant. Primo igitur universe illam asserit, a, mundi motu, ordine, constantia quae Omnia eo torem clamant. Deinde ad quaesitum proprie, qu se re ergo mala bonis Ait primo 38 Deum am in re bonos; nec immittere igitur iis mala. Instar se parentis dumtaxat eastigare, et coercere. Desm, de 39 non videri ea mala bonis, nec vinci, iis, sed exerceri, et per aspera indurari. Deum se esu agonothetam esse, et robustis his athlatis, suis delectari. Haec ita communiter, et velut

se praeparans, ad Cap. III. Ab eo magis distinete, qlunque rationes, cur eveniant, exsequi pergit. 3 Puleherrimus hae de re locus est Ep. s. s.c38 Ab his verbis c. I. s. s. Iu gratiam te reducalle usque ad finem capitis.cas Cap. a.